30.11.201230.11.2012

Znaczenie energetyki jądrowej dla rozwoju Polski

Andrzej StrupczewskiNarodowe Centrum Badań Jądrowych

Spis treściSpis treści

Zapotrzebowanie Polski na energię elektryczną

• Porównianie z innymi krajami

Możliwe składniki miksu energetycznego

• Charakterystyka energetyki wiatrowej

• Możliwości wykorzystania energii słonecznej i biomasy

Charakterystyka energetyki jądrowej

• Koszty

• Bezpieczeństwo

Pozytywne skutki programu jądrowego

• Dla polskiej gospodarki

• Dla społeczeństwa

Zapotrzebowanie Polski na energię elektryczną

Zużycie energii elektrycznej na mieszkańca w Polsce (w 2008 r.: brutto / netto = 4 065 / 3 082 kWh/os.): należy do najniższych w UE (niższe jest tylko w Rumunii, na Litwie i w Łotwie);

Zużycie energii finalnej jest 2,1 razy niższe niż w krajach UE-15

Zużycie energii elektrycznej na mieszkańca w krajach UE (2008 r.)

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

Aus

tria

Bel

gia

Dan

ia

Fin

land

ia

Fra

ncja

Gre

cja

His

zpan

ia

Irla

ndia

Luks

embu

rg

Hol

andi

a

Nie

mcy

Por

tuga

lia

Szw

ecja

W.B

ryta

nia

Wło

chy

Cyp

r

Est

onia

Litw

a

Łotw

a

Mal

ta

Pol

ska

Cze

chy

Sło

wac

ja

Sło

wen

ia

Węg

ry

Buł

garia

Rum

unia

UE

-15

UE

-27

[kW

h/o

s.]

brutto finalne

Czy zużywamy za dużo energii elektrycznej?Czy zużywamy za dużo energii elektrycznej?

Energochłonność polskiej gospodarki jest istotnie wyższa niż średnia UE-15 jeśli w porównaniach używa się wartości PKB liczonej wg kursów wymiany walut (PKBER).

Natomiast elektrochłonność polskiego PKB liczonego wg parytetu siły nabywczej (PKBPPP) jest zbliżona do wskaźników dla krajów o podobnym poziomie rozwoju gospodarczego i do średniej „unijnej”.

Parytety siły nabywczej są to współczynniki walutowe odzwierciedlające realną siłę nabywczą waluty danego kraju w relacji do średniej umownej waluty porównywanych krajów, tj. jednostki standardowej siły nabywczej (Purchasing Power Standard – PPS). Pozwala to określać porównywalny PKB.

Zużycie energii elektrycznej na PKB(PPP) w krajach UE (2008 r.)

0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

Aus

tria

Bel

gia

Dan

ia

Fin

land

ia

Fra

ncja

Gre

cja

His

zpan

ia

Irla

ndia

Luks

embu

rg

Hol

andi

a

Nie

mcy

Por

tuga

lia

Szw

ecja

W.B

ryta

nia

Wło

chy

Cyp

r

Est

onia

Litw

a

Łotw

a

Mal

ta

Pol

ska

Cze

chy

Sło

wac

ja

Sło

wen

ia

Węg

ry

Buł

garia

Rum

unia

UE

-15

UE

-27

[kW

h/$

PP

P]

brutto finalnej

Elektrochłonność PKBPPP w krajach UE 27[oprac. W. Kiełbasa, Tezy do dyskusji… . na podst. Danych Eurostat 2010 i GUS 2010].

Potrzeba zwiększenia produkcji energii elektrycznej

Potrzeba zwiększenia produkcji energii elektrycznej

Obecne zużycie energii elektrycznej w Polsce na głowę mieszkańca jest stosunkowo niewielkie.

• W Danii zużycie energii elektrycznej na mieszkańca wynosi ponad 6000 kWh rocznie, w Polsce – 3150 kWh.

• W Japonii zużycie energii elektrycznej na mieszkańca wynosiło w 2003 r 7,424 kWh rocznie, ponad 2,3 razy tyle co w Polsce.

Oznacza to, że nie ma dużych możliwości oszczędności.

Plany wzrostu gospodarczego nieuchronnie wiążą się z planami wzrostu zapotrzebowania na energię.

