Astronomia - II LO w Raciborzu pyt.pdf · Odszukaj na mapie wymienione poniżej miejscowości i...

7
1 Astronomia – poziom rozszerzony ś ż ś ę łść ę ż ł łść ę ż ł ł ść Ł Do podanych niżej miejscowości dobierz odpowiadającą im godzinę czasu słonecznego wiedząc, że w Warszawie (52 o 15N, 21 o E) jest godzina 10 00 czasu słonecznego. 1. Madryt (3 o W, 40 o N) 2. Brisbane (153 o E, 27 o S) A. 18 48 B. 8 24 C. 2 00 D. 10 00 1. ………… 2. …………. Rysunki przedstawiają oświetlenie Ziemi w pierwsze dni wybranych astronomicznych pór roku. Rys. 1 Rys. 2 ................................................ ................................................ a) Wpisz w wykropkowanych miejscach pod rysunkiem właściwe daty, dobierając je z podanych. 21 III, 22 VI, 23 IX, 22 XII b) Zakreskuj ukośnymi liniami: - na rysunku nr 1. obszar występowania nocy, - na rysunku nr 2. obszar występowania nocy polarnej. Zadanie 1. (2 pkt) Zadanie 2. (1 pkt) Zadanie 3. (3 pkt) Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 39. Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 28. Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 35.

Transcript of Astronomia - II LO w Raciborzu pyt.pdf · Odszukaj na mapie wymienione poniżej miejscowości i...

1

Astronomia – poziom rozszerzony

ś ż ś ę

łść ę ż ł

łść ę ż ł ł ść Ł

Źł ł ś ą ś

ę ś ł ą ł ą

ę

ł

ł

Egzamin maturalny z geografii Arkusz II

2

Zadanie 28. (1 pkt) Do podanych niżej miejscowości dobierz odpowiadającą im godzinę czasu słonecznego wiedząc, że w Warszawie (52o15′ N, 21o E) jest godzina 1000 czasu słonecznego.

1. Madryt (3oW, 40oN)

2. Brisbane (153oE, 27oS)

A. 1848

B. 824

C. 200

D. 1000

1. ………… 2. ………….

Zadanie 29. (2 pkt) a) Podaj, którą z form oznaczonych na rysunku literami A i B budują osady aluwialne.

…………..

b) Wymień dwie przyrodnicze cechy Zatoki Gdańskiej sprzyjające powstawaniu

formy A. 1. ...................................................................................................................................................

2. ................................................................................................................................................... Zadanie 30. (1 pkt) W granicach polskiej części Mierzei Wiślanej projektowana jest budowa sztucznego przekopu (rysunek z zadania 29.). Podaj dwie korzyści gospodarcze, jakie ta inwestycja może przynieść gminom położonym nad Zalewem Wiślanym. 1. ...................................................................................................................................................

…...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

…...................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z geografii Arkusz II

2

Zadanie 35. (3 pkt) Rysunki przedstawiają oświetlenie Ziemi w pierwsze dni wybranych astronomicznych pór roku.

Rys. 1 Rys. 2

................................................ ................................................

a) Wpisz w wykropkowanych miejscach pod rysunkiem właściwe daty, dobierając je

z podanych.

21 III, 22 VI, 23 IX, 22 XII b) Zakreskuj ukośnymi liniami:

- na rysunku nr 1. obszar występowania nocy, - na rysunku nr 2. obszar występowania nocy polarnej.

Zadanie 36. (2 pkt) Oblicz szerokość geograficzną miejscowości położonej na równoleżniku, na którym w dniu przesilenia letniego Słońce góruje po południowej stronie nieba na wysokości 77027’. Miejsce na obliczenia: Szerokość geograficzna miejscowości ...........................

Zadanie 1. (2 pkt)

Zadanie 2. (1 pkt)

Zadanie 3. (3 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 39.

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 28.

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 35.

2

Egzamin maturalny z geografii Arkusz II

2

Zadanie 35. (3 pkt) Rysunki przedstawiają oświetlenie Ziemi w pierwsze dni wybranych astronomicznych pór roku.

