AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod...

51
AkcyzaEU Program do tworzenia dokumentów akcyzowych ADT/UDT oraz wymiany komunikatów z systemem BACHUS PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA Wroclaw, lipiec 2007

Transcript of AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod...

Page 1: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU

Program do tworzenia dokumentów akcyzowych ADT/UDT oraz wymiany komunikatów z systemem BACHUS

PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA

Wrocław, lipiec 2007

Page 2: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

2 Huzar-Software

Page 3: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 3

1. WSTĘP ...................................................................................................................................................................5

UMOWA LICENCYJNA .......................................................................................................................6 WYMAGANIA SYSTEMOWE...............................................................................................................6

2. INSTALACJA OPROGRAMOWANIA..............................................................................................................7

INSTALACJA BAZY DANYCH FIREBIRDSQL - WYMAGANIA WSTĘPNE................................................7 INSTALACJA SERWERA FIREBIRDSQL W SYSTEMACH WINDOWS.......................................................7 INSTALACJA SERWERA FIREBIRDSQL W SYSTEMACH LINUX.............................................................9 INSTALACJA KLIENTA BAZY DANYCH NA STACJACH ROBOCZYCH....................................................9 INSTALACJA PROGRAMU AKCYZAEU ..............................................................................................10

3. PRZYGOTOWANIE PROGRAMU DO PRACY ............................................................................................12

OPCJE PROGRAMU..........................................................................................................................12 WYGLĄD EKRANU..........................................................................................................................16 HASŁA I UPRAWNIENIA ..................................................................................................................16 ZMIANA U ŻYTKOWNIKA .................................................................................................................17

4. BAZY POMOCNICZE........................................................................................................................................18

BAZA FIRMY I FIRMY AKCYZOWE ..................................................................................................18 BAZA KURSY .................................................................................................................................18 BAZA TOWARY ..............................................................................................................................19 BAZA SZCZEGÓŁY TRANSPORTU....................................................................................................20

5. ZASADY PORUSZANIA SIĘ W PROGRAMIE .............................................................................................21

OKNO GŁÓWNE PROGRAMU............................................................................................................21 PRZEMIESZCZANIE SIĘ MIĘDZY POLAMI FORMULARZA ADT(UDT) ...............................................22 WYPEŁNIANIE PÓL FORMULARZA ADT(UDT)...............................................................................22

6. WYPEŁNIANIE DOKUMENTÓW ADT I UDT ................... ..........................................................................23

7. DRUKOWANIE DOKUMENTÓW ADT I UDT.................... ..........................................................................25

WYDRUK GRAFICZNY.....................................................................................................................25 WYDRUK TEKSTOWY .....................................................................................................................25

8. INNE FUNKCJE PROGRAMU.........................................................................................................................28

9. TARYFA CELNA................................................................................................................................................29

WSTĘP ...........................................................................................................................................29 INSTALOWANIE TARYFY.................................................................................................................30 URUCHAMIANIE TARYFY ................................................................................................................30 AKTUALIZACJA TARYFY .................................................................................................................30 PRZEGLĄDANIE TARYFY .................................................................................................................31 WYŚWIETLANIE ŚRODKÓW TARYFOWYCH.....................................................................................32

10. MODUŁ GWARANCJI PEŁNYCH .............................................................................................................33

KONFIGURACJA MODUŁU GWARANCJI............................................................................................33 URUCHOMIENIE MODUŁU GWARANCJI...........................................................................................34

11. SYSTEM OSOZ ..............................................................................................................................................37

12. PRZEMIESZCZENIA TOWARÓW AKCYZOWYCH ................. ............................................................39

NADAWCA - POPRAWNY OBIEG KOMUNIKATÓW BEZ KONTROLI.....................................................41 NADAWCA - OBIEG KOMUNIKATÓW Z BŁĘDAMI BĄDŹ KONTROLA UC. ..........................................46

Page 4: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

4 Huzar-Software

ODBIORCA - POPRAWNY OBIEG KOMUNIKATÓW BEZ KONTROLI.................................................... 48 ODBIORCA - OBIEG KOMUNIKATÓW Z BŁĘDAMI BĄDŹ KONTROLA UC........................................... 51

Page 5: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 5

1. Wstęp

Program AkcyzaEU służy do tworzenia i drukowania dokumentacji dla przemieszczania wyro-bów akcyzowych zharmonizowanych, zgodnie z Dz.U. nr 81 pozycja 744 z kwietnia 2004 roku z późniejszymi zmianami.

Umożliwia przygotowanie ADT (Administracyjnego Dokumentu Towarzyszącego) oraz UDT (Uproszczonego Dokumentu Towarzyszącego) oraz zapewnia komunikacje z systemem BACHUS.

Program gromadzi dane w bazie FirebirdSQL dlatego, należy zainstalować program AkcyzaEU oraz serwer i klientów FirebirdSQL.

Program zawiera pełną taryfę celną wraz ze stawkami VAT-u i akcyzy.

W niniejszym podręczniku zamieściliśmy podstawowe informacje dla użytkownika. W progra-mie zawarte są szczegółowe podpowiedzi ułatwiające korzystanie z programu.

Kupując program AkcyzaEU staliście się Państwo klientami firmy HUZAR-SOFTWARE, działającej na rynku oprogramowania celnego od 1992 roku. Nasze wieloletnie doświadczenie w tematyce celnej oraz znajomość najnowszych narzędzi programistycznych sprawia, że oddajemy do rąk Państwa nowoczesny produkt najwyższej jakości. Program AkcyzaEU jest przeznaczony do pracy w 32-bitowych systemach operacyjnych Windows firmy Microsoft.

Prawa autorskie naszej firmy w zakresie używania programu AkcyzaEU są zabezpieczone za pomocą układu szyfrującego zakładanego na port szeregowy albo USB komputera, a w przypadku sieci Novell NetWare - hasłem związanym z numerem seryjnym sieci.

Page 6: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

6 Huzar-Software

Umowa licencyjna

Program jest rozpowszechniany na zasadzie umowy licencyjnej zawieranej pomiędzy firmą HUZAR-SOFTWARE, jako licencjodawcą, a osobą fizyczną lub prawną, jako licencjobiorcą.

Firma HUZAR-SOFTWARE zastrzega sobie pełne prawo autorskie do programu AkcyzaEU.

Licencjodawca udziela sześciomiesięcznej gwarancji dotyczącej funkcjonowania progra-mu. Ewentualne powtarzalne błędy, tj. takie, które użytkownik potrafi systematycznie powo-dować, a nie są wynikiem niepoprawnej jego obsługi lub niewłaściwej eksploatacji w danym środowisku programowo-sprzętowym, licencjodawca usuwa w terminie do dwóch tygodni od daty ich zgłoszenia. Gwarancja nie obejmuje niewłaściwego funkcjonowania programu spo-wodowanego zmianami przepisów prawnych lub samodzielnymi modyfikacjami programu przez licencjobiorcę. Jeśli okaże się, że błąd jest spowodowany wirusem, złą konfiguracją środowiska lub skasowaniem któregoś z plików wchodzących w skład programu (lub jego części), to użytkownik jest zobowiązany zapłacić za serwis.

Wymagania systemowe

Aby zainstalować i uruchomić AkcyzaEU wymagana jest następująca konfiguracja:

1. komputer zgodny z IBM PC (przynajmniej procesor Pentium z zegarem 450 MHz) z zainsta-lowanym 32-bitowym systemem operacyjnym Windows firmy Microsoft,

2. minimalna wielkość pamięci operacyjnej 64 MB dla Windows 98, 128 MB dla WindowsNT, 256 MB dla Windows 2000 oraz XP,

3. wolny i aktywny port szeregowy lub USB w komputerze (nie dotyczy wersji Novell NetWare),

4. minimum 20 MB wolnego miejsca na dysku twardym,

5. monitor VGA o rozdzielczości 800x600 lub większej oraz mysz,

6. napęd CD-ROM w trakcie instalacji oraz aktualizacji,

7. drukarka igłowa dobrze przebijająca wielowarstwowy dokument, która wciąga papier zawsze na tę samą wysokość,

8. drukarka laserowa lub atramentowa do wydruków w trybie graficznym (opcjonalnie),

9. System operacyjny musi akceptować długie nazwy plików oraz mieć zainstalowane czcionki: MS Sans Serif CE, Impact CE i Small Fonts CE. W polskich wersjach systemu Windows czcionki te są instalowane automatycznie.

Licencjodawca nie odpowiada za nieprawidłowe działanie programu w przypadku zmian sprzętowych przeprowadzonych przez licencjobiorcę. Licencjodawca nie odpowiada za ja-kiekolwiek szkody wynikające z posługiwania się wadliwie funkcjonuj ącym programem.

Page 7: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 7

2. Instalacja oprogramowania

Przed wykonaniem instalacji programu AkcyzaEU należy koniecznie przeprowadzić proces insta-lacji serwera oraz klienta bazy FirebirdSQL. Poniżej opisano, jak należy to zrobić dla systemów Windows oraz Linux.

Informacje te są przede wszystkim kierowane do administratorów systemów komputerowych.

Instalacja bazy danych FirebirdSQL - wymagania wstępne

Zalecaną wersją bazy danych FirebirdSQL dla aplikacji HUZAR-SOTWARE jest wersja 1.5.2 lub nowsza do pobrania ze strony www.firebirdsql.org.

Serwer bazy danych może pracować na komputerach z systemami operacyjnymi Windows NT/2000/ XP/Server2003, jak również z popularnymi dystrybucjami opartymi o system operacyj-ny Linux np. Fedora Core czy Mandrake.

Wymagania sprzętowe dla 5 – 20 użytkowników współpracujących z bazą FirebirdSQL oraz wykorzystujących programy firmy HUZAR-SOFTWARE są następujące:

Minimalne: Zalecane: Komputer z procesorem Pentium III, 256 MB RAM, 512 MB wolnej przestrzeni dyskowej serwera (pliki serwera bazy, utworzone tablice programów, zbiory tymczasowe)

komputer z procesorem Pentium IV lub Athlon, 512 MB RAM, 1GB wolnej przestrzeni dyskowej serwera (pliki serwera bazy, utworzone tablice programów, zbiory tymczasowe).

Aplikacje komunikują się z bazą danych FirebirdSQL za pomocą protokołu TCP/IP na porcie 3050. Na-leży zadbać by port ten na serwerze nie był zablokowany.

Instalacja serwera FirebirdSQL w systemach Windows

Po uruchomieniu instalatora bazy danych (Firebird-1.5.2.4731-Win32.exe) w oknie Select com-ponents – należy wybrać z rozwijanego menu – Full instalation of Super Server and development tools. Naciskamy przycisk Next. Gdy na ekranie pojawi się okienko Select Additional Tasks, nale-ży ustawić opcje zgodnie z rysunkiem poniżej.

Nie zalecamy instalacji FirebirdSQL w środowisku systemów Windows 95/98/ME. Zazwyczaj systemy te pracują niestabilnie i nie nadają się na serwer jakiejkolwiek bazy danych.

Page 8: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

8 Huzar-Software

Po naciśnięciu przycisku Next, baza danych FirebirdSQL zostanie zarejestrowana jako usługa systemu Windows i będzie uruchamiana automatycznie w czasie startu systemu.

W Paneul sterowania zostanie utworzona ikonka, umożliwiająca zatrzymywanie i uruchamianie bazy przez administratora, za którą zazwyczaj znajduje się napis: Firebird 1.5 Server Manager.

Domyślnie FirebirdSQL uruchamia się z wykorzystaniem lokalnego konta systemowego. Admi-nistrator może utworzyć nowego użytkownika np. Firebird (tak, jak pokazano na rysunkach poni-żej), nadać odpowiednie uprawnienia do zasobów na dysku i z prawami tego użytkownika uru-chamiać serwer bazy danych – Panel sterowania – Narzędzia administracyjne – Zarządzanie kom-puterem.

Następnie należy rozwinąć węzeł Aplikacje i usługi i zaznaczyć węzeł Usługi. W prawym oknie należy wskazać Firebird Guardian a następnie po kliknięciu prawego klawisza myszki z rozwinię-tego menu kontekstowego należy wybrać funkcję Właściwości. W wyświetlonym okienku Firebird Guardian – DefaultInstance interesować nas będą ustawienia na dwóch zakładkach: Logowanie oraz Odzyskiwanie.

Na zakładce Logowanie wybieramy opcję To konto wpisując nazwę użytkownika (np. Firebird - tak jak na rysunku poniżej) oraz Hasło i jego potwierdzenie.

Na zakładce Odzyskiwanie wybieramy akcję, jaką ma podjąć system operacyjny w przypadku wystąpienia usługi. Należy dla pierwszego, drugiego i kolejnych błędów wybrać akcję: Ponownie uruchom usługę (patrz rysunek poniżej).

Administrator powinien również utworzyć na serwerze katalog, w którym będą się znajdować pliki baz danych programów HUZAR-SOFTWARE .

