ISSN 1640 - 5307

ad vocemad vocemPismo Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych

Krakównr 76Czerwiec - Sierpień 2007

Życzymy udanych

wakacji

Historia od wewnątrz miłosna Serce dudni, wręcz szaleje Co u licha tam się dzieje? Czy przedsionek to, komora? Zdaje się, że jakaś zmora Odpowiada żyła główna. Sprawa iście bardzo trudna.

Płuco po sąsiedzku milczy Na tlen ma apetyt wilczy. Co tętnice też dopadło? Kurczy się, blednie-o matko! Krwią uderza w móżdżku siodło Co ją dzisiaj tak ubodło?

Dwie półkule kłopot mają Na dostawę wciąż czekają. Co u licha tam się dzieje? Woła nerka-ja się chwieję! Na to głowa trzustce pęka Och udręka, jaka męka!

A wyrostek robaczkowy Na to wszystko nie ma głowy Więc pęcznieje z tej wściekłości Ja ci dam dolegliwości! I jelitko lekko cliwi - wrzeszcząc Będziemy szczęśliwi!

Płat wątroby lekko ziewnął, Bo przyjaźni się z otrzewną I filtruje wszystkie troski Jestem boski, jestem boski!

Żółć z woreczka się ulewa, Bo ją palant tak rozgniewał!

A śledziona się wywraca Mówiąc-ale ciężka praca Dosyć tego wydzielania Zmywam się, idę do spania I w piżamkę się ubrała Ależ ona jest zuchwała!

W żołądku zabulgotało Jakby tego było mało Musi trawić toksyn wiele Wyrobi się na niedzielę Dwunastnicy coś podrzuci Po czym bardzo się zasmuci.

Jajnik szepce do macicy Hej malutka, czas się liczy! Pochwa kurczy się i wzdycha Ech do licha, ale kicha! Jaka kicha, gruczoł wzdycha Jam jest przecież Bartolini Tak, po mieczu-w prostej lini!

Węzły co chłonąć zaczęły Tej rozruby nie pojęły I w układy weszły zaraz Taki zrobił się ambaras, Żeby dwoje chciało naraz!

Bożena Dworska

ad vocemad vocemPismo Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych

Wydaje:Małopolska Okręgowa Izba

Pielęgniarek i Położnych

Adres redakcji:Biuro Małopolskiej OkręgowejIzby Pielęgniarek i Położnych

31-153 Krakówul. Szlak 61

fax/tel. 422 - 88 - 54

e-mail:biuro@moipip.org.pl

biuro czynne:od poniedziałku do piątku

w godz. 800 - 1800

Sprawy związane z PRAWEM

WYKONYWANIA ZAWODUzałatwiane są

w poniedziałekw godz. 900 - 1600 orazod wtorku do piątku

w godz. 900 - 1500

Porad prawnych dla członków

samorządu z zakresu:PRAWA PRACY

I PRAWA MEDYCZNEGOudziela

prawnik mgr Zbigniew Cybulskiwe wtorki w godz. 1000 - 1200,

w środy w godz. 1600 - 1800

Telefon: 430-07-23.

Porad prawnych dla członków

samorządu z zakresu: PRAWA CYWILNEGO,

PRAWA RODZINNEGO, PRAWA KARNEGO

I PRAWA PRACY udzielaadwokat Monika Cała

w poniedziałki w godz. 1530 - 1700.Telefon: 430-07-23.

Posiedzenia Komisji Socjalnejodbywają się w pierwszą

środę miesiąca

Kasa czynna codziennieod 1200 - 1600

ad vocemad vocem

ad vocem

W numerze

aktualności· IV Spotkania Szkoleniowe Pielęgniarek i Położnych połączone z Dniem Pielęgniarki i Położnej 4· Sprawa MED BAR-u 5· 7:19 8· Służebnica Boża s. Magdalena Maria Epstein 9· Jubileuszowy Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych 11· Nasz Dom 12

prawnie· Polecenie pracodawcy. Kiedy można odmówić jego wykonania 13

ogłoszenia· Informacje Komisji Kształcenia 22 · Notatka ze spotkania w sprawie pielęgniarskiej opieki długoterminowej 24· Laureatka medalu Florence Nightingale 25

zawodowo· Świąd 17· Pielęgnacja centralnego dostępu żylnego 19

poznajmy się· Codziennie trzeba być silnym i jeszcze silniejszym 15

ad vocem4

ad vocemad vocem

aktualnościad vocem

W dniu 11 maja 2007 roku w Krakowie w kinie Kijów odbyły się Dni Pielęgniarki. W imieniu organizatora – Ma-łopolskiej Okręgowej Rady Pielę-gniarek i Położnych uczestników oraz zaproszonych gości powitali prowadzący spotkanie – Tadeusz Wadas (przewodniczący) i Janina Łęgosz (vice-przewodnicząca). W spotkaniach uczestniczyło oko-ło 600 osób. Wśród zaproszonych gości nie zabrakło nestorek zawo-du pielęgniarek i położnych. ▪ Janina Łęgosz

IV Spotkania Szkoleniowe Pielęgniarek i Położnych połączone z Międzynarodo-wym Dniem Pielęgniarki i Położnej

W dniu 11 maja 2007 roku w Krako-wie w kinie Kijów odbyły się uroczystości związane z Międzynarodowym Dniem Pielęgniarki i Położnej. W imieniu organizatora – Małopolskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych uczestników oraz zaproszonych gości po-witali prowadzący spotkanie – Tadeusz Wadas (przewodniczący) i Janina Łęgosz (vice-przewodnicząca). W spotkaniu uczestniczyło około 600 osób. Wśród za-proszonych gości nie zabrakło nestorek zawodu pielęgniarek i położnych.

Gościem honorowym uroczystości była Pani mgr Stefania Hoch z Warszawy – wspaniały człowiek, pielęgniarka i po-łożna, nauczyciel zawodu, uczestnik Po-wstania Warszawskiego. Pani Stefania Hoch przez wiele lat pracowała w Środko-wej Afryce jako pracownik WHO. W 2003 roku została odznaczona medalem Flo-rencji Nightingale – najwyższym odzna-czeniem w służbie pielęgniarskiej.

Głównym punktem uroczystości było wręczenie pięćdziesięciu pięciu pielę-gniarkom i położnym odznaczeń za za-sługi dla ochrony zdrowia. Odznaczenia te przyznawane są przez Ministerstwo Zdro-wia na wniosek Okręgowej Rady Pielę-gniarek i Położnych. Odznaczenia wrę-czyli dr Maria Kózka – Konsultant Woje-wódzki ds. Pielęgniarstwa i mgr Tadeusz Wadas – przewodniczący MORPiP. Wszystkim wyróżnionym pielęgniarkom i położnym serdecznie gratulujemy!

W części szkoleniowej trzy prezentacje:• Dr Zbigniew Zalewski, Zakład Filozofii i Bioetyki CMUJ – Dylematy moralne współczesnego pielęgniarstwa• Dr Maria Kózka Instytut Pielęgniar-stwa i Położnictwa Wydziału Ochrony Zdro-wia CMUJ - Pielęgniarki i Położne w Zjedno-czonej Europie – szanse i zagrożenia • Dr n. med. Robert JachUniwersytet Ja-gielloński, Collegium Medicum Katedra Gi-nekologii i Położnictwa, Klinika Ginekolo-gii, Położnictwa i Onkologii - Szczepienie przeciwko HPV- pierwotna profilaktyka ra-ka szyjki macicy Kolejnym punktem programu była część artystyczna – występ artystów z ka-baretu Loch Kamelot: Jadwigi Wrońskiej i Bożeny Dworskiej. Występującym akom-

ad vocem 5

ad vocemad vocem

aktualności ad vocemLISTA ODZNACZONYCH1. Bielecka Zofia2. Birnbaum Krystyna3. Brzózka Janina4. Buczek Halina5. Chmiel Krystyna6. Chorobik Krystyna7. Czerwińska Krystyna8. Ćwierz Krystyna9. Duda Maria10. Dydo Halina11. Fałęcka Kazimiera12. Folda Marianna13. Jakiel Władysława 14. Jasińska Janina15. Jędrzejowska Weronika16. Jurczykowska Rozalia17. Kaczor Julianna18. Kalinowska Teresa19. Kaźmierczak Maria20. Kępka Bożena21. Klasa Maria22. Kochan Maria23. Kotarba Dalia24. Kowalska Feliksa25. Kowalska-Hebda Danuta26. Kuc Maria27. Kulawik Wacława

28. Kulczyk Teresa29. Laskowska Leokadia30. Lebica Stanisława31. Lewandowska Teresa32. Machaj Anna33. Marks Wiesława34. Matoga Helena35. Miernik Zofia 36. Miętka Bogusława37. Nasembel Janina38. Nawała Zofia39. Pałetko Wanda40. Piątek Maria41. Rumun Alina42. Suruło Anna43. Szczyrbak Agata44. Śliwa Irena45. Śliwińska Janina46. Świerk Janina47. Tomasik Leokadia48. Trzoniec Anna49. Wachel Anita50. Wieczorek Helena51. Wójtowicz Maria52. Wróbel Janina53. Zarzycka Leokadia54. Zegan Anna55. Żmudzka Helena

paniował Grzegorz Kuś. Następnie na sce-nie wystąpił z repertuarem wokalnym Sła-womir Zapała – aktor, absolwent PWST w Krakowie, któremu muzycznie towa-rzyszył prof. Paweł Bieńkowski. Kulminacyjnym punktem spotkania był występ wokalny Jadwigi Wrońskiej, podczas którego doszło do wzruszającej sceny. Bożena Dworska spontanicznie do-prowadziła do szczególnego uhonorowania naszego gościa – Stefanii Hoch. Wszystko to działo się na scenie głównej w otoczeniu przedstawicieli wszystkich pokoleń zawodu pielęgniarek i położnych. Panująca atmosfera przyczyniła się do integracji wszystkich uczestników impre-zy. Przy lampce szampana i poczęstunku mogliśmy porozmawiać, wymienić do-świadczenia i zapomnieć o problemach dnia codziennego.

Spotkanie odbyło się dzięki pomocy naszych sponsorów:• Gaba• MSD Polska sp. z o.o.• Rada sp. j. Andrzej Rutkowski• Heel Polska sp. z o.o.• Duna sp. z o.o.

ad vocem6

ad vocemad vocem

Jednocześnie informujemy, że dla nas sprawa nie jest jeszcze zakończona i podejmujemy wszelkie wysiłki, by symbole pielę-gniarstwa traktowane były z należytym im szacunkiem. Z informacji przekazanej nam przez Urząd Miasta Krakowa wynika, że w stosunku do właściciela pubu nie zostało jeszcze

zakończone postępowanie o naruszenie przepisów w zakresie prowadzenia reklamy alkoholu.

O wszelkich krokach i działaniach w tej sprawie będziemy informować na łamach Ad Vocem.

W związku z licznymi zapytaniami naszych koleżanek i kolegów odnośnie dalszych losów stanowiska Zjazdu MOIPiP w Krakowie w sprawie pubu „MED BAR”, przedstawiamy odpowiedź Urzędu Miasta Krakowa z dnia 14 maja 2007 roku.

Sprawa MEDBAR-uaktualnościad vocem

ad vocem 7

ad vocemad vocem

ad vocemaktualności

ad vocem8

ad vocemad vocem

aktualnościad vocem ad vocemaktualności

19 czerwca 2007 roku w Warsza-wie odbyła się ogólnopolska de-monstracja pracowników Ochrony Zdrowia. W manifestacji uczestni-czyły pielęgniarki i położne z całego kraju, a dużą grupę stanowiły pielę-gniarki i położne z Małopolski.

▪ Stanisław Łukasik

7:19

Na czele manifestacji pracowników Ochrony Zdrowia stali: Grażyna Gaj – przewodnicząca Regionalnej Organiza-cji Związkowej Województwa Małopol-skiego Ogólnopolskiego Związku Zawo-dowego Pielęgniarek i Położnych oraz Ta-deusz Wadas – przewodniczący Małopol-skiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Po-łożnych. Pochód rozpoczął się na Placu Zam-kowym w Warszawie a zakończył się przed Kancelarią Prezesa Rady Mini-strów. Celem demonstracji było złożenie na ręce Premiera RP postulatów doty-czących zwiększenia nakładów na ochro-nę zdrowia oraz poprawy warunków pra-cy pielęgniarek i położnych i wszystkich pracowników ochrony zdrowia, a w szcze-gólności:• przedłużenia obowiązywania ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o przekazaniu środ-ków finansowych na wzrost wynagrodzeń na kolejne lata aby zapewnić świadczenio-dawcom środki na utrzymanie wprowa-dzonych w roku 2006 i trwających jeszcze w roku bieżącym podwyżek wynagro-dzeń;• podwyżki płac w grupie zawodowej pielęgniarek i położnych począwszy od IV kwartału 2007 roku oraz adekwatnych podwyżek dla pozostałych grup zawodo-wych ochrony zdrowia;• zwiększenie nakładów na system ochrony zdrowia do 5% PKB w roku 2008 oraz 6% w roku 2009;• zapewnienie realizacji obiecanego w ubiegłym roku kroczącego systemu podwyżek płac w ochronie zdrowia w ko-lejnych latach;• wprowadzenie zmian systemowych w systemie finansowania świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, umożliwiają-cych wydzielenie w kontraktach zawiera-nych przez Narodowy Fundusz Zdrowia ze świadczeniodawcami, części wynagrodzenia świadczeniodawcy, przeznaczonej na po-krycie kosztów pracy w jego zakładzie.

Po raz pierwszy nasze środowisko spotkało się z tak ogromną ignorancją ze strony rządzących. Premier nie wyszedł na spotkanie z protestującymi, pomimo tego, że doskonale wiedział o odbywającej się manifestacji, która była wcześniej zgłoszo-na do jego Kancelarii. Organizatorzy protestu zdecydowali o pozostaniu przed Kancelarią Premiera RP aż do momentu podjęcia rozmów ne-gocjacyjnych. Małopolska Okręgowa Izba Pielęgnia-rek i Położnych czynnie uczestniczy w proteście poprzez pomoc materialną oraz wsparcie strajkujących koleżanek. Na stronie internetowej www.moipip.org.pl dostępny jest dla Państwa specjalny dodatek: biuletyn specjalny OZZPiP - „7:19 Biały protest”.

