Analiza zarządzania zasobami przedsiębiorstwa

Analiza zarządzania zasobami przedsiębiorstwa

• Analiza zarządzania czynnikiem ludzkim

• Analiza gospodarowania środkami trwałymi

• Analiza gospodarowania materiałami

ANALIZA ZARZĄDZANIA CZYNNIKIEM LUDZKIM

Analiza zarządzania czynnikiem ludzkim

• Analiza dynamiki wielkości i struktury zatrudnienia

• Analiza kwalifikacji zawodowych

• Analiza stażu pracy

• Analiza ruchu pracowników

• Analiza wydajności pracy

• Analiza wynagrodzeń

Analiza dynamiki wielkości i struktury zatrudnienia

• W przedsiębiorstwach przemysłowych:

– Pracownicy grupy przemysłowej

– Pracownicy grupy nieprzemysłowej

• W nowoczesnych przedsiębiorstwach opartych na wiedzy:

– Specjaliści (profesjonaliści)

– Support

Analiza kwalifikacji zawodowych

• Wskaźnik ogólnego potencjału wykształcenia:

𝑃𝑜𝑤 = 𝑃𝑝𝑤𝐿𝑝

Gdzie: • Ppw-liczba pracowników na koniec okresu o danym poziomie wykształcenia • Lp- mnożnik odpowiadający danemu poziomowi wykształcenia

• Wskaźnik średniego poziomu wykształcenia:

𝑃ś𝑤 =𝑃𝑜𝑤𝑍𝑘

Gdzie: • Pow-wskaźnik ogólnego potencjału wykształcenia • Zk-liczba pracowników na koniec okresu

Analiza kwalifikacji zawodowych

Poziom wykształcenia Mnoż.

L. prac. na koniec okresu Wsk. og. potenc. wykszt. Wsk. śr. potenc. wykszt.

2009 2010 dyn. 2009 2010 dyn. 2009 2010 dyn.

Wyższe-m 18 50 60 120% 900 1080 x x x x

Wyższe-l 16 30 25 83% 480 400 x x x x

Średnie 13 20 20 100% 260 260 x x x x

Suma x 100 105 x 1640 1740 106,10% 16,40 16,57 101,05%

Analiza stażu pracy

• Wskaźnik średniego stażu pracy:

𝑆𝑠𝑝 = 𝑍𝑠𝑝𝑥′𝑝

𝑍𝑘

Gdzie: • Zsp -Liczba pracowników na koniec okresu należąca do danego

przedziału • x’p-środek przedziału • Zk jak wyżej • Wskaźnik stabilizacji:

𝑆𝑧 =𝑍𝑚𝑏

𝑍𝑘 [%]

Gdzie: • Zmb-liczba pracowników na koniec okresu ze stażem dłuższym od

minimum stabilizacyjnego • Zk jak wyżej

Analiza stażu pracy

Staż Śr.

L. prac. na koniec okresu Wsk. śr. stażu pracy. Wskaźnik stabilizacji

2010 2011 2010 2011 dyn. 2010 2011 dyn.

0-1 0,5 55 50 28 25 x

87% 89% 101%

2-3 2,5 45 45 113 113 x

4-5 4,5 70 70 315 315 x

6-10 8 80 85 640 680 x

11-15 13 100 100 1300 1300 x

16-20 18 100 110 1800 1980 x

21-25 23 90 95 2070 2185 x

26-30 28 80 85 2240 2380 x

31-35 33 70 80 2310 2640 x

36-40 38 64 70 2432 2660 x

41-45 43 45 50 1935 2150 x

Min. stab 3 799 840 19 20 102,92% x x x

Analiza ruchu pracowników (płynność/fluktuacja kadr)

• Wskaźnik przyjęć

𝑃𝑛 =𝑁

𝑍𝑝[%]

• Wskaźnik zwolnień

𝑃𝑧 =𝑂

𝑍𝑝[%]

• Wskaźnik ruchu ogólnego

𝑃𝑛𝑧 =𝑁+𝑂

𝑍𝑝[%]

Gdzie: • N – liczba pracowników przyjętych • O - liczba pracowników zwolnionych • Zp – liczba pracowników w ostatnim dniu okresu poprzedniego

Analiza wydajności pracy

• Wzór ogólny:

𝑊𝑝 =𝑃ł𝑇ł

• Gdzie:

• Pł – wielkość produkcji w badanym okresie

• Tł – nakłady pracy żywej

Wydajność pracy – -rodzaje nakładów pracy żywej

• Przeciętna liczba pracowników ogółem

• Przeciętna liczba pracowników grupy przemysłowej

• Przeciętna liczba robotników grupy przemysłowej

• Przeciętna liczba pracowników bezpośrednio produkcyjnych

• Przeciętna liczba godzin przepracowanych przez jednego robotnika (tzw. efektywny czas pracy)

Przedmiot analizy wydajności pracy

• Analiza wielkości i dynamiki średniej indywidualnej wydajności pracy,

• Analiza wpływu poszczególnych czynników na wydajność pracy,

• Analiza wpływu wydajności pracy na produkcję

Inne pomiary wydajności pracy

• Pracochłonność – efekty pracy wyrażone są według pracochłonności normatywnej

• Pracochłonność normatywna która określa ile czasu/nakładów trwało uzyskanie określonych efektów ilościowych

