6/ LINIE RYSUNKOWE

Normy rysunkowe

PN-EN ISO 128-20:2002 Rysunek techniczny. Zasady ogólne przedstawiania Część 20: Wymagania podstawowe dotyczące linii

PN-ISO 128-23:2002 Rysunek techniczny. Ogólne zasady przedstawiania Część 23: Linie na rysunkach budowlanych.

Norma PN-EN ISO 128-20 określa podstawowe wymagania dotyczące linii tj. ustala rodzaje linii rodzaje linii, ich oznaczenia i kształt oraz zasady ogólne kreślenia linii stosowanych w rysunku technicznym, np. na wykresach, planach lub mapach.

Norma PN ISO 128-23 określa rodzaje linii rysunkowych i ich zastosowanie w dokumentacji budowlanej obejmującej między innymi rysunki architektoniczne, konstrukcyjne, wykonawcze instalacji budowlanych, planów urbanistycznych oraz projektów zagospodarowania terenu. Grubość linii

Zgodnie z wymaganiami PN-EN ISO 128-20, szerokość, d, wszystkich rodzajów linii powinna być jedną z następujących, w zależności od rodzaju i wielkości rysunku.

• 0,13mm; 0,18mm; 0,25mm; 0,35mm; 0,5mm; 0,7mm; 1,0mm; 1,4mm; 2,0mm. UWAGA: Grubości linii bardzo grubych, grubych i cienkich są w stosunku liczbowym 4:2:1. Szerokość linii z każdej jednej linii musi być stała przez cały linii

Grubość linii

d dla linii

cienkiej

grubość linii

d dla linii

grubej

grubość linii d

dla linii

bardzo grubej

grubość linii d

dla symboli

graficznych

Do

formatów

arkuszy

W rysunkach

0,13 0,25 0,50 0,18 A4 O bardzo dużej liczbie

szczegółów

0,18 0,35 0,70 0,25 A3 i A4 O dużej liczbie szczegółów

0,25 0,50 1,00 0,35 A1 i A2 O niezbyt dużej liczbie

szczegółów

0,35 0,70 1,40 0,50 A1 i A0 O małej liczbie szczegółów

0,50 1,00 2,00 0,70 A0 O charakterze poglądowym

Rodzaje linii podstawowych

Rodzaj linii

01

linia ciągła

02 linia kreskowa

03 linia kreskowa z odstępami

04 linia z długą kreską i kropką

05 linia z długą kreską i z dwoma kropkami

06 linia z długą kreską i trzema kropkami

07 linia kropkowa

08 linia z długą i z krótką kreską

09 linia z długą kreską i z dwoma krótkimi kreskami

10 linia kreskowo-kropkowa

11

linia z dwoma kreskami i z kropką

12 linia kreskowa z dwoma kropkami

13 linia z dwoma kreskami i z dwoma kropkami

14 linia z krotką kreską i z trzema kropkami

15 linia z dwoma kreskami z trzema kropkami

Zaleca się, aby w przypadku ręcznego wykonywania rysunków długości elementów linii odpowiadały

podanym niżej

Element linii Rodzaj linii nr Długość

Kropki od 04 do 07 i od 10 do 15 ≤ 0,5d

Przerwy 02 i od 04 do 15 3d

Kreski krótkie 08 i 09 6d

Kreski 02,03 i od 10 do 15 12d

Kreski długie od 04 do 06, 08 i 09 24d

Odstępy 03 18d

Odmiany linii podstawowych

Kombinacje linii o tej samej długości

a/ Układ dwóch lub większej liczby linii równoległych względem siebie

Minimalny odstęp między liniami to 0,70mm

b/ Układ linii dwóch różnych rodzajów - Linie różnej grubości nakładające się

a/ nakładają się na siebie linie (ciągła i kropkowa)

b/ nakładają się na siebie linie (ciągła i kreskowa z odstępami)

- Układ linii le żących obok siebie

(dwie linie ciągłe po obu stronach dwóch linii kreskowych z odstępami)

c/ Układ dwóch linii ciągłych równoległych z regularnie powtarzającymi się między nimi elementami łączącymi

a/ zaczernione elementy koliste

b/ zaczernione elementy trapezoidalne

d/ Układ regularnie powtarzających się elementów geometrycznych w połączeniu z liniami ciągłymi a) Bez przerywania linii ciągłej

b) Z przerwaniem linii ciągłej.

Barwy linii Linie powinny być rysowane jako czarne lub jako białe, zależnie od barwy tła. Inne znormalizowane

barwy mogą także być stosowane do rysowania znormalizowanych linii. W takim przypadku

znaczenie barw powinno być objaśnione.