Rys. 1 Rys. 2

................................................ ................................................

a) Wpisz w wykropkowanych miejscach pod rysunkiem właściwe daty, dobierając je

z podanych.

21 III, 22 VI, 23 IX, 22 XII b) Zakreskuj ukośnymi liniami:

- na rysunku nr 1. obszar występowania nocy, - na rysunku nr 2. obszar występowania nocy polarnej.

Zadanie 36. (2 pkt) Oblicz szerokość geograficzną miejscowości położonej na równoleżniku, na którym w dniu przesilenia letniego Słońce góruje po południowej stronie nieba na wysokości 77027’. Miejsce na obliczenia: Szerokość geograficzna miejscowości ...........................

Próbny egzamin maturalny z geografii 5 Poziom rozszerzony

Zadanie 10. (1 pkt) Podkreśl dwie kartograficzne metody prezentacji zjawisk, które zastosowano na załączonej mapie turystycznej. A. Izarytmiczna B. Kartodiagramu C. Kartogramu D. Sygnaturowa Zadanie 11. (2 pkt) Przyporządkuj daty do odpowiadających im określeń długości dnia. Daty: 21 marca, 23 lipca, 23 września, 19 stycznia.

a) W Nowym Jorku i Londynie dzień jest równy nocy .................... i ....................

b) W Gdańsku dzień jest dłuższy niż w Atenach .......................

c) W Warszawie dzień jest krótszy niż w Kairze .......................

Zadanie 12. (2 pkt) Do określania wieku względnego skał wykorzystuje się metodę skamieniałości przewodnich. Typową cechą skamieniałości przewodnich jest ich powszechne występowanie w dużych ilościach na rozległych obszarach kuli ziemskiej. a) Podaj inną typową cechę skamieniałości przewodnich, odróżniającą je od innych

skamieniałości.

…...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

b) Podkreśl rodzaj skał, w których występują skamieniałości.

Skały: magmowe, metamorficzne, osadowe.

Zadanie 13. (1 pkt) Uporządkuj następujące wydarzenia w dziejach Ziemi od najstarszego do najmłodszego, wpisując w odpowiednie miejsca odpowiadające im litery. A) Wyginięcie dinozaurów

B) Powstanie M. Bałtyckiego

C) Pojawienie się życia na Ziemi

D) Powstanie pokładów węgla kamiennego w Polsce

wydarzenie wydarzenie najstarsze najmłodsze

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

3

Zadanie 5. (2 pkt) Zaznacz wśród podanych trzy procesy lub zjawiska, które mogą wystąpić w zachodniej części Kępy Żarnowieckiej po wylesieniu tego obszaru.

A. wzmożone spłukiwanie B. nasilenie erozji gleb C. rozwój procesów krasowych D. powstawanie wiatrołomów E. zmniejszenie retencji wody w gruncie F. nasilenie się wietrzenia biologicznego

Zadanie 6. (2 pkt) Odszukaj na mapie wymienione poniżej miejscowości i uzupełnij tabelę, wpisując obok każdej z podanych cech nazwę właściwej miejscowości.

Gniewino (F1), Dębki (A2), Żarnowiec (C2), Krokowa (C4)

Cecha odnosząca się do podanych miejscowości Miejscowość

Latem dzień jest tu najdłuższy.

Wysokość górowania Słońca w ciągu roku jest tu największa.

W tej miejscowości najwcześniej w ciągu doby góruje Słońce.

Zadanie 7. (1 pkt) Zaznacz cechę, która określa stan polityczny widocznego na mapie fragmentu Morza Bałtyckiego.

A. Jest to część pasa wód terytorialnych Polski. B. Ta część Bałtyku nie należy do wyłącznej strefy ekonomicznej Polski. C. Linia brzegowa morza stanowi granicę polityczną terytorium Polski. D. Jest to fragment wód wewnętrznych Polski.

Zadanie 8. (2 pkt) Na południowo-wschodnim brzegu Jeziora Żarnowieckiego, na terenach przemysłowych nieukończonej elektrowni atomowej (pole E2-E3) działalność gospodarczą obecnie rozwija kilkanaście firm różnych branż przemysłu m.in. tworzyw sztucznych, przemysłu spożywczego, materiałów budowlanych. Pojawiły się również firmy, które pragną tu stworzyć zakłady wysokiej technologii.