Zachęcamy do poparcia protestu i czynnego udziału w warszawskiej manifestacji. Pielęgniarki i położne, które nie mogą uczestniczyć pikiecie proszone są o solidary-zowanie się z koleżankami poprzez noszenie w pracy czarnych koszulek z białymi wstążeczkami zamiast tradycyjnych białych fartuchów.

ad vocem 9

ad vocemad vocem

W dniach 25 – 26 maja 2007 r. w Hotelu Qubus w Katowicach, przy ul. Uniwersyteckiej 13, odbyła się Konferencja Stowarzyszenia Zawodo-wego Ratowników Medycznych, zatytułowana „ Ratownictwo medyczne w systemie ochrony zdrowia” – rozwiązania systemowe, funkcjonowanie systemu oraz doskonalenie zawodowe. Patronat honorowy nad Konferen-cją sprawowało Ministerstwo Zdrowia i Prezydent Miasta Katowice a maga-zyn dla służb ratujących życie „Na Ratunek” objął patronat medialny. ▪ Aneta Danek

aktualnościad vocem ad vocemaktualności

Konferencja skierowana była do per-sonelu medycznego, a przede wszystkim - lekarzy, pielęgniarek, ratowników medycz-nych, studentów szkół medycznych a tak-że menadżerów ochrony zdrowia i pra-cowników administracji rządowej oraz samorządowej, których kompetencje do-tyczą ratownictwa. Głównym przesłaniem Konferencji było rozpropagowanie wśród społeczeństwa idei udzielania pierwszej pomocy.

Problematyka Konferencji dotyczyła Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, która nakłada bardzo dużą odpowiedzialność na zawód ratownika medycznego, co ściśle jest związane z moż-

liwością samodzielnego wykonywania określonych medycznych czynności ra-tunkowych, Finansowania ratownictwa medycz-nego w Polsce, zawodu Ratownik Medycz-ny – głównie zakresu medycznych czyn-ności ratunkowych oraz doskonalenia za-wodowego Centrum Powiadamiana Ra-tunkowego oraz Szpitalny Oddział Ratun-kowy Ratownictwa medycznego na przy-kładzie USA i Izraela. Doskonalenia umie-jętności zawodowych w ratownictwie me-dycznym, a w tym: • Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne • Postępowanie z pacjentem urazowym • Farmakoterapia w stanach zagroże-nia życia

• Opieka poresuscytacyjna • Telemetria w ratownictwie medycznym • Stres w ratownictwie medycznym Podczas Konferencji każdy zainteresowa-ny mógł nauczyć się, jak zachować się w sytuacji zagrożenia życia a w trakcie ćwiczeń symulacyjnych sprawdzić własne umiejętności i nauczyć się nowych tech-nik. Nie zabrakło również wystawy, która prezentowała najnowsze osiągnięcia sprzętowe firm medycznych. Zorganizowanie konferencji nauko-wej, która poruszała tak ważną problema-tykę w okresie reformy służby zdrowia, jaką jest ratownictwo medyczne, było ini-cjatywą bardzo potrzebną, ponieważ umożliwiła ona specjalistom z zakresu ra-townictwa medycznego wymianę do-świadczeń zawodowych a osobom, na co dzień niezwiązanym z ratownictwem zdo-bycie nowej wiedzy i umiejętności. Z Krakowskiego Szpitala Specjali-stycznego im. Jana Pawła II na w/w Konfe-rencję została oddelegowana pielęgniarka z Centralnej Izby Przyjęć, pracująca w Ze-spole Specjalistycznym Medycyny Ratun-kowej.

Konferencja Ratownictwo Medyczne w Systemie Ochrony ZdrowiaKatowice 25 – 26 maja 2007 r.

Od kilku lat siostry Dominikanki czy-niły starania o otwarcie procesu kanoniza-cyjnego s. Magdaleny. Dn. 30 września 2004 r. JE ks. kardynał Franciszek Macharski dokonał uroczystego otwarcia procesu w kościele ss Dominikanek. Zakończono przesłuchania świadków, zgromadzono do-kumenty historyczne dotyczące życia kan-dydatki na ołtarze. Zamknięcia postępowa-

nia procesowego na szczeblu diecezjalnym dokonał ks. kardynał Stanisław Dziwisz. Wcześniej tj 13 kwietnia 2007 r. ks kardynał Dziwisz poświęcił nowootwartą placówkę opieki “Caritas” Archidiecezji Krakowskiej i nadał jej - zgodnie z prośbą i życzeniem pie-lęgniarek imię s. Magdaleny Marii Epstein. Wsród członków Trybunału proceso-wego Kurii Metropolitalnej obecni byli :

postulator ks. Andrzej Scąber, delegat prof. prawa kościelnego ks. Stefan Ryłko, notariusz siostra Stanisława Chruścicka - dominikanka. W uroczystości uczestni-czyli przedstawiciele rodziny Służebnicy Bożej oraz rodzin zaprzyjaźnionych z Ma-rią Epstein: Rydlów, Koschów, Chrzanow-skich. Krakowskie środowisko pielęgniar-skie reprezentował Przewodniczący Mało-polskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych mgr Tadeusz Wadas oraz przedstawicielki Katolickiego Stowarzy-szenia Pielęgniarek i Położnych Polskich. Swoją obecnością uroczystość zaszczyciła Przewodnicząca Komisji Historycznej przy Zarządzie Głównym PTP mgr Kry-styna Wolska - Lipiec. Siostry Dominikan-ki na mocy zezwolenia ks. kardynała mo-gły opuścić klauzurę i być obecne wśród nas w kościele.

Maria Epsteinówna (1875 - 1947) urodzona w zamku w Pilicy, w zamożnej rodzinie bankiera, katolika żydowskiego pochodzenia i arystokratki - głęboko wie-

Służebnica Boża s. Magdalena Maria EpsteinDnia 20 kwietnia 2007 r. w Kościele ss Dominikanek w Krakowie Na Gródku miała miejsce podniosła uroczystość - zamknięcie procesu be-atyfikacyjnego siostry Magdaleny Marii Epsten - pielęgniarki, dyrektor-ki Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie.

▪Helena Matoga

ad vocem10

ad vocemad vocem

ad vocem aktualnościad vocem

rzących katolików. Maria od najmłod-szych lat wzrastała w dobrobycie, otoczo-na ogromną troskliwością i miłością całej rodziny. Otrzymała bardzo staranne wy-chowanie, władała kilkoma językam, zwie-dziła niemal całą Europę, kochała muzykę. W krakowskim pałacyku przy ul. Sław-kowskiej, bywali przedstawiciele elity ary-stokratycznej, ziemiańskiej, grono na-ukowców, profesorów UJ, światowej sławy muzycy. Maria wychowana w atmosferze wytwornego domu umiała dostrzec nę-dzę, której tak wiele było w Krakowie. Od wczesnej młodości zaangażowała się

w działalność charytatywną. Przez wiele lat jako prezes Stowarzyszenia Panien Ekonomek (organizacji działającej w ra-mach Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo) zajmowała się zdobywaniem pieniędzy dla najuboższych.Była jedną z pierwszych członkiń Związ-ku Niewiast Katolickich. Udostępniła swo-je pomieszczenia w pałacyku, gdzie szyto ubrania dla biednych. Pracowała przy or-ganizowaniu schronisk dla młodzieży pra-cującej, tanich kuchni dla robotników, czytelni dla ubogich studentów. Szczegól-ną troską otoczyła ubogich chorych, kto-

rym ofiarowała swoje serce, czas i umie-jętności. Dzieliła się z nimi swoimi dobra-mi materialnymi. W 1911 r. dzięki staraniom Marii, jak również jej funduszom przeznaczonym na ten cel, powstała pierwsza na ziemiach polskich zawodowa szkoła pielęgniarek. Jednak wybuch I wojny światowej prze-rwał działalność świetnie rozwijającej się placówki. Maria rozpoczęła organizację krótkich kursów samarytańskich , których absolwentki niosły pomoc rannym żołnie-rzom oraz ludności cywilnej, poszkodo-wanej w działaniach wojennych. Uczestni-czyła w pracach organizacyjnych w grupie chirurgicznej prof. Maksymiliana Rut-kowskiego, szpitali frontowych oraz Stacji Dworcowej dla rannych żolnierzy. Jako sa-nitariuszka wolontariuszka pracowala w Austriackim Czerwonym Krzyżu, za co została odznaczona. Z zachowanych do-kumentów dowiadujemy się , że w 1916r. opiekowała się rannymi w ramach IV Korpusu Piechoty Legionów Polskich w szpitalach polowych. Rząd polski przy-znał jej odznaczenia za pracę w ramach sanitarnego zabezpiecznia ziem objętych plebiscytem na Górnym Śląsku. Po wojnie wskutek powszechnego zu-bożenia społeczeństwa, zabrakło środków na dalsze funkcjonowanie szkoły pielę-gniarek. Epsteinówna nie rezygnuje, wy-korzystując swoje wojenne kontakty z Amerykańskim Czerwonym Krzyżem i Fundacją Rockefellera, pozyskuje środki na utworzenie nowoczesnej Szkoły Pielę-gniarek i Higienistek (pierwotnie Opieku-nek Zdrowia), przy Uniwersytecie Jagiel-lońskim. Mianowana zostaje dyrektorką szkoły, wyjeżdża na stypendium do najlep-szych szkół działających wówczas w Euro-pie. Maria nadała szkole katolicki charakter. Wypracowała jej wysoki poziom nie tylko zawodowy, ale także etyczny. Pomimo odnoszonych sukcesów, działalność ta nie była w stanie wypełnić jej życia. Odczuwała głębokie pragnienie poświęcenia się umiłowanemu Bogu. Po sprzedaży pałacyku, zabezpieczywszy wa-runki bytowe swojej służbie, w 56 r.ż ycia wstępuje do klasztoru ss Dominikanek w Krakowie Na Gródku, w którym prze-żyła 16 lat swojego życia. Przybrała imie zakonne Magdalena Maria, budując oto-czenie swoją pokorą, miłością i gorliwo-ścią w życiu zakonnym. Siostra Magdale-na Maria Epstein może być wzorem dla osób świeckich jak i zakonnych, realizują-cych w życiu ewangeliczny charyzmat Marty i Marii. Epstein zmarła 6 czerwca 1947 roku w opinii świętości.

Delegacja pielęgniarska: mgr Tadeusz Wadas - Przewodniczący MORPiP, mgr Krystyna Wolska - Lipiec - Przewodnicząca Komisji Historycznej przy Zarządzie Głównym PTP, Hele-na Matoga - członek Komisji Historycznej w procesie beatyfikacyjnym Marii Epstein, Janina Słysz - pielęgniarka, członek Katolickiego Stowarzyszenia Pielęgniarek i Położnych

Trybunał procesowyTrybunał procesowy

ad vocem 11

ad vocemad vocem

ad vocemaktualności

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych powstało w 1998 ro-ku. Głównym celem Stowarzyszenia jest między innymi:• podejmowanie działań na rzecz roz-woju pielęgniarstwa epidemiologicznego • podejmowanie inicjatyw i promocja skutecznych rozwiązań w zakresie profi-laktyki i zwalczania zakażeń szpitalnych• integracja środowiska pielęgniarek epidemiologicznych

Aktualnie Stowarzyszenie zrzesza około 620 członków zwyczajnych, hono-rowych i wspierających. Pierwszym Pre-zesem PSPE była Jolanta Janik z Krakowa, w kolejnych latach Bogumiła Bober-Ghe-ek z Wrocławia a obecnie (po wyborze w kwietniu) funkcję Prezesa pełni Miro-sława Malara z Katowic. Tegoroczny Zjazd w Krakowie miał charakter szczególnie uroczysty ze wzglę-du na swoją jubileuszową oprawę. Organizatorzy Zjazdu – Polskie Sto-warzyszenie Pielęgniarek Epidemiolo-gicznych, przy wsparciu organizacyjnym Katedry Mikrobiologii CMUJ, Wydziału Ochrony Zdrowia CMUJ, Instytutu Pie-lęgniarstwa CMUJ – dołożyli wielu sta-rań by zadbać o jego właściwą oprawę i odpowiedni poziom merytoryczny kon-ferencji naukowo – szkoleniowej. Przygotowania do Zjazdu rozpoczęły się na kilka miesięcy przed zaplanowanym terminem. Główny ciężar przejął na siebie Komi-tet Organizacyjny Zjazdu w składzie:Barbara Wyka – Przewodnicząca, Małgo-rzata Krzystek – Purol, Edyta Synowiec,

Anna Szczypta, Józefa Zapała.W końcowej fazie przygotowań w pracę włączyły się również pielęgniarki epide-miologiczne z krakowskich i małopol-skich szpitali. Trzydniowa konferencja zjazdowa od-była się w budynku Auditorium Maxi-mum CMUJ. W wydarzeniu uczestniczyło ponad 500 osób w tym: pielęgniarki epidemiolo-giczne z całej Polski, przedstawiciele sto-warzyszeń naukowych zajmujących się problematyką zakażeń szpitalnych, przed-stawiciele Ministerstwa Zdrowia, władz samorządowych województwa małopol-skiego i miasta Krakowa, władz uczelni, szpitali krakowskich, firm medycznych oraz prelegenci i zaproszeni goście. Uroczystą Inaugurację Zjazdu uświet-nił wykład „Powstanie i rozwój pielęgniar-

stwa epidemiologicznego”, który wygłosił prof. dr hab. med. Piotr Heczko, liczne wy-stąpienia zaproszonych gości oraz znako-mity występ Grupy MoCarta. Wiodącą tematyką konferencji na-ukowo- szkoleniowej był „Nadzór nad zakażeniami w Oddziałach Anestezjolo-gii i Intensywnej Terapii”. Sesje szkoleniowe prowadzili miedzy innymi: Dr hab. n. med. Ryszard Gajdosz, mgr Anna Szkarłat, mgr Anna Szczypta. Tematyka poszczególnych sesji doty-czyła zagadnień: „Zakażenia – mity a rze-czywistość”, „Wybrane problemy nadzoru nad zakażeniami w Oddziałach Intensyw-nej Terapii”, „Pielęgniarska ocena zagro-żeń w Intensywnej Terapii”. Wykłady poruszyły wiele istotnych problemów z zakresu nadzoru nad zaka-

żeniami, obejmujących zarówno doro-słych jak i najmłodszych pacjentów. Po wytężonym wysiłku umysłowym organizatorzy Zjazdu zaprosili uczestni-ków na integracyjne spotkanie na Zamku Królewskim w Niepołomicach. Organizacja konferencji nie byłaby możliwa bez pomocy sponsorów, w tym głównego – firmy medycznej MEDILAB.

Wszystkim uczestnikom Zjazdu (wśród których gościliśmy również przed-stawicieli Naczelnej i Małopolskiej Rady Pielęgniarek i Położnych ) – Komitet Or-ganizacyjny składa serdeczne podzięko-wania wyrażając nadzieję, że X Jubileuszo-wy Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Pielę-gniarek Epidemiologicznych w Krakowie spełnił ich oczekiwania.

