รายงานการศกษาเอกสารวชาการสวนบคคล

เรอง

การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ หนวยงานกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

โดย

แพทยหญงวายพา วงศวกรม แพทยผเชยวชาญ (ดานเวชกรรมสาขารงสวทยา) สถาบนวจยและประเมนเทคโนโลยทางการแพทย

กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข

รายงานนเปนสวนหนงของการศกษาอบรมหลกสตรนกปกครองระดบสง (นปส.) รนท 68

สถาบนด ารงราชานภาพ กระทรวงมหาดไทย

พทธศกราช 2560

สถาบนด ารงราชานภาพ กระทรวงมหาดไทย

เอกสารการศกษาสวนบคคลน อนมตใหเปนสวนหนงของการศกษาอบรมหลกสตร

นกปกครองระดบสง (นปส.) รนท 68 พทธศกราช 2560 ของสถาบนด ารงราชานภาพ

กระทรวงมหาดไทย

ลงชอ………………………………………

(นายจาดร อภชาตบตร)

อาจารยทปรกษา

บทคดยอ

ชอเรองการศกษาสวนบคคล การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ หนวยงานกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

ชอผเขยน พญ.วายพา วงศวกรม ชอปรญญา ปรญญาตร แพทยศาสตรบณฑต

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปรญญาโท วฒบตรรงสวทยาทวไป จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปรญญาโท อนมตบตเวชศาสตรครอบครว แพทยสภา

ปการศกษา 2559 อาจารยทปรกษาการศกษาสวนบคคล นายจาดร อภชาตบตร

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร 2) เพอเปรยบเทยบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร และ 3.) เพอสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

กลมตวอยางทใชศกษาไดแก พนกงาน เจาหนาท ทปฏบตงานของโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน จ านวน 385 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา วเคราะหดวยการหาคาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การแปลผลคะแนนรายขอและโดยรวมการเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดวยวธการทดสอบคา F – test

ผลการศกษาพบวา 1. การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานครพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานเปนบคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย ระดบการศกษาสวนใหญอยใน

ข

ระดบปรญญาตรมประสบการณท างานพบวาสวนใหญมากกวา 10 ป และสวนใหญปฏบตงานในโรงพยาบาลราชวถ 2. การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยภาพรวมมปญหาอยในระดบนอย เมอพจารณาปญหารายดาน ไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลและสารสนเทศไปใชพบปญหาอยในระดบนอยเชนกน ทงนอาจเปนเพราะสถานไดรบการสงเสรม สนบสนนงบประมาณหรอจดใหม วสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดการระบบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอ ท าใหหนวยงานสามารถจดระบบขอมลและสารสนเทศไดเปนอยางด

3. การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา ประสบการณท างานและโรงพยาบาลทสงกด กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของสวนกลางกรมการแพทยพบวาต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษาและประสบการณท างานใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

กตตกรรมประกาศ

เอกสารวชาการสวนบคคลน เปนสวนหนงของการอบรมหลกสตรนกปกครองระดบสง

รนท 68 ประจ าป 2559 ซงการศกษาครงนจะประสบความส าเรจลงมไดหากไมไดรบค าชแนะท

เปนประโยชนจากทานจาดร อภชาตบตร อาจารยทปรกษา ซงมสวนส าคญในการพจารณาเอกสาร

วชาการสวนบคคลฉบบน ผศกษาตองขอขอบพระคณอาจารยไว ณ ทน

นอกจากน ผศกษาตองขอขอบคณผมสวนเกยวของกบความส าเรจในการศกษาอบรมครงน

ประกอบดวย ดร.นรนดร ไชยรตน ทไดสนบสนนและประสานการด าเนนงานดานขอมล ตลอดทง

เจาหนาททมสวนเกยวของในการเกบรวมรวมขอมลเพอน ามาใชประกอบการศกษาครงน ทงน ผ

ศกษาหวงเปนอยางยงวาผลการศกษาครงนจะเปนประโยชนแกทานผอาน หนวยงานทเกยวของ

รวมถงผสนใจทวไปไมมากกนอย และเชอวา ผลการศกษาดงกลาวยงจะชวยใหเกดความเขาใจและ

สงเสรมการพฒนารากฐานของกระบวนการเลอกตงในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

เปนประมขในประเทศไทยใหมความสมบรณมากยงขน

สดทายน หากผลจากการศกษาครงนเพยงสวนหนงสวนใดแมเพยงเลกนอย จะเกดเปน

ประโยชนตอการพฒนาสรางความแขงแกรงทางการเมองของประเทศไทยในอนาคตใหมความ

มนคง ความมเสถยรภาพ และความย งยนของประเทศไทย อนจะกอใหเกดประโยชนสขแก

ประชาชนคนไทย ผศกษาขออทศคณงามความดจากผลดงกลาวใหกบบพการ ครอาจารย และผม

พระคณทกทาน รวมถงผทมสวนเกยวของกบความส าเรจในการศกษาครงน แตหากสวนหนงสวน

ใดมความผดพลาดไมครบถวนประการใดกตาม ผศกษาขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว

แพทยหญงวายพา วงศวกรม

สารบญ หนา

บทคดยอ ก กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง บทท 1. บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคการวจย 9 ขอบเขตการศกษา 9 นยามศพทเฉพาะในการวจย 10 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 10 2. แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 12 เทคโนโลยสารสนเทศ 12 ระบบสารสนเทศเพอการจดการ 13 แนวคดของระบบและการท าตวแบบ 15 แนวคดเกยวกบประสทธภาพ 35 ประวตกรมการแพทย 35 งานวจยทเกยวของกบการประเมนผลระบบสารสนเทศเพอการจดการ 46 3. วธด าเนนการวจย 48 ขนตอนการวจย 48 ประชากรและกลมตวอยาง 49 เครองมอทใชในการวจย 49 การเกบรวบรวมขอมล 50 การวเคราะหขอมลและสถตทใช 50 4. ผลการวเคราะหขอมล 52 สวนท 1 การศกษาพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ หนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร 52

จ

สารบญ (ตอ) หนา

สวนท 2 การสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศ เพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร 62 บทท 5. สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 65 สรปผลการศกษา 65 อภปรายผล 68 ขอเสนอแนะ 70 บรรณานกรม 71 ภาคผนวก 79 แบบสอบถามเพอการวจย 80 ประวตผจดท าเอกสารการศกษาสวนบคคล 85

ฉ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 จ านวน และรอยละ จ าแนกตามสถานภาพทวไป ของผตอบแบบสอบถาม 53 ตารางท 2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ในภาพรวม 54 ตารางท 3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการเกบรวบรวมขอมล 54 ตารางท 4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการตรวจสอบขอมล 55 ตารางท 5 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการประมวลผลขอมล 56 ตารางท 6 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศ 57 ตารางท 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการน าขอมล และสารสนเทศไปใช 58 ตารางท 8 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน 59 ตารางท 9 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบระดบการศกษา 60 ตารางท 10 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบประสบการณท างาน 60 ตารางท 11 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบสงกดโรงพยาบาล 61

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ในยคแหงสงคมความรไดใหความส าคญกบการพฒนาระบบเศรษฐกจแบบฐานความร

(Knowledge Base Economy) ควบคไปกบการบรหารองคการสมยใหม (Modern Organization) ทใหความส าคญกบ การสรางความรและนวตกรรมใหมเปนหลก (สกญญา เรองสวรรณ, 2553 : หนา 73-80) ดงนน สงส าคญท องคการตองใชในการบรหารงานอยางมประสทธภาพ คอ เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) และความร (Knowledge) ซงถอเปนตนทนทางปญญาขององคการทตองไดรบการจดการอยางเปนระบบเพอวาง แผนการจดการองคการ และใหความส าคญกบความตองการของผมสวนไดสวนเสยขององคการ เพอสรางความ ไดเปรยบในการแขงขน (Competitive Advantage) และขบเคลอนองคการไปสความเปนเลศ (Hammer & Champy, 1993) องคการในภาครฐจงตองมการปรบเปลยนกระบวนการบรหารงาน ตามปจจยภายนอกทมผลกระทบ ท าใหภาครฐตองเรงเปลยนแปลง ไมวาจะเปนภาวะของเศรษฐกจทตกต าลง ผลกระทบทเกดจากจากการคาเสร ระหวางประเทศ และปจจยภายในคอขอจ ากดขององคการในภาครฐทงดานงบประมาณและก าลงคนประกอบกบ ภาครฐเปนองคการทมขนาดใหญ และมการจดเกบขอมลแบบกระจาย คอ มศกยภาพในการจดเกบขอมลของ ตนเอง จงไดน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information Technology and Communication) มาเปนเครองมอทส าคญในการพฒนาและปรบปรงการบรหารงานขององคการในภาครฐใหมประสทธภาพสงสด (ธงชย วงศชยสวรรณ, 2546) และสอดคลองกบการบรหารจดการองคการภาครฐสมยใหม

ดงนน การบรหารจดการขอมลจงเปนพนฐานทส าคญในการเพมประสทธภาพองคการ และสามารถ ลดความขดแยงภายในการบรหารจดการภายในองคการ และระหวางคนในองคการไดเปนอยางด เนองจากทก กจกรรมในองคการจ าเปนตองใชขอมลในการบรหารจดการทงสน (Haug, Arlbjørn and Pedersen, 2009: PP. 1053-1068) องคการภาครฐสวนใหญลงทนไปกบการสรางระบบสารสนเทศ เพอสนบสนนการท างานในดาน ตางๆ เพราะหวงวาจะชวยใหไดเปรยบในการแขงขน (Xu et al, 2002: PP. 47-58) แตถาหากมองขามคณภาพ ขอมลทอยในระบบแลวสงทลงทนไปนนกเทากบเปนการสญเปลาโดยสนเชง เพราะการบรหารจดการขอมลทด ตองเพยงพอส าหรบการตดสนใจของผบรหาร จงจะเปนเครองมอทดในการบรหารจดการองคการในภาครฐให ประสบความส าเรจในการบรหารจดการ ทงยงสามารถลดความขดแยงในการบรหารจดการองคการของภาครฐได อกทางหนงดวย

2

การบรหารจดการขอมลของ ภาครฐ ซงประกอบดวยแนวคดเกยวกบการบรหารจดการขอมล แนวคดเกยวกบฐานทรพยากรขององคการ Resource-Based View of the Firm (RBV) จงไดกลาวถงการบรหารจดการระบบขอมลของภาครฐทสอดคลองกบแนวคดทฤษฎดงกลาวขางตน เพอน าไปสการน าเสนอกรอบแนวทางการพฒนาคณภาพขอมลทส าคญ โดยค านงถงการรกษาความปลอดภยของขอมลเพอ ลดความเสยงในการบรหารจดการขอมล และสรางความตระหนกถงความส าคญของการบรหารจดการขอมล ภาครฐตอไป

การจดการขอมล (Information Management) ในอดตการจดเกบขอมลสารสนเทศเปนการจดเกบ ตามประเภทสอทใชบนทก และเมอสารสนเทศมปรมาณเพมมากขน มรปแบบทหลากหลาย ประกอบกบ เทคโนโลยสารสนเทศท าใหการจดการสารสนเทศมความซบซอนมากยงขน การจดการขอมลจงมการปรบเปลยน ตามสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรงของเรองราวเกยวกบเหตการณทเกดขนอยางตอเนอง และตอง ถกตองแมนย า ครบถวน สวนความรวดเรวของการเกบขอมลขนอยกบความตองการใชงาน นอกจากน Lucas (2010) ไดใหความหมายของค าวา “คณภาพขอมล” คอ ขอมลทมคณภาพจะใชในการด าเนนงาน การตดสนใจ และวางแผนได สวน Marshall and Harpe (2009) ไดกลาววาขอมลทเหมาะสมกบการใชงาน และตรงตาม วตถประสงค โดยผใชสามารถเขาถงขอมลไดอยางถกตองดวย ดงนน คณภาพขอมลจงมความส าคญอยางยงใน การด าเนนงานเพราะเปนพนฐานทส าคญของการบรหารจดการองคการภาครฐสมยใหม

ระบบสารสนเทศ (Information System) หมายถง ระบบแบบเฉพาะเจาะจงชนดหนง ซงอาจกลาว ไดวาเปนกลมของสวนประกอบพนฐานตางๆ ทท างานเกยวของกบการเกบ (น าเขา), จดการ (ประมวลผล) และ เผยแพร(แสดงผล) ขอมลและสารสนเทศและสนบสนนกลไกลของผลสะทอนกลบ เพอใหบรรลตามวตถประสงค ทเกยวของกบการด าเนนงานขององคการอยางมประสทธภาพ (Kirk,2005) ซงตองค านงถง คณภาพระบบ คณภาพขอมล การด าเนนงาน ความพงพอใจของผใชงาน ผลกระทบในสวนบคคล และผลกระทบขององคการ (DeLone and McLean, 2003: PP. 9-21) ดงนน จงไดใหความส าคญกบระบบสารสนเทศเพอน ามาใชในการ จดการตงแตระดบนโยบาย การวางแผนองคการของภาครฐ (Myburgh, 2000: PP. 4-6)

ในยคแหงสงคมความร (Knowledge Society) ทใหความส าคญกบขอมลขาวสารเปนอยางมาก ประกอบกบพฒนาการทเกดขนอยางรวดเรวของเทคโนโลยสารสนเทศไดกอใหเกดการเปลยนแปลงอยางมากมาย ทงภาครฐและภาคเอกชน หากแตภาครฐยงมไดใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศมากนกในการสรางและ น าเสนอบรการสาธารณะใหแกประชาชน ซงอาจ

3

เปนจดดอยของภาครฐทยงไมสามารถตอบสนองตอความ ตองการของประชาชนไดอยางทวถง (คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554)

ดงนน การสราง ใหภาครฐเปนระบบอเลกทรอนกสทสมบรณแบบนนตองใชงบประมาณสงและใชเวลาในการเตรยมการนาน สงท ควรตระหนกและสรางความเขาใจในเรองเทคโนโลย กคอ ระบบสารสนเทศ ทงน เพราะในปจจบนทรพยากรของ องคการภาครฐสวนหนงคอระบบสารสนเทศทเปนขอมล ทเปนจรง ถกตอง แมนย า โปรงใส โดยไดน าเทคโนโลย เขามาเปนเครองมอของการพฒนาระบบสารสนเทศ เพอใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลขององคการภาครฐได อยางแทจรง และสามารถตอบสนองตอความตองการของประชาชนอยางแทจรง (ศนยสารสนเทศแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร, 2557) ภาครฐจงไดก าหนดนโยบายการปฏรปการบรหารราชการ โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการ สอสาร เพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานของภาครฐ อนจะน าไปสการสรางสงคมแหงการเรยนร (Knowledge - Based Society) (กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ , 2552) และวางแนวทางการพฒนาระบบ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศใหเปนไปในทศทางเดยวกน ทเรยกวา “รฐบาลอเลกทรอนกส(E-Government)” และพฒนาโครงสรางพนฐานใหครอบคลมพนททวประเทศ และพฒนาบรการภาครฐผาน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เพอสรางโอกาสใหประชาชนเขาถงบรการไดทวถงและเทาเทยม รวมทงสราง มาตรฐานความปลอดภยใหมๆ ใหระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทยมนคงมากยงขน ภายใตโครงการ “สมารทไทยแลนด (Smart Thailand) ” (กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ, 2554)

จากนโยบายดงกลาวน าไปสการน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชเปนเครองมอในการ บรหารจดการและใหบรการประชาชนมากขน สงผลใหงบประมาณในการจดซอดานเทคโนโลยสารสนเทศม แนวโนมสงขนอยางตอเนอง จากผลการส ารวจตลาดเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในประเทศไทย มอตรา การขยายตว รอยละ 15.60 โดยคดเปนมลคาตลาด 293,239 ลานบาท (ส านกงานสถต, 2555) เมอพจารณาใน สวนของบรการดาน Data Center and Disaster Recovery Center พบวาภาพรวมมมลคาตลาดเทากบ 6,903 ลานบาท (ส านกงานสถต, 2555) โดยภาครฐมการใชจายในสวนนถง 2,567 ลานบาท หรอคดเปนสดสวนรอยละ 38.5 (ส านกงานสถต, 2555) เพอใชในการสรางศนยขอมลคอมพวเตอร (Data Center) จดหาครภณฑเครองแมขายและระบบ หรอใชเปนคาใชจายในการบรหารจดการเพอเสรมสรางประสทธภาพและความตอเนองของการ ใหบรการจากองคการภาครฐไปยงภาคประชาชน ประกอบกบความจ าเปนทตองมการด าเนนการตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ของประเทศไทย จงไดจดท าแผนโครงขายขอมลสารสนเทศ และก าหนดมาตรฐานในการเชอมโยงขอมล รวมถง

4

สนบสนนการแลกเปลยนขอมลระหวางภาครฐ ใหเปนไปตามกรอบแนวทางการเชอมโยงรฐบาลอเลกทรอนกสแหงชาต หรอ Thailand e-Government Interoperability Framework (TH e-GIF) ของกระทรวงเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร เลอกทจะใช “มาตรฐานเปด” เพอใหเปนทยอมรบในระดบสากล เพราะมาตรฐานท เปดเผยรายละเอยดทางเทคนคเปนปจจยส าคญทจะชวยใหมผพฒนาระบบไดหลากหลายไมผกขาด ทงยงชวยให มทางเลอก และมตนทนการพฒนาทเหมาะสม

อกทงยงสามารถขยายขดความสามารถของระบบในอนาคตได สะดวก ตลอดจนสามารถเชอมตอกบระบบของหนวยงานอนๆไดงายขน โดยแสดงใหเหนวาในชวงเวลาทผานมา องคการของภาครฐมการบรหารจดการขอมลทหลากหลาย ในรปแบบ โดยมการจดเกบขอมลตามลกษณะของการท างาน คอ การจดเกบขอมลบนเครองคอมพวเตอรเครอง เดยว (Stand-Alone) หมายถง ระบบฐานขอมลขององคการขนาดเลกทตองการจดเกบฐานขอมลไวเฉพาะ ในคอมพวเตอรเครองเพยงเครองเดยว ตอมาไดมการพฒนาการจดเกบขอมลผานเครองคอมพวเตอรแบบแมขาย (Server) ด าเนนงานในระบบ LAN หรอระบบ WLAN

จากรายงานส ารวจการพฒนารฐบาลอเลกทรอนกส พ.ศ. 2555 พบวา มองคการภาครฐสวนใหญใชระบบเครอขาย LAN (Local Area Network) รอยละ 95.3 รองลงมาคอระบบ WLAN (Wireless LAN) รอยละ 76.7 โดยมการประยกตใชระบบเครอขายสวนใหญ คอ อนเตอรเนต (Internet) รอยละ 96.1และใชอนทราเนต (Intranet) รอยละ 82.9 เพราะรปแบบนสามารถ ประยกตใชกบระบบฐานขอมลบนเวบ (Web Database) ซงนยมใชกนอยางแพรหลาย เพราะมความเสถยรภาพ ในการท างาน รอยละ 99.5 ทงยงสามารถชวยเรอง การรกษาความปลอดภยของขอมล (Information Security) โดยผดแลระบบจะสามารถก าหนดสทธผใชงาน ตามหนาททไดรบมอบหมายได ในปจจบนไดมการจดเกบขอมลทงในรปแบบการจดเกบขอมลบนเครองคอมพวเตอรเครองเดยว (Stand-Alone) และพฒนาการจดเกบขอมลผานเครองคอมพวเตอรแบบแมขาย (Server) เพอด าเนนงานใน ระบบ LAN หรอระบบ WLAN ซงรปแบบการจดเกบขอมลในลกษณะนตองมการจดท าสถานทเพอรองรบการ จดเกบเครองคอมพวเตอรแบบแมขายโดยเฉพาะ ทเรยกกนวา ศนยขอมลคอมพวเตอร (Data Center) ซงตองใช การลงทนจ านวนมาก เพอสรางศนยขอมลคอมพวเตอรเพอใหไดมาตรฐานนน ตอมาไดมการตระหนกถงการใช ทรพยากรการทมอยอยางจ ากด จงไดมพฒนาการจดเกบขอมลเปนแบบระบบประมวลผล แบบกลมเมฆ (Cloud Computing) หมายถง การไดมาซงขอมลทถกตอง ครบถวน และรวดเรว โดยใชระบบสารสนเทศเปนเครองมอ ในการแปลงขอมลใหอยในรปของสารสนเทศทพรอมใชงานได และมการแบงปนขอมลเพราะเปนทรพยากรแบบ เสมอนทสามารถปรบเปลยนตามความตองการของผใชไดงาย (ธนาวฒธนวาณชย และ ภชงค อทโยภาศ, 2555: หนา 65) โดยเชอมตอกนเปน ระบบคลสเตอร

5

(Cluster Network) ผานการจดสรรทรพยากรดวยเทคโนโลย เวอรชวลไลเซชน (Virtualization) ซงสอดคลองกบแนวคด Software as a Service (SaaS) เพอลดภาระการ บรหารจดการของผดแลระบบใหนอยทสด

ดงนน รปแบบการจดเกบขอมลขององคการในภาครฐในลกษณะระบบประมวลผล แบบกลมเมฆ (Cloud Computing) มแนวโนมวาจะถกพฒนารปแบบการจดเกบขอมลในลกษณะนมากขน ภายใต “โครงการ บรการคลาวดภาครฐ (Government Cloud Service)” ทใหการบรหารจดการขอมลภาครฐ ซงแนวทางการ ด าเนนการดงกลาวจงเปนไปตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทยทมเปาประสงคใหประเทศไทยกาวเขาส “สมารทไทยแลนด (Smart Thailand)” ไดอยางเปนรปธรรม แตมการคาดการณวา มลคาการใชบรการ Cloud Computing และSoftware as a Service (SaaS) ในประเทศไทยประมาณ 2,089 ลานบาท และมแนวโนมเตบโต รอยละ 22.9 โดยเปนกลมผใชงานรฐและเอกชนถงรอยละ 71.3 หรอ 180,821 ลานบาท จากการขอมลขางตนพบวารปแบบการจดเกบขอมลขององคการในภาครฐมความหลากหลาย และม การบรหารจดการระบบขอมลเพอใชส าหรบองคการของตนเองเปนหลกส าคญ แตในอนาคตทกองคการจะตอง การปรบตวใหสอดคลองกบสภาพสงแวดลอมเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวและมความซบซอนมากขน (ทศพร ศรสมพนธ, 2538 หนา 25) เพราะองคการในภาครฐสวนใหญยงไมสามารถบรหารจดการขอมลขององคการของ ภาครฐในลกษณะแบบเบดเสรจ หรอแบบจดเดยว (One Stop Service) ท าใหตองตระหนกถงการใชขอมลซง เปนทรพยากรทมอยอยางจ ากดรวมกนมากขน เพอใหเกดการแลกเปลยนขอมลสารสนเทศ และบรณาการขอมล สารสนเทศภาครฐอยางเปนรปธรรม

จงแสดงใหเหนวาการบรหารจดการระบบขอมลขององคการเปนสงส าคญ และมประโยชน ส าหรบการบรหารจดการองคการในภาครฐอยางมาก เพราะสามารถลดความซ าซอนกนของขอมล (Reduced Data Redundancy) ลดความขดแยงของขอมล (Reduced Data Inconsistency) การรกษาความคงสภาพของ ขอมล (Improved Data Integrity) ใชขอมลรวมกนได (Shared Data) งายตอการเขาถงขอมล(Easier Access) ลดระยะเวลาการพฒนาระบบงาน (Reduced Development Time) ได (สกญญา เรองสวรรณ, 2553: หนา 73-80) เมอองคการของภาครฐไดใหความส าคญกบการบรหารจดการขอมลแลว จงควรจะมการก าหนด กรอบในการพฒนาคณภาพของขอมล โดยมกรอบแนวทางในการพฒนาคณภาพขอมลขององคการ(Divorski and Scheirer, 2001: PP.83-94) โดยเรมจากการผลกดนใหองคการมงมนและเพมความสามารถเพอพฒนา คณภาพขอมล โดยการสอสารและทบทวนขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล ซงมองวาการสอสารของทกชวงวย ท างานเปนเรองทส าคญเพอใหทกคนในองคการมความเขาใจในเรองคณภาพขอมลไดถกตองตรงกน เพอ

6

ลดความ ขดแยงภายในองคการและระหวางองคการอกทงยงเปนการเพมประสทธภาพในการท างานขององคการในภาครฐ มากยงขนโดยการก าหนดปรชญาขอมลองคการ (Corporate Data Philosophy) เชนเดยวกบการก าหนด วสยทศน และนโยบายตางๆขององคการ การก าหนดปรชญาขอมลองคการ หมายถงการทองคการมองขอมลเปน สนทรพยอยางหนงทมมลคาทางธรกจ จากนนก าหนดนโยบายและกลยทธขอมลองคการ (Corporate Data Policy and Strategy) แลวก าหนดเจาหนาทผรบผดชอบขอมล (Data Steward) ท าหนาทดแลขอมลทงดาน เนอหาและคณภาพขอมลจากนนจงควรทจะท าการประเมนคณภาพขอมลทมอย โดยการท าใหการประเมนคณภาพขอมลเปน กระบวนการหนงในกระบวนการท างานปกต ทเรยกวาเครองมอคณภาพขอมล (Data Quality Tools) ควบคไป กบการใชการปอนกลบจากผใชขอมลและผมสวนไดสวนเสยในการประเมนคณภาพ และศกษาการตอบสนองตอ ขอจ ากดของขอมลเปนการเตอนใหผใชระมดระวงการใชขอมลโดยการรายงานเกยวกบขอจ ากดเหลานน หรอให ขอมลเพมเตมเกยวกบปญหาของขอมลนน โดยการสรางคณภาพในการพฒนาประสทธภาพขอมล

