Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

18
Analiza -zajmuje się oceną zjawisk i zdarzeń gospodarczych zachodzących w przedsiębiorstwie i całej gospodarce narodowej. Kryteria klasyfikacji analizy ekonomicznej: 1.Ze względu na charakter badanych wielkości: a) analiza finansowa-zajmuje się oceną zjawisk i zdarzeń wyrażonych w pieniądzach np. zysk, rentowność, zadłużenie, itp. b) analiza techniczno-ekonomiczna -wyrażone nie w pieniądzach. 2.Ze względu na podmiot dokonujący oceny: a) analiza zewnętrzna-przez osoby z zewnątrz, b) analiza wewnętrzna-firma analizuje wewnątrz firmy (obiektywna, dokładna) 3.Ze względu przyjęty horyzont czasowy: a) analiza przyszłościowa (exante) -zjawiska które będą miały miejsce- sporządzam plan przyszłego działania, b) analiza bieżąca, c) analiza przeszłościowa (expost) - retrospektywne –ocenia zjawiska które już zaszły 4. ze względu na zakres bdanych wielkości: a) analiza mikroekonomiczna-zjawiska i zdarzenia zachodzące w przedsiębiorstwie, b) analiza makroekonomiczna-zjawiska i zdarzenia zachodzące w skali całj gospodarki. Płaszczyzny porównań stosowane w analizie: 1Porównania z planem. 2Porównania w czasie. -przy podstawie stałej np. 2000-2004 -przy podstawie łańcuchowej 3.Porównania w przestrzeni (między przedsiębiorstwami). 4.Porównania z normą, wzorcem. 5.Porównanie ze średnimi. Zakłócenia występujące przy porównaniu zjawisk ekonomicznych: 1.Zakłócenia o charakterze finansowym. 2.Zakłócenia o charakterze organizacyjnym. -związane są z restrukturyzacją przedsiębiorstwa, 3.Zakłócenia charakterze przedmiotowym (rzeczowym) wywołane są dokonującym się postępem technologicznym, kiedy jedne produkty zastępowane są innymi. Formy prezentacji wyników: 1.Forma liczbowa służy do prezentacji zjawisk o charakterze mierzalnym tzn. dającym się wyrazić za pomocą jednoznacznie brzmiących wielkości. Zorganizowane jest w postaci tabel i szeregów statystycznych 2.Forma graficzna-wybór formy graficznej zależy od badanego zjawiska (diagram kołowy, punktowy, płaski…)

Transcript of Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Page 1: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Analiza-zajmuje się oceną zjawisk i zdarzeń gospodarczych zachodzących w przedsiębiorstwie i całej gospodarce narodowej.Kryteria klasyfikacji analizy ekonomicznej:1.Ze względu na charakter badanych wielkości:a) analiza finansowa-zajmuje się oceną zjawisk i zdarzeń wyrażonych w pieniądzach np. zysk, rentowność, zadłużenie, itp.b) analiza techniczno-ekonomiczna -wyrażone nie w pieniądzach.2.Ze względu na podmiot dokonujący oceny:a) analiza zewnętrzna-przez osoby z zewnątrz,b) analiza wewnętrzna-firma analizuje wewnątrz firmy (obiektywna, dokładna)3.Ze względu przyjęty horyzont czasowy:a) analiza przyszłościowa (exante)-zjawiska które będą miały miejsce- sporządzam plan przyszłego działania,b) analiza bieżąca,c) analiza przeszłościowa (expost)- retrospektywne –ocenia zjawiska które już zaszły4. ze względu na zakres bdanych wielkości:a) analiza mikroekonomiczna-zjawiska i zdarzenia zachodzące w przedsiębiorstwie,b) analiza makroekonomiczna-zjawiska i zdarzenia zachodzące w skali całj gospodarki.Płaszczyzny porównań stosowane w analizie:1Porównania z planem.2Porównania w czasie.-przy podstawie stałej np. 2000-2004 -przy podstawie łańcuchowej3.Porównania w przestrzeni (między przedsiębiorstwami).4.Porównania z normą, wzorcem.5.Porównanie ze średnimi.Zakłócenia występujące przy porównaniu zjawisk ekonomicznych:1.Zakłócenia o charakterze finansowym.2.Zakłócenia o charakterze organizacyjnym.-związane są z restrukturyzacją przedsiębiorstwa,3.Zakłócenia charakterze przedmiotowym (rzeczowym) wywołane są dokonującym się postępem technologicznym, kiedy jedne produkty zastępowane są innymi.Formy prezentacji wyników:1.Forma liczbowa służy do prezentacji zjawisk o charakterze mierzalnym tzn. dającym się wyrazić za pomocą jednoznacznie brzmiących wielkości. Zorganizowane jest wpostaci tabel i szeregów statystycznych2.Forma graficzna-wybór formy graficznej zależy od badanego zjawiska (diagram kołowy, punktowy, płaski…)

