Albuminy - biochemia.umed.plbiochemia.umed.pl/data/accounts/16fed1c5-1935-4Dfa... · Przedostają...

Albuminy

Agnieszka Jeleń

Pracownia Diagnostyki Molekularnej

i Farmakogenomiki

Analityka medyczna rok II

Synteza: wątroba

Rozpad: przewód pokarmowy, nerki, wątroba

Brak cech glikozylacji

Czas półtrwania: 19-20 dni

Ujemne białko ostrej fazy

Albuminy

Funkcja:

- utrzymanie koloidalnego ciśnienia osmotycznego

- transportowa (WKT, bilirubina, 1/3 Ca, Zn, Mg, tyroksyna,

aldosteron, leki)

- rezerwa białkowa

Syntezę pobudzają: Syntezę hamują:

glikokortykoidy tyroksyna czynniki anaboliczne niedobór albuminy

IL-6, TNF

↓ stężenia aminokwasów

↑ ciśnienia osmotycznego w przestrzeniach pozakomórkowych wątroby

Białka osocza

65-80 g/L

Mocz

0,02-0,08g/dobę

PMR

0,15-0,45g/L

płyn osierdziowy, opłucnowy i otrzewnowy

niskobiałkowy

Hipoproteinemia < 62 g/l (albuminy < 35 g/l)

a) Rzeczywista (zespół nerczycowy, kłębkowe zapalenie nerek, schyłkowa

marskość wątroby, wirusowe zapalenie wątroby, wysięki, oparzenia, zespół

złego wchłaniania, dieta uboga w białka)

b) Względna (przyjmowanie nadmiernej ilości płynów, skąpomocz, bezmocz)

Hiperproteinemia >90 g/l

a) Rzeczywista

b) Względna (jeżeli jest z hiperalbuminemią

- odwodnienie)

Wartości referencyjne: 65-80 g/l (albuminy 35-52 g/l)

Wartości krytyczne < 45g/l (albuminy < 20 g/l)

masywne obrzęki i przesięki

1) Marker utraty białek

2) Parametr oceniający zdolność wątroby do syntezy w przypadku marskości

wątroby (zniszczenie powyżej 75% hepatocytów)

3) Parametr oceniający stan odżywienia

4) Interpretacja niewyjaśnionych skutków działania leków silnie wiążących się

z albuminą (np. kwas walproinowy)

5) Czynnik prognostyczny w okresie przedoperacyjnym („terapia

żywieniowa”), u pacjentów starszych i dializowanych

(po wykluczeniu stanów obniżenia poziomu albuminy – reakcja ostrej fazy,

wstrząs, obrzęki, utrata krwi, oparzenia, choroba Cushinga,

choroba Gravesa-Basedowa, nowotwory złośliwe)

Albuminy w surowicy

– znaczenie diagnostyczne

Skale oceny ciężkości i rokowania w stanach krytycznych

(skala Ransona, skala Glasgow, skala APACHE)

- Albuminy < 32 g/l

- Ca < 8 mg/dl (2 mmol/l)

- ↓ hematokryt

(spadek w ciągu 48 godzin)

Zły czynnik prognostyczny:

- w ostrym zapaleniu trzustki

- po oparzeniach przebiegających z sepsą

- z urazami wielonarządowymi

Albuminy – czynnik prognostyczny

w stanach krytycznych

- Związany z chorobą ubytek masy ciała > 10% w ciągu ostatnich 6

miesięcy lub > 5% w ciągu 3 miesięcy

w połączeniu z

- objawami klinicznymi (osłabienie),

- biochemicznymi (stężenie albumin we krwi < 35 g/l), zmniejszenie

- całkowitej liczby limfocytów (< 800 w 1 mm3 krwi obwodowej)

Albuminy a „leczenie żywieniowe”

Wskazania

1. Duża operacja u chorych niedożywionych

2. Odżywianie po operacji lub urazie

Albuminy a „leczenie żywieniowe”

Przed rozpoczęciem i w czasie leczenia żywieniowego należy określić:

morfologię,

liczbę płytek krwi,

wzór krwinek białych,

gazometrię,

lipidogram,

jonogram,

osmolarność

stężenie we krwi: białka całkowitego, albumin, elektrolitów, glukozy,

mocznika, kreatyniny,

badanie ogólne i określenie objętości moczu

Prealbumina

(transtyretyna) Synteza: wątroba

Rozpad: nerki

Nie ulega glikozylacji

Czas półtrwania 1-2 dni

Ujemne białko ostrej fazy

Funkcja:

