ABC wolontariatu (pdf) - ngo.chorzow.eungo.chorzow.eu/_DOKUMENTY/abc_wolontariatu.pdf · 3 Ustawa...

wydawnictwoFika infopublikacja bezpłatna

Fundacja "Inicjatywa Kobiet Aktywnych" FIKA w Olsztynie

Publikacja projektu MAM PRAWO DO PRAWA realizowanego przez Fundację „Inicjatywa Kobiet Aktywnych” FIKA w Olsztynie w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Poddziałanie 5.4.2 "Rozwój dialogu obywatelskiego".

Projekt współ�nansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

ISBN 978-83-933636-3-6

mam prawo do prawa

autorka: Sandra Kołodziejska

WOLONTARIAT


publikacja bezpłatna

Komiks

Fiwydawnictwo Fika info

publikacje wydane publikacje planowane

ABC MEDIACJI



Opra

cowa

ła M

arze

na Ra

dzka

-Wiśn

iewsk

a ABC PRAWA RODZINNEGO I SPADKOWEGO



Opra

cowa

ł Ada

m Po

szewi

ecki

ABC Wolontariatu

Opra

cowa

ła M

onika

Falej

Fundacja „Inicjatywa Kobiet Aktywnych” FIKABiuro: ul. Tarasa Szewczenki 1, 10-274 OlsztynTel. 0048 505 344 605, 0048 503 680 500www.�ka.pl, www.mamprawo.�ka.pl�[email protected], mamprawo.�[email protected]

KRS 0000208292, Regon 519617664, NIP 739 342 15 86Nr ewid. w rejestrze Instytucji Szkoleniowych WUP w Olsztynie 2.28/00054/2010

Broszurę opracowała: Monika FalejProjekt: maxvizual

© Copyright by Fika, Olsztyn 2011

1

SpiS Treści Kto to jest wolontariusz? 5

co to jest wolontariat? 10

Gdzie i na jakich zasadach mogą pracować wolontariusze? 11

Obszary pracy wolontaryjnej 13

Ubezpieczenie wolontariusza i wolontariuszki 20

Wypadek 23

Kwestie podatkowe 27

Ochrona danych osobowych 28

przydatne strony internetowe 30

Wzory dokumentów 32

Bibliografia 52

3

„ABc prawa dotyczącego wolontariatu” to broszura zawierająca zbiór informacji z zakresu aspektów

prawa, które określa funkcjonowanie wolontariuszy i wolontariuszek w polsce. Wiele osób chcących pracować

woluntarystycznie, jak również instytucje zamierzające przyjąć wolontariuszy do pracy, kierują się ideą wolontariatu,

chęcią pomagania innym, magią niesienia bezinteresownej pomocy. Niejednokrotnie zapomina się jednak

o prawnych aspektach, które dotyczą pracy wolontariackiej. Każdy ma prawo do prawa, do jego znajomości, powinien

je stosować i przestrzegać. Dlatego publikacja ta kierowana jest do osób pragnących pracować woluntarystycznie,

do wolontariuszy i wolontariuszek oraz do instytucji, które korzystają z ich pomocy. paremia łacińska mówi

„nie znajomość prawa szkodzi”1, czyli nic nie zwalnia nas z odpowiedzialności za podejmowane działania i ich

konsekwencje (w tym prawne). W trudnych sytuacjach nie możemy usprawiedliwiać się nieznajomością prawa.

Dlatego właśnie do zapoznania się z tą broszurą zachęcam każdą osobę, która pracuje jako wolontariusz i chce

uniknąć konsekwencji wynikających z niewiedzy w zakresie norm prawnych w obszarze wolontariatu.

1 „Język łaciński dla prawników”, łac. „Ignorantia iuris nocet”, Rezler Jan Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

WSTĘp

4

podstawowym dokumentem regulującym aspekty prawne wolontariatu w polsce jest „Ustawa o działalności

pożytku publicznego i o wolontariacie” (dalej w tekście będziemy ją nazywać „Ustawą opp”) 2.

Dokument ten w sposób kompleksowy ujmuje w ramy prawne działalność organizacji pozarządowych

i wolontariuszy w polsce. rozdział iii Ustawy opp w całości poświęcony jest wolontariatowi. Określone są w nim

m.in.:

• kto to jest wolontariusz,

• gdzie i na jakich zasadach mogą pracować wolontariusze,

• w jakim zakresie należy ich ubezpieczać,

• jakie koszty pracy wolontariuszy można im zwracać,

• jak przygotować ich do pracy.

2 Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. z 2010 r., Nr 234, poz.1536 z późn. zm.).

5

KTO TO jeST WOlONTAriUSz?

Według art. 2 ust. 3 Ustawy opp wolontariusz

to osoba fizyczna, świadcząca nieodpłatnie w sposób

ochotniczy pracę na rzecz korzystającego na zasadach

określonych w ustawie. Nasuwa się pytanie: czy

w związku z tym, że wolontariusz/wolontariuszka

świadczą pracę są pracownikiem w rozumieniu prawa

pracy?

W o l o n t a r i u s z a n i w o l o n t a r i u s z k a

nie są pracownikami, ponieważ za swoją pracę

wykonywaną na rzecz korzystającego nie pobierają

w ynagrodzenia. świadczenie to ma charakter

nieodpłatny, a wolontariusze realizują je na podstawie

porozumienia wolontariackiego, cz yl i umow y

cywilnoprawnej, a nie umowy o pracę (art. 3 w zw. z art.

42 Ustawy). Wolontariusza nie możemy zakwalifikować

jako pracownika nawet pomimo tego, że wykonuje

on swoje świadczenia pod kierownictwem. Warto

również przytoczyć opinię, według której nie powinno

być kwestionowane słowo „praca” w odniesieniu do

usług świadczonych przez wolontariusza. Hasło to

jest używane w znaczeniu szerszym niż wykonywanie

obowiązków w ramach stosunku pracy i nie ma ono

„magicznej” mocy powodującej przekształcenie danego

stosunku prawnego w stosunek pracy. zgodnie z art.

22 § 1 Kodeksu pracy3 przez nawiązanie stosunku

pracy pracownik zobowiązuje się do wykonania

pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod

jego kierownictwem, a pracodawca do zatrudnienia

pracownika za w ynagrodzeniem. zatrudnienie

na takich warunkach jest zatrudnieniem na podstawie

stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej

przez strony umowy (art.22 § 11 k.p.). Stosunek pracy

nawiązuje się na podstawie umowy o pracę, powołania,

wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę (art.2 k.p.).

z zagadnieniami prawa pracy związane są obawy

wyrażane niekiedy przez przedstawicieli organizacji

pozarządowych. zastanawiają się oni bowiem, czy

organy ochrony prawa pracy podczas dokonywania

kontroli nie zakwestionują pracy wykonywanej przez

wolontariuszy?

3 Ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. z 1998 nr 21 poz. 94 z póź.zm.).

6

czy urzędnicy nie przyjmą przypadkiem,

że strony (wolontariusza i organizację) łącz y

w r ze c z y w i s to ś c i s to s u n e k p ra c y. G d y by t a k

stwierdzono, urzędnicy mieliby prawo wyciągnięcia

daleko idących niekorzystnych konsekwencji dla

zatrudniającej wolontariusza organizacji, w postaci

kary za wykroczenie przewidzianej w art. 281 pkt

1 k.p., konieczności wypłacenia wolontariuszowi

wynagrodzenia za wszystkie usługi, a także konieczności

zapłacenia składek na ubezpieczenie społeczne i nakazu

dopełnienia innych obowiązków przewidzianych

w przepisach prawa pracy. pewną podstawą dla

tych obaw może być fakt, iż w praktyce zasadniczym

kryterium, jakie stosują inspektorzy pracy i sądy pracy

dla dokonania kwalifikacji danego stosunku prawnego

jest łączący świadczącego pracę z drugą stroną

stosunek podporządkowania (praca wykonywana „pod

kierownictwem”). W typowych sytuacjach wolontariusz

nie podejmuje swoich działań całkowicie samodzielnie,

lecz powinien stosować się do wskazówek drugiej

strony, która jego pracę organizuje. pomimo powyższej

cechy pracy wolontariusza/wolontariuszki nie możne

być wątpliwości, że czynności przez niego wykonywane

nie mieszczą się w ramach stosunku pracy. Samo

podporządkowanie nie wystarcza do uznania, że w grę

wchodzi stosunek pracy. Tymczasem kryterium to

jest w praktyce organów pracy najważniejsze jedynie

dlatego, że najistotniejszym problemem, któr y

organy te rozstrzygają, jest określenie charakteru

prawnego stosunków odpłatnych. Nie powinno być

żadnych wątpliwości, że o ile wyraźnie zastrzeżono

nieodpłatność usług świadczonych przez wolontariusza/

wolontariuszkę, nie jest on z drugą stroną związany

stosunkiem pracy. reasumując można powiedzieć,

że : s tosunek prawny łącząc y kor z ysta jącego

z wolontariuszem nie jest stosunkiem pracy, tylko

stosunkiem cywilnoprawnym, a wykonywana przez

wolontariusza praca na rzecz korzystającego jest

świadczeniem „odpowiadającym świadczeniu pracy”,

a nie świadczeniem pracy.

W związku z powyższym należy pamiętać,

że przepisy dotyczące pracowników odnoszą się również

do wolontariuszy/wolontariuszek, o czym więcej

napisano w tekście poniżej.

7

Wolontariuszem może być zarówno kobieta, jak

i mężczyzna, w tym również osoba niepełnosprawna,

jeżeli tylko pozwala jej na to zdrowie i poziom

niepełnosprawności.

Osoba bezrobotna również może pracować

wolontarystycznie. istotne jest jednak, aby wypełniała

obowiązki wynikające z Ustawy o promocji zatrudnienia

i instytucjach rynku pracy4. Wówczas nie straci statusu

osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku.