Katalog ten MUSI znajdować się na dysku lokalnym serwera bazy danych i nie powinien być udostępniony jako zasób sieciowy dla użytkowników programów korzystających z bazy.

Wbudowanym superużytkownikiem serwera bazy danych jest użytkownik o nazwie SYSDBA, a jego domyślne hasło to: masterkey. Tylko ten użytkownik ma prawo do tworzenia nowych użyt-kowników bazy danych oraz nadawania praw (tzw. grantów) dla tych użytkowników. By zmienić domyślne hasło superużytkownika, należy w oknie poleceń DOS przejść do katalogu bazy danych (C:\ProgramFiles\Firebird\ Firebird_1_5\bin – domyślnie znajdują tam się pliki wykonywalne serwera) i wydać polecenie:

gsec –user SYSDBA –pa masterkey –modify SYSDBA –pw <nowe hasło>

Page 9: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 9

Informacje o graficznych programach do zarządzania bazą (np. MiTeC InterBase Query czy FlameRobin) znajdują się na stronie

http://www.ibphoenix.com/main.nfs?a=ibphoenix&page=ibp_contrib_download

Instalacja serwera FirebirdSQL w systemach Linux FirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami

Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3. W wyżej wymienionych dystrybucjach należy korzystać z pakietu:

FirebirdSS-1.5.2.4731-nptl.i686.rpm

lub nowszego.

Obecnie (stan na dzień 02.04.2005) nie można na serwer bazy danych wykorzystać dystrybucji linuksa zbudowanych dla procesorów AMD64 (bądź 86_64), ze względu na niestabilne (na razie) działanie serwera FirebirdSQL dla tych architektur

Przed instalacją serwera bazy danych należy zainstalować w systemie pakiety:

Ncurses-5xxxx.rpm oraz

Compat-libstdc++xxx.rpm.

W czasie instalacji skrypt instalacyjny pakietu założy w systemie użytkownika firebird oraz grupę firebird. Serwer bazy danych domyślnie będzie uruchamiany z uprawnieniami tego użyt-kownika.

Katalogiem domowym użytkownika firebird jest katalog /opt/firebird , gdzie zainstalowany zo-stanie serwer bazy danych. Skrypt instalacyjny zmienia również domyślne hasło wbudowanego konta superużytkownika bazy FirebirdSQL (czyli SYSDBA) na hasło wylosowane – skrypt zapi-suje je do informacji administratora w pliku /opt/firebird/SYSDBA.password.

Uaktualniany jest również skrypt /etc/rc.d/init.d/firebird. Podczas startu systemu skrypt ten uruchamia serwer bazy danych.

Do zmiany hasła superużytkownika służy skrypt /opt/firebird/bin/changeDBAPassword.sh.

Administrator powinien utworzyć na serwerze katalog, w którym aplikacje korzystające z ser-wera będą tworzyć i przechowywać pliki baz danych. Katalog musi się znajdować na lokalnym dysku, a jego właścicielem powinien być użytkownik firebird z prawami do odczytu, zapisu i wy-konywania.

Instalacja klienta bazy danych na stacjach roboczych

Poprawne działanie programów korzystających z bazy danych FirebirdSQL wymaga zainstalo-wania oprogramowania klienta bazy danych (ponieważ programy HUZAR-SOFTWARE są pro-gramami windowsowymi, dlatego poniższa instalacja dotyczy systemu Windows).

Plik instalatora bazy danych zawiera również klienta bazy. W celu automatycznej instalacji klienta należy w okienku DOS (Wiersz polecenia) przejść do katalogu, w którym znajduje się plik instalatora (Firebird-1.5.2.4731-Win32.exe), a następnie napisać poniższe polecenie i nacisnąć [ENTER]:

Firebird-1.5.2.4731-Win32.exe /SP- /SILENT /COMPONENTS="DevAdminComponent, ClientComponent" /NOCPL

Instalator automatycznie zainstaluje niezbędne biblioteki w systemie operacyjnym.

Page 10: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

10 Huzar-Software

Instalacja programu AkcyzaEU Przed rozpoczęciem instalowania programu AkcyzaEU należy założyć układ szyfrujący na port

szeregowy lub USB (nie dotyczy wersji Novell). W celu zainstalowania programu należy włożyć płytę CD do napędu CD-ROM i uruchomić program install.exe (np. z menu Start\Uruchom). W trakcie instalacji programu należy wskazać właściwy dysk (miejsce, w którym będzie zainsta-lowany program). Po zakończeniu instalacji programu, do grupy Programy menu Start automa-tycznie zostanie dopisana nowa grupa HUZAR SOFTWARE� AkcyzaEU.

Pierwsze uruchomienie programu wiąże się z określeniem zasad korzystania z programu. W ty-tułowym (okienko logowania) oknie pojawi się nazwa użytkownika „Administrator”; pole z ha-słem należy pozostawić puste. Hasło będzie można określić po przejściu do trybu normalnej pracy (Menu: Opcje-> Hasła i uprawnienia).

Przy pierwszym uruchomieniu program powinien utworzyć bazę danych. W okienku logowania naciskamy przycisk Baza danych a następnie w wyświetlonym okienku Dane logowania do ser-wera należy podać pełną ścieżkę wraz z nazwą bazy danych.

Przykładowa zawartość pola Adres: , gdy należy umieścić bazę na komputerze lokalnym wy-gląda następująco:

localhost:C:\Program Files\HuzarSoftware\DaneIB\AkcyzaDaneIB.fdb

Powyższy wpis oznacza, że baza będzie na komputerze lokalnym (localhost; gdy ma być umieszczona na komputerze w sieci, to w miejsce localhost należy wpisać jego adres IP), na dysku C: w podkatalogu Program Files\HuzarSoftware\DaneIB\ i jej nazwa będzie AkcyzaDaneIB.fdb (zaleca się stosować rozszerzenie fdb).

Page 11: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 11

Każdorazowo, podczas uruchamiania programu, istnieje możliwość zmiany aktualnego (bieżą-cego) pliku danych. W tym celu należy użyć przycisku: Baza danych. Oznacza to, że można mieć kilka różnych baz danych i wybierać konkretną w momencie startu programu.

W polu Login: wpisujemy SYSDBA, a w polu Hasło: - masterkey (małymi literami).

W okienku Dane logowania do serwera jest możliwość zapisania ustawień domyślnych do pli-ku konfiguracyjnego (ustawiając opcje Zapisz jako opcje domyślne), które można odczytać za po-mocą przycisku Wczytaj domyślne. Opcje są zapisywane do pliku o nazwie DefOpcjeLogAk-cyzaDaneIB.xml.

Dane do serwera akceptujemy przyciskiem OK.

Przycisk Ochrona programu służy do sprawdzenia (zmiany) sposobu zabezpieczenia programu (układ szyfrujący na port szeregowy albo USB, numer seryjny Novella lub zabezpieczenie ze względu na konfigurację sprzętową komputera).

Pierwsze uruchomienie programu otwiera automatycznie okno (Opcje programu) służące do wskazania sposobu zabezpieczenia programu i dopiero po wskazaniu właściwego zabezpieczenia i sprawdzeniu zgodności hasła lub konfiguracji sprzętowej możliwe jest uruchomienie programu AkcyzaEU. Poniższe okienko sposobu zabezpieczenia wskazuje, że wybrano hasło sprzętowe.

W okienku logowania znajdują się także opcje naprawa tablic oraz blokada dostępu.

Zaznaczenie opcji blokada dostępu uniemożliwia innym użytkownikom dostęp do bazy.

Zaznaczenie opcji naprawa tablic uruchomi sprawdzenie i naprawę nagłówków tablic. Użycie tej opcji pozwala na naprawę bazy danych w przypadku jej uszkodzenia na skutek np. braku zasi-lania, awarii systemu, itp. W momencie włączania tej opcji nie jest możliwa praca na innych sta-nowiskach (w instalacji sieciowej). Zaznaczenie opcji blokada dostępu zapewni nam wyłączny dostęp do bazy danych.

Klikni ęcie w przycisk OK jest poleceniem rozpoczęcia normalnej pracy z programem, poprze-dzone okienkiem Co nowego w programie?. W okienku tym są podawane przede wszystkim in-formacje o zmianach funkcjonalnych programu.

Page 12: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

12 Huzar-Software

3. Przygotowanie programu do pracy

Aby przygotować program do pracy należy ustawić opcje programu (np. konta pocztowe), wygląd ekranu, powołanie użytkowników programu i przydzielić im haseła dostępu oraz uprawnienia.

Czynności wstępne należy wykonać w menu Opcje.

Opcje programu Sposób działania programu można zmieniać ustawiając dostępne opcje programu. Funkcja ustawiania

opcji wywoływana jest z menu Opcje �Opcje programu (pojawia się okno Opcje programu). Opcje dzia-łania programu dotyczą wyglądu dokumentów, katalogów, archiwizacji, taryfy celnej oraz ustawień Interne-tu i dostępu do systemu BACHUS.

Klikając w węzły opcji z lewej strony okienka Opcje programu można wyświetlić w jego prawej części poszczególne opcje i ustawienia, które powinniśmy wprowadzić. Poniżej krótko je opisano.

Ochrona programu

W opcji Ochrona programu widać aktualne dane dotyczące zabezpieczenia programu (można je zmienić tylko w okienku logowania opisanym powyżej).

Wygląd i wysyłka

Kolor tekstu w polach dokumentu – za pomocą przycisku Wybierz można zmienić kolor tekstu wyświetlanego w polach dokumentu (niebieski jest kolorem domyślnym). W prostokąciku z lewej strony klawisza Wybierz jest pokazany aktualnie wybrany kolor.

Drzewko opcji programu pogru-powanych tematycznie Opcje dla przykładowo wska-

zanej Ochrony programu

Firma HUZAR-SOFTWARE zastrzega sobie możliwość wprowadzenia zmian do programu bez uprzedzenia. W związku z tym opisy menu, okienek lub nie-których funkcji zawarte w niniejszej instrukcji mog ą się różnić od aktualnie

użytych w programie.

Page 13: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 13

Czcionka tekstu na wydrukach graficznych – z rozwijanego menu można wybrać czcionkę, która ma być zastosowana na graficznych wydrukach dokumentów (np. Lucida Console albo Courier new).

Domyślny adres e-mail przy wysyłce dokumentów – z menu podręcznego na spisie dokumen-tów można wysłać dokument adt (udt) jako załącznik do listu na nasz adres [email protected]; jeśli jednak chcemy, aby domyślnie był ustawiony inny adres, na który będą wysyłane dokumenty, na-leży go wpisać właśnie w tym okienku (np. do centrali firmy). Zaleca się jednak pozostawienie paska pustego (czyli dokumenty będą wysyłane do Huzar-Software, ponieważ ułatwi to nam szyb-szą weryfikacje dokumentów w przypadku ewentualnych niezgodności z przepisami prawa).

Baza danych

W tym okienku widać aktualną ścieżkę do katalogu danych (można ją tylko podglądać - zmienić tylko w okienku logowania podczas uruchamiania programu, które omówiono powyżej).

Archiwum

Kończąc pracę – przy włączonej opcji Archiwizuj dane – program przystępuje do archiwizacji danych. Zarchiwizowane dane są przechowywane w skompresowanym pliku. Dzięki temu archi-wum zajmuje mniej miejsca na dysku niż bieżąca baza danych.

Plik archiwum jest przechowywany w katalogu wskazanym w pasku edycyjnym w katalogu:. Zaleca się wskazać ten sam katalog, w którym mieści się aktualna baza danych (wtedy mamy pew-ność, że archiwum dotyczy tej właśnie bazy).

Należy także ustawić liczbę kolejnych pamiętanych kopii bazy danych w pasku przechowuj ostatnich (domyślnie pamiętanych będzie 5 archiwów). W celu diagnostyki spakowane archiwum można wysłać na adres e-mail HUZAR-SOFTWARE wybierając funkcję menu: Narzędzia �Konserwacja bazy �Wyślij do Huzar Software (w okienku Którą kopię wysłać? Należy pod-świetlić plik archiwum danych i nacisnąć przycisk OK.). Do wysyłania pliku wykorzystywany jest domyślny program pocztowy zainstalowany na lokalnym komputerze (np. Outlook Express).

Internet

Opcja dotyczy połączeń internetowych (nie mylić z konfiguracją poczty) wykorzystywanych przede wszystkim przy aktualizacji taryfy celnej oraz tabeli kursów walut. Opcje powinny być ustawiane raczej przez administratorów systemów komputerowych. Należy wybrać jedną z poniższych opcji:

Zgodnie z ustawieniami systemowymi (w opcjach przeglądarki) – ta opcja jest wybrana domyślnie, w większości przypadków zapewnia poprawną łączność internetową.

Połączenie bezpośrednie – tę opcję należy wybrać, gdy ustawienia przeglądarki internetowej oraz wykorzystanie serwera proxy są niewystarczające. W opcji wymagane jest jedynie podanie proto-kołu (HTTP 1.1 albo 1.0).

Zaleca się by opcja Archiwizuj dane była włączona

Zaleca się, by opcja Archiwizuj dane: była włączona.