Składniki miksu energetycznego

Polska

Węgiel

Gaz Hydro

EU-15

Węgiel

Gaz

Ropa

Hydro

Inne odnawi

alne

En jądrow

a

Główne źródła energii elektrycznej w UE

Ze względu na rosnące koszty wydobycia węgla kamiennego z coraz większych głębokości, Polska stała się jego importerem: obecnie netto 9 mln ton /rok

W Polsce dominuje węgiel W UE – energia jądrowa

Nowe składniki miksuNowe składniki miksu

Zakładając, że wydobycie węgla (kamienny+brunatny) uda się utrzymać na obecnym poziomie, potrzeba nowych źródeł energii do zaspokojenia wzrostu zapotrzebowania

Elektrownie gazowe

• Najniższe koszty inwestycyjne i najkrótszy czas realizacji inwestycji

• Przy ograniczonych złożach krajowych silne uzależnienie od importu – kwestia bezpieczeństwa energetycznego kraju

• Gaz łupkowy byłby obiecujący, ale brak jeszcze danych do analiz liczbowych

Tzw. OZE („odnawialne” źródła energii)

• W Polsce większość stanowią farmy wiatrowe

Stymulacja rozwoju OZEStymulacja rozwoju OZE

Wysokie dopłaty dla deweloperów wiatraków i innych źródeł energii odnawialnej

Za energię elektryczną dostarczoną do sieci elektrownia systemowa otrzymuje w Polsce około 200 zł/MWh, a OZE otrzymuje te same 200 zł PLUS 280 zł/MW dopłaty za „zielony certyfikat” – co razem daje 480 zł.

Wg dyskutowanej obecnie ustawy dopłaty do OZE mają być jeszcze większe, np. dla wiatraków na morzu przewiduje się dopłatę 440 zł/MWh, czyli w sumie energia z wiatraków morskich ma kosztować 640 zł/MWh.

Sieć energetyczna ma obowiązek przyjąć energię z wiatraków w każdej chwili i bez uprzedzenia, nawet gdyby miało to oznaczać konieczność wyłączenia z ruchu elektrowni systemowych

Charakterystyka energetyki wiatrowejCharakterystyka energetyki wiatrowej

Zależność od warunków atmosferycznych

• Optymalne lokalizacje

• Zmienność czasowa produkcji energii

• Długość i częstość okresów ciszy

Możliwości magazynowania energii

Koszty inwestycyjne

Moc wiatraka proporcjonalna do trzeciej potęgi prędkości wiatru

Moc wiatraka proporcjonalna do trzeciej potęgi prędkości wiatru

Prędkość wiatru, m/s poniżej 4 4,0 5,0 7,0 9,0 10,0

moc wiatraka, kW 0 15 105 440 985 1330

Przy prędkości wiatru 14 m/s turbina osiąga pełną moc 2500 kW.

Turbina wiatrowa pracująca w rejonie o średniej prędkości wiatru 7 m/s będzie mieć moc średnią 985/440=2 razy mniejszą niż turbina pracująca w rejonie o średniej prędkości wiatru 9 m/s. Wg IEO wiatraki będą budowane tylko na obszarach o najkorzystniejszych warunkach wiatrowych (średnia roczna prędkość wiatru na wysokości piasty wirnika minimum 6.5 m/s), Nie są to „dobre” warunki wiatrowe. W Szkocji i Danii są one znacznie lepsze.

W Polsce średnia prędkość wiatru osiąga 6 m/s na wybrzeżu

W Polsce średnia prędkość wiatru osiąga 6 m/s na wybrzeżu

Prędkość wiatru w Danii, Szkocji, zach. Irlandii: 8,5 m/s, moc 700 W/m2

Optymalne lokalizacje elektrowni wiatrowych

Prędkość wiatru w Polsce (rejon Łeby) 5 m/s, moc 150 W/m2

Współczynniki wykorzystania mocy dla nowoczesnych farm wiatrowych w UK

Współczynniki wykorzystania mocy dla nowoczesnych farm wiatrowych w UK

W Polsce średnie prędkości wiatru sięgają 6,5 m/s.

Odpowiada im współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej 0,22.

Srednio trzeba liczyć na 0,2, i to dla najlepszych okolic a więc dla pierwszych farm wiatrowych.

Dla dalszych będzie gorzej.

Współczynnik wykorzystania mocy wiatraków w Niemczech

Współczynnik wykorzystania mocy wiatraków w Niemczech

Do tego należy dodać koszt instalacji magazynujących energię wraz z liniami przesyłowymiDo tego należy dodać koszt instalacji magazynujących energię wraz z liniami przesyłowymi

Wahania siły wiatru w PolsceWahania siły wiatru w Polsce

Sumaryczna generacja źródeł wiatrowych w Polsce w okresie 26.05.-08.06.2012 r. Dn. 3 czerwca 2011 moc o 11. wyniosła 849 Mwe, ale w szczycie zapotrzebowania 20:00-20:59 moc spadła do 45 MW.

