LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKAul. Lubartowska 60, 20-094 Lublintel./fax 81 532-72-97, 81 534-28-61

Internet: www.loia.pl

BIUROczynne w godzinach: 800 - 1500

środy: 800 - 1700

– sprawy dotyczące prawa wykonywania zawodu oraz składek członkowskich: codziennie w godzinach: 800 - 1300

e-mail: biuro@loia.pl

G O D Z I N Y P R Z Y J Ę Ć:

PREZESmgr farm. Tomasz Barszcz

poniedziałek 900-1200, czwartek 1200-1500

e-mail: prezes@loia.pl

V-CE PREZESmgr farm. Krzysztof Przystupa

piątek 900-1200

OKRĘGOWY RZECZNIKODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ

mgr farm. Janina Kisielewskaostatni poniedziałek miesiąca 1000-1200

DYREKTOR BIURAmgr Anna Knieć

codziennie 800-1500

e-mail: dyrektor@loia.pl

RADCA PRAWNYmgr Małgorzata Goździewska

środa, piątek 1000-1300

radca@loia.pl

Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA:90 1500 1520 1215 2006 2546 0000

Bank Zachodni WBK S.A.

SPIS TREŚCI

Od Prezesa ............................................................................................................. 2

PROBlematyka PRacy zawOdOwej aPtekaRzy

Stanowisko w sprawie stosowania tabletek zawierających octan uliprystalu .................................................................... 6

Farmaceuta, to nie tylko sprzedawca .......................................................................... 7Wpisy i skreślania farmaceutów z listy członków OIA ................................... 10Realizacja recept dla „Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi”

oraz „Zasłużonych Dawców Przeszczepu” ............................................... 13

Wiadomości

Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie ............................ 14Kalendarium prac Prezesa oraz członków ORA w Lublinie – styczeń ...... 14Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach

i gospodarowaniu odpadami ....................................................................... 16Produkty lecznicze zawierające walproinian ................................................. 19Farmakopea Polska X ......................................................................................... 20

NaUka

mgr farm. Aldona Adamska-SzewczykRośliny lecznicze w trosce o odporność ........................................................... 21

NON OmNIs mORIaR

Ś.p. Jolanta Antonina Połajdowicz (1941-2015) .................................................. 26

Duszpasterstwo Farmaceutów i Diagnostów Laboratoryjnych Archidiecezji Lubelskiej ......................... 32

3

styczeń/luty 2015 r.

OD PREZESA

Rozpoczął się nowy rok i już na jego początku mamy pierwsze zmiany przepisów prawnych, w tym szczególnie ważkie zmiany ustawy – Prawo farmaceutyczne, które obowiązują od 8 lutego b.r. Wprowa-dzają one m.in. bardzo szeroką definicję sfałszowanego produktu lecz-niczego oraz system kar związanych z uczestniczeniem w dystrybucji tych produktów. Problem, wbrew pozorom, dotyczy wszystkich aptek, ponieważ w myśl definicji, sfałszowanym produktem leczniczym jest także produkt „który został fałszywie przedstawiony w zakresie: jego historii, w tym danych i dokumentów dotyczących wykorzystanych ka-nałów dystrybucji”. Usankcjonowana i wprowadzona do ustawy zostaje też instytucja tzw. „pośrednika” w obrocie lekami. Generalnie wydaje się, że nowelizacja ustawy – Prawo farmaceutyczne zwiększa i tak już duże wpływy wytwórców na rynek detaliczny leków, co oczywiście dobrze nam nie wróży. W tym wymiarze, niestety, na część postulatów naszego środowiska ustawodawca pozostał głuchy.

Znowelizowana ustawa otwiera też drogę do zmiany wielu roz-porządzeń wykonawczych regulujących obrót produktami, w tym m.in. rozporządzenia w sprawie Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej do-tyczącego przede wszystkim obrotu hurtowego lekami, ale również mającego istotny wpływ na zaopatrzenie aptek. Liczę, że olbrzymia praca jaką wykonał cały nasz samorząd, przyniesie wymierne efekty w ostatecznym kształcie aktów wykonawczych i przyczyni się do nor-malizacji rynku leków.

Rok ten niesie także szeroką perspektywę kolejnych zmian przepisów: ponownie ustawy – Prawo farmaceutyczne, szczególnie w aspekcie przeciwdziałania wywozowi leków z Polski oraz ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia zawierającej m.in. propo-zycję nowego systemu podyplomowego kształcenia specjalizacyjnego farmaceutów.