Page 14: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

14 Huzar-Software

Połączenie przez serwer proxy – jeżeli połączenie jest realizowane poprzez serwer proxy, ko-niecznie należy podać następujące informacje: adres serwera, port serwera, protokół oraz typ ser-wera, a także przy zaznaczeniu opcji Serwer proxy z logowaniem, trzeba podać użytkownika wraz z hasłem.

Taryfa Celna

W tym okienku należy ustawić pełną ścieżkę do taryfy celnej. Taryfa jest zawarta w jednym pliku o nazwie TaryfaDaneIB.fdb, np.:

localhost:C:\Program Files\HuzarSoftware\DaneIB\TaryfaDaneIB.fdb.

Zaznaczenie opcji automatycznie pobieraj i instaluj aktualizację taryfy przy starcie programu powoduje automatyczne aktualizowanie danych taryfowych z serwera firmy HUZAR-SOFTWARE podczas logowania użytkownika do programu (zaleca się by opcja była włączona). Można oczywiście nie korzystać z taryfy celnej zaznaczając opcję nie korzystaj z taryfy celnej. Więcej o aktualizacji można przeczytać w rozdziale Taryfa Celna.

Dodatkowe moduły

W programie AkcyzaEU udostępniono mechanizm pozwalający zwiększyć funkcjonalność pro-gramu poprzez dodanie funkcji zamówionych przez użytkownika (np. specyficznego wydruku). Dodatkowe funkcje są dostarczane przez HUZAR-SOFTWARE w postaci modułów DLL (biblio-tek, wtyczek, ang. Plug-in).

Wystarczy taką bibliotekę umieścić w katalogu programu, by program przy uruchomieniu ją za-rejestrował. Zarejestrowane biblioteki są widoczne w oknie węzła Dodatkowe moduły, w którym dodatkowo można je konfigurować za pomocą przycisku Konfiguruj (konfiguracja modułu jest opisywana w osobnej instrukcji).

System BACHUS

Kontakt programu AkcyzaEU z systemem BACHUS podmiotów prowadzących obrót wyroba-mi akcyzowymi w procedurze zawieszenia poboru akcyzy odbywa się z wykorzystaniem poczty elektronicznej. Z tego powodu w węźle System BACHUS należy wpisać adres e-mail systemu (w pasku edycyjnym Adres do wysyłki:), na który będą wysyłane listy z załącznikami w postaci ko-munikatów (elektronicznych dokumentów w formacie XML).

Program powinien odróżniać listy z systemu BACHUS od innych, które mogą trafić na naszą skrzynkę pocztową. Dlatego w pasku Adres do odbierania: należy wpisać domenę systemu BA-CHUS (napis występujący po znaku @ w adresie email).

Adres e-mail systemu jest ściśle określony (patrz rysunek powyżej), dlatego wyżej wspomniane paski edycyjne można wypełnić automatycznie naciskając przycisk Wczytaj domyślne.

Page 15: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 15

Konta e-mail

Jednym z warunków korzystania z systemu BACHUS jest wymóg zrejestrowania się w syste-mie SEED (System for Exchange of Excise Data). W systemie tym oprócz danych adresowych składu podatkowego jest rejestrowany adres poczty elektronicznej każdego ze składów. Adres poczty elektronicznej widniejący w bazie danych SEED jest jedynym adresem poczty elektronicz-nej, za pomocą którego podmiot jest uprawniony do komunikowania się z systemem BACHUS. Oznacza to, że wysłanie listu do systemu BACHUS ze skrzynki nie zarejestrowanej pozostanie BEZ ODPOWIEDZI.

Z powyższych względów oraz by program AkcyzaEU mógł automatycznie wysyłać(odbierać) listy z komunikatami poprzez zarejestrowaną skrzynkę pocztową (konto) lokalnego komputera, należy w węźle Konta email wpisać wszystkie jego parametry.

Opis konta należy wprowadzić naciskając przycisk Dodaj (najlepiej gdyby to zrobił administra-tor komputera, ponieważ takie konto powinno być założone w systemie pocztowym zainstalowa-nym na komputerze).

W wyświetlonym okienku Okno konfigura-cji email znajdują się dwie zakładki: Konto oraz Serwery.

Zakładka Konto

Na zakładce należy wpisać informacje o koncie email (Nazwa konta, Użytkownik, Adres e-mail) oraz dane logowania (Login i Hasło).

Jeżeli w opcjach konta zaznaczono opcje Uwzględnij przy synchronizacji, wtedy na to konto program będzie odbierał komunikaty BACHUS-a w tle (gdy jest jedno konto to warto tę opcję zaznaczyć).

Zaznaczenie (bądź nie) drugiej opcji Pozo-staw wiadomość na serwerze może mieć zna-

Opcje włączamy w przypadku wykorzystania modułu (plug-in)

rozszerzającego funkcje programu

Opcję włączamy w przypadku, gdy chcemy by AkcyzaEU odbierał w tle

komunikaty z BACHUS-a

Przycisk Dodaj służy do wyświe-tlenia okna konfi-

guracji email

Przycisk Ustaw domyślne służy do zapamiętania konfi-guracji kont email (można je odczytać

za pomocą przycisku Wczytaj domyślne).

Page 16: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

16 Huzar-Software

czenie np. dla administratora kont pocztowych w firmie. Gdy nie zaznaczymy opcji, to wtedy ode-brane z tego konta komunikaty są usuwane. W przypadku zaznaczenia opcji, listy zawierające ko-munikaty BACHUS-a są zaznaczane jako przeczytane i pozostawione na serwerze.

Zaleca się, by opcja Pobieraj tylko nowe wiadomości z serwera była włączona, ponieważ z ser-wera będą pobierane tylko nowe, nie przeczytane wiadomości.

Zakładka Serwery

Na zakładce należy wpisać konfigurację dotyczącą serwera poczty przychodzącej oraz wychodzącej. Wszystkie parametry konfigura-cyjne powinny być zgodne z ustawieniami konta na serwerze pocztowym (dlatego zale-camy by zrobił to jego administrator).

W szczególności należy wypełnić Adres serwera: dla poczty przychodzącej i wycho-dzącej oraz zaznaczyć opcję dla połączenia SSL bądź uwierzytelniania, jeśli jest to wyma-gane przez serwer pocztowy.

Wygląd ekranu W menu Opcje znajduje się również funk-

cja Wygląd ekranu – w tym miejscu można zdecydować, czy ma być wyświetlany pasek z nazwą programu oraz czy mają się wyświetlać podpowiedzi w dymkach.

Hasła i uprawnienia W menu Opcje znajduje się funkcja Hasła i uprawnienia. Za jej pomocą można zarejestrować

nowego użytkownika programu i nadać mu uprawnienia.

Po zainstalowaniu programu jedynym użytkownikiem jest Administrator z pełnymi uprawnie-niami. Hasło tego użytkownika nie jest określone. Może ono zostać dowolnie zmienione w trakcie pracy z programem.

Zarządzanie użytkownikami programu realizo-wane jest w okienku Użytkownicy, otwieranego za pomocą funkcji Hasła i uprawnienia. W obszarze Użytkownicy można zobaczyć wszystkich użyt-kowników zarejestrowanych w programie za po-mocą przycisku Nowy. Dla zaznaczonego użyt-kownika program wyświetla informacje w dwóch obszarach: o przydzielonych mu uprawnieniach (obszar Posiadane uprawnienia oraz uprawnieniach nieprzydzielonych (obszar Pozostałe uprawnienia).

Zmiany uprawnień dokonuje się poprzez prze-noszenie za pomocą przycisków z czerwonymi trójkacikami wskazanych pozycji z listy uprawnień pomiędzy polami Posiadane uprawnienia a Pozo-

Małe i wielkie litery nie są rozróżniane w nazwie użytkownika i haśle.

Page 17: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 17

stałe uprawnienia.

Użytkownik z pełnymi uprawnieniami może: tworzyć nowych użytkowników, nadawać im uprawnienia, edytować dane, podglądać dane, drukować dokumenty, zmieniać konfiguracje.

Zaleca się: • pozostawić administratorowi pełne uprawnienia, • podać nowe hasło dla administratora.

Inni użytkownicy (zarejestrowani przez Administratora) powinni mieć ograniczone uprawnie-nia, np. mogą tylko edytować dane, podglądać oraz drukować dokumenty. Świadome zarządzanie użytkownikami programu zapewnia bezpieczny i sprawny dostęp do zasobów programu Akcyza-EU.

Wybierając zakładkę Kto pracuje można dowiedzieć się o aktualnie pracujących użytkownikach programu (tzn. pracujących w sieci z tym samym katalogiem danych).

Profil użytkownika, czyli opcje programu ustawione przez użytkownika, można zapi-sać/odczytać do/z pliku XML. Następnie profil można przenieść na inny komputer, np. w przypad-ku zainstalowania programu AkcyzaEU na nowo.

Zmiana użytkownika

W menu Opcje znajduje się funkcja Zmiana użytkownika, która służy do zalogowania się innego użytkownika bez konieczności zamykania programu.

Page 18: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

18 Huzar-Software

4. Bazy pomocnicze

Wypełnianie dokumentów wspomagane jest poprzez do-stęp do pomocniczych baz danych.

Z menu Tablice można dostać się do baz np. w celu wprowadzenia opisu nowych firm (funkcja Firmy…).

Baza kursów może być napełniona automatycznie po-przez Internet z witryny NBP.

Wykorzystanie elektronicznej taryfy celnej będzie opisane w osobnym rozdziale.

Baza Firmy i Firmy akcyzowe

Funkcja Firmy oraz Firmy akcyzowe z menu Tablice powoduje otwarcie bazy firm (kontra-hentów wykorzystywanych w polach 1, 7, 9 dokumentu ADT oraz 1, 4 dokumentu UDT).

Baza firmy może być zaimportowana z programu WinSADIB firmy Huzar-Software. Zaś baza firmy akcyzowe zawiera w sobie informacje z bazy firmy poszerzone o dane ściśle akcyzowe (np. kod akcyzowy). Ze względu na naszych obecnych użytkowników programu WinSADIB w pro-gramie istnieją dwie bazy firm.

Używając przycisku Dopisz można dodać kolejną firmę do bazy. Przy zatwierdzaniu wpisu klawiszem OK program sprawdza formalną poprawność numeru NIP, REGON i numeru konta bankowego. Numer TIN, czyli “unijny NIP”, można sprawdzić klikając w ikonkę z flagą unijną umieszczoną tuż za okienkiem TIN. Również w trakcie wprowadzania tych numerów przeprowa-dzana jest ich kontrola, sygnalizowana kolorami. Kolor niebieski tekstu oznacza poprawnie wpro-wadzony numer, czerwony zaś oznacza numer błędny. Bazę firm można rozbudowywać na bieżąco przy okazji wprowadzania danych do dokumentu np. wypełniając pola Wysyłający, Nadawca lub Przewoźnik.

Baza Kursy

Do tabel kursów można się dostać za pomocą funkcji Kursy z menu Tablice.

Aktualne kursy walut pobrać można z internetu (ze strony NBP) naciskając przycisk Z internetu.

Podstawowy przycisk Z Interne-tu pozwalający pobierać automa-tycznie kursy z witryny NBP.

Page 19: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 19

Każdą tabelę kursów można skopiować, edytować oraz usunąć (odpowiednio przyciskami Skopiuj, Edytuj oraz Usuń).

Wskazaną tabelę można wyeksportować do pliku XML (przycisk Eksportuj tabele NBP) oraz odczytać z tego pliku (przycisk Importuj z pliku NBP). Funkcje te mogą mieć istotne znaczenie w przypadku braku dostępu do Internetu na danym komputerze.

Baza Towary W bazie Towary znajdują się opisy towarów, które uczestniczą w przemieszczeniach. Zazwyczaj ich

liczba jest ograniczona, dlatego warto raz je wprowadzić do bazy i wykorzystywać przy przygotowywaniu przemieszczenia.

W okienku Towary wyświetlona jest lista towarów wprowadzonych do bazy za pomocą przycisku Dopisz. Opisy można zmieniać (przycisk Edytuj) oraz usuwać z bazy (Usuń).

Towary z listy można wyszukiwać według nazwy oraz kody CN. Wystarczy w polu Wyszukiwanie wybrać kryterium wyszukiwania (nazwa towaru albo kod CN) oraz w pasku edycyjnym Szukaj zacząć wpisywać nazwę albo CN.

Opis towaru wprowadzamy naciskając przycisk Dopisz. Program wyświeli okienko Informacje o przemieszczanym towarze zawierające trzy zakładki: Kod i wyrób, Parametry wysyłki oraz Opakowanie i wino. Podobnie jak w innych

okienkach pola, które muszą być wypełnione oznaczone są znakiem gwiazdki oraz przy wybranych polach są małe ikonki kliknięcie których spowoduje otwarcie odpowiedniej bazy bądź słownika ułatwiającego wybranie w zgodzie z przepisami odpowiedniej wartości (np. kodu CN, kodu jednostki miary, rodzaju opakowań czy kategorii wina.

