PLAN WYNIKOWY Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE III DGEOGRAFICZNO-LINGWISTYCZNEJ

Program nauczania nr DKOS-4015-142/02 Podręcznik: „Przeszłość to dziś”

Poziom podstawowy

Temat lekcji Wymagania z zakresu kształcenia literacko-kulturowego i kształcenia

językowego

Lektury, źródła, konteksty

Liczbagodzin

Poziom podstawowy Poziom rozszerzony

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE

W dobie kina, jazzu i psychoanalizy – charakterystyka pierwszych dziesięcioleci XX wieku

wskazuje główne źródła zmian świadomości społecznej i artystycznej po I wojnie światowej (np. zmiany polityczne, rozwój techniki, nowe idee społeczne), określa znaki czasu pierwszej ćwierci XX wieku,

wskazuje filozoficzne podstawy nowej sztuki: Bergson, psychoanaliza Freuda, Watson, krótko przedstawia początki filmu jako nowej dziedziny sztuki,

wykład 1 XI

„Zobacz naturę jako walec, kulę i stożek”. Nowe formy wyrazu w sztuce XX wieku

wymienia główne tendencje i hasła związane z nowymi kierunkami w sztuce (np. aktywizm, zmiana, bunt, szybkość, rozwój cywilizacyjny, masowość, zwrot ku przyszłości, odejście od naśladowczego opisu rzeczywistości, charakteryzuje nowe kierunki artystyczne – futuryzm, dadaizm, kubizm, surrealizm, ( architektura, malarstwo, muzyka, )

opisuje (komentuje) przykłady dzieł sztuki awangardowej, wskazując ich charakterystyczne cechy, określa postawę twórczą reprezentowaną przez artystę awangardowego

Pokaz mulimedialny, Hutnikiewicz „Od czystej formy do literatury faktu”

1 XI

Panorama polskiego dwudziestolecia – grupy poetyckie

wyjaśnia termin „dwudziestolecie międzywojenne”, przedstawia 2 fazy rozwoju epoki („jasna” – lata 20-ste, „ciemna” – lata trzydzieste, prezentuje tendencje epoki, grupy poetyckie

Prezentuje tendencje w literaturze światowej (Proust, Joyce, Mann), przedstawia różne kierunki poszukiwań formalnych prozy realistycznej w dwudziestoleciu: czas subiektywny i monolog wewnętrzny bohatera w powieści Prousta, strumień świadomości i symultanizm Joyce’a, „powieść edukacyjną” Manna,

A. Nasiłowska, Trzydziestolecie

1 XI

„Dyktatura poetariatu” -charakterystyka programu Skamandrytów

Prezentuje grupę poetycką Skafander, wyjaśnia pochodzenie nazwy grupy, analizuje program skamandrytów, zwracając uwagę na najważniejsze punkty (bezprogramowość, zainteresowanie codziennością nowoczesnością; witalizm i optymizm ), wyjaśnia krótko, jaką rolę w życiu literackim dwudziestolecia odgrywała kawiarnia literacka

wymienia i krótko opisuje postacie poetów z kręgu Skamandra, wymienia ich utwory, podaje najważniejsze wiadomości biograficzne, charakterystyczne cechy twórczości

Program Skamandrytów, manifesty

1 XI

„Odrzucam oto płaszcz Konrada” – cechy poezji skamandryckiej

interpretuje czytane wiersze, wnioskując na podstawie analizy kierowanej przez nauczyciela interpretuje czytane utwory: wskazuje codzienność i sprawy

wyjaśnia terminy: deprecjatywność języka (formy deprecjatywne), potocyzmy

Tuwim, Wierzyński, Słonimski – Wybór poezji

2 XI

„zwyczajne” jako tematy poetyckie, nowego bohatera (szary człowiek i tłum), fascynację techniką i przestrzenią wielkomiejską, witalność, dynamizm, odrzucenie tradycji i pochwałę cywilizacji, zachwyt nad nowymi dziedzinami sztuki, opisuje poetykę czytanych utworów, wskazuje nowatorstwo formalne (np. język potoczny w wierszach skamandrytów,), wyjaśnia nową koncepcję poety i poezji

Jak trudno... „wiosnę, nie Polskę zobaczyć” Poezja J. Lechonia

interpretuje utwór, wnioskując na podstawie analizy kierowanej przez nauczyciela, wskazuje i odczytuje obecne symbole romantyczne, przedstawia (opisuje) obraz Polski wyłaniający się z wierszy, określa stosunek podmiotu lirycznego do tradycji poetyckiej (np. do zadań podejmowanych przez romantycznego poetę), wskazuje romantyczny rodowód poezji Lechonia, dostrzega w wierszu próby przewartościowania mitów narodowych

rozpoznaje tradycję kulturową, którą przywołuje poeta i określa cel nawiązania, określa, jaka koncepcja poety i poezji zawarta jest w wierszu (unieważnienie modelu romantycznego)

Wybór wierszy.( „Herostrotes”)

1 XI

II Rzeczypospolita w oczach S. Żeromskiego. Wprowadzenie do lektury Przedwiośnia

na podstawie wiadomości z podręcznika wprowadza kontekst problemów podejmowanych w publicystyce Żeromskiego; charakteryzuje poglądy polityczne i społeczne pisarza (np.: konieczność zachowania niepodległości, likwidacja nędzy, potępienie komunizmu i rewolucji), przedstawia funkcję literatury i rolę pisarza w nowych warunkach Polski niepodległej.

określa, w jakich warunkach narodziła się polska powieść polityczna dwudziestolecia (np.: zagrożenia kraju, bieda, zbyt wolno przeprowadzane reformy, rozczarowanie elitą polityczną, zagubiony etos patrioty-społecznika), wskazuje głównych jej twórców wie, jakie kontrowersje wzbudzało Przedwiośnie i jakie oskarżenia wysuwano pod adresem autora; polemizuje z nimi, wykorzystując interpretację powieści i

Przedwiośnie 1 XI

„Doprawdy śmieszny jest to przewrót, który magnatów strąca z pałaców do piwnic, a mieszkańców piwnic wprowadza do pałaców. Obraz rewolucji w Przedwiośniu

streszcza i opowiada fragmenty (wybrane wątki) powieści, relacjonuje (opisuje) jej świat przedstawiony, analizuje obraz rewolucji ukazanej w powieści i stosunek do niej poszczególnych bohaterów (Cezary, matka, ojciec), dostrzega w rewolucji zagrożenie ładu moralnego i społecznego

Zestawia obraz rewolucji z jej wizją z „Nie-Boskiej komedii”, wskazuje obrazowanie frenetyczne

Obraz filmowy rewolucji w ekranizacji „Przedwiośnia”

2 XI

Rozprawa o Polsce: szklane domy, żmudna praca czy krwawa rewolucja?

dostrzega i komentuje dialogową konstrukcję III części utworu (zderzenie równorzędnych racji w polemice Cezarego z Gajowcem i Antonim Lulkiem: niepodległe i silne państwo – radykalna poprawa losu warstw najuboższych na drodze rewolucji), przedstawia 3 programy uzdrowienia II Rzeczypospolitej (koncepcja Gajowca, komunistów, utopijna wizja „szklanych

na podstawie powieści (postać Gajowca i jego nauczycieli) wnioskuje, jak Żeromski wyobrażał sobie etos polskiej inteligencji

Przedwiośnie 1 XI

domów”Cezary Baryka – bohater, który sieje zło opisuje kreację głównego

bohatera: przedstawia etapy jego dojrzewania i edukacji, określa przynależność pokoleniową, rewolucyjny rodowód, sposób widzenia polskiej rzeczywistości (konfrontacja marzeń z rzeczywistością), wydany przez niego sąd o Polsce itp.Dzieje Cezarego, przemiany ideowe Baryki przykładem radykalizowania się inteligencji polskiej, obraz dworu w Nawłoci, przestrzeń zdegradowana

porównuje Nawłoć i Soplicowo (ew. inne znane sobie obrazy dworu ziemiańskiego)

Przedwiośnie 1 XI

Przesłanie Przedwiośnia interpretuje otwarte

zakończenie losów bohatera wyjaśnia metaforyczny sens tytułu powieści i tytułów jej części, interpretuje Przedwiośnie jako powieść wyrastającą z rozczarowania pierwszymi latami niepodległości (wskazuje i komentuje właściwe fragmenty utworu)

charakteryzuje przestrzeń powieściową ukazującą polską rzeczywistość; dostrzega jej symboliczny wymiar (np.: przygraniczna wieś, do której przyjeżdża Cezary, Nawłoć, Chłodek, dzielnice Warszawy, marsz na Belweder itp.)