Wykorzystaj mapę i podaj trzy czynniki, które mogą zachęcać inwestorów do podjęcia działalności gospodarczej na tym obszarze. 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .

Nr zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.Maks. liczba pkt 2 1 2 1 2 2 1 2 Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

4

Zadanie 9. (1 pkt) Elektrownia szczytowo-pompowa „Żarnowiec” (pole F2) składa się z dwóch zbiorników. Dolnym zbiornikiem jest Jezioro Żarnowieckie, zbiornik górny został wybudowany nieopodal.

Wykorzystaj mapę oraz własną wiedzę i oznacz zdania prawdziwe odnoszące się do elektrowni szczytowo-pompowej literą P, a zdania fałszywe literą F.

Elektrownia szczytowo-pompowa „Żarnowiec” jest jedną z kilku tego typu elektrowni funkcjonujących w Polsce.

……………

Woda ze zbiornika górnego spuszczana jest w późnych godzinach nocnych do zbiornika dolnego.

……………

Górny zbiornik elektrowni zasilany jest wodą przepompowywaną ze zbiornika dolnego.

……………

Zadanie 10. (1 pkt) Wybierasz się latem na wycieczkę samolotem do Grecji. Zamieszkasz w miejscowości Rodos (36o29’N, 28o13’E). Samolot startuje z lotniska w Warszawie (52o15’N, 21o00’E) o godzinie 1320 czasu urzędowego, a lot trwa 2 godziny i 30 minut. W Grecji, w okresie lata, obowiązuje czas urzędowy równy czasowi uniwersalnemu plus 3 godziny (UT+3).

Zaznacz godzinę, o której według czasu urzędowego Grecji samolot wyląduje w Rodos.

A. 1520 B. 1550 C. 1620 D. 1650

Zadanie 11. (2 pkt) Uzupełnij poniższą tabelę, wykonując polecania a) i b).

a) Wpisz chronologicznie podane poniżej okresy geologiczne.

perm, trias, neogen, karbon b) Każdemu z wyżej wymienionych okresów geologicznych przyporządkuj surowiec,

który powstał w tym czasie na podanym obszarze.

Surowce mineralne: A. ropa naftowa na północ od Przylądka Rozewie B. rudy cynku i ołowiu w okolicach Olkusza

C. węgiel kamienny w Zagłębiu Lubelskim D. węgiel brunatny w Zagłębiu Bełchatowskim

Najstarszy Najmłodszy Okres geologiczny

Surowiec mineralny

Zadanie 4. (2 pkt)

Zadanie 5. (2 pkt)

Zadanie 6. (2 pkt) – mapa str. 3

Zadanie 7. (1 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 36.

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 11.

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 6.

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 10.

3

4

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

5

Zadanie 12. (2 pkt) Rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi w jednym z dni przesileń w roku.

Skreśl w nawiasach w każdym z podanych zdań określenie błędne tak, aby zdania stały się prawdziwe.

1. Słońce w tym dniu góruje na wysokości 43o06’ na Zwrotniku (Raka / Koziorożca).

2. Najkrótszy cień w roku padający w południe można zauważyć tego dnia na półkuli (północnej / południowej).

3. Na półkuli południowej jest to (najkrótszy / najdłuższy) dzień w roku.

4. Na biegunie południowym panuje w tym dniu (dzień polarny / noc polarna).

Zadanie 13. (2 pkt) Na podstawie opisu rozpoznaj proces geologiczny i podaj jego nazwę.

A. Pionowe ruchy wywołane zaburzeniami równowagi między skorupą ziemską a płaszczem Ziemi. Niektóre obszary Skandynawii podniosły się w wyniku tych ruchów w ciągu ostatnich 10 000 lat o kilkaset metrów.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . B. Proces ten obejmuje ogół zjawisk związanych z powstawaniem i krystalizacją intruzji

magmowych wewnątrz skorupy ziemskiej. Przykładem największych intruzji są batolity. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . C. Są to powolne i bardzo długotrwałe pionowe ruchy wielkich obszarów kontynentalnych.