Dostęp do taryfy celnej

Dostęp do słow-nika kodów

jednostek miary

Dostęp do słownika ko-dów rodzaju opakowań

Dostęp do słownika ko-dów kategorii wina

Page 20: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

20 Huzar-Software

Baza Szczegóły transportu W wypełnieniu pola 9 dokumentu ADT (Przewoźnik) pomocna jest baza zawierająca informacje

o szczegółach transportu.

Po naciśnięciu przycisku Dopisz okna Szczegóły transportu zostanie wyświetlone okienko Szczegółowe informacje dotyczące transportu. W okienku tym należy wypełnić wskazane pola, przede wszystkim te oznaczone gwiazdką. W okienku jest dostęp do słowników kodów jednostek transportowych, bazy krajów oraz słownika kodów rodzaju zabezpieczenia.

Page 21: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 21

5. Zasady poruszania si ę w programie Okno główne programu

W głównym oknie programu widoczne są zakładki. Na zakładkach ADT (UDT) widoczne są stworzone dokumenty ADT (UDT) (oczywiście, po zainstalowaniu programu zakładki te są puste), a na pozostałych zakładkach (Nadawca, Odbiorca oraz Wszystkie) wyświetlane są informacje o przemieszczeniach towarów akcyzowych.

Na każdej zakładce znajdują się przyciski. Jednak większość z nich używa się do tworzenia no-wego dokumentu (bądź przemieszczenia), kopiowania, edycji lub usuwania (odpowiednio, przy-cisk Nowy, Kopiuj, Edycja, Usuń). Na zakładce ADT(UDT) są też przyciski służące do importu (eksportu) dokumentów ADT/UDT z (do) plików w formacie xml albo binarnym adt/udt. Mecha-nizm importu (eksportu), może być wykorzystany przy przesyłaniu dokumentów między różnymi bazami danych (lub między programami AkcyzaEU działającymi na oddzielnych komputerach). Dodatkowo, za pomocą przycisku Eksport można wysłać dokument pocztą elektroniczną w postaci załącznika listu. Jeśli taką operację trzeba wykonać dla kilku dokumentów, należy je uprzednio podświetlić klawiszem [SPACJA] (wybrane w ten sposób dokumenty zostaną podświetlone w kolorze zielonym).

Na każdej zakładce można posortować zawarte tam wpisy (przemieszczenia, dokumenty ADT, UDT). Służy do tego wybór Sortuj wg:. Za pomocą małego trójkącika w pasku wyboru wysuwamy małe menu, z którego wybieramy porządek sortowania. Dokumenty UDT można uporządkować według: oznaczenia transakcji, numeru zgłoszenia, daty zgłoszenia, skrótu odbiorcy oraz opisu dokumentu. Dokumenty ADT dają się uporządkować według: daty dokumentu, opisu dokumentu oraz odbiorcy. Opis dokumentów można zmienić za pomocą przycisku Zmień opis.

Page 22: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

22 Huzar-Software

Przemieszczenia widoczne na zakładkach Wszystkie, Odbiorca i Nadawca mogą być filtrowane według statusu (tzn. wyświetlane będą tylko te, które posiadają wskazany status). Służy do tego wybór Status:, w którym za pomocą małego trójkącika można wybrać następujące filtry:

1. Wszystkie - w spisie wyświetlane są wszystkie przemieszczenia,

2. Aktywne - zostaną wyświetlone w spisie tylko te przemieszczenia, które są w "toku" mają status Aktywne,

3. Zakończone - wyświetlane są te, których procedura przemieszczania została zakończona,

4. W przygotowaniu - zostaną wyświetlone przemieszczenia, które dopiero przygotowujemy,

5. Anulowane - na ekranie zostaną pokazane przemieszczenia anulowane przez Urząd Celny. Na każdej z zakładek jest pasek wyszukiwania Szukaj:. Wystarczy zacząć pisanie w pasku aby

zauważyć, że program rozpoczyna wyszukiwanie dokumentu czy przemieszczenia.

Przemieszczanie się między polami formularza ADT(UDT) Poruszanie się w programie AkcyzaEU po polach formularzy i pozycjach menu odbywa się za

pomocą myszki i/lub klawiatury. Ogólnie, zachowano w tej kwestii standardy obowiązujące w sys-temie operacyjnym Windows.

Aby zaznaczyć pole należy weń jednokrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszki (zaznaczone pole ma inny kolor tła niż pozostałe).

Po kolejnych polach formularza można się przemieszczać klikając myszką lub używając klawi-szy: [TAB] , [Shift]+[TAB], [ ↑], [↓], [→] lub [←].

Przy wypełnianiu pól edycyjnych można korzystać ze skrótów klawiszowych systemu Windows związanych ze schowkiem: [Ctrl]+[C] (kopiuj), [Ctrl]+[V] (wklej) oraz [Ctrl]+[X] (kasuj). Te same funkcje realizowane są poprzez uruchomienie menu kontekstowego na polach edycyjnych (prawym klawiszem myszki).

Wprowadzanie dat jest wspomagane kalendarzem, który może być uaktywniony przez kliknię-cie w ikonkę widoczną obok pól edycyjnych związanych z datą (wybór daty z kalendarza gwaran-tuje poprawny format daty tzn. odpowiednią kolejność pozycji: dzień, miesiąc rok wraz z właści-wym znakiem rozdzielającym te pozycje).

Wypełnianie pól formularza ADT(UDT)

Większość pól można wypełniać na dwa sposoby: wpisując wartość bezpośrednio do pola (kla-wisz [INSERT] ) lub korzystając z bazy danych związanych z danym polem (podwójne kliknięcie lewym klawiszem myszki lub klawisz [ENTER] ).

Z różnymi polami są związane różne bazy danych.

I tak z polami 1, 7, 9 w dokumencie ADT (odpowiednio 1, 4 w UDT) jest związana baza Firmy (tworzona i modyfikowana przez użytkownika).

Dla pola 19 w ADT (odpowiednio 9 w UDT) jest to taryfa celna.

Dla pól, w których mają się znaleźć kody krajów jest to baza krajów dostarczana wraz z pro-gramem, a potem ewentualnie. modyfikowana poprzez aktualizację oprogramowania.

Z innymi polami można związać notesy (dla każdego pola oddzielny).

Przy okazji wypełniania pola za pomocą klawisza [INSERT] można uzupełnić odpowiedni no-tes zaznaczając w lewym dolnym rogu flagę Zapisz w notesie. Wówczas przy zamykaniu okienka należy podać opis wpisu do notesu – ma to być unikalny w danym notesie ciąg znaków, po którym

Page 23: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 23

wpis będzie identyfikowany. Zawartość notesu związanego z danym polem można obejrzeć klika-jąc dwukrotnie w dane pole – pojawi się wówczas okno podzielone na dwie części: w górnej widać opisy kolejnych wpisów, a w dolnej zawartość wybranego wpisu. Dodawanie nowej pozycji w notesie realizuje się za pomocą przycisku Dopisz, edycję za pomocą przycisku Edytuj; można również usunąć wybrane wpisy (Usuń) lub zmienić im opisy (Zmień opis). Wyszukiwanie w note-sie polega na wpisaniu opisu szukanego wpisu w okienku Szukaj. Aby jednocześnie usunąć kilka wpisów, należy je najpierw zaznaczyć klawiszem [SPACJA], a następnie kliknąć Usuń.

6. Wypełnianie dokumentów ADT i UDT

Aby utworzyć nowy dokument ADT lub UDT, należy w głównym oknie programu przejść na odpowiednią zakładkę (ADT albo UDT), a następnie kliknąć w przycisk Nowy. Pojawi się odpo-wiedni formularz. Następnie należy przechodzić przez kolejne pola wypełniając je “ręcznie” ([IN-SERT] na zaznaczonym polu) lub korzystając z odpowiedniej bazy (podwójne kliknięcie lewym klawiszem myszki lub [ENTER] na zaznaczonym polu).

Można też tworzyć kolejne dokumenty na podstawie już istniejących. W celu skopiowania ist-niejącego dokumentu należy najpierw go podświetlić na liście dokumentów, a następnie kliknąć w przycisk Kopiuj. Na ekranie pojawi się wypełniony formularz – należy dokonać w nim koniecz-nych zmian (daty, ilości, wagi, wartości itp.). Za pomocą przycisku Edytuj dokonujemy modyfika-cji istniejącego dokumentu. W tym przypadku dokument wzięty do edycji ulegnie zmianie. Uży-wając przycisku Usuń można usunąć podświetlony dokument (lub kilka, które uprzednio należy zaznaczyć klawiszem [SPACJA].

O drukowaniu dokumentów powiemy w osobnym rozdziale.

Page 24: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

24 Huzar-Software

Uwagi:

Jeśli wszystkie wypełnione i zgłoszone dokumenty powinny pozostać niezmienione w bazie, przy tworzeniu kolejnych należy korzystać z przycisku Nowy a nie edytować wcześniej utwo-rzonych dokumentów.

Przy operacji kopiowania należy bardzo uważać, czy wszystkie pola, które różnią się od pól w dokumencie wzorcowym zostały zmienione – tego nie widać patrząc na formularz.

Raczej zalecamy tworzenie kolejnych nowych dokumentów za pomocą przycisku Nowy – wówczas lepiej widać niewypełnione jeszcze pola. Przyśpieszenie pracy związanej z tworze-niem kolejnych dokumentów można sobie zapewnić budując bazy danych związane z po-szczególnymi polami.

Page 25: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 25

7. Drukowanie dokumentów ADT i UDT

Po wypełnieniu dokumentu należy go wydrukować korzystając z przycisku Drukuj umieszczonego na gór-nej listwie w oknie edycji dokumentu. Najpierw pojawi się okienko wyboru, wydruk będzie graficzny na czystej kartce formatu A4, czy wydruk będzie w postaci tek-stowej na gotowym formularzu (realizowany na drukar-ce igłowej).

Wydruk graficzny

W kolejnym kroku należy wybrać drukarkę oraz za-znaczyć, które karty formularza będą drukowane. W tym oknie jest również możliwość sprawdzenia bądź zmiany konfiguracji danej drukarki. Właści-wie nie są wymagane żadne ustawienia – wydruk jest realizowany w postaci “obrazka” na kartkach A4. Do tego rodzaju wydruku należy używać drukarek laserowych lub atramentowych – na igło-wych trwa bardzo długo i efekt jest niezadowalający.

Włączając opcje Po skończeniu druku ponów wybór mamy możliwość ponownego drukowania bezpośrednio z okienka Co drukować? zmieniając np. wybór drukowanych kart.

Przycisk Konfiguracja pozwala wskazać zainstalowaną drukarkę naszego komputera (np. wy-brać drukarkę laserową, bądź atramentową).

Wydruk tekstowy

Ten typ wydruku wymaga początkowo trochę więcej pracy – tu muszą być odpowiednio dopa-sowane: sterownik drukarki, jej ustawienia wewnętrzne oraz ustawienia w programie.

Zakładamy, że zainstalowano odpowiedni sterownik dla danej drukarki.

Ustawienia wewnętrzne drukarki sprawdza się różnie w zależności od typu drukarki i tu nie można podać ogólnej recepty. Parametry wydruku w programie zależą od typu drukarki i jej usta-wień (szczegółowo opisanych w podręczniku dołączanym przy zakupie przez jej producenta).

Po wybraniu wydruku tekstowego pojawia się okienko, w którym są widoczne informacje o drukarce, na której będzie realizowany wydruk. Po zainstalowaniu programu przy pierwszym drukowaniu należy sprawdzić aktualnie wybrane ustawienia drukowania korzystając z przycisku

Page 26: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

26 Huzar-Software

Ustaw drukarkę. Tu można wybrać drukarkę, na którą ma być skierowany wydruk. Domyślnie został określony pierwszy zestaw parametrów wydruku (okienko Parametry wydruku). Należy wejść w edycję tego zestawu (przycisk Edytuj) i w wyświetlonym okienku Zestaw parametrów druku wypełnić występujące tam pola edycyjne:

wielkości marginesów - górny w mm i lewy w znakach;

wydłużenie wydruku – oznacza proporcjonalne wydłużenie lub skrócenie całego wydruku: tu można regulować w niewielkim zakresie od -20 do 20 mm długość obszaru wydruku między górną a dolną krawędzią dokumentu – m. in. ma zastosowanie, gdy papier ślizga się po wałku drukarki w trakcie drukowania;

jakość druku – tu można wybrać pojedynczy, podwójny lub potrójny przesuw, co oznacza jed-no, dwu lub trzykrotne drukowanie tej samej linii – polecany przy słabym uderzeniu głowicy, ale nie polecany przy “wyrobionych” drukarkach – gdy papier nie jest dobrze trzymany – może być widoczne przesunięcie poszczególnych znaków (efekt “rozmycia”);

nazwa zestawu – można zdefiniować kilka różnych zestawów (w przypadku, gdy mamy kilka różnych drukarek) i identyfikować je po nadanych nazwach.