Analiza jest metodą poznawczą obiektów i zjawisk złożonych przez ich podział na elementy proste i zbadanie powiązań pomiędzy tymi elementami (zależności przyczynowo skutkowe)Analiza ekonomiczna to :1) Analiza stanów i procesów ekonomicznych w przedsiębiorstwie.2) Dyscyplina naukowa dotycząca zespołu metod umożliwiających stosowanie diagnoz gospodarczych w przedsiębiorstwie.3) Opracowanie diagnostyczne (dokument) lub czynności zmierzające do postawienia diagnozy gospodarczej.Analiza ekonomiczna polega głównie na ?odczytywaniu? wskaźników ekonomicznych tzn. na interpretacji zjawisk gospodarczych w nich zawartych..Rzeczą analizy ekonomicznej jest stworzenie takiego zespołu metod poznawczych i środków

Page 2: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

badawczych, które umożliwiłyby szybkie a równocześnie konkretne i uzasadnione opracowanie wniosków mogących być podstawą właściwych operatywnych decyzji.Analiza ekonomiczna zmierza do ustalenia czy i w jakim stopniu działalność gospodarcza pozostaje w zgodności z zasadą racjonalnego działania; dotyczy to stanu osiągniętego jak i projektów przyszłego działania.Analiza ekonomiczna jest procesem rozkładu i może mieć dwojaki charakter:- może być procesem fizycznym- może być procesem abstrakcyjnym

Analiza ekonomiczna dzieli się na:I Analiza finansowa- w jej zakresie znajdują się kategorie o charakterze finansowym i wynikowym.II Analiza techniczno-ekonomiczna- zajmuje się procesem produkcji oraz szeroko rozumianymi zasobami.

Analiza finansowa stanowi wydzieloną część analizy ekonomicznej... Obejmuje zagadnienia związane z sytuacją finansową danego podmiotu, bilansem, rachunkiem zysków i strat, przepływami środków pieniężnych, rachunkiem kosztów, wykorzystaniem majątku, efektywnością zaangażowanych kapitałów (własnych o obcych) oraz kalkulacją wynikową dokonanych przedsięwzięć w danym roku obrachunkowym lub innym przedziale czasu. Przedmiotem analizy finansowej mogą być również inne zagadnienia... W praktyce dość często spotyka się analizy ekonomiczno-finansowe, w których zagadnienia finansowe są pokazane na tle ekonomiki firmy. Część gospodarcza analizy łączy się tam z częścią finansową, tworząc w ten sposób analizę pełną przedsiębiorstwa. Wyodrębniona analiza finansowa ma określone cele... Cele jakie mogą być stawiane najczęściej:wyjaśnienie przyczyn:? pogorszenia płynności finansowej,? wystąpienia strat operacyjnych,? spadku poziomu rentowności,? wzrostu poziomu kosztów,? wydłużenia cyklu płatności zobowiązań wobec dostawców;ustalenie wpływu wzrostu cen... zbadanie efektywności finansowej kapitału obrotowego;określenie wpływu rotacji środków obrotowych na rentowność sprzedaży;dokonanie porównań czynników zyskotwórczych w układzie realnym wartości pieniężnych;zdiagnozowanie sytuacji finansowej.