Przedwiośnie 1 XI

Jeszcze krzykliwsza kontestacja – futuryzm!

czyta manifest Marinettiego ze świadomością jego prowokacyjności; dostrzega postawę buntu, w manifeście wskazuje charakterystyczne cechy futuryzmu jako kierunku sztuki początków XX w. (pochwała męskiej energii, witalizmu, nowoczesności, bunt przeciw tradycji), charakteryzuje program polskich futurystów

na podstawie tekstu Marinettiego prezentuje program futurystów, określa podstawowe wyznaczniki poetyki tekstu Marinettiego, odnajdując w nich cechy futurystyczne, porównuje futuryzm w sztuce i literaturze

Manifesty, obrazy futurystyczne

1 XI

Świat nie jest już taki sam jak dotąd- nowe formy opisu w poezji Apollinaire’a

czyta wiersze Apollinaire’a ze zrozumieniem nowatorstwa ich poetyki i zawartej w nich nowej wizji świata

podejmuje próbę samodzielnej analizy i interpretacji wierszy, m.in.: opisuje charakter przestrzeni wykreowanej w wierszu, wskazuje obrazy poetyckie

na podstawie utworu Apollinaire’a wyjaśnia, czym jest kaligram

wskazuje i komentuje charakterystyczne cechy języka poetyckiego Apollinaire’a, odnosi czytane wiersze do poznanych dzieł sztuki

(np. obrazów Balli, Klee), określa, jak „działa” poezja nowoczesna (metaforyczność, gra skojarzeń, wieloznaczne obrazy poetyckie) i jak należy ją odczytywać

Wybór poezji, kaligramy

1 XI

O butach w butonierce i telegrafach. Szokująca poezja futurystów

opisuje poetykę czytanych utworów, wskazuje nowatorstwo formalne

w czytanych wierszach wskazuje różnorodne środki stylistyczne i określa ich funkcje (dostrzega w nich wykładniki nowatorstwa i awangardowości utworów)

Wybór poezji 1 XI

Zwrot w polskiej literaturze – charakterystyka Awangardy Krakowskiej

Prezentuje Awangardę Krakowską jako grupę poetycką, przedstawia jej założenia, charakteryzuje program poetycki

Program Awangardy

1 XI

Nowe wymiary miejskiej przestrzeni w wierszach Tadeusza Peipera i Juliana Przybosia

opisuje poetykę czytanych utworów, wskazuje nowatorstwo formalne np. „spiętrzoną” metaforę i elipsę w wierszach Przybosia, odejście od rygorów wersyfikacyjno-składniowychitp., w czytanych utworach wskazuje indywidualne,

w czytanych wierszach wskazuje różnorodne środki stylistyczne i określa ich funkcje (dostrzega w nich wykładniki nowatorstwa i awangardowości utworów), przedstawia różne koncepcje poety (artysty) i poezji obecne w programach i utworach

Wybór poezji 2 XI

specyficzne dla poszczególnych twórców dwudziestolecia cechy i tematy

np. nowe wymiary przestrzeni miejskiej w wierszach Peipera i Przybosia

dwudziestolecia (np. „barbarzyńca”, „kabaretowy prześmiewca”, „poszukiwacz słowa”, „eksperymentator w laboratorium sztuki”)

Sprawdzian 1 XI/XIIFreud a powieść – przypadek Z. Nałkowskiej

rozpoznaje zasadę kompozycyjną powieści (inwersja czasowa) i określa jej funkcję (przedstawienie motywów działania oraz złożoności prawdy o człowieku), wyjaśnia, na czym polega nowatorstwo

kompozycji utworu, określa punkt widzenia narratora powieści, wyjaśnia ,na czym polega zerwanie z tradycyjnym kształtem fabuły; czasowa, retrospekcja jako narzędzie wieloaspektowego oglądu faktów i ludzi.

rozpoznaje zasadę kompozycyjną powieści (inwersja czasowa) i określa jej funkcję (przedstawienie motywów działania oraz złożoności prawdy o człowieku), wyjaśnia, na czym polega nowatorstwo

kompozycji utworu, określa punkt widzenia narratora powieści, wyjaśnia ,na czym polega zerwanie z tradycyjnym kształtem fabuły; czasowa, retrospekcja jako narzędzie wieloaspektowego oglądu faktów i ludzi.

Wykład, fragmenty prozy obcej, wywiad z autorką

1 XI/XII

„Czy to nie szczególne, że ludzie zdecydowali się żyć na sobie warstwami?” Obraz społeczeństwa w Granicy

Przedstawia obraz społeczeństwa polskiego i interpretuje go jako oskarżenie systemu politycznego II Rzeczypospolitej, wnikliwie analizuje świat salonów i suteren, wskazując na zróżnicowanie społeczeństwa, kontrast wartości i postaw.

Wyjaśnia, dlaczego Granica może być nazywana powieścią społeczną

Granica 1 XII

„Jest się takim, jak myślą ludzie, nie jak myślimy o sobie”. Obszary człowieczeństwa w Granicy

przedstawia charakterystykę głównego bohatera powieści; zwraca uwagę na różne źródła informacji i relatywność oceny tej postaci, próbuje dociec o niej prawdy, formułuje własną ocenę postaci Zenona, uzasadnia ją; dostrzega tragizm bohatera i wskazuje jego społeczne i psychologiczne źródła , dostrzega wpływ uwarunkowań zewnętrznych (społeczno – politycznych) i wewnętrznych (psychologicznych, biologicznych) na postawę moralną bohatera.

przedstawia wydarzenia ukazane w powieści z punktu widzenia różnych postaci (Zenona, Elżbiety, Justyny, pani Kolichowskiej); wyciąga wnioski, formułuje wnioski dotyczące koncepcji człowieka: złożoność osobowości zawieszonej między schematyzmem a indywidualizmem, zabiera głos w dyskusji na temat

prawdy w życiu człowieka, relatywizmu ocen, istnienia obiektywnych norm moralnych (odnosi swoje sądy do Granicy i innych utworów)

Granica 1-2 XII

Granica – świat ujęty w kategoriach filozoficznych

interpretuje tytuł powieści, dostrzegając jego wieloznaczność (płaszczyzna psychologiczno-moralna, społeczno-polityczna, filozoficzna itp.),

wskazuje różne płaszczyzny interpretacji powieści (psychologiczno-moralną, polityczno-społeczną, filozoficzną), omawia je, odwołując się do treści utworu

Granica 1 XII

Poetycki zaświat Bolesława Leśmiana interpretuje wiersze Leśmiana, wnioskując na podstawie analizy (dokonanej pod kierunkiem nauczyciela), opisuje charakter świata wykreowanego w wierszach, dostrzega jego symboliczny charakter i filozoficzne przesłanie, przedstawia sposób, w jaki poeta widzi naturę oraz jej relacje z człowiekiem, wskazuje specyfikę języka artystycznego Leśmiana (rodzaje neologizmów i ich funkcje, rytm), wskazuje w poznanych wierszach inspiracje ludowe (np.: ballada, meliczność, postacie rodem z

interpretuje czytane wiersze jako opowieści filozoficzne: o bycie, poznaniu, trudzie istnienia, dochodzeniu prawdy o świecie, wyjaśnia ogólnie, na czym polega związek poezji Leśmiana z filozofią Bergsona (intuicja, pęd życiowy), określa stylistyczną i znaczeniową wartość neologizmów Leśmianowskich