การพฒนาคณภาพขอมลโดยการตรวจสอบและแกไขขอมลทผดพลาดนนไมเพยงพอทจะปองกนการผดพลาดทจะเกดขนใน อนาคต หากขอมลมการเปลยนแปลง ตวชวดคณภาพกจ าเปนตองเปลยนแปลงไปดวย นอกจากนสงส าคญทควรตองค านงถงในการบรหารจดการขอมลขององคการในภาครฐ คอ การรกษาความปลอดภยของขอมล (Information Security) โดยการก าหนดสทธการเขาถงขอมล (Access Control) เพอรกษาความลบของชนขอมล ประกอบกบความปลอดภยของระบบขอมลมความส าคญตอ ความส าเรจขององคการในภาครฐเปนอยางมาก (von Solms., 2004: PP.371-6) จงจ าเปนตองรกษาขอมลให ปลอดภย และลดความเสยง (Risk Assessment) รวมถงการลดปจจยเสยงทจะท าใหขอมลเกดความเสยหาย ทงยงตองสามารถรกษาขอมลใหเปนความลบ (Secrecy) และพรอมใชงานอยเสมอ (Availability) (Hong et al., 2003: PP. 243-248)

โดยการก าหนดนโยบายดานการรกษาความปลอดภยระบบฐานขอมล เปนกฎขอบงคบ และประกาศใหทราบโดยทวกน ตลอดจนมการตดตามตรวจสอบใหปฏบตตามกฎ ระเบยบ มาตรฐานทวางไว อยางเครงครด เพอประโยชนในการปฏบตงานขององคการในภาครฐใหมประสทธภาพและประสทธผล ดงนน การบรหารจดการขอมลขององคการในภาครฐทด จงควรทจะมการบรณาการขอมลไดจากทก ภาคสวนนน จงจะเปนการสรางระบบรฐบาลอเลกทรอนกสทสมบรณแบบ หากแตตองใชงบประมาณสงและใช ระยะเวลาในการเตรยมการมากและสงทควรตระหนกและสรางความเขาใจใหตรงกนในเรองของระบบเทคโนโลย สารสนเทศ คอ ระบบสารสนเทศทเปนขอมลจรง ถกตอง แมนย า โปรงใส (ภมรพรรณ วงศเงน, 2554) เมอม ขอมลทด

7

ในปรมาณทเพยงพอตอการตดสนใจของผบรหาร กจะลดความขดแยงในการบรหารจดการองคการ ภาครฐสมยใหมไดอยางเปนชดเจนมากขน ทงยงสามารถน าพาองคการของภาครฐไปในทศทางทก าหนดไวอยางม ประสทธภาพ โดยใชเทคโนโลยเขามาเปนเครองมอในการสอสารทงภายในองคการและภายนอกองคการไดอยาง เปนรปธรรม ทงน เพราะสารสนเทศเปนทรพยากรสวนหนงของภาครฐทมอยอยางจ ากด จงควรการบรหาร จดการเพอใชทรพยากรนรวมกน เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการบรหารจดการขอมลขององคการ ในภาครฐไดอยางย งยนตอไป

องคการหรอหนวยงานขนาดใหญจ าเปนตองมแผนกลยทธดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม เพอใชเปนแผนส าหรบน าไปสการประยกตเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ หากไมไดวางแผนและควบคมใหด ยอมสงผลกระทบดานการเงนและการปฏบตการของหนวยงาน การวางแผนกลยทธชวยใหเหนภาพรวมของการประยกตเทคโนโลยสารสนเทศโดยรวมของหนวยงาน ซงแผนเทคโนโลยสารสนเทศตองสอดคลองกบแผนกลยทธองคการหรอแผนระยะยาวทก าหนด เปนแผน 3-5 ป โดยก าหนดวาองคการจะมงไปทศทางใด จะท าอะไรในอนาคต รวมทงพจารณาการเปลยนแปลงของสงแวดลอม ทงดานสงคม เศรษฐกจ และการเมอง แผนงานเทคโนโลยสารสนเทศตองเปนแผนสนบสนนแผนกลยทธองคการ เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอส าคญในการด าเนนงานตามกลยทธขององคการ และตองมการจดสรรทรพยากรดานการพฒนาระบบสารสนเทศใหเสรจทนเวลา และท างานตามหนาททไดก าหนดไว ชวยใหเขาใจวาจะตองพฒนางานใด เมอใด ใชเทคโนโลยใด และใชทรพยากรมากเทาใด (ครรชต มาลยวงศ 2545)

ระบบสารสนเทศ (Information System) คอขบวนการประมวลผลขาวสารทมอย ใหอยในรปของขาวสารท เปนประโยชนสงสด เพอเปนขอสรปทใชสนบสนนการตดสนใจของบคคลระดบบรหารขบวนการทท าใหเกดขาวสารสารสนเทศน เรยกวา การประมวลผลผลสารสนเทศ (Information Processing) และเรยกวธการประมวลผลสารสนเทศดวยเครองมอทางอเลกทรอนกสวา เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology: IT)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถงเทคโนโลยทประกอบขนดวยระบบจดเกบและประมวลผลขอมล ระบบสอสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดานสารสนเทศทมการวางแผน จดการ และใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ หมายถง ระบบทรวบรวมและจดเกบขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ทงภายใน และภายนอกองคการอยางมหลกเกณฑ เพอน ามาประมวลผลและจดรปแบบใหไดสารสนเทศทชวยสนบสนนการท างาน และการตดสนใจในดานตาง ๆ ของ

8

ผบรหารเพอใหการด าเนนงานขององคการเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยทเราจะเหนวา MIS จะประกอบดวยหนาทหลก 2 ประการ

1. สามารถเกบรวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ ทงจากภายในและภายนอกองคการมาไวดวยกนอยางเปนระบบ

2. สามารถท าการประมวลผลขอมลอยางมประสทธภาพ เพอใหไดสารสนเทศทชวยสนบสนนการปฏบตงานและการบรหารงานของผบรหาร

ดงนนถาระบบใดประกอบดวยหนาทหลกสองประการ ตลอดจนสามารถปฏบตงานในหนาทหลกทงสองไดอยางครบถวน และสมบรณ ระบบนนกสามารถถกจดเปนระบบ MIS ได ระบบ MIS ไมจ าเปนทจะตองสรางขนจากระบบคอมพวเตอร MIS อาจสรางขนมาจากอปกรณอะไรกได แตตองสามารถปฏบตหนาทหลกทงสองประการไดอยางครบถวนและสมบรณ แตเนองจากปจจบนคอมพวเตอรเปนอปกรณทมประสทธภาพในการจดการขอมล นกว เคราะหและออกแบบระบบ (System Analyst and Designer) จงออกแบบระบบสารสนเทศใหมคอมพวเตอรเปนอปกรณหลกในการจดการสารสนเทศ

ปจจบนขอบเขตการท างานของระบบสารสนเทศขยายตวจากการรวบรวมขอมลทมาจากภายในองคการไปสการเชอมโยงกบแหลงขอมลจากสงแวดลอมภายนอก ทงจากภายในทองถน ประเทศ และระดบนานาชาต ปจจบนธรกจตองใชเทคโนโลยสาร สนเทศทมศกยภาพ สงขนเพอสราง MIS ใหสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ และเปนเครองมอส าคญทชวยเพม ขดความสามารถของธรกจ และขดความสามารถในการบรหารงานของผบรหารในยคปจจบน แตปญหาทนาเปนหวงคอคน สวนใหญยงไมเขาใจในศกยภาพและขอบเขตของการใชงานระบบสารสนเทศ (MIS) นอกจากนบคลากรบางสวนทขาดความเขาใจอยางแทจรงเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ มทศนคตทไมดตอการใชงานระบบสารสนเทศ ไมยอมเรยนรและเปดรบการเปลยนแปลง จงใหความสนใจหรอความส าคญกบการปรบตวเขากบ MIS นอยกวาทควร

การจดท าระบบสารสนเทศของโรงพยาบาล จงมความส าคญและเปนประโยชนส าหรบบคลากรทกคนในหนวยงาน เพอจะไดมขอมลประกอบการพฒนางาน สรางทางเลอกใหมๆ ในการด าเนนงาน โดยเฉพาะอยางยงผบรหารทงในระดบสงและระดบหวหนาสวนตางๆ มความจ าเปนทจะตองใชขอมลและสารสนเททศประกอบการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดนโยบาย และทศทางการพฒนาการบรการของโรงพยาบาล ซงผใชระบบสารสนเทศจงหมายถงทกคนไมใชเพยงแคผบรหารเทานน ขอมลและสารสนเทศทแสดงถงผลการปฏบตงานยอมท าใหผปฏบตงานสามารถตรวจสอบการท างานของตนเอง ตลอดจนขอบกพรองทเกดขนสามารถน ามาวเคราะหปญหา และน ามาปญหาปรบปรงงานของตนใหดยงขน จากทกลาวมาขางตนจะพบวาขอมลและสารสนเทศม

9

ความส าคญอยางยงตอการพฒนาระบบสารสนเทศเพอใหสอดคลองกบการด าเนนงานตามมาตรการ Thailand 4.0 ซงจ าเปนอยางยงตองพฒนาใหสอดคลองกบแนวทางการพฒนาทมงไปสยคโลกาภวตน ซงจะตองน าผลของปญหาการจดการระบบขอมลเขามาเปนพนฐานในการพฒนา เพอใหเกดการพฒนาใหเกดศกยภาพในการจดเกบขอมลและสารสนเทศอยางเปนระบบใหเกดความเชอมน ถกตอง ทนสมย และสามารถคนหาและคดเลอกขอมลเพอใหบรหารงานไดอยางมประสทธภาพ

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานคร 2. เพอเปรยบเทยบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานคร 3. เพอสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน

ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

ขอบเขตการศกษา 1. ขอบเขตดานเนอหา การศกษาการพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร มงศกษาปญหาและสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการของกรมการแพทย โดย ศกษาจากเอกสาร (Document Study) โดยศกษาคนควาจากขอมล จาก เอกสารทางการศกษา บทความ วทยานพนธ รายงานการวจยตางๆ ทเกยวของเพอน ามาประกอบ อางอง กบแนวคดการบรหารจดการ 2. ตวแปรทใชในการศกษา ตวแปรตน ( Independent Variable) ไดแก ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา ประสบการณท างานและสงกดโรงพยาบาล ตวแปรตาม ( Dependent Variable) ไดแก การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช และ การสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

10

นยามศพทเฉพาะในการวจย 1. การพฒนาระบบสารสนเทศ หมายถง การน าระบบสารสนเทศมาจดท าใหดขน โดยการ

ปรบปรงจากระบบเดมทมอย ตอยอดโดยใชเทคโนโลยใหม หรอ ปรบระบบใหมใหทนสมยกวาระบบเดมทใชอยในปจจบนของกรมการแพทย

2. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ หมายถง การรวบรวมระบบและจดเกบขอมลจากแหลงขอมลตางๆ ทงภายใน และภายนอกองคกรอยางมหลกเกณฑ เพอน ามาประมวลผลและจดรปแบบใหไดสารสนเทศทสนบสนนการปฏบตงานของพนกงาน และสงเสรมการตดสนใจในองคกรดานตางๆ ของผ บรหารเพอใหการด าเนนงานของกรมการแพทยเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน

3. กรมการแพทยหมายถง โรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน

4. รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศ หมายถง กจกรรมทก าหนดขนเปนหลก หรอเปนแนวทางซงเปนทยอมรบในการพฒนาระบบสารสนเทศของของสวนกลางกรมการแพทย ในพนทกรงเทพมหานคร

5. ต าแหนง หมายถง เจาหนาททปฏบตงานในโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานครไดแกต าแหนง

5.1 เจาหนาทระดบบรหารหมายถงเจาหนาทปฏบตงานในการบรหารของโรงพยาบาล 5.2 บคลากรทางการแพทยและพยาบาลหมายถง เจาหนาททปฏบตงานดานการ

ใหบรการตรวจและการรกษาของโรงพยาบาล 5.3 เจาหนาทบรการทางการแพทยหมายถง เจาหนาทปฏบตงานดานการใหบรการทาง

การแพทย 5.4 เจาหนาทบรการโรงพยาบาลหมายถง เจาหนาททไมเกยวของกบการรกษาพยาบาล

หรองานบรการทางการแพทย แตปฏบตหนาทในโรงพยาบาลเชน เจาหนาทฝายการเงน เจาหนาทพสด

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ท าใหทราบถงปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานคร 2. สามารถแกไขปญหาการจดระบบขอมล และสารสนหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานคร

11

3. เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาจดระบบขอมล และสารสนหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

บทท 2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ ทจะนามาใชกาหนดกรอบในการศกษาวจยครงนมดงน 1. เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศ (information technology) ทาใหเกดการเปลยนแปลงของ

กระบวนการ ทางดานการจดการดวยการเพมขดความสามารถของผจดการในการวางแผน การจดองคการ การสงการหรอนาทาง และการควบคม โดยมผใหนยามและความหมายไว ดงน

เทอรบน แมคคลนและเวทเทอรบ (Turban, Mclean & Wetherbe, 2001, p. 116) กลาวถงความหมายของเทคโนโลย สารสนเทศ (Information technology หรอ IT) ไววา หมายถง เครองมอและเทคนคตาง ๆ ทนาไปใชชวยในการออกแบบและการพฒนาระบบสารสนเทศ ซงหมายรวมถงฮารดแวร (hardware) ซอฟตแวร (software) ระบบฐานขอมล (database) การสอสารโทรคมนาคม(telecommunication) และระบบรบ – ใหบรการ (client – server system)

ณฏฐพนธ เขจรนนท และ ไพบลย เกยรตโกมล (2545 , หนา 13) ไดใหความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทประกอบขนดวยระบบจดเกบและประมวลผลขอมลระบบสอสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดานสารสนเทศทมการวางแผนจดการ และใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ โดยตองมองคประกอบสาคญ 3 ประการ ดงตอไปน

- ระบบประมวลผล - ระบบสอสารโทรคมนาคม - ระบบจดการขอมล ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรแหงชาต สานกงานพฒนาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยแหงชาต [NECTEC] (2545, หนา 92) ไดใหคาจากดความของเทคโนโลยสารสนเทศหมายถง ความรในผลตภณฑ หรอในกระบวนการดาเนนการใด ๆ ทอาศยเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรซอฟตแวร (software) คอมพวเตอรฮารดแวร (hardware) การตดตอสอสาร การรวบรวมและการนาขอมลมาใชอยางทนการ เพอกอใหเกดประสทธภาพ ทงดานการผลต การบรการการบรหาร และการดาเนนงาน รวมทง เพอการศกษาและการเรยนร ซงจะสงผลตอความไดเปรยบทางเศรษฐกจ การคา และการพฒนา ดานคณภาพชวต และคณภาพของประชาชนในสงคม

เลาดอนและเลาดอน (Laudon & Laudon, 2002, p. 7) ไดใหความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศไววา การรวมองคประกอบตางๆ ทมความสมพนธกนในการจดเกบ และประมวลผล

13

ขอมลใหเปนสารสนเทศ ทสามารถเรยกมาใช หรอกระจายไปยงผเกยวของ เพอชวยสนบสนนการตดสนในการประสานงาน การดาเนนงานการควบคม การวเคราะห และการวางรปแบบขององคกรใหมประสทธภาพ ซงประกอบดวย

- คอมพวเตอรฮารดแวร (computer hardware) คอ เครองมอหรออปกรณคอมพวเตอรทใชสาหรบปอนขอมล การประมวลผล และการนาเสนอขอมลในระบบสารสนเทศ

- คอมพวเตอรซอฟตแวร (computer software) คอ ชดคาสงทใชสาหรบควบคมการทางาน และประสานงานระหวางอปกรณคอมพวเตอรในระบบขาวสารใหทางานตามทตองการ

- อปกรณบนทกขอมล (storage devices) มทงสวนทเปนฮารดแวร และซอฟตแวร ไดแกอปกรณบนทกขอมลแบบจานแมเหลก (hard disk) เทปแมเหลก (magnetic tape) สวนซอฟตแวร คอชดคาสงทใชในการจดเกบขอมล

- เทคโนโลยสาหรบการสอสาร (communication technology) ประกอบดวย อปกรณ และชดคาสงทใชสาหรบเชอมตออปกรณฮารดแวรเขาดวยกน เพอการแลกเปลยนขอมลระหวางกนจากทมผใหความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศไว

สรปไดวา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เครองมอทนามาใชในกระบวนการทางานในการรวบรวมนาเสนอขอมลตดตอสอสาร เพอกอใหเกดประสทธภาพทงในดานการผลต การบรหาร และการดาเนนงาน โดยมองคประกอบ ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบฐานขอมล และการสอสารโทรคมนาคม

2. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System) หรอทเรยกวา MIS

ไดขยายขอบเขตเกยวของกบหลายหนาทในองคการ และเปนประโยชนกบบคคลหลายระดบปจจบนระบบสารสนเทศเพอการจดการ มการพฒนาการมากขนจนมความสาคญตอเราในหลายระดบทแตกตางจากอดต ทงนไดมผใหความหมายของระบบสารสนเทศเพอการจดการไว ดงน

พชต สขเจรญพงษ (2539, หนา 110) กลาววา ระบบสารสนเทศเพอการจดการ หมายถงระบบสารสนเทศททาหนาทใหสารสนเทศหรอขาวสาร เพอชวยในการตดสนใจของผบรหาร ในเรองของกระบวนการจดการองคการ เชน การวางแผน การจดองคการและการควบคม เพอใหองคการสามารถดาเนนการไปตามวตถประสงคทตงไว

สมพร พทธาพทกษผล และมาล ลาสกล (2540, หนา 161) กลาววา ระบบสารสนเทศเพอการจดการ หมายถง ระบบรวบรวมสารสนเทศ ซงเกยวกบการดาเนนงานขององคการใหกบผปฏบตงาน และผบรหาร เพอสนบสนนภารกจทรบผดชอบ โดยใชเทคโนโลยและอปกรณสมยใหม เพอการสรางสารสนเทศทมประโยชนตอผใช

14

ณฎฐพนธ เขจรนนทน และไพบลย เกยรโกมล (2545, หนา 36) ไดใหความหมายของระบบสารสนเทศเพอการจดการไววา หมายถง ระบบทรวบรวมและจดเกบขอมลจากแหลงขอมลตางๆ ทงภายในและภายนอกองคการอยางมหลกเกณฑ เพอนามาประมวลผลและจดรปใหไดสารสนเทศ ทชวยสนบสนนการทางานและการตดสนใจในดานตาง ๆ ของผบรหาร เพอใหการดาเนนงานขององคการเปนไปอยางมประสทธภาพ

สลยทธ สวางวรรณ (2546, หนา 32 – 33) ไดใหความหมายของระบบสารสนเทศเพอการจดการวา หมายถง ระบบทสนบสนนการทางานของผบรหารระดบลางและระดบกลางในการนาเสนอรายงานขอมลทวไป ขอมลเฉพาะดาน และขอมลในอดต เพอสนองตอบความตองการของบคลากรภายในองคการ ในดานการวางแผน การควบคม และการตดสนใจจากการทมผใหความหมายของระบบสารสนเทศเพอการจดการ

สามารถสรปไดวาสารสนเทศเพอการจดการ หมายถง ระบบทรวบรวมและจดเกบขอมลจากแหลงตาง ๆ ทงภายในและภายนอกองคการอยางมหลกเกณฑ เพอนามาประมวลผลทชวยสนบสนนการทางาน และการตดสนใจในดานตาง ๆ ของผบรหาร เพอใหการดาเนนงานขององคการเปนไปอยางมประสทธภาพ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ประกอบดวย 1. ขอมล, สารสนเทศ และการจดการ ขอมล (Data) หมายถง คาความจรง ซงแสดงถงความเปนจรงทปรากฏขน เชน ชอพนกงาน

และจานวนชวโมงการทางานในหนงสปดาห, จานวนสนคาทอยในคลงสนคา เปนตน ขอมลมหลายประเภท เชน ขอมลตวเลข ขอมล ตวอกษร ขอมลรปภาพ ขอมลเสยงและขอมลภาพเคลอนไหว ซงขอมลชนดตางๆ เหลานใชในการนาเสนอคาความจรงตางๆ โดยคาความจรงทถกนามาจดการและปรบแตงเพอใหมความหมายแลว จะเปลยนเปนสารสนเทศ

สารสนเทศ (Information) หมายถง กลมขอมลทถกจดการตามกฎหรอ ถกกาหนดความสมพนธให เพอใหขอมลเหลานนเกดประโยชนหรอมความหมายเพมมากขน ประเภทของสารสนเทศขนอยกบความสมพนธระหวางขอมลทมอย ตวอยางเชน จานวนยอดขายของตวแทนจาหนายแตละคนในเดอนมกราคมจดเปนขอมล เมอนามาประมวลผลรวมกนทาใหไดยอดขายรายเดอนของเดอนมกราคม ทาใหผบรหารสามารถนายอดขายรายเดอนมาพจารณาวายอดขายเปนไปตามวตถประสงคขององคกรหรอไมไดงายขน ยอดขายรายเดอนนจงจดเปนสารสนเทศ หรอตวอยาง เชน ตวเลข 1.1, 1.5, และ 1.6 จดเปนขอมลตวเลข เนองจากเปนคาความจรงซงยงไมสามารถแปลความหมายใดๆ ไดแตขอมลเหลานจดเปนสารสนเทศเมออยในสภาพแวดลอมทบงบอกความหมายของขอมลไดมากขน เชน เมอกลาววา ตวเลขเหลานคอยอดขายประจาเดอน

15

มกราคม กมภาพนธและมนาคม โดยมหนวยเปนหลกลาน จะทาใหตวเลขทง 3 ม ความหมายเกดขน หรออาจกลาวไดวายอดขายเฉลยระหวางเดอนมกราคมถงมนาคมมคาเทากบ 1.4 ลาน จดเปน สารสนเทศทเกดขนจากขอมลตวเลขทง 3

ขบวนการ (Process) หมายถง การแปลงขอมลใหเปลยนเปนสารสนเทศหรอกลาวไดวา ขบวนการคอกลมของงานทสมพนธกน เพอทาใหเกดผลลพธตามทตองการ

การจดการ (Management) หมายถง การบรหารอยางมระบบ ซงประกอบดวยการกาหนดเปาหมายและ ทศทางขององคกรและการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมายนน ซงจะตองมการวางแผน การจดการ การกาหนดทศทางและการควบคมเพอใหเกดการใชทรพยากรไดอยางเหมาะสม

2. แนวคดของระบบและการท าตวแบบ ระบบ (System) หมายถง กลมสวนประกอบหรอระบบยอยตางๆทมการทางานรวมกน

เพอให ประสบผลสาเรจตามวตถประสงคทตงไว โดยสวนประกอบและความสมพนธระหวางสวนประกอบตางๆ ในระบบ จะเปนตวกาหนดวาระบบจะสามารถทางานไดอยางไร เพอใหผลลพธทไดเปนไปตามวตถประสงคทตองการ โดยระบบแตละระบบถกจากดดวยขอบเขต (System Boundary) ซงจะเปนตวแยกระบบนนๆ ออกจากสงแวดลอม ดงแสดงความสมพนธของสวนตางๆ

ประเภทของระบบ ระบบสามารถแบงเปนประเภทตางๆไดหลายกลม ดงน 1. ระบบอยางงาย(Simple) และระบบทซบซอน (Complex) - ระบบอยางงาย (Simple) หมายถง ระบบทมสวนประกอบนอยและความสมพนธหรอการ

โตตอบระหวางสวนประกอบตางๆ ไมซบซอน ตรงไปตรงมา - ระบบทซบซอน (Complex) หมายถง ระบบทมสวนประกอบมากหลายสวน แตละสวนม

ความสมพนธและมความเกยวของกนคอนขางมาก

2. ระบบเปด(Open) และระบบปด (Close) - ระบบเปด (Open) คอ ระบบทมการโตตอบกบสงแวดลอม - ระบบปด (Close) คอ ระบบทไมมการโตตอบกบสงแวดลอม

3. ระบบคงท (Static) และระบบเคลอนไหว (Dynamic) - ระบบคงท (Static) คอ ระบบทมการเปลยนแปลงนอยมากเมอเวลาผานไป - ระบบเคลอนไหว (Dynamic) คอ ระบบทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมการ

เปลยนแปลงอยางคงทตลอดเวลา

16

4. ระบบทปรบเปลยนได (Adaptive) และระบบทปรบเปลยนไมได (Nonadaptive) - ระบบทปรบเปลยนได (Adaptive) คอระบบทสามารถเปลยนแปลงเพอตอบโตกบ