Przedmiot analizy finansowej - to działalność gospodarcza oparta na angażowanych zasobach majątkowo - kapitałowych i osobowych. Są dwa podstawowe element analizy finansowej:stan finansowy - ujecie statyczne przedmiotu analizy, ustalony na określony moment, obejmuje wyposażenie przedsiębiorstwa, składniki majątku trwałego i obrotowego, środki zaangażowane w inwestycje i wartości niematerialne oraz finansowe pokrycie tych składników z kapitału własnego lub obcych zobowiązań. Wiąże się to z kształtowaniem sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, jego zdolnością płatniczą i kredytowa.wyniki finansowe - to ujecie dynamiczne przedmiotu analizy, ustala się je za pewny dzień jako sumę wyników narastającą w ciągu miesiąca, kwartału lub roku. Te wyniki to zysk lub straty ujęte w wielkościach brutto lub netto. Oddziałują na nie np. przychody ze sprzedaży, koszty własne, rozliczenia w formie podatków, dotacji, dywidend itp. Określają je wskaźniki rentowności jako relacje wyniku finansowego do obrotu zaangażowanych zasobów osobowych, majątkowych. Osiągane wyniki finansowe prowadza do dodatnich lub ujemnych zmian stanu finansowego przedsiębiorstwa.

Page 3: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Metoda analizy finansowej to sposób badania stanu i wyników finansowych przedsiębiorstwa. Przyjmując za podstawę podziału tok analizy wyróżniamy:Analizę dedukcyjna - metoda rozdrabniania, w której przechodzi się od zjawisk ogólnych do szczegółowych, od skutku do przyczyn.Analizę indukcyjna - metoda scalania, rozpatrywanie wpierw zjawisk szczegółowych, potem złożonych.Analiza redukcyjna - to połączenie dwóch powyższych metod: rozdrobnienie i ponowne scalenie pewnej całości i porównanie z oryginałem otrzymanego wyniku.

Synteza - łączenie - to ogólnie akt budowy czegoś bardziej skomplikowanego z prostszych elementów - synteza może mieć charakter materialny (np. reakcje chemiczne) jak i abstrakcyjny (synteza stylów literackich). Przeciwieństwem syntezy jest analiza (lub rozkład, rozpad).

Page 4: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wskaźniki płynności finansowejAby móc swobodnie działać, przedsiębiorstwo musi utrzymywać płynność finansową, czyli zdolność do terminowego regulowania bieżących zobowiązań1. Przedsiębiorstwo musi posiadać więc tyle środków finansowych, aby móc spłacać zaciągnięte zobowiązania. Z drugiej jednak strony nie było by słusznym utrzymywanie środków pieniężnych w ilości pokrywającej wszystkie zobowiązania bez względu na termin ich zapadalności. Byłoby to nieekonomiczne. Płynność wiąże się więc z takim zarządzaniem zarówno wpływami pieniędzy, jak i wydatkami, które umożliwia spłacanie zobowiązań w terminie. Wpływy pochodzić mogą z różnych źródeł. Najbardziej naturalnym są wpływy od kontrahentów z tytułu należności za dokonane zakupy. Przedsiębiorstwa mogą pozyskać również dodatkową płynność zaciągając krótkoterminowe kredyty. W razie znacznego spiętrzenia płatności istnieje również ewentualność spieniężania mniej płynnych aktywów, co jednak wiąże się z reguły ze znacznymi kosztami lub utratą korzyści ekonomicznych pozyskiwanych z tych aktywów.

Badanie płynności finansowej jest kluczowe z punktu widzenia oceny możliwości przetrwania przedsiębiorstwa w krótkim okresie. Najpowszechniej wykorzystywane do tego wskaźniki to:

Wskaźnik płynności bieżącej (current ratio)

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej informuje o zdolności przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań w oparciu o aktywa obrotowe. Obliczany jest on w formie relacji :

Jest to podstawowy wskaźnik płynności finansowej. Ukazuje stopień pokrycia zobowiązań bieżących aktywami obrotowymi. Przyjęta przez banki i podawana w literaturze jego wzorcowa wartość mieści się w przedziale 1,3 – 22 . Zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska wartość tego wskaźnika, wywołuje negatywne konsekwencje dla przedsiębiorstwa. Niski poziom wskaźnika może oznaczać, iż firma ma, lub w najbliższej przyszłości będzie miała, kłopoty z terminowym regulowaniem zobowiązań. Z drugiej strony zbyt wysoka jego wartość świadczy o tym, że przedsiębiorstwo niepotrzebnie przechowuje zbyt dużo środków finansowych, które mogłoby wykorzystać na inwestycje, utrzymuje nadmierne zapasy lub posiada trudno ściągalne należności.

Wadą wskaźnika bieżącej płynności jest fakt, iż w aktywach obrotowych znajdują się zapasy oraz rozliczenia międzyokresowe, które jako że są stosunkowo mało płynne, słabo zabezpieczają płynność finansową przedsiębiorstwa. Dlatego też analizę uzupełnia się o wskaźnik szybkiej płynności.