Wybór poezjiDusiołek, Topielec, Urszula Kochanowska

2 XII

baśni ludowych, antropomorficzne widzenie sił natury), przedstawia Leśmianowską wizję świata, Boga, człowieka i natury

O Dorze z Malinowego chruśniaka-poezja miłosna Bolesława Leśmiana

Charakteryzuje zmysłową wizję świata opisaną w erotykach, charakteryzuje kreacje kochanków, wyjaśnia relacje między człowiekiem a naturą

Porównuje Leśmianowskie erotyki z innymi utworami miłosnymi – Petrarki, Mickiewicza, Tetmajera

Cykl Malinowy chruśniak

1 XII

Obca wśród swoich – portret psychologiczny tytułowej bohaterki powieści „Cudzoziemka”

streszcza (opowiada) historię Róży, zwracając uwagę na sposób, w jaki autorka zapoznaje z nią czytelnika, dostrzega i komentuje zróżnicowanie narracji: w tekście powieści rozróżnia fragmenty zwierające subiektywny punkt widzenia bohaterki (bądź perspektywę Władysia) oraz obiektywną relację narratora, wyjaśnia określenie „powieść psychoanalityczna”, odnosząc je do konstrukcji utworu i postaci bohaterki

przedstawia ogólne założenia powieści Prousta, wskazuje podobieństwo formalne powieści Kuncewiczowej i poszukiwań „utraconego czasu” Prousta, wskazuje i komentuje związki narracji powieściowej z psychoanalizą Freuda (konstrukcja utworu jako „seans

psychoanalityczny”); określa funkcję różnych czasów narracji (teraźniejszego i przeszłego), wskazuje retrospekcję jako zasadę kompozycyjną powieści

Cudzoziemka 2 XII

Dlaczego Cudzoziemka? – interpretacja tytułu powieści.

Interpretuje tytuł, odnosząc się kreacji głównej bohaterki, opisuje język bohaterki, wskazując formy świadczące o jej językowej obcości; określa ich funkcję,

wyjaśnia tytuł, wskazując źródła „cudzoziemskości” Róży

Cudzoziemka 1 XII

Praca klasowa 2 XII„Artysta jest aparatem rejestrującym procesy w głębi”. Schulzowskie rysowanie emocji

podaje podstawowe informacje na temat Schulza i Drohobycza, przedstawia biografię artysty, zwracając uwagę na jego wyobraźnię i obsesje, określa wpływ środowiska żydowskiego na twórczość artysty

Analizuje rysunki Schulza, dostrzegając w nich zapis obsesji Schulza oraz znajdując aluzje do świata prozy

Rysunki Schulza 1-2 XII/I

Na czym polega magia prozy Schulza? analizuje i charakteryzuje język poetycki Schulza (części mowy i ich funkcje, odwołanie się do wrażeń zmysłowych, dynamizacja opisu, metafory i ich charakter, animizacje i antropomorfizacje itp.), wskazuje w opisie metafory sugerujące metamorfozę elementów rzeczywistości, wyjaśnia, jakie mają znaczenie dla obrazu wykreowanego świata, wyjaśnia termin: proza poetycka

Porównuje język prozy Schulza z językiem Z. Nałkowskiej, wykazuje różnice między mimetyzmem a kreacjonizmem

Wybrane opowiadania

1 I

„Każdy fragment rzeczywistości żyje dzięki temu, że ma udział w jakimś sensie uniwersalnym” Mityzacja rzeczywistości w prozie Schulza

interpretuje fragment prozy, odnajdując w nim elementy autobiograficzne i wyjaśniając, w jaki sposób zostały one przetworzone , wskazuje i interpretuje w opisie motywy symboliczne i mityczne

przedstawia relacje między mikrokosmosem (dom, Drohobycz) i makrokosmosem (wszechświat, mit) w świecie przedstawionym w opowiadaniu Schulza, wyjaśnia, na czym polega mityzacja rzeczywistości w prozie Schulza,

Wybrane opowiadania

1 I

O odwiecznych metamorfozach. Kreacja ojca w twórczości Schulza

Wyjaśnia rolę marzenia kreującego świat, interpretuje fragment prozy, odnajdując w nim elementy autobiograficzne i wyjaśniając, w jaki sposób zostały one przetworzone, analizuje kreację ojca

wskazuje związki między prozą Schulza a malarstwem, np. Chagalla

Obrazy Chagalla, 1 I

Praca klasowa 2 I

Ferdydurke jako przykład polskiej prozy awangardowej

podaje podstawowe informacje biograficzne o Gombrowiczu, wyjaśnia, na czym polega awangardowość utworu, porównuje „Ferdydurke” z powieść realistyczna, wskazuje różnice

Podaje wyznaczniki gatunkowe powieści awangardowej

Ferdydurke 1 I

„Przecież mój człowiek stwarzany jest od zewnątrz” Forma jako niebezpieczny rodzaj zniewolenia człowieka

na podstawie sytuacji Józia ocenia sytuację człowieka uwikłanego w formę, wyjaśnia, jak można rozumieć Gombrowiczowską Formę, wyjaśnia, dlaczego Forma jest niebezpiecznym rodzajem zniewolenia człowieka

Wyjaśnia, na czym polega tragizm człowieka zniewolonego przez formę

Ferdydurke 1 I

Józio jako aktor w świecie gęby, pupy, łydki...

interpretuje znane sobie fragmenty utworu, np. przebudzenie bohatera, zaprowadzenie go do szkoły, pojedynek Syfona z Miętusem itp.,

- przedstawia bohatera, wskazując różne jego „ja” oraz określając role (formy), jakie zostają mu narzucone, ocenia wpływ, jaki na bohatera mają inni ludzie (a więc: w jaki sposób człowiek jest określany przez relacje międzyludzkie)

– wyjaśnia symboliczny sens kolejnych ucieczek Józia (ocenia, czy możliwe jest uwolnienie się człowieka od narzucanej mu formy)

-wskazuje sformułowania charakterystyczne dla groteskowego kodu Gombrowicza i wyjaśnia ich sens (np. pupa, gęba, łydka, patrzeć belfrem)

porównuje Gombrowiczowską sytuację człowieka (Józia) do koncepcji „człowieka w

teatrze życia codziennego” Hoffmana, wskazuje związek groteski (w języku i stylu powieści) z obrazem deformacji osobowości człowieka pod wpływem interakcji z innymi ludźmi w codziennych sytuacjach (np. w rodzinie Młodziaków)

Plansze uczniowskie, tekst

2 I

Dlaczego należy kochać wielkich romantyków? Obraz szkoły w Ferdydurke

ocenia obraz środowisk społecznych ukazanych w powieści: szkoła, dom (rodzina mieszczańska), zwracając uwagę na rolę tradycji, która je ukształtowała, analizuje fragment poświęcony szkole II Rzeczypospolitej, porównuje jej wizerunek ze współczesnym

ocenia stylistyczną wartość elementów nonsensu, absurdu, deformacji

Tekst 1 I

Nowy teren ucieczki - natura ocenia obraz środowisk społecznych ukazanych w powieści - dwór ziemiański, zwracając uwagę na rolę tradycji, która je ukształtowała

Wyjaśnia, na czym polega obecna w powieści opozycja Wieś - miasto, kultura-natura,

Tekst 1 I

Ferdydurke – powieść jako gra w czytanych fragmentach wskazuje elementy parodii, groteski, karykatury, aluzji literackiej i kulturowej; określa ich funkcje (np. kompromitacja określonych środowisk społecznych, zachowań, postaw itp.) na podstawie powieści i wybranych dzieł sztuki wyjaśnia, czym jest groteska i jakie są jej cechy

określa gatunek utworu, zwracając uwagę na związki z powieścią łotrzykowską i

powiastką filozoficzną, ocenia stylistyczną wartość elementów nonsensu, absurdu, deformacji