Połączenia i przecięcia linii

Rodzaje linii i ich zastosowanie Nr Opis linii

i przedstawienie Zastosowanie

01.1 Cienka linia ciągła

.1 linie rozgraniczające różne materiały w widoku, na rzucie i przekroju (alternatywnie patrz 01.2.2) .2 linie kreskowania rzutów figur przekrojów .3 przekątne wyróżniające otwory, zagłębienia i wnęki .4 zakończone strzałkami linie osiowe rzutu schodów, pochylni i spadków .5 linie siatek modularnych - pierwsze stadium (projekt budowlany), (w razie potrzeby stosować inny kolor niż kolor obrysów) .6 krótkie linie osiowe .7 pomocnicze linie wymiarowe .8 linie wymiarowe i ich znaki ograniczające .9 linie odniesienia .10 istniejące warstwice na projektach zagospodarowania terenu (alternatywnie patrz 02.1.1) .11 kontury widocznych części przedstawianych w widoku (alternatywnie, patrz 01.2.3)

.12 uproszczone przedstawienia drzwi, okien schodów, wyposażenia itp. (alternatywnie patrz 01.2.4) .13 linie zaznaczające wyróżniane detale

01.1 Cienka linia ciągła zygzakowa

14 linie ograniczające częściowe lub przerywane widoki, rzuty i przekroje, jeżeli nie są to linie 04.1 (alternatywnie patrz 04.1.6)

01.2 Gruba linia ciągła

.1 kontury widocznych części przedstawianych na rzucie i przekroju, w przypadku zastosowania kreskowania .2 linie rozgraniczające różne materiały w widoku, na rzucie i przekroju (alternatywnie patrz 01.1.1) .3 kontury widocznych części przedstawianych w widoku (alternatywnie patrz 01.1.11) .4 uproszczone przedstawienia drzwi, okien, schodów, wyposażenia itp. (alternatywnie patrz 01.1.12) .5 linie siatek modularnych - drugie stadium (projekt wykonawczy), (w razie potrzeby zastosować inny kolor niż kolor obrysów) .6 strzałki służące oznaczeniu widoków, rzutów i przekrojów .7 projektowane warstwice na projektach zagospodarowania terenu

01.3 Bardzo gruba linia ciągła

.1 kontury widocznych części przedstawianych na rzucie lub w przekroju, jeżeli nie stosuje się kreskowania .2 pręty zbrojeniowe (alternatywnie patrz 02.3.1) .3 linie o szczególnej ważności na rysunkach

02.1 Cienka linia kreskowa

.1 istniejące warstwice na planach zagospodarowania terenu (alternatywnie patrz 01.1.10) .2 linie rozgraniczające uprawy roślinne, trawniki .3 kontury niewidocznych części (alternatywnie patrz 02.2.1)

02.2 Gruba linia kreskowa

.1 kontury niewidocznych części (alternatywnie patrz 02.1.3)

02.3 Bardzo gruba linia kreskowa

.1 pręty zbrojenia dolnej warstwy na rzucie lub warstwy dalszej na widoku, jeżeli oznaczenia prętów warstwy górnej i dolnej względnie warstwy bliższej i dalszej pokazywane są na tym samym rysunku

04.1 Cienka linia punktowa

.1 płaszczyzny przekrojów (linie rodzaju 04.2 na końcach i w miejscach zmiany kierunku) .2 linie osiowe .3 osie symetrii lub rzuty płaszczyzn symetrii (wyróżnione na obu końcach przez pary cienkich, krótkich linii prostopadłych do wykreślonej osi) .4 linie zaznaczające detale w powiększeniu .5 linie odniesienia - nawiązania wymiarowego .6 linie ograniczające przerwane widoki, rzuty i przekroje (szczególnie w przypadku kreślenia krótkich linii na wąskich rysunkach; patrz przykłady 01.1.2, 01.2.1, 01.3.1 w załączniku A; alternatywnie patrz 01.1.14)

04.2 Gruba linia punktowa

.1 płaszczyzny przekroju (na ich końcach oraz w miejscach zmiany kierunku; patrz 04.1.1) .2 kontury części widocznych, usytuowanych przed płaszczyzną przekroju

04.3 Bardzo gruba linia punktowa

.1 pomocnicze linie tyczenia oraz bazowe linie odniesienia (nawiązania) .2 oznaczenie linii, względnie powierzchni, których dotyczą szczególne wymagania .3 linie graniczne terenów dla etapów itp.