W przeszłości geologicznej ruchy te powodowały wielkie transgresje i regresje mórz. Współcześnie występują między innymi na wybrzeżu Morza Śródziemnego w okolicach Neapolu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .

Nr zadania 9. 10. 11. 12. 13. Maks. liczba pkt 1 1 2 2 2 Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

4

Zadanie 7. (2 pkt) a) Wykorzystaj mapę i podaj czynnik sprzyjający eutrofizacji Jeziora Łuknajno. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

b) Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Skutkiem procesu eutrofizacji jezior jest A. przyspieszenie rozwoju glonów zabarwiających wodę na zielonkawy kolor. B. wzrost zawartości tlenu na skutek rozkładu materii organicznej. C. wzrost zasolenia wód jeziora. D. spowolnienie odkładania osadów na dnie jeziora.

Zadanie 8. (1 pkt) Wymień na podstawie mapy dwie cechy świadczące o młodoglacjalnej rzeźbie obszaru przedstawionego na mapie.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 9. (1 pkt) Podaj dwa przykłady działań, które powinny być podejmowane w Mazurskim Parku Krajobrazowym, aby nie doprowadzić do zniszczenia lub silnego przekształcenia unikalnego krajobrazu tego obszaru.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 10. (2 pkt) Oblicz wysokość górowania Słońca nad horyzontem Warszawy (52ºN, 21ºE) w dniach 22 czerwca i 22 grudnia. Zapisz obliczenia. Miejsce na obliczenia:

Odpowiedź ............................................................................. Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

5

Zadanie 11. (2 pkt) a) Wymień, w kolejności od Słońca, nazwy planet typu ziemskiego. .......................................................................................................................................................

b) Podaj dwie różnice między planetami typu ziemskiego a pozostałymi planetami w Układzie Słonecznym.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 12. (2 pkt) Fotografia przedstawia fragment wybrzeża zachodniej Francji.

a) Wymień nazwy elementów budowy wybrzeża wysokiego oznaczonych na fotografii

literami A i B.

A. ..............................................................................................

B. ..............................................................................................

b) Podaj nazwę procesu, który doprowadził do utworzenia elementu wybrzeża oznaczonego na fotografii literą A.

.......................................................................................

Nr zadania 7. 8. 9. 10. 11. 12. Maks. liczba pkt 2 1 1 2 2 2 Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

A

B

Zadanie 8. (2 pkt)

Zadanie 9. (2 pkt)

Zadanie 10. (2 pkt)

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 12.

Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 10.

Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 11.

5

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

5

Zadanie 8. (1 pkt) Na fotografii przedstawiono rumowisko skalne nazywane gołoborzem, występujące w paśmie Łysogór.

Wyjaśnij proces wietrzenia mrozowego, który przyczynia się do powstania takiego rumowiska skalnego. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt) Oblicz współrzędne geograficzne miejsca X położonego na półkuli północnej, w którym 21 marca górowanie Słońca następuje o 8 minut wcześniej niż w Tarnowie (50ºN, 21ºE), a wysokość Słońca w momencie górowania jest o 3º niższa niż w Tarnowie. Zapisz obliczenia. Miejsce na obliczenia: Współrzędne geograficzne miejsca X: ..............................................................

Nr zadania 7. 8. 9. Maks. liczba pkt 2 1 2 Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

6

Zadanie 10. (1 pkt) Podkreśl poprawne zakończenie zdania. Położenie Ziemi w pozycjach peryhelium i aphelium wynika z

A. niejednostajnego ruchu obiegowego Ziemi. B. eliptycznego kształtu orbity ziemskiej. C. spłaszczenia biegunowego Ziemi. D. ruchów precesyjnych osi ziemskiej.

Zadanie 11. (1 pkt) Miejsca oznaczone na mapie numerami 1 i 2 różnią się średnią temperaturą powietrza w styczniu, mimo że leżą na podobnej szerokości geograficznej (wzdłuż równoleżnika 60°N). Znaczna różnica średniej temperatury powietrza w styczniu dotyczy również miejsc oznaczonych na mapie numerami 3 i 4, położonych wzdłuż równoleżnika 53°N.