W dniach 23-25 kwietnia bieżącego roku odbył się w Krakowie X Ju-bileuszowy Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiolo-gicznych.

▪Józefa Zapała Pielęgniarka Epidemiologiczna Specjalistycznego Szpitala im. St. Żeromskiego w Krakowie

X Jubileuszowy Zjazd PolskiegoStowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych

„coś rodzi się i coś przemija ale zostaje po nas ślad…”Joseph Stein

ad vocem12

ad vocemad vocem

Po latach zbliża się emerytura, często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że może nie być już tych ludzi, z którymi jesteśmy zżyci. Wydaje nam się, że dalej będzie po-dobnie jak kiedyś, może rzadziej będzie-my się spotykać, ale zawsze będą przyja-ciele i czas na rozmowę. Będąc już na emeryturze, kilka lat pracowałam w środowisku sobie bliskim, w służbie zdrowia i nie odczuwałam tak bardzo utraty tego, z czym byłam związa-na przez 55 lat. Z chwilą, gdy definitywnie zakończy-łam pracę w jednostce służby zdrowia, znalazłam się sama, jak wielu emerytów. Zaczęłam szukać miejsca, które sku-piałoby ludzi takich, jak ja i gdzie mogła-bym porozmawiać i być potrzebna. Pró-bowałam u nauczycieli, bo i to był mój zawód (oprócz dyplomowanej pielęgniar-ki i położnej mam dyplom nauczyciela dyplomowanego – studia WSP, wydział Filozoficzno – Pedagogiczny). Jednak nie znalazłam tam wspólnych zainteresowań, nie zauważyłam chęci do pracy społecz-

nej, dyskusji… Spotkania kończyły się często na prelekcjach, po których nie było nawet dyskusji na dany temat a czasem można było pojechać na zagraniczną wy-cieczkę, o ile miało się na to pieniądze. Próbowałam również uczestniczyć w spotkaniach Klubu Emerytów przy Ko-ściele Mariackim, pracował z nami wspa-niały ksiądz Jan, były też bardzo ciekawe prelekcje np. prelekcja siostry, która pra-cowała w Afryce Centralnej i opowiadało o swoich doświadczeniach na Sali poro-dowej gdzie odbierała porody i opiekowa-ła się dziećmi. Jednak zainteresowanie obecnych tam było małe a dyskusji w za-sadzie nie było. Należy jednak podkreślić wysiłki Ks. Infułata Fidelusa i księdza Ja-na, którzy organizowali pielgrzymki i po-magali wszystkim emerytom. Spróbowałam więc znaleźć swoje miejsce w Klubie Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. Pani prze-wodnicząca obojętnie wysłuchała moich propozycji dotyczących współpracy Izby z emerytami. Nie chcę krytykować pracy ówczesnego Zarządu i opisywać jego pracy, bo nie chcę być posądzona o złośliwość. Poczułam się zlekceważona, stwier-dziłam że brak jakiegokolwiek zaintereso-wania nie tylko emerytami ale także sytu-acją obecnie pracujących pielęgniarek i położnych. Obserwowałam jakiś czas or-ganizację uroczystości takich jak obchody Dnia Pielęgniarki itp. Oczywiście zapro-szenia nigdy nie dostałam ani ja ani wiele zasłużonych emerytek. Emerytki żyły w bardzo ciężkich wa-runkach, niektóre umierały w samotności. Nikt nigdy nie wspomniał ich nazwisk w prasie. Pewnego dnia, dowiedziałam się, że w Izbie wybrano nowe Kierownictwo – poszłam i nie wierzyłam, bo przyjęto mnie serdecznie, wiedziano co robiłam w życiu, zaproszono do współpracy.

Rozmowa była rzeczowa, konkretna, od razu było wiadomo, że kierownictwo zna problemy służby zdrowia, sytuację pielęgniarek i położnych a także emery-tek. Mogłam dołączyć do grona emerytek skupionych przy Izbie. W niedługim cza-sie Izba wyremontowała budynek przy ul. Szlak 61 i tam już byliśmy u siebie. Budy-nek ten jest przystosowany do potrzeb za-wodu – są tam sale wykładowe, w których odbywają się szkolenia specjalistyczne prowadzone przez lekarzy i pielęgniar-ki, pomieszczenia przeznaczone do spo-tkań grupowych itp. My, emerytki, zna-lazłyśmy w izbie serce i serdeczną tro-skę. Jesteśmy zapraszane na spotkania, też wyłącznie dla emerytek i oczywiście razem z wszystkimi członkami Klubu. Wiele emerytek otrzymało odznaczenia resortowe wręczone na specjalnie zor-ganizowanych uroczystościach, zebra-niach połączonych z programem arty-stycznym i poczęstunkiem. Ostatnio w ra-mach obchodów Dnia pielęgniarki i po-łożnej 10 maja br. Kierownictwo Izby zor-ganizowało specjalne spotkanie dla eme-rytów i wtedy poczuliśmy się przytulone do serca. Były miłe słowa, kwiaty, wspólne rozmowy. Zaszczyciła nas swoją obecno-ścią Pani Stefania Hoch, odznaczona me-dalem Florance Nightingale. Pani Stefania była w szkole, którą kończyłam w Krako-wie przy ul. Kopernika 25 instruktorką na sali porodowej w Klinice Położnictwa. Przy niej uczyłam się odbierać porody, pielęgnować noworodki i matki. Była to niesamowita chwila – zobaczyć swoją na-uczycielkę po tylu latach.

W dniu 11 maja odbyło się ogólne uroczyste spotkanie z okazji Dnia Pielę-gniarki w Kinie Kijów – to były bardzo uroczyste chwile. Teraz my, emerytki ma-my wreszcie oparcie, mamy swoje Kie-rownictwo, swoje miejsce, pamięć i serce. Dziękujemy Panu Panie Przewodniczący za pamięć i serce. Już nie czujemy się sa-me, zapomniane i lekceważone. Wreszcie ktoś nas zauważył, pamięta, że byłyśmy i pracowałyśmy w trudnych nieraz cza-sach. Życzymy Kierownictwu dalszych sukcesów – pomyślnych wyborów – nie zapomnieliście o emerytach i pamiętacie o zmarłych. Zawsze będziemy Wam za to wdzięczne, bo wreszcie mamy oparcie w naszym Kierownictwie. Zawsze będzie-my czuły się pielęgniarkami i położnymi, bo kochamy ludzi i o ile nam siły pozwolą zawsze będziemy im pomagać. Pani Stefania Hoch była gościem na gali Dnia Pielęgniarki i Położnej, a została zaproszona przez Małopolską Okręgową Radę Pielęgniarek i Położnych, Katolickie Stowarzyszenie Pielęgniarek i Położnych Polskich oraz PTP Kraków.

ad vocem aktualnościad vocem

Nasz DomKażdy człowiek ma marzenie „mieć Dom”, w którym znajdzie swoje miejsce. W Domu czekają na nas rodzice, potem własne rodziny. Mamy też inne Domy, w których np. przyjmujemy przyjaciół lub kolegów z pracy. Każdy z nas ma środowisko, w którym pracujemy, tam spotykamy się, wymieniamy poglądy, szukamy rady…

▪ Emma Skrzyniarz

ad vocem 13

ad vocemad vocem

prawnie ad vocemPrzedruk z biuletynu z OIPIP Łódź, 03/2007

Polecenie pracodawcy. Kiedy można odmówić jego wykonania

Istotą stosunku pracy jest świadczenie pracy przez pracownika za wy-nagrodzeniem. W sposób zwięzły ale niezmiernie istotny reguluje to przepis art. 22 § 1 kodeksu pracy (dalej k.p.), zgodnie z którym przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywa-nia pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierow-nictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pra-codawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

▪ Radca prawny Dariusz Ojrzyński

Te właśnie elementy, o których mowa w tym przepisie po-winny zostać uregulowane

w umowie o pracę. Umowa więc powinna zawierać rodzaj pracy, która ma być wyko-nana. Oczywiście najczęściej rodzaj pracy jest określany przez stanowisko pracowni-ka, np. pielęgniarka czy położna. Wtedy już inne przepisy, w tym przypadku usta-wy o zawodach pielęgniarki i położnej wyznaczają zakres obowiązku takiego pra-cownika. Dodatkowo pracodawca powi-nien doprecyzować rodzaje czynności i obowiązków pracownika wręczając mu tzw. zakres obowiązków. Pracownik skła-dając podpis na tym dokumencie przyj-muje do wiadomości czego od niego ocze-kuje pracodawca i w jakim zakresie. Tak wygląda to w teorii a praktyka, prawie jak zawsze kształtuje się nieco od-miennie. Przede wszystkim rzadko w któ-rym zakładzie pracy przywiązywana jest waga do ścisłego stosowania zakresu obo-wiązku. Często pracownik musi wykony-wać czynności, które nawet przy bardzo liberalnej interpretacji jego zakresu obo-wiązków w nim się nie mieszczą. W takich też sytuacjach pojawia się po stronie się pracownika pytanie - czy jestem zobowią-zany do wykonania takiego polecenia służbowego? Odpowiedź na takie pytanie jest o ty-le istotna, że jeśli doprowadzi nas do błęd-nych wniosków może narazić pracownika na nieprzyjemności związane z nie wyko-naniem polecenia służbowego, a w skraj-nych przypadkach nawet do rozwiązania z nim umowy o pracę. Po pierwsze należy ustalić jak inter-pretować pojęcie “pracodawcy”. Bez tego bowiem pracownik nie może mieć pew-ności kogo powinien słuchać. Pierwszym skojarzeniem jeśli chodzi o pracodawcę

jest oczywiście stanowisko dyrektora/pre-zesa. To jego podpis widnieje na umowie o pracę zawieranej z pracownikiem. W procesie pracy to jednak nie z dyrekto-rem pracownik styka się bezpośrednio. Polecenia do konkretnego pracownika wydaje jego przełożony. Z punktu widze-nia obowiązków pracowniczych, to wła-śnie przełożonych pracownik powinien utożsamiać z pracodawcą, gdyż pracowni-cy stojący wyżej w stosunku do konkret-

ad vocem14

ad vocemad vocem

prawniead vocemnego pracownika dostali od pracodawcy w wąskim znaczeniu, uprawnienia do za-pewnienia właściwej organizacji pracy. W ramach niniejszego artykułu nie moż-na jednak wskazać hierarchii stanowisk, która obowiązuje na przykład w szpitalu. Pomimo bowiem licznych zbieżności kwe-stie te mogą być w różnych zakładach róż-nie uregulowane. Nie szukając daleko, w niektórych jednostkach nie istnieje na przykład stanowisko naczelnej pielęgniar-ki a zamiast tego jest dyrektor do spraw pielęgniarstwa. Dodatkowo należy pamię-tać, że pracodawcą na gruncie omawiane-go tematu nie będzie tylko osoba, która stoi na czele personelu pielęgniarskiego, tak jak w podanym przykładzie. Praco-dawcą w tym rozumieniu będzie również oddziałowa, która organizuje pracę na da-nym oddziale i za prawidłowe jej zorgani-zowanie odpowiada przed swoimi przeło-żonymi i przed pracodawcą. Podsumowując ten wątek trzeba pa-miętać, że pojęcie “pracodawcy” na grun-cie omawianego tematu musi być rozu-miane dość szeroko, a pracownik nie mo-że odmówić wykonania polecenia służbo-wego tylko dlatego że nie zostało mu prze-kazane przez “pracodawcę” w dosłownym znaczeniu. Wystarczy, że polecenie wydał mu jego przełożony, a wtedy to tak, jakby otrzymał je od samego pracodawcy. W ta-kim bowiem przypadku za ewentualne błędne polecenia, odpowiedzialność przed pracodawcą poniesie przełożony pracow-nika a nie sam pracownik. Drugą niezmiernie ważną kwestią jest to, jak powinien się zachować pracownik, który otrzymuje polecenie nie mieszczące się w zakresie jego obowiązków. Przepisy kodeksu pracy w art. 100 mówią jasno, że pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które doty-czą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy lub umową o pracę. Są zatem trzy kryteria badania każdego polecenia służbowego. Po pierwsze polecenie musi pozosta-wać w związku z pracą. Nie jest więc do-puszczalne polecenie dokonania czynno-ści w prywatnej sprawie pracodawcy lub związanych z jakąś inicjatywą społeczną czy polityczną. W takich przypadkach pracownik ma prawo odmówić wykona-nia polecenia. Podobnie może postąpić pracownik jeśli polecenie jest sprzeczne z przepisami prawa pracy. Chodzi tu zarówno o sam kodeks pracy jak również inne ustawy i akty wykonawcze, które określają prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także regulaminy wewnątrzzakładowe, układy zbiorowe, itp. Należałoby w tym miejscu dodać, że przepis o zgodności po-

lecenia z przepisami prawa pracy w prak-tyce jest rozciągany również na inne gałę-zie prawa, a więc polecenie musi być po prostu zgodne z prawem. Ilustrując po-wyższe, pracownik powinien odmówić polecenia, gdy na przykład jego wykona-nie stanowi popełnienie wykroczenia czy wręcz przestępstwa. Po trzecie, polecenie służbowe nie może być sprzeczne z umową o pracę, w tym również z zakresem obowiązków pracownika. Tu w praktyce rodzi się naj-więcej wątpliwości, gdyż często pracowni-cy nie wiedzą jak się zachować w sytuacji, gdy są pewni, że czynność, której od nich się wymaga nie mieści się w zakresie ich obowiązków. To kryterium oceny polece-nia służbowego może wydawać się naj-prostsze do zweryfikowania, ale zawiera ono również pewne niebezpieczeństwo, o którym nie wszyscy pracownicy pamię-tają. Niebezpieczeństwem tym jest przepis art. 42 § 4 k.p. Stanowi on wyjątek od ogólnej zasady, że zmiana dotychczaso-wych warunków pracy i płacy wymaga od pracodawcy wypowiedzenia pracowniko-wi tych warunków, zachowując stosowny tryb uregulowany przepisami prawa pra-cy. W sytuacji natomiast, gdy znajduje to uzasadnienie w potrzebach pracodawcy (kryterium bardzo płynne i ocenne!) mo-że on powierzyć pracownikowi inną pracę niż określona w umowie o pracę, pod wa-runkiem, że nie spowoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifika-cjom pracownika. Takie powierzenie nie może trwać dłużej niż trzy miesiące w da-nym roku kalendarzowym. W każdym więc czasie pracownikowi może zostać wydane polecenie wykonania pracy, której nie ma w jego zakresie obowiązków. Takie polecenie nie musi być w żaden szczegól-ny sposób sformalizowane, to znaczy mo-że mieć postać polecenia ustnego. Może przewidywać dokonanie czynności jedno-razowo lub w sposób powtarzający się. Ważne by zostało zaewidencjonowane, tak by w sumie, w roku kalendarzowym ilość tego typu poleceń nie wyczerpała trzech miesięcy kalendarzowych. Istotne również by powierzenie nie spowodowało obniżenia wynagrodzenia oraz odpowia-dało kwalifikacjom pracownika. W odnie-sieniu do ostatniego kryterium należy przeprowadzić test sprawdzenia kwalifi-kacji poprzez odpowiedź na pytanie - czy gdybym nie miał/miała kwalifikacji jakie posiadam i jakie warunkują wykonywaną dotychczas przeze mnie pracę, to mogła-bym podjąć pracę, którego dotyczy wyda-ne polecenie służbowe. Innymi słowy czy polecenie nie przesuwa mnie czasowo do pracy, do której moje kwalifikacje zupeł-nie nie są potrzebne, bo jeśli tak to nowe zadanie “nie odpowiada kwalifikacjom