Wskaźnik szybkiej płynności (quick ratio)

Wskaźnik szybkiej płynności różni się od wskaźnika bieżącej płynności tym, że z aktywów obrotowych eliminowane są mało płynne zapasy i rozliczenia międzyokresowe.

Page 5: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wskaźnik ten ukazuje pokrycie zobowiązań krótkoterminowych aktywami o wysokiej płynności. Za jego wartość wzorcową uważa się 1. Oznacza to, że przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć wszystkie swoje zobowiązania przy pomocy płynnych aktywów finansowych.

Wskaźnik wypłacalności gotówkowej

Wskaźnik wypłacalności gotówkowej służy do określania wypłacalności firmy w bardzo krótkim okresie. Dlatego do jego konstrukcji wykorzystywane są tylko najbardziej płynne aktywa.

Wskaźnik ten pokazuje jaką część swoich zobowiązań firma pokrywa aktywami o najwyższym stopniu płynności3, a więc jest w stanie bezzwłocznie spłacić. Jako optymalna wartość tego wskaźnika przyjmuje się 0,2.

Wskaźniki uzupełniająceTrzy opisane powyżej wskaźniki, wykorzystane wspólnie, doskonale pokazują strukturę aktywów obrotowych pod kątem ich płynności oraz zdolność przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań w krótkim i dłuższym terminie. Dodatkowymi wskaźnikami są wskaźniki kapitału pracującego.

wskaźnik kapitału pracującego

Dodatnia wartość kapitału obrotowego jest konieczna do utrzymania ciągłości ruchu okrężnego całego kapitału4. Nie może on być jednak zbyt wysoki, oznaczałoby to bowiem, że przedsiębiorstwo posiada zbyt dużo aktywów obrotowych (za wysokie zapasy, trudno ściągalne należności lub nadmierne ilości środków pieniężnych).

Wskaźnik udziału kapitału pracującego w aktywach ogółem

Page 6: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wartość tego wskaźnika zależy od długości cyklu produkcyjnego. W przypadku cyklu krótkiego wartość wskaźnika powinna być niska, przy długim cyklu natomiast winien charakteryzować się wyższym poziomem.

Przypisy: 1. Śerpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych,

PWN 2004, s. 145 2. Bień. W., Ocena efektywności finansowej spółek kapitałowych, Difin, 2005, s. 80 3. Sieniawska K., Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Promar

International, 1998, s. 76

4. Olzacka B., Pałczyńska – Gościniak R., Jak oceniać firmę. Metodyka badań, przykłady liczbowe., ODDK, 2003

Wskaźniki efektywności

(wykorzystania majątku)Są to przede wszystkim wskaźniki określające szybkość z jaką w przedsiębiorstwie obracane są zapasy, należności i aktywa ogółem, oraz okres po jakim firma przeciętnie spłaca swoje zobowiązania.

Wskaźnik rotacji majątku obrotowego

Wskaźnik rotacji majątku obrotowego opisuje efektywność wykorzystania aktywów obrotowych.

Oczekuje się wzrostu jego wartości w czasie, świadczącego o coraz lepszym wykorzystaniu aktywów obrotowych przez jednostkę. Na jego wartość wpływają wszystkie składniki majątku obrotowego, dlatego też dla dokładniejszej analizy konieczne jest badanie efektywności poszczególnych grup aktywów – przede wszystkim należności i zapasów.

Wskaźnik rotacji należności

Wskaźnik rotacji należności informuje ile razy w ciągu roku przedsiębiorstwo odtworzyło swój stan należności, czy też ile cykli obrotowych należności miało miejsce w ciągu roku obrachunkowego. Jego konstrukcja wygląda następująco:

Page 7: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Nie występuje wzorcowa wartość tego wskaźnika, choć niektórzy autorzy próbują ją podawać1. Jedyną możliwością jego oceny są porównania w czasie i przestrzeni. Oczekuje się, że w rozwijającym się podmiocie wartość tego wskaźnika będzie wysoka, z tendencją wzrostową. Porównywanie w przestrzeni musi być przeprowadzane w stosunku do konkretnej branży lub przedsiębiorstwa.