Zmienność czasowa energii wiatru,okresy ciszy

Zmienność czasowa energii wiatru,okresy ciszy

Zapotrzebowanie i moc wiatru, Dania zach. 11-17.08.2002

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

0 9 18 27 36 45 54 63 72 81 90 99 108

117

126

135

144

153

162

godziny

Mo

c, M

W

zapotrzebowanieMoc wiatru

Moc wiatraków, Dania zachodnia, 18-21.11.2002

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 43 46 50 54 58 62 66 70

godziny

Mo

c (M

W)

Łącznie w 2002 roku było w Zachodniej Danii 52 dni, gdy wiatr dostarczał mniej niż 1 % zapotrzebowania.

Wg raportu E.On. w Niemczech przy planowanej mocy zainstalowanej w wiatrakach wynoszącej w 2020 r. ponad 48,000 MW można będzie zastąpić nimi tylko 2,000 MW z tradycyjnych źródeł energii.Wynika to z konieczności zapewnienia ciągłości dostaw w okresach ciszy. Ze względu na ich nieprzewidywalnośćkonieczne jest utrzymywanie w systemie rezerwy wirującej - elektrowni pracujących na biegu luzem.

[1] dena grid study

Przykładowe czasy trwania ciszy wiatrowejPrzykładowe czasy trwania ciszy wiatrowej

Niemcy, 28,7 tys MWe listopad 2011

W ciągu 24 dni cała flota wiatraków w Niemczech dostarczyła tylko:

30% mocy szczytowej przez zaledwie 2 dni

15% przez 4 dni

7 – 8% przez 5 dni

4 – 5% przez 2 dni

2-2,5%.......11 dni.

Wielka Brytania, 5200 MWe Cisza w dniu 21.12.2010

. Lata 2008-2010 % czasu poniżej 2,5% mocy – 8% a poniżej 1,25% mocy – 3,09%.

Niemcy kwiecień 2012okres ciszy wiatru przez dwa tygodnie

Niemcy kwiecień 2012okres ciszy wiatru przez dwa tygodnie

Niemcy 2012 - okres ponad 3 miesięcy, wykazuje zupełną ciszę wiatrową trwającą od 1 do 16 kwietnia na Morzu Północnym – a na lądzie moc wiatru też była mała.

Polskie elektrownie szczytowo-pompowe mogą zmagazynować niecałe 8 GWh

Polskie elektrownie szczytowo-pompowe mogą zmagazynować niecałe 8 GWh

Elektrownia Moc (GW)

Spad średni (m)

Pojemność użyteczna zbiornika górnego (mln m3)

Zmagazy nowana energia (GWh)

Żarnowiec 0,72 116,5 13,8 3,6

Porąbka-Żar 0,50 430,5 1,98 2,0

Solina-Myczkowce 0,20 55 240 0,8 (dobowo 4 h)

Niedzica-Sromowce 0,09 43 133 0,5 (dobowo 6h)

Żydowo 0,16 79,3 3,3 0,6

Dychów 0,09 27 3,6 0,3

 Razem  1,76   7,8

Ile energii można zmagazynowaćw hydroelektrowniach w Polsce?Ile energii można zmagazynowaćw hydroelektrowniach w Polsce?

Proponowana przez Greenpeace moc OZE w Polsce to 50% mocy systemu, w tym 22% z wiatru i 23% z biomasy.

Przy zużyciu rocznym jak w 2011 r.: 157,91 TWh, odpowiada to mocy średniej 0,22 x 157 910 GWh/(365dx24h/d)= 3,97 GWe.

Taki deficyt trzeba pokrywać w okresie ciszy

Całkowite dobowe możliwości produkcyjne elektrowni wodnych w Polsce: N max=1,75 GWe, energia zmagazynowana max. 7,8 GWh

Zapas ten wystarcza na pokrycie deficytu przez 2 godziny

Korelacje przestrzenne zmienności energii wiatrowej

Korelacje przestrzenne zmienności energii wiatrowej

Wiatr jest zjawiskiem o skali kontynentalnej. Zmiany mocy wiatru występują na dużych obszarach jednocześnie.

Przykład – moc wiatru w Wielkiej Brytanii i w Niemczech.