Ćwiczenia z tekstem

1 I

Sprawdzian 1 I Poetyka Drugiej Awangardy na podstawie czytanych

wierszy określa nastroje lat 30. (rozczarowanie, niepewność, przeczucie katastrofy itp.), wskazuje polityczne i społeczne źródła nastrojów

wierszu Miłosza odczytuje echa przeczucia „zmierzchu kultury”, wyjaśnia, odwołując się do kontekstu filozoficznego, termin katastrofizm

Wybrane wiersze 1-2 I

katastroficznych, znajduje ich odbicie w czytanych wierszach i w sztuce (kryzys ekonomiczny, nędza, bezrobocie, narodowe ruchy faszystowskie, widmo rewolucji, totalitaryzmy itp.), dokonuje analizy i interpretacji wiersza Miłosza, określa, jaki portret ludzi swej epoki kreśli poeta (krytyka współczesności), komentuje występujące w wierszu relacje między realnym czasem historycznym a biblijnym czasem apokalipsy, wyciąga wnioski, wskazuje katastroficzne wizje w wierszu Czechowicza, interpretuje ich symbolikę, wskazuje stylistyczne wykładniki muzyczności

„Wszystko minione, wszystko zapomniane” Katastroficzne tony poetyckiej grupy żagary

w czytanych wierszach wskazuje i interpretuje symbolikę apokaliptyczną (biblijną), na podstawie czytanych wierszy określa główne cechy poetyki katastroficznej(np. nawiązanie do tradycji symbolizmu, wizyjność)

podaje podstawowe informacje o wileńskich żagarystach (a zwłaszcza o Miłoszu), wyjaśnia tytuł pisma

Wybrane wiersze Miłosza „Roki”, „Obłoki”, „Walc”

1 I

Metafizyczne niepokoje Witkacego – malarstwo, literatura, teatr

prezentuje podstawowe wiadomości o życiu i twórczości Witkacego, m.in. o jego twórczości literackiej i malarskiej, firmie portretowej, poszukiwaniach artystycznych, przedstawia jego filozofię życiową

prezentuje podstawowe wiadomości o życiu i twórczości Witkacego, m.in. o jego twórczości literackiej i malarskiej, firmie portretowej, poszukiwaniach artystycznych, przedstawia jego filozofię życiową

Prezentacja multimedialna, J. Siedlecka „Mahatma Witkac”

1 I

„Szewcy” jako wyraz katastrofizmu Witkacego

przedstawia przestrzeń sceniczną, postacie i przebieg wydarzeń ukazanych w dramacie, charakteryzuje trzy fazy rewolucji przedstawione w Szewcach, określa, w jaki sposób została przedstawiona

w dramacie walka klas interpretuje przedstawioną wizję świata (chaos), przedstawia katastroficzne przeczucia Witkacego (odczłowieczenie, wielkoprzemysłowa uniformizacja życia, zanik indywidualności itp.),

szerzej charakteryzuje świat wykreowany w dramacie Witkacego (czas, miejsce, postacie i ich język, zdarzenia), wskazując jego absurdalność, nielogiczność

Tekst dramatu 1 I

Dramat o zbydlęceniu człowieka. Analiza groteskowego świata Szewców

charakteryzuje język i styl dramatu, wskazując wymieszanie stylów, neologizmy, hybrydy, aluzje i przytoczenia, ocenia ich funkcje i ogólny efekt , w czytanym fragmencie wskazuje cechy groteski, określa jej funkcje , wie, na czym polega Czysta Forma w dramacie,

porównuje język, jakim mówią różne postacie sceniczne; wyciąga wnioski, na konkretnych przykładach wskazuje wymieszanie konwencji estetycznych (patosu i trywialności, grozy i komizmu itp.)

Tekst dramatu 1 I

„Kafka był Pragą, a Praga była Kafką” Fascynująca osobowość XX wieku

Zna biografię pisarza, wymienia miejsca związane z życiem Kafki, interpretuje przestrzeń Pragi jako źródło inspiracji

Zna biografię pisarza, wymienia miejsca związane z życiem Kafki, interpretuje przestrzeń Pragi jako źródło inspiracji

Pokaz slajdów 1 I

Na czym polega wina Józefa K.? Proces jako parabola

streszcza (opowiada) fragmenty powieści (np. aresztowanie, opis sądu, procedury jego funkcjonowania, role

opisuje poetykę utworu, zwracając uwagę na gatunek powieści i jego cechy, wymieszanie elementów realistycznych w taki sposób,

Tekst 1 I

adwokatów i innych pracowników itp.), wskazuje elementy odbiegające od rzeczywistości (odrealniające obraz), przedstawia drogę Józefa K., m.in. jego relacje ze spotkanymi ludźmi, nadzieje, jakie w nich pokłada, stosunek do procesu i przemiany zachodzące w samym bohaterze człowiek w labiryncie świata, paraboliczność

iż tworzą fantastyczny świat przedstawiony, paraboliczność utworu

„Jak może być człowiek w ogóle winny?” Absurdalność ludzkiego losu ukazana w Procesie

interpretuje wskazane fragmenty utworu (np. przypowieść o odźwiernym), rozpoznaje i interpretuje para-boliczny sens procesu, wyjaśnia, co w powieści oznacza „bycie oskarżonym” i na czym polega sytuacja Kafkowska,

określa, jaka wizja świata i egzystencji ludzkiej wyłania się z Procesu Kafki, interpretuje powieść w kontekście filozoficznym -egzystencjalizm

Tekst, rysunki Kafki

1 I

Synteza wiadomości o literaturze dwudziestolecia międzywojennego

m.in. przedstawia ewolucję powieści jako gatunku literackiego, prezentuje różne typy powieści w XX-leciu: powieść realistyczna i awangardowa; powieść polityczno-społeczna i psychologiczna

.odwołuje się w swoich wypowiedziach do nurtów filozoficznych XX wieku, uzasadniając ich wpływ na literaturę

1 I/II

sprawdzian 1 I/IIK.K.. Baczyński – „...ja, żołnierz, poeta, czasu kurz

Przedstawia biografię Baczyńskiego na tle biografii pokolenia Kolumbów, interpretuje czytane wiersze, formułując wnioski na podstawie analizy kierowanej przez nauczyciela, określa charakter przestrzeni ukazanej w wierszach, interpretuje wypełniające ją elementy; rozpoznaje jej wizyjność, wskazuje środki językowe i stylistyczne sygnalizujące, iż poeta (podmiot liryczny) mówi w imieniu pokolenia, wyjaśnia określenie „poeci spełnionej przepowiedni/apokalipsy”), odwołując się do przeczuć, na podstawie czytanych utworów przedstawia obraz wojny jako apokalipsy, uwzględnia poetykę wierszy

analizuje i interpretuje czytane utwory, wskazuje i interpretuje motywy symboliczne, w kontekście utworu wyjaśnia znaczenie arkadii i apokalipsy, definiuje pojęcie katastrofizmu generacyjnego

Wybór wierszy 1 II

Poetyka „spełniającej się apokalipsy” w twórczości dwudziestoletnich poetów Warszawy

interpretuje czytane wiersze, formułując wnioski na podstawie analizy kierowanej przez nauczyciela, określa charakter przestrzeni ukazanej w wierszach, interpretuje wypełniające ją elementy; określa nastrój czytanych utworów, nazywa wartości (także przeciwstawne) obecne w czytanych utworach, wskazuje środki językowe i stylistyczne sygnalizujące, iż poeta (podmiot liryczny) mówi w imieniu pokolenia, odwołując się do przeczuć przedwojennych katastrofistów wyjaśnia metaforę apokalipsy, uwzględnia poetykę wierszy (rozpoznaje cechy stylu ekspresjonistycznego), interpretuje zawarty w

przeprowadza analizę i interpretację porównawczą Pokolenia Baczyńskiego i Pieśni Borowskiego (bierze pod uwagę świadomość pokoleniową, pejzaż, obraz człowieka, motywy apokaliptyczne itp.), zestawia konstrukcję podmiotu lirycznego w wierszach Gajcego i Baczyńskiego, podaje podstawowe informacje o podziemnym życiu literackim i kulturalnym na ziemiach polskich w czasie okupacji (m.in. wymienia SiN i jego redaktorów), wie, jaką rolę przypisywali poeci okupacyjni artyście (organizator wyobraźni narodowej), przedstawia wyłaniający się z czytanych