Wo l o n t a r i u s z a m i m o g ą b y ć r ó w n i e ż

cudzoziemcy przebywający legalnie na terenie

polski. Nie muszą oni uzyskiwać zezwolenia na pracę

wolontaryjną, ponieważ świadczenie wolontariusza

nie jest traktowane jako świadczenie pracy.

Osoby niepełnoletnie, poniżej 18 roku

życia, mogą wykonywać pracę wolontaryjną po

uzyskaniu zgody przedstawiciela ustawowego, czyli

rodziców/rodzica lub prawnych opiekunów. instytucje

korzystające ze świadczeń niepełnoletnich muszą

uzyskać taką zgodę na piśmie.

4 Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy, (Dz.U. z 2008 nr 69 poz. 415 z póź.zm., tekst jedn. z 30.11.2011r.).

Należy o tym pamiętać, ponieważ zawierane

z wolontar iuszem porozumienie jest umową

cywilnoprawną, zatem osoby je zawierające muszą

posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.

jak wynika z kodeksu cywilnego, pełną zdolność do

czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania

pełnoletniości5. Oznacza to, że wolontariuszami

mogą być przede wszystkim osoby, które ukończyły

18 lat. Dlatego właśnie podmioty uprawnione do

zawierania umów z wolontariuszami, które chcą

przyjąć niepełnoletniego ochotnika, muszą podpisać

porozumienie nie z nim, tylko z reprezentującym

go przedstawicielem ustawowym. ponadto, mimo

że ustawa wyraźnie nie określa wieku wolontariuszy,

przyjmuje się, że nie powinni oni mieć mniej niż 13

lat. Małoletni, którzy nie ukończyli jeszcze trzynastego

roku życia, nie ponoszą odpowiedzialności za

wyrządzoną szkodę (art. 426 k.c.). jednak w sytuacji,

gdy wolontariuszami są uczniowie w ramach zajęć

nadobowiązkowych w szkole i działają pod stałą opieką

nauczyciela, mogą być wolontariuszami bez względu

na wiek. 5 Ustawa Kodeks cywilny z 23 kwietnia 1964 r., art. 11 (Dz.U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.).

8

W t e n s p o s ó b r o z w i j a j ą o n i s w o j e

zainteresowania w konkretnym kierunku, podobnie

jak pracują nad swoimi umiejętnościami na zajęciach

dodatkowych z chemii czy na szkolnych zawodach

sportowych. W tym przypadku nie jest wymagane

zawieranie porozumień z uczniami.

Wróćmy do sytuacji, w której istnieje potrzeba

podpisania umowy wolontariackiej. Warto w tym

miejscu zaznaczyć, że takie porozumienie, jako

umowa cywilnoprawna, podlega zasadzie swobody

umów. Oznacza to, że strony dogadujące się – w tym

przypadku wolontariusz i korzystający – mogą zapisy

takiego dokumentu kształtować dowolnie, ale muszą

uwzględnić w jej treści elementy, które zgodnie

z przepisami (w tym z Ustawą opp) powinny znaleźć

się w porozumieniu.

W treści dokumentu należy zawrzeć konkretne

ustalenia dotyczące:

• z a kre s u ś w i a d c ze ń w y ko ny wa nyc h p r zez

wolontariusza (dokładne wyszczególnienie

obowiązków wolontariusza, określenie, co

faktycznie będzie robił),

• sposobu w jaki wolontariusz będzie wykonywał

powierzone mu zadania,

• czasu (określenie przez ile godzin w danym dniu

i ile dni w miesiącu wolontariusz będzie wykonywał

świadczenia),

• miejsca wykonywania świadczeń (w przypadku

braku określenia lokalizacji, przyjmuje się,

że wolontariusz powinien wykonywać świadczenia

w miejscu, które wynika z charakteru świadczenia

albo ostatecznie w swoim miejscu zamieszkania).

W przypadku osób niepełnoletnich będących

wolontariuszami, np. uczniów, za ich bezpieczeństwo

na terenie szkoły odpowiada dyrektor/dyrektorka

placówki. Musi on zapewnić wolontariuszom ochronę

także poza szkołą, na przykład podczas szkolnych

wycieczek. W związku z tym warto pamiętać o zasadach

dotyczących ubezpieczenia wolontariuszy i związanej

z ich świadczeniami odpowiedzialności. Uczeń, który

jest w szkole wolontariuszem, powinien być dodatkowo

ubezpieczony, chyba, że zostało z nim zawar te

porozumienie na okres dłuższy niż 30 dni.

9

zgodnie z zapisami Ustawy opp6 członkowie i członkinie stowarzyszenia mogą świadczyć pracę

wolontaryjną na rzecz swojej organizacji pozarządowej.

przykładem może być tu nieodpłatna praca członka

stowarzyszenia przy organizacji imprezy artystycznej.

inaczej kształtuje się sprawa w fundacji. W tym

przypadku członkowie/członkinie zarządu kierują

fundacją i reprezentują ją na zewnątrz na zasadach

określonych w Ustawie o fundacjach7. Nie można

zatem zaliczyć tych czynności do kategorii świadczeń

wolontariackich na rzecz fundacji, ponieważ do ich

wykonywania ww. osoby zobligowane są ustawą

o fundacjach. Natomiast jeżeli członkowie/członkinie

zarządu wykonują jeszcze na rzecz fundacji inne

zadania, wykraczające poza obowiązki wynikające

z Ustawy o fundacjach, wówczas w zakresie tych

czynności mogą zostać oni uznani za wolontariuszy.

Oznacza to, że powinni oni zawierać porozumienia, tak

jak inni wolontariusze fundacji.

6 Ustawa opp., art. 42 ust. 3.7 Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. tekst jednolity z 1991 r. Nr 46, poz. 203, z późn. zm.).

Osoby należące do partii politycznych

nie są traktowane jak wolontariusze. Wejście

w życie Ustawy o działalności pożytku publicznego

i o wolontariacie nie zmieniło statusu członków oraz

członkiń partii politycznych. zgodnie z Ustawą o partiach

politycznych8 partia polityczna opiera swoją działalność

na pracy społecznej swoich członków/członkiń (art.

3 Ustawy). W związku z tym wykonują oni swoje

zadania jako pracę społeczną, będącą ich obowiązkiem

wynikającym z członkostwa, o czym stanowi ustawa

o partiach politycznych. Wolontariuszami mogą być również pracownicy i pracownice w swoim miejscu

pracy. Ustawa o działalności pożytku publicznego

i o wolontariacie nie zabrania pracownikowi/pracownicy

bycia wolontariuszem/wolontariuszką poza godzinami

pracy w swoim miejscu pracy. Konieczne jest jednak,

aby pracodawca miał status korzystającego, czyli

spełniał warunki wynikające z art. 42 ust. 1 pkt 3 Ustawy

i nie prowadził działalności gospodarczej w sferze,

w której chce przyjąć wolontariusza. Warto przy tym

pamiętać o zachowaniu czasu na odpoczynek pomiędzy

pracą zawodową a działalnością wolontariacką. 8 Ustawa o partiach politycznych z dnia 27 czerwca 1997 r. (tj. Dz.U.z 2001 r. Nr 79, poz. 857, z późn. zm.).

10

ponadto korzystający musi zapewnić wolontariuszowi/

wolontariuszce, podobnie jak swoim pracownikom,

bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania

świadczeń oraz powinien zadbać o odpowiednie

środki ochrony indywidualnej w zależności od rodzaju

świadczeń i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem.

coraz popularniejszą formą wolontariatu jest tzw.

wolontariat pracowniczy (ang: corporate volunteering),

który polega na angażowaniu się pracowników firm

w działalność wolontarystyczną na rzecz organizacji

społecznych. pracownicy - wolontariusze świadczą

różnego rodzaju prace na rzecz potrzebujących,

wykorzystując przy tym swoje umiejętności i zdolności,

a jednocześnie rozwijając swe talenty w innych

dziedzinach. Firma wspiera pracownika w tych

działaniach w wybrany sposób, w zależności od przyjętej

w niej kultury organizacyjnej: deleguje pracownika do

pracy jako wolontariusza w czasie pracy, przekazuje

pomoc rzeczową, wsparcie logistyczne i finansowe9.

Świadczenie wolontariusza nie jest wliczane do stażu prac y. Nie będzie również

wpływało na jego przyszłe uprawnienia pracownicze,

9 www.wolontariatpracowniczy.pl/?a=dict/index.

np. na przysługującą ilość dni urlopu wypoczynkowego.

Okres wykonywania prac w charakterze wolontariusza

nie ma wpły wu na uz yskanie prawa do renty

lub emerytury ani na wysokość tych świadczeń,

ponieważ nie jest zaliczany ani do okresów składkowych,

ani do nieskładkowych.

cO TO jeST WOlONTAriAT?

W i e m y j u ż k i m j e s t w o l o n t a r i u s z /

wolontariuszka. Teraz ważne jest, aby zrozumieć czym

jest wolontariat. istotnym jest, aby pracy wolontaryjnej

nie mylić z stażem czy praktyką studencką i z pełną

świadomością podejmować się wykonywania świadczeń

woluntarystycznych, jako formy niesienia pomocy

potrzebującym.

Wolontariat to słowo wywodzące się z języka

łacińskiego, voluntarius oznacza dobrowolny10. zatem

wolontariat to coś dobrowolnego, nieprzymusowego,

robionego z własnej woli, bez oczekiwania wymiernych 10 „Słownik łacińsko-polski”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, str. 543.