pracownika”. Działa to również w drugą stronę, tzn. np. pielęgniarka nie może sa-modzielnie przeprowadzić operacji, bo nie ma do tego odpowiednich kwalifika-cji, ale również (i to dotyczy pierwszej sy-tuacji) nie może być jej powierzone zada-nie salowej, gdyż do tego nie są potrzebne kwalifikacje pielęgniarki, a może to robić osoba bez takiego wykształcenia. Jeśli chodzi o sytuacje, gdy pracownik ma prawo do odmowy wykonania polece-nia to należy wskazać tu jeszcze przepis art. 210 k.p., zgodnie z którym w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepi-som bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi ta-kim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Taka sytuacja będzie na przykład zachodziła w przypad-ku, gdy pielęgniarka ma wykonać iniekcje pacjentowi zakażonemu wirusem HIV, a brak jest na oddziale rękawic ochron-nych. Pracodawca ma obowiązek je za-pewnić, a gdy tego nie robi stwarza zagro-żenie dla zdrowia personelu, co może le-żeć u podstaw odmowy wykonania takiej czynności. Podsumowując, gdy pracownik stwierdzi, ze wydane mu polecenia służ-bowe nie odpowiada warunkom, o któ-rych było powyżej, może odmówić wyko-nania takiego polecenia. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze pracownik będzie w stanie bezbłędnie stwierdzić, że dane polecenie narusza przepisy prawa. Cza-sem wiedza pracownika w tym zakresie, jak również emocje związane z konkretną sytuacją mogą doprowadzić do błędnych wniosków. Wtedy właśnie, w momentach braku stuprocentowej pewności proponu-ję poprosić pracodawcę o wydanie polece-nia na piśmie. Często pracownicy spoty-kają się jednak z odmową przekazania im polecenia w formie pisemnej, wielokrot-nie z powodów właśnie ich niezgodności z prawem. Wtedy jedyną formą ochrony pracownika jest sporządzenie pisemnej prośby o wydanie polecenia w formie pi-semnej, w którym to piśmie pracownik zwięźle opisze jakie czynności są od niego wymagane. Takie pismo należy złożyć w sekretariacie dyrektora, tak aby było wciągnięte na dziennik korespondencji. Pamiętać należy o sporządzeniu kopii te-go pisma, na której sekretarka uczyni wzmiankę o fakcie i dacie złożenia pisma. Przy braku zaś ewidentnych symptomów naruszenia wobec pracownika przepisów prawa, co do zasady polecenia pracodaw-cy należy wykonywać.

ad vocem 15

ad vocemad vocem

ad vocem

We wrześniu 2006 r. w trudnym okre-sie, który nastał w Zakładzie Opiekuńczo – Leczniczym w Krakowie przy ul. Wielic-kiej zadecydowano o zmianie Dyrekcji. W wyniku konkursu Dyrektorem Naczel-nym został Pan dr nauk med. Janusz Cze-kaj, pokonując kilku kontrkandydatów na to stanowisko. Zatrzaskując drzwi prze-szłości otworzył również nowy rozdział w historii Zakładu, stając także przed wiel-kim wyzwaniem. Nowy Dyrektor jest le-karzem internistą z ponad trzydziestolet-nim doświadczeniem zawodowym, od dwudziestu dwóch lat pracuje jako pra-cownik dydaktyczny w Collegium Me-dium Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do-świadczenie Dyrektora oraz jego nieprze-ciętne umiejętności dydaktyczne oraz zdolność zjednywania sobie ludzi powo-dują, że przez kilka miesięcy kierowania przez niego Zakładem nastąpiło wiele zmian na lepsze. Działania Dyrektora są wielokierunkowe, następują liczne zmiany organiza-cyjne jak i niezbędne personalne. Jednocześnie wszystkie założenia, które przedstawił Dyrektor w swo-im programie konkursowym reali-zowane są systematycznie i konse-kwentnie. Ogrom prac, które stoją zarówno przed Dyrektorem jak i całym personelem Zakładu Opie-kuńczo – Leczniczego w Krakowie wymaga wiele sił, odwagi i deter-minacji. W wyniku przeprowadzonego konkursu zostałam powołana na stanowisko Przełożonej Pielęgnia-rek Zakładu Opiekuńczo – Leczni-czego w Krakowie. Współpracują-ce ze mną Pielęgniarki Oddziało-we: Pani mgr Jolanta Różyk – Od-

dział I, Pani Dorota Gałązka – Oddział II, Pani Edyta Niejadlik – Oddział III, Pani Urszula Pokojska – Oddział IV, Pani Gra-żyna Machno – Oddział Psychiatryczny, Pani mgr Anna Kliś Kalinowska – Oddział Stacjonarny Opieki Paliatywnej oraz Pani Halina Bułat – kierująca Krakowską Po-radnią Opieki Paliatywnej, są bardzo do-brze wykształconymi Pielęgniarkami, z dużym doświadczeniem zawodowym są także bez reszty oddane chorym. Ich kwa-lifikacje zostały potwierdzone w ocenie Komisji Konkursowych, które zostały po-wołane do rozstrzygnięcia konkursów na stanowisko Pielęgniarek Oddziałowych w Zakładzie Opiekuńczo – Leczniczym w Krakowie, komisjom tym przewodni-czył Pan mgr Tadeusz Wadas, Przewodni-czący Małopolskiej Okręgowej Izby Pielę-gniarek i Położnych.

Nasz dzień pracy rozpoczyna się od wspólnego raportu lekarzy i pielęgniarek, w którym uczestniczy cały zespół terapeu-tyczny, raport ten prowadzony jest pod przewodnictwem Dyrektora Naczelnego Zakładu. W czasie tych spotkań wymie-niamy się uwagami staramy się rozwiązy-wać bieżące problemy, z którymi musimy się zmierzyć. Wymieniamy się spostrzeże-niami, radami i cennymi uwagami całego zespołu. Ułatwia to pracę na Oddziałach, gdyż to właśnie na Pielęgniarkach spoczy-wa największy ciężar w codziennej opiece nad chorymi. Staramy się urozmaicać po-byt naszym podopiecznym poprzez orga-nizację ciekawych programów artystycz-nych, rozwijanie współpracy z wolonta-riuszami oraz studentami krakowskich uczelni. Stałymi gośćmi Zakładu są dzieci szkoły podstawowej i domu kultury. Niedawno obchodziliśmy wspólnie setne urodziny jednej z naszych pensjona-riuszek Pani Ireny, która przebywa z Za-kładzie od sześciu lat. Najstarszy nasz podopieczny liczy sobie 104 lata. Dużym przeżyciem dla pracowników, ale przede wszystkim dla pensjonariuszy było czę-ściowe uruchomienie Pawilonu Nr 1 po przeprowadzonym remoncie. Dbamy, tak-że przy pomocy sióstr zakonnych pracują-cych w Zakładzie o stałą obsługę duchową naszych pacjentów. Wszyscy uczestniczy-liśmy czynnie w wizycie Księdza Biskupa Jana Zająca w ramach wizyty duszpaster-skiej. Nie bez znaczenia jest dla nas pomoc księży z Parafii Miłosierdzia Bożego w No-wym Prokocimiu na czele z Księdzem Proboszczem Janem Bednarem. Tak wspólnie spędzany czas wpływa na tworzenie się rodzinnej atmosfery i serdecznych relacji. Praca z ludźmi w po-

poznajmy się

Codziennie trzeba być silnym i jeszcze silniejszym Zakład Opiekuńczo – Leczniczy w Krakowie przy ul. Wielickiej 267, jest Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej, które-go organem założycielskim jest Miasto na prawach powiatu – Kraków, a nadzór nad Zakładem sprawuje Prezydent Miasta Krakowa. Historia powstania Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego w Krakowie sięga roku 1964, kiedy to powstał Społeczny Komitet Budowy Domu Spokojnej Starości. W wyniku powziętego działania już w 1979 r. istniały cztery Pawilony z łączącymi je przewiązkami. Przez lata działalności Zakład zmieniał swoją nazwę jak i organy nadzorujące, zmieniała się również struktura organizacyjna.

▪ Urszula Gluz – Golik – Przełożona Pielęgniarek

ad vocem16

ad vocemad vocem

poznajmy sięad vocemdeszłym wieku wyma-ga od Pielęgniarki szczególnych predys-pozycji, wyjątkowego podejścia do człowie-ka, ofiarności, cierpli-wości i ogromnej siły wewnętrznej. Ludzie, tak to słowo ma w Za-kładzie Opiekuńczo – Leczniczym w Krako-wie szczególne zna-czenie. Być ludzkim to znaczy towarzyszyć chorym w cierpieniu, pomagać i dostrzegać w tym głębszy sens, przychodzić z pomocą medyczną, słowem pocieszać milczącym gestem. Jak przekazuje nam Dyrektor Zakła-du trzeba być silnym i jeszcze silniejszym, żeby znaleźć porozu-mienie z ludźmi chorymi, cierpiącymi, osamotnionymi, którzy nie chcą się pod-dać chorobie, bo tylko taka postawa po-zwoli nam lepiej opiekować się, poświęcić i pomagać temu Człowiekowi, którego nam powierzono. Serce, oddanie, bezinteresowna po-moc – to słowa kluczowe, codziennie o nich myślimy. W zamian podopieczni ofiarują nam swoje podziękowanie i wdzięczność, czę-sto dopytują się o najbliższą rodzinę opie-kującego się nimi personelu, żyją ich ży-ciem. Dostrzegają i doceniają poświęce-nie, ogromną wrażliwość na drugiego człowieka i ogromne zasoby humanizmu,

które posiada każda z osób pracujących w tym Zakładzie. Rola lekarza, który jest koordynato-rem działań, powoduje, że to właśnie na pielęgniarkach i opiekunkach (stanowisko to zostało utworzone w lutym 2007 r.) spoczywa ciężar opieki nad chorymi. To one zajmują się chorymi bezpośrednio, pielęgnują, ofiarują swoją wiedzę i umie-jętności, a przede wszystkim „serce”. Jan Paweł II w orędziu na II Światowy Dzień Chorego, określił, pracę pielęgniarek, opiekunek, wolontariuszy jako „niezastą-pioną pracę”. Bo przecież trzeba mieć w sobie wiele miłości i poświęcenia dla

bliźnich, aby codziennie wspierać ich w cierpieniu i chorobie. Tylko przekonanie o słuszności dzia-łania w tym duchu pozwoli nam uzyskać naczelne miejsce w Małopolsce wśród te-go typu placówek. Bez pomocy innych nie podołamy takiemu zadaniu. W tej kwestii jesteśmy optymistami. Bardzo dobrze układa nam się współpraca z Radą Społeczną Zakładu, której prze-wodniczy Pan Paweł Stańczyk, jak i Biu-rem ds. Ochrony Zdrowia Urzędu Miasta Krakowa, którego Dyrektorem jest Pan Andrzej Bohosiewicz. Z dużą życzliwością odnosi się do problemów Zakładu Prezy-dent Miasta Krakowa Pan prof. Jacek Maj-chrowski, którego zaufania nie możemy zawieść. Wyrozumiałość, zachęta, konstruk-tywna współpraca, pomoc w najtrudniej-szych okresach dla Zakładu to najważniej-sze, czym obdarza nas Wiceprezydent Miasta Krakowa Pani Elżbieta Lęcznaro-wicz. Przychylność tych osób i instytucji, zaangażowanie całego personelu Zakładu i przykład przedstawiany nam przez Dy-rektora Janusza Czekaja pozwala nam z odwagą patrzeć w przyszłość. Jonh F. Kennedy powiedział: „Nie módlcie się o łatwe życie. Módlcie się, żebyście byli sil-niejszymi ludźmi”. Myślę, że w tych sło-wach tkwi sedno naszego działania i istota codziennej pracy. Wśród ludzi, z którymi przyszło mi pracować, łatwiej jest być sil-niejszym człowiekiem, bo każdy też z nich jest takim.

ad vocem 17

ad vocemad vocem

zawodowo ad vocem

Świąd (łac. Pruritus)Świąd, który jest objawem bardzo męczącym i może powodować bez-senność czy niewyspanie, bardzo źle wpływa na psychikę. Świąd może być uwarunkowany psychicznie. Jednak trzeba wyraźnie podkreślić, że psychika może, lecz nie musi być czynnikiem wyzwalającym świąd. Dla-tego zanim rozpozna się świąd psychogenny zawsze należy najpierw przeprowadzić dokładne badania, które wykluczą organiczną przyczy-nę tej dolegliwości. W każdym razie świąd skóry trzeba zawsze trakto-wać poważnie, ponieważ może być objawem różnych chorób, w tym tak-że nowotworowych

▪ Agnieszka Kurbiel Oddział Dermatologii WSS im. L. Rydygiera w Krakowie

Świąd – ból skóry Świąd jest, można by powiedzieć, młodszym bratem bólu, jego bliskim krewnym. Jednak są między nimi pewne istotne różnice. Świąd w odróżnieniu od bólu można bezpośrednio uśmierzyć, dra-piąc się, przy czym likwidacja uczucia swędzenia przez drapanie sprawia praw-dziwą przyjemność. Świąd, tak jak ból, jest nieprzyjemny, czasami nawet równie męczący, jednak jest między nimi pewna ważna różnica. Ból powoduje odruch obronny: bolesne oparzenie palca np. powoduje gwałtowne cofnięcie ręki. W przypadku świądu skóry jest inaczej: świadomie lub nieświadomie myślimy o swędzeniu, między innymi po to, by się podrapać. Ból z reguły czemuś służy. Wskazuje nam na występowanie jakiegoś zaburze-nia w obrębie naszego ciała, które powin-niśmy zwalczyć. Świąd najczęściej nie ma takiego znaczenia; to czy jakaś choroba skóry swędzi, czy nie, zazwyczaj nie wpły-wa na jej rozpoznanie i leczenie. Jako lu-dzie, instynktownie wiemy, że świąd jest bezsensowny i dlatego go odrzucamy (bardziej niż ból). Wyzwolenie świądu następuje praw-dopodobnie na drodze chemicznej przez tak zwane mediatory, jak np. histamina. Próg swędzenia u ludzi bywa bardzo różny. Są ludzie, którzy „ szybko ‘’ odczu-wają świąd, dla innych świąd nie stanowi żadnego problemu. Próg swędzenia zależy od wielu różnych czynników. Niewątpliwie ważnym czynnikiem, który wpływa na to, czy świąd odczuwany jest jako słaby czy silny, jest ilość mediato-rów wywołujących świąd w skórze. Świąd może też ulegać wzmocnieniu przez odruch drapania. Po podrapaniu próg swędzenia obniża się i następny napad swę-dzenia odczuwany jest często jako silniejszy niż poprzedni. Może to prowadzić do cięż-kiego, trudnego do opanowania swędzenia skóry.