Wybór poezji Baczyńskiego, Gajcego i Borowskiego

1 II

czytanych wierszach obraz wojny jako rozpadu ogólnoludzkiego porządku i upadku uniwersalnych wartości, odwołując się do przeczytanych utworów, wyjaśnia, na czym polega tragizm i heroizm pokolenia wojennego

wierszy syntetyczny obraz pokolenia, którego młodość przypadła na czas wojny, charakteryzuje wizję trudnego człowieczeństwa zawartą w wierszach Baczyńskiego i Gajcego

Jak pisać o zbrodni XX wieku? Rozwój literatury dokumentalnej

Wyjaśnia, czym spowodowany jest rozwój literatury dokumentalnej, prezentuje gatunki paraliterackie i ich cechy

Wyjaśnia, czym spowodowany jest rozwój literatury dokumentalnej, prezentuje gatunki paraliterackie i ich cechy

1 II

Oto obóz... Analiza opowiadań Borowskiego

odwołując się do tekstu, charakteryzuje styl, jakim pisane są opowiadania i sposób prowadzenia narracji (behawioryzm, styl lapidarny), w czytanych opowiadaniach wskazuje cechy dokumentu i literatury pięknej, w interpretacji opowiadań wykorzystuje wiedzę historyczną oraz wiadomości biograficzne o autorze, odróżnia Tadka-bohatera literackiego od postaci pisarza (dwoistość narratora), streszcza, relacjonuje (i komentuje) wybrane opowiadania oświęcimskie Borowskiego, wykorzystując wiadomości z historii na temat obozów koncentracyjnych, interpretuje czytane fragmenty opowiadań, opierając się na analizie tekstu (opisuje rzeczywistość obozową, analizuje ludzkie postawy i sposób ich przedstawienia);

komentuje przedstawiony przez Borowskiego obraz więźnia obozów hitlerowskich, zestawiając go z człowiekiem totalitarnym (Arend) oraz z osobowością autorytarną (Adorno); wyciąga wnioski, wykorzystuje je w dyskusji, wyjaśnia, jaki związek z przedstawioną wizją człowieka „urobionego” przez obóz ma behawiorystyczny styl opowiadań,

Wybór opowiadań„ Dzień na Harmenzach”, „Proszę państwa do gazu”

1 II

Życie w obozie śmierci przedstawia wizję obozu opisaną przez Borowskiego (wytwór kultury europejskiej; model państwa totalitarnego – kwintesencja systemu hitlerowskiego), na przykładzie Tadka i innych postaci charakteryzuje więźnia obozów hitlerowskich, wskazuje fragmenty świadczące o jego uprzedmiotowieniu, wyjaśnia określenie: „człowiek zlagrowany”, dekalog odwrócony, Z

przedstawia diagnozę kultury europejskiej postawioną przez Borowskiego (cywilizacyjna utopia zamieniona w mechanizm ludobójstwa)

Wybór opowiadań 1 II

Kryzys moralności po Oświęcimiu- podsumowanie rozważań o Borowskim

Dostrzega w opowiadaniach polemikę z kulturą europejską i jej demitologizację, bierze udział w dyskusji: Czy możliwa jest moralność po Oświęcimie?

uzasadnia, iż opowiadania Borowskiego mają wymiar moralistyczny, a nie nihilistyczny, omawia kontrowersje, jakie budziły opowiadania Borowskiego, i wskazuje ich przyczyny („sprawa Borowskiego”)

Wybór opowiadań, pokaz slajdów

1 II

Lekcja anatomii doktora Spannera jako wstrząsający dokument o czasach ludobójstwa

Przedstawia genezę „Medalionów”, zauważa technikę reportażu a (cechy reportażu literackiego); charakteryzuje język utworu; interpretuje motto i tytuł, widzi w „Medalionach” wizję rozpadu świata, przedstawia sposoby prezentacji ofiar i oprawców.

Traktuje Medaliony jako literacki dokument o człowieku w „epoce pieców” , wskazuje wpływ faszyzmu na postawy ludzkie, odwołując się do utworu

Medaliony„Profesor Spanner”, ”Przy torze kolejowym”, „dziecii dorośli w Oświęcimiu”

1-2 II

„Jak tworzyć poezję po Oświęcimiu?” – Interpretuje wiersz Różewicza, interpretuje wiersze „Lament”, 1-2 II

dramat pokolenia w poezji Tadeusza Różewicza.

wykorzystując kontekst historyczny oraz kontekst literacki poznanych wcześniej utworów ukazujących człowieka i jego system wartości w sytuacji ekstremalnej, określa, kim jest człowiek, który ocalał z katastrofy, odwołując się do utworu, wskazuje moralistyczny wymiar utworów Różewicza (diagnoza rozpadu wartości, „poszukiwanie nauczyciela i mistrza”, który pomoże odbudować ład), wyjaśnia, dlaczego Różewicz jest przedstawicielem pokolenia „porażonych wojną i śmiercią”, charakteryzuje budowę i język artystyczny wierszy Różewicza, wyjaśnia jego ideowe przesłanie (odrzucenie zbędnej ekspresji, „mówienie ze ściśniętym gardłem”, wątpliwość, czy możliwa jest „sztuka po Oświęcimiu”), w wierszach Różewicza dostrzega zatarcie granicy między językiem poezji a językiem prozy, ilustruje je przykładami

Różewicza jako obraz samoświadomości człowieka ocalonego z zagłady, na podstawie czytanych wierszy wyjaśnia, na czym polega Różewiczowski system

wersyfikacyjny, na podstawie wiersza Ocalony charakteryzuje świat po katastrofie i sytuację człowieka, wykorzystuje kontekst dzieł sztuki (Szajna, 10amberta10I)

„Ocalony”, „Zostawcie nas”, „Oczyszczenie”

„Wiara w wartości i według wartości była i jest moją wiara przez całe życie”, Herling-Grudziński i jego Inny świat

Dostrzega w „Innym świecie” dokument dotyczący sowieckich obozów koncentracyjnych, charakteryzuje jego kompozycję, rozpoznaje w powieści cechy pamiętnika, określa zasadę kompozycji i sposób prowadzenia narracji, przedstawia okoliczności powstania tekstu

podaje podstawowe informacje o Herlingu-Grudzińskim jako więźniu łagrów i wybitnym pisarzu emigracyjnym (a także o środowisku „Kultury” oraz jej znaczeniu), porównuje styl opowiadań Borowskiego (lapidarny) i Innego świata (więcej środków stylistycznych, epitety, metafory itp.)

Inny świat 1 II

Nieludzki świat obozów sowieckich. Łagier widziany oczyma Herlinga-Grudzińskiego

szczegółowo analizuje i interpretuje wskazane fragmenty (itp. studium męczeństwa Kostylewa), przedstawia metody fizycznego i psychicznego niszczenia ludzi w państwie sowieckim, charakteryzuje system obozów sowieckich jako obraz totalitaryzmu, porównuje obóz sowiecki z niemieckim, wskazując różnice i podobieństwa, dostrzega w typowych sytuacjach obozowych próbę rekonstrukcji funkcjonowania łagru (obóz przedsiębiorstwem gospodarczym, obóz „instytucją wychowawczą”, obóz systemem zniewolenia)

porównuje obraz człowieka w sytuacji ekstremalnej w opowiadaniach Borowskiego i Innym świecie (przedstawia „spór” Grudzińskiego z Borowskim)

tekst 2 II/III

„Człowiek jest ludzki w ludzkich warunkach”. Obrona godności człowieka

interpretuje tytuł i motto powieści, formułuje główny problem i przesłanie utworu (ocalenie człowieczeństwa i wewnętrznej wolności, obraz człowieka, który nie chce się poddać złu i tragicznemu losowi), interpretuje Inny świat jako wyraz odmowy poddania się złu, ukazuje mechanizmy

formułuje własne wnioski i sądy na temat różnych wizji „świata za drutami” oraz postaw ludzkich w sytuacji ekstremalnej, stosunku do cierpienia, wolności i zniewolenia itp.