11

korzyści. Natomiast staż, praktyka studencka to forma

nauki w miejscu pracy, służąca zdobyciu nowych

umiejętności oraz doświadczenia w określonym

zawodzie. Nauka ta może mieć płatną lub bezpłatną

formę i z pewnością stanowi doskonałą okazję do

zaprezentowania się przed przełożonymi, którzy mogą

stać się przyszłymi pracodawcami stażysty/praktykanta

Uszczegółowienie pojęcia wolontariatu znajdziemy

w Ustawie opp. zapisano w niej, że wolontariat to

„ochotnicze i bez wynagrodzenia wykonywanie

świadczeń na rzecz organizacji pozarządowych, organów

administracji publicznej oraz jednostek im podległych”11.

podobnie wolontariat został zdefiniowany przez

Stowarzyszenie centrum Wolontariatu w Warszawie:

„wolontariat to bezpłatne, świadome i bezinteresowne

działanie na rzecz innych, wykraczające poza obowiązki

rodzinno–koleżeńsko-przyjacielskie”12. Obie definicje

podkreślają wolontariat jako pracę o niezarobkowym

charakterze, o dobrowolnym wymiarze, a także

wskazują, że jest to świadczenie na rzecz innych, w tym

osób fizycznych niezwiązanych z wolontariuszem/

wolontariuszką więzami rodzinnymi, koleżeńsko-11 Ustawy opp, art. 2 ust. 3, kolejne.12 www.wolontariat.org.pl.

przyjacielskimi oraz instytucji posiadających osobowość

prawną.

GDzie i NA jAKicH zASADAcH MOGą prAcOWAć WOlONTAriUSze?

ś w i a d c z e n i a w o l o n t a r y j n e m o g ą

b y ć w y k o n y w a n e u k o r z y s t a j ą c e g o .

W Ustawie opp zostały okreś lone inst ytuc je

m o g ą c e ko r z y s t a ć z p r a c y wo l o n t a r i a c k i e j .

Korzystającym mogą być:

• organizacje pozarządowe – podmioty prawne

(posiadające zdolność prawną lub jednostki

organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,

którym odrębna ustawa przyznaje zdolność

prawną), niebędące jednostkami sektora finansów

publicznych w rozumieniu Ustawy o finansach

publicznych, nie działające w celu osiągnięcia

12

zysku, w tym fundacje i stowarzyszenia13 - tzw.

trzeci sektor;

• s t o w a r z y s z e n i a j e d n o s t e k s a m o r z ą d u

terytorialnego;

• spółdzielnie socjalne, z wykluczeniem obszarów

działalności gospodarczej;

• osoby prawne i jednostki organizacyjne kościoła

katolickiego i innych kościołów lub związków

wyznaniowych np. parafie, zakony, ale też bractwa

prawosławne, gminy żydowskie lub muzułmańskie;

• s p ó ł k i a k c y j n e i s p ó ł k i z o g r a n i c z o n ą

odpowiedzialnością oraz kluby sportowe, będące

spółkami, które: nie działają w celu osiągnięcia

zysku, przeznaczają całość dochodu na realizację

celów statutowych, nie przeznaczają zysku do

podziału między swoich członków, udziałowców,

akcjonariuszy i pracowników (zatem nie wszystkie

spółki akcyjne i sp. z o.o., ale wyłącznie tzw. spółki

non-profit)

13 Ustawa opp., art. 3 ust. 2.

• organy administracji publicznej – centralnej

i samorządowej;

• jednostki organizacyjne podległe organom

administracji publicznej lub nadzorowane przez te

organy;

• szkoły i inne placówki oświatowe;

• instytucje kultury: teatry, filharmonie, biblioteki,

muzea, galerie sztuki, ogniska artystyczne, domy

kultury;

• jednostki organizacyjne pomocy społecznej: ośrodki

pomocy społecznej, domy opieki społecznej,

powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki

interwencji kryzysowej, placówki opiekuńczo-

wychowawcze;

• zakłady opieki zdrowotnej.

pow yższe uprawnione podmiot y mogą

korzystać ze świadczeń wolontariuszy z wyłączeniem

prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

jedynym sektorem, który nie może korzystać z pracy

wolontaryjnej jest tzw. drugi sektor – biznesu.

13

OBSzAry prAcy WOlONTAryjNej

Wybierając miejsce swojej pracy wolontaryjnej

ochotnik powinien zwrócić uwagę, by było ono zgodne

z jego zainteresowaniami. praca musi przynosić

satysfakcję, dawać poczucie spełnienia oraz powinna

być zgodna z naszym przygotowaniem, możliwościami

czy też kwalifikacjami. zaczynając poszukiwania

instytucji przyjmującej wolontariuszy, sprawdzamy kto

może korzystać ze świadczeń wolontariuszy.

znając tak bogatą ofertę korzystających,

możemy sprec yzować, któr y z obszarów prac y

wolontarystycznej jest dla nas interesujący. rodzaj

wykonywanych przez wolontariusza czynności zależy

z jednej strony od potrzeb organizacji, z drugiej

strony od umiejętności lub chęci ich zdobycia przez

samego wolontariusza/wolontariuszkę. Dlatego

powinni oni sobie zadać pytanie – co chcemy robić?

czy zorganizujemy koncert? A może warsztaty:

aktorskie, tańca z ogniem, żonglerki? Być może

zaprosimy młodzież na turniej „zośki” na podwórku

osiedlowym? Albo pomożemy maluchom w nauce

języków obcych w domu dziecka? zaopiekujemy

się chorymi w hospicjum? Będziemy wspierać osoby

niepełnosprawne, czytać starszym osobom książki,

opiekować się dzikimi zwierzętami, a może pracować

w schronisku?

często zdarza się, że praktyki zawodowe

lub okres próbny w pracy niesłusznie zalicza się do form

wolontariatu. Nie jest to zgodne z jego ideą! Kodeks

pracy stanowi, że pracownik podejmując pracę ma

prawo do płatnego okresu próbnego, jak również do

płatnego okresu stażowego i nie należy mylić tych

form zatrudnienia z wolontariatem. choć w dawnych

czasach rzeczywiście wolontariusz był praktykantem

pracującym bez wynagrodzenia w celu zaznajomienia

się z zawodem. Dotyczyło to również bezpłatnej

formy stażu, na przykład dla lekarza zdobywającego

14

praktykę w szpitalu14. Dziś praktyka studencka wciąż

jest formą edukacji, metodą praktycznego zapoznania

się z zawodem, ale istotne jest, aby kontynuować

tworzenie współczesnej formy wolontariatu opisanej

w Karcie Wolontariusza, a która wyklucza zaliczanie

do niego stażu i prakt yk zawodow ych. Wiele

nieporozumień wynika z braku wiedzy na ten temat.

Aspekty prawne dotyczące wolontariuszy

podejmując pracę wolontarystyczną należy

znać swoje prawa i obowiązki wobec korzystającego.

Podstawowym prawem wolontariusza jest:

• zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu

świadczeń,

• p o p r o s z e n i e k o r z y s t a j ą c e g o z p o m o c y

wolontariusza o potwierdzenie treści porozumienia,

wydanie pisemnego zaświadczenia oraz opinii

o wykonywaniu świadczeń,

• bycie informowanym przez korzystającego 14 „Słownik Wyrazów Obcych”, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd.27, Warszawa 1993.

o przysługujących wolontariuszowi prawach

i obowiązkach oraz posiadanie dostępu do tych

informacji,

• posiadanie informacji o ryzyku dla zdrowia

i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi

świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed

zagrożeniami,

• posiadanie bezpiecznych i higienicznych warunków

pracy,

• zwrot kosztów podróży służbowych i diet,

• ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych

w ypadków, jeżel i wolontariusz w ykonuje

świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni.

Wolontariuszowi mogą przysługiwać:

• ś w i a d c z e n i a z d r o w o t n e n a z a s a d a c h

przewidzianych w przepisach o powszechnym

ubezpieczeniu zdrowotnym,

• zwrot kosztów szkoleń,

15

• zwrot innych niezbędnych kosztów ponoszonych

przez wolontariusza.

Niezmiernie ważne, jak w każdej pracy, w tym

wykonywanej wolontarystycznie, jest wypełnianie

obowiązków wobec „pracodawc y ” , w t ym

przypadku – korzystającego.

Wolontariusz ma obowiązek:

• p r z e s t r z e g a ć w a r u n k ó w p o r o z u m i e n i a

wolontariackiego,

• jeżeli z przepisów prawa wynika obowiązek

posiadania kwalifikacji i spełniania wymagań

odpowiednich do rodzaju i zakresu świadczonej

pomocy, wolontariusz musi je posiadać,

• przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy,

• przestrzegać tajemnicy służbowej,

• etycznego zachowania.

K o r z y s t a j ą c y ró w n i e ż m u s i p a m i ę t a ć

o obowiązkach wobec wolontariusza. Zgodnie z Ustawą opp korzystający:

• z a p e w n i a o d p o w i e d n i e ś r o d k i o c h r o n y

indywidualnej, uzależnione od rodzaju świadczeń

i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem;

• informuje wolontariusza o ryzyku dla zdrowia

i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi

świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed

zagrożeniami;

• zapewnia higieniczne i bezpieczne warunki pracy;

• pokr ywa koszty podróży służbowych i diet

wolontariuszy;

• z a p e w n i a u b e z p i e c z e n i e o d n a s t ę p s t w

nieszczęśliwych wypadków, jeżeli wolontariusz

wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż

30 dni.

16

ponadto na żądanie wolontariusza korzystający

potwierdza na piśmie treść porozumienia, wydaje

pisemne zaświadczenie , zawierające zakres

wykonywanych świadczeń oraz opinię o ich realizacji.

Treść obu dokumentów może być zawarta w jednym

piśmie. Korzystający może również pokryć inne

niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza oraz

koszty szkoleń.

podstawą prawną wykonywania świadczeń

jest umowa cywilna określana nazwą „porozumienie wolontariackie/umowa wolontariacka”15. Ustawa

opp w art. 44 ust. 4 określa obowiązek ten jako

fakultatywny, używając sformułowania „powinno”. Dla

porównania jednak w zapisie art. 30 kodeksu pracy

dotyczącym rozwiązania umowy o pracę również użyto

słowa „powinno”, ale interpretuje się je jako nakaz.