Wskaźnik rotacji zapasów

Wskaźnik rotacji zapasów informuje o tym, ile razy w ciągu roku posiadane przez jednostkę zapasy zostały przekształcone w wyroby gotowe. Jest to wskaźnik określający efektywność wykorzystania zapasów. Niski wskaźnik sugeruje, że poziom zapasów jest zbyt wysoki i spółka niepotrzebnie ponosi koszty magazynowe2.

Wskaźniki uzupełniająceWskaźniki uzupełniające są to przede wszystkim wskaźniki długości trwania jednego obrotu; w przypadku należności nazywane wskaźnikami czasu windykacji. Pokazują one tą samą informację co wskaźniki obrotowości, tylko w innej jednostce. Dodatkowo moża również badać wskaźnik produktywności kapitału pracującego.

Wskaźnik średniego okresu windykacji należności

Można go liczyć na dwa sposoby

Wskaźnik ten ukazuje przeciętny czas jaki przedsiębiorstwo czeka na spłatę należności. Oczekuje się, że wskaźnik ten będzie wykazywał tendencję malejącą, lub przynajmniej będzie stabilny. Negatywnym zjawiskiem jest jego wzrost, mogący świadczyć o utrudnieniach w ściąganiu należności.

Wskaźnik czasu trwania jednego obrotu zapasów

Podobnie jak dla należności, również w przypadku zapasów można obliczyć wskaźnik czasu trwania jednego obrotu. Dwie metody jego wyznaczania wyglądają następująco:

Page 8: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Z reguły korzystnym zjawiskiem jest wzrost wskaźnika rotacji zapasów i spadek wskaźnika czasu trwania jednego obrotu. W tej sytuacji bowiem, firma zmniejsza ilość utrzymywanych zapasów, co powoduje spadek kosztów magazynowania.

Wskaźnik produktywności kapitału pracującego

Wskaźnik produktywności kapitału pracującego informuje o wielkości przychodów ze sprzedaży przypadających na jedną złotówkę kapitału pracującego.

Pozytywnym zjawiskiem jest jego wzrost oznaczający wzrost obrotowości kapitału pracującego.

Przypisy: 1. Szyszko L, Szczepański J., Finanse Przedsiębiorstwa, wyd.II, PWE 2003 podają jego

wartość w przedziale 7-10 2. Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Praca zbiorowa pod red.

Walczak M., Difin, 2003, s. 326

Wskaźniki wypłacalności

(zadłużenia)Wskaźniki zadłużenia wykorzystywane są do badania struktury finansowania przedsiębiorstwa. Określają poziom jego zadłużenia i tym samym oceniają jego wypłacalność w długim okresie. Poziom zadłużenia długo- i średnioterminowego ocenia się w stosunku do kapitału własnego, ewentualnie stałego1.

Wskaźnik ogólnego zadłużenia

Page 9: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wskaźnik ogólnego zadłużenia stanowi relację zobowiązań ogółem do całkowitych aktywów przedsiębiorstwa.

Wyraża on udział kapitałów obcych w finansowaniu aktywów firmy. Jest bardzo istotny z punktu widzenia pożyczkodawców, którzy w razie upadłości przedsiębiorstwa odzyskują swoje należności z majątku firmy.

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego jest wskaźnikiem uzupełniającym ocenę zadłużenia przedsiębiorstwa.

Określa on wielkość kapitałów obcych przypadającą na jednostkę kapitału własnego. Poziom zadłużenia ma istotne znaczenie nie tylko z punktu widzenia wypłacalności przedsiębiorstwa, ale także ze względu na efekt jaki struktura finansowa wywiera na wynik finansowy. Z jednej strony bowiem, im wyższy w podmiocie kapitał obcy, tym większe generuje koszty finansowe, obniżając wynik finansowy oraz zwiększając prawdopodobieństwo kłopotów z wypłacalnością. Z drugiej jednak strony, przedsiębiorstwo wykorzystując dźwignię finansową może rozwijać się znacznie szybciej niż przy wykorzystaniu jedynie kapitałów własnych, generując dodatkowe zyski znacznie przewyższające koszty obsługi długu.

Wskaźnik udziału zobowiązań długoterminowych w zobowiązaniach ogółem

Wskaźnik udziału zobowiązań długoterminowych w zobowiązaniach ogółem umożliwia ocenę struktury kapitałów obcych.