Tekst, 1 III

obronne wobec zniewolenia„Czym jest poezja, która nie ocala?” Odrębność okupacyjnych wierszy Miłosza

interpretuje czytany tekst, odnajdując w nim literackie świadectwo Holocaustu, analizuje sposób ukazania tragedii narodu żydowskiego, określa funkcję powiązania dwóch planów czasowych w wierszu Miłosza, interpretuje sens „morałów” wskazanych w wierszu oraz odautorskiej refleksji o„samotności ginących”, w świetle wiersza określa wskazane przez Miłosza zadanie poety i poezji.

Przeprowadza analizę i pogłębioną interpretację wiersza Miłosza, opisuje jego kompozycję, ukształtowanie języka artystycznego, funkcję środków stylistycznych itp.– odczytuje wiersz Miłosza jako świadectwo ciągłości historycznego doświadczenia ludzi

Campo di fiori, zdjęcia karuzeli

1 III

Wiara, nadzieja, miłość, czyli rzecz o poszukiwaniu ładu świata

analizuje i interpretuje czytane wiersze Miłosza

– określa, kim jest podmiot liryczny czytanych wierszy i jakie są jego relacje z autorem (z tej perspektywy ocenia przedstawione w wierszach poglądy)

– omawia filozoficzne przesłanie wierszy z cyklu Świat (poema naiwne)

– wskazuje, w czym poeta upatruje ocalenia wartości, ładu, człowieczeństwa

– opisuje język poetycki Miłosza, wskazuje jego stałe cechy (itp. posługiwanie się obrazowym przykładem, aforystyczność, stosowanie epitetów i metafor, przejrzystość składni itp.)

– wskazuje i interpretuje krajobrazy (przestrzeń poetycką) w różnych wierszach Miłosza, dostrzega odniesienia do kulturowego motywu „ogrodu” i „cmentarza”

określa, na czym polega oszczędność formy poetyckiej w wierszach Miłosza i jaka jest jej funkcja– przedstawia relacje między „naiwną” formą wierszy z cyklu Świat a ich doniosłym przesłaniem filozoficznym– na przykładach czytanych wierszy wyjaśnia, na czym polega nowa technika poetycka Miłosza (równorzędność warstwy realistycznej, opisowej

Utwory Miłosza 1 III

Sprawdzian 1 III„Dokonanie wyboru między życiem a śmiercią jest ostatnią szansą zachowania godności”. Opis holocaustu ludności żydowskiej

przedstawia faktograficzny charakter książki Krall, itp. wyjaśnia, kim jest Edelman i jaką rolę odegrał w powstaniu w getcie warszawskim, wskazuje dwie płaszczyzny czasowe relacji Edelmana i określa, co je łączy, na podstawie relacji Edelmana interpretuje wybuch powstania w getcie jako walkę o godną śmierć, interpretuje tytuł

utworu, wyjaśnia znaczenie i pochodzenie słowa „holocaust”

na podstawie relacji Edelmana i materiałów zamieszczonych w podręczniku (itp. cytatów z tekstów Nałkowskiej, Iwaszkiewicza) przedstawia tragedię getta warszawskiego i stosunek do niej Polaków, porównuje opisy śmierci Żydów w getcie z literacką tradycją „pięknej” śmierci w walce

Zdążyć przed Panem Bogiem, Pianista

2 III

Powstanie w getcie w relacji jego przywódcy. (H. Krall „Zdążyć przed Panem Bogiem”).

Wyjaśnia, dlaczego Edelman twierdzi, iż „nie nadaje się na bohatera” i odrzuca wszelkie sugestie heroizacji powstania w getcie, w utworze Krall wskazuje cechy reportażu, charakteryzuje sposób przedstawienia rzeczywistości przez Edelmana – deheroizacja

określa sposób zapisania i przekazania doświadczeń czasu zagłady w znanych sobie utworach (synteza)

Zdążyć przed Panem Bogiem, pokaz multimedialny

1 III

Polacy wobec Zagłady interpretuje czytane utwory, odnajdując w nich literackie świadectwo Holocaustu, porównuje sposób ukazania tragedii narodu żydowskiego w poszczególnych utworach, prezentuje różne postawy i

ocenia, w jaki sposób polscy pisarze traktowali (i poruszali) kwestię odpowiedzialności za eksterminację narodu żydowskiego

Rudnicki, Wielkanoc, Ew. Wajda Wielki tydzień

1 III

zachowania wobec holocaustu

Egzystencjalizm jako sposób myślenia o świecie i doktryna filozoficzna

wyjaśnia, że przedmiotem filozofii egzystencjalistycznej jest pytanie o sens ludzkiego istnienia, ogólnie przedstawia najważniejsze założenia egzystencjalizmu Sartre’a, interpretuje dzieła sztuki, które kojarzą się z egzystencjalizmem; określa, jak pokazują człowieka i jakie prawdy o nim przedstawiają,

podaje ogólne informacje o Camusie jako wielkim moraliście XX w., filozofie i pisarzu i jego najważniejszych utworach (na podstawie wiadomości z podręcznika), określa klimat kultury europejskiej, w jakim zrodził się egzystencjalizm XX w., przedstawia założenia filozofii egzystencjalistycznej,

Kontekst filozoficzny

1 III

Heroiczne tworzenie siebie w świecie grozy i absurdu

streszcza fabułę powieści i opisuje jej świat przedstawiony, wskazując paraboliczny charakter utworu, porównuje opisy Oranu i życia jego mieszkańców w czasie kolejnych etapów rozwoju epidemii, interpretuje zauważone zmiany, prezentuje i charakteryzuje bohaterów utworu, wyjaśnia, na czym polega ich samotność, odnosi ją do egzystencjalistycznej koncepcji bytu ludzkiego, uzasadnia, iż bohaterowie Dżumy reprezentują różne postawy ludzkie wobec zła, itp.: charakteryzuje doktora Rieux i jego filozofię życiową,przedstawia dylematy 12amberta i zachodzące w nim zmiany, przedstawia przemiany w światopoglądzie ojca Paneloux, w odniesieniu do postaci Tarrou wyjaśnia, czym jest wg Camusa „świętość” i czyste sumienie

na przykładach bohaterów powieści określa, jakiego wygnania doświadcza człowiek w zamkniętym świecie

Dżuma 1-2 III

„Dżuma” jako parabola o złu, Bogu i cierpieniu

rozpoznaje paraboliczny charakter dżumy opisanej w powieści (przy dostrzeżeniu realizmu jej opisów), interpretuje motto powieści i określa jej przesłanie, wyjaśnia, jak rozumie wieloznaczność słowa „dżuma”, interpretuje „Dżumę” jako powieść egzystencjalną o postawie wobec absurdu świata.

Wskazuje wojnę, okupację i obozy jako genezę koncepcji filozoficznej Camusa (obraz człowieka i jego cierpienia), interpretuje Dżumę jako filozoficzną parabolę ukazującą tragizm ludzkiej egzystencji i postawy ludzkie wobec zła, odnosi utwór do założeń filozofii egzystencjalistycznej, wskazuje w powieści jej kluczowe pojęcia (itp. śmierć, samotność, wolność i uwięzienie), rozpoznaje obraz tragicznej egzystencji „człowieka absurdalnego” itp.