สงแวดลอมทเปลยนไปได - ระบบทปรบเปลยนไมได (Nonadaptive) คอระบบทไมสามารถเปลยนแปลง เพอตอบโต

กบสงแวดลอมทเปลยนแปลงไปได

5. ระบบถาวร (Permanent) และระบบชวคราว (Temporary) - ระบบถาวร(Permanent) คอระบบทมอยในชวงระยะเวลายาวนาน - ระบบชวคราว(Temporary) คอระบบทมอยเพยงชวงระยะเวลาสนๆ

ประสทธภาพของระบบ ประสทธภาพของระบบสามารถวดไดหลายทาง ไดแก ประสทธภาพ (Efficiency) คอการวดสงทถกผลตออกมา หารดวยสงทถกใชไป สามารถ

แบงชวงจาก 0 ถง 100% ตวอยางเชน ประสทธภาพของเครองมอเตอรเครองหนงคอพลงงานทผลตออกมา (ในรปของงานททาเสรจ) หารดวยไดพลงงานทใชไป (ในรปของไฟฟาหรอเชอเพลง) เครองมอเตอรบางเครองมประสทธภาพ 50% หรอนอยกวา เนองจากพลงงานสญเสยไปในการเสยดทาน และกาเนดความรอน

ประสทธผล (Effectiveness) คอการวดระดบการประสบผลสาเรจตามเปาหมายของระบบ สามารถคานวณไดดวยการ หารสงทไดรบจากการประสบผลสาเรจจรง ดวยเปาหมายรวม เชน บรษทหนงมเปาหมายในการลดชนสวนทเสยหาย 100 หนวย เมอนาระบบการควบคมใหมมาใชอาจจะชวยใหบรรลเปาหมายนได ถาระบบควบคมใหมนสามารถลดจานวนชนสวนทเสยหายไดเพยง 85 หนวย ดงนนระดบของประสทธผลของระบบควบคมนจะเทากบ 85%

การท าตวแบบของระบบ ในโลกแหงความเปนจรงคอนขางซบซอนและมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนเมอ

ตองการทดสอบความสมพนธแบบตางๆ และสงเกตผลทเกดขน จงจาเปนตองใชตวแบบของระบบนนๆ แทนทจะทดลองกบระบบจรง ตวแบบ (Model) คอตวแทนซงเปนแนวคดหรอเปนการประมาณเพอใชในการแสดงการทางานของระบบจรง ตวแบบสามารถชวยสามารถสงเกตและเกดความเขาใจตอผลลพธอาจเกดขนภายใตสถานการณในโลกแหงความเปนจรงได ตวแบบมหลายชนด ไดแก ในการสรางตวแบบแบบใดๆ จะตองพยายามทาใหตวแบบนนๆสามารถเปนตวแทนระบบจรงไดมากทสดเทาทจะเปนไปได เพอใหไดทางแกปญหาของระบบทถกตองมากทสด

17

ความหมายและบทบาทของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ (Information System หรอ IS) คอระบบแบบเฉพาะเจาะจงชนดหนง ซง

อาจกลาวไดวาเปนกลมของสวนประกอบพนฐานตางๆ ททางานเกยวของกนในการเกบ (นาเขา), จดการ (ประมวลผล) และเผยแพร(แสดงผล) ขอมลและสารสนเทศและสนบสนนกลไกลของผลสะทอนกลบ เพอใหบรรลตามวตถประสงค

1. สวนทนาเขา (Inputs) ไดแก การรวบรวมและการจดเตรยมขอมลดบ สวนทนาเขานสามารถมไดหลายรปแบบไมวาจะเปนการโทรเขาเพอขอขอมลในระบบสอบถามเบอรโทรศพท ขอมลทลกคากรอกในใบ สอบถามการใหบรการของรานคาฯลฯ ขนอยกบสวนแสดงผลทตองการ สวนทนาเขานอาจเปนขบวนการททาดวยตวเองหรอเปนแบบอตโนมตกได เชนการอานขอมลรายชอสนคาและรายราคาโดยเครองอาน บารโคดของหางสรรพสนคา จดเปนสวนทนาเขาแบบอตโนมต

2. การประมวลผล (Processing) เกยวของกบการเปลยนและการแปลงขอมลใหอยในรปของสวนแสดงผลทมประโยชน ตวอยางของการประมวลผลไดแกการคานวณ การเปรยบเทยบ การเลอกทางเลอกในการปฏบตงานและการเกบขอมลไวใชในอนาคต โดยการประมวลผลสามารถทาไดดวยตนเองหรอสามารถใชคอมพวเตอรเขามาชวยกได ตวอยางเชน ระบบคดเงนเดอนพนกงาน สามารถคดไดจากการนาจานวน ชวโมงการทางานของพนกงานคณเขากบอตราคาจางเพอใหไดยอดเงนรวมทตองจายรวม ถาชวโมงการทางานรายสปดาหมากกวา 40 ชวโมงอาจมการคดเงนลวงเวลาให โดยเพมเขาไปกบเงนรวม จากนนอาจจะทาการหกภาษพนกงาน โดยการนาเงนรวมมาคดภาษและนาเงนรวมมาลบดวยภาษทคานวณได จะทาใหไดเงนสทธทตองจายใหกบพนกงาน

3. สวนทแสดงผล (Outputs) เกยวของกบการผลตสารสนเทศทมประโยชน มกจะอยในรปของเอกสาร หรอรายงานหรออาจะเปนเชคทจายใหกบพนกงาน รายงานทนาเสนอผบรหารและสารสนเทศทถกผลตออกมาใหกบผถอหน ธนาคาร หรอกลมอนๆ โดยสวนแสดงผลของระบบหนงอาจใชเปนสวนทนาเขาเพอควบคมระบบหรออปกรณอนๆ กได เชนในขบวนการผลตเฟอรนเจอร พนกงานขาย ลกคา และ นกออกแบบเฟอรนเจอรอาจจะทาการออกแบบเฟอรนเจอรซ าแลวซ าเลา เพอใหตรงตามความตองการของลกคา โดยอาจจะใชซอฟตแวรหรอฮารดแวรคอมพวเตอรเขามาชวยในการออกแบบนดวย จนกระทงไดตนแบบทตรงความตองการมากทสด จงสงแบบนนไปทาการผลต จะเหนวาแบบเฟอรนเจอรทไดจากการออกแบบแตละครงจะเปนสวนทถกนาไปปรบปรงการออกแบบในครงตอๆ ไป จนกระทงไดแบบ สดทายออกมา อาจอยในรปของสงพมพทออกมาจากเครองพมพหรอแสดงอยบนหนาจอคอมพวเตอรทเปนอปกรณแสดงผลตวหนงหรออาจจะอยในรปของรายงานและเอกสารทเขยนดวยมอกได

18

4. ผลสะทอนกลบ (Feedback) คอสวนแสดงผลทใชในการทาใหเกดการเปลยนแปลงตอสวนทนาเขาหรอสวนประมวลผล เชน ความผดพลาดหรอปญหาทเกดขน อาจจาเปนตองแกไขขอมลนาเขาหรอทาการเปลยนแปลงการประมวลผลเพอใหไดสวนแสดงผลทถกตอง ตวอยางเชน ระบบการจายเงนเดอนพนกงาน ถาทาการปอนชวโมงการทางานรายสปดาหเปน 400 แทนทจะเปน 40 ชวโมง ถาทาการกาหนดใหระบบตรวจสอบคาชวโมงการทางานใหอยในชวง 0-100 ชวโมง ดงนนเมอพบขอมลนเปน 400 ชวโมง ระบบจะทาการสงผลสะทอนกลบออกมา อาจจะอยในรปของรายงานความผดพลาด ซงสามารถนาไปใชในการตรวจสอบและแกไขจานวนชวโมงการทางานทนาเขามาคานวณใหถกตองได

สวนทนาเขา คอ รถทสกปรก น า และน ายาตางๆ ทใชในการลางรถ เวลาและพลงงานถกใชในการปฏบตการลางรถ ทกษะไดแกความสามารถเฉพาะอยางจะถกนามาใชในการฉดสเปรย ขดโฟม และเปาแหง ความรถกนามาใชในการกาหนดขนตอนการทางานของการลางรถใหทางานไปตามขนตอนทถกตอง

การประมวลผล ประกอบดวย ขนทหนง การเลอกประเภทการลางรถทตองการ เชน ลางอยางเดยว ลางและขดเงา ลางและขดเงาและเปาแหงฯลฯ และขนตอไปทาการนารถเขาไปในเครองลางรถ (สงเกตวาในสวนนจะเกดกลไกของผลสะทอนกลบขน ไดแกการประเมนผลของเจาของรถทมตอขบวนการลางรถทกาลงเกดขน) จากนนของฉดของเหลวจะฉดน า สบเหลว หรอครมขดเงาไปทรถ ขนอยกบตวเลอกทเลอกไวในตอนตน

ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร (Computer-Based Information Systems : CBIS) ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอรประกอบดวย ฮารดแวร (Hardware), ซอฟตแวร (Software), ขอมล(Data), บคคล (People), ขบวนการ (Procedure) และการสอสารขอมล (Telecommunication) ซงถกกาหนดขนเพอทาการรวบรวม, จดการ จดเกบและประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ

1. ฮารดแวร คออปกรณทางกายภาพ ทใชในการรวบรวม การนาเขา และการจดเกบขอมล, ประมวลผล ขอมลใหเปนสารสนเทศ และแสดงสารสนเทศทเปนผลลพธออกมา

2. ซอฟตแวร ประกอบดวยกลมของโปรแกรมทใชในการปฏบตงานรวมกบฮารดแวรและใชในการประมวลผลขอมลเปนสารสนเทศ

3. ขอมล ในสวนนหมายถงขอมลและสารสนเทศทถกเกบอยในฐานขอมล โดยฐานขอมล (Database) หมายถงกลมของคาความจรงและสารสนเทศทมความเกยวของกนนนเอง

4. บคคล หมายถงบคคลทใชงานและปฏบตงานรวมกบระบบสารสนเทศ

19

5. ขบวนการ หมายถงกลมของคาสงหรอกฎ ทแนะนาวธการปฏบตงานกบคอมพวเตอรในระบบสารสนเทศ ซงอาจไดแกการแนะนาการควบคมการเขาใชงานคอมพวเตอร, วธการสารองสารสนเทศในระบบและวธจดการกบปญหาทอาจเกดขนได

6. การสอสารขอมล หมายถงการสงสญญาณอเลกทรอนกสเพอตดตอสอสาร และชวยใหองคกรสามารถเชอมระบบคอมพวเตอรเขากบระบบเครอขาย (Network) ทมประสทธภาพได โดยเครอขายใชในการเชอมตอคอมพวเตอรและอปกรณคอมพวเตอรไวดวยกน อาจจะเปนภายในอาคารเดยวกน ในประเทศเดยวกน หรอทวโลก เพอใหสามารถสอสารขอมลอเลกทรอนกสได

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร ระบบสารสนเทศทมการจดการกบสารสนเทศและสนบสนนการตดสนใจของผบรหารให

เกดประสทธผล เรยกวาระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการ บรหาร โดยเนนเรองการสนบสนนการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ ไมเนนทการประมวลขอมลทไดจากการดาเนนการทางธรกจและเนนทโครงรางของระบบควรจะถกใชในการ จดการการใชงานระบบสารสนเทศ

บทบาทของการจดการในองคกร ระบบสารสนเทศเพอการจดการ สนบสนนบทบาทในการจดการของผบรหาร ดงน 1. การวางแผน (Plan) หมายถง การกาหนดเปาหมาย และกลยทธในการบรหารองคกร 2. การจดการ (Organize) หมายถง การจดสรรทรพยากรทตองการนามาใชในองคกร 3. การเปนผนา (Lead) หมายถง การกระตนพนกงาน เพอใหปฏบตการใหบรรลเปาหมาย 4. การควบคม (Control) หมายถง การควบคมดแล เพอใหเกดความกาวหนาไปยงเปาหมาย

ทวางไว จากบทบาทในการจดการตางๆ ทไดกลาวมาแลวขางตน สารสนเทศจงเปนสวนทสาคญ

มากในการทผบรหารจะดาเนนงานเหลานใหสาเรจ เชน สารสนเทศเกยวกบการขาย, การผลตและการเงน เพอทจะนาขอมลเหลานมาใช ควบคมการปฏบตงานรายวนขององคกร การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการจะตองเปนไปตามการจดองคกรและกลยทธขององคกรนนๆ ผจดการตองเปนผกระทาและจดการพฤตกรรมขององคกรเพอใหบรรล เปาหมาย เชนการควบคมองคกรใหดขน ไมวาจะเปนการนาระบบคอมพวเตอรเขามาชวยในการทางานหรอจะเปนการตรวจสอบวาบคคลทไดรบมอบหมายงานไปนนสามารถปฏบตงานตามทตองการไดหรอไม โดยอาจกาหนดใหมการฝกอบรมพนกงานกอนเรมปฏบตงานน นๆ ผจ ดการตางๆ ตองการสารสนเทศทแตกตางกน เพอทจะนาไปใชในการทางานของตน ดงนนในสวนตอไปจะอธบายถงความตองการของสารสนเทศของการจดการในระดบตางๆ

20

ระดบของการจดการและการด าเนนการ ระดบของการจดการ (Levels of Management) การทาความเขาใจระบบสารสนเทศแบบตางๆ ภายในองคกร และทราบวาระบบตางๆ

สามารถรองรบความตองการของการบรหารไดอยางไร จาเปนตองทาความเขาใจกบระดบของการจดการระดบตางๆ ขององคกรกอน ซงระดบของการจดการแบงออกเปนระดบกลยทธ (Strategic), ระดบยทธวธ (Tactical), และระดบปฏบตการ(Operation) ไดแกการปฏบตงานในระดบทตาทสด ผควบคมการทางานในระดบน ตองการรายละเอยดสารสนเทศทเกดขนจากการปฏบตงาน ตามขบวนการผลตของบรษทในแตละวน การควบคมการปฏบตการในระดบนจะตองพจารณาหาวธทมประสทธภาพและประสทธผล โดยขบวนการตดสนใจในระดบนตองการสารสนเทศเกยวกบ งานทจะตองปฏบต, ทรพยากรทมอย ความรวมมอทตองการจากสวนปฏบตงานอนๆ ภายในองคกร, มาตรฐานและงบประมาณทสามารถใชได, และผลสะทอนกลบทใชในการประเมนผลลพธ

หนาทของผจดการในระดบปฏบตการ ไดแก ทาการตดสนใจจากขอมลทถกเกบไว , กาหนดหนาทในการทางาน, และตรวจสอบการขนสงใหเปนไปตามนโยบายหรอกฎทผจดการระดบยทธวธกาหนดไว โดยสารสนเทศทใชในการจดการระดบนจะตองมรายละเอยดมาก, มความแมนยาสงและเกดขนมาจากการทางานทเกดขนเปนประจาและประกอบดวยรายการขอมลรายวนทแสดงถงการผลต, การขายและการเงนในแตละวน

การปฏบตงานในระดบยทธวธ (Tactical) การควบคมการจดการในระดบยทธวธจะเกยวกบการจดหาและการใชทรพยากรทมอยอยางมประสทธภาพและประสทธผล เพอใหบรรลวตถประสงคของการจดการระดบสง ผจดการในระดบนทาหนาทในการวางแผนงานสาหรบหนวยปฏบตงานระดบลาง เชน ศนยกลางการขายและการผลต เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ผจดการระดบกลางนตองการรายงานสรปจากการปฏบตงานของบรษท เพอใชในการ ตดสนใจเชงยทธวธ เพอทจะปฏบตตามนโยบายการตดสนใจทถกกาหนดมาจากระดบบนหรอระดบกลยทธของบรษท

สงสาคญทผจดการในระดบปฏบตการและระดบยทธวธตองการใชในการตดสนใจไดแก รายงานสรปท เหมาะสมกบความตองการ โดยสารสนเทศในระดบนจะเปนสารสนเทศทเกดขนในระยะยาวมากขน เชน สารสนเทศเกยวกบสถานภาพทางการเงนของบรษท สามารถนามาใชในการทานายสถานการณทจะเกดขนในอนาคตไดแมนยามากขน

การปฏบตงานในระดบกลยทธ (Strategic) การจดการเชงกลยทธเกยวของกบการกาหนดวตถประสงคขององคกร โดยหนวยงานตางๆ

จะตองปฏบตตามกลยทธทกาหนด เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ผจดการระดบกลยทธจะ

21

ทาการกาหนดนโยบายและตดสนใจดานการเงน, ดานบคลากร, ดานสารสนเทศและดานแหลงเงนทนทตองการ เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร การตดสนใจทเกดขนจะเกยวกบการกาหนดทศทางขององคกร รวมทงการผลตสนคาใหม, ลงทนในตลาดใหมและการใชเทคโนโลยในการผลตใหมๆ สดสวนระหวางจานวนบคคลภายในองคกร ททาการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ และแสดงความสมพนธระหวางการตดสนใจในทง 3 ระดบ จากรปสรปไดวาในองคกรจะมผททางานในระดบปฏบตการ(ทางานในระดบลาง) จานวนมากและทระดบสงขน (ระดบยทธวธ) มจานวนผทางานนอยลงและทระดบกลยทธจะมจานวนนอยทสด การตดสนใจจะเกดขนจากระดบบนลงมาระดบลาง การตดสนใจของระดบลางจะขนอยกบการตดสนใจของระดบทสงกวา ในขณะทสานสนเทศทใชในการตดสนใจจะเกดขนจากระดบลางขนไปสระดบบน โดยสารสนเทศระดบบนเกดจากการสรปขอมลทไดจากระดบทอยต ากวา

ระบบประมวลผลรายการ (Transaction Processing Systems) ระบบประมวลผลรายการ หมายถง ระบบสารสนเทศทใชในการเปลยนขอมลดบจากการ

ปฏบตงานใหอยในรปแบบทเครองจกรสามารถอานได, เกบรายละเอยดรายการ, ประมวลผลรายการและสงพมพรายละเอยดรายการ ออกมาได รายการ (Transaction) คอ การกระทาพนฐานทเกดขนระหวางการดาเนนการทางธรกจ เชน การขายสนคา การจองตวเครองบน การซอสนคาผานเครดตการดและการสอบถามขอมลเกยวกบสนคาคงคลง จดเปนรายการทงสน ระบบประมวลผลรายการนยมใชในการประมวลผลบญช, การขาย, หรอประมวลผลขอมลสนคาคงคลง เนองจากขอมลเหลานเปนทตองการของระบบสารสนเทศอนๆในองคกร

ในการดาเนนการของระบบประมวลผลรายการ ขอมลถกนาเขาไปยงคอมพวเตอรของระบบสารสนเทศ โดยใชแปนพมพหรออปกรณอนๆ ขอมลจะถกเกบอยในคอมพวเตอรจนกระทงพรอมทจะถกประมวลผล หลงจากทขอมลถกปอนเขาไปแลว จะเกดการประมวลผลเพอเปลยนขอมลเปนสารสนเทศทมประโยชนในการจดการ โดยระบบประมวลผลรายการจะทาการบนทกรายการลงในฐานขอมลและผลตเอกสารทเกยวของกบรายการนนออกมา อาจอยในรปแบบของรายงาน, ตาราง, กราฟ,ภาพเคลอนไหว และเสยงฯลฯ ขนอยกบความตองการของผใชสารสนเทศนนๆ

ระบบประมวลผลรายการสามารถแบงตามวธการประมวลผลขอมล ไดแก 1. ระบบการประมวลผลแบบกลม (Batch Processing System) ขอมลจากหลายๆ รายการ

จากผใชหลายๆ คน หรอจากชวงเวลาหลายๆ ชวง ถกรวมเขาดวยกน, นาเขา และประมวลผลเหมอนเปนกลมเดยว ตวอยางเชน ยอดขายรายวนซงถกประมวลผลเพยงวนละหนงครง จะใชระบบ

22

การประมวลผลแบบกลมนเมอขอมลไมจาเปนตองปรบปรงทนท และเมอมขอมลจานวนมากทคลายกน ตองถกประมวลผลในครงเดยวกน

2. ระบบการประมวลผลแบบออนไลน (Online Processing System) รายการถกประมวลผลเมอเกดรายการนนขน แบงออกเปน 2 ประเภทคอ

2.1 การประมวลผลเชงรายการ (Transactional Processing) ขอมลถกประมวลผลเมอปอนขอมลเขาโดยไมตองเกบไวประมวลผลในภายหลง เชน ระบบเชครายการสนคาออกของรานขายของชา โดยระบบจะทาการออกใบเสรจรบเงนทแสดงรายการสนคาทนทหลงจากรายการสนคาตางๆ ทซอ ถกประมวลผล

2.2 การประมวลผลแบบทนท (Real-time Processing) ใชในระบบควบคม หรอระบบทตองการใหเกดผลสะทอนกลบ เชนขบวนการควบคมอณหภมของหางสรรพสน การทางานของการประมวลผลแบบทนท สามารถไปมผลกระทบกบตวรายการนนๆ เอง ถาผใชหลายรายแขงขนกนเพอใชทรพยากรเดยวกน เชนทนงบนเครองบน หรอในชนเรยนพเศษ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ในการใชการประมวลผลรายการทาใหการประมวลผลการดาเนนการดานธรกจทาไดรวดเรวขนและลด คาใชจายในการควบคมงานลงได แตจะเหนไดชดวาขอมลทเกบไดจากการประมวลผลรายการ สามารถชวยใหผบรหารนามาใชในการตดสนใจในการดาเนนงานไดดขน จงจาเปนตองพฒนาระบบสารสนเทศเพอชวยสนบสนนการทางานดานการจดการของผบรหารขนเรยกวาระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการหมายถงกลมของบคคล, ขบวนการ,ซอฟตแวร, ฐานขอมล และอปกรณตางๆ ทถกจดการเพอใชในการจดการสารสนเทศทเกดขนเปนประจาใหแกผบรหารหรอผทาการตดสนใจ จดประสงคหลกของระบบสารสนเทศเพอการจดการ อยทการดาเนนการอยางมประสทธภาพในดานการตลาด, การผลต, การเงน และสวนงานอนๆ โดยใชและจดเกบขอมลลงในฐานขอมล

ระบบสารสนเทศเพอการจดการเปนระบบสารสนเทศทใชในการผลตรายงานดานการจดการ ซงจะใชในการสนบสนนการตดสนใจในระดบปฏบตงาน, ระดบยทธวธ และระดบกลยทธ โดยรายงานทเกดขนมหลายรปแบบขนอยกบระดบของการจดการในองคกรแบงออกเปน 3 ประเภทหลกคอรายงานตามตารางเวลา (Scheduled Report), รายงานกรณยกเวน (Exception Report) และรายงานตามคาขอ (Demand Report)

1. รายงานตามตารางเวลา แสดงขอมลการดาเนนงานขององคกรทเกดขนตามชวงเวลา อาจจะเปนชวงรายวน, รายสปดาห รายเดอน หรอรายป มลกษณะคลายกบขอมลตนฉบบทผานการ

23

ประมวลผลมาจากหนวยงานตางๆ แตเพมการจดกลมขอมลและการสรปขอมลลงไป เพอชวยใหผจ ดการในระดบลางสามารถตดสนใจในการดาเนนงานใหบรรลวตถประสงคของผจ ดการระดบสงกวาได ตวอยางเชน ผจดการดานการผลตตองการรายงานรายวนของสนคาทมตาหนจากฝายการผลตและรายงานรายสปดาหของจานวนชวโมงการทางานลวงเวลาทเกดขนในสปดาหนน

2. รายงานกรณยกเวน เปนรายงานทเกดขนตามเงอนไขบางอยาง ซงมกจะไมปกต จงจาเปนจะตองม รายงานออกมา โดยในรายงานจะมขอมลทจาเปนตอผจดการในการตรวจสอบหาสาเหตของขอผดพลาดทเกดขนเทานน เชน ระบบสารสนเทศเพอการจดการทาการผลตรายงานกรณยกเวนเมอมการทางานลวงเวลามากกวา 10% ของเวลาการทางานรวมทงหมด เมอผจดการฝายผลตไดรบรายงาน จะทาการหาสาเหตทมการทางานลวงเวลาเกนกวาทกาหนด ซงอาจมสาเหตมาจากมงานการผลตมากหรอเกดจากการวางแผนงานไมด ถาเกดขนจากการวางแผนไมดแลวจะไดทาการปรบปรงแกไขแผนงานตอไป

3. รายงานตามคาขอ เกดขนตามคาขอของผจดการในหวขอทตองการ ซงรายงานอาจจะถกกาหนดมากอนแลว แตไมทาการผลตออกมาหรออาจเปนรายงานทมผลมาจากเหตการณทไมเคยคาดคดมากอนใน รายงานอน หรอจากขอมลภายนอก เชน ถาผจดการฝายผลตเหนการทางานลวงเวลามากเกนกาหนดจากรายงานกรณยกเวน อาจจะทาการรองขอรายงานทแสดงถงสาเหตทเปนไปไดในการทาใหเกดการทางานลวงเวลาเกนกาหนด อาจจะไดแกรายงานทแสดงงานในดานการผลตทงหมด, จานวนชวโมงทตองการในการทางานแตละงาน, และจานวนการทางานลวงเวลาของแตละงาน จะเหนวารายงานนจะตองใชขอมลทรวบรวมอยในฐานขอมล เพอนาเสนอขอมลทจาเปนตอผจดการตอไป