Wpisz do tabeli po jednym geograficznym czynniku klimatotwórczym, który ma największy wpływ na różnicę między średnią temperaturą powietrza w styczniu w miejscach oznaczonych numerami 1 i 2 oraz w miejscach oznaczonych numerami 3 i 4.

Numer miejsca

na mapie Miejsce Średnia temperatura

powietrza stycznia w ºC Geograficzny czynnik

klimatotwórczy

1 Przyl.Chidley (Kanada) –20,0

2 Bergen (Norwegia) 2,5

3 Liverpool (Wielka Brytania) 4,1

4 Irkuck (Rosja) –20,9

Na podstawie: www.meteo.interklasa.pl/meu/d_klimat.xls

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

5

Zadanie 7. (1 pkt) Oblicz wysokość górowania Słońca w dniu przesilenia zimowego dla miejsca, w którym znajduje się szkoła w Chechle (E6). Zapisz obliczenia. Obliczenia Wysokość górowania Słońca .................... Zadanie 8. (1 pkt) Oblicz długość geograficzną Nowego Orleanu, wiedząc, że podczas momentu górowania w Krakowie (50°N, 20°E) w Nowym Orleanie jest godzina 440 miejscowego czasu słonecznego. Zapisz obliczenia. Obliczenia Długość geograficzna Nowego Orleanu .............. Zadanie 9. (2 pkt) Poniższe zdania dotyczą ukształtowania powierzchni Ziemi. Wpisz obok każdego zdania literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, gdy zdanie jest fałszywe.

Antarktyda jest kontynentem o najniższej średniej wysokości n.p.m. .........

Cechą Wyżyny Wschodnioafrykańskiej jest obecność zrębów i rowów tektonicznych. .........

W Ameryce Południowej niziną o największej powierzchni jest Nizina Zatokowa. .........

Najgłębsza depresja na Ziemi znajduje się w Azji. .........

Rowy oceaniczne towarzyszą strefom subdukcji. .........

Najgłębszy na świecie rów oceaniczny jest położony u zachodnich wybrzeży Jawy. .........

Nr zadania 5. 6. 7. 8. 9. Maks. liczba pkt 2 1 1 1 2 Wypełnia

egzaminator Uzyskana liczba pkt

Zadanie 11. (2 pkt)

Zadanie 12. (1 pkt)

Zadanie 13. (1 pkt)

Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 9.

Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 10.

Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 7.

6

7

Egzamin maturalny z geografii Poziom rozszerzony

5

Zadanie 7. (1 pkt) Oblicz wysokość górowania Słońca w dniu przesilenia zimowego dla miejsca, w którym znajduje się szkoła w Chechle (E6). Zapisz obliczenia. Obliczenia Wysokość górowania Słońca .................... Zadanie 8. (1 pkt) Oblicz długość geograficzną Nowego Orleanu, wiedząc, że podczas momentu górowania w Krakowie (50°N, 20°E) w Nowym Orleanie jest godzina 440 miejscowego czasu słonecznego. Zapisz obliczenia. Obliczenia Długość geograficzna Nowego Orleanu .............. Zadanie 9. (2 pkt) Poniższe zdania dotyczą ukształtowania powierzchni Ziemi. Wpisz obok każdego zdania literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, gdy zdanie jest fałszywe.

Antarktyda jest kontynentem o najniższej średniej wysokości n.p.m. .........

Cechą Wyżyny Wschodnioafrykańskiej jest obecność zrębów i rowów tektonicznych. .........

W Ameryce Południowej niziną o największej powierzchni jest Nizina Zatokowa. .........

Najgłębsza depresja na Ziemi znajduje się w Azji. .........

Rowy oceaniczne towarzyszą strefom subdukcji. .........

Najgłębszy na świecie rów oceaniczny jest położony u zachodnich wybrzeży Jawy. .........

Nr zadania 5. 6. 7. 8. 9. Maks. liczba pkt 2 1 1 1 2 Wypełnia

egzaminator Uzyskana liczba pkt

Zadanie 14. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 8.