Wzrost i spadki mocy od 100% do 10% i od 85% do 0% występują jednocześnie w obu obszarach.

Dlatego połączenia trans-graniczne między farmami nie rozwiązują problemu okresów ciszy.

Polepszyć (ale nie w 100% zapewnić) stabilność mogłaby sieć o skali tysięcy km = 0,5 biliona €

Polepszyć (ale nie w 100% zapewnić) stabilność mogłaby sieć o skali tysięcy km = 0,5 biliona €

Projekt Greenpeace:• panele słoneczne od Atlantyku do Iranu, • MFW wzdłuż wybrzeży całej Europy, • ogromna rozbudowa sieci • koszty 60 mld euro do 2030• 500 mld euro do 2050 r.• w samych Niemczech 20 mld euro do 2020

Charakterystyka energii wiatrowej - podsumowanie

Charakterystyka energii wiatrowej - podsumowanie

Zależność mocy od prędkości wiatru P~v3 powoduje silną zależność kosztów energii od lokalizacji

Wskutek tego moc wiatru w Polsce jest kilkukrotnie mniejsza niż w Skandynawii i na półn.-zach. Wybrzeżach Europy

Zmienność wiatru sprawia, że moc osiągnięta ~20% nominalnej

Okresy ciszy wiatrowej mogą trwać nawet 2 tygodnie

Polskie hydroelektrownie mogą zmagazynować energię wystarczającą na kilka godzin

Konieczne zdublowanie 80% mocy nominalnej farm wiatrowych w technologii konwencjonalnej (najpraktyczniej: gazowej)

Porównanie kosztów energetyki wiatrowej i jądrowej

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych przeliczone na moc średnią

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych przeliczone na moc średnią

Przykład uruchomionych 11 maja 2012 r. farm wiatrowych: Jarogniew-Mołtowo i Wartkowo:

Koszt 84,2 mln euro (360 mln zł), gminy Gościno i Karlino, moc łącznie 51,5 MW co daje 1,63 mln euro/MW.

Przyjmując wysoki współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej 0,22 otrzymamy nakłady na moc średnią w wysokości 1,63/0,22 = 7,4 mln €/MW na 20 lat eksploatacji

Na 60 lat eksploatacji daje to 22,2 mln €/MW mocy średniej

Jest to ponad 4,5 razy więcej niż dla elektrowni jądrowej, dla której całkowite nakłady inwestycyjne łącznie z kosztami działki, podłączeń i finansowania wyniosą w tym samym czasie około 4,5-5,0 mln €/MW mocy średniej.

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych na lądzie

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych na lądzie

Dane do 2008 r. - z Northwest Power Council, dla 2011-2012 dane z literatury.

W Polsce, gmina Karlino. Maj 2012:51,5 Mwe, 84 mln euro, czyli 1,63 mln euro/Mwe.

Granite Reliable Power Windpark 99 MWe, Vestas 3 MWe, 2,778 mln USD/MWe czyli 2,1 mln euro/MWe

Obserwujemy trend rosnący

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych na morzu

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych na morzu

Również obserwowany trend wzrostowy

 Nazwa MFW Początek pracy

Nakłady inwestycyjne €/MWp

Middelgrunden (D) 2001 1,175Horns Rev I (D) 2002 1,7

Samsø (DK) 2003 1,3

North Hoyle (UK) 2003 2,0

Nysted (DK) 2004 1,5

Scroby Sands (UK) 2004 2,0

Kentich Flats (UK) 2005 1,77Burbo Bank (UK) 2007 2.0

Lillgrunden (S) 2007 1,8

Robin Rigg (UK) 2008 2,7

Baltic 2 W budowie Około 3,5 Anholt W budowie Około 3,5

Wzrost nakładów inwestycyjnych na MFW wg danych brytyjskich

Wzrost nakładów inwestycyjnych na MFW wg danych brytyjskich

Nakłady inwestycyjne dla MFW Horns Rev o mocy 160 MW ukończonej w 2002 roku i dla MFW Nystedt o mocy 165 MW wyniosły 1,68 mln euro/MW. W 2008 r. koszty wyceniano na 2,5 do 2,8 mln euro/Mw. Obecnie – 4 mln euro/MW

Nakłady inwestycyjne na inne źródła OZENakłady inwestycyjne na inne źródła OZE

Wg Ernst and Young (po uwzględnieniu współczynnika wykorzystania mocy zainstalowanej) :

fotowoltaika = 7,8 mln zł/MW mocy szczytowej

elektrownie biomasowe = 10,3 mln zł/MW

morskie farmy wiatrowe = 13,6 mln zł/MW

elektrociepłownie na biogaz rolniczy = 14,4 mln zł/MW.