ระบบสนบสนนการตดสนใจ ในความเปนจรงแลวรายงานชนดตางๆ ยงไมสามารถตอบคาถามทเกดขนในขบวนการ

ตดสนใจไดอยางสมบรณ เนองจากรายงานเหลานนยงไมสามาถนามาใชไดทนตอเหตการณและยงไมสามารถนามาทดสอบเพอดผลของการตดสนใจไดอยางรวดเรว จงจาเปนตองพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจขนเพอชวยใหผจดการสามารถหาคาตอบของคาถามตางๆ เพอทาการตดสนใจดวยการใชตวแบบทางคณตศาสตรหรอแผนภาพไดดขน ความหมายของระบบสนบสนนการตดสนใจคอ ระบบทใชคอมพวเตอรเพอชวยผตดสนใจทตองเผชญกบปญหาทมโครงสรางระดบตางๆ โดยสามารถทดสอบผลการตดสนใจในการแกปญหาดวยตวแบบขอมลและทาการวเคราะหผลทเกดขนไดอยางรวดเรว ระบบสนบสนนการตดสนใจชวยในการตดสนใจปญหาไดหลากหลายรปแบบ สามารถชวยในการแกปญหาทซบซอน เชน ผผลตตองการหาพนททเหมาะสมในการสรางโรงงานผลตแหง

24

ใหมหรอโรงงานน ามนตองการเลอกสถานททเหมาะสมทสดในการขดเจาะหาน ามน ซงจะเหนวาระบบสารสนเทศเพอการจดการทวไปไมสามารถแกปญหาเหลานได แตระบบสนบสนนการตดสนใจสามารถชวยแนะนาทางเลอกในการปฏบตและชวยในการตดสนใจเพอหาคาตอบของปญหาเหลานได นอกจากนระบบสนบสนนการตดสนใจยงเกยวของกบการตดสนใจการบรหารรปแบบตางๆ ดงนนจง จาเปนตองสามารถรองรบรปแบบการตดสนใจของผใชทหลากหลายดวย

สวนประกอบทจาเปนของระบบสนบสนนการตดสนใจไดแก กลมของตวแบบทใชสนบสนน ผตดสนใจหรอผใช (Model base), กลมของคาความจรงและสารสนเทศทชวยในการตดสนใจ (Database), และระบบและขบวนการทชวยใหผตดสนใจและผใชอนๆ สามารถตอบโตกบระบบสนบสนนการตดสนใจได (User Interface) จากรปจะเหนวาผใชไมไดทาการใชตวแบบโดยตรง แตจะใชงานผานซอฟตแวรจดการตวแบบ (Model Management Software : MSS) และใชฐานขอมลผานระบบจดการฐานขอมล (Database Mangement System :DBMS)

ระบบสารสนเทศเพอผบรหาร ระบบสนบสนนการตดสนใจมจดประสงคเพอแกปญหาและตอบคาถามลกษณะ "อะไรจะ

เกดขนถา…" หรอลกษณะตองทาอยางไรเพอใหบรรลเปาหมายทตองการและคาถามในลกษณะมความเสยงเขามาเกยวของ ซงผท ตดสนใจและตองการใชระบบนสวนมากมกจะเปนผบรหารระดบกลางซงจะตองเกยวของบปญหาและการทางานหลก แตสารสนเทศทไดจากระบบสนบสนนการตดสนใจมกจะไมสามารถตอบสนองความตองการของผบรหารระดบสงได เนองจากผบรหารระดบสงตองมองในระดบกวางขององคกรและผบรหารมเวลานอย ระบบสารสนเทศเพอ ผบรหารจงจาเปนตองใชงานงายและสารสนเทศทไดจากระบบจะตองอยในรปแบบทเขาใจงาย แหลงขอมลทใชอาจจะมาจากแหลงขอมลภายนอกและแหลงขอมลภายในเชนระบบประมวลผลรายการหรอระบบสารสนเทศเพอการจดการ ทาใหผบรหารระดบสงสามารถหาสาเหตททาใหเกดผลลพธตางๆได ระบบสารสนเทศเพอผบรหารมประสทธภาพและความสามารถในการจดเกบขอมลสงดวยการใชเครอง เมนเฟรม ใชงานงายและมความสามารถในการแสดงผลดวยรปภาพไดดวยการใชเครองคอมพวเตอรสวนบคคล โดยสารสนเทศถกถายโอนจากเครองเมนเฟรมหรอฐานขอมลขอมลภายนอกเขามายงเครองคอมพวเตอรสวนบคคล และผบรหารสามารถใชอปกรณชตาแหนงเชน เมาส เพอเลอกจากรายการของผลลพธและรปแบบการแสดงผลได เนองจากผบรหารมกจะทาการคนหาขอมลและตอบคาถามทตองการมากกวาการปอนขอมล ในระบบสารสนเทศเพอ ผบรหารนจงไมนยมใชแปนพมพ ผลลพธทไดมกจะอยในรปแบบของแผนภาพหรอแผนภาพและตาราง ทาใหผบรหารสามารถเขาใจแนวโนมและนาขอมลทไดไปใชตดสนปญหาไดตรงตามความตองการ

25

ระบบผเชยวชาญ ระบบผเชยวชาญไดรบความสาเรจไดดวยการนาคณสมบตทางดานปญญาประดษฐ

(Artificial Intelligence : AI) ซงเปนระบบคอมพวเตอรทมคณลกษณะความฉลาดเหมอนกบมนษย เขามาใชรวมดวย ระบบผเชยวชาญชวยในการตดสนใจไดโดยขบวนการทางคอมพวเตอรททาการรวบรวมเหตผลทางตรรกะเขาดวยกน ซงระบบผเชยวชาญเรยกใชความรเฉพาะดานหนงๆ ไดจากฐานความร (Knowledge Base) ขนอยกบคาความจรงของเหตการณใดๆ ทตองการตดสนใจ ผานกลไกในการสรปขอมลและใหเหตผล เพอใหคาแนะนาพรอมทงมคาอธบายของคาแนะนาแกผใชดวย

สวนประกอบทจาเปนของฐานความรคอ ฮวรสตก (Heuristic) ซงหมายถงสวนของความรภายในขอบเขตของระบบผเชยวชาญในดานการตดสนใจ ซงไมมรปแบบตายตว เชนการสารวจน ามนหรอการประเมนราคาหน โดยฐานความรจะถกพฒนาขนโดยการนาความรและความเชยวชาญมาจากกลมผเชยวชาญเฉพาะดานทตองการ

ระบบผเชยวชาญสามารถนาไปใชรวมกบระบบสารสนเทศในองคกรทกประเภทไมวาจะเปนระบบการประมวลผลรายการ, ระบบสารสนเทศเพอการจดการหรอในระบบสนบสนนการตดสนใจหรอจะใชเปนเครองมอในการให คาแนะนาเดยวๆ เลยกได ตวอยางเชน การนาระบบผเชยวชาญมาใชรวมกบระบบประมวลผลรายการสาหรบการสงซอสนคา ระบบผเชยวชาญอาจกาหนดราคาสงซอโดยการพจารณาจากกลมลกคา, ปรมาณการสงซอและรายการสงเสรมการขายทมอยท งหมดของสนคาทถกสงซอนน เนองจากบรษทตางๆมรายการสงเสรมการขายทแตกตางกน มทงแบบในระยะเวลาส นๆ, แบบทใหเฉพาะบางพนทฯลฯ ซงเปนปญหาทไมงายนกสาหรบพนกงานรบสงสนคาทจะสามารถจดการแจงใหลกคาทราบไดทนททางโทรศพท ความยงยากของงานเหลานมมากมายจงมการนาระบบผเชยวชาญเขามาชวย จดการ แตในความเปนจรงแลวระบบผเชยวชาญมไดเขามาแทนทผเชยวชาญระบบตวจรง เพยงแตชวยใหผตดสนใจ ทาการตดสนใจไดงายขนเทานน

กลมของระบบทรวมกนเพอชวยใหผบรหารสามารถตรวจสอบขบวนการผลต เพอใหเกดการใชวตถดบในการผลตทมอยไดอยางคมคามากทสด โดยการตรวจสอบนทาไดโดยดจากรายงานสรปทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการ รายงานเหลานสามารถไดมาจากการกรองและการวเคราะหรายละเอยดขอมลทอยในฐานขอมลการประมวลผลรายการและแสดงผลขอมลทไดในรปแบบทมความหมายหรอรปแบบทเขาใจไดงายตอ ผบรหาร เพอใชในการตดสนใจ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการแตละระบบจะประกอบดวยกลมของระบบยอย ซงทาหนาทในการดาเนนงานเฉพาะอยางภายในองคกร ดงนนระบบสารสนเทศเพอการจดการดาน

26

การเงนจะมระบบยอยททาการออกรายงานดานการเงน, ระบบยอยททาการวเคราะหผลกาไรและขาดทน, วเคราะหคาใชจายและระบบยอยททาการใชและบรหารเงนทน ระยอยตางๆ สามารถใชทรพยากรดานฮารดแวร, ขอมล และบคคลรวมกนได

ถงแมการใชระบบสารสนเทศเพอการจดการจะเพมประสทธภาพการตดสนใจใหกบผบรหารได แตบทบาทสาคญททาใหระบบสารสนเทศเพอการจดการสามารถเพมประสทธผลใหกบองคกรไดกคอ ชวยในการจดการขอมลท ถกตองใหกบบคคลทถกตอง ในรปแบบและเวลาทเหมาะสม

สวนทน าเขาไปในระบบสารสนเทศเพอการจดการ ขอมลทเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการมาจากแหลงขอมลภายในและภายนอก

แหลงขอมลภายในทสาคญมาจากระบบการประมวลผลรายการ ซงการทางานหลกของระบบประมวลผลรายการไดแกการจดเกบขอมล ผลลพธทไดจากการดาเนนรายการทางธรกจ ซงเมอเกดรายการทางธรกจใดๆ ขนระบบประมวลผลรายการจะตอง ปรบปรงขอมลทอยในฐานขอมลดวยเสมอ ตวอยางเชน โปรแกรมการออกบลชวยเกบฐานขอมลของบญชรายรบ ซงจะตองมการปรบปรงเพอใหบรหารทราบวาลกคารายใดบางทเปนหนบรษท ฐานขอมลทปรบปรงแลวเหลานเปนแหลงกาเนดขอมลภายในพนฐาน เพอใชในระบบสารสนเทศเพอการจดการ ชดโปรแกรมทางดานพาณชยอเลกทรอนกสหรอขอมลภายในจากสวนงานเฉพาะดานอนๆ ของบรษทกสามารถนาเขาขอมลทสาคญมาสระบบไดเชนกน แหลงขอมล ภายนอกไดแก ลกคา, แหลงผลต, คแขงและผถอหนซงเปนเจาของขอมลทยงไมผานการประมวลผลรายการ และแหลงขอมลอนๆ หลายๆ บรษทพยายามทจะนาเอกทราเนตเขามาใชเชอมโยงแหลงขอมลภายนอกตางๆ เขาดวยกน เพอสะดวกในการแลกเปลยนขอมลและสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการใชขอมลทไดมาจากแหลงกาเนดเหลานและประมวลผลใหกลายเปน สารสนเทศทผบรหารสามารถนาไปใชได ซงมกจะอยในรปแบบของรายงานนนเอง

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย หรอเรยกอกชอหนงวาระบบ

สารสนเทศดานบคลากร ไดแกระบบงานทเกยวของกบพนกงานขององคกร เนองจากการทางานของทรพยากรมนษยจะเกยวของกบทกสวนงานขององคกร ดงนนระบบสารสนเทศดานบคลากรจงมบทบาททมผลตอความสาเรจขององคกร โดยระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษยควรจะมคณสมบตในการวเคราะหและวางแผนภาระงาน , การจางบคลากร, การฝก อบรมพนกงาน การกาหนดงานใหกบพนกงานและงานอนๆ ทเกยวของกบบคลากร โดยระบบทมประสทธภาพควรจะสามารถจดการเรองคาใชจายดานบคลากรใหนอยทสดในขณะทยงคงสามารถ

27

สนองตอบความตองการบคลากรในการดาเนนงานตางๆ เพอดาเนนงานใหบรรลวตถประสงคขององคกรได

สวนทน าเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย 1. แผนเชงกลยทธและนโยบายของบรษท ไดแกขอมลดานวตถประสงคและนโยบายใน

ดานบคลากร เชนนโยบายในการควบคมคณภาพ โดยมการฝกอบรมพนกงาน, มการกระตนใหมสวนรวมในการทางาน, มการสลบหนาทการทางานและการกาหนดบทบาทหนาทในการทางานของบคลากรในองคกร เปนตน

2. ระบบประมวลผลรายการ ไดแกขอมลเงนเดอน, ขอมลการประมวลผลการสงซอ, ขอมลบคลากร ขอมลทไดจากระบบประมวลผลรายการ ไดแก

- ขอมลเงนเดอน คาใชจายทเปนคาจาง, คาประกนสขภาพ และเงนสวสดการตางๆของบคลากรในองคกร โดยขอมลทระบบประมวลผลรายการไดรบอาจไดแกชวโมงการทางาน อตราคาจางของพนกงาน และทาการคานวณเงนเดอนคาจางออกมาให

- ขอมลการสงซอของพนกงานขายสามารถนามาใชในการวางแผนงานการกาหนดบคลากรได โดยพจารณาจานวนพนกงานขายทตองการ ในการใหบรการหรอขายสนคาขององคกรทจะมการขยายตวตอไปในอนาคต

- ขอมลบคลากร ใชในการแบงระดบทกษะในการทางาน โดยพจารณาจากประสบการณการทางาน, การประเมนประสทธภาพในการทางาน, และสารสนเทศอนๆ ชวยในการวางแผนงานการกาหนดงานใหกบพนกงานในดานตางๆ

3. แหลงขอมลภายนอก ไดแกขอมลเงนเดอนขององคกรอน, ขอมลสถตการวาจาง ซงขอมลเหลานสามารถนามาใชในการกาหนดอตรา คาจางหรอเงนเดอนใหกบพนกงานในองคกรได ขอมลเหลานอาจไดจากบรษทททาการวจยและพฒนาในดานเงนรายไดหรออาจไดจากอนเทอรเนตทมการสรปขอมลของบรษทททาการวจยและพฒนาทางดานเงนเดอนกได นอกจากนยงสามารถศกษาไดจากขอกาหนดทางดานกฎหมายเรองคาจางแรงงานขนตา โดยพจารณาตามแหลง ขอมลทองถน, สมาคมดานแรงงานตางๆ เปนตน

ระบบยอยและผลทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย ระบบยอยในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย ไดแก ระบบในการ

วางแผนทรพยากรมนษย, การวาจาง, การฝกอบรมและการเสรมทกษะและการบรหารเงนเดอนและคาจาง โดยผลลพธทไดจากระบบไดแกรายงานการวางแผนทรพยากรมนษย, ประวตการทางาน, รายงานการเสรมทกษะบคลากร, การสารวจเงนเดอน โดยรายงานเหลานจะชวยใหผบรหารกาหนด

28

งานใหกบพนกงาน เพอใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพและ ประสทธผล, และชวยในการจดตารางการทางาน เพอใหไดงานตามทตองการได

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการบญช ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการบญช จะสนบสนนการทาบญชใหกบองคกร โดย

ในระบบนประกอบดวยการทางานทสาคญมากมาย เชน ทาการรวมกลมสารสนเทศในบญชรายจาย, บญชรายรบ , บญชเงนเดอน ฯลฯ โดยการใชขอมลทไดจากระบบประมวลผลรายการขององคกร

ระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน กลมงาน หมายถง ระบบทถกจดการของบคคลตงแต 2 คนขนไปซงทางานเกยวของกน

เพอใหระบบนนปฏบตงานบางอยาง โดยมกลมบทบาทมาตรฐานของความสมพนธของสมาชกในกลมและมกลมของคามาตรฐานซงกาหนดการปฏบตงานของกลมนนและสมาชกแตละคนในกลม

แนวคดของระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน กลมงานทประกอบดวยสวนทเหมอนกน (Homogeneous Workgroups)หมายถงกลมงานท

สมาชกทกคนในกลมมบทบาทและงานททาเหมอนกน (ยกเวนผบรหาร) เชน กลมการ สงสนคาจากคลงสนคา ซงอาจมหวหนาหนงคน การทางานแบงออกเปน 2 รอบ แตละรอบมผดแลรอบละหนงคน พนกงานทเหลอจะทางานอยในกลมรอบทหนงหรอรอบทสอง การทางานของพนกงานเหลานจะเหมอนกน ดงนนเมอเพมพนกงานขนอกหนงคนเขาไปในกลม จะทาใหไดงานเพมขนจานวนหนง ถาเพมพนกงานคนทสอง, สาม,ส และมากขน เขาไปในกลมจะไดงานเพมเทาๆ กนสาหรบพนกงานแตละคน

ระบบสารสนเทศสาหรบกลมงานลกษณะนสามารถสรางไดงาย เนองจากสมาชกทกคนทางานเหมอนกน เมอระบบสารสนเทศทพฒนาขนสามารถสนบสนนการทางานของพนกงานไดหนงคน กเทากบสามารถสนบสนนการทางานของสมาชกรายอนๆ ในกลมไดเชนเดยวกน

กลมงานทประกอบดวยสวนทไมเหมอนกน (Heterogeneous Workgroups) หมายถงกลมงานทสมาชกทกคนในกลมมบทบาทและงานททาแตกตางกน เชน กลมใหการชวยเหลอลกคา ในกลมมบคคลทมความรความชานาญเฉพาะดานใดดานหนงแตกตางกน ในกลมใหความชวยเหลอลกคาอาจแบงออกเปนกลมๆ เชน กลมทใหความชวยเหลอดานสนคาประเภทโปรแกรมประมวลผลคา กลมทใหความชวยเหลอเกยวกบสนคาประเภทระบบจดการฐานขอมล กลมทใหความชวยเหลอเกยวกบสนคาประเภทแผนงาน หรอกลมททาการฝกอบรมพนกงานในกลมเพอใหความชวยเหลอแกลกคา

29

การพฒนาระบบสารสนเทศสาหรบกลมงานลกษณะนทาไดคอนขางยากและเสยคาใชจายสง เนองจากระบบจะตองพยายามทจะรองรบการทางานของสมาชกแตละคน ซงมงานทตองทาแตกตางกน ประเภทของกลมงาน

กลมงาน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. กลมงานถาวร (Permanent Workgroups) ไดแกแผนกหรอการทางานทจดตงขนอยาง

เปนทางการในองคกร เชนกลมงานเพอใหความชวยเหลอแกลกคา 2. กลมงานชวคราว (Temporary Workgroups) ไดแกกลมงานทถกจดตงขนเพอแกปญหา

บางอยาง หรอเมอมโอกาสพเศษเกดขน เชน กลมงานเพอพฒนาสนคาออกใหม กลมงานสวนมากมกจะอยทเดยวกน (Single-Site) แตในปจจบนกลมงานสามารถกระจาย

อยในทตางๆ ได(Distributed) เชน กลมพนกงานททางานในสาขาตางๆ ทวโลก โดยระบบสอสารขอมลสามารถเขามาชวยสนบสนนการทางานของกลมงานทกระจายอยตางทกนได

สวนประกอบของระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน คณลกษณะของระบบสารสนเทศเชงกลม ไดแกการทผใชตงแต 2 คนขนไป หรอเรยกวา

สมาชกกลมซงทางานโดยมมมมองบางอยางและจดประสงครวมกน จดประสงคของระบบสารสนเทศระดบกลมงาน คอเพอสนบสนนการทางานในระดบกลมงานใหเกด ประสทธผล โดยประสทธผลของกลมงานสามารถพจารณาไดจาก

1. ระบบสามารถใหผลลพธไดตามทคาดหวงไวหรอมากกวา 2. สามารถทาใหเกดความพอใจของสมาชกในกลมได 3. มความสามารถในการสนบสนนการทางานของกลม ทจะเกดขนในอนาคตได คณสมบตของระบบสารสนเทศระดบกลมงาน ความแตกตางระหวางระบบสารสนเทศระดบบคคลและระดบกลมงาน คอ ระบบ

สารสนเทศระดบกลมงานตองสนบสนนการควบคมการใชขอมล, สารสนเทศ, ความร และทรพยากรอนๆรวมกนได เพอใหบรรลวตถประสงคของกลมงานในการเพมผลของงาน ทาไดโดยการเพมความพยายามและความรและปรบปรงกลยทธในการทางานใหดขนและสมาชกในกลมจะตองไดรบอนญาตใหเขาใชทรพยากรของสมาชกอน หรอกลมงานอนได

การควบคมการใชงานรวมกน การควบคมการใชงานรวมกนทาใหสมาชกของกลมงานสามารถเขาใชทรพยากรเดยวกน

ได แตจะตองไม รบกวนการทางานของสมาชกหรอกลมงานอนและสมาชกทกคนในกลมไมจาเปนตองสามารถเขาใชทรพยากรของกลมไดทงหมด ดงนนระบบสารสนเทศระดบกลมงาน

30

จะตองมสวนของการรกษาความปลอดภย เชน มการใชรหสผาน, การใชบญชรายชอผใชหรอรปแบบอนๆทจากดสทธในการเขาใชงานทรพยากรตางๆ ในกลมได การใชงานรวมกน แบงออกเปน 2 กลมคอ

1. การใชฮารดแวรรวมกน ไดแกการอนญาตใหสมาชกของกลมงานสามารถ เขาใชอปกรณคอมพวเตอรราคาแพง ซงสมาชกไมสามารถทางานของตนไดหากปราศจากความสามารถของอปกรณนน เชน เมอสมาชกในระบบสารสนเทศบคลากรตองการใชเครองพมพเลเซอร ซงไมมทนพอทจะซอเปนของตนเอง สามารถทจะใชเครองพมพทมอยในกลมงานอนได นอกจากการใชเครองพมพรวมกนแลว อปกรณทสามารถใชรวมกน ไดแก กลองถายรป พลอตเตอร และอปกรณแสดงผลอนๆ หรอหนวยความจาสารองทมความจและความเรวสง สามารถนามาแบงเปนสวนและใหผใชสามารถเขาใชงานสวนนนไดอยางเตมท

2. การใชขอมลรวมกน การใชขอมลรวมกนของระบบสารสนเทศทนามาใชในกลมงาน แบงออกเปน 3 กลมคอ

- เพอปรบปรงผลงานแตละสวนไดดขน ไดแกการใชขอมลรวมกนเพอใหเกดผลงานของแตละสวนเพมมากขน

- เพอใหเกดการรวมมอกนของการปฏบตงานของกลม ไดแกการนาขอมลทไดจากการทางานรายวนของกลม อาจไดจากระบบประมวลผลรายการ หรอระบบอนๆมาใชรวมกน

- เพอแกปญหาและทาการตดสนใจระดบกลม ไดแก การใชขอมลรวมกนในการแกปญหาหรอ ตดสนใจ ในการตดสนใจแตละครงผรวมตดสนใจมเวลาในการออกความเหนในทประชมไมมากทาใหแสดงความคดเหนไดไมเตมท ระบบสารสนเทศระดบกลมสามารถชวยใหผเขารวมตดสนใจแสดงความคดเหนไดมากขนผานทางแปนพมพ อกทงยงชวยใหผมสวนในการตดสนใจทกคนสามารถแสดงความคดเหนไดโดยไมตองกลววาจะกระทบตอตาแหนงงานของตน

ซอฟตแวรทสนบสนนการท างานเชงกลม ซอฟตแวรเชงกลม หมายถง ซอฟตแวรทสนบสนนการทางานของสมาชกในกลมธรกจทม

การทางานรวมกน โดยสนบสนนดานการสอสารและการทางานรวมกนระหวางสมาชกในกลม ซอฟตแวรเชงกลมใชในคอมพวเตอรเพอชวยใหการทางานโตตอบกนของมนษยทาไดสะดวกขน โดยปกตแลวจะทางานบนเครองคอมพวเตอรสวนบคคลซงมการเชอมตอเขากบเครองคอมพวเตอรของสมาชกอนๆ ในกลมและคอมพวเตอรอนๆ บนโลก ในปจจบนการทางานของซอฟตแวรเชงกลมอาจนาไปใชรวมกบเครอขายอนทราเนต ซงเปนเครอขายภายในองคกร โดยการทางานหลกของซอฟตแวรเชงกลมไดแก

31

1. การใชสารสนเทศรวมกน (Information Sharing) สมาชกในกลมตองสามารถใชสารสนเทศและความรรวมกนเพอใหสามารถทางานบน