Należy zatem umówiony między stronami zakres

świadczeń, w tym wszystkie prawa oraz obowiązki,

zawrzeć w formie porozumienia pisemnego. Szczególnie

dotyczy to sytuacji, w której świadczenie wolontariusza/

wolontariuszki jest wykonywane przez okres dłuższy

15 Wzór porozumienia znajduje się w rozdziale „Wzory dokumentów”.

niż 30 dni, a więc ponad miesiąc. podmioty, przedmiot

wykonywanego świadczenia, zakres oraz okres

współpracy określane są wspólnie przez korzystającego

i wolontariusza. porozumienie winno również zawierać

zapis dotyczący możliwości jego rozwiązania przez

strony16. Natomiast jeżeli w umowie nie określono takiej

sytuacji, każda ze stron będzie miała prawo dochodzić

swoich roszczeń, gdyby poniosła szkodę wskutek

wcześniejszego rozwiązania umowy.

W przypadku konieczności rozwiązania

porozumienia przez którąś ze stron, należy zachować

formę pisemną. Ma to znaczenie chociażby dla celów

dowodowych. W sytuacji, gdy zaistnieje wątpliwość,

czy wolontariusz dalej działa w organizacji, pisemne

rozwiązanie współpracy bezspornie rozstrzygnie tę

kwestię. Warto pamiętać, że w porozumieniu powinna

się znaleźć informacja o możliwości jego rozwiązania.

Faktu zawarcia umowy z wolontariuszem nie trzeba zgłaszać do ZUS i PIP. Należy jednak

pamiętać, że gdy urzędnik państwowej inspekcji

pracy będzie przeprowadzał kontrolę w zakresie

16 Ustawa opp, art. 44.

17

przestrzegania prawa pracy w placówce, w której

oprócz wolontariuszy są również pracownicy, ma

prawo sprawdzić, czy w stosunku do wolontariusza

są przestrzegane normy Kodeksu pracy, w zakresie

przepisów BHp oraz warunki zwrotu kosztów podróży

i diet. Natomiast zUS powinien zostać poinformowany

o zawartym porozumieniu tylko w przypadku opłacania

składek zdrowotnych za wolontariusza oraz złożenia

wniosku o udzielenie wolontariuszowi świadczenia

z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń.

Miejsce wykonywania świadczenia przez

wolontariusza powinno zostać określone również

w porozumieniu. jeżeli nie ma takiego określenia,

wolontariusz powinien wykonywać świadczenia

w miejscu, które wynika z charakteru świadczenia.

po roz u m i e n i e wo l o n t a r i a c k i e / u m o wa

wolontariacka jest zabezpieczeniem dla podmiotu

„korzystającego”, ale również przede wszystkim dla

wolontariusza. jeżeli korzystający nie spełnia jego

oczekiwań, ochotnik/ochotniczka ma pełne prawo do

rozwiązania zawartego porozumienia. Wolontariusz

w takich przypadkach wcale nie musi i nie może być

spolegliwym, czy uznawać, że nie ma takich samych

praw, jak druga strona. Każde porozumienie czy

umowa zakłada, że dwie strony porozumienia mają

równe prawa. Warto o tym pamiętać już na początku

swoich kontaktów z instytucją, która będzie korzystała

z naszych usług.

D o p o r o z u m i e ń z a w i e r a n y c h m i ę d z y

korzystającym a wolontariuszem/wolontariuszką

w zakresie nieuregulowanym Ustawą opp stosuje

się przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks

cywilny. Szczególnie zapisy, które mogą odnosić się od

wolontariusza/wolontariuszki to: wymóg należytej

staranności w wykonywaniu powierzonych obowiązków,

a więc profesjonalizmu w określonym zakresie. Art.

355 § 2 Kodeksu cywilnego, choć mówi o „należytym”

działaniu, to z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika,

że od takiej osoby należy w pracy wymagać „najwyższej

staranności”. Każde działanie na rzecz drugiej osoby

czy też podmiotu powinno być wykonywane zgodnie

z najlepszymi kwalifikacjami oraz możliwościami.

W żadnym wypadku wolontariat nie może oznaczać

pracy trzeciej kategorii. Ustawa opp mówi o tym jasno

18

w art. 4317 oraz to samo wynika z brzmienia zapisu art.

736 Tytułu XXi. „zlecenie” Kodeksu cywilnego, gdzie

określono w jaki odpowiedni i wymagany sposób należy

zawiadomić korzystającego, gdy wolontariusz nie chce

przyjąć danego zlecenia. Nawet jeżeli zaistniałaby

sytuacja, że inna osoba w naszym zastępstwie

miałaby wykonywać powierzone nam świadczenie,

to na zasadzie art. 738 i 739 Kodeksu cywilnego,

my odpowiadamy w pełni za jej czynności, w tym

za utratę czy uszkodzenie przypadkowe określonych

przedmiotów. ponadto, co wynika z zapisów Kodeksu

cywilnego, w każdym przypadku konieczne i istotne

jest współdziałanie korzystającego z wolontariuszem/

wolontariuszką. Ochotnicy nie mogą być pozostawieni

samym sobie i w określonych warunkach mają pełne

prawo do żądania takiego współdziałania. Nawet

najwyższy profesjonalizm wolontariuszy wymaga od

podmiotu korzystającego współdziałania tam, gdzie

jest ono konieczne i wynika z istoty podejmowanych

czynności. Niewątpliwie każda osoba podejmująca

17 Ustawa opp, art. 43: „Wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, jeżeli obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełniania stosownych wymagań wynika z odrębnych przepisów”.

się pracy w instytucji, organizacji pozarządowej

zobowiązana jest do sumiennego wykonywania

zadań, dbania o powierzony majątek, dobre imię oraz

wizerunek podmiotu. Na podstawie zapisów art. 471

Kodeksu cywilnego wolontariusz/wolontariuszka

świadczący zadania są odpowiedzialni za szkody

powstałe z ich winy. ponoszą oni konsekwencje za

uszczerbki wynikłe z niewykonania bądź nienależytego

wykonania zobowiązania. Natomiast mogą być oni

zwolnieni z tej odpowiedzialności w sytuacji, gdy

udowodnią, że szkoda nie wynika z ich nienależytego

postępowania, a jest następstwem okoliczności, za

które oni nie odpowiadają lub na które nie mogli mieć

wpływu. Tu warto przypomnieć o fundamentalnej

zasadzie prawnej wynikającej z ar t. 6 Kodeksu

cywilnego (ciężar dowodu), że jeżeli ktoś z jakiegoś

faktu wywodzi skutki prawne, ten jest zobowiązany

do ich udowodnienia. A w postępowaniu przed

sądem o tym samym stanowi zapis art. 232 Kodeksu

postępowania cywilnego18: strony są obowiązane

do wskazywania dowodu dla stwierdzenia faktów.

18 Kodeks postępowania cywilnego z 1964 r. (Dz.U. z 1964 nr 43 poz. 296 z póź.zm.).

19

Oznacza to, że powinniśmy mieć dostatecznie twarde dowody na poparcie swoich żądań, ponieważ przy braku

silnych potwierdzeń możemy sprawę przegrać. Warto o tym pamiętać przed wszczęciem jakiejkolwiek czynności

w sądzie.

Należy również zwrócić uwagę na przepisy Kodeksu pracy mówiące o odpowiedzialność za mienie

powierzone pracownikowi19. Wolontariusz/wolontariuszka, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do

wyliczenia się:

1. pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,

2. narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież

i obuwie robocze,

3. w mieniu innym niż wymienione wyżej, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się

odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.

Warunkiem tej odpowiedzialności jest zawinione przez pracownika niedopełnienie obowiązków

w zakresie pieczy nad powierzonym mieniem i szkoda pozostająca w związku z tymi zaniedbaniami.

Osoba świadcząca usługi wolontariackie może jednak od tej odpowiedzialności uwolnić się, jeżeli wykaże, że szkoda

ta powstała z przyczyn od niej niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę

warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia. zgodnie z art. 124 k.p pracownik odpowiada

za szkodę w mieniu powierzonym także wówczas, gdy nie stanowiło ono własności pracodawcy20.

19 Ustawa Kodeks pracy z 1974 r., art. 124, (Dz.U. z 1998 nr 21 poz. 94 z póź.zm.).20 Orzeczenie Sądu Najwyższego Wyrok II PK 307/09 z 19 kwietnia 2010 r.

20

UBezpieczeNie WOlONTAriUSzA i WOlONTAriUSzKi

Niezw ykle istotną kwestią zarówno dla

wolontariuszy i wolontariuszek, jak i dla korzystających

jest kwestia ubezpieczenia. W rozdziale 2 „przepisy

szczególne” Ustawy opp, mówiącym o obowiązkach

korzystającego, treść art. 46 poświęcona jest właśnie

temu zagadnieniu. W szczególności musimy pamiętać

o ubezpieczeniu społecznym, w tym ubezpieczeniu

zdrowotnym, od następstw nieszczęśliwych wypadków

oraz ubezpieczeniu Oc - odpowiedzialności cywilnej.

1. Ubezpieczanie społeczne

O ubezpieczeniu zdrowotnym mówi zapis

ustępu 1 art. 46 Ustawy opp21. Ustawa daje możliwość,

21 Wolontariuszowi mogą przysługiwać świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

ale nie obliguje do tego, by opłacać składki zdrowotne

za wolontariusza czy wolontariuszkę. istotne jest to,

że można z takiej możliwość skorzystać w stosunku

do osób, które n ie mają opłaconych sk ładek

na ubezpieczenie zdrowotne z innego tytułu. Określają

to szczegółowo przepisy wprowadzające ustawę, tym

przypadku znowelizowana Ustawa o ubezpieczeniu

w Narodowym Funduszu zdrowia. W praktyce większość

osób podejmujących się wolontariatu ma takie

składki odprowadzane lub zapewnione np. studenci,

uczniowie, emeryci, osoby związane stosunkiem pracy,

osoby niepełnosprawne - renciści, osoby bezrobotne

zarejestrowane w urzędach pracy.

Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym nastąpi

z dniem określonym w umowie zawar tej przez

korzystającego z NFz. Natomiast ubezpieczenie to

wygaśnie z dniem rozwiązania umowy lub po upływie

miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu

składek. jeśli korzystający podejmie decyzję o tym,

żeby ubezpieczyć wolontariusza, będzie zobowiązany

do opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.

21

podstawę w ymiaru składki na ubezpieczenie

zdrowotne stanowi kwota odpowiadająca najniższemu

wynagrodzeniu.

2. Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków - NNW

zapisy ustępu 222 oraz 323 art. 46 Ustawy

opp odnoszą się do ubezpieczenia wolontariuszy

od następstw nieszczęśliwych wypadków. W ich

myśl wolontariusz/wolontariuszka musi być objęty/

objęta ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych

wypadków bez względu na charakter i miejsce

wykonywanych świadczeń. jeżeli korzystający zawiera

umowę o świadczenie usług na czas przekraczający

30 dni, to osoba objęta zostaje ubezpieczeniem

z tytułu następstw nieszczęśliwych wypadków

na mocy znowelizowanej „Ustawy o zaopatrzeniu

22 Ust. 2. Ustawa opp, „Wolontariuszowi przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń, o których mowa w art. 42, na podstawie odrębnych przepisów, z zastrzeżeniem ust. 3”.23 Ust. 3. Ustawa opp, „Wolontariuszowi, który wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni, korzystający zobowiązany jest zapewnić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków”.

z t ytułu w ypadków lub chorób zawodow ych

powstałych w szczególnych okolicznościach” z dnia

30 października 2002 roku. Nowelizacja ta nastąpiła

w wyniku uchwalenia „Ustawy wprowadzającej ustawę

o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”24.

zgodnie z tymi zapisami wolontariuszowi, który

ulegnie wypadkowi przy wykonywaniu świadczeń

wolontariackich, w przypadku wystąpienia nagłego

zdarzenia w y wołanego przyczyną zewnętrzną

wywołującego uraz bądź śmierć przysługiwać będzie:

• renta z tytułu niezdolności do pracy,

• jednorazowe odszkodowanie,

• świadczenie zdrowotne w zakresie leczenia

następstw wypadku lub choroby zawodowej.

24 Brzmienie tego zapisu: Art. 20. Ustawy wprowadzającej ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. z 2003r. Nr 96, poz.874). W ustawie z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. Nr 199, poz. 1674 oraz z 2003 r. Nr 83, poz. 760) w art. 2 dodaje się pkt 12 w brzmieniu: 12) przy wykonywaniu świadczeń przez wolontariusza, o którym mowa w art. 2 pkt 3 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz. 873).

22

W razie nieszczęśliwego wypadku, który

zakończy się śmiercią wolontariusza, członkom rodziny

przysługuje zwrot kosztów pogrzebu oraz renta rodzinna

i jednorazowe odszkodowanie. Wyżej wymienione

świadczenia finansowane są z budżetu państwa.

W wypadku zawarcia umowy z wolontariuszem

na czas nieokreślony organizacja musi opłacać mu

ubezpieczenie z tytułu NNW przez pierwszych 30

dni. Od początku drugiego miesiąca wykonywania

świadczeń przez wolontariusza zostaje on objęty

ubezpieczeniem z Ustawy. W praktyce warto unikać

sformułowania „czas nieokreślony”, lepiej precyzyjnie

określić czas współpracy z wolontariuszem - dłuższy

niż 30 dni. zwolnieni jesteśmy wtedy z obowiązku

zapewnienia wolontariuszowi ubezpieczenia NNW,

a przejmuje go budżet państwa na mocy ustaw

i przepisów przytoczonych powyżej i realizuje przez

swoje odpowiednie organy - w tym wypadku zUS.

jeś l i wolontar iusz lub wolontar iuszk a

współpracuje z organizacją krócej niż 30 dni,

korzystający musi wykupić ubezpieczenie od następstw

nieszczęśliwych wypadków w komercyjnej firmie

ubezpieczeniowej. Warto w tym miejscu zastanowić

się, czy ubezpieczenie w przypadku świadczeń

wykonywanych krócej niż 30 dni należy wykupić

na cały miesiąc, czy możliwe jest (celem obniżenia

kosztów) wykupienie ubezpieczenie NNW na okres

(liczbę dni) faktycznie przepracowanych przez

wolontariusza. Ustawa tego nie precyzuje. jeśli zatem

dokładnie wiemy, w jakie dni i w jakim wymiarze czasu

wolontariusz będzie wykonywał świadczenia na rzecz

korzystającego (organizacji), to zasadne wydaje

się wykupić ubezpieczenie na daną liczbę dni. jeśli

zaś nie wiemy dokładnie, jaki to będzie wymiar czasu

- warto dla bezpieczeństwa zarówno wolontariusza,

jak i własnego wykupić polisę na pełne 30 pierwszych

dni pracy wolontariusza. W sytuacji, kiedy wydarzy

się wypadek, procedura odszkodowawcza określona jest

przez towarzystwo, które sprzedało polisę NNW.

23

WypADeK

W sytuacji, gdy wolontariusz/wolontariuszka

ulegnie wypadkowi, korzystający obowiązany jest:

• wypełnić kartę wypadkową,

• udać się do lekarza celem określenia zakresu

uszkodzenia ciała wolontariusza - zaświadczenie

lekarskie,

• przygotować kopię porozumienia o współpracy,

które zawarte zostało z wolontariuszem.

po skompletowaniu tych dokumentów należy je

przesłać do właściwego dla siedziby swojej organizacji

oddziału zUS. Na tej podstawie zUS rozpoczyna

procedurę odszkodowawczą. procedura ta jest

potwierdzeniem, że nie ma obowiązku wcześniejszego

zgłaszania do zUS faktu rozpoczęcia współpracy

z wolontariuszem, a tym samym zgłaszania go do

ubezpieczenia. zgłoszenie to ma miejsce dopiero po

wystąpieniu wypadku wg. zasad opisanych wyżej.

Bardzo ważnym elementem tej procedury jest wizyta

u lekarza po zaistniałym wypadku, który wyda stosowne

zaświadczenie - orzeknie, że wolontariusz uległ

wypadkowi i stwierdzi w jakim zakresie uległ zranieniu.

3. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej - OC

przepisy Ustawy opp nie nakazują wykupienia

ubezpieczania Oc na okol iczność współprac y

z wolontariuszami. Warto jednak zadbać o takie

ubezpieczenie, gdyż chroni ono korzystającego

(organizację, placówkę) przed ewentualnymi

roszczeniami osób trzecich powstałymi w wyniku

działań wolontariuszy. polisa Oc chroni korzystającego

przed pretensjami osób lub placówek, na rzecz

których świadczył pomoc wolontariusz. jeśli np.

wolontariusz wyrządzi szkodę: zniszczy komputer,

wybije szybę, dziecko przebywające pod jego opieką

spadnie z huśtawki, wówczas organizacja korzystająca

z jego pomocy jest chroniona polisą Oc i wszelkie

roszczenia finansowe kierowane są do towarzystwa

ubezpieczeniowego, które tę polisę wystawiło. W tym

miejscu warto zadać sobie pytanie ”czy stać nas

na to, aby nie ubezpieczyć wolontariusza”? jedynym

24

wskazaniem w prawie, które obliguje korzystających

do w ykupienia pol isy Oc jest rozporządzenie

Ministrów MpipS i MeNiS, które określają zasady

angażowania wolontariuszy w placówkach opiekuńczo

wychowawczych oraz poradniach psychologiczno –

pedagogicznych. W myśl tych rozporządzeń w tego

typu placówkach konieczne jest wykupienie polisy Oc

dla wolontariuszy.

W przypadku kiedy korzystający na podstawie

porozumienia deleguje wolontariusza/wolontariuszkę

do wykonywania świadczeń na terytorium innego

państ wa, na obszar ze którego t r wa konf l ikt

zbrojny, wystąpiła klęska żywiołowa lub katastrofa

naturalna, korzystający obowiązany jest zapewnić

wolontariuszowi/wolontariuszce ubezpieczenie

od następstw nieszczęśliw ych w ypadków oraz

ubezpieczenie kosztów leczenia podczas pobytu za

granicą. Korzystający może być z tego obowiązku

zwolniony, jeżeli koszty te nie zostaną pokr yte

na podstawie innego tytułu, w szczególności

na podstawie przepisów o koordynacji, w rozumieniu

Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki

zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych25.

W takiej sytuacji nie stosuje się przepisu ust. 2 i 3 art.

46.Natomiast charakter fakultatywny ma zapis ustępu

5 ww. artykułu, jeżeli delegowanie wolontariusza

do wykonywania świadczeń na terytorium innego

państwa ma miejsce w warunkach innych niż wskazane

w ust. 4. Korzystający może zapewnić wolontariuszowi

ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków

oraz ubezpieczenie kosztów leczenia podczas

pobytu za granicą, jeżeli kosztów tych nie pokrywa

się z innego tytułu, w szczególności na podstawie

przepisów o koordynacji, w rozumieniu Ustawy z dnia

27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze środków publicznych. Wówczas

przepisu ust. 2 nie stosuje się.

istnieją w yjątkowe sytuacje, w któr ych

wolontariuszowi nie przysługują świadczenia z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń.

Ma to miejsce wówczas, kiedy ochotnik jest osobą

poszkodowaną w wypadku, który nastąpił z jego/

jej winy umyślnej lub w wyniku jego/jej rażącego

zaniedbania. świadczenia z tytułu ubezpieczeń

25 Ustawa opp., art. 46 ustęp 4

25

nie przysługują również osobie poszkodowanej,

która będąc pod wpły wem alkoholu, środków

odurzając ych lub substancji psychotropow ych

przyczyniła się w znacznym stopniu do spowodowania

wypadku, o ile powyższy stan został udokumentowany

w aktach sprawy przez odpowiednie organy policji

lub prokuratury (art. 6 Ustawy wypadkowej26).