Nastawienie psychiczne do świądu skóry także odgrywa niepoślednią rolę w od-czuwaniu swędzenia. Skupianie uwagi na tym objawie powoduje nasilenie świądu, psychiczne wyparcie go ( nie zwracanie uwagi ) osłabia swędzenie. W pewnym więc stopniu możemy sami regulować na-silenie świądu. Świąd skóry może mieć różne jakości: może być odczuwany jako łaskotanie, pa-lenie, pieczenie, może być ostry, tępy itd. Odpowiednio różne mogą być też reakcje drapania. Czasami człowiek drapie się z całej siły paznokciami aż do zamierzo-nego uszkodzenia skóry, czasami tylko chłodzi skórę lub delikatnie gładzi czy ostrożnie pociera. Doświadczony derma-tolog potrafi na podstawie rodzaju drapa-nia się przez pacjenta wyciągać wnioski na temat choroby.

Świąd jako objaw towarzyszący choro-bom skóry Świąd jest najważniejszym subiektyw-nym objawem wielu chorób skóry i spra-wia, że niektóre choroby, np. atopowe za-palenie skóry często staje się prawdziwą męką. Świąd skóry, zwłaszcza trwający dłuż-szy czas, przewlekły świąd może wtórnie, czyli przez swoją obecność, wywierać głę-boki wpływ na stan emocjonalny i dozna-nia psychiczne chorego.

Mity na temat świądu• Świąd jest nieprzyjemny lecz niegroź- ny. Świąd jest nieprzyjemny, jednak nie zawsze jest niegroźny, gdyż może być objawem poważnej choroby ogólno- ustrojowej.• Świąd jest objawem nerwowości. Świąd nie jest wywołany przez nerwowość, jednak ciągłe swędzenie powodujące niewyspanie może do niej doprowadzić• Kiedy skóra swędzi, trzeba się często myć. To nieprawda. Szczególnie u starszych osób świąd często jest spowodowany suchością skóry, którą częste mycie lub prysznic jeszcze bardziej wysusza

ad vocem18

ad vocemad vocem

zawodowoad vocem Świąd może też występować praktycznie bez żadnych objawów skórnych. Wówczas określa się go jako Pruritus sine materia, a więc świąd bez podłoża materialnego, bez organicznej przyczyny. Jest to tylko męczące swędzenie, nic poza tym. Takich świąd bez widocznej przyczyny należy traktować szcze-gólnie poważnie i w żadnym razie nie wolno przyjmować automatycz-nie, że jest to objaw psychogenny, ponieważ nierzadko jest on spowo-dowany zaburzeniem funkcji narzą-dów wewnętrznych lub chorobą ogólnoustrojową. Świąd niezwiąza-ny ze zmianami na skórze występuje w cukrzycy (Diabetes mellitus), cho-robach wątroby, nerek, krwi, choro-bach tarczycy, w następstwie przyj-mowania określonych leków, a także w okresie menopauzy. Niektórym chorobom nowotworowym także może towarzyszyć świąd, pomimo braku widocznych zmian na skórze. Trwający dłużej świąd bez zmian skórnych wymaga przeprowadzenia dokładnych badań w poszukiwaniu jego przyczyny.

Świąd – czasami objawem bóluduszy Istnieją też postacie świądu, których przyczyna prawdopodob-nie rzeczywiście ma podłoże psy-chiczne. Ważne jest jednak, by jeszcze raz wyraźnie podkreślić, że każdy świąd może mieć normalną, czysto organiczną przyczynę. Dlatego najpierw trzeba szukać organicznej przyczyny świądu, znaleźć ją i leczyć, a dopiero, gdy wykluczy się wszystkie choroby, którym może towarzyszyć ten objaw, można uznać, że w danym przy-padku świąd ma podłoże psychiczne! Na przykład tzw. Pruritus ani (świąd od-bytu) może rzeczywiście być objawem zaburzeń psychicznych, jednak równie dobrze może być spowodowany obec-nością pasożytów w jelicie, wypryskiem, hemoroidami, a nawet rakiem jelita gru-bego. Psychiczną przyczynę świądu moż-na więc podejrzewać dopiero wtedy, kiedy bardzo dokładnie i starannie, za pomocą badania fizykalnego i badań dodatkowych wykluczy się wszystkie możliwe organicz-ne przyczyny świądu.

Świąd w okolicy otworów natural-nych ciała, zwłaszcza świąd odbytu i oko-licy narządów płciowych, może mieć przy-czyny natury psychicznej, o czym dobrze wie każdy doświadczony dermatolog. Ob-jawy tego rodzaju są bardzo męczące i ob-ciążające. Pacjent bywa dokładnie badany

przez wielu różnych lekarzy, którzy zlecają podobne badania, które nie wnoszą nic nowego i zalecają ciągle takie samo lecze-nie, bez rezultatu, ponieważ zgodnie z za-sadami sztuki lekarskiej chcą najpierw wykluczyć organiczną przyczynę świądu. Jeśli jednak za pomocą wszystkich dostęp-nych nowoczesnych metod diagnostycz-nych nie uda się znaleźć choroby, trzeba pomyśleć o problemach psychicznych ja-ko o przyczynie świądu. Bardzo często są to dość proste pro-blemy życiowe, w których już sama roz-mowa z pielęgniarką lub lekarzem może być bardzo pomocna. Szczególną postacią świądu okolic otworów naturalnych ciała jest pieczenie języka. W tym przypadku odpowiedzial-ny lekarz zleci wykonanie badań by roz-poznać i leczyć ewentualne przyczyny or-ganiczne tego objawu, takie jak np. niedo-bór żelaza, awitaminoza, niedokrwistość, infekcja grzybicza, typowe choroby błon śluzowych itd. Jeśli nie znajdzie się żadnej organicznej przyczyny pieczenia języka, należy poruszyć z pacjentem temat pro-blemów psychicznych.

PODSUMOWANIE Świąd jest bólem skóry wywoła-nym prawdopodobnie przez sub-stancje chemiczne, tzw. mediatory, które drażnią receptory bólowe. Świąd towarzyszy wielu różnym chorobom skóry, lecz czasami jest objawem groźnych chorób narzą-dów wewnętrznych. Dlatego prze-wlekły świąd trzeba zawsze trakto-wać poważnie, zwłaszcza wtedy, gdy na skórze nie stwierdza się istotnych zmian. Świąd w okolicy otworów natu-ralnych ciała, np. świąd odbytu lub błony śluzowej jamy ustnej (tu ra-czej „pieczenie”), może niekiedy być wywołane przez czynniki psychicz-ne i nerwowe. Trzeba jednak za-wsze wykluczyć przyczyny orga-niczne, jak infekcje. Literatura

„Gdy masz problemy ze skórą” F.Gschnait & W.Exel

Bauer-Weltbild Media Sp.z o.o., Warszawa 2004

ad vocem 19

ad vocemad vocem

zawodowo ad vocem

U większości pacjentów leczonych w szpitalach wykorzystuje się różne dostę-py do naczyń żylnych, co w większości przypadków jest warunkiem podjęcia i kontynuowania leczenia. Żyłami pierwszego wyboru są żyły obwodowe, w następnej kolejności żyły centralne. Kryterium podziału dostępów naczyniowych na obwodowe i centralne jest umiejscowienie końca kaniuli a nie miejsce wkłucia. Wkłuciem centralnym jest zatem wkłucie założone do dużych naczyń żyl-nych, którego koniec znajduje się w okoli-cy prawego przedsionka serca (żyły głów-ne - dolna i górna) lub w jego świetle. Leczenie pacjentów w Oddziale Prze-szczepiania Szpiku Kostnego bez dostępu do dużej żyły centralnej byłoby bardzo utrudnione, a biorąc pod uwagę czas i spe-cyfikę leczenia nawet niemożliwe. Dostęp do żyły centralnej zapewnia pacjentowi poczucie komfortu, przede wszystkim nie jest on narażony na powtarzający się ból związany z częstą wymianą wkłuć do żył obwodowych, ma także zapewnioną swo-bodę ruchów. Wskazania do założenia wkłucia do żyły centralnej:• Brak możliwości założenia wkłucia do żył obwodowych• Stosowanie środków o osmolalności powyżej 600 – 700 mOsm/kg H2O (hiper-alimentacja)• Podawanie środków obkurczających naczynia krwionośne (katecholaminy)• Przewidywane długotrwałe podawa-nie płynów, w tym wysoko dozowana che-mioterapia• Podawanie komórek hemopoetycz-nych• Przetaczanie krwi i preparatów krwio-pochodnych• Pomiar OCŻ

• Hemodializa• Plazmafereza Przeciwwskazania do założenia wkłu-cia centralnego są względne, ponieważ ist-nieje wiele sytuacji, w których korzyści z założenia centralnego dostępu żylnego przewyższają ewentualne powikłania.

Względne przeciwwskazania do założe-nia wkłucia do żyły centralnej:• Zaburzenia krzepnięcia• Zakrzep w obrębie żyły• Zakażenie okolicy, w obrębie której ma być założone wkłucie• Brak wyraźnie zaznaczonych orienta-cyjnych punktów anatomicznych

Naczynia żylne dostępne kaniulacji:• Żyła szyjna wewnętrzna• Żyła szyjna zewnętrzna• Żyła podobojczykowa• Żyła udowa

Podczas wprowadzania wkłucia do żyły centralnej możliwe są następujące powikłania:a) wczesne (podczas dokonywania ka-niulacji lub krótko po niej):• Odma opłucnowa i podskórna• Zator powietrzny• Zakrzep• Nakłucie tętnicy• Krwiak• Uszkodzenie splotu barkowego• Nakłucie jamy otrzewnowej• Nakłucie pęcherza moczowego• Uszkodzenie pobliskich struktur ner-wowych• Uszkodzenie ściany naczynia lub mię-śnia sercowego (tamponada)• Zaburzenia rytmu podczas wprowa-dzania cewnika• Niewłaściwa pozycja (umiejscowie-nie) cewnika• Urwanie dystalnego odcinka cewnika

• Reakcje uczuleniowe

b) późne:• zakażenie w miejscu wprowadzenia cewnika• infekcja uogólniona (bakteriemia lub posocznica)• zakażenie przetaczanych płynów

Istnieją dwie możliwe drogi zakażenia wkłucia centralnego:- migracja bakterii ze skóry wzdłuż cewnika - zakażenie od wewnątrz.

W zapobieganiu powikłaniom infek-cyjnym główną rolę odgrywa personel pielęgniarski oraz sam pacjent. To właśnie pielęgniarki zmieniają opatrunki wokół wkłucia centralnego, podają leki, podłą-czają kroplówki, pobierają krew do ba-dań. Pacjenci w Oddziale Przeszczepiania Szpiku Kostnego są poddawani wysoko dozowanej chemioterapii, co powoduje u nich całkowitą agranulocytozę a tym samym wzmożoną podatność na infekcje. Dlatego tak duże znaczenie ma prawidło-we postępowanie z CVC podczas wyko-nywania wszystkich tych czynności w co-dziennej pracy pielęgniarskiej i opiece nad pacjentem. Ponadto sam pacjent od momentu za-łożenia wkłucia centralnego jest eduko-wany przez personel pielęgniarski i przy-gotowywany do samodzielnej pielęgnacji CVC w oddziale i w domu, jeżeli po wypi-saniu ze szpitala zaistnieje potrzeba za-chowania wkłucia centralnego.

Zmiana opatrunku wokół wkucia cen-tralnego (CVC) Opatrunek zmieniamy co drugi dzień. W przypadku infekcji opatrunek zmienia-my codziennie.

Zestaw do zmiany opatrunku:• rękawiczki nie jałowe• rękawiczki jałowe• jałowe gaziki• benzyna• woda utleniona• spirytus 70 %• Neomycyna spray• Polseptol - maść• Gentamycyna w ampułkach• miska nerkowata• opatrunek typu: Opsite 3000; Teka-derm.

Postępowanie przy zmianie opatrunku (2 pielęgniarki):1. Założyć maseczkę.2. Umyć ręce mydłem Seraman i osu-szyć papierowym ręcznikiem.

Pielęgnacja centralnego dostępu żylnegoMetody stosowane przez personel pielęgniarski Oddziału Przeszcze-piania Szpiku Kostnego Kliniki Hematologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie

▪ Zofia Strózik ▪ Kamila Dzikowska ▪ Małgorzata Łukasiak

Oddział Przeszczepiania Szpiku Kostnego Kliniki Hematologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie

ad vocem20

ad vocemad vocem

zawodowoad vocem3. Odkazić ręce środkiem dezynfekcyj-nym Spitaderm.4. Wejść do separatki, w której leży pa-cjent i poinformować go o zmianie opa-trunku.

Pielęgniarka „brudna”:5. Założyć rękawiczki . Usunąć stary opatrunek W KIERUNKU Z GÓRY NA DÓŁ, NIE POCIĄGAJĄC ZA CEWNIK.

Pielęgniarka „czysta”:6. Założyć jałowe rękawiczki.7. Dokładnie obejrzeć miejsce wyjścia cewnika ze skóry.8. Zmyć jałowym gazikiem z benzyną klej ze skóry pacjenta pozostały po usu-niętym opatrunku.9. Zużyty gazik wyrzucić.10. Jałowym gazikiem z wodą utlenioną umyć okolicę ujścia cewnika ruchem koli-stym, W KIERUNKU OD WYJŚCIA CEWNI-KA NA ZEWNĄTRZ.