Inne ustawienia – m. in. uzyskanie pol-skich znaków diakrytycznych ustala się za pomocą przycisku Szczegóły (tuż za okien-kiem wyboru drukarki). Jest to w zasadzie okienko dla specjalistów – kody sterujące są zależne od trybu wewnętrznego ustawienia drukarki (dla działającej w trybie Epson – w prawym dolnym rogu kliknąć Domyślnie Epson, dla działającej w trybie IBM – wybrać Domyślnie IBM (Proprinter). W lewym dolnym rogu należy zaznaczyć odpowiedni przesuw gło-wicy (w zależności od drukarki). Powyżej wybrać odpowiedni kod polskich liter (w zależności od wewnętrznych ustawień drukarki).

Uwagi:

Uzyskanie poprawnego wydruku tekstowego na gotowym formularzu odbywa się na zasa-dzie prób i błędów (wielokrotne zmiany parametrów, drukowanie i dopasowywanie).

Zaleca się rozpoczęcie ustawiania od wpisania wartości 0 w polu Wydłużenie wydruku oraz zaznaczenia Bez polskich w okienku Wydruk polskich liter. Po ustawieniu marginesów, gdy napisy trafiają w odpowiednie pola formularza – zająć się polskimi znakami diakrytycznymi.

W razie problemów prosimy o kontakt z naszą firm ą – dane kontaktowe w prawym końcu listwy głównego okna programu.

Page 27: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 27

8.

Page 28: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

28 Huzar-Software

Inne funkcje programu

W menu Narzędzia są zebrane inne, pomocnicze funkcje ułatwiające pracę w programie Akcy-zaEU.

Szukaj tekstu – pozwala wyszukać dokumenty, w których znajduje się określony ciąg znaków;

Kalkulator – umożliwia korzystanie z podręcznego kalkulatora;

Edytor zapytań SQL – pozwala na wyłuskanie różnych informacji z bazy danych oraz gene-rowanie różnych raportów; aby w pełni wykorzystać ten mechanizm, trzeba znać zasady budowa-nia zapytań SQL – zapytania można również zamówić w naszej firmie;

Konserwacja bazy – tu są zgrupowane funkcje wspomagające zarządzanie bazą danych:

Twórz kopię zapasową – pozwala na utworzenie kopii bazy danych w dowolnym momencie działania programu;

Przywróć bazę z kopii – odtwarza bazę danych ze wskazanej kopii; najpierw pojawia się pyta-nie, czy przed odtworzeniem zapisać kopię bezpieczeństwa, czyli bieżący stan bazy;

Uwaga: Przywrócenie bazy z kopii oznacza “cofnięcie się w czasie” do momentu, w którym była utworzona ta kopia – wszystkie wykonane po tej dacie dokumenty zostaną utracone!!!! Należy korzystać więc z tej funkcji w wyjątkowych sytuacjach z wielką rozwagą.

Wyślij kopi ę do Huzar Software – umożliwia bezpośrednią wysyłkę bazy danych do naszej firmy w celach diagnostycznych; ma zastosowanie w przypadkach awarii, uszkodzenia bazy lub konieczności wyjaśnienia problemów;

Wyślij plik bł ędów do Huzar Software - umożliwia bezpośrednią wysyłkę do naszej firmy pliku błędów tworzonego przez program w celach diagnostycznych;

Odśwież słowniki – odtwarza słowniki programu (jeśli z jakichś przyczyn uległy uszkodzeniu).

Page 29: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 29

9. Taryfa celna

Taryfa celna w programie AkcyzaEU zawiera wszystkie dane potrzebne do obliczania należno-ści celnych w przypadku obrotu towarowego z krajami trzecimi. Jest to więc znacznie więcej in-formacji, niż potrzeba do wypełnienia dokumentów ADT(UDT). Poniżej zamieszczone uwagi jak korzystać z pełnej taryfy celnej mogą się przydać użytkownikowi również do innych celów, niż tylko wypełnienie dokumentów akcyzowych.

Na wstępie kilka ważnych informacji dotyczących wspólnotowej taryfy celnej:

1. Dane taryfowe mogą (ale nie muszą) ulegać zmianom każdego dnia. W związku z tym nale-ży codziennie aktualizować taryfę wspólnotową (najlepiej przed rozpoczęciem pracy). Jak to zrobić - patrz podrozdział poświęcony aktualizacji taryfy.

2. Użytkownicy handlujący towarami rolnymi, muszą dokonać codziennej aktualizacji taryfy, ponieważ na towary rolne obowiązują ceny dnia.

3. Kurs Euro (ogłaszany przez Europejski Bank Centralny) konieczny do wyliczenia stawek specyficznych i cła jest zawarty w taryfie celnej i nie jest kursem ogłaszanym przez NBP.

4. Z powyższego wynika ważność codziennej aktualizacji taryfy celnej. Wstęp

Taryfa wspólnotowa udostępniona w programie AkcyzaEU cechuje się następującymi zaletami:

1. zawiera zawsze aktualne dane taryfowe będące obrazem danych Zintegrowanej Taryfy Cel-nej ISZTAR2 (pod warunkiem włączenia automatycznego, codziennego pobierania aktuali-zacji z serwera firmy HUZAR-SOFTWARE );

2. zawiera kompletne dane taryfowe o: stawkach specyficznych, opłatach dodatkowych, stan-dardowych wartościach importowych, preferencjach, kontyngentach, uzupełniających jed-nostkach miary, aktach prawnych (podstawowych i uzasadniających), przypisach, czy zaka-zach importowych i warunkach jakie importer powinien spełnić;

3. umożliwia oglądanie taryfy celnej na określony dzień w przeszłości (a także przewidywanej przyszłości).

Do prawidłowego wypełnienia dokumentów akcyzowych z taryfy celnej potrzebne są jedynie aktualne kody CN.

Aby korzystać z danych taryfowych programu AkcyzaEU należy posiadać nie tylko uprawnie-nia do programu, ale przede wszystkim należy uzyskać pozwolenie z Ministerstwa Finansów na dostęp do danych taryfowych.

Uzyskanie pozwolenia wymaga od użytkownika złożenia wniosku o dostęp do danych taryfo-wych. Wniosek, po pobraniu ze strony http://www.huzar.pl/?x=taryfa, należy wypełnić i złożyć w Ministerstwie Finansów. Ministerstwo powiadamia użytkownika o uzyskaniu stosownego po-zwolenia. Powiadamiana jest także firma HUZAR-SOFTWARE , która w odpowiedzi przesyła Państwu krótką instrukcję informującą jak uzyskać dostęp do danych taryfowych programu Akcy-zaEU.

Dwa ważne pojęcia:

data bazy danych taryfy - jest to data najnowszych danych taryfowych, które aktualnie posia-damy na swoim komputerze. Innymi słowy, w naszej bazie taryfy celnej znajdują się kompletne informacje, które zostały wprowadzone do taryfy przed tym dniem,

data obowiązywania taryfy - jest to określona data, dla której chcemy oglądać obowiązujące w tym dniu dane taryfowe.

Page 30: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

30 Huzar-Software

Oglądając taryfę celną w programie AkcyzaEU, widzimy zgromadzone w niej dane na określo-ny dzień (kody, środki taryfowe i inne dane). Przykładowo, oglądając taryfę na dzień 12.02.2006, widzimy wszystkie obiekty, których data ważności zawiera dzień 12.02.2006. Taryfa celna zawiera dane, które obowiązywały w przeszłości oraz będą obowiązywać w przyszłości w stosunku do bie-żącej daty. Oglądając jednak taryfę na przyszłość od daty bazy taryfy należy mieć na uwadze fakt, że dane te mogą być nieprawdziwe w przyszłości, gdyż w międzyczasie mogą zostać zmienione, bądź będą dopiero wprowadzone do taryfy. Instalowanie taryfy

Przy pierwszym uruchomieniu programu po jego instalacji pojawia się informacja, że baza tary-fy celnej jest pusta. Jeśli użytkownik został już zarejestrowany w Min. Finansów i informacja o tym została przekazana do firmy HUZAR-SOFTWARE , należy pobrać całą bazę taryfy celnej. Realizuje się to za pomocą funkcji Aktualizacja taryfy celnej->Pobierz całą taryf ę (wolniejsze) z menu Tablice. Tu mamy do wyboru 2 warianty: postać gotową do pracy – większy plik do ścią-gania, ale krótszy czas instalacji lub postać spakowaną – mniejszy plik do ściągania, ale dłuższy czas instalacji. Wybieramy odpowiadający nam wariant (zalecany pierwszy, ale np. przy bardzo wolnym łączu internetowym wariant drugi). Program łączy się z serwerem firmy HUZAR-SOFTWARE, ściąga oraz instaluje taryfę celną.

Uruchamianie taryfy

Dostęp do taryfy można uzyskać z menu Tablice za pomocą funkcji Taryfa Celna. Program wyświetli kalendarz, w którym należy wybrać datę obowiązywania taryfy – oznacza to, że bę-dziemy oglądać taryfę obowiązującą w wybranym dniu. Należy przypomnieć, że taryfa wspólno-towa jest taryfą dynamiczną (zmieniającą się codziennie), w odróżnieniu od dosyć "statycznej" taryfy obowiązującej w Polsce przed 1 maja 2004.

Aktualizacja taryfy

Jak już wspomniano, bardzo istotną czynnością, którą należy wykonywać codziennie, jest aktu-alizacja danych taryfowych.

W przypadku niektórych środków taryfowych, takich jak np. standardowa wartość importowa, należy obowiązkowo dokonać jej aktualizacji.

Aktualizacji danych można dokonać na dwa sposoby:

1. z serwerów firmy HUZAR-SOFTWARE ,

2. z serwera Ministerstwa Finansów.

Należy podkreślić, że zawsze źródłem danych jest Ministerstwo Finansów.

Pierwszy sposób polega na automatycznym ściąganiu aktualizacji w momencie startu progra-mu. W tym celu należy włączyć opcję Automatycznie pobieraj aktualizację przy starcie programu (menu Opcje->Opcje programu->Taryfa Celna) lub pobrać pliki aktualizacyjne w dowolnym momencie wykonując funkcję pobierz aktualizację (szybsze) (menu Tablice->Aktualizacja tary-fy celnej). Gdy zaznaczymy tę opcję, program przy pierwszym uruchomieniu danego dnia będzie próbował pobrać pliki z serwera firmy HUZAR- SOFTWARE , na podstawie których wykona się aktualizacja bazy taryfy. Gdy program pracuje w sieci, wtedy przed wykonaniem instalacji aktuali-zacji, należy pozamykać wszystkie inne programy firmy HUZAR-SOFTWARE .

Drugi sposób polega na samodzielnym pobieraniu odpowiednich plików xml bezpośrednio z Ministerstwa Finansów (Wydział Zintegrowanej Taryfy Celnej). Należy jednak pamiętać, że po-

Page 31: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 31

brane pliki z określonymi datami obowiązywania muszą obejmować datę bazy taryfy. Innymi sło-wy, użytkownik musi sam zadbać o to, by aktualizacja była "ciągła", czyli kolejna aktualizacja musi być dokonana od momentu, w którym skończyła się poprzednia. (Nie trzeba o tym pamiętać w przypadku aktualizacji bezpośrednio z serwerów firmy HUZAR-SOFTWARE opisanego wy-żej). Pobrane pliki xml należy skopiować do katalogu Aktualizacje, który jest podkatalogiem kata-logu zawierającego taryfę celną (katalogi taryfy należy sprawdzić w Opcje�Opcje progra-mu�Taryfa Celna), a następnie dokonać instalacji aktualizacji wykonując funkcję zainstaluj po-braną aktualizację z menu Tablice�Aktualizacja taryfy celnej), bądź uruchomić ponownie pro-gram.

Należy zwrócić uwagę na kilka zalet aktualizacji taryfy celnej dokonywanej bezpośrednio z fir-my HUZAR-SOFTWARE :

Automatyzacja pobierania potrzebnych plików - użytkownik nie musi dbać o "ciągłość" ak-tualizacji - zrobi to za niego automat;

Bardzo krótki czas pobierania plików - rozmiar typowego pliku aktualizacji przygotowanego przez firmę HUZAR-SOFTWARE wynosi ok. 20 KB. Rozmiar analogicznego pliku pochodzące-go z Ministerstwa Finansów wynosi ok. 10 MB. Zatem przy konieczności częstego dokonywania aktualizacji rozmiar pliku ma decydujący wpływ na szybkość transmisji w sieci Internet (mniejsze pliki są ściągane szybciej);

Prosty sposób pobrania kompletnej i aktualnej taryfy celnej - w dowolnej chwili użytkow-nik ma możliwość pobrania pełnej bazy taryfy z serwerów HUZAR-SOFTWARE (funkcja po-bierz całą taryf ę (wolniejsze)). Ma to szczególne znaczenie w przypadku zniszczenia bazy taryfy np. na skutek awarii komputera.