Ubezpieczenie NNW i Oc wolontariuszy

i wolontariuszek, którzy nie są obywatelami polskimi,

a wykonują świadczenia na rzecz korzystających

na terenie rp, musi być zgodne z prawem polskim.

cudzoziemców w takim przypadku dotyczą przepisy

prawa polskiego. W związku z tym w sytuacji zawarcia

z cudzoziemcem porozumienia wolontariackiego

na okres do 30 dni wymagane jest ubezpieczenie NNW.

Natomiast ubezpieczenie Oc nie jest obowiązkowe

i zależy od decyzji korzystającego.

26 Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 r. (Dz.U.09.167.1322 j.t.).

Wolontariusz/wolontariuszka może liczyć na zwrot kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem swojej pracy.

zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt. 3 Ustawy opp

korzystający ma obowiązek pokrywać koszty podróży

służbowych i diet wolontariusza na takich samych

zasadach, jakie obowiązują pracowników. Oznacza

to, że wolontariusza, który jest delegowany przez

korzystającego w podróż służbową, dotyczą te same

przepisy, co pracownika, czyli Kodeks pracy oraz

rozporządzenie Ministra pracy i polityki Społecznej

z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz

warunków ustalania należności przysługujących

pracownikowi zatrudnionemu w państ wowej

lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu

podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236,

poz. 1990, z późn. zm.). Natomiast ust. 2 ww. artykułu

określa fakultatywną możliwość pokrywania przez

korzystającego, na dotyczących pracowników zasadach,

także innych niezbędnych kosztów ponoszonych przez

wolontariusza, które związane są z wykonywaniem

świadczeń na rzecz zamawiającego. Ustawa nie nakłada

na korzystającego na przykład obowiązku wypłacania

26

ryczałtu samochodowego związanego z codzienną

działalnością wolontariusza, której nie można traktować

jako delegacji służbowej. Niemniej wolontariuszowi

może przysługiwać r yczałt samochodow y pod

warunkiem, że zwrot takich kosztów jest przewidziany

w przepisach wewnętrznych dotyczących pracowników

d a n e g o p r a c o d awc y. O s o b o m w y ko n u j ą c y m

świadczenia wolontaryjnie nie mogą bowiem należeć

się większe uprawnienia niż pracownikowi. ponadto

należy podkreślić, że w porozumieniu korzystający

reguluje zakres, sposób i czas wykonywania świadczeń

przez wolontariusza. zatem z umowy tej powinien

wynikać także charakter omawianych w tym punkcie

dodatkowych świadczeń (np. że wolontariusz będzie

używał swojego samochodu w celu dostarczania

żywności osobom potrzebującym).

przy rozpatrywaniu zasadności ponoszenia

przez wolontariusza określonych kosztów związanych

z pracą dobrowolną należy przede wszystkim mieć

na uwadze, że cechą nadrzędną wolontariatu jest jego

nieodpłatny charakter. Aby korzystający mógł pokryć

koszty poniesione przez wolontariusza, muszą zostać

spełnione łącznie trzy przesłanki:

• u korz ystającego, będącego jednocześnie

pracodawcą, muszą obowiązywać przepisy prawa

pracy (np. układ zbiorowy pracy, regulamin pracy),

określające jakie koszty są pracownikom zwracane

przez pracodawcę,

• koszty ponoszone przez wolontariusza muszą być

kosztami niezbędnymi do wykonywania danych

czynności,

• p o n a d t o ko s z t y t e m u s z ą b yć z w i ą z a n e

z w y k o n y w a n i e m ś w i a d c z e ń n a r z e c z

korzystającego.

innymi przykładowymi kosztami, które

mogą być zwracane wolontariuszowi/wolontariuszce

są wydatki poniesione przez niego/nią na szkolenia

i dokształcanie w zakresie świadczeń określonych

w porozumieniu.

Wolontariusz może zwolnić korzystającego

w całości lub w części z obowiązków, o których mowa

powyżej. powinien dokonać tego w formie pisemnej pod

rygorem nieważności.

Aby ochotnik mógł przestrzegać wszystkich

27

dotyczących go praw i wykorzystywać przysługujące

mu przywileje musi być najpierw o nich powiadomiony.

Korz ystając y ma obowiązek poinformować wolontariusza/wolontariuszkę o przysługujących mu/jej prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnić dostępność tych informacji (art. 47

Ustawy opp). Ustawodawca nie określił w jakiej formie

należy to zrobić. Sposobów jest kilka, istotne jest, aby

były skuteczne. Na przykład może to być rozmowa

z wolontariuszem/wolontariuszką podejmującym/

podejmującą współpracę, w czasie której przedstawione

zostaną mu/jej prawa i obowiązki. innym sposobem jest

zestawienie praw i obowiązków w formie pisemnej,

np. regulaminu lub “karty zasad współpracy” oraz

wyeksponowanie tego w widocznym i dostępnym

miejscu. Można również zawrzeć te informacje

w porozumieniu/umowie wolontariackiej, zamieścić

na stronie internetowej, czy w filmiku informacyjno-

promocyjnym.

Forma wypełnienia ww. obowiązku jest

dowolna i zależy od kreatywności korzystającego.

zasadne wydaje się też, aby przed rozpoczęciem

współprac y z wolontariuszem/wolontariuszką

zapoznać go/ją, np. w formie szkolenia, z zasadami

pracy organizacji, strukturą, określić zakres świadczeń,

które wolontariusz/wolontariuszka będzie wykonywał/

wykonywała oraz przedstawić przepisy prawa, które

regulują działalność wolontariuszy.

KWeSTie pODATKOWe

zgodnie z zapisem art. 50 Ustawy opp wartość

świadczenia wolontariusza nie stanowi darowizny

na rzecz korzystającego w rozumieniu przepisów

Kodeksu cywilnego oraz przepisów podatkowych,

dlatego korzystający nie ma obowiązku podatkowego

z tego tytułu. podobnie opodatkowaniu nie podlega

z w ro t ko s z t ó w p o d ró ż y d l a wo l o n t a r i u s z a /

wolontariuszki.

28

OcHrONA DANycH OSOBOWycH

Mając na uwadze zapisy Ustawy o ochronie

danych osobowych27 należy pamiętać jakie obowiązki

spoczywają na korzystającym. jeżeli korzystający chce,

aby wolontariusze i wolontariuszki przetwarzali dane

osobowe, muszą być spełnione określone warunki.

Bardzo ważne jest to, żeby wolontariusze, którzy mają

dostęp do takich informacji, jak nazwiska, np. klientów

ośrodka pomocy społecznej, znajdowali się w ewidencji

osób upoważnionych do dostępu i przetwarzania

danych osobowych. ponadto dobrą praktyką jest

umieszczanie w porozumieniu punktu zobowiązującego

wolontariusza do „zachowania w tajemnicy wszelkich

informacji w zakresie wykonywanego porozumienia,

a zwłaszcza informacji związanych z udostępnionymi

mu danymi osobowymi klientów oraz informacji,

których ujawnienie mogłoby narazić na szkodę ich

prawnie chroniony interes”.

27 Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 883 z póź. zm.).

U s t a w a n a k a z u j e ró w n i e ż re j e s t r a c j ę

zbiorów danych osobowych. W przypadku zbiorów

danych dotyczących wolontariuszy nie ma takiego

obowiązku. zgodnie z art. 40 Ustawy o ochronie

danych osobowych administrator tych informacji

jest obowiązany zgłosić zbiór danych do rejestracji

inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, chyba

że zachodzi jedna z przesłanek zwalniających go

z tego obowiązku. zwolnienie z obowiązku rejestracji,

na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 4 Ustawy, dotyczy

w szczególności zbiorów danych osobowych powstałych

w związku z zatrudnieniem u administratora oraz

świadczeniem mu usług na podstawie umów

cywilnoprawnych (np. na podstawie umowy zlecenia,

umowy o dzieło czy porozumienia wolontariackiego).

Mając jednak na uwadze pozyskiwanie danych

osobowych przekazywanych przez wolontariuszy

i wolontariuszki niezbędnych do podpisywania

porozumień wolontariackich, należy zachować dużą

staranność w ich przechowywaniu. powinno się je

zabezpieczyć, przechowując w zamkniętej szafie,

a osoby przetwarzające dane powinny mieć do tego celu

upoważnienie oraz być poinformowane o przepisach

29

dotyczących ochrony danych osobowych i oczywiście je

przestrzegać.

poza ustawą o działalności pożytku publicznego

i o wolontariacie, kwestie dotyczące wolontariatu

regulują następujące akty prawne:

• ustawa z dnia 29 listopada 1990 roku o pomocy

społecznej (Dz.U. z 1998 Nr 64, poz. 414 ze zm.);

• ustawa o zakładach Opieki zdrowotnej z dnia 30

sierpnia 1991 roku (Dz.U. Nr 91, poz.408);

• rozporządzenie MpipS z dnia 13 stycznia 1999

roku w sprawie zlecania przez państwow y

Fundusz rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

organizacjom pozarządowym oraz jednostkom

samorządu ter ytorialnego zadań z zakresu

rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej;

• rozporządzenie MpipS z dnia 1 września 2002

w sprawie zasad, na których wolontariusze

mogą podjąć pracę w placówkach opiekuńczo -

wychowawczych udzielających pomocy dzieciom

częściowo lub całkowicie pozbawionym rodziców

(Dz.U. nr 80, poz. 900);

• rozpor ządzenie MpipS z dnia 30 czer wca

2000 roku w sprawie szczegółowych zasad

i form współdziałania administracji publicznej

z innymi podmiotami oraz wzorów ofert, umów

i sprawozdań z realizacji zadań pomocy społecznej;

• rozporządzenie MeNiS z dnia 11 grudnia 2002 roku

w sprawie szczególnych zasad działania publicznych

poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym

w publicznych poradniach specjalistycznych (Dz.U.

z 2003r. Nr 5, poz. 46).