W razie potrzeby czynność powtórzyć, używając nowego gazika.11. Nowym gazikiem nasączonym środ-kiem dezynfekcyjnym Dodesept obmyć cewnik od jego ujścia na zewnątrz.12. Odczekać 1 – 2 minuty na osuszenie skóry i cewnika.13. Spryskać wejście cewnika i miejsce założenia szwów Neomycyną spray lub zabezpieczyć Polseptolem (maść) lub Gentamycyną z ampułki.14. Osuszyć jałowym gazikiem.15. Miejsce ujścia cewnika zabezpieczyć jałowym gazikiem.16. Założyć wcześniej otworzony steryl-ny przeźroczysty opatrunek.Po zakończeniu zmiany opatrunku należy sprzątnąć zestaw, zdjąć rękawiczki, umyć i zdezynfekować ręce tak samo, jak przed zmianą opatrunku.

Zamykanie CVC heparyny Każdy z kanałów cewnika musi być za-mknięty heparyną.W celu zmniejszenia systemowej hepary-nizacji pacjenta, objętość podanego roz-tworu heparyny powinna być równa obję-tości zamykanego kanału cewnika.Dla każdego cewnika należy znać objętość zamykanego kanału.

Przygotowanie heparyny1. Do strzykawki o pojemności 20 ml na-ciągnąć 2ml (2 kreski) heparyny (ampułka 5 ml, 25 000 j.).2. Dociągnąć 18 ml 0.9% NaCl (18 kresek) roztwór jałowy.3. Strzykawki zabezpieczyć jałowymi igła-mi i opisać (data i kolor kanału cewnika).

Dla każdego z kanałów przygotowuje się osobną strzykawkę z roztworem hepary-ny.

Dla każdego cewnika objętości poszcze-gólnych kanałów mogą się różnić od przedstawionych powyżej (w zależności od producenta).

Postępowanie przy zamykaniu heparyną:1. Założyć maseczkę.2. Umyć ręce mydłem Seraman i osuszyć papierowym ręcznikiem.3. Odkazić ręce środkiem dezynfekcyjnym Spitaderm.4. Założyć rękawiczki.5. Wejść do separatki, w której leży pacjent i poinformować go o wykonywanych czynnościach.6. Przygotować potrzebny sprzęt: roztwór heparyny, jałowy korek do cewnika, jało-wy gazik nasączony środkiem Dodesept.

NIŻEJ WYMIENIONE CZYNNOŚCI STOSUJE SIĘ DLA KAŻDEGO Z KANAŁÓW

ODDZIELNIE!7. Sprawdzić czy zacisk jest zaciśnięty.8. Pod korek podłożyć gazik i spryskać środkiem Dodesept.9. Zdjąć korek.10. Podłączyć odpowiednią strzykawkę z roztworem heparyny.11. Otworzyć zacisk.12. Wpuścić roztwór heparyny• Do ŻÓŁEGO ujścia 0,5 ml• Do BIAŁEGO ujścia 0,4 ml• Do NIEBIESKIEGO ujścia 0,45 ml13. Zamknąć zacisk.14. Odłączyć strzykawkę.15. Założyć jałowy korek.

Zasady podawania płynów i leków przez CVC1. Założyć maseczkę.2. Umyć ręce mydłem Seraman i osuszyć papierowym ręcznikiem.3. Odkazić ręce środkiem dezynfekcyjnym Spitaderm.4. Założyć rękawiczki.5. Wejść do separatki, w której leży pacjent i poinformować go o wykonywanych czynnościach.6. Przygotować potrzebny sprzęt: pustą ja-łową strzykawkę 5 ml, jałowy gazik nasą-czony środkiem Dodesept, jałowy korek do cewnika, odpowiednią strzykawkę z roztworem heparyny.7. Sprawdzić czy zacisk jest zamknięty.8. Pod korek podłożyć gazik i sprykać środkiem Dodesept.9. Zdjąć korek.10. Podłączyć pustą 5 ml strzykawkę.11. Otworzyć zacisk.12. Odciągnąć krew w ilości 3 ml.13. Zamknąć zacisk.

14.Sprawdzić kroplówkę czy jest „odpo-wietrzona”15. Odłączyć strzykawkę z krwią i podłą-czyć kroplówkę.16. Po wchłonięciu się kroplówki zacisnąć aparat do kroplówki i zacisnąć zacisk na cewniku.17. Odłączyć kroplówkę.18. Podłączyć odpowiednią strzykawkę z heparyną.19. Otworzyć zacisk.20. Wpuścić roztwór heparyny (odpo-wiednia ilość w zależności od koloru uj-ścia).21. Zamknąć zacisk.22. Odłączyć strzykawkę z heparyną.23. Założyć jałowy korek. W przypadku podawania do cewnika leków z bolusa postępowanie jest iden-tyczne, jak podczas podawania leków w kroplówce. Należy dodatkowo zwrócić uwagę, by nie podawać leku z nadmierną szybkością, co może u pacjenta wywoływać niepożądane odczucia w postaci kołatania serca, uczucia duszności, nudności itp.

Zasady pobierania krwi do badań przez CVC1. Założyć maseczkę.2. Umyć ręce mydłem Seraman i osuszyć papierowym ręcznikiem.3. Odkazić ręce środkiem dezynfekcyjnym Spitaderm.4. Założyć rękawiczki.5. Wejść do separatki, w której leży pacjent i poinformować go o wykonywanych czynnościach.6. Przygotować potrzebny sprzęt: 2 puste jałowe strzykawki 5 ml, jałowy gazik nasą-czony spirytusem, jałowy korek do cewni-ka, odpowiednią strzykawkę z roztworem heparyny.7. Sprawdzić czy zacisk jest zamknięty.8. Pod korek podłożyć gazik i spryskać środkiem Dodesept.9. Zdjąć korek.10. Podłączyć pustą 5 ml strzykawkę.11. Otworzyć zacisk.12. Odciągnąć krew w ilości 3 ml.13. Zamknąć zacisk.14. Odłączyć strzykawkę z krwią i podłą-czyć następną pustą 5 ml strzykawkę.15. Otworzyć zacisk.16. Odciągnąć odpowiednią do badania ilość krwi.17. Zamknąć zacisk.18. Odłączyć strzykawkę z krwią i podłą-czyć odpowiednią strzykawkę z heparyną.19. Otworzyć zacisk.20. Wpuścić roztwór heparyny (odpo-wiednia ilość w zależności od koloru uj-ścia).21. Zamknąć zacisk.22. Odłączyć strzykawkę z heparyną.23. Założyć jałowy korek.

ad vocem 21

ad vocemad vocem

Postępowanie w przypadku niedrożno-ści (zablokowania cewnika)

PRZED PODJĘCIEM DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z PODANIEM HEPARYNY NALEŻY POPROSIĆ

PACJENTA O ZMIANĘ POZYCJI CIAŁA LUB RĘKI

1. Założyć maseczkę.2. Umyć ręce mydłem Seraman i osuszyć papierowym ręcznikiem. 3. Odkazić ręce środkiem dezynfekcyj-nym Spitaderm.4. Założyć rękawiczki.5. Wejść do separatki, w której leży pacjent i poinformować go o wykonywanych czynnościach.6. Przygotować potrzebny sprzęt: pustą ja-łową strzykawkę 10 - 20 ml, jałowy gazik nasączony spirytusem, jałowy korek do cewnika, strzykawkę ze 100 % roztworem heparyny).7. Sprawdzić czy zacisk jest zamknięty.8. Pod korek podłożyć gazik i spryskać środkiem Dodesept.9. Zdjąć korek.10. Podłączyć pustą 10 - 20 ml strzykawkę.11. Otworzyć zacisk.12. Próbować aspirować krew.13. Jeśli się nie udało należy zamknąć za-cisk i odłączyć strzykawkę.14. Podłączyć strzykawkę 2 ml ze 100 % roztworem heparyny i bardzo ostrożnie powoli podać tyle heparyny ile wynosi objętość niedrożnego kanału.15. Zacisnąć zacisk. 16. Odłączyć strzykawkę z heparyną.17. Założyć jałowy korek.

Pacjenci hematologiczni wyjściowo ob-ciążeni są wieloma czynnikami ryzyka powikłań infekcyjnych:• choroba nowotworowa• immunosupresja• neutropenia• długi okres cewnikowania• duża częstotliwość manipulacji. Bardzo często u pacjentów hematolo-gicznych występuje wysoka temperatura >38 ºC. W tych przypadkach pobierana jest krew na posiew z żył obwodowych i z cewnika CVC.

Aby stwierdzić czy jest to zakażenie krwi związane z cewnikiem musi być spełnione co najmniej jedno z poniż-szych kryteriów:• ropienie miejsca wkłucia cewnika i wyhodowanie tego samego drobnoustro-ju z krwi obwodowej• zapalenie tkanek miękkich wokół cewnika oraz pierwotna bakteriemia• dodatni ilościowy posiew cewnika i wyhodowanie tego samego drobnoustro-ju z krwi obwodowej • sparowane ilościowe posiewy krwi, przy czym liczba jednostek tworzących kolonie we krwi pobranej przez cewnik jest pięciokrotnie większa od liczby ho-dowli we krwi obwodowej.

Miejscowym zakażeniu cewnika może być wówczas gdy będzie spełnione jedno z kryteriów:• ropienie w miejscu wkłucia• zapalenie tkanek miękkich otaczają-cych cewnik

• dodatni ilościowy posiew cewnika i objawy zapalenia żyły lub gorączka > 38 ºC• dodatni posiew krwi pobranej przez cewnik i objawy zapalenia żyły lub gorączka >38 ºC.• oraz ujemny lub nie pobrany po-siew krwi obwodowej.

Przyjmując takie kryteria oceny zaka-żeń odcewnikowych krwi przeprowa-dzono analizę wyników Pracowni Bakteriologicznej Szpitala Uniwersy-teckiego, by ocenić czy i jak prawidłowy jest sposób pielęgnacji i postępowanie z cewnikami przyjęte w oddziale.Analizy dokonano za rok 2002 i 2003.

W 2002 roku w oddziale założono 74 cewniki do żył centralnych. Zakażenie stwierdzone zostało w 20-stu przy-padkach, co stanowi ok. 27 %. W 9-ciu przypadkach brak krwi pobranej

z CVC, natomiast zakażenie zostało po-twierdzone w 11-stu przypadkach we krwi pobranej z CVC. We krwi obwodowej 4 próbki były ja-łowe, w trzech przypadkach brak było krwi, a cztery - znalazły potwierdzenie za-każenia / ten sam drobnoustrój co we krwi pobranej z CVC.

Natomiast w 2003 roku założono cewniki do żył centralnych 66-ciu pacjentom. Za-każenie cewnika potwierdzone zostało w badaniach laboratoryjnych w 18-stu przypadkach /ok.27,2%/. Przebadanych zostało 227 sparowanych próbek krwi /pobranej z żył obwodowych i CVC/. Po-siewy dodatnie z krwi obwodowej to 18 przypadków / 7,9% /, a z krwi pobranej z CVC - 32 / ok. 14% /. Z podanych powyżej obliczeń można ocenić, że sposób postępowania z dostę-pem do żył centralnych jest prawidłowy, mając na uwadze, że są to pacjenci wyso-kiego ryzyka.

Pomimo przestrzegania zasad asepty-ki w pielęgnacji cewnika, ciągle jest to jeszcze dość istotny problem.

Literatura:1. Miłkowski J.: Kaniulacja naczyń ze szczególnym uwzględnieniem kaniulacji w pediatrii. Alfa – medica press. Bielsko – Biała 1994.2. Sheterertz R. Nadzór nad zakażenia-mi związanymi z cewnikami naczyniowy-mi. Medycyna praktyczna, 3-4/983. Marino P. Intensywna Terapia; Wro-cław – 1994.

zawodowo ad vocem

ad vocem22

ad vocemad vocem

Informacje Komisji Kształcenia W I półroczu 2007 roku w różnego typu kursach i szkoleniach organizo-wanych i współorganizowanych przez Małopolską Okręgową Izbę Pielęgnia-rek i Położnych uczestniczyło 1921 osób.

Realizowano szkolenie pielęgniarek i po-łożnych w ramach:• 5 specjalizacji,• 6 edycji kursów kwalifikacyjnych,• 14 edycji kursów specjalistycznych,• 24 edycje kursu dokształcającego- tj. łącznie 49 edycji.

RODZAJ SZKOLENIA DZIEDZINA KSZTAŁCENIAŁĄCZNA LICZBA UCZEST.

ORGANIZATOR

SPECJALIZACJA

PIEL. RODZINNE 50 MOIPiP

PIEL. ANESTEZJOLOGICZNE 50 MOIPiP

PIEL. ZACHOWAWCZE 49 MOIPiP

PIEL. PEDIATRYCZNE 25 MOIPiP

PIEL. POŁOŻNICZE 24 MOIPiP

KURS KWALIFIKACYJNY

PIEL. NEFROLOGICZNE 40 MOIPiP

PIEL. OPERACYJNE 37 MOIPiP

PIEL. ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI

42 MOIPiP

PIEL. PSYCHIATRYCZNE 34 MOIPiP

PIEL. ŚRODOWISKA NAUCZANIA I WYCHOWANIA

28 MOIPiP

PIEL. RODZINNE 39 MOIPiP

KURS SPECJALISTYCZNY

ENDOSKOPIA 56 MOIPiP

WYKONANIE I INTERPRETACJA EKG 138 MOIPiP

OPIEKA PALIATYWNA 40TPCH HospicjumKoszty-MOIPiP

SZCZEPIENIA OCHRONNE 180MCZPKoszty- MOIPiP

SZCZEPIENIA NOWORODKÓW 30MCZPKoszty- MOIPiP

KURS DOKSZTAŁCAJĄCY

WYKONANIE EEG 37 MOIPiP

ZAAWANSOWANE ZABIEGI REANIMACYJNE (...) 600

MOIPiP

KOMPLEKSOWE ZAOPATRYWANIE RANOPATRUNKAMI J&J

156MOIPiP nie pokrywa kosztów kursu

1. W pozostałych szkoleniach dla pielęgniarek i położnych uczestniczy-ło 266 osób, tj.:• szkolenie dla pielęgniarek i położnych z zakresu antykoncepcji i HTZ – 75 osób,• szkolenie dla pielęgniarek i położ-nych z zakresu diagnostyki, leczenia i pie-lęgnowania chorych z gruźlicą – 86 osób• szkolenie dla pielęgniarek i położ-nych „Badania przesiewowe u nowo-rodków”-30 osób,• szkolenie dla pielęgniarek i położ-nych „Nowe standardy w pielęgnacji matki i dziecka w trzech pierwszych tygodniach po porodzie.” – 75 osób.