Przeglądanie taryfy

Dostęp do taryfy można uzyskać z menu Tablice-> Taryfa Celna. Przed otwarciem taryfy pro-gram pyta użytkownika o datę na jaką chce otworzyć taryfę celną (wybór z kalendarza). Po jej wy-braniu zostanie wyświetlone okno zatytułowane Taryfa na dzień rrrr-mm-dd, aktualna (gdzie rrrr-mm-dd to konkretna data obowiązywania taryfy) lub nieaktualna , gdy taryfa nie jest aktualna. Także na górnej belce okna jest wyświetlana data obowiązywania taryfy. W oknie znajdują się dwie zakładki: Pozycje oraz Hierarchia.

Okno podzielone jest na trzy podstawowe pola: nomenklatury (albo hierarchii na zakładce Hie-rarchia), przypisów i kontekstu wybranej pozycji CN.

Naciskając prawy przycisk myszki w polu nomenklatury uaktywniamy menu kontekstowe, z którego można wyszukać pozycję dla konkretnego kodu CN, znaleźć wszystkie opisy zawierające wybrane słowo, a także wyświetlić wszystkie środki, bądź środki taryfowe dla wybranego kraju (można to także zrobić naciskając przycisk Pokaż).

Nomenklaturę taryfową można przeglądać rozpoczynając od przyciskania cyfr na klawiaturze. W takiej sytuacji program zakłada, że użytkownik chce dotrzeć do pewnego kodu CN, więc do-myślnie wyświetla okienko służące do wpisywania kodu CN. Zauważamy, że przyciśnięcie kolej-nej cyfry powoduje odpowiednie przesunięcie się w oknie nomenklatury.

Do wyszukiwania pozycji nomenklatury zawierającej określone słowo lub frazę wystarczy je wpisać w pasku edycyjnym pola Wyszukiwanie tekstowe i nacisnąć przycisk Szukaj. W polu no-menklatury zostaną wyświetlone tylko te kody taryfy, które odpowiadają wyszukiwanej frazie (domyślnie zostanie włączona opcja Pokaż tylko znalezione). Aby ponownie się przełączyć do peł-nej nomenklatury taryfowej należy wyłączyć tę opcję. Nadal jednak wyszukane pozycje będą za-znaczone za pomocą zielonej ikonki w kolumnie Kod Taric nomenklatury oraz nadal szybko moż-na się przesuwać do znalezionych pozycji naciskając skrót klawiszowy [CTRL]+[N] .

Page 32: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

32 Huzar-Software

Wyświetlanie środków taryfowych Dla wskazanej w oknie nomenklatury pozycji taryfowej można wyświetlić wszystkie środki ta-

ryfowe naciskając przycisk Pokaż (okienko Wszystkie środki taryfowe), albo środki taryfowe odno-szące się dla wskazanego kraju (okienko Środki taryfowe dla kraju ....).

Page 33: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 33

10. Moduł gwarancji pełnych

W związku z wprowadzeniem w systemie OSOZ obsługi gwarancji dla procedur innych niż tranzytowe, program AkcyzaEU wyposażono w moduł Gwarancji NCTS. Moduł pozwala na łatwą kontrolę wykorzy-stania wszystkich zabezpieczeń. Może również być wykorzystane jako baza firm, którym udzielono zabez-pieczeń. Z powyższych względów moduł nazwano gwarancjami pełnymi.

Należy zwrócić uwagę na istotną różnicę w traktowaniu operacji tranzytowych i nietranzytowych. Otóż w przypadku operacji tranzytowych nowy wpis w module gwarancji pojawia się wraz z rozpoczę-ciem/zakończeniem tranzytu, czyli otrzymaniem odpowiedniego komunikatu z systemu NCTS.

W przypadku operacji nietranzytowych nowe wpisy pojawiają się wyłącznie po odebraniu komu-nikatu z systemu OSOZ, czyli przynajmniej z jednodniowym opóźnieniem.

Pełny moduł gwarancji zachowuje wszystkie cechy modułu gwarancji NCTS - jest w pełni zintegrowany z systemem OSOZ, zapewniając aktualne dane o operacjach na zabezpieczeniu.

W pełnym module gwarancji można również edytować niektóre pola operacji na gwarancji. Możliwe jest wpisanie terminu płatności lub daty, na którą zlecono płatność, jak również uwag do operacji. W przygoto-waniu jest również możliwość podglądu kwoty pozostałej do zapłacenia (integracja z systemem INFOP).

Moduł rozpowszechniany jest w postaci pliku HSPlugGwarancjeNCTSIB.dll.

Konfiguracja modułu gwarancji

Pierwsze uruchomienie programu AkcyzaEU wymaga skonfigurowania modułu gwarancji peł-nych. Z menu Opcje wybieramy funkcję Opcje programu. W wyświetlonym okienku Opcje pro-gramu klikamy w węzeł drzewka z lewej strony o nazwie Dodatkowe moduły. W polu Dodatkowe moduły: z prawej strony okienka powinny być widoczne wpisy identyczne jak na rysunku poniżej (pomijając różnice w numerze wersji). Przede wszystkim w polu Opis wybranego modułu: wszel-kie wpisy powinny być w kolorze czarnym (jakikolwiek wpis w kolorze czerwonym zazwyczaj świadczy o braku uprawnień do korzystania z modułu.

Konfiguracji modułu dokonujemy przycisk Konfiguruj . W wyświetlonym okienku Moduł gwa-rancji IB x.xx należy wypełnić danymi dwie zakładki: Ustawienia oraz Baza danych.

Węzeł Dodatkowe moduły

Moduł gwarancji IB

Wpis oznaczający poprawna rejestrację modułu w pro-gramie AkcyzaEU.

Wpisy w kolorze czerwonym informują zazwyczaj o braku uprawnień do korzystania z modułu.

Przycisk konfiguracji Moduł gwarancji IB

Page 34: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

34 Huzar-Software

Na zakładce Ustawienia nie wypełniamy żadnych pól.

Zakładka Bazy danych pozwala wskazać katalog bazy danych gwarancji (może być dowolny, ale musi być wcześniej utworzony przez użytkownika) wraz z nazwą pliku bazy. Przykładowo, gdy baza ma być posadowiona na lokalnym komputerze, to wpis w polu edycyjnym Baza danych: może wyglądać następująco:

localhost:C:\Program Files\HuzarSoftware\DaneIB\AkcyzaEU3.fdb

gdzie słowo localhost wskazuje, że baza będzie się znajdować na komputerze lokalnym, C:\Program Files\HuzarSoftware \DaneIB jest ścieżką do katalogu bazy, a AkcyzaEU3.fdb jest na-zwą pliku bazy. Zamiast słowa localhost zamiennie można użyć adresu IP 127.0.0.0. Zazwyczaj katalog HuzarSoftware jest tworzony przy instalowaniu programu AkcyzaEU, ale podkatalog Da-neIB należy utworzyć samodzielnie.

Uruchomienie modułu gwarancji

Moduł gwarancji jest uruchamiany z menu Tablice�Moduł gwarancji. Wyświetlane jest okno Moduł gwarancji GRN (pełny), w którym znajdują się dwie duże zakładki: Gwarancje i skojarzone z nią pole Operacje oraz zakładka Firmy.

W obszarze Operacje znajduje się lista operacji dokonanych na gwarancjach (obciążanie, zwal-nianie). Można wyświetlić tylko listę obciążeń (zwolnień) wybierając odpowiednią zakładkę Ob-ciążenia (Zwolnienia), tylko listę operacji zawężoną do wybranej gwarancji (poprzez włączenie opcji Pokazuj tylko dla wybranej gwarancji), czy też włączyć bardziej zaawansowane filtrowanie naciskając przycisk Filtrowanie (można filtrować listę ustalając zadany OGL, MRN, użytkownika, urząd celny docelowy bądź wskazując przedział dat).

Lista operacji zawiera operacje dotyczące wskazanej gwarancji. Rodzaj operacji można poznać po kolorze linijki.

Zakładki z listami operacji typu obciążenia i zwolnień

Lista gwarancji wprowa-dzona przez użytkownika

Przyciski dodawania nowych i edycji już

istniejących gwarancji

Przyciski Filtrowanie włącza i wyłącza warun-

ki filtrowania.

Warunki filtrowania: operacji zgodne z OGL, MRN, danym użytkow-nikiem, UC docelowym

czy zakresem dat.

Page 35: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 35

Linijki w kolorze czarnym (brak daty przybycia oraz zwolnienia) reprezentuje rozpoczętą pro-cedurę tranzytu, lecz towar jeszcze nie dotarł do miejsca przeznaczenia. W kolorze jasnoniebie-skim zaznaczono jedynie fakt przybycia towaru do miejsca przeznaczenia (jest tylko data przyby-cia), zaś kolorem zielonym zaznaczono fakt zwolnienia zabezpieczenia dla danego tranzytu (są dwie daty - przybycia i zwolnienia).

Z tego też względu, na zakładce Nie zwolnione występują operacje w kolorze czarnym i jasnoniebieskim, a na zakładce Zwolnione - tylko operacje w kolorze zielonym.

W kolumnie OSOZ listy operacji zweryfikowane dane własnej bazy zabezpieczeń z bazą syste-mu OSOZ oznaczone są znakiem ( ) - weryfikacji dokonują funkcje z menu System OSOZ (patrz dalej).

Dane o gwarancji można dodać do bazy za pomocą przycisku Dodaj bądź edytować istniejąca przyciskiem Edytuj, które znajdują się w oknie Gwarancje NCTS z prawej strony listy gwarancji. W wyświetlonym okienku w polu Nazwa gwarancji należy wpisać zwyczajową nazwę gwarancji, która coś mówi użytkownikowi (może to być rzeczywisty numer gwarancji), TIN głównego zobo-wiązanego (TIN gł. zob.), kwotę referencyjną, symbol waluty w jakiej jest wyrażona, procent obni-żenia kwoty referencyjnej (wpisanie np. 10% oznacza, że faktyczne zabezpieczenie dotyczy 10% kwoty referencyjnej; 0% oznacza, że żadnego zabezpieczenia nie musimy składać).

W pasku edycyjnym Obecnie wolne w przypadku weryfikacji danych z OSOZ zostanie automa-tycznie wpisana wolna część kwoty referencyjnej. Jeżeli musimy być poinformowani o tym, że kwota wolnego zabezpieczenia spadła poniżej pewnej wartości, wystarczy wpisać ją w polu Nie-bezp. Poziom poniżej.

W okienku Gwarancja znajduje się także opcja weryfikuj z OSOZ. Opcja ta występuje w kon-tekście danej gwarancji, ponieważ jej włączenie pozwoli automatycznie weryfikować gwarancje z systemem OSOZ, zatem dla innej gwarancji, gdy opcja nie jest włączona taka weryfikacja nie będzie prowadzona.

Aby móc wpisać szczegółowe dane gwarancji, należy przycisnąć przycisk Edytuj i wpisać je w wyświetlonym okienku Dane gwarancji (dane te pojawią się w obszarze Dane gwarancji okien-ka Gwarancja).

Pole Dane osób/firm gwarancji zostaną wypełnione automatycznie po odebraniu komunikatu QuestionResult z systemu OSOZ. Dane te pojawią się także na zakładce Firmy.

Pole jest wypełniane automa-tycznie po odebraniu komuni-

katu z systemu OSOZ

Przycisk Edytuj umoż-liwia wypełnienie pola

Dane gwarancji

Opcja powinna być włączona, gdy należy

weryfikować obciążenia z systemem OSOZ

Page 36: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

36 Huzar-Software

Na szczegółowy opis gwarancji składają się następujące dane (okienko Dane gwarancji - rysu-nek poniżej):

Rodzaj - należy wpisać kod rodzaju (jak go nie znamy to można wspomóc się słownikiem przy-ciskając ikonkę otwartej książeczki z prawej strony pola).

Numer - wpisujemy numer gwarancji otrzymany z urzędu. Gdy jest to numer GRN (Guarantee Reference Number), czyli gwarancja jest zarejestrowana w systemie OSOZ, to należy dodatkowo zaznaczyć opcję Numer GRN.

Kod dostępu - jeżeli gwarancja jest zarejestrowana w systemie OSOZ, wte-dy użytkownik ma dostęp do informacji o danej gwarancji, gdy poda udostęp-niony mu tzw. kod dostępu (patrz roz-dział System OSOZ). Do pola można wpisać kod dostępu tylko wtedy, gdy zaznaczono opcję Numer GRN.

Kod urzędu - należy wpisać kod urzędu (lub pobrać ze słownika), w któ-rym złożono gwarancje.

Każda gwarancja może posiadać do-datkowe dane wskazujące na "zasięg" jej stosowania. Stąd można np. zazna-czyć, że Gwarancja nieważna na teryto-rium UE, bądź utworzyć listę krajów, do których gwarancja nie obowiązuje (lista Wyłączone kra-je).

Część pól okienka (tzn. Pozycje towarowe, Procedury, Pozwolenia) zostanie wypełniona auto-matycznie podczas weryfikacji danych z OSOZ.