30

przyDATNe STrONy iNTerNeTOWe

www.pozytek.gov.pl - Wolontariat na stronie Ministerstwa pracy i polityki Społecznej

www.crzl.gov.pl - centrum rozwoju zasobów ludzkich

www.polskapomoc.gov.pl - Wolontariat przy Ministerstwie Spraw zagranicznych

www.wolontariat.ngo.pl - Wolontariat na stronie ngo

www.eyv2011.eu - europejski rok Wolontariatu 2011

www.erw2011.gov.pl - - europejski rok Wolontariatu 2011

www.europa.eu/volunteering - europejski rok Wolontariatu

www.wolontariat.org.pl - centrum Wolontariatu

www.wolontariat2011.pl - Strona erW 2011 centrum Wolontariatu

www.e-wolontariat.pl - Wolontariat w „sieci”

www.amnesty.org.pl/dolacz-do-nas/pracuj/wolontariat.html - Wolontariat w Amnesty international

www.kobietygo.manifo.com - Wolontariat dla kobiet służący ich rozwojowi

www.mlodziez.org.pl - Wolontariat dla młodzieży w ramach programu „Młodzież w działaniu”

www.pah.org.pl/zaangazuj-sie/67/wolontariat - Wolontariat polskiej Akcji Humanitarnej

www.v4sport.eu/pl Fundacja - Wolontariat dla Sportu

31

www.2012.org.pl/pl/aktualnosci/wolontariat.html - Wolontariat eUrO 2012

www.wolontariatpracowniczy.pl - Wolontariat pracowniczy

www.csrinfo.org/pl - portal społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonego rozwoju

www.prezydencja.ngo.pl - prezydencja na ngo

www.zabytek.pl/wolontariat - Wolontariat na rzecz dziedzictwa

www.ocop.olsztyn.pl

www.trendywolontariat.pl

32

WzOry DOKUMeNTóW

1. porozumienie wolontariackie/umowa wolontariacka

2. porozumienie wolontariackie/umowa wolontariacka i pozwolenie na pracę dla osoby nieletniej

3. Karta czasu pracy wolontariusza/wolontariuszki

4. Wypowiedzenie porozumienia (przez wolontariusza/wolontariuszkę)

5. rozwiązanie porozumienia bez wypowiedzenia (przez wolontariusza/wolontariuszkę)

6. zaświadczenie o wykonywaniu świadczeń wolontarystycznych

7. Wypowiedzenie porozumienia Współpracy (przez korzystającego)

8. Karta wypadku

pOrOzUMieNie O WSpóŁprAcy

W dniu ..................... roku w ....................., pomiędzy ..................... z siedzibą w ......................................,

reprezentowaną przez ............................................................... zwanym w dalszej części Korzystającym,

a panią/panem .............................................................., dowód osobisty nr ..........................................................,

adres zamieszkania: ............................................................., zwaną/ym w dalszej części Wolontariuszem/ką,

została zawarte porozumienie następującej treści:

1. Korzystający i Wolontariusz/ka zawierają porozumienie o współpracy w zakresie: .....................................

....................................................................................................................................................................

2. Wolontariusz zobowiązuje się wykonać w ramach porozumienia następujące świadczenia:

a. ..............................................................................................

b. ..............................................................................................

3. rozpoczęcie wykonania świadczeń strony ustalają na dzień..................., a zakończenie do dnia................

4. Strony zgodnie ustalają, że porozumienie niniejsze obejmuje świadczenie o charakterze

woluntarystycznym, które ma charakter bezpłatny, wartość wykonanej pracy wycenia się na .............. zł.

5. Korzystający zobowiązuje się do zwrotu Wolontariuszowi/ce wydatków, które ten poczynił w celu

należytego wykonania świadczenia w tym koszty podróży służbowych i diet na zasadach wynikających

z odrębnych przepisów.

6. zwrot wydatków, o których mowa w pkt. 5 nastąpi w terminie 7 dni po otrzymaniu od Wolontariusza/ki

stosownego rozliczenia wraz z dowodami poniesionych wydatków w następującym zakresie:

a. ......................................................................

b. ......................................................................

7. Korzystający poinformował Wolontariusza/kę o zasadach bezpiecznego i higienicznego wykonywania

świadczeń oraz takie warunki zapewnia.

8. Wolontariuszowi/ce przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczenia

wymienionych w pkt 2 porozumienia, na zasadach wynikających z odrębnych przepisów.

9. Wolontariusz/ka może powierzyć wykonanie zadania innej osobie, lecz w pełni odpowiada za wykonanie

porozumienia.

10. Wolontariusz/ka zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji w zakresie

wykonywanego porozumienia, a zwłaszcza informacji związanych z sytuacją socjalną i zdrowotną osób,

na rzecz, których świadczy pomoc.

11. W sprawach nie uregulowanych porozumieniem zastosowanie ma kodeks cywilny oraz Ustawa

o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

12. Wolontariusz/ka został poinformowany o przysługujących mu prawach i obowiązkach.

13. porozumienie może być wypowiedziane przez każdą ze stron w terminie ……. dni.

14. porozumienie sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

KOrzySTAjący WOlONTAriUSz/KA

pOrOzUMieNie O WSpóŁprAcy

(osobo nieletnia)

W dniu ..................... roku w ....................., pomiędzy ..................... z siedzibą w ..............................................,

reprezentowaną przez .......................................................................... zwanym w dalszej części Korzystającym, a

panią/panem.............................................................................................................................,

legitymującym się legitymacją szkolną nr................. peSel.....................................................................................,

adres zamieszkania: ...............................................................................................................................................,

uczęszczającą/ymą do szkoły ....................................................................................................................................

(adres szkoły ...........................................................................................................................................................

tel. .......................................) zwaną/ym w dalszej części Wolontariuszem/ką, mając na względzie ideę

wolontariatu, u podstaw której stoi dobrowolne, bezpłatne wykonywanie czynności, a także biorąc pod uwagę

charytatywny, pomocniczy i uzupełniający charakter wykonywanych przez wolontariuszy świadczeń Strony

porozumienia uzgadniają, co następuje:

1. Korzystający oświadcza, że jest podmiotem na rzecz którego zgodnie z art. 42 ust. l Ustawy z dnia 24 kwietnia

2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, póz. 873) mogą być wykonywane

świadczenia przez wolontariuszki/sza.

2. Wolontariusz/ka oświadcza, że posiada kwalifikacje i spełnia wymagania niezbędne do wykonywania

powierzonych niżej czynności.

3. Korzystający i Wolontariusz/ka zawierają porozumienie o współpracy w zakresie: ............................................

...........................................................................................................................................................................

4. Korzystający powierza, a Wolontariusz/ka zobowiązuje się dobrowolnie wykonać w ramach porozumienia

następujące świadczenia:a. ..............................................................................................

b. ..............................................................................................

5. rozpoczęcie wykonania świadczeń strony ustalają na dzień............, a zakończenie do dnia............................ .

6. Strony zgodnie ustalają, że porozumienie niniejsze obejmuje świadczenie o charakterze woluntarystycznym,

które ma charakter bezpłatny.

7. Miejscem wykonywania świadczeń jest ............................................................................................................

8. Korzystający zobowiązuje się do zwrotu Wolontariuszowi/ce wydatków, które ten poczynił w celu należytego

wykonania świadczenia w tym koszty podróży służbowych i diet na zasadach wynikających z odrębnych

przepisów.

9. zwrot wydatków, o których mowa w pkt. 5 nastąpi w terminie 7 dni po otrzymaniu od Wolontariusza/ki

stosownego rozliczenia wraz z dowodami poniesionych wydatków w następującym zakresie:

a. ......................................................................

b. ......................................................................

10. Korzystający poinformował Wolontariusza/kę o zasadach bezpiecznego i higienicznego wykonywania

świadczeń oraz takie warunki zapewnia.

11. Wolontariuszowi/ce przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczenia wymienionych

w pkt 2 porozumienia, na zasadach wynikających z odrębnych przepisów.

12. Wolontariusz/ka może powierzyć wykonanie zadania innej osobie, lecz w pełni odpowiada za wykonanie

porozumienia.

13. Wolontariusz/ka zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji w zakresie wykonywanego

porozumienia, a zwłaszcza informacji związanych z ...........................................................................................

14. W sprawach nie uregulowanych porozumieniem zastosowanie ma kodeks cywilny oraz Ustawa

o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

15. Wolontariusz/ka został poinformowany o przysługujących mu prawach i obowiązkach.

16. porozumienie może być wypowiedziane przez każdą ze stron w terminie 14 dni.

17. porozumienie sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

KOrzySTAjący WOlONTAriUSz/KA

zGODA rODzicóW/rODzicA (OpieKUNóW/OpieKUNA/Ki)*

........................(imię i nazwisko dziecka)............................... na pracę wolontaryjną nieletniego/niej

miejscowość, data podpisy rodziców/Opiekunów

...........................................................................................................................................

*zaznaczyć odpowiednie w przypadku istnienia jednego tylko prawnego opiekuna

KArTA GODziNOWA prAcy WOlONTAriUSzKi/WOlONTAriUSzA

imię i Nazwisko .......................................................................................................................

Organizacja/instytucja ............................................................................................................

Data Godzina ilość godzin podpis Wolontariuszki/Wolontariusza podpis Beneficjenta

Data i podpis Opiekunki/Opiekuna wolontariatu ………….……………………………..

…………………, dnia ……………

pan/pani

……………………………………

instytucja

……………………………………

adres ……………………………………

……………………………………

WypOWieDzeNie pOrOzUMieNiA WSpóŁprAcy

(wzór przygotowany w oparciu o projekt ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz wzór porozumienia współpracy)

§ 1

1. Na podstawie pkt 13 porozumienia wykonywania świadczeń wolontarystycznych zawartego

w dniu ................... roku, wypowiadam porozumienie z dniem .................................... roku.