Zasady naboru na kursy i szkolenia planowane w drugiej połowie br. Kursy i szkolenia są bezpłatne dla pielęgniarek i położnych regularnie opłacających składki na rzecz Mało-polskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. Kwestionariusze zgłoszeniowe na kursy należy składać w podanych ter-minach naboru. Zgłoszenia wypełnio-ne nieczytelnie, niepoprawnie nie bę-dą rozpatrywane.

Specjalizacje. Małopolska Okręgowa Rada Pielę-gniarek i Położnych informuje, że zostało wygrane postępowanie przetargowe na organizację specjalizacji w dziedzinie pie-lęgniarstwa operacyjnego dla pielęgniarek oraz specjalizacji w dziedzinie pielęgniar-stwa w środowisku nauczania i wychowa-nia. Specjalizacje finansowane są ze środ-ków Ministerstwa Zdrowia. Z uwagi na krótkie terminy poszcze-gólnych procedur rozpoczęcia specjaliza-cji prosimy o śledzenie informacji na na-szej stronie internetowej (www.moipip.org.pl), na której będą podawane informa-cje na bieżąco dotyczące terminu naboru, egzaminu i literatury, w oparciu o którą należy przygotować się do egzaminu. Jednocześnie informujemy, że prze-targ na kolejne specjalizacje tj: specjaliza-cji w dziedzinie pielęgniarstwa zachowaw-czego, specjalizacji w dziedzinie pielę-gniarstwa położniczego oraz specjalizacji w dziedzinie organizacji i zarządzania pla-nowany jest w listopadzie br.

ogłoszeniaad vocem ogłoszenia ad vocem

▪ Zuzanna Mysłowska

ad vocem 23

ad vocemad vocem

KursyLp. Rodzaj szkolenia Czas trwania Tryb Termin naboru Data rozpoczęcia

1.Kurs kwalifikacyjny – pielęgniarstwo neonatologiczne(dla pielęgniarek i położnych)

4 -6 m-cy Mieszany 01.07-20.08 Jesień br.

2.Kurs kwalifikacyjny – pielęgniarstwo operacyjne(dla pielęgniarek i położnych)

3 -6 m-cy Mieszany 01.07-15.08 Jesień br.

3.Kurs kwalifikacyjny – pielęgniarstwo anestezjologiczne i int. terapii (dla pielęgniarek)

3-6 m-cy Mieszany 01.07-15.08 Jesień br.

4.Kurs kwalifikacyjny – pielęgniarstwo ratunkowe(dla pielęgniarek)

3-6 m-cy Mieszany Podamy we wrześniu Jesień br.

5.Kurs kwalifikacyjny – pielęgniarstwo nefrologiczne z dializoterapią (dla pielęgniarek)

3-6 m-cy Mieszany Podamy we wrześniu Jesień br.

6.Kurs dokształcający – Wykonywanie badania Eeg dla pielęgniarek

4 dni dzienny 01.08 – 15.09 Jesień br.

Kurs szczepień ochronnych - dla pielęgniarek. MOIPiP informuje, że zgłoszenie na kurs należy po-brać ze strony internetowej Małopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego (www.mczp.com.pl) i przesłać na adres organizatora:Małopolskie Centrum Zdrowia Publicznego Ośrodek Doskonalenia Kadr Medycznych ul. Kapelanka 60 30-347 Kraków Do wniosku należy dołączyć: 1. kserokopię PWZ, 2. zaświadczenie o oddelegowaniu na kurs, w ramach urlopu szkoleniowego, 3. zaświadczenie potwierdzające odprowadzanie składek na rzecz MOIPiP, Zaświadczenie o oddelegowaniu na kurs oraz zaświad-czenie potwierdzające odprowadzanie składek na rzecz MOIPiP należy dostarczyć w dniu rozpoczęcia kursu. Z uwagi na fakt długiego czasu oczekiwania na kurs, dane zawarte z dokumentach mogą ulec zmianie. Kurs przezna-czony jest dla pielęgniarek należących do Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych, regularnie opła-cających składki członkowskie.

Wszelkie informacje na temat kursu można uzyskać w Małopolskim Centrum Zdrowia Publicznego, nr tel: 012 269 05 19.

Kwestionariusze zgłoszeniowe należy składać w Małopol-skim Centrum Zdrowia Publicznego. Kurs szczepień ochronnych - dla położnych. Wszystkie zasady naboru i przesyłania zgłoszeń na kurs są identyczne jak w przypadku kursu szczepień dla pielęgniarek.

Obecnie nabór odbywa się na bieżąco, kurs realizowany jest po zebraniu się grupy chętnych. Wszelkie informacje można uzyskać w Małopolskim Cen-trum Zdrowia Publicznego. Kwestionariusze zgłoszeniowe należy składać w MCZP.

Kurs specjalistyczny „Wykonanie i interpretacjazapisu elektrokardiograficznego”. Komisja Kształcenia informuje, że we wrześniu poda-my termin naboru na kolejne edycje kursu, realizowane w 2008 roku.

Kurs specjalistyczny „Endoskopia”. Kurs realizowany jest na bieżąco. Termin kolejnego na-boru na kurs w roku 2008 podamy po wakacjach. Zasady naboru na kurs dokształcający dla pielęgniarek i położnych – Zaawansowane zabiegi reanimacyjne i po-stępowanie w stanach zagrożenia życia. 1. osoba odpowiedzialna za organizację szkolenia w da-nej placówce (pełnomocnik, przełożona itp.) zgłasza w biu-rze Izby listę osób chętnych do udziału w kursie. 2. grupa musi liczyć 40 osób. 3. osoba odpowiedzialna zobowiązana jest do podania swoich danych i numeru telefonu kontaktowego, 4. koordynator kursu-pani Małgorzata Smoleń ustala ter-min szkolenia, uwzględniając kolejność zgłoszeń (nr tel: 693 980-566), 5. kwestionariusze zgłoszeniowe wraz z kserokopiami Prawa Wykonywania Zawodu należy złożyć do osoby od-powiedzialnej za organizację szkolenia w danej placówce przed wyznaczonym terminem kursu, 6. osoba odpowiedzialna przekazuje zgłoszenia całej gru-py do biura MOIPiP.

ogłoszeniaad vocem ogłoszenia ad vocem

ad vocem24

ad vocemad vocem

Notatka ze spotkania w sprawie pielęgniarskiej opieki długoterminowej

ogłoszeniaad vocem ogłoszenia ad vocem

W spotkaniu 31.05.2007 udział wzięli:• ze strony środowiska Pielęgnia-rek Tadeusz Wadas - Przewodniczą-cy Małopolskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołożnychIzabella Cwiertnia - Przewodnicząca Kolegium Pielęgniarek i Położnych Ro-dzinnych• ze strony Małopolskiego Oddzia-łu Wojewódzkiego NFZ w KrakowieLucyna Cichoń-SzyperkoAgnieszka Rawicz – RaciborskaKatarzyna Tarnawska

• Izabela Ćwiertnia

W trakcie spotkania osoby reprezentujące środowisko pielęgniarskie poruszyły następujące zagadnienia:1. Zasady finansowania pielęgniarskiej opieki długo-terminowej - konieczne jest ustalenie jednolitego i jasnego stanowiska w przedmiotowej sprawie ze strony NFZ.2. Wyrównanie kontraktów do pełnego etatu pielę-gniarskiego tj. maksymalnie 5 pacjentów na pielęgniar-kę w skali całego roku.3. W przypadku powiatów, w których nie ma dostęp-ności do pielęgniarskiej opieki długoterminowej istnieje konieczność ogłoszenia konkursów uzupełniających.4. Przewodniczący Małopolskiej Rady Pielęgniarek i Położnych zobowiązał się dostarczyć do oddziału Fun-duszu własne dane na temat dostępności do w/w, tj. wskaźniki dostępności, uwzględniając aktualną wiedzę, wywiady środowiskowe i problemy w poszczególnych powiatach związanych z opieką pielęgniarską.5. Został poruszony również problem hospicjów do-mowych. Strona zgłasza, że w hospicjach domowych winno być pod opieką minimum 15 pacjentów. W świe-tle powyższego obecne kontrakty znacznie ograniczają dostępność do tego zakresu świadczeń, (istnieją kon-trakty obejmujące od 1-2 pacjentów).6. Przewodnicząca Kolegium Pielęgniarek i Położnych zaproponowała „kartę czynności pielęgniarki” na jednej strome wszystkie dni jednego miesiąca, w którym objęty jest pacjent opieką tak, aby w’’ sposób ekonomiczny i ekologiczny wykorzystać arkusz A4. Arkusz do akcepta-cji w załączniku

W związku z powyższym strona oddziału Funduszu wyraziła swoje stanowisko;1. Do końca czerwca zostanie ponownie sformułowa-ne stanowisko, co do interpretacji sprawozdawania pie-lęgniarskiej opieki długoterminowej i informacja na ten temat ukaże się na stronie internetowej Funduszu w celu udostępnienia jej wszystkim zainteresowanym.2. Po korekcie planu finansowego w rodzaju OPD priorytetowo zostaną przyznane środki na wyrównanie kontraktów do pełnego etatu pielęgniarskiego, a na-stępnie w miarę możliwości finansowych w przedmioto-

wym zakresie ewentualnie zostaną ogłoszone konkur-sy uzupełniające w powia-tach, w których dostępność jest najbardziej ograniczo-na.3. Oddział MOW akcep-tuje kartę czynności pielę-gniarki gdzie na jednej stronic mieszczą się wszyst-kie dni miesiąca. Z zastrze-żeniem, aby wszystkie za-warte w niej dane były zgodne załącznikiem nr 5 do materiałów informacyj-nych OPD na 2007 rok.

pielęgniarskiej opieki długoterminowej

ad

ad vocem 25

ad vocemad vocem

ogłoszeniaad vocem ogłoszenia ad vocem

Alina Rumun urodziła się 15.07.1924 roku w Zawierciu w ro-dzinie katolickiej. Córka Stanisławy i Henryka, jako druga z trojga dzie-ci. W roku 1933 rodzina przeniosła się na Śląsk, gdzie ojciec dostał pra-cę, a dzieci miały lepsze warunki do nauki. Uczęszczała do żeńskiego gimnazjum w Katowicach. Wybuch II Wojny Światowej w 1939 roku spowodował, że Rumunowie zmu-szeni byli wrócić do Zawiercia, któ-re wraz z całym Śląskiem zostało wcielone do Rzeszy Niemieckiej. W roku 1940 umiera matka, wkrótce potem Niem-cy rekwirują dom i ogród a rodzina ulega rozproszeniu. 17-letnia Alina podczas próby przekroczenia granicy do General-nego Gubernatorstwa zostaje ujęta i ska-zana przez Niemców na 3 m-ce robót w obozie karnym. Była to praca w nie-ludzkich warunkach, na zamarzniętych polach, w zimnie, brudzie, głodzie i wsza-wicy. Po powrocie z obozu udało jej się zdobyć pracę, co uchroniło ją przed zesła-niem na roboty w głąb Rzeszy. Po klęsce Niemiec Alina kontynuowała przerwaną naukę w gimnazjum. W latach 1945-1948 jest uczennicą Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarsko-Położniczej, którą kończy z wynikiem bardzo dobrym uzyskując dy-plom pielęgniarki i położnej. W swojej karierze zawodowej praco-wała w: –Wojewódzkiej Poradni Skórno - Wenerologicznej przez okres 2 lat, -Uni-wersyteckim Szpitalu Klinicznym na od-działach neurochirurgii, interny, onkolo-gii, na porodówce, oraz ambulatoriach klinicznych; okulistycznym, laryngolo-gicznym. W latach 1958-1981 jest zatrud-niona w Pielęgniarstwie Parafialnym. W grudniu 1981 przeszła na emeryturę, nadal pracując w Pielęgniarstwie Parafial-nym jako wolontariuszka. W roku 1945 zafascynowana liturgią benedyktynów z Tyńca uczestniczy w na-bożeństwach, konferencjach i innych uro-czystościach w Opactwie Tynieckim. Po-znając stopniowo regułę benedyktyńską

zostaje oblatką tego za-konu. Tam zetknęła się bliżej z wybitną pielę-gniarką Hanną Chrza-nowską (obecnie Służeb-nicą Bożą). Ich przyjaźń zaowocowała współpra-cą w Pielęgniarstwie Pa-rafialnym, wielkim dzie-le na rzecz najuboż-szych, najciężej i prze-wlekle chorych. W la-

tach powojennych w Pol-sce Ludowej nie istniała instytucjonalna forma opieki domowej nad przewlekle chorymi, stąd Pielęgniarstwo Parafialne wypełniło tą istotną lukę. Działalność Pie-lęgniarstwa Parafial-nego objęła Kraków i wkrótce potem całą diecezję krakowską. Po śmierci Hanny C h r z a n o w s k i e j w 1973 roku, Alina Rumun mając dobre przygotowanie fa-chowe kontynuuje rozpoczęte dzieło, koordynując pracę pielęgniarek spra-wujących opiekę w domach. Do zadań Pielęgniarstwa Para-fialnego należało: zebranie możliwie dużej grupy perso-nelu fachowego do opieki nad chorymi w domach, zamiesz-kujących najczęściej w trudnych warun-kach, zdanych nie-kiedy tylko na po-moc sąsiadów, współpraca z od-działami szpitalny-mi, zwłaszcza z on-kologicznym, prze-szkolenie wolonta-riuszy do sprawowa-nia codziennej opie-

ki, organizowanie rekolekcji dla chorych oraz transportu do domów rekolekcyj-nych, pozyskiwanie do współpracy stu-dentów i kleryków. Ponadto do zadań na-leżało prowadzenie kursów pielęgniar-skich dla sióstr zakonnych. Ukończenie kursu, było potwierdzane zaświadczeniem (podpisywane osobiście przez kardynała K. Wojtyłę), na podstawie, którego siostry zakonne mogły otrzymać pracę w szpita-lach i domach opieki. Alina Rumun kontynuuje swoją dzia-łalność w Pielęgniarstwie Parafialnym ja-ko wolontariuszka do roku 1995.. Działal-ność w tym okresie przypadła na ciężkie lata stanu wojennego w Polsce. Pomimo reglamentacji środków żywności, czysto-ści, benzyny, w systemie kartkowym, uda-ło się jej nadal organizować wyjazdy na wypoczynek dla kilkuset osób (ok. 500 rocznie). W roku 1982 zorganizowała wczasy dla 281 chorych oraz 4 turnusy dla 113 dzieci specjalnej troski, w 1983 roku wyjazdy letnie dla 437 chorych i 81 dzieci. W następnych latach liczba wyjeżdżają-cych chorych zwiększyła się. Dla porów-

nania w latach 60/70 or-ganizowano wyjazdy dla 100 – 200 chorych a w la-tach 80/90 uczestniczyło w nich 400 – 600 cho-rych w różnych ośrod-kach diecezji. Przez wiele lat działała w Polskim Towarzystwie Pielęgniarskim. Jest autorką wielu arty-kułów dotyczących pro-blemów ludzi chorych i starych oraz autorką rozdziału „Pielęgnowa-nie na oddziale neuro-chirurgicznym” w pod-ręczniku pod redakcją Teresy Kulczyńskiej „Pie-lęgniarstwo Specjali-styczne”. Aktualnie przebywa w domu opieki w Pod-górkach Tynieckich, gdzie nadal prowadzi ko-respondencję z byłymi podopiecznymi.

