Z badań przeprowadzonych w 2007 roku przez fundację „Dzieci Niczyje” na grupie internautów w wieku 12-17 lat wynika, że:

47% doświadczyło wulgarnego wyzywania

21% poniżania, ośmieszania i upokarzania

16% straszenia i szantażowania

29% podszywania się pod nich w internecie (maile, blogi)

60% stwierdziło, że fotografowano lub filmowanoich wbrew ich woli

14% rozpowszechniania kompromitujących je materiałów

CYBERPRZEMOCto takie zachowanie, które

krzywdzi emocjonalnie drugiego człowieka,

a osoby, które stosują cyberprzemoc używają do tego

celu Internetu albo telefonów komórkowych

Ta forma przemocy narodziła się na przełomie XX i XXI wieku w wyniku gwałtownego rozwoju internetu i telefonii komórkowej.

W Polsce głośno o problemie przemocy rówieśniczej z użyciem mediów elektronicznych zrobiło się wraz z historią gdańskiej gimnazjalistki, która popełniła samobójstwo w efekcie przemocy doznanej ze strony rówieśników.

Podstawowe formy zjawiska to:

ośmieszanie, obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś za pomocą Internetu, albo telefonu komórkowego

podszywanie się pod kogoś w portalach społecznościowych, na blogach, wiadomościach e-mail lub komunikatorach

włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym, konto komunikatora)

publikowanie oraz rozsyłanie filmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają

tworzenie obrażających kogoś stron internetowych lub blogów

pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych

Tak więc do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są:

Środki te sprzyjają poczuciu anonimowości i bezkarności. Łatwiej poniżać i szykanować, gdy można ukryć się za pseudonimem.

poczta elektroniczna, czaty, komunikatory

strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne

SMSy i MMSy

Anonimowość i poczucie bezkarności to główne cechy sprawców cyberprzemocy.

Akty cyberprzemocy są także wynikiem potrzeby atrakcyjności i

przynależności, naśladowania działań innej jednostki lub grupy, potrzeby akceptacji ze strony rówieśników

bądź też z drugiej strony wynikiem obawy przed byciem ofiarą –

przyjmuje się rolę sprawcy, bo ma on moc, budzi postrach.

Ofiarą cyberprzemocy staje się natomiast dziecko, które:

• wcześniej było już ofiarą przemocy rówieśniczej• wyróżnia się, jest w jakiś sposób inne• jest odizolowane, samotne

Skutkami cyberprzemocy najczęściej są strach, poczucie osaczenia, przekonanie o odrzuceniu, świadomość niesprawiedliwości.

Konsekwencjami nagromadzenia ich u ofiar cyberprzemocy mogą być:- załamania psychiczne - depresja- ograniczenie kontaktów z rówieśnikami- nie przychodzenie do szkoły- ucieczka z domu- a nawet podejmowanie prób samobójczych

Charakterystyka zjawiska:- duża częstotliwość incydentów (nawet kilkanaście razy dziennie, o każdej porze dnia i nocy)

- długi okres dręczenia (nawet klika miesięcy)

- szybkie rozprzestrzenianie się

- cyberprzemoc jest „niewidoczna” dla otoczenia: rodziców, opiekunów, nauczycieli

Ujawnienie zjawiska cyberprzemocy wymaga podjęcia w szkole konkretnych działań interwencyjnych. Aby interwencja była skuteczna, warto zadbać o następujące sprawy:

• wprowadzić działania profilaktyczne w szkole, uświadamiające całej społeczności zasady korzystania i zagrożenia płynące z użytkowania różnych technologii komunikacyjnych

• opracować procedurę reagowania w szkole na zjawisko cyberprzemocy

• podejmować interwencję w każdym przypadku ujawnienia lub podejrzenia cyberprzemocy

PROCEDURA REAGOWANIA WOBEC SPRAWCY CYBERPRZEMOCY

PROCEDURA REAGOWANIA WOBEC OFIARY CYBERPRZEMOCY

Na dzień dzisiejszy brak wystarczających rozwiązań prawnych i systemowych, które pozwoliłyby skutecznie chronić bezpieczeństwo ofiar cyberprzemocy, a ich oprawców uczynić odpowiedzialnymi za swoje czyny.

Mimo to jednak należy zwalczać przekonanie o bezkarności i anonimowości cyberprzestępców, ponieważ dostępne są dwie drogi ochrony prawnej: karna i cywilna, powołując się m.in. na prawo do prywatności, naruszenie dóbr osobistych, zniewagę, zniesławienie, wykroczenie przeciwko obyczajności publicznej, przeciw ochronie informacji.

Naruszenie wizerunku – droga cywilna (odszkodowanie)

Zniesławienie, zniewaga – droga cywilna i karna (grzywna, pozbawienie wolności do 2 lat)

Włamanie – droga karna (grzywna, pozbawienie wolności do 5lat)

Groźba – droga karna (grzywna, od 3mcy do 5lat pozbawienia wolności)

Wulgarne wyrażanie się – droga karna (ograniczenie wolności, grzywna do 1500 zł)

Nękanie – droga karna (ograniczenie wolności, grzywna do 1500 zł)

Serwisy internetowe przedstawiające problem cyberprzemocy oraz zagadnienia

bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Internecie

Prezentacja przygotowana na podstawie:„Jak reagować na cyberprzemoc.

Poradnik dla szkół” - Łukasz Wojtasik

Dziękuję za uwagę