Czas wykorzystania mocy zainstalowanej – i koszty energii elektrycznej z OZE

Czas wykorzystania mocy zainstalowanej – i koszty energii elektrycznej z OZE

Polska Wg Ernst and Young, 2012, koszt energii elektr. w zł/MWh przy 60 zł/t CO2 :

Węgiel kamienny = 282 Elektrownia gazowa = 314Elektrownia jądrowa = 313Kogeneracja biomasowa - 393.Lądowa farma wiatrowa 466Elektrownie biomasowe - 487. Morskie farmy wiatrowe - 713Fotowoltaika 1091 zł/MWh

Porównanie cen energiiPorównanie cen energii

Niemcy, morskie farmy wiatrowe 190 euro/MWh Niemcy, ogniwa na dachach 195 euro/MWhFrancja, energia jądrowa obecnie 42 euro/MWh, prognoza 70 euro/MWhPolska, elektrownie systemowe 198 zł/MWh, Polska, obecnie MFW 198 + 286 = 484 zł/MWh, prognoza 700 zł/MWh

Ceny energii elektrycznej w różnych krajachCeny energii elektrycznej w różnych krajach

Cena dla gospodarstw indywidualnych we Francji 0,15 €/kWh, w Niemczech 0,27 €/kWh.

Electricity prices in EU countries in November 2011(data source: http://www.energy.eu)

00,050,1

0,15

0,20,250,3

0,35

Au

str

ia

Be

lgiu

m

Bu

lga

ria

Cy

pru

sC

zec

hR

ep

ub

licD

en

ma

rk

Es

ton

ia

Fin

lan

d

Fra

nc

e

Ge

rma

ny

Gre

ec

e

Hu

ng

ary

Ire

lan

d

Ita

ly

La

tvia

Lit

hu

an

ia

Lu

xe

mb

ou

rg

Ma

lta

Ne

the

rla

nd

s

Po

lan

d

Po

rtu

ga

l

Ro

ma

nia

Slo

va

kia

Slo

ve

nia

Sp

ain

Sw

ed

en

Un

ite

dK

ing

do

m

€/k

Wh

Household 3 500 kWh/a Household 7 500 kWh/a Industry 2 GWh/a Industry 20 GWh/a

Perspektywy fotowoltaiki w PolscePerspektywy fotowoltaiki w Polsce

Rozkład średniorocznego nasłonecznienia na terenie Polski

Nasłonecznienie w Polsce jest dużo gorsze niż w Hiszpanii i we Włoszech. Oznacza to, że współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej jest niski.

Koszty fotowoltaiki: powyżej 1000 zł/MWh.

W obecnej wersji ustawy o OZE proponuje się dopłaty do fotowoltaiki około 300 euro/MWh

Perspektywy biomasy w PolscePerspektywy biomasy w Polsce

Biomasa charakteryzuje się wielką objętością na jednostkę mocy, dlatego koszty transportu szybko rosną z odległością i przy dystansie 70-100 km stają się zbyt wysokie. Dlatego zwykle moc zakładów biomasy nie przekracza 20 MW.

Zużycie biomasy na cele energetyczne (biopaliwa płynne i stałe) może zwiększyć ceny podstawowych surowców rolnych w Polsce o 20-50 % do 2020 r. (zgodnie z prognozą OECD/FAO).

Bez szkody dla produkcji żywności rolnictwo polskie może przeznaczyć do 2020 r. 0,6 mln ha pod produkcję zbóż na bioetanol, 0,4 mln ha pod produkcję rzepaku na biodiesel, oraz 0,5 mln ha pod produkcję biomasy dla potrzeb energetyki zawodowej. Stanowi to istotne ograniczenie dla wykorzystania tego źródła.

Współspalanie biomasy z węglem jest szkodliwe dla elektrowni.

Charakterystyka energetyki jądrowej

Nakłady inwestycyjne wg ARENakłady inwestycyjne wg ARE

rok 7 6 5 4 3 2 1 

 % 2.5 5.0 10.0 20.0 25.0 20.0 17.5

Wg ARE, koszty oprocentowania kapitału w czasie budowy spowodują wzrost kosztów o 26%. Razem z kosztami działki, podłączenia do sieci, i innymi kosztami inwestora może to podnieść nakłady inwestycyjne do 4 – 4.5 miliarda euro za 1000 MWeW opracowaniu ARE przyjęto: •Bezpośrednie nakłady inwestycyjne OVN EJ 3 mln. €/MW (MIT 2009),•Koszty stałe O&M – 70 tys. €/MWrok, •Koszty zmienne O&M – 0.8 €/MWh.