Gratulujemy serdecznie. O uroczystym wręczeniu medalu redakcja poin-formuje w kolejnym nu-merze „Ad Vocem”.

Laureatka medalu Florence NightingaleZgodnie z wnioskiem z 28.12.2006 roku, Polskiego Towarzystwa Pielę-gniarskiego, Katolickiego Stowarzyszenia Pielęgniarek i Położnych Pol-skich, Konsultanta Wojewódzkiego w Dziedzinie Pielęgniarstwa i Pielę-gniarstwa Położniczo-Ginekologicznego oraz Małopolskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych Pani Alina Rumun-pielęgniarka, otrzyma-ła najwyższe odznaczenie pielęgniarskie-Medal Florence Nightingale.Poniżej przedstawiamy życiorys.

• Tadeusz Wadas

wlekle chorych. W la-

zostaje oblatką tego za-konu. Tam zetknęła się bliżej z wybitną pielę-gniarką Hanną Chrza-nowską (obecnie Służeb-nicą Bożą). Ich przyjaźń zaowocowała współpra-cą w Pielęgniarstwie Pa-rafialnym, wielkim dzie-le na rzecz najuboż-szych, najciężej i prze-

Alina Rumun urodziła się 15.07.1924 roku w Zawierciu w ro-dzinie katolickiej. Córka Stanisławy i Henryka, jako druga z trojga dzie-ci. W roku 1933 rodzina przeniosła się na Śląsk, gdzie ojciec dostał pra-cę, a dzieci miały lepsze warunki do nauki. Uczęszczała do żeńskiego gimnazjum w Katowicach. Wybuch II Wojny Światowej w 1939 roku spowodował, że Rumunowie zmu-szeni byli wrócić do Zawiercia, któ- wlekle chorych. W la-

konu. Tam zetknęła się bliżej z wybitną pielę-gniarką Hanną Chrza-nowską (obecnie Służeb-nicą Bożą). Ich przyjaźń zaowocowała współpra-cą w Pielęgniarstwie Pa-rafialnym, wielkim dzie-le na rzecz najuboż-szych, najciężej i prze-wlekle chorych. W la-

ad vocem26

ad vocemad vocem

Dyrektor ZESPOŁU ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ W WADOWICACH

ul. Karmelicka 5, 34-100 Wadowice

Oddziału Wewnętrznego IOddziału Noworodków i WcześniakówOddziału Obserwacyjno - ZakaźnegoOddziału DziecięcegoOddziału Chirurgii Ogólnej

Oddziału Anestezjologii i Intensywnej TerapiiBloku OperacyjnegoSzpitala Powiatowego im. Jana Pawła II w Wadowicach.

zamierza ogłosić konkursy na stanowiska Pielęgniarek Oddziałowych

Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnejul. Szpitalna 14, 34-400 Nowy Targ

zamierza ogłosić konkursy na stanowiska Pielęgniarek Oddziałowych

- Oddziału Chirurgii Ogólnej- Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii,

- Oddziału Psychiatrii- Oddziału Kardiologii

- Oddziału Opiekuńczo - Leczniczego- Oddziału Leczenia Alkoholowych Zespołów

Abstynencyjnych,- Oddziału Ginekologiczno - Położniczego,

Bloku Operacyjnego

zamierza ogłosić konkursy na stanowiska Pielęgniarek

Oddziałowych

• Oddziału Psychiatrii Sądowej o Wzmożonym Stopniu

Zabezpieczenia

• Oddziału Ogólnopsychiatrycz-nego Kraków - Śródmieście

• Oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu

DyrektorSzpitala Specjalistycznego

im. J. Babińskiego ul. Babińskiego 29, 30-393 Kraków

Dyrektor Szpitala Powiatowego w Chrzanowieul. Topolowa 16, 32-500 Chrzanówzamierza ogłosić konkursy na stanowiska Pielęgniarek Oddziałowych

• Oddziału Pielęgnacyjno-Opiekuńczego• Oddziału Pulmonologii• Oddziału Ortopedii• Oddziału Wewnętrznego II• Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii• Oddziału Psychiatrii• Bloku Operacyjnego• Położnej Oddziałowej Oddziału Ginekologii i Położnictwa

ogłoszenia ad vocemogłoszeniaad vocem

ad vocem 27

ad vocemad vocem

NAJSKUTECZNIEJSZA FIRMA REKRUTACYJNA oferująca najlepsze stanowiska pracy w szpitalach

w Dublinie i innych częściach Irlandii,Pokrycie kosztów przelotu, pełna pomoc

w rejestracji, pełna opieka nad kandydatami

Zaprasza pielęgniarki a w szczególności instrumentariuszki, anestezjologiczne, pediatryczne, intensywna terapia,położne oraz techników radiologów

POZIOM ANGIELSKIEGO CO NAJMNIEJ ELEMENTARNYNA NAJWIĘKSZE SPOTKANIE INFORMACYJNO - REKRUTACYJNE

KRAKÓW 26 lipca godz.11.00 lub 27 lipca godz.11.00SALA KONFERENCYJNA; KRAKÓW ul. Lublańska 34

(autobusy 129 /152 z Dworca Głównego)

Szczegóły, zapisy, informacje, formularze na: www.pielegniarki.w.irlandii.pl

W CZASIE SPOTKANIA LOTERIA NAGRÓDWYCIECZKA DO DUBLINA DLA 2 OSÓB I INNE ATRAKCJE

DODATKOWO: informacji co do lokalizacji, dojazdu oraz możliwości przystąpienia do tanich kursów angielskiego dla pielęgniarek udziela: Szkoła Jezykowa Select,

Kraków ul. Lublańska 34, tel. (012) 616 21 42

DyrektorSzpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego

SP ZOZ w Krakowie

ogłasza konkurs na stanowisko

Pielęgniarki OddziałowejOddziału Chorób Wewnętrznych III

Wymagane kwalifikacje zgodnie z rozporządzeniem MZiOS z dnia 29.03.1999 r. (Dz. U. Nr 30, poz. 300).Kandydaci zgłaszający się do konkursu powinni złożyć doku-menty, o których mowa w Rozporządzeniu MZiOS z 19.08.1998 r. (Dz. U. Nr 115, poz. 749 z późn. zm.) w ter-minie 30 dni od daty ukazania się ogłoszenia pod adresem:Szpital Specjalistyczny im. Stefana ŻeromskiegoSamodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej,31-913 Kraków os. Na Skarpie 66,z adnotacją na kopercie “Konkurs”, ze wskazaniem oddziału oraz swoje imię, nazwisko, adres.O terminie i miejscu przeprowadzenia konkursu kandydaci zostaną powiadomieni indywidualnie.Konkurs został ogłoszony w gazecie „Rzeczpospolita” w dniu 11.06.2007 r.

Dyrektor Szpitala św. Annyul. Szpitalna 3, 32-300 Miechów

zamierza ogłosić konkursyna stanowiska Pielęgniarek Oddziałowych

Oddziału Chorób Wewnętrznych I o profilu ogólnym

- Oddziału Chirurgii,- Oddziału Noworodków

- Oddziału dla Przewlekle ChorychSzpitalnego Oddziału Ratunkowego

-Bloku Operacyjnego

ogłoszenia ad vocem

ad vocem28

ad vocemad vocem

ogłoszeniaad vocem

ad vocem 29

ad vocemad vocem

ogłoszenia ad vocemogłoszeniaad vocem

CECHY NASZEJ POŻYCZKI GOTÓWKOWEJ· Decyzja kredytowa już w 2 godziny · Minimum formalności i szybkie przekazanie środków po zawar-

ciu umowy· Bez poręczycieli i zabezpieczeń · Złożenie wniosku bez konieczności wizyty w banku – drogą te-

lefoniczną· Pieniądze na dowolny cel· Możliwość łączenia dochodów osób wspólnie niezameldowa-

nych i niespokrewnionych ze sobą· Nie wymagany podpis współmałżonka· Wcześniejsza spłata pożyczki możliwa bez żadnych dodatko-

wych opłat· Dostępna opcja ubezpieczenia spłaty pożyczki· W racie zawarty jest całkowity koszt kredytu (kapitał, pro-

wizja, odsetki) -żadnych dodatkowych opłat

· Minimalny wiek wnioskodawcy – 24 lata· Rodzaj zatrudnienia – umowa o pracę, renta, emerytura lub własna działalność gospodarcza

· Okres kredytowania od 12 do 48 miesięcy · Wysokość pożyczki od 2 000 zł do 30 000 zł · Minimalny dochód 400 pln netto

Kwota pożyczki 12 24 36 48

3 000 zł 284,52 155,52 113,02 941,81

6 000 zł 569,05 311,04 226,03 184,26

10 000 zł 948,42 518,40 376,72 307,10

15 000 zł 1 422,64 777,60 565,08 460,64

20 000 zł 1 896,85 1 036,80 753,45 614,19

25 000 zł 2 371,06 1 296,00 941,81 767,74

ZŁÓŻ WNIOSEK PRZEZ TELEFON! 0 – 801 88 99 77Całkowity koszt połączenia – jeden impuls połączenia lokalnego. Możesz również zadzwonić pod numer 22/ 31 40 150

Dzwoniąc na infolinię prosimy podać kod promocji oraz przygotować dowód osobisty i numer konta, na które zostaną przelane pieniądze. Kod promocji 35 194

OFERTA KREDYTOWA DLA PRACOWNIKÓW SŁUŻBY ZDROWIA

Beneficial Kredyt, pion bankowości detalicznej HSBC Bank Polska S.A. pragnie przedstawić ofertę pożyczki gotówkowej przygotowanej specjalnie dla Państwa.

Przykładowa rzeczywista roczna stopa procentowa wyliczona od całego kosztu’’,Kredy-tu Ekspresowego Gotówkowego” zaciągniętego w kwocie 10 000 na okres 48 miesięcy wyno-si 22,57%. Nominalne oprocentowanie wynosi 18,84% Efektywny koszt kredytu w skali roku podany jest w tabeli.

ad vocem30

ad vocemad vocem

Exciting opportunities on offer in one of the most vibrant and fastest growing cities in Europe … Galway in the Republic of Ireland

Come join us …

REQUIRED IMMEDIATELY

ENGLISH SPEAKING REGISTERED NURSES

The Galway Clinic has101 beds and is a brand new, state of the art hospital in Galway, Ire-land. Specialties include in patient and Same Day Surgery, Oncology, Radiotherapy, Car-

diac Cath Lab, Interventional Radiology and Intensive Care

We offer a comprehensive onsite orientation program to meet the needs of new employ-ees, educational support, professional development opportunities, and attractive salaries ranging from €29,744 to €43,430 a year, excellent terms & conditions, full time and part

time positions and free staff car parkingFor more information visit our website: www.galwayclinic.com

or telephone us at + 353 (0) 91 785700.Please submit CV / Résumé to: sinead.flynn@galwayclinic.com or mail to:

Sinead Flynn, Administration, Galway Clinic, Doughiska, Galway, Ireland

www.galwayclinic.com

ogłoszeniaad vocem

ad vocem 31

ad vocemad vocem

ogłoszeniaad vocem

†Koleżance

Janinie Marciszwyrazy głębokiego współczucia

z powodu śmierci

MĘŻAskładają koleżanki

z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Pielęgniarek w Limanowej

†Wyrazy głębokiego współczucia

dla pielęgniarki Teresy Bizubz powodu śmierci

CÓRKISkłada

cały zespół Oddziału OtolaryngologiiSzpitala Specjalistycznego

im. st. Żeromskiego w Krakowie

†Wyrazy głębokiego współczucia z po-

wodu śmierci

OJCAkoleżance

Bernadetcie Kowalczyk - Duchnowskiej

składa zespół Oddziału IB Szpitala Specjalistycznego

im. dr J. Babińskeigo

†Wyrazy głębokiego współczucia

z powodu śmierci

OJCAkoleżance Bogusławie Widz

składazespół Oddziału IB Szpitala

Specjalistycznegoim. dr J. Babińskiego

†Pani

Małgorzacie Brykczyńskiejwyrazy serdecznego współczucia

z powodu śmierci

MAMYskłada

Katolickie StowarzyszeniePielęgniarek i Położnych Polskich

†Koleżance Elżbiecie Głód Pielęgniarce Oddziałowej

Oddziału Chirurgii Szpitala przy Areszcie Śledczym wyrazy głębokiego współczucia

z powodu śmierci

OJCAPracownicy Działu Służby Zdrowia

Szpitala przy Areszcie Śledczym w Krakowie

†MAMY

Koleżance ANI GOŁĘBIOWSKIEJskładają przyjaciele

ze Szpitala Zakonu Bonifratrów

Wyrazy głębokiego współczucia z powodu z powodu śmierci

†Wyrazy głębokiego współczucia

dla koleżanki Zuzanny Piwowarczykz powodu śmierci

OJCAskładają koleżanki

z Oddziału DziecięcegoSzpitala Powiatowego w Chrzanowie

Pismo Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołożnychZespół redakcyjny: Janina Łęgosz – koordynator, Tadeusz Wadas, Ewa Doeringer, Bożena Dworska, Beata Kalisz, Ewa Kostrz, Agnieszka Kurbiel, Ewa Leśniak, Maria Skołuba, Stanisław Łukasik.Fotografie: archiwum redakcjiSkład i projekt okładki: Bartosz BandułaProsimy o korespondencję na adres:31-153 Kraków, ul. Szlak 61, tel. / fax 012 422 – 88 – 54Nakład: 3500 egz.e-mail Małopolskiej Izby: biuro@moipip.org.plStrona internetowa Małopolskiej Izby: www.moipip.org.pl

ad vocemad vocem

Konkurs fotograficznyRedakcja pisma Ad vocem ogłasza konkurs fotograficzny pt. „Zdjęcie z wakacji”. Do udziału zapraszamy wszystkich czytelników naszego periodyku. Prace należy przesyłać na adres redakcji do końca sierpnia 2007 roku (forma dowolna). Pięć najlepszych fotografii opublikujemy we wrześniowym numerze pisma. Na wyróżnionych uczestników zabawy czekają również nagrody rzeczowe.