เครองคอมพวเตอรสวนตว และคอมพวเตอรสวนรวมได เชนการนาชดซอฟตแวรเชงกลม เชน โลตสโนต(Lotus Notes) ของบรษทไอบเอม สามารถใชสารสนเทศซงประกอบดวยเอกสารสอผสม (Document Multimedia) ไดแกขอความ รปภาพ เสยง และภาพเคลอนไหว รวมกนไดระหวางสมาชกในกลม โดยสมาชกสามารถบนทกสารสนเทศใหม, ใชแบบฟอรม และการเรยกใชสารสนเทศโดยใชคาสาคญได โดยโลตสโนตม คณสมบตในการสาเนาชดขอมล (Replication) การ ปรบปรงสารสนเทศในเครองทอยระยะไกลเมอมการปอนสารสนเทศใหมเขาไปในระบบไดอยางอตโนมต การใชซอฟตแวรเชงกลมทาใหสมาชกในกลมสามารถรวบรวมสารสนเทศตามหวขอทตองการได, วจารณงานของสมาชกอนและรวบรวมสารสนเทศของกลมได 2. การเขยนเอกสาร (Document Authoring)

ในกลมงานจาเปนตองมการผลตเอกสารทางในการดาเนนการ, รายงาน หรอขอเสนอทางธรกจ ดงนนซอฟตแวรทใชในกลมจงตองสามารถผลตเอกสารสอผสมตางๆ ไดแกเอกสารทประกอบดวยขอความ,แผนภาพ และรปภาพได โดยสมาชกสามารถแทรกขอความเพมเตมและเสยงวจารณตอทายเอกสารนนๆ ได หรออาจมคณสมบตในดานการนาเสนอผานหนาจอคอมพวเตอรหรอสนบสนนการใชเทคโนโลยของไฮเปอรเทกซ(Hypertext) และไฮเปอรมเดย(Hypermedia) เพอใหสามารถเชอมโยงไปยงเอกสารหรอสอผสมอนๆ ทเกยวของกบเอกสารทกาลงอานอยดวยกได

3. ระบบการรบ-สงขอความ (Messaging Systems) ไดแก ระบบทสนบสนนการทางานของการใชบรการจดหมายอเลกทรอนกส (Electronics

Mail: E-Mail) ไมวาจะเปนการรบสงขอความระหวางภายในหรอภายนอกกลมงานกตาม เพอใหเกดการสอสารระหวางการประชมได โดยระบบการรบ-สงขอความทใชจะตองสามารถจดการในเรองของรายชอของผทจะไดรบขอความได, มการเตอนเมอมขอความเขามาใหม, มการยนยนกลบเมอไดรบขอความแลวและอาจมความสามารถในการตดตามการรบ-สง ขอความทผานมาแลวได ในบางระบบสามารถใหผใชกาหนดโครงสรางของการสอสารดวยขอความได เชน กาหนดใหมการเตอนสมาชกในกลมเมอถงกาหนดสงงานได 4. การอภปรายทางคอมพวเตอร (Computer Conference)

ขนอยกบลกษณะของงานของกลม โดยโปรแกรมทสนบสนนการอภปรายกลมอาจมคณสมบตในการ แลกเปลยนรายงานความกาวหนา และการอภปรายถงปญหาทเกดขนโดยการแลกเปลยนขอความระหวางสมาชกในกลมได โดยขอความในการอภปรายจะถกบนทกไวและ

32

สมาชกอนๆ ในกลมสามารถคนหาและอานขออภปรายทเกดขนได และผทเกยวของหรอผทมสารสนเทศทมประโยชนเกยวกบ ขออภปรายนนสามารถทาการใหขอมลเพมเตม เพอใหความกระจางตอขออภปรายนนได

5. การท าปฏทนกลม (Group Calendaring) ไดแก คณสมบตในการตดตามตารางนดหมายของสมาชกแตละคน เพอใหงายตอการจด

ตารางการนดพบกน ตวอยางเชน เมอตองการนดพบกลมการผลต สามารถปอนรายชอของผทตองการนดพบใหกบระบบ ระบบจะทาการตรวจสอบตารางนดหมายของบคคลเหลานนวาวางชวงใด เมอตรวจสอบพบจะทาการกาหนดการนดหมายลงในชวงเวลานนใหโดยอตโนมตและรองขอการยนยนกลบจากสวนอนๆ ทเกยวของ

6. การจดการโครงงาน (Project Management) ไดแก คณสมบตในการตดตามความกาวหนาของโครงงาน โดยเครองมอทใชในการจดการ

โครงงานไดแก แกนตชารต (Gantt Chart) ซงแสดงลาดบการทางานตางๆ ของโครงงาน ทเกดขนในชวงเวลาตางๆ ดวยกราฟแทง แนวนอนและแสดงสถานะของโครงงานในขณะนนวาเสรจสนแลว, กาลงดาเนนการอยหรอเกนกาหนดไปแลวได ทาใหสามารถคานวณคาใชจายทเกยวของไดงายขน

7. การสนบสนนการสรางกลมงาน (Support for Team Building) ไดแก เครองมอทชวยกาหนดนโยบายรวมของกลม โดยบรหารเรองการสอบถามความ

ตองการของสมาชกกลม เพอกาหนดรปแบบการสอสารระหวางกน, การกาหนดขอบงคบในการทางานกลมและการหาผนากลม โดยใหเลอกชอ ผนากลมทตองการ เปนตน

การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการ การเขาใจขนตอนในการพฒนาระบบเปนเรองสาคญไมเฉพาะกบผทเกยวของกบระบบ

สารสนเทศเทานน ในระบบธรกจปจจบนไมวาจะเปนผจดการ หรอพนกงานทวไปตางกปฏบตหนาทของตนโดยใชระบบสารสนเทศทางธรกจทงสน ระบบสารสนเทศทประสบผลสาเรจจะตองไดรบความรวมมอตางๆ จากผทเกยวของ ไมวาจะเปนผใชระดบสงหรอผใชระดบลางกตาม

วงจรการพฒนาระบบ การเขาใจขนตอนในการพฒนาระบบเปนเรองสาคญไมเฉพาะกบผทเกยวของกบระบบ

สารสนเทศเทานน ในระบบธรกจปจจบนไมวาจะเปนผจดการ หรอพนกงานทวไปตางกปฏบตหนาทของตนโดยใชระบบสารสนเทศทางธรกจทงสน ระบบสารสนเทศทประสบผลสาเรจจะตองไดรบความรวมมอตางๆ จากผทเกยวของ ไมวาจะเปนผใชระดบสงหรอผใชระดบลางกตาม

33

วงจรการพฒนาระบบ ขบวนการในการพฒนาระบบเรยกวาวงจรชวตในการพฒนาระบบ (System Development

Life Cycle : SDLC) โดยแตละระบบทกาลงจะถกสรางขนจะเรมขบวนการในการสรางไปจนกระทงถงกาหนดทวางไวและขนตอน สดทายคอการตดตงระบบและเกดการยอมรบระบบ ชวตของระบบยงรวมไปถงขนตอนในการดแลรกษาและการทดลองใชดวย ถาระบบจาเปนตองไดรบการปรบปรงภายใตขอกาหนดของการดแลรกษา ถาระบบเกาจาเปนตองถกแทนทเนองจากมเทคโนโลยใหมๆ เกดขน หรอถาองคกรมความจาเปนตองเปลยนระบบ โครงงานใหมและวงจรชวตของระบบกจะเรมตนขน

วงจรชวตของการพฒนาระบบมกจะแบงออกเปน 5 ระยะไดแก การศกษาระบบ, การวเคราะหระบบ, การ ออกแบบระบบ, การนาระบบไปใชงาน และการดแลรกษาระบบ

การศกษาระบบ ไดแกการหาวาปญหาทเกดขนคออะไร คมคาแกการแกไขหรอไม ผลทไดจากขนตอนนคอ

โครงงานระบบ สารสนเทศจะถกกาหนดขนเพอแกปญหาหรอเพอสรางโอกาสทางธรกจ ภายใตขอจากดทางดานทรพยากรทองคกรมอย

แนะนาในการปฏบต เชน ควรจะทาการพฒนาระบบตอไปในขนตอนการวเคราะหระบบหรอไม หรอควรจะแกไขการทางานในสวนใด หรอควรยกเลกการทางานในสวนใด โดยรายงานทไดอาจประกอบไปดวยขอมลตางๆ เชน วตถประสงคและเปาหมายขององคกร, ปญหาและโอกาสทเกดขนในระบบ, ความเปนไปไดของ โครงการ, คาใชจายของโครงการ, ขอดของโครงการ และขอเสนอแนะเกยวกบโครงการ เปนตน

เทคโนโลย ท นาสนใจในระบบสารสนเทศเพอการจดการการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส ไดแกการสอสารขอมลในรปแบบมาตรฐานหรอรปแบบทผรบอนญาตเพอทจะสามารถนาไปดาเนนรายการทางดานธรกจตามมาตรฐาน ระหวางบรษทหรอระหวางชดโปรแกรมกบชดโปรแกรมของบรษทได

การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส ใชระบบเครอขายทเชอมโยงเครองคอมพวเตอรในองคกรตางๆ และดาเนนตามมาตรฐานและขบวนการซงอนญาตใหผลลพธจากระบบหนง ถกประมวลผลโดยตรงเพอเปนขอมลนาเขาไปยงระบบอนๆได โดยไมตองใหมนษยเปนผดาเนนการระหวางขบวนการเหลานเลยดวยการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส คอมพวเตอรของลกคา , ผผลต และแหลงผลต สามารถถกเชอมโยงเขาดวยกน

34

การพาณชยอเลกทรอนกส พาณชยอเลกทรอนกส ไดแกการดาเนนรายการ (Transaction)ทางดานธรกจผานสอทาง

อเลกทรอนกส ระหวางฝายตางๆ เชน ระหวางบรษท (ธรกจกบธรกจ) ระหวางบรษทกบลกคา (ธรกจกบผบรโภค) ระหวางธรกจกบสวนงานสาธารณะหรอระหวางลกคากบสวนสาธารณะ คนโดยทวไปมกคดวาพาณชยอเลกทรอนกสหมายถงการท ผบรโภคเขาไปยงเวบไซทใดๆ เพอทาการซอสนคาแบบออนไลน แตในความเปนจรงแลวการซอขายสนคาผานเวบไซทเปนเพยงสวนเลกๆ สวนหนงของพาณชยอเลกทรอนกสเทานน การใชพาณชยอเลกทรอนกสสามารถชวยใหการ ดาเนนงานในการซอ-ขายของบรษทใหญๆ ทาไดงายขนหรอแมกระทงกบบรษทเลกๆ เองกมโอกาสทจะขายสนคาในราคาตา ในกลมตลาดตางๆ ทวโลก ขอดของพาณชยอเลกทรอนกสสาหรบผบรโภค ไดแกการซอสนคาไดโดยไมตองเบยดเสยดกบฝงคนมากมายในหางสรรพสนคา, สามารถชอสนคาไดตลอดเวลาทตองการเมออยทบานหรอททางาน และไดรบสนคาโดยตรงถงบานไมตองขนสงเอง

สรปไดวา ระบบสารสนเทศเพอการจดการเปนการรวมกลมของฮารดแวร, ซอฟตแวร, คน, ขบวนการ, ฐานขอมล และอปกรณตางๆ เพอการจดการกบขอมลและสารสนเทศชวยใหองคกรบรรลเปาหมายได โดยระบบสารสนเทศเพอการ จดการจะชวยใหผจดการมองเหนภาพรวมของการปฏบตงานขององคกร ทาใหสามารถควบคม, จดการและวางแผน การปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ระบบสารสนเทศขององคกร อาจประกอบดวยระบบสารสนเทศเพอการจดการดานตางๆ ในองคกร เชน ดานการเงน, การตลาด, การผลตฯลฯ โดยแตละระบบตองการขอมลเขาทแตกตางกน, ประกอบดวยระบบยอยๆ ทสนบสนนการทางานดานนนๆ ทแตกตางกนและยงใหผลลพธของระบบทแตกตางกนอกดวย สวนขนตอนของการพฒนาระบบสารสนเทศ แตละระบบจะเปนไปตามวงจรชวตของการพฒนาระบบ โดยจะเรมทการศกษาระบบเพอคนหาปญหาทเกดขน, การวเคราะหระบบ เพอเกบและวเคราะหขอมลทเกยวของและสงทตองพฒนา, การออกแบบระบบ ซงแบงออกเปนการออกแบบเชงตรรกะและการออกแบบทางกายภาพ เพอกาหนดวธการในการพฒนาระบบ, การนาไปใช ไดแกการพฒนาระบบตามทไดออกแบบไวและนาระบบทพฒนาขนไปใชและขนสดทายเปนการดแลรกษา เพอตรวจสอบและแกไขระบบ เมอมขอผดพลาดหรอมการเปลยนแปลงใดๆ เกดขน

35

3. แนวคดเกยวกบประสทธภาพ ในการปฏบตการของทกองคการสงทเปนเปาหมายของผบรหาร คอ ตองการเปนองคการท

มประสทธภาพและมประสทธผล ซงทงสองคานนมกจะมผเขาใจสบสนเสมอ สาหรบคาวาประสทธภาพ (efficiency) ทเกยวของกบการวจยในเรองนมผใหคาจากดความไว ดงน

ณฐพล ชวลตชวน และ ปราโมทย ศภบญชา (2545, หนา 105) ไดใหความหมายวา เปนอตราสวนของผลผลต (output) เมอเทยบกบปจจยการผลต (input) ถาเพมผลผลตโดยใชปจจยการผลตเทาเดม ถอวามประสทธภาพ

ศรชย กาญจนวาส (2545, หนา 138) ไดกลาววา ประสทธภาพของการดาเนนงานประกอบดวย ประสทธภาพในการประหยด ซงเปนการใชทรพยากรอยางประหยด คมคา กอใหเกดผลสงสด และประสทธภาพในการผลต ซงเปนการลดคาใชจายตอการสรางผลผลตหนงหนวย

ชยยศ สนตวงษ และ นตยา เจรยงประเสรฐ (2546, หนา 116) ใหคาจากดความไววา คอวธการใชทรพยากรอยางคมคา ในการไดมาซงผลลพธทตองการ

กลาวโดยสรป การบรหารงานใหมประสทธภาพ หมายถง การบรหารงานโดยใชทรพยากรอยางประหยด คมคา และกอใหเกดผลทตองการสงสด ในการวจยครงนเปนการวดผลการปฏบตในการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการ ผวจยจะใชองคประกอบ ดงน

1. ประสทธผล (effectiveness) หมายถง การบรรลผลสมฤทธ 2. ความประหยด (economy) หมายถง การประหยดทรพยากร 3. ประสทธภาพ (efficiency) หมายถง การสรางผลผลต สามารถจาแนกไดเปน 2 ลกษณะ

ไดแก 3.1 ประสทธภาพเชงการจดสรร (allocative efficiency) ซงเปนการจดสรรทรพยากร

สารสนเทศทกอใหเกดประโยชนหรอความพงพอใจสงสดสาหรบผบรโภค 3.2 ประสทธภาพเชงการผลต (productive efficiency) ซงเปนคาใชจายตอหนงหนวย

การผลต

4. ประวตกรมการแพทย กรมการแพทยกอตงขนเมอวนท 10 มนาคม พ. ศ. 2485 จวบจนถงวนน เปนเวลากวา 60 ป ไดผานพบกบความเปลยนแปลงมากมาย ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม บคคลและเหตการณในอดตเปนประวตศาสตรและความทรงจาททรงคณคา ซงชาวกรมการแพทยควรไดรบทราบและไดรบการบนทกไว เพอเปนความภาคภมใจในการสรางงาน สรางคนและพฒนาความมนคงใหแกการแพทย ตลอดมาตราบจนทกวนน

36

ยอนอดต แตเดมงานการแพทยและสาธารณสขยงไมมหนวยงานรบผดชอบอยางเปนทางการ ในรช

สมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 แหงราชวงศจกรไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหรวมการสขาภบาล กระทรวงนครบาล และกรมประชาภบาล กระทรวงมหาดไทย ตงเปน กรมสาธารณสข

สงกดกระทรวงมหาดไทย เมอวนท 27 พฤศจกายน พ. ศ. 2461 (ปจจบนถอเปนวนคลายวนสถาปนา กระทรวงสาธารณสข) โดยมพระเจานองยาเธอ กรมหมนชยนาทนเรนทร (พระยศในขณะนนของสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาชยนาทนเรนทร) ดารงตาแหนงอธบด

จากจดเรมตน ตอมาในรชสมยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล รชการท 8 รฐบาลจอมพล ป.

พบลสงคราม พจารณาวางานดานการแพทยและสาธารณสขมความซ าซอนและกระจายอยในกระทรวงและกรมหลายแหง จงไดแตงตงคณะกรรมการการพจารณาจดการปรบปรงเพอรวบรวมกจการแพทยและสาธารณสข ยกเวนการแพทยของทหาร ตารวจและการรถไฟ และมมตใหต ง กระทรวงสาธารณสข เมอวนท 10 มนาคม พ. ศ. 2485 และประกาศใชพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบบท 3) พ. ศ. 2485 ประกอบดวย สานกงานเลขานการรฐมนตร

สานกงานปลดกระทรวง กรมการแพทย กรมประชาสงเคราะห กรมมหาวทยาลยแพทยศาสตร กรมวทยาศาสตรการแพทย กรมสาธารณสข กรมการการแพทยจงถอกาเนนมาตงแตวาระนน โดยมหนาทหลกเกยวกบการบาบดโรค

การจดตง และการควบคมโรงพยาบาล ดาเนนกจการของโรงพยาบาล ทงโรงพยาบาลบาบดโรคทวไปและโรงพยาบาลเฉพาะโรค ตลอดจนการจดตงโรงเรยนผดงครรภและโรงเรยนผชวยพยาบาล โดยมพนโทนตย เวชชวศษฏ เปนอธบดทานแรก และมพระราชกฤษฎกาวางระเบยบราชการกรมการแพทย พ . ศ. 2485 แบงเปน สานกงานเลขานการกรม

กองโรงพยาบาลสวนภมภาค กองโรงพยาบาลโรคจต

37

โรงพยาบาลกลาง โรงพยาบาลวชระ บานเดม : มหาดไทย – วงสโขทย – วงเทวะเวสม ททาการของกรมการแพทยตงอยบรเวณเดยวกบกระทรวงสาธารณสขมาโดยตลอด ในชวง

แรกอาศยอยในบรเวณกระทรวงมหาดไทย ตอมาในวนท 23 พฤษภาคม พ. ศ. 2485 ไดยายททาการไปยงวงสโขทย ถนนสโขทย โดยเชาอาคารจากสานกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย ตอมาในป พ. ศ. 2493 สานกพระราชวงตองการใชวงสโขทยเปนทประทบของสมเดจพระนางเจาราไพพรรณ กระทรวงสาธารณสขจงขออนมต ซอว ง เทวะเวสม ตาบลบางขนพรหม อา เภอพระนคร กรงเทพมหานคร และกรมการแพทยกไดยายททาการไปยงวงเทวะเวสม พรอมกบกระทรวงสาธารณสข

ววฒนาการกรมการแพทยชวงตน ระหวางป พ. ศ. 2485 – 2505 มความเปลยนแปลงเกดขนกบกรมการแพทยมากมาย ในชวง

แรกมการโอนกจการโรงพยาบาลมาอยในสงกดกรมการแพทยอก 34 แหง ตอมาประเทศไทยอยในภาวะสงครามตอเนองระหวางสงครามอนโดจน สงครามเอเชยบรพา และสงครามโลกครงท 2 หลงสงครามสงบมการเปลยนแปลงคณะรฐบาล และตอมามการโอน รบโอน ปรบปรง และกอสรางโรงพยาบาลเพมเตม รวมโรงพยาบาลในสงกดกรมการแพทยทงสนถง 102 แหง เปนโรงงพยาบาลสวนกลาง 11 แหง สถาบน 2 แหง และโรงพยาบาลสวนภมภาค 89 แหง

ชวงของการเปลยนแปลง 30 ป หลงการกอตงกรมการแพทย คณะปฏวตไดมประกาศฉบบท 216 และ 218 เมอวนท

29 กนยายน พ. ศ. 2515 ใหรวมงานของกรมแพทย งานบางสวนของกรมอนามย และงานบางสวนของสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และตงเปนกรมการแพทยและอนามย ตอมาในป พ. ศ. 2516 คณะรฐมนตรไดเหนชอบในการแบงกรมการแพทยและอนามย ออกเปน 2 กรม คอ กรมการแพทย และ กรมอนามย เมอวนท 18 กนยายน พ. ศ. 2517 แบงสวนราชการกรมการแพทยออกเปน สานกงานเลขานการกรม

กองคลง กองการเจาหนาท กองวชาการ กองสขภาพจต สถาบนมะเรงแหงชาต สถาบนโรคผวหนง

38

สถาบนพยาธ โรงพยาบาลหญง ( พ. ศ. 2520 ไดรบพระราชทานนามใหมวา โรงพยาบาลราชวถ) โรงพยาบาลเดก โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ โรงพยาบาลสมเดจเจาพระยา โรงพยาบาลศรธญญา โรงพยาบาลประสาท ( พ. ศ. 2537 เปลยนชอเปน สถาบนประสาทวทยา) โรงพยาบาลปญญาออน ( พ. ศ. 2522 ไดรบพระราชทานนามใหมวาโรงพยาบาลราชนกล) โรงพยาบาลธญญารกษ ( ไดรบพระราชทานนามในป พ. ศ. 2510) นบตงแตป พ. ศ. 2516 เปนตนมา กรมการแพทย ไดรบการกาเนดบทบาทใหเปนกรม

วชาการของกระทรวงสาธารณสข ในดานการรกษาพยาบาลและฟนฟสขภาพ โดยพฒนาเทคนควชาการเพอสนบสนน สงเสรม นเทศ ฝกอบรม ยกระดบขดความสามารถในการใชเทคโนโลยในระบบงานบรการ สาธารณสข เพอเพมประสทธภาพของการบรการ ในป พ. ศ. 2520 ไดรบอนมตใหกอสรางโรงพยาบาลชานพระนคร ซงตอมาไดรบพระราชทานนามใหมวาโรงพยาบาลนพรตนราชธาน ป พ. ศ. 2531 มหนวยงานเพม คอ ศนยฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต ตอมาเปลยนชอเปนศนยสรธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต ป พ. ศ. 2532 มการกอตงหนวยงานควบคมโรคไมตดตอ ซงไดรบพระราชทานนามวา ศนยพฒนาควบคมโรคไมตดตอ ( โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ วดไรขง) และตอมา มพระราชกฤษฎกากาหนดชอเปน โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ ( วดไรขง) และมการกอตงศนยทนตกรรม ซงภายหลงเปลยนชอเปน สถาบนทนตกรรม ป พ. ศ. 2535 มการโอนอานาจหนาทและกจการบรหารบางสวนของกรมการแพทย เพอจดตงสถาบนสขภาพจต เปนกรมหนงในสงกดกระทรวงสาธารณสข ปจจบน คอ กรมสขภาพจต บานใหม : นนทบร

ททาการกระทรวงสาธารณสข ณ วงเทวะเวสม ซงมเนอทกวางขวางเพยงพอ แตตอมาไดมหนวยงานและการขยายงานเพมขน เรมเกดปญหาความแออดท งในดานสถานททางานและการจราจร นบวนปญหากยงพอกพนมากขน ผบรหารจงแนวคดทจะยายกระทรวงฯ เพอแกปญหาความแออด ประกอบกบทางธนาคารแหงประเทศไทย ซงมพนทตดตอกระกระทรวงฯ มความประสงคจะขยายพนทปฏบตงานในป พ. ศ. 2526 ท ง 2 หนวยงานเหนชอบและตกลงกนวา

39

กระทรวงสาธารณสขจะยายไปปลกสรางใหมทจงหวดนนทบร โดยขอใชทดนสวนหนงประมาณ 400 ไร ของโรงพยาบาลศรธญญา ทดนดงกลาว ศาสตราจารยนายแพทยหลวงวเชยรแพทยาคม อดตผอานวยการโรงพยาบาลโรคจต ธนบร ( โรงพยาบาลสมเดจเจาพระยา) ไดมองเหนการณไกลจดซอไว โดยมวตถประสงคเพอขยายโรงพยาบาลและสรางนคมโรคจต ซงคณะรฐมนตรไดอนมตหลกการในการเสนอโครงการยายกระทรวง การกอสรางกระทรวงสาธารณสขแหงใหมไดเรมดาเนนการในป พ. ศ. 2534 ป พ. ศ. 2537 การกอสรางททาการกระทรวงสาธารณสข ในบรเวณพนทของโรงพยาบาล ศรธญญา จงหวดนนทบร ไดดาเนนการเสรจเรยบรอย หนวยงานของกรมการแพทยไดยายจากททาการ วงเทวะเวสม มาปฏบตงานใน สานกงานแหงใหม เมอประมาณกลางเดอนกนยายน พ. ศ. 2537 ปรบโครงสราง

ป พ. ศ. 2536 กรมการแพทยเสนอขอแบงสวนราชการและไดรบการตราเปนพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ. ศ. 2537 ( ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 111 ตอนท 21 ก หนา 7 วนท 3 มถนายน 2537) เปนหนวยงานระดบกอง 21 หนวยงาน ดงน สานกงานเลขานการกรม