Transport białka wiążącego retinol,

tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3)

Surowica

16-30 mg/dl

Czuły marker niedożywienia np. z powodu niedoboru aminokwasów oraz

zaburzeń zdolności wątroby do syntezy białek

(ale nie u pacjentów dializowanych - brak katabolizmu nerkowego)

Prealbumina – zastosowanie

diagnostyczne

Stan odżywienia Albuminy

(g/l)

Prealbuminy

(mg/dl)

Prawidłowy > 35 16-30

Niedożywienie lekkie 31-34 10-15

umiarkowane 25-30 5-9

ciężkie < 25 < 5

Prealbumina – czynnik prognostyczny

Rozpoczęcie dializy

prealbumina > 300 mg/L dobre rokowanie

8 dzień od zabiegu w przypadku złamania otwartego nogi

CRP/Prealbumina > 0,65 infekcja pooperacyjna

Albuminy w moczu

Mocz

< 20 mg/dobę

Mikroalbuminuria

mg/dobę mg/L

Wartości referencyjne

<30 <20

Mikroalbuminuria 30-300 20-200

Czułość testów paskowych – ok. 150-200 mg/L

Marker nefropatii cukrzycowej i nadciśnieniowej, wczesny wskaźnik

uogólnionego uszkodzenia bariery filtracyjnej

(koreluje ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia, chorób serca

i naczyń)

Wykrywanie: immunochemia

Nefropatia cukrzycowa:

glikacja białek w błonie podstawnej kłębków →

→ pogrubienie błony podstawnej kłębków

i zwłóknienie kłębka

Mikroalbuminuria

Białkomocz

przednerkowy

nerkowy

pozanerkowy

cewkowy

mieszany

kłębuszkowy

selektywny

nieselektywny

Mechanizm wydalania z moczem białek o

masie cząsteczkowej >50kDa (np. albuminy)

w prawidłowo funkcjonującej nerce

Mechanizm wydalania z moczem białek o masie

cząsteczkowej >50kDa (np. albuminy) przy

wystąpieniu białkomoczu kłębuszkowego

Typ białkomoczu Patomechanizm Zastosowanie w diagnostyce

Kłebuszkowy selektywny

- Białkomocz: 300-3000 mg/dobę

- Albumina i transferyna

- IgG/Albumina < 0,03

- α1-mikroglobulina/Albumina < 0,1

Wzrost przepuszczalności błony filtracyjnej dla anionowych białek o masie cząsteczki 50-70 kDa

Nefropatia toczniowa

Przewlekłe kłębuszkowe zapalenia nerek o łagodnym przebiegu

Kłębuszkowy nieselektywny


- Albumina, transferyna, IgG

- IgG/Albumina > 0,03



Ostre kłębuszkowe zapalenia nerek

Zaawansowane stadium nefropatii toczniowej

Białkomocz ortostatyczny (związany ze stresem lub hiper- czy hipotermią)

Mieszany (kłębuszkowo-cewkowy)

- Białkomocz: 300-3000mg/dobę

- Albumina, transferyna , IgG


- α1-mikroglobulina/Albumina > 0,1

Wzrost przepuszczalności błony filtracyjnej dla anionowych białek o masie cząsteczki 50-150kDa

z upośledzeniem resorpcji cewkowej białek 10-70 kDa

Zaawansowane stadium nefropatii cukrzycowej

Nefropatia nadciśnieniowa z nefrosklerozą

Amyloidoza

Odrzucanie nerki przeszczepionej

Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek

Białkomocz ortostatyczny (związany ze stresem lub hiper- czy hipotermią)

Cewkowy


- α1-mikroglobulina/Albumina > 0,1

Zmniejszenie reabsorpcji cewkowej białek drobnocząsteczkowych 10-70 kDa

Śródmiąższowe zapalenie nerek

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

Toksyczne uszkodzenie cewek nerkowych

Obraz prawidłowy nerki po przeszczepie

Nerczycowy

- Białkomocz: > 3g/dobę

- Albumina, transferyna, IgG




Zespół nerczycowy w przebiegu:

- Kłębuszkowych zapaleń nerek

- Zespołu hemolityczno-mocznicowego

- Wrodzonych nieprawidłowości strukturalnych błony filtracyjnej kłębuszków nerkowych

Albuminy

w płynie mózgowo-rdzeniowym

PMR

10-30 mg/dL

Pochodzenie białek płynu

mózgowo-rdzeniowego

wyłącznie z OUN wyłącznie z krwi

albumina z krwi i z OUN

transtytretyna

BIAŁKA PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

Badania jakościowe:

proteinogram (jakie mamy białka?)