Uśrednione koszty wytworzenie energii elektrycznej wg ARE, 2030, CO2 30 [€’09/tCO2]

Uśrednione koszty wytworzenie energii elektrycznej wg ARE, 2030, CO2 30 [€’09/tCO2]

Koszty wytworzenie energii elektrycznej wg ARE, 2030 r., cena emisji CO2 30 [€’09/tCO2]

Koszty wytworzenie energii elektrycznej wg ARE, 2030 r., cena emisji CO2 30 [€’09/tCO2]

Koszty zewnętrzne [Rabl 04] 5,8

1,8

4,08 4,84

1,56 1,6 0,97

0.19 0.05 0.05 0.41 0.31 0.1 0.15

0

1

2

3

4

5

6

7

WB

WK

WK

PF

BC

Ro

pa

Ro

pa

CC

Gaz

Gaz

CC

PW

R z

amk

PW

R o

tw

Hyd

ro

PV

sca

l

PV

sca

lp

rzys

zł

Na

ląd

zie

Na

mo

rzu

Węgiel Ropa Gaz ziemny EJ Hydro Fotowoltaiczne Wiatr

Eu

ro c

ent/

kWh

Reszta cyklu

Elektrownia

Szkody na zdrowiu i inne koszty zewnętrzne dla typowej lokalizacji w UE-15: najniższe dla EJ

PFBC- spalanie w złożu fluidalnym pod ciśnieniem, CC- cykl kombino- wany,PWR otw. – cykl paliwowy otwarty, PWR zamk.- cykl paliwowy zamknięty

Dawki od elektrowni jądrowych mniejsze niż różnice tła promieniowania naturalnego

Dawki od elektrowni jądrowych mniejsze niż różnice tła promieniowania naturalnego

Dawka od EJ – 0,01 mSv/rok

Różnica tła promienio-wania między Krakowem a Wrocławiem- 0,39 mSv/rok

Elektrownie jądrowe III generacji zapewnią bezpieczeństwo nawet po awarii

Elektrownie jądrowe III generacji zapewnią bezpieczeństwo nawet po awarii

Bilans 50 lat lat pracy elektrowni jądrowych – Poza Czarnobylem, nikt nie stracił życia ani zdrowia wskutek promieniowania po awarii elektrowni jądrowej.

Nawet stare reaktory w Fukushima, po największym w historii Japonii trzęsieniu ziemi i tsunami, nie spowodowały żadnych zgonów wśród personelu ani ludności

Elektrownia III generacji, np. z reaktorem EPR, zapewnia bezpieczeństwo ludności w odległości 800 m od reaktora

Wybieramy elektrownie III generacji właśnie po to, by zapobiec wszelkim zagrożeniom ludności.

Program energetyki jądrowej Program energetyki jądrowej

Korzyści dla polskiego przemysłu i ludności

Korzyści dla społeczności lokalnej Korzyści dla społeczności lokalnej

Nowe, atrakcyjne miejsca pracy (ok. 800 pracowników stałych elektrowni, 5000 w fazie budowy)

Czystsze środowisko (brak emisji SO2, NOx, pyłów)

Postęp cywilizacyjny i rozwój nauki

Korzyści finansowe

USA: EJ Indian Point realizuje 30% swoich zamówień w okolicznych hrabstwach - w 2002 r. wartość tych zamówień wyniosła prawie 450 mln $

Finlandia: EJ Olkiluoto odprowadziła za 2007 r. 4,2 mln euro do budżetu gminy z tytułu podatku od nieruchomości

Francja EJ Flammanville wpłaca co roku 25 milionów euro w postaci podatków lokalnych

Czy energetyka jądrowa da miejsca pracy w Polsce?

Czy energetyka jądrowa da miejsca pracy w Polsce?

Elektrownia Jądrowa: średnio 1000 osób/1000 MWe

Ponadto: dozór jądrowy, organizacje wsparcia technicznego dla dozoru, biura projektowe (Energoprojekt),

Przy budowie: 1500 firm, 4000 osób przy budowie 1-go bloku EPR

Podczas eksploatacji – 20 mln euro/rok dla gminy, wszystkie zamówienia dla EJ (37 mln euro/rok) poprzez firmy miejscowe.