Tekst 1 III

Praca klasowa 2 IIISocrealistyczna przygoda kultury polskiej

wyjaśnia termin „socrealizm”, podaje główne założenia i cechy sztuki socrealistycznej, odnosi je do znanych sobie tekstów kultury (poezja, plakat, malarstwo, piosenki), ogólnie omawia warunki polityczne i społeczne w różnych okresach PRL-u i ich wpływ na sztukę tego czasu (naciski polityczne, indoktrynacja, propaganda, cenzura, zakłamywanie rzeczywistości, przemilczanie niewygodnych tematów, aluzyjność; w okresie późniejszym – nurt opozycji),

ocenia, jaki wpływ miała nowomowa na język literatury

i świadomość społeczeństwa, zna Orwellowskie pochodzenie takich sformułowań, jak: nowomowa, Wielki Brat, prostowanie przeszłości

Pokaz multimedialny, plakaty, budownictwo socrealistyczne,

np.: Nowa Huta, piosenki socrealistyczne,

2 III

wyjaśnia określenie „nowomowa” i podaje jej przykłady

Nowa wiara – zachwyt i rozczarowanie. Poezja A. Ważyka

omawia formy i cele wprowadzania Nowej Wiary, wyjaśnia jak „prostowano historię”, czym był kult jednostki, odnajduje jego przejawy w znanych tekstach kultury (np. w wierszach Ważyka, plakacie socrealistycznym)

– opisuje polską rzeczywistość ukazaną w Poemacie dla dorosłych (przytacza właściwe fragmenty)

– interpretuje Poemat dla dorosłych jako wyraz rozczarowania rzeczywistością realnego socjalizmu

– wskazuje kontekst historyczny Poematu dla dorosłych („odwilż”)

porównuje obraz Warszawy w wierszach Ważyka (Lud wejdzie do śródmieścia i Poemat dla dorosłych), porównuje socrealistyczne wiersze Ważyka z Poematem dla dorosłych,

Wybrane poezje 1 III

Groteskowe widzenie rzeczywistości w dziele Michaiła Bułhakowa „Mistrz i małgorzata”

wskazuje różne plany narracyjne powieści Bułhakowa, określa zasadę kompozycyjną utworu, dostrzega i interpretuje powiązanie elementów realistycznych i fantastycznych, zauważa wielopłaszczyznowość, i wieloprzestrzenność powieści, określa strukturę powieści

określa funkcje wprowadzenia w powieści motywów i elementów fantastycznych (metafizycznych)

1 III

Moskwa lat 30-tych, czyli tropimy moskiewskie absurdy

charakteryzuje obraz Moskwy lat 30. (różne aspekty życia w komunistycznej Rosji), charakteryzuje życie kulturalne i literackie, ocenia, jaka jest prawda o mieszkańcach Moskwy ujawniona przez Wolanda (obraz społeczeństwa w totalitarnym państwie)

Udowadnia, że opisany świat w powieści jest odbiciem systemu totalitarnego

1 III

Moskiewska diabolliada. O Wolandzie i jego świcie

przedstawia działalność Wolanda i jego świty, określa sposób potraktowania i funkcję motywu satanistycznego, analizuje skutki działań szatańskich – demaskacja absurdalności, deformacji i spotwornienia rzeczywistości

rozpoznaje w powieści motywy faustowskie, interpretuje motto powieści

1 III

Apokryf mistrza, czyli powieść w powieści

interpretuje sposób i cel wykorzystania motywów biblijnych, wyjaśnia zabieg umieszczenia powieści w powieści i włączenia w tok fabularny powieści Mistrza, analizuje interpretację autorską wątku biblijnego

wskazuje i interpretuje motywy symboliczne (np. ogień, burza, woda, lot, światło słońca i światło księżyca, noc itp.)

1 III

„Na świecie nie ma złych ludzi”. Wątek biblijny w Mistrzu i Małgorzacie

odczytuje moralistyczne przesłanie powieści (np. związane z prawdą, winą i karą, wiernością sobie, dobrem i złem itp.), wyjaśnia w odniesieniu do powieści termin Piłatyzm

określa rolę Poncjusza Piłata w historii Jeszui i w powieści Bułhakowa, porównuje je

Wajda, Piłat i inni 1 III

Rzecz o zbrodni tyrana – Który skrzywdziłeś

interpretuje wiersz Miłosza: określa społeczny, polityczny i etyczny wymiar zbrodni tyrana oraz wskazane w wierszu powinności poezji i poety

– charakteryzuje budowę oraz

interpretuje wiersz Miłosza w kontekście utworów z różnych epok ukazujących władzę tyrana (np. Makbet, III część Dziadów)

Który skrzywdziłeś 1 III

język poetycki wiersza wyjaśnia, dlaczego po II wojnie światowej polska literatura rozwijała się na emigracji;

Jak opisywana jest rzeczywistość PRL-u? Gry językowe w poezji Barańczaka i twórców Nowej Fali

interpretuje wiersze poetów Nowej Fali jako próbę odkłamania języka i ukazania prawdy społecznej, w czytanych wierszach wskazuje i interpretuje środki językowe typowe dla poezji Nowej Fali, wyjaśnia, czym jest manipulacja językowa, podaje przykłady, w wierszach poetów Nowej Fali wskazuje demaskowanie manipulacji i zakłamania języka

wymienia poetów Nowej Fali, przedstawia założenia ideowe i artystyczne tej formacji (na podstawie informacji z podręcznika i czytanych wierszy), wyjaśnia termin „poezja lingwistyczna”, odwołując się do wierszy poetów Nowej Fali

Wybrane wiersze 2 III/IV

Poezja moralności i ocalenia. O współczesnym klasycyzmie

analizuje i interpretuje czytane wiersze, określa ich nastrój i wskazuje tworzące go środki poetyckie analizuje budowę wersyfikacyjno--składniową utworów, słownictwo, środki stylistyczne, wskazuje ich związek z klasycznym wzorcem poezji, wskazuje funkcjonowanie motywu harmonii w wierszach Staffa, Tuwima, Wierzyńskiego i innych poetów, wskazuje i interpretuje nawiązania kulturowe obecne w czytanych

utworach , określa dziedzictwo kulturowe obecne w czytanych wierszach (nawiązania „śródziemnomorskie”, przywoływane dzieła sztuki, „rzecz czarnoleska” itp.), w czytanych wierszach odnajduje antyczny ideał harmonii piękna, sprawności fizycznej i dobra moralnego, analizuje budowę wierszy, podkreślając ich formalną doskonałość

przedstawia Staffa jako twórcę nurtu klasycznego i klasyka poezji polskiej (przypomina utwory poznane wcześniej, wskazuje trwałe cechy postawy poetyckiej Staffa), wskazuje trwałość dziedzictwa poezji Kochanowskiego, przywołuje wiersze Tuwima, określa, jaka koncepcja filozoficzna jest związana z antycznym rozumieniem poety doskonałego, wyjaśnia antyczne porównanie poety do pszczoły

L. Staff, Harmonia,J. Tuwim, Zmęczenie oraz wybór wierszy innych poetów, np.:K. Wierzyński, Skok o tyczce,

1 IV

Pan Cogito - egzystencjalista? analizuje i interpretuje czytane wiersze Herberta, identyfikuje podmiot liryczny wiersza Tamaryszek jako poetę, wskazuje jego nowe powinności, określa, jak Herbert postrzega zadania poety wobec ludzkich cierpień, wskazuje kontekst historyczny tych poglądów, wyjaśnia określenie „poetyka kontemplacji” i odnosi je do wiersza Tamaryszek oraz do innych utworów Herberta , przedstawia bohatera lirycznego wiersza Przesłanie Pana Cogito, wskazuje jego kartezjański rodowód, na podstawie Przesłania... przedstawia poetyckie kredo Herberta jako współczesnego moralisty, wyjaśnia, na czym polega heroizm moralny i tragizm Herbertowskiego Pana Cogito,

prezentuje informacje o życiu i twórczości Herberta, wyjaśnia, co to znaczy, że w wierszach Herberta klasycyzm jest znakiem postawy moralnej, interpretuje postać Pana Cogito jako obraz problemów moralnych współczesnego intelektualisty, na podstawie poznanych (także wcześniej) wierszy określa, jak Herbert wykorzystuje dziedzictwo przeszłości kulturowej

„Przesłanie pana Cogito”