prealbuminy (2-7% białka całkowitego)

albuminy (56-76% białka całkowitego)

…

…

Badania ilościowe:

stężenie albumin

współczynnik albuminowy

Analiza białek PMR

Wynik badania PMR opracowany w Laboratorium

Neurochemicznym Uniwersytetu w Goettingen

– za zgodą Prof. H. Reibera

- Punkcja lędźwiowa (PL)

- Punkcja podpotyliczna (PP)

- Punkcja komory bocznej (PK)

(wynik 3-krotnie zaniżony w stosunku do PL)

Każdemu pobraniu PMR powinno towarzyszyć pobranie krwi

żylnej w ilości pozwalającej na uzyskanie 2 ml surowicy i

równoległa ocena.

!!! w tym samym laboratorium, tą samą metodą, na tym samym

aparacie, podczas tego samego cyklu analitycznego !!!

Wiek Górna granica normy QAlb

(z nakłucia lędźwiowego)

1 miesiąc 15 x 10-3

6 miesięcy – 15 lat 5 x 10-3

40 lat 6,5 x 10-3

60 lat 8 x 10-3

Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych

Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Białko całkowite > 1 g/l Białko całkowite < 0,1 g/l

Białko całkowite >> 0,1g/l

Qalb > 25 x 10-3 Qalb < 20 x 10-3 Qalb > 20 x 10-3




Dysfunkcja bariery

krew-płyn

Qalb nie większy niż 10 x 10-3

Stwardnienie rozsiane, przewlekłe zapalenie mózgu spowodowane wirusem HIV, półpasiec,

polineuropatia alkoholowa, zapalenie rogów bocznych rdzenia kręgowego, zaburzenia w

barierze krew-mózg o średnim natężeniu

Qalb nie większy niż 20 x 10-3

Wirusowe zapalenie opon mózgowych, meningoencefalopatia, polineuropatia cukrzycowa,

udar mózgu, atrofia mózgu, zakażenia oportunistyczne OUN w przebiegu AIDS, nasilone

zaburzenia bariery krew-mózg

Qalb zbliżony do 20 x 10-3

Zespół Guillain-Barre, borelioza, zapalenie mózgu spowodowane wirusem opryszczki

pospolitej, gruźlicze zapalenie mózgu, bakteryjne zapalenie mózgu

Dysfunkcja bariery krew-płyn

Albuminy

w płynach z jam ciała

Rodzaje płynów z jam ciała

- płyn opłucnowy

- płyn otrzewnowy

- płyn osierdziowy

- przesięki

- wysięki nienowotworowe (zapalne)

- wysięki nowotworowe

W oparciu o kryteria biochemiczne i cytologiczne

płyny z jam ciała dzielimy na:

• przesięki

• wysięki

Przesięki

Przedostają się do jam ciała z łożyska naczyniowego przez jego

nieuszkodzoną ścianę na skutek wzmożonego ciśnienia hydrostatycznego

lub obniżonego ciśnienia onkotycznego

Wysięki

Gromadzą się w surowiczych jamach ciała z jednoczesnym uszkodzeniem

ścian naczyń krwionośnych

Przesięk/Wysięk

Kryteria Lighta – różnicowanie

przesięków i wysięków o niejasnej

etiologii

Wysięk: co najmniej jedno kryterium Lighta

spełnione

- zastoinowa niewydolność krążenia (zwykle obustronny)

- niektóre wady serca

- choroba reumatyczna (zwykle niewielki)

- hipoalbuminemia (spowodowana nerczycą lub marskością wątroby)

Przesięk

Wysięk nienowotworowy:

- wysiękowe zapalenie płuc/opłucnej

- ropniak opłucnej

- gruźlica

- Zespół Dresslera (śródmiąższowe

zapalenie płuc, zapalenie osierdzia,

zapalenie opłucnej)

- urazy mechaniczne

Wysięk nowotworowy:

Może posiadać cechy płynu

przesiękowego, wysiękowego lub cechy

mieszane

Wysięk

- ropień wewnątrzbrzuszny

- przedziurawienie przełyku

- miażdżyca naczyń

- mocznica

- ostre zapalenie trzustki

Dziękuję za uwagę

Albuminy - biochemia.umed.plbiochemia.umed.pl/data/accounts/16fed1c5-1935-4Dfa... · Przedostają...

Documents

Transcript of Albuminy - biochemia.umed.plbiochemia.umed.pl/data/accounts/16fed1c5-1935-4Dfa... · Przedostają...