EJ z dwoma reaktorami PWR o mocy 1600 MWe każdy dostarczy łącznie do sieci energetycznej 24 TWh rocznie –

Zatrudnienie bezpośrednie dla 700 osób personelu EJ i

około 2000 osób z zewnątrz, zatrudnianych przy okazji planowych remontów i konserwacji elektrowni.

Spełnienie wymagań przy budowie EJ – nowa jakość techniczna

Spełnienie wymagań przy budowie EJ – nowa jakość techniczna

Konieczna jest aktualizacja i rozwinięcie przepisów Prawa atomowego wraz z aktami wykonawczymi, → np. przy wykorzystaniu wymagań EUR, uzupełnionych tam gdzie jest to uzasadnione amerykańskimi (10CFR50) i MAEA

Powinny też zostać wydane - w niezbędnym zakresie - wytyczne polskiego Dozoru Jądrowego

Na poziomie szczegółowych przepisów technicznych i norm jądrowych zostaną przyjęte przepisy i normy kraju dostawcy technologii EJ (np.: francuskie lub amerykańskie)

Ponadto, obowiązywać będą stosowne normy międzynarodowe (ISO, IEC)

Polskie przedsiębiorstwa realizujące dostawy, roboty budowlano-montażowe lub usługi dla EJ będą musiały wypełnić wymagania, dotyczące systemu zarządzania jakością: zgodnie z normami ISO (przyjętymi już w Polsce) + specjalne normy zapewnienia jakości dla EJ kraju dostawcy technologii

Prace dla nowych EJ wymagają stałego podnoszenia kwalifikacji i techniki

Prace dla nowych EJ wymagają stałego podnoszenia kwalifikacji i techniki

Moce i parametry pracy współcześnie oferowanych jądrowych bloków energetycznych są znacznie wyższe niż w b. EJ Żarnowiec (moce elektryczne brutto: EPR – 1710 MWe, AP1000 – 1200 MWe, EJ Żarnowiec – 465 MWe)

→ odpowiednio większe rozmiary i parametry pracy głównych urządzeń technologicznych

współczesne wymagania konstrukcyjne, technologiczne i jakościowe mogą być jeszcze bardziej rygorystyczne jak te z okresu b. budowy EJ Żarnowiec

udział krajowego przemysłu może się sukcesywnie powiększać przy kolejnych realizacjach EJ,

→ dotychczasowe doświadczenia zdobyte za granicą (Olkiluoto) pokazują, że polskie firmy mogą sprostać wysokim wymaganiom dla energetyki jądrowej

Polski przemysł stale uczestniczy w budowie elektrowni jądrowych

Polski przemysł stale uczestniczy w budowie elektrowni jądrowych

Jak dotąd – w innych krajach…Obok widać montaż wykładziny obudowy bezpieczeństwa w EJ Olkiluoto, wykonanej przez Energomontaż Północ przewiezionej i zainstalowanej w EJ OL3.Polskie firmy cieszą się uznaniem AREVY i innych dostawców reaktorów Polskie firmy będą wykonywać większość prac dla EJ w Polsce.

Potencjalny udział krajowych firm w realizacji Programu EJ w PolscePotencjalny udział krajowych firm w realizacji Programu EJ w Polsce

Prace dla biur projektowych

• przygotowanie kompletnych danych związanych z lokalizacjąprzygotowanie kompletnych danych związanych z lokalizacją

• plan (generalny) zagospodarowania elektrowniplan (generalny) zagospodarowania elektrowni

• układ i urządzenia wody chłodzącejukład i urządzenia wody chłodzącej

• wyprowadzenie mocy i rezerwowe zasilanie potrzeb własnychwyprowadzenie mocy i rezerwowe zasilanie potrzeb własnych

• obiekty hydrotechniczne, budynki administracyjne, obiekty hydrotechniczne, budynki administracyjne, magazynowo- warsztatowe i in. magazynowo- warsztatowe i in.