Zakładka Firmy jest wypełniana automatycznie na podstawie komunikatów odebranych z sys-temu OSOZ. W przypadku wielu firm można wyświetlić wybrane firmy zadając warunki filtrowa-nia (np. wpisując w polu Miasto nazwę miasta firmy i przyciskając przycisk Przefiltruj.

Page 37: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 37

11. System OSOZ Moduł gwarancji współpracu-

je z systemem OSOZ (Ogólno-polski System Obsługi Zabezpie-czeń i Pozwoleń) w zakresie zmiany kodu dostępu do gwaran-cji (komunikat IE26), zapytania o gwarancję (komunikat IE34) oraz rejestracji sprzedanego karnetu gwarancji pojedynczej (komuni-kat IE224). Obecnie umożliwia wysyłanie i odbiór komunikatów opisanych poniżej oraz współpracuje z modułem gwarancji peł-nych.

Z menu Tablice wybieramy funkcję System obsługi zabezpieczeń (OSOZ/ZEFIR), a z podmenu interesujące nas komunikaty. Przed wypełnieniem treścią wysyłanego komunikatu program zapyta, czy wysłać go bezpośrednio do OSOZ czy zapisać komunikat do pliku XML.

Wyślij wniosek o zmianę kodów dostępu (IE26).

Jak wskazuje sama nazwa komunikatu, służy on do zmiany kodów dostępu do systemu OSOZ. Po wybraniu funkcjię program wyświetli okienko Okno edycji kodów dostępu, w którym należy podać numer GRN (wspomóc się można bazą gwarancji naciskając ikonkę otwartej książeczki z prawej strony paska Numer GRN), stary kod do-stępu, TIN głównego zobowiązanego, a przede wszystkim listę nowych kodów dostępu, wykorzy-stując w tym celu przycisk Dodaj. Po wypełnieniu wszystkich pól należy nacisnąć przycisk Wyślij . W przypadku wysyłki do pliku program zapropo-nuje nazwę piku XML oraz katalog, w którym plik zostanie umieszczony. Odpowiedź na komunikat zostanie odesłana przez system OSOZ na adres e-mail podany w pasku Adres e-mail (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji programu zapisanych w węźle System Celina).

Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu. Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty.

Wyślij zapytanie o saldo gwarancji (IE34).

Używając tej funkcji wyświetlimy okienko Okno edycji zapytania o gwarancje, w którym należy wypełnić TIN głównego zobowiązanego oraz utworzyć listę gwarancji, których ma doty-czyć zapytanie.

Listę danych zapytania o gwarancje tworzymy wykorzystując przycisk Dodaj. W wyświetlonym okienku Dane zapytania do gwarancji należy wybrać z podpowiedzi Tyb zabezp., następnie wpisać numer GRN (albo pobrać z listy gwarancji modułu gwarancji, przyciskając ikonkę otwartej książeczki z prawej strony paska edycyjnego GRN), podać kod dostępu do systemu OSOZ, wybrać z podpowiedzi Identyfikator zapytania (tylko użycie, tylko ekspozycja, użycie i ekspozycja albo tylko informacje ogólne).

Należy jeszcze wskazać okres czasu, którego dotyczy zapytanie, ustawiając datę początkową oraz datę końcową (należy się wspomóc kalendarzykami).

Page 38: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

38 Huzar-Software

Odpowiedź z systemu OSOZ nadejdzie na adres e-mail podany w polu Adres e-mail (domyśl-nie jest podpowiadany adres z opcji programu zapisanych w węźle System Celina). Elementy listy można zmieniać (przycisk Edytuj) oraz usuwać (przycisk Usuń). W przypadku wysyłki do pliku program zaproponuje nazwę piku XML oraz katalog, w którym plik zostanie umieszczony. Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu. Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty.

Wyślij informacje o sprzedaniu karnetu gwar. Poj. (IE224).

Wybierając tę funkcję wyświetlimy okienko Okno wn. Rejestr. Sprzedaży karnetu gwar., w któ-rym należy wypełnić TIN głównego zobowiązanego, UC zabezpieczenia oraz utworzyć listę sprze-danych karnetów (przycisk Dodaj po prawej stronie obszaru Sprzedane gwarancje), których ma dotyczyć rejestracja. Listę karnetów tworzymy i modyfikujemy w analogiczny sposób jak dla po-przedniego komunikatu (przyciski Dodaj, Edytuj oraz Usuń).

W okienku Dane sprzedanego karnetu gwarancji oprócz danych głównego zobowiązanego (ob-szar Główny zobowiązany), należy wpisać dane gwarancji w ramach, której zakupiono karnet. Gdy karnet został przekazany głównemu zobowiązanemu, wtedy należy zaznaczyć opcje Karnet prze-kazany gł. Zobow. Jeżeli karnet dotyczy towarów wrażliwych, należy zaznaczyć opcje Ważny na towary wrażliwe.

Page 39: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 39

12. Przemieszczenia towarów akcyzowych

Przypomnijmy w tym miejscu kilka podstawowych warunków i wymogów jakie musi spełniać korzystający z systemu BACHUS:

1. Rejestracja adresu(ów) poczty elektronicznej do komunikacji z systemem BACHUS w ba-zie SEED we właściwym miejscowo Urzędzie Celnym,

2. Rejestracja zabezpieczenia akcyzowego w systemie OSOZ(Zefir) we właściwym miej-scowo Urzędzie Celnym.

Identyfikacja podmiotu w systemie BACHUS odbywa się na podstawie:

1. Numeru własnego powiadomienia/ADT - unikalny dla danego przedsiębiorstwa w skali roku (odpowiednik pola 3 papierowego ADT),

2. Adresu poczty elektronicznej (wpisanego też w opcjach programu - konta email),

3. Podpisu elektronicznego.

Z przemieszczeniami związany jest obieg komunikatów pomiędzy nadawcą (wysyłającym), od-biorcą oraz Urzędem Celnym.

Obieg komunikatów w programie AkcyzaEU obsługiwany jest w oknie głównym na zakładkach Wszystkie, Nadawca, Odbiorca.

Poniżej opisano wymianę z systemem BACHUS (Urzędem Celnym) prezentując zagadnienia na zakładce Wszystkie.

Program AkcyzaEU zapewnia:

1. przyjazne wypełnianie komunikatów treścią, 2. wysyłanie komunikatów do systemu,

3. odbieranie komunikatów z systemu.

Poniżej w sposób obrazowy przedstawiono obieg komunikatów, zakładając na razie, ze prze-mieszczenia odbywają się bez zakłóceń (tzn. nie ma kontroli oraz komunikaty są pozytywnie wery-fikowane).

Page 40: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

40 Huzar-Software

Powiadomienie o planowanej wysyłceNadawca Urząd Celny Odbiorca BACHUSKomunikat zwrotny

Poprawny obieg komunikatów bez kontroli

Wysłanie dokumentu e-ADT Weryfikacja i sprawdzenie nadawcy w bazie SEED oraz kwoty zabezpieczeniaRozpoczęcie procedury

1. Zarejestrowanie e-ADT, nadanie unikalnego numeru2. Obciążenie zabezpieczenia w OSOZKomunikat o pozytywnej walidacji e-ADT;Możliwość rozpoczęcia przemieszczeniaPowiadomienie o przybyciu wyrobów

kIn001kOut002kIn003

Przyjęcie k.z. Przyjęcie komunikatu zwrotnego

Przyjęcie k.z.

Przyjęcie k. Przyjęcie komunikatu

Przyjęcie k.Przyjęcie k.

Przyjęcie k.Przyjęcie komunikatu o pozytywnej walidacjikOut005

kIn006

LEGENDA:

Weryfikacja i sprawdzenie nadawcy w bazie SEED

kOut005kOut002 Powiadomienie o raporcie odbiorukIn007kOut002kOut011 Potwierdzenie danych z raportu

kOut009Zakończenie procedury

Komunikat zwrotnyKomunikat zwrotny

Przyjęcie raportukOut009

Weryfikacja formalna otrzymanego raportu

Przyjęcie komunikatu o pozytywnej walidacjiKomunikat zwrotnykOut002 Rozpoczęcie procedury

Page 41: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 41

Nadawca - poprawny obieg komunikatów bez kontroli Zanim rozpocznie się przemieszczenie wyrobów akcyzowych, należy powiadomić o tym Urząd

Celny. Na zakładce Wszystkie naciskamy przycisk Nowy, a następnie w okienku Dane przemiesz-czenia wypełniamy puste pola (koniecznie te, które są oznaczone gwiazdką).

Okienko zawiera trzy zakładki: Nadawca, Odbiorca oraz Towary. Należy kolejno wypełnić wszystkie pola wymagane we wspomnianych zakładkach.

W okienku Dane przemieszczenia jest pasek Opis:, w którym można wpisać zrozumiały dla nas opis danego przemieszczenia. Informacja tam wpisana będzie widoczna w oknie głównym w spisie przemieszczeń w kolumnie Opis. Warto zastanowić się nad pewnym zrozumiałym dla wszystkich współpracowników sposobem opisywania przemieszczeń, chociażby z tego względu, że w spisie przemieszczeń mamy możliwość ich szukania według opisu.

Na zakładce Towary należy wprowadzić dane towaru (data planowanej wysyłki, kod CN, ilość, jednostkę miary oraz masy netto i brutto) naciskając przycisk Pobierz. Opis towaru jest pobierany z bazy Towary. Opis towaru można edytować oraz usunąć (odpowiednio, przyciskami Edytuj oraz Usuń).

Książeczka z prawej strony pozwala pobrać kody typów procedury ze słownika: DW -

dostaw wewnątrzwspólnotowa; EX - eksport; IM - import; NW - nabycie wewnątrzwspólnoto-we oraz OK. - obrót krajowy

Pierwsza wysyłka powiadomienia ma numer 0, następne wysyłki poprawio-nego powiadomie-nia (np. po błędach) jest zwiększane o 1

Słownik Urzędów Celnych

Zakładka Nadawca

Gdy miejsce nadania jest inne niż adres

wysyłającego, należy nie zaznaczać opcji oraz dodatkowo wy-pełnić Numer akcy-zowy składu i pole Miejsce nadania

Numer akcyzowy prowa-dzącego skład podatkowy

Zakładka Odbiorca

Numer akcyzowy prowadzącego skład podatkowy albo nu-mer identyfikacyjny

VAT (dwie litery i 11 cyfr)

Przycisk pobierania opisu firmy z bazy Firmy akcyzowe

Page 42: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

42 Huzar-Software

Program AkcyzaEU nie pozwala zaakceptować danych przemieszczenia (przycisk OK), jeżeli jakiekolwiek pole wymagane (oznaczone *) nie jest wypełnione. Po informacji, że pole wymagane jest puste, program automatycznie ustawia się w tym polu, proponując jego wypełnienie.

Jeżeli wszystkie pola są wypełnione, to należy zaakceptować przemieszczenie za pomocą przy-cisku OK.

Nowe, planowane przemieszczenie pojawi się w spisie przemieszczeń (zawsze na zakładce Wszystkie oraz na zakładce Nadawca). W kolumnie Status spisu będzie napis: W przygotowaniu.

Każde przemieszczenie, w zależności od postępu w obiegu komunikatów w kolumnie Status będzie zawarta informacja o "stanie" przemieszczenia. Wyróżniono następujące opisy statusu:

1. W przygotowaniu - przemieszczenie (wysyłka) jest przygotowane (opisaną wyżej), tzn. nie jeszcze wysłano komunikatu (kIn001) do UC,

2. Aktywne - przemieszczenie oczekuje na odpowiedź z UC, ewentualnie na reakcje nadawcy,

3. Zakończone - procedura przemieszczenia została zakończona (otrzymano komunikat kO-ut009),

4. Anulowane - Urząd Celny anulował przemieszczanie.

Jeżeli przemieszczenie jest gotowe do wysyłki oraz przygotowano wszystkie o nim informacje, to należy powiadomić o tym Urząd Celny. Do tego celu służy przycisk Wyślij . Fakt wysłania do UC komunikatu o planowanej przesyłce jest zaznaczany Tak w kolumnie Wysłany, w polu ozna-czonym Szczegóły oraz wygaszeniem aktywności przycisku Wyślij .

W czasie ok. 30 [s], które upłynęły od chwili wysłania powiadomienia należy podjąć akcję od-bioru komunikatu zwrotnego z UC. Ponieważ nie wiadomo, kiedy UC odpowie, dlatego użytkow-nik powinien co jakiś czas naciskać przycisk Odbierz.

Zakładka Towary

Kalendarzyk uła-twiający wpisanie poprawnej daty

Przycisk pobierania danych towaru z

bazy Towary

Powiadomiono UC o planowanej wysyłce

W polu Szczegóły pojawia się informacja o kolejnym etapie obiegu komunikatów czyli powiadomienie o

planowanej przesyłce

Page 43: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 43

Odpowiedź UC pojawia się w polu Szczegóły w kolumnie Etap (gdzie zazwyczaj pisze Odebra-no komunikat). Zaś w kolumnie zgłaszający pojawia się wpis Komunikat systemowy. Ponadto w polu Przemieszczenia zmianie ulega kolumna Wysłany (na ---) oraz w kolumnie Status pojawia się napis Aktywne.