กองคลง กองการเจาหนาท กองประสานการปฏบตการบาบดรกษาผตดยาเสพตด กองแผนงาน โรงพยาบาลเดก ( ป พ. ศ. 2539 ไดรบพระราชทานนามใหมวา สถาบนสขภาพเดกแหงชาต

มหาราชน โรงพยาบาลธญญารกษ โรงพยาบาลนพรตนราชธาน โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ ( วดไรขง) โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ ศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต สานกพฒนาวชาการแพทย สถาบนการแพทยดานอบตเหตและสาธารณภย

40

สถาบนทนตกรรม สถาบนประสาทวทยา สถาบนพยาธวทยา สถาบนมะเรงแหงชาต สถาบนโรคผวหนง สถาบนเวชศาสตรผสงอาย ในฐานะกรมวชาการของกระทรวงสาธารณสขซงรบผดชอบงานวชาการแพทยฝายการ

และมการบรการทางการแพทยในระดบตตยภม กรมการแพทยมบทบาทหนาทดาเนนการและประสานงานกบหนวยงานทเกยวของทวไปและตางประเทศ ดานการศกษา คนควา วเคราะห วจย พฒนาวชาการทางการแพทยฝายกาย สงเสรม สนบสนนและถายทอดความรและเทคโนโลยดานการแพทยฝายกาย ใหแกหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขและหนวยงาน อนทเกยวของทงภาครฐและเอกชน ใหบรการตรวจ วนจฉย บาบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพทางการแพทย โดยเฉพาะในระดบตตยภม และใหบรการเฉพาะทางตางๆ เพอพฒนางานดานวชาการทางการแพทยฝายการ กรมการแพทยไดสนบสนนใหมการศกษา คนควาวจย ถายทอดเทคโนโลยทางการแพทย แกหนวยงานตางๆ ทเกยวของ และกาหนดแผนงานเพอเรงรดใหมการแกไขปญหาสาธารณสขทมแนวโนมรนแรง คอ อบตเหต มะเรงโรคหวใจและหลอดเลอด และกลมโรคไมตดตอ ปญหาการตดยาและสารเสพตดและบหร โดยดาเนนการใหสอดคลองกบนโยบายของชาต นโยบายรฐบาล นโยบายกระทรวงสาธารณสข ตลอดจนปญหาของชาตในเรองโรคตางๆ ทเกดขนในประเทศไทย ซงกรมการแพทยมหนาทเกยวของ ตลอด 6 ทศวรรษ ทกรมการแพทยไดกอตงขน เมอวนท 10 มนาคม 2485 จนถงปจจบน นบเปนระยะเวลาอนยาวนานทกรมการแพทยไดมโอกาศรบใชประเทศชาตโดยปฏบตงานในความรบผดชอบ ตามนโยบายของกระทรวงสาธารณสข และรฐบาล โดยยดหลกวชาการและความมนคงพฒนาไปสเปาหมายและสรางสรรคงานใหมประสทธภาพและประสทธผลยงขน ชวงแรกของการปฏรประบบราชการ

ในป พ. ศ. 2545 รฐบาล พนตารวจโททกษณ ชนวตร ไดพจารณาเหนวา โครงสรางของหนวยงานราชการหลายแหงมบทบาทภารกจทซ าซอน กระจดกระจาย ขาดเอกภาพ ขณะทโลกเปลยนแปลงอยางรวดเรว แตกลไกภาครฐโดยรวมยงคงลาสมย และเปนอปสรรคตอการดาเนนงานดานตางๆ รบบาลจงมนโยบายทจะปฏรประบบราชการ เพอยกระดบขดความสามารถของราชการไทยใหทนตอกระแสความเปลยนแปลงของโลกปจจบน โดยปรบโครงสรางและระบบการบรหาร

41

ราชการใหมความยดหยน มความเปนเอกภาพและมประสทธภาพในการบรหารราชการแผนดน ตลอดจนมผรบผดชอบในแตละภารกจอยางชดเจน กรมการแพทยเปนหนวยงานหนงในสงกดกระทรวงสาธารณสขซงตองเตรยมความพรอมรบการเปลยนแปลงปรบปรงบทบาท และโครงสรางของกรมเพอกาวไปสความเปนองคกรทมความแขงแกรงทางดานวชาการ ทงดานการวเคราะห การศกษา ทมประสทธภาพ บคลากรมศกยภาพ ทาหนาทสงเสรม สนบสนน และถายทอดองคความรและเทคโนโลยตลอดจนเปนแกนกลางในการประสานงานของหนวยงานอนๆ อยางมประสทธภาพ ปงบประมาณ พ. ศ. 2546 เปนชวงแรกของการปรบโครงสรางและระบบการบรหารราชการ มการปรบเปลยน โครงสราง กระทรวง ทบวง กรม สรางกลไกใหมผรบผดชอบ ถายโอน และเตรยมความพรอมดานกาลงคนตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ. ศ. 2545 กรมการแพทยไดมการปรบโครงสรางใหมโดยแบงสวนราชการออกเปน 21 หนวยงาน ตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการ กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ. ศ. 2545 ดงน สานกงานเลขานการกรม

กองการเจาหนาท กองคลง กองแผนงาน โรงพยาบาลนพรตนราชธาน โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ ( วดไรขง) โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ ศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต สถาบนทนตกรรม สถาบนพยาธวทยา สถาบนประสาทวทยา สถาบนมะเรงแหงชาต สถาบนธญญารกษ สถาบนโรคทรวงอก สถาบนโรคผวหนง สถาบนเวชศาสตรผสงอาย

42

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน สานกการพยาบาล สานกพฒนาวชาการแพทย ปจจบนกรมการแพทยมหนวยงานในสงกด ซงเปนหนวยงานทตงขนตามกฎกระทรวง

แบงสวนราชการกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ. ศ. 2545 จานวน 21 หนวยงาน (1-21) และมหนวยงานตากวาระดบกอง ซงตงขนตามโครงสรางท ก. พ. กาหนด จานวน 17 หนวยงาน รวมถงหนวยงานทกรมการแพทยตงขนเปนการภายใน จานวน 3 หนวยงาน ดงน สานกงานเลขานการกรม

กองการเจาหนาท กองคลง กองแผนงาน โรงพยาบาลนพรตนราชธาน โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ ( วดไรขง) โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ ศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต สถาบนทนตกรรม สถาบนพยาธวทยา สถาบนประสาทวทยา โรงพยาบาลประสาทเชยงใหม สถาบนมะเรงแหงชาต ศนยมะเรง ชลบร ศนยมะเรง ลพบร ศนยมะเรง ลาปาง ศนยมะเรง อบลราชธาน ศนยมะเรง อดรธาน ศนยมะเรง สราษฎรธาน ศนยมหาวชราลงกรณ ธญบร สถาบนธญญารกษ

43

ศนยบาบดรกษายาเสพตด เชยงใหม ศนยบาบดรกษายาเสพตด สงขลา ศนยบาบดรกษายาเสพตด ขอนแกน ศนยบาบดรกษายาเสพตด ปตตาน ศนยบาบดรกษายาเสพตด แมฮองสอน สถาบนโรคทรวงอก สถาบนโรคผวหนง ศนยโรคผวหนงเขตรอนภาคใต จงหวดตรง สถาบนเวชศาสตรผสงอาย ศนยสมเดจพระสงฆราชญาณสงวร เพอผสงอายจงหวดชลบร สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน สานกการพยาบาล สานกพฒนาวชาการแพทย กลมงานพฒนาระบบบรหาร กลมตรวจสอบภายใน สถาบนรวมผลตแพทย กรมการแพทย – มหาวทยาลยรงสต ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมการแพทย

ป ประวต

27 พ.ย. 2461

งานการแพทยและสาธารณสขยงไมมหนวยงานรบผดชอบอยางเปนทางการ ในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 แหงราชวงศจกรไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหรวมการสขาภบาล กระทรวงนครบาล และกรมประชาภบาล กระทรวงมหาดไทย ตงเปน กรมสาธารณสข สงกดกระทรวงมหาดไทย

10 ม.ค. 2485

ในรชสมยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล รชการท 8 รฐบาลจอมพล ป. พบลสงคราม พจารณาวางานดานการแพทยและสาธารณสขมความซ าซอนและกระจายอยในกระทรวงและกรมหลายแหง จงไดแตงตงคณะกรรมการการพจารณาจดการปรบปรง เพอรวบรวมกจการแพทยและสาธารณสข ยกเวนการแพทยของทหาร ตารวจและการรถไฟ และมมตใหตง กระทรวงสาธารณสข กรมการแพทยจงถอกาเนนมาตงแตวาระนน โดยมหนาทหลกเกยวกบการบาบด

44

ป ประวต โรค การจดตง และการควบคมโรงพยาบาล ดาเนนกจการของโรงพยาบาล ทงโรงพยาบาลบาบดโรคทวไปและโรงพยาบาลเฉพาะโรค ตลอดจนการจดตงโรงเรยนผดงครรภและโรงเรยนผชวยพยาบาล โดยมพนโทนตย เวชชวศษฏ เปนอธบดทานแรก ททาการของกรมการแพทยตงอยบรเวณเดยวกบกระทรวงสาธารณสขมาโดยตลอดในชวงแรกอาศยอยในบรเวณกระทรวงมหาดไทย

23 พ.ค. 2485 ไดยายททาการไปยงวงสโขทย ถนนสโขทย โดยเชาอาคารจากสานกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย

พ.ศ. 2493

สานกพระราชวงตองการใชวงสโขทยเปนทประทบของสมเดจพระนางเจาราไพพรรณ กระทรวงสาธารณสขจงขออนมตซอวงเทวะเวสม ตาบลบางขนพรหม อาเภอพระนคร กรงเทพมหานคร และกรมการแพทยกไดยายททาการไปยงวงเทวะเวสม พรอมกบกระทรวงสาธารณสข

พ.ศ. 2485 – 2505

มความเปลยนแปลงเกดขนกบกรมการแพทยมากมาย ในชวงแรกมการโอนกจการโรงพยาบาลมาอยในสงกดกรมการแพทยอก 34 แหง ตอมาประเทศไทยอยในภาวะสงครามตอเนองระหวางสงครามอนโดจน สงครามเอเชยบรพา และสงครามโลกครงท 2 หลงสงครามสงบมการเปลยนแปลงคณะรฐบาล และตอมามการโอน รบโอน ปรบปรง และกอสรางโรงพยาบาลเพมเตม รวมโรงพยาบาลในสงกดกรมการแพทยทงสนถง 102 แหง เปนโรงงพยาบาลสวนกลาง 11 แหง สถาบน 2 แหง และโรงพยาบาลสวนภมภาค 89 แหง

29 ก.ย. 2515 ใหรวมงานของกรมแพทย งานบางสวนของกรมอนามย และงานบางสวนของสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และตงเปนกรมการแพทยและอนามย

พ.ศ. 2516

คณะรฐมนตรไดเหนชอบในการแบงกรมการแพทยและอนามย ออกเปน 2 กรม คอ กรมการแพทย และ กรมอนามย กรมการแพทย ไดรบการกาเนดบทบาทใหเปนกรมวชาการของกระทรวงสาธารณสข ในดานการรกษาพยาบาลและฟนฟสขภาพ โดยพฒนาเทคนควชาการเพอสนบสนน สงเสรม นเทศ ฝกอบรม ยกระดบขดความสามารถใน

45

ป ประวต การใชเทคโนโลยในระบบงานบรการ สาธารณสข เพอเพมประสทธภาพของการบรการ

18 ก.ย. 2517

แบงสวนราชการกรมการแพทยออกเปน สานกงานเลขานการกรม กองคลง กองการเจาหนาท กองวชาการ กองวชาการ สถาบนมะเรงแหงชาต สถาบนโรคผวหนง สถาบนพยาธ โรงพยาบาลหญง โรงพยาบาลเดก โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ โรงพยาบาลสมเดจเจาพระยา โรงพยาบาลศรธญญา โรงพยาบาลประสาท โรงพยาบาลปญญาออน โรงพยาบาลธญญารกษ

พ.ศ. 2520 ไดรบอนมตใหกอสรางโรงพยาบาลชานพระนคร ซงตอมาไดรบพระราชทานนามใหมวาโรงพยาบาลนพรตนราชธาน

พ.ศ. 2531 มหนวยงานเพม คอ ศนยฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต ตอมาเปลยนชอเปนศนยสรธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต

พ.ศ. 2532

มการกอตงหนวยงานควบคมโรคไมตดตอ ซงไดรบพระราชทานนามวา ศนยพฒนาควบคมโรคไมตดตอและตอมา มพระราชกฤษฎกากาหนดชอเปน โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ (วดไรขง) และมการกอตงศนยทนตกรรม ซงภายหลงเปลยนชอเปน สถาบนทนตกรรม

พ.ศ. 2535 มการโอนอานาจหนาทและกจการบรหารบางสวนของกรมการแพทย เพอจดตงสถาบนสขภาพจต เปนกรมหนงในสงกดกระทรวงสาธารณสข ปจจบน คอ กรมสขภาพจต

พ.ศ. 2536

กรมการแพทยเสนอขอแบงสวนราชการและไดรบการตราเปนพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ. ศ. 2537 (ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 111 ตอนท 21 ก หนา 7 วนท 3 มถนายน 2537) เปนหนวยงานระดบกอง 21 หนวยงาน

พ.ศ. ปจจบน

กรมการแพทยมหนวยงานในสงกด ซงเปนหนวยงานทตงขนตามกฎกระทรวง แบงสวนราชการกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ. ศ. 2545 จานวน 21 หนวยงาน (1-21) และมหนวยงานตากวาระดบกอง ซงตงขนตามโครงสรางท ก.พ. กาหนด จานวน 17 หนวยงาน รวมถงหนวยงานทกรมการแพทยตงขนเปนการภายใน จานวน 3 หนวยงาน

46

5. งานวจยทเกยวของกบการประเมนผลระบบสารสนเทศเพอการจดการ รฐนสงหบตรา (2543) ในหวขอ “ประสทธผลจากการนาระบบสารสนเทศเพอการจดการ

มาใชในหนวยงานของ กรงเพทมหานคร กรณศกษา ฝายปกครอง สานกงานเขตพญาไท” โดยมจดมงหมาย เพอศกษาผลการดาเนนการจากการนาระบบสารสนเทศ เพอการจดการมาใชในกรงเทพมหานคร ฝายปกครองของสานกงานเขตพญาไท ตลอดจนหลงจากการตดตงระบบดงกลาวแลวเสรจ ไดเปนไปตามเปาหมายทตงไวในชวงระยะเวลาทกาหนด และเปาหมายของการปฏบตงานของผใชระบบสารสนเทศเพอการจดการ เนองจากกระบวนการดาเนนงานของฝายปกครอง สานกงานเขตพญาไทนน เปนการดาเนนงานทไดประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอพฒนา ประสทธผลของกระบวนการปฏบตการอยางเปนรปธรรม จงตองมการปรบเปลยนกระบวนการปฏบตงานใหม ทเหมาะสมมาใชในการพฒนาองคการ

ผลการศกษาพบวา ระบบสารสนเทศเพอการจดการของฝายปกครอง สานกงานเขตพญาไท มการประยกตใชเทคโนโลยในระดบพนฐาน โดยตดตงคอมพวเตอรแบบมการเชอมโยงเครอขายคอมพวเตอร ทงยงไดทราบถงปญหา และอปสรรคในการนาระบบสารสนเทศ เพอการจดการมาใชในหนวยงานของฝายปกครอง ไดแก

1. ปญหาดานบคลากร ยงขาดบคลากรทมความชานาญในการปฏบตงาน 2. ปญหาดานการเงน มงบประมาณทจากดมาก 3. ปญหาดานการจดการ ยงขาดการประสานงานทดจากหนวยงานทเกยวของ 4. ปญหาดานวสดอปกรณ มจานวนจากดไมเพยงพอกบความตองการ การดาเนนงานดงกลาวน สงผลตอการพฒนาองคการของกรงเทพมหานคร ซงหากการ

ปฏบตงานของเจาหนาททกระดบมประสทธผล จะสงผลโดยตรงตอการใหบรการประชาชนในทางทดขนมาก กลาวคอ รวดเรวขน โปรงใสมากขน สรางความเสมอภาค และประชาชนยงสามารถตดตามความกาวหนาของการใหบรการ รวมถงประชาชนยงสามารถรบรขาวสารของทางราชการทถกตองและทนสมยไดตลอดเวลา เสรมสข ธญญะวน (2542: บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง สารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจของหวหนางานการพยาบาล โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป กระทรวงสาธารณสข มวตถประสงคเพอศกษา 1) เนอเรองทหวหนากลมงานการพยาบาลตองตดสนใจ 2) สารสนเทศทใชสนบสนนการตดสนใจแตละเนอเรอง 3) คณสมบตของสารสนเทศทใชสนบสนนการตดสนใจของแตละเรอง ผลการวจยพบวา เนอเรองการตดสนใจทงหมด 11 เรอง จาแนกออกเปน 3 ดาน คอ ดานการบรหารบคลากร ดานการบรหารการเงน และดานการบรหารการพยาบาล สารสนเทศทใชสนบสนนการตดสนใจ มทงหมด 47 รายการ จาแนกเปน 4 กลม ไดแก กลมสารสนเทศเกยวกบ

47

งานบรการพยาบาล ผปวย การเงน และบคลากร สวนคณสมบตของสารสนเทศทใชม 4 ประการคอ 1) มความเปนปจจบนและพนเวลา 2) มความถกตองนาเชอถอ 3) ความมคณคาเหนผลกระทบทเกดจากการใชและไมใชสารสนเทศนนอยางชดเจน 4) มความสมบรณในเนอหา แตสารสนเทศทใชในการสนบสนนการตดสนใจในปจจบนยงไมไดรบการพฒนาถงขนทควรจะเปนเพยงรอยละ 68 ประภาพร บรรยงค (2540: บทคดยอ) ไดทาการวจย เรอง การพฒนารปแบบระบบสารสนเทศเพอใชในการบรหารงานสาธารณสข ระดบจงหวด โดยมวตถประสงค คอ 1) เพอศกษาสภาพปจจบนและปญหาในการดาเนนงานระบบสารสนเทศ เพอใชในการบรการงานสาธารณสขระดบจงหวด 2) เพอศกษาความคดเหนในการพฒนารปแบบระบบสารสนเทศเพอใชในการบรหารงานสาธารณสขระดบจงหวด 3) เพอเสนอรปแบบในการพฒนาระบบสารสนเทศใหเหมาะสมใชประชากร 2 กลม คอ กลมผบรหารและผปฏบต พบวา สภาพปจจบนและปญหามดงน ปญหาดานการเกบรวบรวมขอมล คอมแบบฟอรมรายงานมากเกนไป ซ าซอน ปญหาดานการรกษาขอมล คอ ไมสามารถเกบขอมล คอ ไมสามารถเกบขอมลไดเปนระบบเนองจากการเอกสารมากเกนไป วสดการ เกบรกษาขอมลไมทนสมย ปญหาการประมวลผล คอ ขาดเครองในการประมวลผล ปญหาของการนาเสนอขอมลคอ มเอกสารในการนาเสนอมากเกนไป และผบรหารนาขอมลไปใชประโยชนนอย สวนปญหาอปสรรคทวไป คอ ขาดเจาหนาทงบประมาณและวสด ความคดเหนในดานการพฒนารปแบบระบบสารสนเทศใหมความถกตอง การดาเนนการโดยบนทกขอมลทหนวยรบขอมลขนตนและกรอกขอมลใหชดเจน ครบถวน แลวนาไปประมวลผลดวยคอมพวเตอร เชอมโยงขอมลดวยระบบออนไลน รปแบบในการพฒนาระบบสารสนเทศทเหมาะสม คอ จดตงใหมศนยสารสนเทศระดบอาเภอและจงหวดรายงานผลขอมล

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ เพอสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ผวจยก าหนดขนตอนการวจย โดยมขนตอนตางๆ ดงน 1. ขนตอนการวจย 2. ประชากรและกลมตวอยาง 3. เครองมอทใชในการวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมลและสถตทใช

1. ขนตอนการวจย ส าหรบขนตอนการวจย ผวจยก าหนดขนตอนการวจยดงน

1. ศกษาปญหาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

1.1 ศกษาแนวคด ทฤษฎและเอกสารทเกยวของกบระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

1.2 ก าหนดกรอบเพอสรางเครองมอ และปรบปรงเครองมอในการวจยโดยก าหนดขอบขายของเครองมอในการวจย

2. สรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

2.1 ผวจยน าประเดนของปญหาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

2.2 น าประเดนปญหาทจดอนดบจากขอ 1 น ามาสรางรปแบบ (Model) การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการ

2.3 ไดรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

49

2. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ในการศกษาในครงนไดแก พนกงาน เจาหนาท ทปฏบตงานของโรงพยาบาล

สงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน

กลมตวอยางทใชศกษาไดแก พนกงาน เจาหนาท ทปฏบตงานของโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน กลมตวอยางทใชในการศกษาในครงนมาจากการเปดตาราง Taro Yamane คาความคลาดเคลอน +- 5 % จ านวน 385 คน ซงแตละโรงพยาบาลมกลมตวอยางดงน

โรงพยาบาล จ านวน(คน) กลมตวอยาง(คน) โรงพยาบาลราชวถ 3,400 132 โรงพยาบาลเลดสน 2,000 78 โรงพยาบาลสงฆ 2,500 97 โรงพยาบาลนพรตนราชธาน 2,000 78

รวม 9,900 385

3. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาเกยวกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของ

กรมการแพทยในกรงเทพมหานคร โดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 ตอนดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามตรวจสอบรายการ (Check List) สอบถามเกยวกบต าแหนง

หนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และสงกดโรงพยาบาล ตอนท 2 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา สอบถามเกยวกบการบรหารจดการขอมล

สารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ 1. ศกษาทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการบรหารจดการระบบขอมล

สารสนเทศ 2. ผวจยน าขอมลทไดมาสรางกรอบแนวคดใหครอบคลมขอบเขตเนอหา 3. สรางแบบสอบถาม จ านวน 2 ตอน ตามกรอบแนวคดใหคลอบคลมขอบเขตเนอหา

50

4. น าแบบสอบถามทสรางเสรจใหผเชยวชาญ เพอตรวจสอบ ปรบปรง แกไข เพอหาความเทยงตรง (Validity) เชงเนอหาของแบบสอบถาม

5. น าแบบสอบถามมาปรบปรงแกไข ตามค าแนะน าของผเชยวชาญ และเสนอแนะตอทปรกษา

6. น าแบบสอบถามทไดไปทดลองใช (try out) กบกลมบคลากรทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 20 คน จากนนน ามาวเคราะหหาคาความเชอมนของเครองมอ โดยหาคาสมประสทธแอลฟา ของครอนบาด

7. น าเสนอแบบสอบถามเพอเกบและรวบรวมขอมลตอไป

4. การเกบรวบรวมขอมล การเกบและรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถาม โดยเกบและรวบรวมขอมลดวยตนเอง รบคน

จากผตอบแบบสอบถามดวยตนเอง ศกษาจากเอกสารของทางราชการ หรอศกษาจาก Best Practice ของประเทศอน (ถาเปนไปได)

5. การวเคราะหขอมลและสถตทใช วธการวเคราะหขอมล ด าเนนการตามขนตอนดงน 1. ตอนท 1 สถานภาพของผตอแบบสอบถามวเคราะหขอมลโดยการหาคารอยละ 2. ตอนท 2 การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช วเคราะหโดยการหาคาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การแปลผลคะแนนรายขอและโดยรวม

การใหคะแนนน าหนกของค าตอบในแตละขอโดยใชมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ของลเครต (Likert) ดงน มากทสด คะแนน 5 คะแนน มาก คะแนน 4 คะแนน ปานกลาง คะแนน 3 คะแนน นอย คะแนน 2 คะแนน นอยทสด คะแนน 1 คะแนน

วเคราะหขอมลระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร โดยใชเกณฑประเมนคาเฉลย (ประคอง,2538,หนา 77) ดงน

51

คะแนนเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครอยในระดบมากทสด

คะแนนเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครอยในระดบมาก

คะแนนเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครอยในระดบปานกลาง

คะแนนเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครอยในระดบนอย

คะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครอยในระดบนอยทสด

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนา ทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดวยวธการทดสอบคา F – test

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมลซงมรายละเอยดดงน

สวนท 1 การศกษาพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 1 แบบสอบถามตรวจสอบรายการ (Check List) สอบถามเกยวกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน ต าแหนง สถานทปฏบตงาน

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 2 แบบมาตราสวนประมาณคา สอบถามเกยวกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 3 การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของสวนกลางกรมการแพทย ดวยวธการทดสอบคา F – test

สวนท 2 การสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

น าเสนอผลการศกษาไดดงน สวนท 1 การศกษาพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการ

แพทยในกรงเทพมหานคร ผลการวเคราะหขอมลตอนท 1 แบบสอบถามตรวจสอบรายการ (Check List) สอบถาม

เกยวกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และสงกดโรงพยาบาล

53

ตารางท 1 จ านวน และรอยละ จ าแนกตามสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพทวไป จ านวน (คน) รอยละ 1. ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน

1.1 ผบรหารระดบสง 4 1.04 1.2 หวหนากลม / ฝายตางๆ 16 4.16 1.3 บคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร

นกเทคนคการแพทย 130 33.77

1.4 เจาหนาทระดบปฏบตการ 235 61.04 2. ระดบการศกษา

2.1 ต ากวาระดบปรญญาตร 80 20.78 2.2 ปรญญาตร 230 59.74 2.3 ปรญญาโท 75 19.48

3. ประสบการณท างาน 3.1 นอยกวา 5 ป 74 19.22 3.2 ระหวาง 5 -10 ป 140 36.36 3.3 มากกวา 10 ป 171 44.42

4. สงกดโรงพยาบาล 4.1 โรงพยาบาลราชวถ 132 34.29 4.2 โรงพยาบาลเลดสน 78 20.26 4.3 โรงพยาบาลสงฆ 97 25.19 4.4 โรงพยาบาลนพรตนราชธาน 78 20.26

รวม 385 100.00

จากตารางพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานเปน ระดบเจาหนาทระดบปฏบตการจ านวน 235 คนคดเปนรอยละ 61.04 ตามมาดวย บคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย จ านวน 130 คนคดเปนรอยละ 33.77 หวหนากลม / ฝายตางๆจ านวน 16 คนคดเปนรอยละ 4.16 ระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตรจ านวน 230 คนคดเปนรอยละ 59.74 ตามมาดวย ต ากวาระดบปรญญาตร จ านวน 80 คนคดเปนรอยละ 20.78 และ ระดบปรญญาโทจ านวน 79 คนคดเปนรอยละ 19.48 ประสบการณท างานพบวาสวนใหญมากกวา 10 ป จ านวน 171 คนคดเปนรอยละ 44.42 ระหวาง 5 – 10 ป

54

จ านวน 140 คนคดเปนรอยละ 36.36 และนอยกวา 5 ปจ านวน 74 คนคดเปนรอยละ 19.22 โรงพยาบาลทสงกดสวนใหญปฏบตหนาทในโรงพยาบาลราชวถ จ านวน132 คนคดเปนรอยละ 34.29

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 2 แบบมาตราสวนประมาณคา สอบถามเกยวกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช

ตารางท 2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ในภาพรวม

การบรหารจดการขอมล X SD ความหมาย

1. การเกบรวบรวมขอมล 2.27 0.91 ระดบนอย 2. การตรวจสอบขอมล 2.20 1.03 ระดบนอย 3. การประมวลผลขอมล 2.45 1.00 ระดบนอย 4. การจดเกบขอมลและสารสนเทศ 2.44 1.04 ระดบนอย 5. การน าขอมลสารสนเทศไปใช 2.33 0.87 ระดบนอย

รวม 2.32 0.88 ระดบนอย

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.32 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแก การประมวลผลขอมล มคาเฉลยเทากบ 2.45 ตามมาดวย การจดเกบขอมลและสารสนเทศมคาเฉลยเทากบ 2.44 และการน าขอมลสารสนเทศไปใชมคาเฉลยเทากบ 2.33

ตารางท 3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการเกบรวบรวมขอมล

ดานการเกบรวบรวมขอมล X SD ความหมาย

1. ไมไดจดท าปฏทนหรอก าหนดชวงเวลาในการเกบรวบรวมขอมลทชดเจน

2.48 1.09 ระดบนอย

2. ไมมการแตงตง/ มอบหมายผรบผดชอบในการเกบรวบรวมขอมล

1.84 1.06 ระดบนอย

55

ดานการเกบรวบรวมขอมล X SD ความหมาย

3. บคลากรทรบผดชอบขาดความรและประสบการณในการเกบรวบรวมขอมล

2.23 1.30 ระดบนอย

4. บคลากรทเกยวของไมเหนความส าคญในการเกบรวบรวมขอมล

2.19 1.10 ระดบนอย

5. ไมมการวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ

2.36 1.01 ระดบนอย

รวม 2.27 0.91 ระดบนอย

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการเกบรวบรวมขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.27 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมไดจดท าปฏทนหรอก าหนดชวงเวลาในการเกบรวบรวมขอมลทชดเจนมคาเฉลยเทากบ 2.48 ตามมาดวยไมมการวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ มคาเฉลยเทากบ 2.36 และบคลากรทรบผดชอบขาดความรและประสบการณในการเกบรวบรวมขอมลคาเฉลยเทากบ 2.23 ตามล าดบ

ตารางท 4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการตรวจสอบขอมล

ดานการตรวจสอบขอมล X SD ความหมาย

1. ไมมการมอบหมายผรบผดชอบในการตรวจสอบความถกตองของขอมล

2.05 1.08 ระดบนอย

2. ไมมขนตอนการตดตาม ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบ

2.21 1.16 ระดบนอย

3. ไมมการปรบปรง แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตอง

2.24 1.70 ระดบนอย

4. ไมมการตรวจสอบขอมลใหมความทนสมย 2.26 1.07 ระดบนอย 5. ไมมการตรวจสอบความถกตองและสอดคลองกบ

ขอมลเพอใหตรงกบความตองการ 2.26 1.12 ระดบนอย

รวม 2.20 1.03 ระดบนอย

56

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการตรวจสอบขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.20 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมการตรวจสอบขอมลใหมความทนสมยและไมมการตรวจสอบความถกตองและสอดคลองกบขอมลเพอใหตรงกบความตองการมคาเฉลยเทากบ 2.26 ตามมาดวยไมมการปรบปรง แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตองมคาเฉลยเทากบ 2.24 และไมมขนตอนการตดตาม ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบมคาเฉลยเทากบ 2.21 ตามล าดบ

ตารางท 5 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการประมวลผลขอมล

ดานการประมวลผลขอมล X SD ความหมาย

1. บคลากรทรบผดชอบไมมความร ทกษะในการประมวลผลขอมลโดยการใชเครองคอมพวเตอร

2.24 1.22 ระดบนอย

2. บคลากรไมไดรบการฝกอบรมหรอการพฒนาดานการประมวลผลขอมล

2.31 1.21 ระดบนอย

3. ไมมการจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไว 2.57 1.17 ระดบปานกลาง

4. ไมมเครองมอ อปกรณททนสมยในการประมวลผลขอมล

2.44 1.26 ระดบนอย

5. วธการทใชในการประมวลผลไมทนสมย ท าใหเสยเวลามากเกดความลาชา

2.51 1.16 ระดบปานกลาง

รวม 2.45 1.00 ระดบนอย

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการประมวลผลขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.45 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมการจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไวมคาเฉลยเทากบ 2.57 ตามมาดวยวธการทใชในการประมวลผลไมทนสมย ท าใหเสยเวลามากเกดความลาชามคาเฉลยเทากบ 2.51 และไมมเครองมอ อปกรณททนสมยในการประมวลผลขอมลมคาเฉลยเทากบ 2.44 ตามล าดบ

57

ตารางท 6 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศ

ดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศ X SD ความหมาย

1. บคลากรไมมความเขาใจถงวตถประสงคในการจดเกบขอมล

2.26 1.13 ระดบนอย

2. การจดเกบขอมลและสารสนเทศไมเปนระบบ โดยไมมการจ าแนกเปนหมวดหม ประเภทของขอมลและสารสนเทศแตละประเภทไวอยางชดเจน

2.33 1.09 ระดบนอย

3. ไมมการปรบปรงและพฒนาระบบการจดเกบขอมลและสารสนเทศใหมประสทธภาพ

2.51 1.09 ระดบ ปานกลาง

4. ไมมการสงเสรม สนบสนนงบประมาณ หรอจดใหมวสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดเกบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอ

2.48 1.30 ระดบนอย

5. ไมมสถานท ทใชเปนแหลงในการจดเกบขอมลและสารสนเทศทเหมาะสม

2.61 1.24 ระดบ ปานกลาง

รวม 2.44 1.04 ระดบนอย

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.44 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมสถานท ทใชเปนแหลงในการจดเกบขอมลและสารสนเทศทเหมาะสม คาเฉลยเทากบ 2.61 ตามมาดวยไมมการปรบปรงและพฒนาระบบการจดเกบขอมลและสารสนเทศใหมประสทธภาพ คาเฉลยเทากบ 2.51 และไมมการสงเสรม สนบสนนงบประมาณ หรอจดใหมวสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดเกบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอคาเฉลยเทากบ 2.48 ตามล าดบ

58

ตารางท 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดานการน าขอมลและสารสนเทศไปใช

ดานการน าขอมลและสารสนเทศไปใช X SD ความหมาย

1. ไมไดแตงตงหรอมอบหมายใหมผรบผดชอบดานการบรการขอมลและสารสนเทศ

1.94 1.07 ระดบนอย

2. ไมมการวางแผน หรอไมแจงความประสงคในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชไวลวงหนา

2.20 1.02 ระดบนอย

3. ผปฏบตงานดานการจดการระบบขอมลและสารสนเทศของหนวยงาน ขาดรปแบบ วธการน าเสนอทหลากหลายเพอใหมความนาสนใจและเขาใจงาย

2.24 0.97 ระดบนอย

4. ไมมงบประมาณในการด าเนนงานในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชทเพยงพอและเหมาะสม

2.60 1.23 ระดบ ปานกลาง

5. ขอมลและสารสนเทศทมอยไมเพยงพอหรอครอบคลมภาระงานของหนวยงาน

2.33 1.01 ระดบนอย

รวม 2.23 0.87 ระดบนอย

จากตารางพบวาในภาพรวม การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการน าขอมลและสารสนเทศไปใชในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.23 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมงบประมาณในการด าเนนงานในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชทเพยงพอและเหมาะสมมคาเฉลยเทากบ 2.60 ตามมาดวยขอมลและสารสนเทศทมอยไมเพยงพอหรอครอบคลมภาระงานของหนวยงาน มคาเฉลยเทากบ 2.33 และผปฏบตงานดานการจดการระบบขอมลและสารสนเทศของหนวยงาน ขาดรปแบบ วธการน าเสนอทหลากหลายเพอใหมความนาสนใจและเขาใจงายมคาเฉลยเทากบ 2.24 ตามล าดบ

ผลการวเคราะหขอมลตอนท 3 การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของสวนกลางกรมการแพทย ดวยวธการทดสอบคา F – test

59

ตารางท 8 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน

การบรหารจดการขอมล

ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน t

P ผบรหารระดบสง

หวหนากลม /

ฝายตางๆ

บคลากรต าแหนงทาง

การแพทย

เจาหนาทระดบ

ปฏบตการ

X X X X 1.การเกบรวบรวมขอมล 2.27 2.28 2.17 2.30 0.07 0.94 2.การตรวจสอบขอมล 2.22 2.19 2.24 2.23 0.23 0.82 3.การประมวลผลขอมล 2.43 2.48 2.45 2.50 0.34 0.73 4.การจดเกบขอมลและสารสนเทศ

2.43 2.44 2.53 2.41 0.06 0.95

5.การน าขอมลสารสนเทศไปใช

2.15 2.30 2.17 2.34 1.13 0.26

รวม 2.30 2.34 2.21 2.43 0.28 0.78

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

60

ตารางท 9 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบระดบการศกษา

การบรหารจดการขอมล

ระดบการศกษา t

P ต ากวา ป.ตร ป.ตร ป.โท

X X X 1.การเกบรวบรวมขอมล 2.26 2.30 2.48 0.30 0.77 2.การตรวจสอบขอมล 2.18 2.25 2.44 0.37 0.71 3.การประมวลผลขอมล 2.48 2.40 2.30 0.48 0.63 4.การจดเกบขอมลและสารสนเทศ 2.44 2.43 2.17 0.54 0.96 5.การน าขอมลสารสนเทศไปใช 2.25 2.18 2.21 0.44 0.66

รวม 2.32 2.31 2.43 0.06 0.95

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบระดบการศกษาพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมระดบการศกษาแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

ตารางท 10 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบประสบการณท างาน

การบรหารจดการขอมล

ประสบการณท างาน t

P นอยกวา

5 ป 5 -10 ป มากกวา

10 ป

X X X 1.การเกบรวบรวมขอมล 2.15 2.43 2.38 0.53 0.95 2.การตรวจสอบขอมล 2.17 2.15 2.24 0.47 0.65 3.การประมวลผลขอมล 2.38 2.45 2.32 0.36 0.94 4.การจดเกบขอมลและสารสนเทศ 2.48 2.23 2.19 0.21 0.81 5.การน าขอมลสารสนเทศไปใช 2.15 2.20 2.25 0.34 0.74

รวม 2.36 2.39 2.43 0.08 0.85

61

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบประสบการณท างานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท างานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

ตารางท 11 เปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบสงกดโรงพยาบาล

การบรหารจดการขอมล

ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน t

P โรงพยาบาลราชวถ

โรงพยาบาลเลดสน

โรงพยาบาลสงฆ

โรงพยาบาลนพรตน ราชธาน

X X X X 1.การเกบรวบรวมขอมล

2.27 2.18 2.16 2.32 0.08 0.84

2.การตรวจสอบขอมล

2.42 2.29 2.17 2.21 0.13 0.84

3.การประมวลผลขอมล

2.53 2.38 2.35 2.40 0.24 0.77

4.การจดเกบขอมลและสารสนเทศ

2.63 2.33 2.43 2.43 0.36 0.85

5.การน าขอมลสารสนเทศไปใช

2.35 2.34 2.37 2.32 1.23 0.36

รวม 2.30 2.34 2.21 2.43 0.28 0.78

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบสงกดโรงพยาบาลพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท างานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

62

ขอเสนอแนะ จากผลการศกษาสรปขอเสนอแนะสรปไดดงน 1. การเกบรวบรวมขอมลควรมการประชมปรกษาเพอหาแนวทางในการวธการและแนว

ทางแกไขปญหาในการทจะท าใหสามารถตดตอประสานงาน และควรใชระบบบรหารจดการเอกสารอเลกทรอนกส ไดอยางสะดวกและรวดเรวขน เพอใหการบรหารจดการมประสทธภาพมากยงขน

2. การตรวจสอบขอมลในการจดเกบควรมการด าเนนการในการจดเกบขอมลใหละเอยดในคราวเดยวกน เพอลดภาระในการจดท าขอมล

3. การประมวลผลขอมลควรมการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรทใชในการประมวลผลขอมลใหมความสะดวกในการใชงานมากยงขน

4. การจดเกบขอมลและสารสนเทศ ควรมการสงเสรมสนบสนนงบประมาณในการจดสรรวสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดเกบขอมลอยางเพยงพอและทวถง เพอจะไดมการน าไปใชในการบรหารจดการโรงพยาบาลอยางมประสทธภาพ

5. การน าขอมลและสารสนเทศไปใช ควรมการจดสรรงบประมาณเพอน าไปใชในการด าเนนงานการน าขอมลและสารสนเทศไปใชอยางเพยงพอ และมการประชาสมพนธขอมลและสารสนเทศใหทราบอยางทวถง เพอทจะใหหนวยงานทเกยวของจะไดเขามาใหการชวยเหลอ สงเสรม และสนบสนนการจดเกบขอมลไดอยางเตมท

สวนท 2 การสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหปญหาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลโดยแยกเปนรายละเอยดดงน

1. การเกบรวบรวมขอมล พบวามปญหาไดแก การจดเกบขอมลซ าซอนกนระหวางกลม หนวยงานตางๆ ความถกตอง และทนตอเวลาทตองการใชขอมล มระบบการจดเกบ ส ารวจ รวบรวมขอมลอยางมประสทธภาพ ขอมลถกตองเชอถอได และเปนปจจบน

2. การตรวจสอบขอมล ไดแกมการมอบหมายผรบผดชอบในการตรวจสอบความถกตองของขอมล ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบ แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตอง ขอมลใหมความทนสมย

3. การประมวลผลขอมล ไดแก บคลากรทรบผดชอบความร ทกษะในการประมวลผลขอมลโดยการใชเครองคอมพวเตอร ไดรบการฝกอบรมหรอการพฒนาดานการประมวลผลขอมล การจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไว

63

4. การจดเกบขอมลและสารสนเทศ มปญหาดานงบประมาณส าหรบด าเนนการ แผนงาน โครงการพฒนาระบบสารสนเทศของหนวยงาน มการจดท าแผนปฏบตการสาสนเทศของหนวยงานอยางเปนระบบ

5. การน าขอมลสารสนเทศไปใชพบวามปญหาไดแก การจดเกบสารสนเทศเปนหมวดหม เพอสะดวกตอการคนหาและน าไปใช มเครองชวยอ านวยความสะดวกเชน แบบฟอรมทด เครองคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรปชวยในการบนทก วเคราะห รายงานผลและคนหา พรอมทงวเคราะหขอมลและสรปขอมลเปนสารสนเทศ

ซงสรปไดดงรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

64

บคลากรทรบผดชอบความร ทกษะในการประมวลผลขอมลโดยการใชเครองคอมพวเตอร ไดรบการฝกอบรมหรอการพฒนาดานการประมวลผลขอมล การจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไว

3.การประมวลผลขอมล

มการมอบหมายผรบผดชอบในการตรวจสอบความถกตองของขอมล ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบ แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตอง ขอมลใหมความทนสมย

2.การตรวจสอบขอมล

การจดเกบขอมลซ าซอนกนระหวางกลม หนวยงานตางๆ ความถกตอง และทนตอเวลาทตองการใชขอมล มระบบการจดเกบ ส ารวจ รวบรวมขอมลอยางมประสทธภาพ ขอมลถกตองเชอถอได และเปนปจจบน

1.การเกบรวบรวมขอมล

4.การจดเกบขอมลและสารสนเทศ

ปญหาดานงบประมาณส าหรบด าเนนการ แผนงาน โครงการพฒนาระบบสารสนเทศของหนวยงาน มการจดท าแผนปฏบตการสาสนเทศของหนวยงานอยางเปนระบบ

5.การน าขอมลสารสนเทศไปใช

การจดเกบสารสนเทศเปนหมวดหม เพอสะดวกตอการคนหาและน าไปใช มเครองชวยอ านวยความสะดวกเชน แบบฟอรมทด เครองคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรปชวยในการบนทก วเคราะห รายงานผลและคนหา พรอมทงวเคราะหขอมลและสรปขอมลเปนสารสนเทศ

รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงาน ของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

จากการศกษาเรอง “การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร” ในครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1. เพอศกษาปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร 2. เพอเปรยบเทยบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร และ3. เพอสรางรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

กลมตวอยางทใชศกษาไดแก พนกงาน เจาหนาท ทปฏบตงานของโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยในเขตพนทกรงเทพมหานคร ไดแก โรงพยาบาลราชวถ โรงพยาบาลเลดสน โรงพยาบาลสงฆ และโรงพยาบาลนพรตนราชธาน จ านวน 385 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา วเคราะหดวยการหาคาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การแปลผลคะแนนรายขอและโดยรวมการเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร ดวยวธการทดสอบคา F – test

5.1 สรปผลการศกษา 5.1.1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานเปนบคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย จ านวน 45 คนคดเปนรอยละ 45.00 ระดบเจาหนาทระดบปฏบตการจ านวน 30 คนคดเปนรอยละ 30.00 หวหนากลม / ฝายตางๆจ านวน 15 คนคดเปนรอยละ 15.00 ระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตรจ านวน 55 คนคดเปนรอยละ 55.00 ตามมาดวยระดบปรญญาโทจ านวน 35 คนคดเปนรอยละ 35.00 และต ากวาระดบปรญญาตร จ านวน 10 คนคดเปนรอยละ 10.00 ประสบการณท างานพบวาสวนใหญมากกวา 10 ป จ านวน 50 คนคดเปนรอยละ 50.00 ระหวาง 5 – 10 ปจ านวน 38 คนคดเปนรอยละ 38.00 และนอยกวา 5 ปจ านวน 12 คนคดเปนรอยละ 12.00

5.1.2 ระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช

66

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.32 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแก การประมวลผลขอมล มคาเฉลยเทากบ 2.45 ตามมาดวย การจดเกบขอมลและสารสนเทศมคาเฉลยเทากบ 2.44 และการน าขอมลสารสนเทศไปใชมคาเฉลยเทากบ 2.33 1. การเกบรวบรวมขอมล

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการเกบรวบรวมขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.27 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมไดจดท าปฏทนหรอก าหนดชวงเวลาในการเกบรวบรวมขอมลทชดเจนมคาเฉลยเทากบ 2.48 ตามมาดวยไมมการวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ มคาเฉลยเทากบ 2.36 และบคลากรทรบผดชอบขาดความรและประสบการณในการเกบรวบรวมขอมลคาเฉลยเทากบ 2.23 ตามล าดบ 2. การตรวจสอบขอมล

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการตรวจสอบขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.20 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมการตรวจสอบขอมลใหมความทนสมยและไมมการตรวจสอบความถกตองและสอดคลองกบขอมลเพอใหตรงกบความตองการมคาเฉลยเทากบ 2.26 ตามมาดวยไมมการปรบปรง แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตองมคาเฉลยเทากบ 2.24 และไมมขนตอนการตดตาม ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบมคาเฉลยเทากบ 2.21 ตามล าดบ 3. การประมวลผลขอมล

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการประมวลผลขอมลในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.45 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมการจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไวมคาเฉลยเทากบ 2.57 ตามมาดวยวธการทใชในการประมวลผลไมทนสมย ท าใหเสยเวลามากเกดความลาชามคาเฉลยเทากบ 2.51 และไมมเครองมอ อปกรณททนสมยในการประมวลผลขอมลมคาเฉลยเทากบ 2.44 ตามล าดบ 4. การจดเกบขอมลและสารสนเทศ

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.44 ขอทมระดบ

67

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมสถานท ทใชเปนแหลงในการจดเกบขอมลและสารสนเทศทเหมาะสม คาเฉลยเทากบ 2.61 ตามมาดวยไมมการปรบปรงและพฒนาระบบการจดเกบขอมลและสารสนเทศใหมประสทธภาพ คาเฉลยเทากบ 2.51 และไมมการสงเสรม สนบสนนงบประมาณ หรอจดใหมวสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดเกบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอคาเฉลยเทากบ 2.48 ตามล าดบ 5. การน าขอมลและสารสนเทศไปใช

การบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครดานการน าขอมลและสารสนเทศไปใชในภาพรวมอยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.23 ขอทมระดบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครมากทสดไดแกไมมงบประมาณในการด าเนนงานในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชทเพยงพอและเหมาะสมมคาเฉลยเทากบ 2.60 ตามมาดวยขอมลและสารสนเทศทมอยไมเพยงพอหรอครอบคลมภาระงานของหนวยงาน มคาเฉลยเทากบ 2.33 และผปฏบตงานดานการจดการระบบขอมลและสารสนเทศของหนวยงาน ขาดรปแบบ วธการน าเสนอทหลากหลายเพอใหมความนาสนใจและเขาใจงายมคาเฉลยเทากบ 2.24 ตามล าดบ

5.1.3 การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนา ทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของสวนกลางกรมการแพทย ดวยวธการทดสอบคา F – test

1. ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานครกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน 2. ระดบการศกษา

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบระดบการศกษาพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมระดบการศกษาแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

68

3. ประสบการณท างาน การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานครกบประสบการณท างานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท างานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน 4. สงกดโรงพยาบาล

การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครกบสงกดโรงพยาบาลพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท างานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกน

5.2 อภปรายผล ในการศกษาเรอง “การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการ

แพทยในกรงเทพมหานคร” ศกษาพบประเดนทนาสนใจและน ามาอภปรายผลไดดงน 1. การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยใน

กรงเทพมหานครพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานเปนบคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย ระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตรมประสบการณท างานพบวาสวนใหญมากกวา 10 ป

2. การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยภาพรวมมปญหาอยในระดบนอย เมอพจารณาปญหารายดาน ไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลและสารสนเทศไปใชพบปญหาอยในระดบนอยเชนกน ทงนอาจเปนเพราะสถานไดรบการสงเสรม สนบสนนงบประมาณหรอจดใหม วสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดการระบบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอ ท าใหหนวยงานสามารถจดระบบขอมลและสารสนเทศไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบผลการวจยตามทเกรยงไกร จนทโรทย (2542 : บทคดยอ) ไดศกษาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบสารสนเทศของส านกงานการศกษาธการอ าเภอ ในเขตการศกษา 6 พบวาปญหาการด าเนนงานระบบสารสนเทศของศกษาธการอ าเภอ ตามความคดเหนของศกษาธการอ าเภอและนกวชาการ โดยรวมและรายดานทกดานอยในระดบปานกลาง ซงแสดงใหเหนวาปจจบนปญหาการจดการระบบขอมลและสารสนเทศมแนวโนมลดนอยลง

3. การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครโดยการจ าแนกต าแหนงหนา ทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และ

69

ประสบการณท างาน กบปญหาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของสวนกลางกรมการแพทยมดงน

3.1 ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานครกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมต าแหนงหนาทในการปฏบตงานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกนซงสอดคลองกบผลการวจยของ ดอกไม เจรญชย (2545 : บทคดยอ) ไดเปรยบเทยบผบรหารกบครผปฏบตงานดานสารสนเทศ มความคดเหนตอปญหาการบรหารสารสนเทศในสถานศกษา มทธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดสกลนคร ในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน

3.2 ระดบการศกษา การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานครกบระดบการศกษาพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมระดบการศกษาแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกนทงนอาจเปนเพราะวาการจดการระบบขอมลและสารสนเทศ ถอไดวาเปนหวใจส าคญ เพราะในปจจบนขอมลและสารสนเทศเขามามบทบาทอยางมากในวง

3.3 ประสบการณท างาน การเปรยบเทยบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานครกบประสบการณท างานพบวาในภาพรวมผตอบแบบสอบถามทมประสบการณท างานแตกตางกน ใหความส าคญกบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใชไมแตกตางกนซงสอดคลองกบผลการวจยของ เกรยงไกร จนทโรทย (2542 : บทคดยอ) ไดเปรยบเทยบปญหาการด าเนนงานระบบสารสนเทศของส านกงานศกษาธการอ าเภอ ในเขตการศกษา 6 จ าแนกตามขนาดของส านกงานศกษาธการอ าเภอแลวพบวามปญหาการด าเนนงานระบบสารสนเทศโดยรวมไมแกตตางกน

70

5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 ขอเสนอแนะทไดจากการศกษา

ในการศกษา “การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร” ผวจยมขอเสนอแนะดงน

1. หนวยงานควรใหความส าคญของการจดการระบบขอมลและสารสนเทศทกฝายสามารถน าไปใชในการวางแผนใหเขากบงานของตนเองไดเปนอยางด เพอใหการจดการระบบขอมลและสารสนเทศของหนวยงานทเกยวของ มความสอดคลองเปนระบบเดยวกน รวดเรว ครอบคลม ทนสมย ตรงกบความตองการและวตถประสงคของผใช

2. ควรน าผลการวจยและจดใหมการประชมสมมนาบคลากรทเกยวของกบการจดการระบบขอมลและสารสนเทศและหนวยงานทเกยวของ เพอรวมกนวเคราะหและก าหนดรายการของขอมลทตองการใช พรอมทงวางแผนจดท าปฏทนในการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ เพอใหทกหนวยงานสามารถวางแผนในการจดเตรยมขอมลและสารสนเทศทตองมและใชรวมกนอยางเพยงพอ ทนกบความตองการ ตรงตามวตถประสงคของผใชและลดความซ าซอนของการจดการระบบขอมลและสารสนเทศ

5.3.2 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป จากผลการศกษา“การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของ

กรมการแพทยในกรงเทพมหานคร” มขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป ดงน 1. ควรมการศกษามความตองการและความพงพอใจตอการจดการระบบขอมลและ

สารสนเทศทางการศกษาของโรงพยาบาล เพอน าผลการวจยไปพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศใหมประสทธภาพและกวางขวางครอบคลมยงขน

2. ควรมการศกษาถงความตองการและปญหาในการน าโปรแกรมส าเรจรปทเกยวของกบระบบขอมลและสารสนเทศ เชน โปรแกรม SMS โปรแกรม Student’44 เปนตน มาใชในการจดเกบขอมลและสารสนเทศ รวมถงการพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

บรรณานกรม

ภาษาไทยหนงสอ

กรมวชาการ. (2544). แนวทางการจดท าระบบสารสนเทศสถานศกษา. กรงเทพฯ: กรมวชาการ.