1-2 IV

Różewiczowska koncepcja dramatu otwartego

określa rolę chóru w Kartotece, porównując go do chóru teatru antycznego, interpretuje tytuł dramatu, uzasadnia, iż Kartoteka jest dramatem otwartym, wskazuje świadome zerwanie z konwencją dramatu: konstrukcja, czas (czas synchroniczny), miejsce (przestrzeń symultaniczna), akcja

wyjaśnia, czym był teatr absurdu lat 50., wymienia głównych twórców i ogólne założenia nurtu, wiąże go z egzystencjalizmem

Kartoteka 1 IV

Na czym polega dramat bohatera Kartoteki?

charakteryzuje bohatera Kartoteki, interpretuje jego bierność, brak imienia, wieku, zawodu itp., określa, jak bohater Kartoteki postrzega swoje życie (zestawia ze świadomością podmiotu lirycznego wierszy Różewicza), interpretuje postać bohatera jako współczesnego everymana, wyjaśnia to pojęcie,

porównuje kreację bohatera Kartoteki z tradycyjną rolą bohatera dramatu, w konstrukcji bohatera rozpoznaje biografię pokolenia wojennego, wskazuje jego doświadczenia, dylematy moralne, kompleksy itp. istniejące w świadomości bohatera, wprowadza kontekst podmiotu lirycznego wierszy Różewicza, wyjaśnia, dlaczego bohater jest „umarły za życia”, określa źródła deformacji świata przedstawionego w dramacie (istnieje on w świadomości i podświadomości bohatera)

Kartoteka 1-2 IV

Rozpad człowieka i rozpad języka Dokonuje stylistyczno-językowej analizy wybranych fragmentów utworu i określa cechy stylu: automatyzm językowy – szablony językowe; wieloznaczność słów – pustka znaczeniowa, bada konstrukcję dialogów (dialog pozorny).

Dokonuje stylistyczno-językowej analizy wybranych fragmentów utworu i określa cechy stylu: automatyzm językowy – szablony językowe; wieloznaczność słów – pustka znaczeniowa, bada konstrukcję dialogów (dialog pozorny).

Kartoteka 1 IV

Jak pokochać brzydotę? Grochowiak, Wojaczek, Bursa

czyta i interpretuje wiersze, wskazując odniesienia do filozofii egzystencjalizmu, np.: interpretuje stan śmierci, w jakim znajduje się podmiot liryczny wiersza Bursy (określa przedstawione w ten sposób doświadczenie egzystencjalne), odnajduje motywy i formy w sztuce, do których nawiązuje wiersz Grochowiaka i tytuł tomu Menuet z pogrzebaczem, określa, jaką funkcję pełnią w wierszu Grochowiaka motywy brzydoty, opisuje kondycję ludzką w ujęciu Grochowiaka

wyjaśnia określenie: „poeta przeklęty”, odnosi je do polskich poetów współczesnych (np. Wojaczka)

Wybór poezji 1

„Tango” jako dramat nowoczesny. Zna biografię Mrożka, przedstawia go jako satyryka i krytyka polskiej

rzeczywistości, charakteryzuje przestrzeń sceniczną dramatu, wygląd, zachowanie i język bohaterów, określa ukazany w ten sposób obraz świata

rozpoznaje w dramacie cechy tragikomedii rodzinnej, wskazuje elementy konwencji groteskowej i określa jej funkcje, wyjaśnia termin „teatr groteski” – odnosząc go do Tanga, wyjaśnia, czym jest purnonsens, ilustrując go przykładami z dramatu Mrożka

Dramat, opowiadania Słoń

1

O świecie, który wypadł z normy. zestawia poglądy na kulturę przedstawicieli trzech pokoleń ukazanych w dramacie, wyjaśnia, jak ukazany jest motyw buntu pokoleniowego, określa, jaką rolę odgrywa w dramacie motyw ślubu (odnosi go do tradycji literackiej), wyjaśnia przyczyny klęski Artura, charakteryzuje postawę i poglądy Edka, określa jego

rolę w dramacie, ocenia postawy reprezentowane przez postacie sceniczne (np. Artura, Edka, Eugeniusza, Stomila i Eleonory), dokonuje oceny polskiej inteligencji , odczytuje Tango jako:• dramat o źródłach tyranii• obraz egzystencjalnych problemów człowieka

kojarzy postać Edka oraz jego relacje z innymi postaciami z wydarzeniami historycznymi ostatnich kilkudziesięciu lat, wyjaśnia, jaką funkcję w dramacie pełni motyw tanga, odnosząc go do recepcji kulturowej tego tańca

Tango 1-2

współczesnego• dramat o przemianach kulturowych

Poezja wiary. Twardowski interpretuje wskazane wiersze:• określa, jakie treści i przeżycia zawiera współczesna „poezja wiary” (świadectwo osobistych spotkań z Bogiem, ukazywanie obecności tego, co nadprzyrodzone, poczucie sensu istnienia itp.)• charakteryzuje relacje między nadawcą (ja) i adresatem monologu lirycznego (Ty – Bóg) w czytanych wierszach, określa jaką funkcję pełni przyjęta w wielu wierszach stylistyka rozmowy• przedstawia literackie (stylistyczne) sposoby ukazania sfery sacrum• opisuje język artystyczny czytanych utworów, wskazuje środki stylistyczne (np. apostrofy, powtórzenia, paradoksy, epitety itp.) i określa ich funkcje w omawianych utworach

wskazuje starotestamentowe źródło motywu rozmowy człowieka z Bogiem, interpretuje sposób jej ujęcia w poezji współczesnej, przedstawia chrześcijańskie rozumienie Słowa, zestawia je ze znaczeniem słowa poetyckiego, interpretuje czytane utwory w kontekście filozoficznym(św. Augustyn i św. Tomasz, dzieła mistyków hiszpańskich, Pascal, personalizm), podaje podstawowe informacje o życiu i twórczości Twardowskiego

Utwory wybrane 1

Szymborska poetką ludzkiego odczuwania.

ocenia „drugie wydanie świata” w wierszu Szymborskiej, wskazuje i formułuje pytania (problemy) filozoficzne obecne w wierszach Szymborskiej, opisuje właściwości języka poetyckiego Szymborskiej

rozpoznaje filozoficzny kontekst czytanych wierszy Szymborskiej (np. dialektyka jako sztuka poszukiwania prawdy, poglądy na zmienność i trwanie, istnienie i nicość itp.), odczytuje sprzeciw wobec śmierci zawarty w wierszach poetki

Wybór poezji 1 IV

Białoszewski – poeta osobny analizuje i interpretuje utwory Białoszewskiego, określa świat poetycki jego wierszy (przestrzeń, ludzi, przedmioty, działania będące przedmiotem namysłu i poetyckiego opisu), wyjaśnia, dlaczego poezję Białoszewskiego zalicza się do nurtu lingwistycznego, przywołując konkretne utwory, wyjaśnia, dlaczego Białoszewski bywa nazywany „poetą rupieci”, określa, w jaki sposób Białoszewski mówi o sprawach egzystencjalnych: życiu, śmierci, na podstawie czytanych fragmentów przedstawia, jaki obraz powstania warszawskiego zawarł Białoszewski w Pamiętniku z powstania

warszawskiego, analizuje język Pamiętnika...; odnajduje w nim cechy relacji mówionej i określa funkcję takiego zabiegu, charakteryzuje język utworów (odwołanie się do mowy dziecka, eksperymenty lingwistyczne, neologizmy, „dykcja abuliczna”, uproszczenia).

przedstawia informacje o życiu i twórczości Białoszewskiego, w tym również o jego poszukiwaniach teatralnych, wyjaśnia termin „poezja lingwistyczna”, odnosząc go do Białoszewskiego, analizuje specyficzne dla Białoszewskiego środki językowe (np. rozbijanie słów, zamianę kategorii gramatycznych, dopisywanie nowych końcówek, kojarzenie słów odległych znaczeniowo na podstawie podobieństwa brzmieniowego, wprowadzanie instrumentacji głoskowej, wytrącanie słów z ich naturalnego kontekstu itp.)– określa, jaką rolę odgrywa zapis i kształt graficzny wiersza(segmentacja tekstu, krótkie wersy, wcięcia, odstępy itp.)

Wybór poezji 1-2 IV

Sporządziłam