Im wartość tego wskaźnika jest bliższa 1, tym większą część zobowiązań ogółem stanowią zobowiązania długoterminowe. Jest to generalnie pożądana sytuacja. Zbyt duży udział zobowiązań krótkoterminowych w długu firmy może prowadzić do kłopotów z płynnością finansową i generować dodatkowe koszty karnych odsetek.

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego

Jest to jeden z ważniejszych wskaźników wypłacalności.

Page 10: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Pożądana wartość tego wskaźnika powinna wynosić, zależnie od autora opisującego ten wskaźnik, nie więcej niż 0,52 lub między 0,5 a 1,03. Mierzy on ryzyko wypłacalności związane z długoterminowym zadłużeniem firmy.

Wskaźniki uzupełniająceW ocenie zadłużenia firmy, obok przedstawionych powyżej wskaźników, wykorzystuje się również wskaźniki opisujące zdolność przedsiębiorstwa do obsługi długu, czyli terminowego regulowania wszystkich zobowiązań. Rozróżnia się dwie metody oceny tej zdolności: statyczną - opartą o rachunek zysków i strat, oraz dynamiczną - wykorzystującą rachunek przepływów pieniężnych. Wskaźniki oparte o zysk wykazują się znacznie większą stabilnością, niż wskaźniki konstruowane przy użyciu przepływów środków pieniężnych. Nadwyżka finansowa jest jednak wielkością memoriałową, przepływy finansowe pokazują natomiast jakość zysku. Najlepiej jest więc wykorzystać oba zestawy wskaźników, biorąc pod uwagę charakter działalności przedsiębiorstwa oraz specyfikę branży.

WSKAŹNIKI STATYCZNE

Wskaźnik pokrycia obsługi długu

Wskaźnik pokrycia obsługi długu pokazuje w jakim stopniu wypracowany zysk pokrywa obsługę zobowiązań długoterminowych.

Określa on stopień zabezpieczenia obsługi zobowiązań długoterminowych. Uważa się, że wartość tego wskaźnika powinna być wyższa od 1 i rosnąć z upływem czasu, co świadczy o dobrym wykorzystaniu zaciągniętych pożyczek, wywołującym rozwój przedsiębiorstwa i wzrost wpływów z tytułu poczynionych inwestycji.

Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem

Określa możliwości przedsiębiorstwa w zakresie spłaty obciążeń kredytowych z wypracowanej nadwyżki finansowej.

Informuje on o tym, ile razy zysk brutto powiększony o uzyskiwane odsetki przewyższa odsetki płacone przez przedsiębiorstwo. Im wyższy wskaźnik, tym bezpieczniejsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i tym mniej ewentualne wahania zysku mogą wpłynąć na jego wypłacalność. Jeśli wartość tego wskaźnika spadnie poniżej 1 oznacza to, że

Page 11: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

przedsiębiorstwo nie jest w stanie spłacić nawet odsetek od zaciągniętych kredytów, nie mówiąc już o racie kapitałowej i jego wypłacalność jest poważnie zagrożona.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu nadwyżką finansową

Jego wzorcowa wartość przyjmowana jest na poziomie 1,5, a spadek poniżej uznawany jest za niepożądany i wywołujący wzrost ryzyka dla kredytodawcy.

Wskaźnik pokrycia zobowiązań nadwyżką finansową

Pokazuje on jaką część zobowiązań ogółem przedsiębiorstwo jest w stanie spłacić przy pomocy wygospodarowanej nadwyżki finansowej. Pozytywną tendencją jest wzrost tego wskaźnika, oznaczający skrócenie czasu potrzebnego jednostce na spłatę zadłużenia.

WSKAŹNIKI DYNAMICZNE

Pierwszy ze wskaźników informuje w jakim stopniu jednostka jest w stanie pokryć zobowiązania bieżące z tytułu kredytów długoterminowych przy wykorzystaniu gotówki operacyjnej, drugi - ile razy gotówka jest wyższa od odsetek spłacanych przez firmę.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu z gotówki operacyjnej

Wskaźnik pokrycia odsetek z gotówki operacyjnej

Przypisy: 1. Waśniewski T., Skoczylas W., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, WSB w

Poznaniu, 1997, s. 55 2. Olzacka B., Pałczyńska - Gościniak R. 3. Śerpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych,

PWN 2004, s. 168

Page 12: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wskaźniki rentownościRentowność można zdefiniować jako zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysków. Oceny tej dokonuje się w trzech podstawowych płaszczyznach - bada się rentowność:

sprzedaży aktywów (ROS – return on assets), kapitałów własnych (ROE – return on equity).