2. porozumienie rozwiązuje się z dniem .................................... .

§ 2

Na podstawie art. 44 ust. 2 Ustawy z dnia 24 kwietnia o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U.

Nr 96, poz. 873 z póź. zm.) proszę o wydanie pisemnego zaświadczenia o wykonaniu przeze mnie świadczeń.

……………………………

miejscowość

podpis Wolontariusza/Wolontariuszki

…………………, dnia ……………

pan/pani

……………………………………

instytucja

……………………………………

adres ……………………………………

……………………………………

rOzWiązANie Bez WypOWieDzeNiA pOrOzUMieNiA WSpóŁprAcy


§ 1

1. Na podstawie 13 porozumienia wykonywania świadczeń wolontarystycznych zawartego

w dniu .................... roku, rozwiązuję porozumienie z dniem ........................ roku.

2. przyczyną rozwiązania porozumienia jest .......................................................................................................

§ 2

Na podstawie art. 44 ust. 2 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

(Dz.U. Nr 96, poz. 873 z póź. zm.) proszę o wydanie pisemnego zaświadczenia o wykonaniu przeze mnie świadczeń

....................................................

miejscowość

podpis Wolontariusza/Wolontariuszki

Nazwa korzystającego .........................., dnia ..........................

(pieczęć)

zAśWiADczeNie

o wykonywaniu świadczeń wolontarystycznych przez pana/panią.................................................................

na rzecz ...........................................................................................

Niniejsze zaświadczenie jest potwierdzeniem wykonania przez pana/panią ..............................................................

ur. ............................................................ w ..........................................................,

zam. ............................................., czynności wolontarystycznych wynikających z zawartego w

dniu .......................... porozumienia Współpracy zawartego w dniu .............................................,

nr ..............................................

(Część pierwsza: obligatoryjna – informacja, którą korzystający musi zamieścić w zaświadczeniu)

1. pan/pani ............................................. będąc Wolontariuszem/Wolontariuszką w okresie od .............................

do ............................................. świadczył/a ochotniczo i bez wynagrodzenia w ............................................. na

rzecz ..................., świadczenia wolontarystyczne.

(Część druga: obligatoryjna – informacje (opinia wynikająca z art.44 ust.3 ustawy) które korzystający musi na wniosek wolontariusza zamieścić w zaświadczeniu)

miejscowość

2. W zakres wykonywanych świadczeń wchodziły następujące czynności:

- ...............................................................................................................................................................................

- ...............................................................................................................................................................................

- ...............................................................................................................................................................................

- ...............................................................................................................................................................................

powyższe świadczenia zostały wykonane w wymiarze ............................................................................................

(część trzecia: fakultatywna na wniosek wolontariusza – przykładowe informacje, które korzystający może na wniosek wolontariusza zamieścić w zaświadczeniu)

3. pan/ pani ........................................................ jako Wolontariusz/Wolontariuszka wykonywał/a swoje

świadczenia jako uczeń/uczennica ........................................................ (nazwa szkoły); student/studentka .........

............................................... (nazwa uczelni); bezrobotny/bezrobotna; osoba czynna zawodowo.

4. pan/pani wykonywał/a na rzecz korzystającego, wydającego niniejsze zaświadczenie, świadczenia

odpowiadające świadczeniu pracy:

- na stałe,

- po raz pierwszy,

- w ramach przeprowadzanej akcji ........................................................

- inne*

5. Wolontariusz/Wolontariuszka wykazał/a się w trakcie wykonywania następującymi umiejętnościami i

zdolnościami:

- organizacyjne,

- zarządzające,

- interpersonalne, komunikacyjne,

- innowacyjne,

- inne *

6. rozszerzona opinia na temat Wolontariusza/Wolontariuszki:

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

(część czwarta: informacja fakultatywna – informacja, którą korzystający może zamieścić w zaświadczeniu)

7. zaświadczenie wydaje się na żądanie Wolontariusza/Wolontariuszki.

podpis osoby upoważnionej przez Korzystającego

funkcja

* niepotrzebne skreślić/uzupełnić

Nazwa korzystającego …………… . . . . . ., dnia …………… (pieczęć) pan/pani

……………………………………

zam.……………………………… .

……………………………………

WypOWieDzeNie pOrOzUMieNiA WSpóŁprAcy


Na podstawie pkt 13 porozumienia wykonywania świadczeń wolontarystycznych zawartego

w dniu .................. roku .................., wypowiadam panu/pani porozumienie.

porozumienie rozwiązuje się z dniem .................................... roku.

.............................................................

podpis Korzystającego

(osoba upoważniona/funkcja)

miejscowość

KARTA WYPADKU

i. DANe iDeNTyFiKAcyjNe pŁATNiKA SKŁADeK (Nie wypełniają podmioty niebędące płatnikami składek na

ubezpieczenie wypadkowe)

1. imię i nazwisko lub nazwa ...................................................................................................................................

2. Adres siedziby ......................................................................................................................................................

3. Nip ............................................................... reGON ................................................. peSel ...............................

4. Dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport) .........................................................................................

rodzaj dokumentu ........................................................... seria ................................ numer ...................................

ii . DANe iDeNTyFiKAcyjNe pOSzKODOWANeGO

1. imię i nazwisko poszkodowanej/ego ...................................................................................................................

2. peSel ........................................................................ Nip ....................................................................................

3. Dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport) ...............................rodzaj dokumentu .............................

........................................................ seria ................... numer ....................................................

4. Data i miejsce urodzenia ......................................................................................................................................

5. Adres zamieszania ...............................................................................................................................................

6. Tytuł ubezpieczenia wypadkowego (wymienić numer pozycji i pełny tytuł ubezpieczenia społecznego,

zgodnie z art. 3 ust.3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków

przy pracy i chorób zawodowych – Dz. U. Nr 199, poz. 1673): ..................................................................................

.................................................................................................................................................................................

iii . iNFOrMAcje O WypADKU

1. Data zgłoszenia oraz imię i nazwisko osoby zgłaszającej wypadek ....................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

2. informacje dotyczące okoliczności, przyczyn, czasu i miejsca wypadku

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

3. świadkowie wypadku:

a. .............................................................................................................................................................................

b. .............................................................................................................................................................................

imię i nazwisko Miejsce zamieszkania

49

BiBliOGrAFiA

1. „Wolontariat. O czym należy wiedzieć angażując wolontariusza”, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,

Departament Pożytku Publicznego, Warszawa 2011.

2. „Wolontariat w pytaniach i odpowiedziach - poradnik prawny”, Katarzyna Kołodziej, Stowarzyszenie

Centrum Wolontariatu, Warszawa 2009.

3. „Wybrane aspekty prawne wolontariatu pracowniczego – poradnik”, Piotr Komosa, Dorota Dorska,

Centrum Wolontariatu, Warszawa 2008.

4. „przewodnik koordynatora zbiórki publicznej”, Monika Archicińska, współpraca: Katarzyna Bielawska,

Beata ciepła, paweł Drobnik, Maria jankowska, Maria Knaflewska, Małgorzata lelonkiewicz, Agnieszka

Krasoń, Magda Słojewska, Dorota Wesołowska, Federacja Polskich Banków Żywności, Warszawa 2011.

5. „co każdy koordynator wolontariatu powinien wiedzieć?”, Monika Archicińska, współpraca: Katarzyna

Bielawska, Beata ciepła, paweł Drobnik, Maria jankowska, Maria Knaflewska, Małgorzata lelonkiewicz,

Agnieszka Krasoń, Magda Słojewska, Dorota Wesołowska, Federacja Polskich Banków Żywności,

Warszawa 2011.

6. „przewodnik dla organizacji goszczących Wolontariatu europejskiego”, Aneta cruz-Kąciak, Dorota

Dengler, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”,

Warszawa

7. „efektywne zarządzanie wolontariatem”, Monika Falej, Fundacja „Inicjatywa Kobiet Aktywnych”,

Wydawnictwo FIKA, Olsztyn 2011.

50

8. „Młodzież w działaniu - przewodnik po programie Młodzież w działaniu”, DG Edukacja i Kultura Program,

Komisja Europejska 2011.

9. „pOrTFOliO - indeks umiejętności wolontariackich”, zespół centrum Wolontariatu w Warszawie,

Stowarzyszenie CENTRUM WOLONTARIATU, Warszawa 2007.

10. „Wolontariat zmienia nas, czyli jak zostać europejskim Wolontariuszem”, Fundacja Rozwoju Systemu

Edukacji Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”, Warszawa 2010.

11. „Na prawo patrz”, Dariusz pietrowski, Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, Warszawa 2006.

12. „jak zgodnie z prawem współpracować z wolontariuszem?”, Dariusz pietrowski, radek Skiba, Broszura

z serii Warto Wiedzieć Więcej 3w, Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, Stowarzyszenie Klon/Jawor,

Warszawa 2003.

51

NOTATKi...................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................. .................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

52

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................ .....................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

53

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................ .....................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

Monika Falej – Prawniczka, Wydział Prawa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Współtwórczyni i dyrektorka Olsztyńskiego Centrum Organizacji Pozarządowych, współtwórczyni Olsztyńskiego Centrum Wolontariatu SPINACZ. Trenerka, certy�kat I stopnia Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych oraz ekspertka w obszarze organizacji pozarządowych, wolontariatu i współpracy z samorządem. Autorka podręcznika „Efektywne zarządzanie wolontariatem”. Miłośniczka nurkowania.

BIOGRAM AUTORKI:

© Copyright by Fika, Olsztyn 2011

ABC wolontariatu (pdf) - ngo.chorzow.eungo.chorzow.eu/_DOKUMENTY/abc_wolontariatu.pdf · 3 Ustawa...

Documents

Transcript of ABC wolontariatu (pdf) - ngo.chorzow.eungo.chorzow.eu/_DOKUMENTY/abc_wolontariatu.pdf · 3 Ustawa...