กรมวชาการ. (2545). แนวทางการจดระบบสารสนเทศสถานศกษา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: กรมวชาการ

กรมสามญศกษา. (2538). การจดระบบสารสนเทศโรงเรยนมทธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา. กรงเทพฯ : กรมสามญศกษา

กรมสามญศกษา. (2542). เอกสารชดประกนคณภาพการศกษา กรมสามญศกษา เลม 3 ระบบสารสนเทศเพอประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษา. กรงเทพฯ : กรมสามญศกษา.

กรมสามญศกษา. (2542). การประกนคณภาพการศกษา กรมสามญศกษา. กรงเทพฯ : ครสภา ลาดพราว.

กานดา พนลาภทว. สถตเพอการวจย. กรงเทพฯ : ฟสกสเซนเตอร. 2539

เกรยงศกด พราวศร. การจดระบบสารสนเทศในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานเพอการประกนคณภาพการศกษา. กรงเทพฯ : บคพอยท, 2544.

กตต ภกดวฒนะกล. ( 2546). คมภรระบบสารสนเทศ. กรงเทพฯ : เคพพ คอมพ แอนด คอน ซลท.

ครรชต มาลยวงศ. (2537). กาวไกลไปกบคอมพวเตอร. กรงเทพฯ : ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

จราภรณ รกษาแกว. “สารสนเทศ”, ในเอกสารการสอนชดวชาระบบสารสนเทศเพอการจดการหนวยท 2. พมพครงท 13. กรงเทพฯ : โรงพมพประชมการชาง, 2529.

จนดา ลทธฤทธ และคนอนๆ. (2536). ระบบขอมลและการวางแผน. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

จราภรณ รกษาแกว. (2539). เอกสารประกอบการสอนชดวชาระบบสารสนเทศเพอการสอสาร. กรงเทพฯ : อรณการพมพ.

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศป พ.ศ. 2548 -2552.กรงเทพฯ : ศนยบรการวชาการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย,2547.(อดส าเนา).

72

เฉลยว บรภกด และคณะ. ชดวชาการวจยชมชน. นนทบร : เอสอาร, 2539.

โชตรส โสมนรนทร. “E-government” , จลสาร SPBB. กรงเทพฯ : กรมควบคมโรคม 2546.

ณฎฐพนธ เขจรนนทน และไพบลย เกยรตโกมล. (2545). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน

ทวศกด นมฤทธ. คมอการปฏบตราชการและเตรยมเขาสต าแหนงผบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: มปท, 2539.

ทกษณา สวนานนท. (2538). คอมพวเตอรเพอการศกษา. กรงเทพฯ : องคการคาครสภา.

ทพวรรณ หอมพล. (2542). เทคนคการคนหาขอมลการเขยนรายงานและการใชหองสมด. กรงเทพฯ : ฟสกสเซนเตอร.

บญชม ศรสะอาด. การวจยเบองตน. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. 2535.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. การวจยการวดและการประเมนผล. พมพครงท 2 . กรงเทพฯ : ศรอนนต, 2543.

ประสงค ปราณตพลกรง. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ : ธระฟลมและไซเทกซ, 2541.

ปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดนครสวรรค, ส านกงาน. ผลการด าเนนงานระบบมาตรฐานขอมลการปองกนควบคมโรค. นครสวรรค : ส านกงานปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดนครสวรรค, 2549. (อดส าเนา).

ประคอง กรรณสตร. (2542). สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร (พมพครงท 3). กรงเทพฯ : ดานสทธากรพมพ.

ไพโรจน คชชา. คมอการจดระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS). กรงเทพฯ: คอมแพคท พรนท, 2540.

ภาณวฒน รตยาภาส. 25 ป การวางแผนกระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา ลาดพราว, 2543.

ภาสกร เรองรอง. สอการเรยนการสอนบนระบบเครอขายอนเตอรเนต. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร. พษณโลก : มหาวทยาลยนเรศวร, 2544.

73

มยร รตนมง. “ระบบสารสนเทศ : การบรหาร” ในสารสนเทศ ศธ.2537. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว, 2538.

ราชบณฑตสถาน. (2539). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2529). เอกสารการสอนชดวชาการบรหารบคลากรในโรงเรยนหนวยท 1 -5 (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : สหมตร.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2534). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (พมพครงท 7). นนทบร : โรงพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วระ สภากจ. (2539). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ : จากทฤษฎสการปฏบตในโรงเรยน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

ศรไพร ศกดรงพงศากล. (2547). เทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศ. กรงเทพฯ : ซเอด ยเคชน.

สมเชาว เกษประทม.(2544). ครยคปฏรป. กรงเทพฯ: พฒนาการศกษา.

สนอง เคอมาศ. (2535). คมอปฏบตการ สปจ./สปอ./ก./ร.ร./ฉบบปรบปรง สปช. นครสวรรค : เรยนด.

สเวช ณ หนองคาย. (2541). สารสนเทศและการบรหารในสารนเทศเพอการศกษาคนควา. นครปฐม : สถาบนราชภฎนครปฐม.

ส านกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต. (2536). การพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศเพอการเรยนการสอนศนยวชาการ. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว.

ส านกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต. (2537). ระบบสารสนเทศและแนวปฏบตในการจดระบบสารสนเทศระดบโรงเรยน. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

ส านกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต. (2541). ชดฝกอบรมผบรหารระดบสง (เลม3).กรงเทพฯ: พ.เอลฟวง.

ส านกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต. (2543). ชดเสรมประสบการณการพฒนาระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา เลม 6 การพฒนาระบบสารสนเทศเชงคณภาพในโรงเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา.

ส านกงานปฏรปการศกษา. (2544). สงคมไดอะไรจากการปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.

74

ส านกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต. (2545). แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศไทย พ.ศ. 2545 – 2549. กรงเทพฯ : ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

สายณห เสถยรบตร. สภาพและปญหาการจดการระบบสารสนเทศเพอการประกนคณภาพการศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาสราษฎรธาน เขต 2. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2546.

ส าราญ มแจง. สถตชนสงส าหรบการวจย. กรงเทพฯ : นชนเอดเวอรไทซงกรป, 2544.

อธปตย คลสนทร. สารสนเทศ ศธ 2537. กรงเทพฯ : ศนยสารสนเทศส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ, 2537.

อ าพร นามเหลา. (2542). สารนเทศเพอการคนควา. นครราชสมา : สถาบนราชภฎนครราชสมา.

โอภาส เอยมสรวงศ. (2547). วยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพฯ : เอช.เอน.กรป.

บทความ

ไพโรจน กลนกหลาบ . (2545). “คณภาพเรมจากผบรหาร”. วารสารบรหารการศกษา (มหาวทยาลย ศรนครทรวโรฒ), 1,(1). หนา 12-13.

วทยานพนธ

เกรยงไกร จนทโทย. (2542). การศกษาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบสารสนเทศของส านกงานศกษาธการอ าเภอ ในเขตการศกษา6. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

เกรกศกด บญญานพงศ. ความยงยนของการใชระบบสารสนเทศในการวางแผนและบรหารงานศกษากรณขององคการบรหารสวนต าบล . เชยงใหม : สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม, 2547.

จฑาทพย พทกษ. การศกษาระบบสารสนเทศในงานพฒนาบคคลากร ส านกงานสาธารณสขจงหวด. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. กรงเทพฯ : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2544.

75

จมพล น าสงข. การพฒนาการจดระบบสารสนเทศเพอการวางแผนในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดก าแพงเพชร . วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ก าแพงเพชร: มหาวทยาลยราชภฎก าแพงเพชร, 2544.

จตยา เนตรวงษ. (2544). ปญหาและความตองการการจดระบบสารสนเทศทางการศกษาในโรงเรยนประถมศกษา อ าเภอเมอง จงหวดกาฬสนธ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.

ชนภทร จนทรเพง. การศกษาสภาพปจจบน ปญหา และความตองการระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการในโรงพยาบาลพล อ าเภอพล จงหวดขอนแกน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน, 2544.

ดอกไม เจรญชย. (2545). ศกษารปแบบการจดระบบสารสนเทศในโรงเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญศกษา จงหวดสกลนคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาจาการบรหารการศกษา. สกลนคร : สถาบนราชภฎสกลนคร.

เตยง ทองผา. (2544). การจดระบบสารสนเทศในโรงเรยนปฏรปการศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดหนองบวล าภ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา.ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.

ทรงรกษ แอนดราคา.การพฒนารปแบบสารสนเทศเพอการบรหารศนยสขภาพชมชน กรณศกษา :ศนยสขภาพชมชนแหงหนงในอ าเภอเมองมกดาหาร. วทยานพนธมหาบณฑต. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน, 2546.

ทวศกด วงศบาตร.แนวทางการพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศเพอการบรหารของเขตพนทการศกษาจงหวดล าปาง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ล าปาง:มหาวทยาลยราชภฎล าปาง, 2548.

นฤมล กลนสมจตต. การศกษาระบบสารสนเทศเพอการบรหารของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาภเกต. ภเกต : มหาวทยาลยราชภฎภเกต, 2549.

นปก ถนอมบญ. การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการทรพยากรไมไผ : กรณศกษาปาชมชนบ า น เ ข า ร า ว เ ท ย น ท อ ง . ว ท ย า น พ น ธ ป ร ญญ า ม ห า บณ ฑ ต . ก ร ง เ ท พ ฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2546.

76

นยนา นลคลาย. (2540). การจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดก าแพงเพชร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา. ก าแพงเพชร : สถาบนราชภฎก าแพงเพชร

นตยา ทบพม. (2544). ปญหาและความตองการจ าเปนในการพฒนาการจดระบบสารสนเทศทางการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาขงหวดลพบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา. ลพบร : สถาบนราชถฎเทพสตร.

ประสงค สวางแวว. (2543). การศกษาคณภาพระบบสารสนเทศเพอการบรหารของส านกงานศกษาธการอ าเภอ เขตการศกษา 9. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ปรชา พวนกบนนท. (2527). การจดระบบสารสนเทศในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ จงหวดเชยงราย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เพลล แสงทรพยทว. การศกษาสภาพปญหาและความตองการในการเสรมสมรรถภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการเรยนการสอนคณตศาสตรของครในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2546.

ยวด เจรญไชย. การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารสถาบนอดมศกษา กรณศกษา: ม ห า ว ท ย า ล ย ข อ น แ ก น . ว ท ย า น พ น ธ ป ร ญญ า ม ห า บณ ฑ ต . ข อ น แ ก น : มหาวทยาลยขอนแกน, 2546.

เยาวพา กนกแกว. ระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงพยาบาลชมชน สงกดส านกงานสาธารณสขจงหวดสรนทร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน, 2546.

ลวน สายยศ และองคนา สายยศ. เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. 2538.

วรรล บตรเนยม. แนวทางการจดระบบสารสนเทศใหมประสทธภาพส าหรบโรงเรยนมธยมศกษา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศลปากร, 2545.

วลยา ปกมณ. แนวทางพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศของส านกงานศกษาธการอ าเภอในเขตการศกษา 8. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.ล าปาง : มหาวทยาลยราชภฎล าปาง, 2545.

77

ศกดสทธ สภสร. การศกษาสภาพและปญหาการจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารในโรงเรยนขนาดเลก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 5. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. อบลราชธาน : มหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน, 2548.

ศรวทย กลโรจนภทร.การวจย : หลกการและการปฏบต ภาควชาบรหารเทคนคการศกษา. กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2541.

ศรกาญจน โกสมภ. การมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนเพอการจดการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2542.

สมยศ คชฤทธ. สภาพและปญหาการบรหารระบบสารสนเทศทางการศกษาของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระบร เขต 1. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ลพบร : มหาวทยาลยราชภฎเทพสตร, 2548.

สะอาด หงษก า...แนวทางการพฒนาการจดการขอมลสารสนเทศเพอการวางแผนในโรงเรยนประถมศกษา อ าเภอแมสาย จงหวดเชยงราย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. เชยงราย : มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย, 2546.

สลยทธ สวางวรรณ. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ: เอน.เอช กรป, 2546.

สายพณ คลอยตาม. การจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารของส านกงานการประถมศกษา อ าเภอใ น จ ง ห ว ด ป ร า จ น บ ร . ว ท ย า น พ น ธ ป ร ญ ญ า ม ห า บ ณ ฑ ต ก ร ง เ ท พ ฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2544.

สชาดา จนทกล. (2545). การจดระบบสารสนเทศเพอการประกนคณภาพศกษาของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพทธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สพรรณ เมนะเนตร. (2543) . การจดระบบสารสนเทศในการบรหารโรง เ ร ยนสงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สรารกษ ลอนภา. (2534). การจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารในโรงเรยนมทธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตกรง เทพมานคร. วทยา นพนธปรญญามหาบณฑต สาขา เทคโนโลยและสอสารการศกษา. พษณโลก : มหาวทยาลยนเรศวร.

78

สารสนเทศจากสออเลกทรอนกส

ศนสนย สงวนพนธ. (2548). อนาคตของสงคสไทยกบเทคโนโลยสารสนเทศ. สบคนเมอ 25 พฤษภาคม 2553, จาก http://www.rayongwit.ac.th/22.htm

อญชษฐา ทาตะภรมย. ศกษาการปฏบตงานการจดระบบสารสนเทศในโรงเรยนประถมศกษาของขาราชการครในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสงขลา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. นครศรธรรมราช : มหาวทยาลยทกษณ, 2545.

ภาคผนวก

แบบสอบถามเพอการวจย การพฒนาการบรหารจดการขอมลสารสนเทศหนวยงานของกรมการแพทย

ในกรงเทพมหานคร

***************

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน และโปรดกรอกขอความลงในชองวางตามความเปนจรง

ขอมลตอนท 1 แบบสอบถามตรวจสอบรายการ (Check List) สอบถามเกยวกบต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน ระดบการศกษา และประสบการณท างาน

ขอมลตอนท 2 แบบมาตราสวนประมาณคา สอบถามเกยวกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานครไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมลและสารสนเทศ และการน าขอมลสารสนเทศไปใช

ขอมลตอนท 3 ขอเสนอแนะทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 1 แบบสอบถามตรวจสอบรายการ

1.ต าแหนงหนาทในการปฏบตงาน 1.1.ผบรหารระดบสง 1.2 หวหนากลม / ฝายตางๆ 1.3 บคลากรต าแหนง แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย 1.4 เจาหนาทระดบปฏบตการ

2.ระดบการศกษา 2.1 ต ากวาระดบปรญญาตร 2.2 ปรญญาตร 2.3 ปรญญาโท

3. ประสบการณท างาน 3.1 นอยกวา 5 ป 3.2 ระหวาง 5 -10 ป 3.3 มากกวา 10 ป

81

4. สงกดโรงพยาบาล 4.1 โรงพยาบาลราชวถ 4.2 โรงพยาบาลเลดสน 4.3 โรงพยาบาลสงฆ 4.4 โรงพยาบาลนพรตนราชธาน

ขอมลตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศของกรมการแพทยในกรงเทพมหานคร

การบรหารจดการขอมล

ระดบการบรหารจดการขอมล

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานการเกบรวบรวมขอมล 1. ไมไดจดท าปฏทนหรอก าหนดชวงเวลาในการ

เกบรวบรวมขอมลทชดเจน

2. ไมมการแตงตง/ มอบหมายผรบผดชอบในการเกบรวบรวมขอมล

3. บคลากรทรบผดชอบขาดความรและประสบการณในการเกบรวบรวมขอมล

4. บคลากรทเกยวของไมเหนความส าคญในการเกบรวบรวมขอมล

5. ไมมการวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ

รวม ดานการตรวจสอบขอมล 1. ไมมการมอบหมายผรบผดชอบในการ

ตรวจสอบความถกตองของขอมล

82

การบรหารจดการขอมล

ระดบการบรหารจดการขอมล

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

2. ไมมขนตอนการตดตาม ตรวจสอบขอมลอยางเปนระบบ

3. ไมมการปรบปรง แกไขขอมลทผดพลาดใหมความถกตอง

4. ไมมการตรวจสอบขอมลใหมความทนสมย 5. ไมมการตรวจสอบความถกตองและสอดคลอง

กบขอมลเพอใหตรงกบความตองการ

รวม ดานการประมวลผลขอมล 1. บคลากรทรบผดชอบไมมความร ทกษะในการ

ประมวลผลขอมลโดยการใชเครองคอมพวเตอร

2. บคลากรไมไดรบการฝกอบรมหรอการพฒนาดานการประมวลผลขอมล

3. ไมมการจดท าดชนขอมลทางการแพทยทจ าเปนไว

4. ไมมเครองมอ อปกรณททนสมยในการประมวลผลขอมล

5. วธการทใชในการประมวลผลไมทนสมย ท าใหเสยเวลามากเกดความลาชา

รวม ดานการจดเกบขอมลและสารสนเทศ 1. บคลากรไมมความเขาใจถงวตถประสงคในการ

จดเกบขอมล

83

การบรหารจดการขอมล

ระดบการบรหารจดการขอมล

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

2. การจดเกบขอมลและสารสนเทศไมเปนระบบ โดยไมมการจ าแนกเปนหมวดหม ประเภทของขอมลและสารสนเทศแตละประเภทไวอยางชดเจน

3. ไมมการปรบปรงและพฒนาระบบการจดเกบขอมลและสารสนเทศใหมประสทธภาพ

4. ไมมการสงเสรม สนบสนนงบประมาณ หรอจดใหมวสด อปกรณ ครภณฑ และเทคโนโลยในการจดเกบขอมลและสารสนเทศอยางเพยงพอ

5. ไมมสถานท ทใชเปนแหลงในการจดเกบขอมลและสารสนเทศทเหมาะสม

รวม ดานการน าขอมลและสารสนเทศไปใช 1. ไมไดแตงตงหรอมอบหมายใหมผรบผดชอบ

ดานการบรการขอมลและสารสนเทศ

2. ไมมการวางแผน หรอไมแจงความประสงคในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชไวลวงหนา

3. ผปฏบตงานดานการจดการระบบขอมลและสารสนเทศของหนวยงาน ขาดรปแบบ วธการน าเสนอทหลากหลายเพอใหมความนาสนใจและเขาใจงาย

4. ไมมงบประมาณในการด าเนนงานในการน าขอมลและสารสนเทศไปใชทเพยงพอและเหมาะสม

84

การบรหารจดการขอมล

ระดบการบรหารจดการขอมล

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

5. ขอมลและสารสนเทศทมอยไมเพยงพอหรอครอบคลมภาระงานของหนวยงาน

รวม ภาพรวมทงหมด

ขอมลตอนท 3 ขอเสนอแนะทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ขอบคณทกทานทกรณาตอบแบบสอบถาม

ประวตผจดท าเอกสารการศกษาสวนบคคล

ชอ – ชอสกล แพทยหญงวายพา วงศวกรม

วน เดอน ปเกด 18 สงหาคม พ.ศ. 2511

สถานทเกด กรงเทพมหานคร

วฒการศกษา - ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร แพทยศาสตรบณฑต

ปการศกษา 2536

- ส าเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงทาง

วทยาศาสตรการแพทยคลนก สาขารงสวทยาทวไปจาก

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปการศกษา 2540

- วฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพ

เวชกรรม สาขารงสวทยาทวไป จากแพทยสภา ป 2542

- อนมตบตรสาขาเวชศาสตรครอบครว จากกระทรวง

สาธารณสข ป 2544

การฝกอบรม - หลกสตรภมพลงแผนดนส าหรบผบรหารระดบสง รนท 4

ป 2558

- หลกสตรการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย

ส าหรบนกบรหารระดบสง รน 18 จากสถาบนพระปกเกลา

ป 2557

- หลกสตรประกาศนยบตรชนสงการเสรมสรางสงคมสนตสข

รน 4 จากสถาบนพระปกเกลา ป 2555

ต าแหนงหนาท นายแพทยเชยวชาญ (ดานเวชกรรม) ต าแหนงเลขท 7748

หวหนากลมงานจรยธรรมการวจยในคน

การงานปจจบน - นายแพทยเชยวชาย (ดานเวชกรรม) ต าแหนงเลขท 7748

หวหนากลมงานจรยธรรมการวจยในคนสถาบนวจยและ

ประเมนเทคโนโลยทางการแพทย กรมการแพทย กระทรวง

สาธารณสข

- นายแพทย ระดบ 5 – 9 โรงพยาบาลศนยชลบรรงสแพทย

- แพทยประจ าบาน โรงพยาบาลจฬาลงกรณ

หนาทและงานดานการเมอง - อนกรรมาธการการกฬา สมาชกสภานตบญญตแหงชาต

- คณะท างานดานการศกษา สมาชกสภานตบญญตแหงชาต

- อนกรรมาธการพฒนาคณภาพสทธประโยชนและความ

มนคงของกองทนเงนทดแทน

ประวตการฝกอบรมทส าคญ - 2551 วทยาลยบรหารสาธารณสข สธ. จ.นครปฐม หลกสตร

ผบรหารแนวใหมรน 2

- 2553 สถาบนสงเสรมการบรหารกจการบานเมองทด

หลกสตรการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาประเทศ

ส าหรบผบรหารรน 4

- 2555 สถาบนพระปกเกลา หลกสตรประกาศนยบตรชนสง

การเสรมสรางสงคมสนตสข รน 4

- 2557 สถาบนพระปกเกลา หลกสตรการเมองการปกครอง

ในระบอบประชาธปไตยส าหรบนกบรหารระดบสง รน 18

- 2558 หลกสตรภมพลงแผนดนส าหรบผบรหารระดบสง

รนท 4

- 2559 หลกสตรการพฒนาการเมองและการเลอกตงระดบสง

รนท 7 (พตส.7)

เครองราชอสรยาภรณชนสายสะพาย ธนวาคม 2554 ประถมาภรณมงกฎไทย (ป.ม.)

ธนวาคม 2557 ประถมาภรณชางเผอก (ป.ช.)