Wskaźniki rentowności są relacją zysku do danej wielkości. Szczególnie te wskaźniki należy rozpatrywać w kontekście danej branży lub w czasie. Rentowność aktywów w przypadku np. huty stali, gdzie występują bardzo wysokie aktywa trwałe, będzie z reguły o wiele niższa niż działalności handlowej bądź usługowej, co wcale nie musi świadczyć o słabości finansowej huty.

Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS – Return On Sales)

Mówi on ile zysku netto przypada na jedną złotówkę zrealizowanej sprzedaży. Im wyższa wartość wskaźnika, tym sprzedaż jest bardziej opłacalna.

Wskaźnik rentowności aktywów (ROA – Return On Assets)

Wskaźnik rentowności aktywów mierzy ile zysku netto przypada na każdą złotówkę posiadanych aktywów.

Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE - Return on Equity)

Wskaźnik rentowności kapitału własnego mierzy wielkość zysku przypadającą na przeciętny stan aktywów. Służy do oceny stopy zwrotu z kapitału wniesionego do spółki przez akcjonariuszy1.

Page 13: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Im wyższe są wskaźniki rentowności danego przedsiębiorstwa, tym większą generuje ono nadwyżkę finansową. Tym lepsza jest również perspektywa przedsiębiorstwa w zakresie jego płynności - tym łatwiej będzie mu bowiem pokrywać koszty związane z wykorzystywaniem kapitału obcego.

Zależnie od specyfiki przedsiębiorstwa i celów badania zamiast zysku netto można wykorzystywać również zysk z działalności operacyjnej lub zysk brutto

Przypisy: 1. Rachunek ekonomiczny w zarządzaniu przedsiębiorstwem, red. Kruk W., UMCS,

Lublin 1998, s. 162

Wskaźniki giełdoweWskaźniki wartości rynkowej wykorzystywane są w ocenie przedsiębiorstw w formie spółek akcyjnych, głównie notowanych na giełdach papierów wartościowych. Są to wskaźniki zyskowności jednostkowej, w których zysk netto obliczany jest na jedną akcję (udział). Wskaźniki te służą do oceny przedsiębiorstwa pod kątem jego atrakcyjności inwestycyjnej.

Zysk na akcję (Earnings Per Share – EPS)

Wskaźnik ten niesie bardzo ważną informację dla akcjonariuszy. Informuje on ile zysku wypracował kapitał zainwestowany przez nich w przedsiębiorstwo. Jest to jeden z bardziej popularnych wskaźników analizy fundamentalnej.

Wskaźnik dywidendy na akcję

Wskaźnik dywidendy na akcję jest w gospodarkach kapitałowych jednym z pilniej śledzonych wskaźników przez inwestorów.

Jego wielkość pokazuje jaką sumę otrzyma akcjonariusz jako udział w zysku przedsiębiorstwa na każdą posiadaną przez niego akcję.

Wskaźnik cena akcji do zysku na akcję (Price Earnings Ratio – PE)

Page 14: Analiza-Zajmuje Się Oceną Zjawisk i Zdarzeń Gospodarczych

Wskaźnik ten pokazuje ile razy cena rynkowa jest wyższa od zysku na jedną akcję. Cena jest z reguły wyższa, gdyż opisuje oczekiwania inwestorów odnośnie przyszłych zysków.

Wartość księgowa na akcję (Book value per share – BVS)

Korzystne zjawisko w przypadku tego wskaźnika występuje wtedy, gdy jest on niższy od ceny rynkowej akcji. Oznacza to, że inwestorzy oceniają wartość przedsiębiorstwa wyżej niż wynika to z ilości kapitału przez niego posiadanego, a więc oczekują jego rozwoju i tego, iż będzie generować zyski.

Wskaźnik produktywności jednej akcji

Wysokość tego wskaźnika opisuje wielkość działalności przedsiębiorstwa. Wzrost tego wskaźnika jest bardzo korzystnym zjawiskiem, ponieważ - nawet przy utrzymaniu stałej rentowności - świadczy o rozwoju jednostki i powoduje wzrost zysku przypadającego na jedną akcję.