• Określana jest w normogodzinach

Analiza wynagrodzeń osobowych

• Analiza zmian w czasie wielkości wynagrodzeń osobowych

• Analiza struktury wynagrodzeń osobowych

• Analiza średnich wynagrodzeń osobowych

Średnie wynagrodzenie

• Ś𝑤=𝑊𝑜+𝑊𝑧

𝑍ś×12

• Gdzie:

• Wo-wielkość wynagrodzeń osobowych w danym roku,

• Wz-Wielkość wypłat z zysku w danym roku

• Zś- przeciętna liczba pracowników w badanym roku

ANALIZA GOSPODAROWANIA ŚRODKAMI TRWAŁYMI

Analiza gospodarowania środkami trwałymi

• Wskaźniki stanu środków trwałych – Wskaźniki struktury – Wskaźniki dynamiki – Wskaźniki stanu technicznego

• Wskaźniki postępu technicznego – Wskaźniki wyposażenia technicznego, – Wskaźniki uzbrojenia energetycznego – Wskaźniki zmechanizowania pracy

• Wskaźniki wykorzystania środków trwałych – Wskaźniki aktywności, – Wskaźniki intensywności, – Wskaźniki ekstensywności

Wskaźnik technicznego uzbrojenia pracy

𝑈𝑧 =𝑀

𝑍

• Gdzie:

• Uz- wskaźnik technicznego uzbrojenia pracy

• M- wartość środków trwałych

• Z – jednostka pracy żywej

• Uwaga-inne formy: energetyczne uzbrojenie pracy (moc silników/jednostkę pracy żywej)

ANALIZA GOSPODAROWANIA MATERIAŁAMI I ZAPASY

Analiza gospodarowania materiałami

• Analiza materiałochłonności produkcji

𝑊𝑚 =𝑍𝑚𝑃

Gdzie:

• Wm- wskaźnik materiałochłonności

• Zm – zużycie materiałów(jednostki naturalne lub wartość)

• P – wielkość lub wartość produkcji

Zarządzanie zapasami

• Zapasy - składniki majątku stanowiące surowce, materiały, produkcję w toku, półfabrykaty, wyroby oraz towary.

• Są niezbędne dla prowadzenia działalności bieżącej zapewniającej środki dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa

Funkcje zapasów

• Antycypacyjne – wyprzedzające zaspokajanie potrzeb

• Ekonomiczne – umożliwiające zarządzanie kosztami: – Ekonomia skali

– Oszczędności przy rabatach

– Inne…

• Zabezpieczające – chronią przed niepewnością popytu

Rodzaje zapasów

• Zapasy bieżące - cześć zapasów zużywanych w rutynowym procesie zamawiania (dla zaspokojenia z góry określonego popytu przy znanym czasie dostawy)

• Zapasy bezpieczeństwa (safety stock) lub zapasy buforowe (buffer stock)- chronią przed wahaniami popytu, chroni przed niepewnością w dynamice popytu lub czasie dostawy i stanowi zabezpieczenie ciągłości operacji

• Zapasy sezonowe (seasonal stock) są gromadzone i utrzymywane przed sezonem w którym będzie na nie zapotrzebowanie.

• Zapasy promocyjne (promotional stock) gromadzone w celu szybkiej reakcji na promocję marketingową

• Zapas martwy (dead stock) nie ma wartości dla normalnej działalności przedsiębiorstwa

• Zapas rotujący – związany z dostawami pod bieżące potrzeby oraz systematycznym zużyciem

• Zapas nadmierny – który nie rotuje i nie wnosi wartości do procesu

Rodzaje zapasów

• Zapas rotujący – związany z dostawami pod bieżące potrzeby oraz systematycznym zużyciem

• Zapas zabezpieczający – chroni przed niepewnością w dynamice popytu lub czasie dostawy i stanowi zabezpieczenie ciągłości operacji

• Zapas nadmierny – który nie rotuje i nie wnosi wartości do procesu

Rodzaje zapasów – relacja z procesem

• ZAPASY MATERIAŁÓW: – Ułatwiają planowanie produkcji (ciągłość produkcji) – Zmniejszają ryzyko związane ze zmianami cen materiałów – Chronią przed ryzykiem braku podaży materiałów – Umożliwiają prowadzenie polityki uzyskiwania rabatu za

jednorazowy zakup w dużej ilości

• ZAPASY PRODUKCJI W TOKU: – Zapewniają płynność produkcji (następuje utworzenie

zapasu buforowego produktów przesuwanych z jednego procesu do drugiego)

• ZAPASY WYROBÓW GOTOWYCH: – Zmniejszają ryzyko braku możliwości sprzedaży przy

wahaniach popytu – Stabilizują produkcję, zmniejszając koszty spowodowane

zmianą rodzaju produkowanego dobra

Strategie dotyczące zapasów

• Minimalistyczna: – minimalizacja zapasów (utrzymywanie tylko

zapasu niezbędnego dla bieżącej działalności)

– Wymaga dokładnego prognozowania podaży i popytu na rynku

– Duże ryzyko utraty sprzedaży

• Maksymalistyczna: – utrzymywany jest wysoki poziom zapasów

– małe ryzyko utraty ciągłości produkcji

– Wysokie koszty utrzymania zapasów

– Zagrożenie dla płynności finansowej

Literatura

• Leszczyński Z., Skowronek-Mielczarek A. (2004), Analiza ekonomiczno-finansowa spółki, PWE, Warszawa

• Wersty B. (red)(1993), Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie, Wyd. A.E. , Wrocław