Należy zwrócić uwagę, że w polu Szczegóły w kolumnie Etap pojawiają się odpowiednie strzałki w sposób obrazowy ilustrujące kierunek obiegu komunikatów.

Jeżeli otrzymany komunikat nie jest komunikatem o błędzie bądź kontroli UC (opisano te sytu-acje dalej), wtedy uaktywnia się przycisk Wysyłka ADT w polu Szczegóły, pozwalający wysłać do UC dokument e-ADT (komunikat kIn003).

Po naciśnięciu przycisku Wysyłka ADT zostanie wyświetlony w postaci graficznej okienko z wypełnionym dokumentem ADT.

Jeżeli jakieś pola nie są wypełnione, to należy to zrobić, ponieważ próba wysłania ADT do UC (poprzez naciśnięcie przycisku OK) z niewypełnionymi wymaganymi polami spowoduje reakcje programu AkcyzaEU. Polega ona na tym, że dokument nie zostanie wysłany, użytkownik zostanie o tym powiadomiony stosownym komunikatem oraz wszystkie niewypełnione pola formularza ADT zostaną zaznaczone w kolorze czerwonym.

Page 44: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

44 Huzar-Software

Wypełnianie pól ADT zostało opisano wcześniej.

W przypadku, gdy program nie zgłasza żadnych błędów w ADT, wtedy decydujemy o jego przygotowaniu do wysłania do UC poprzez naciśnięcie przycisku OK.

Należy zauważyć, że przycisk Wysyłka ADT został "wygaszony" oraz pojawił się nowy wpis w polu Szczegóły - Formularz ADT oraz uaktywnił się znowu przycisk Wyślij . Faktyczne wysłanie ADT do UC nastąpi po naciśnięciu tego przycisku.

W tym momencie program proponuje w okienku Typ komunikacji forme w jakiej będziemy się komunikować z UC w przypadku dokumentu ADT.

Program może wysłać e-ADT bezpośrednio poprzez pocztę elektroniczną albo pozwala zapisać go do pliku XML (który można wysłać samemu do UC). Gdy wybrano zapisać do pliku XML, wtedy program pyta czy ustawić przemieszczenie w tryb wysłany? Jeżeli odpowiemy Nie, wtedy program zapisze jedynie komunikat do pliku XML bez zmiany statusu.

Pola oznaczone na czerwono należy

koniecznie wypełnić przed wysłaniem

ADT do UC

Page 45: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 45

Załóżmy jednak, że wybraliśmy wysyłkę bezpośrednio przez pocztę elektroniczną. Wtedy nale-ży oczekiwać na odbiór komunikatu zwrotnego kOut002 przyciskając co jakiś czas przycisk Od-bierz.

Po odebraniu komunikatu zwrotnego oczekujemy nadal na komunikat o pozytywnej walidacji ADT (komunikat kOut005), przyciskając co jakiś czas przycisk Odbierz. Gdy go odebrano pole Szczegóły powinno wyglądać następująco (czyli w kolumnie Etap powstanie wpis Procedura roz-poczęta):

Rozpoczęcie procedury oznacza, że nadawca oczekuje tylko (dla danego przemieszczenia) na komunikat zakończenia procedury kOut009. Gdy go odebrano, wtedy pole Szczegóły powinno wyglądać następująco:

Zwróćmy uwagę, że gdy odebraliśmy komunikat o Rozpoczęciu procedury, wtedy uaktywniają się przyciski Korekta miejsca dostawy oraz Korekta zabezpieczenia.

Wysłano e-ADT (kIn003)

Odebrano komunikat zwrotny (kOut002)

Odebrano komunikat o pozytywnej walidacji (kOut005)

Odebrano komunikat o zakończeniu procedury

(kOut009)

Page 46: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

46 Huzar-Software

Nadawca - obieg komunikatów z błędami bądź kontrola UC. Nadawca po wysłaniu powiadomienia o planowanej wysyłce może otrzymać w odpowiedzi

komunikat zwrotny kOut003 informujący o błędach.

W takiej sytuacji w polu Szczegóły pojawi się wpis o treści: Komunikat zawiera błędy oraz uak-tywniony zostanie przycisk Planowana wysyłka.

Aby się dowiedzieć o jaki błąd chodzi, wystarczy klik-nąć dwa razy w linie z napisem Komunikat zawiera błędy. Zostanie wyświetlone okienko Błędy o komunikacie, w którym na Liście stwierdzonych błędów w kolumnie Opis błędu znajdują się pomocne informacje.

Jeżeli wystąpiły błędy to należy je poprawić. Do tego służy aktywny tym razem przycisk Planowana wysyłka. Po jego naciśnięciu pokaże się ponownie okienko Powiado-mienie o wysyłce (opisane wyżej), w którym dokonujemy stosownej korekty. Gdy poprawimy dane przemieszczenia i zaakceptujemy je przyciskiem OK, wtedy w szczegółach jeszcze raz pojawi się etap Powiadomienie o planowanej

wysyłce oraz przycisk Planowana wysyłka zostanie wygaszony (będzie nieaktywny). Od tego mo-mentu postępujemy z wysłaniem tego przemieszczenia identycznie jak opisano wyżej (tzn. naci-skamy przycisk Wyślij , co jakiś czas naciskamy przycisk Odbierz, itd.). Pole szczegóły może wy-glądać następująco:

Oczywiście może się zdarzyć, że po potwierdzeniu przez Urząd Celny powiadomienia o plano-wanej wysyłce, następnym komunikatem od UC będzie Decyzja o kontroli w miejscu wysyłki (kO-ut010). UWAGA: należy koniecznie kliknąć dwa razy w linie z komunikatem o decyzji, aby się

Informacje opisowe błędu

Ponowny, po poprawieniu błędów, komu-nikat o planowanej wysyłce został po-twierdzony komunikatem zwrotnym

Page 47: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 47

dowiedzieć czy kontroli nie będzie (wtedy wysyłamy ADT), bo jeżeli będzie to w komunikacie tym zawarta jest informacja o miejscu kontroli.

Załóżmy, że kontrola przebiegła pozytywnie, więc należy wysłać e-ADT (przyciskiem Wysyłka ADT), odebrać komunikat zwrotny (kOut002) oraz komunikat o rozpoczęciu procedury (kOut005).

Powyższy opis można podsumować następującym diagramem obiegu komunikatów:

Rozpoczęta procedura może być przez Urząd Celny anulowana komunikatem kOut006.

Decyzja o kontroli

Komunikat zawiera błędyPowiadomienie o planowanej wysyłceNadawca Urząd Celny Odbiorca BACHUS

Komunikat zwrotnykIn001kOut003

Weryfikacja i sprawdzenie nadawcy w bazie SEEDPoprawianie błędówPowiadomienie o planowanej wysyłcekIn001 Decyzja o kontrolikOut010Kontrola z wynikiem pozytywnymWysłanie dokumentu e-ADTkIn003

Komunikat zwrotnykOut005Komunikat zwrotnykOut002

Page 48: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

48 Huzar-Software

Odbiorca - poprawny obieg komunikatów bez kontroli Poniżej opisano posługiwanie się programem AkcyzaEU, gdy użytkownik pełni rolę odbiorcy

towaru akcyzowego. Wcześniej narysowany poprawny obieg komunikatów będzie tutaj pomocny, dlatego dla wygody Czytelnika przytoczymy go w całości jeszcze raz (chociaż teraz interesować nas będą komunikaty odbierane i wysyłane przez odbiorce):

Powiadomienie o planowanej wysyłceNadawca Urząd Celny Odbiorca BACHUSKomunikat zwrotny

Poprawny obieg komunikatów bez kontroliWysłanie dokumentu e-ADT Weryfikacja i sprawdzenie nadawcy w bazie SEED oraz kwoty zabezpieczenia

Rozpoczęcie procedury1. Zarejestrowanie e-ADT, nadanie unikalnego numeru2. Obciążenie zabezpieczenia w OSOZKomunikat o pozytywnej walidacji e-ADT;Możliwość rozpoczęcia przemieszczenia

Powiadomienie o przybyciu wyrobów

kIn001kOut002kIn003

Przyjęcie k.z. Przyjęcie komunikatu zwrotnego

Przyjęcie k.z.

Przyjęcie k. Przyjęcie komunikatu

Przyjęcie k.Przyjęcie k.

Przyjęcie k.Przyjęcie komunikatu o pozytywnej walidacjikOut005

kIn006

LEGENDA:

Weryfikacja i sprawdzenie nadawcy w bazie SEED

kOut005kOut002 Powiadomienie o raporcie odbiorukIn007kOut002kOut011 Potwierdzenie danych z raportu

kOut009Zakończenie procedury

Komunikat zwrotnyKomunikat zwrotny

Przyjęcie raportukOut009

Weryfikacja formalna otrzymanego raportu

Przyjęcie komunikatu o pozytywnej walidacjiKomunikat zwrotnykOut002 Rozpoczęcie procedury

Page 49: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 49

Z diagramu widać, że pierwszym komunikatem wysyłanym przez Urząd Celny do odbiorcy przemieszczenia jest kOut005 (Przyjęcie komunikatu o pozytywnej walidacji - przemieszczenia deklarowanego przez nadawcę). Zatem komunikat ten informuje odbiorcę, że do niego zmierza towar akcyzowy. W polu Szczegóły (kolumnie Etap) pojawia się wpis Procedura rozpoczęta oraz

uaktywnia się przycisk Przybycie wysyłki.

Po odebraniu komunikatu kOut005 odbiorca czeka na faktyczne przybycie towarów, i gdy ta-kowe nastąpi, niezwłocznie powiadamia o tym Urząd Celny za pomocą komunikatu Powiadomie-nie o przybyciu towarów (kIn006). Do przygotowania komunikatu kIn006 służy przycisk Przybycie wysyłki. Pojawia się okienko Powiadomienie o przybyciu wysyłki, w którym należy wypełnić wszystkie pola oznaczone gwiazdką.

Jeżeli w wysyłce stwierdzono naruszenie zabezpieczeń, należy zaznaczyć opcje Naruszone za-bezpieczenia a następnie w uaktywnionym polu obok opcji należy opisać zmiany w zabezpiecze-niach.

Gdy wszystkie wymagane pola są wypełnione, to naciskamy przycisk OK wysyłając do Urzędu Celnego komunikat Powiadomienie o przybyciu wysyłki. Pole Szczegóły powinno wyglądać nastę-pująco:

Pole z Numerem ewiden-cyjnym ADT jest wypeł-nione przez Urząd Celny

Tutaj należy opisać ewentualne naru-szenia zabezpieczeń stwierdzonych po przybyciu, zaznaczając przed tym opcje

Naruszone zabezpieczenia.

Page 50: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

50 Huzar-Software

Odbiorca oczekuje teraz na komunikat zwrotny kOut002 naciskając co pewien czas przycisk Odbierz. Gdy komunikat zostanie odebrany, to powinnością odbiorcy jest teraz przesłać do Urzędu Celnego komunikat zawierające raport odbioru.

Wpisy w polu Szczegóły wyglądają teraz następująco:

Można zauważyć, że uaktywniony został przycisk Raport odbioru, który służy do przygotowa-nia komunikatu Powiadomienie o raporcie odbioru (kIn007). Po jego naciśnięciu, zostaje wyświe-tlone okienko Raport odbioru, w którym wypełniamy przede wszystkim wszystkie pola oznaczone gwiazdką.

Przyciskiem OK akceptujemy wprowadzone dane oraz po zamknięciu okienka naciskamy przy-cisk Wyślij .

Należy oczekiwać na potwierdzenie odbioru raportu (kOut002) oraz co ważniejsze na potwier-dzenie poprawności danych zawartych w raporcie (kOut011), co pewien czas przyciskając przycisk Odbierz. Po tych czynnościach pole Szczegóły powinno wyglądać następująco:

Page 51: AKcyzaEU - HUZAR SoftwareFirebirdSQL w wersji 1.5.2 był testowany w firmie HUZAR-SOFTWARE pod dystrybucjami Fedora Core 1 oraz Fedora Core 3 . W wy ej wymienionych dystrybucjach nale

AkcyzaEU 51

Odbiorca - obieg komunikatów z błędami bądź kontrola UC.

Sytuacje niepoprawne mogą dotyczyć błędów w przygotowanych komunikatach - postępujemy identycznie jak w przypadku nadawcy oraz w szczególności niezgodności jakie wpisujemy do ra-portu odbioru. Oczywiście można oczekiwać komunikatu informującego o kontroli.

W odpowiednich okienkach, które są wyświetlane, gdy naciśniemy uaktywniane przyciski nad polem Szczegóły należy po prostu wpisać wymagane tam dane. Większość pól do wypełnienia jest wspomagana za pomocą przypisanych im baz danych, notesów czy słowników. Zatem ich wypeł-nienie nie powinno być trudne.