Produkcja urządzeń i materiałów

urządzenia pomocnicze dla części konwencjonalnej i jądrowej

materiały: wyroby hutnicze i materiały budowlane

Urządzenia dla EJ które może wyprodukować przemysł polskiUrządzenia dla EJ które może

wyprodukować przemysł polski

• wymienniki ciepła, zbiorniki, rurociągi i armaturę do układówpomocniczych i układów bezpieczeństwa reaktora (w tym awaryjnego chłodzenia)

• w dalszej perspektywie ew. nawet niektóre urządzenia obiegu chłodzenia reaktora, jak stabilizator ciśnienia lub elementy rurociągów

• urządzenia gospodarki odpadami radioaktywnymi

• wymienniki ciepła, zbiorniki, rurociągi i armaturę układówpomocniczych turbozespołu

• pompy różnego rodzaju. wielkości i przeznaczenia (w tym: wodyzasilającej, skroplin, wody chłodzącej)

• wentylatory, dmuchawy oraz pozostałe urządzenia układów wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji

• awaryjne agregaty dieslowskie

Dostawy polskiego przemysłu dla EJDostawy polskiego przemysłu dla EJ

• transformatory różnej mocy i przeznaczenia

• wyposażenie elektryczne

• niektóre dźwignice

• urządzenia gospodarki: wodno-chemicznej i wodno-ściekowej, w tym uzdatniania wody dla potrzeb technologicznych (demineralizacja, dekarbonizacja)

Roboty budowlano- montażoweRoboty budowlano- montażowe

roboty ziemne oraz zbrojarsko-betoniarskie - w tym: na głównych obiektach jak: obudowa bezpieczeństwa i budynki pomocnicze reaktora, maszynownia, chłodnie kominowe, pompownia wody chłodzącej

montaż mechaniczny, także urządzeń, konstrukcji i układów w części jądrowej, oraz próby rozruchowe

montaż urządzeń elektrycznych i AKPiA, także w części jądrowej, oraz próby rozruchowe

montaż konstrukcji stalowych, realizacja obiektów budownictwa ogólnego

obsługa geodezyjna budowy

Skutki wejścia polskich firm do procesu tworzenia elektrowni jądrowych

Skutki wejścia polskich firm do procesu tworzenia elektrowni jądrowych

4. Opanowanie produkcji / montażu urządzeń lub konstrukcji I. kategorii bezpieczeństwa – podlegających specjalnym przepisom technicznym i normom dla EJ – będzie jednak trudne i wymaga transferu odpowiedniego „know-how”

5. Polskie firmy będą musiały wdrożyć systemy zapewnienia jakości, zgodne nie tylko z powszechnie stosowanymi standardami ISO, ale także specjalnymi normami zapewnienia jakości obowiązującymi w energetyce jądrowej

6. Efekt – podniesienie techniki i jakości produkcji i wykonawstwa na nowy światowy poziom

7. Rozwój zaplecza naukowo-badawczego, rozwój współpracy międzynarodowej, wdrożenie nawyków zgodnych z najwyższymi wymaganiami niezawodności i jakości.

Udział polskiego przemysłu w europejskiej energetyce jądrowej

Udział polskiego przemysłu w europejskiej energetyce jądrowej

1. Rozwój energetyki jądrowej w Europie UE stwarza możliwość szerokiego udziału przemysłu polskiego w odbudowie istniejących i tworzeniu nowych mocy w energetyce jądrowej

2. Wzmocnienie zaplecza naukowo – badawczego i opracowanie platformy ścisłej współpracy tego zaplecza z przemysłem stanowi obecnie najważniejsze wyzwanie dla szerokiego udziału polskich przedsiębiorstw w rozwijaniu nowych technologii we wszystkich aspektach energetyki jądrowej

3. Udział krajowych firm w realizacji elektrowni jądrowych może być znaczący i rosnący w czasie – dotychczasowe doświadczenia dowodzą, że polskie firmy są w stanie sprostać surowym wymaganiom technologicznym i jakościowym energetyki jądrowej

PodsumowaniePodsumowanie

Porównanie Polski z innymi krajami wskazuje na istotny wzrost zapotrzebowania na enegię elektryczną w najbliższych dziesięciolaciach

Węgiel kamienny i brunatny pozostaną dominującymi źródłami, ale przyrost zapotrzebowania wymaga nowych źródeł

Warunki geograficzno-klimatyczne ograniczają możliwości wykorzystania w Polsce energii wodnej i słonecznej

Wysokie koszty i niestabilność pracy ograniczają efektywność wykorzystania energetyki wiatrowej

Energetyka jądrowa jest źródłem energii mogącym zapewnić niskie ceny i bezpieczeństwo energetyczne, co może być czynnikiem przewagi polskiej gospodarki i mieć szereg pozytywnych skutków społecznych

Zaangażowanie polskiego przemysłu może być istotnym impulsem jego rozwoju