05.1 Cienka linia dwupunktowa

.1 skrajne położenia części ruchomych

.2 linie środkowe (np. osie obojętne)

.3 kontury części przyległych 05.2 Gruba linia

dwupunktowa

.1 kontury części niewidocznych usytuowanych przed płaszczyzną przekroju

05.3 Bardzo gruba linia dwupunktowa

.1 pręty i kable sprężające

07.1 Cienka linia wielopunktowa

.1 kontury części nie objętych projektem

Przykłady zastosowania Nr Rodzaj linii Przykład zastosowania

01.1 Cienka linia ciągła

01.1.1 Linie rozgraniczające różne materiały w

widoku, na rzucie i przekroju

Widok podłogi z różnych materiałów

01.1.2 Linie kreskowania Przekrój pionowy ściany

01.1.3 Przekątne wyróżniające otwory,

zagłębienia i wnęki

Widok ściany z otworem

01.1.4 Zakończone strzałkami linie osiowe rzutu

schodów, pochylni i spadków

01.1.5 Linie siatek modularnych, pierwsze

stadium (projekt budowlany)

01.1.6 Krótkie linie osiowe

01.1.7

01.1.8

01.1.9

Pomocnicze linie wymiarowe

Linie wymiarowe i ich znaki

ograniczające

Linie odniesienia

01.1.10 Istniejące warstwice na projektach

zagospodarowania terenu

01.1.11 Kontury widocznych części

przedstawianych w widoku

(alternatywnie patrz 01.2.3)

01.1.12 Uproszczone przedstawienia drzwi,

okien, schodów, wyposażenia, itp.

(alternatywnie patrz 01.2.4)

01.1.13 Linie zaznaczające wyróżniane detale

01.1.14 Linie ograniczające przerywane widoki,

rzuty i przekroje, jeżeli nie są to linie 04.1

01.2 Gruba linia ciągła

01.2.1 Kontury widocznych części

przedstawianych w przekroju w

przypadku zastosowania kreskowania

01.2.2 Linie rozgraniczające różne materiały w

widoku, na rzucie i przekroju

01.2.3 Kontury widocznych części

przedstawianych w widoku

(alternatywnie patrz 01.1.11)

01.2.4 Uproszczone przedstawienia drzwi,

okien, schodów, wyposażenia

(alternatywnie patrz 01.1.12)

01.2.5 Linie siatek modularnych, drugie stadium

(projekt wykonawczy)

01.2.6 Strzałki służące oznaczeniu widoków,

rzutów i przekrojów

01.2.7 Projektowane warstwice na projektach

zagospodarowania terenu

01.3 Bardzo gruba linia ciągła

01.3.1 Kontury widocznych części

przedstawianych na rzucie lub w

przekroju, jeżeli nie stosuje się

kreskowania

01.3.2 Pręty zbrojeniowe

02.1 Cienka linia kreskowa

02.1.1 Istniejące warstwice na projektach

zagospodarowania terenu (alternatywnie

patrz 01.1.10)

02.1.2 Linie rozgraniczające uprawy roślinne,

trawniki

02.2 Gruba linia kreskowa

02.2.1 Kontury części niewidocznych

02.3 Bardzo gruba linia kreskowa

02.3.1 Pręty zbrojeniowe dolnej warstwy na

rzucie lub warstwy dalszej na widoku,

jeżeli oznaczenia prętów warstwy górnej

i dolnej względnie warstwy bliższej i

dalszej pokazywane są na tym samym

rysunku

04.1 Cienka linia punktowa

04.1.1 Płaszczyzny przekrojów (linie rodzaju

04.2 na końcach i w miejscach zmiany

kierunku)

04.1.2 Linie osiowe

04.1.3 Osie symetrii

04.1.4 Linie zaznaczające wyróżnione detale w

powiększeniu

04.1.5 Linie odniesienia (nawiązania

wymiarowego)

04.2 Gruba linia punktowa

04.2.1 Płaszczyzny przekrojów na ich końcach

oraz w miejscach zmiany kierunku

04.2.2 Kontury części widocznych

usytuowanych przed przekrojem

04.3 Bardzo gruba linia punktowa

04.3.1 Pomocnicze linie tyczenia i bazowe linie

odniesienia (nawiązania)

04.3.2 Oznaczanie linii względnie powierzchni,

której dotyczą szczególne wymagania

04.3.3 Linie graniczne terenów dla etapów, stref

itp.

05.1 Cienka linia dwupunktowa

05.1.1 Skrajne położenie części ruchomych

05.1.2 Linie środkowe (np. osie obojętne)

05.1.3 Kontury części przyległych

05.2 Gruba linia dwupunktowa

05.2.1 Kontury części niewidocznych

usytuowanych przed płaszczyzną

przekroju

05.3 Bardzo gruba linia dwupunktowa

05.3.1 Pręty i kable sprężające

07 Cienka linia wielopunktowa

07.1 Kontury części nie objętych projektem