4

Jako samorząd nie zamierzamy składać broni. Będziemy nadal podejmować stosowne działania zarówno w zakresie likwidacji pato-logicznych form dystrybucji leków jak i przestrzegania ustawowego przepisu w zakresie zakazu reklamy aptek i ich działalności.

W grudniu skierowałem wniosek do Przewodniczącej Wydzia-łu Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego w Lublinie o podjęcie działań z urzędu, zmierzających do zmiany nazwy aptek rejestrowanych w KRS poprzez nakazanie podmiotom dostosowania nazwy do obowiązujących w tym zakresie przepisów.

W wyniku uzgodnień, przy rejestracji nowych podmiotów, prze-pisy dotyczące zakazu reklamy aptek mające związek z nazwą firmy, będą szczegółowo analizowane.

Od listopada 2014 r. czekamy na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego w sprawie wszczętego postępowania w stosunku do apteki używającej w swojej nazwie słów zawierających, naszym zdaniem, znamiona reklamy. (Pierwszy wniosek w tym zakresie skie-rowaliśmy jako ORA w Lublinie do GIF jeszcze w 2013 roku) Liczy-my, że decyzja GIF w tej sprawie potwierdzi wnioski ORA w Lublinie.

Pozostały jeszcze do uporządkowania np.: wcześniej nadane na-zwy aptek (na naszym terenie do sierpnia 2013 roku) oraz postępowa-nia toczące się w sprawie tzw. „odwróconego łańcucha dystrybucji”.

Silnym echem odbił się w naszym środowisku artykuł opubli-kowany w Kurierze Lubelskim z dnia 12.01.2015 r. Zgodnie z wyja-śnieniem prokuratury, prowadzącej śledztwo w sprawie tzw. od-wróconego łańcucha dystrybucji zawartym w ww artykule, art. 127 ustawy – Prawo farmaceutyczne mówi, że karze podlega ten, kto bez wymaganego zezwolenia podejmuje działalność w zakre-sie prowadzenia hurtowni farmaceutycznej, apteki lub punktu ap-tecznego. Co prawda w ministerialnym projekcie nowelizowanej ustawy była proponowana zmiana treści ww. artykułu poprzez dodanie słów „lub wbrew jego warunkom”. Niestety nie znalazła się ona w końcowej treści zmienionej ustawy. Na marginesie należy zauważyć, że w artykule autorka użyła niedopuszczalnych i szkalują-cych nasze środowisko sformułowań obarczając odpowiedzialnością za łamanie przepisów wyłącznie farmaceutów.

5

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Tomasz Barszcz

Dodajmy, że opisane w artykule postanowienie Prokuratury Apelacyjnej w Lubinie jest postępowaniem odrębnym od postępo-wań prowadzonych przez WIF w stosunku do aptek uczestniczących w „odwróconym łańcuchu” oraz przez Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej wobec kierowników tych aptek.

W sprawach bieżących:• informuję, że od dnia 01 stycznia 2015 roku uległa zmianie kwo-

ta ryczałtu za lek recepturowy i wynosi 8,80 PLN. Jest to zwią-zane ze zmianą od dnia 1 stycznia 2015 r. minimalnego wynagro-dzenia za pracę, które obecnie wynosi 1750,00 PLN,

• przypominam, że z końcem roku upłynął niektórym członkom okres edukacyjny. Uprzejmie proszę, aby te osoby do końca marca b.r. złożyły w siedzibie Izby karty ciągłego szkolenia wraz z uzy-skanymi certyfikatami lub zaświadczeniami, celem potwierdzenia przez Radę uzyskania wymaganej liczby punktów edukacyjnych. Ci, którzy, nie posiadają właściwej liczby punktów, powinni w ww. okresie wystąpić z wnioskiem do Rady o przedłużenie czasu trwa-nia okresu edukacyjnego. Okres może być przedłużony maksymal-nie o 2 lata.

Wiemy jak wiele aptek ma kłopoty z zamówieniem niektórych leków i systematycznie spotyka się z ograniczeniami stawianymi w ob-rębie tzw. kanałów dystrybucyjnych. Ponawiam prośbę do wszystkich Koleżanek i Kolegów o zgłaszanie każdego takiego incydentu do biura Izby lub do WIF w Lublinie lub co najmniej o wypełnienie ankiety – zgłoszenia o brakach dostępnej na stronie internetowej NIA, celem podjęcia stosownych działań.

W Biuletynie została też zamieszczona opinia dotycząca praw-nych możliwości skreślenia farmaceutów z listy członków danej okrę-gowej izby aptekarskiej.

Podajemy również aktualne na 2015 rok terminy i miejsca spo-tkań Duszpasterstwa Farmaceutów i Diagnostów Laboratoryjnych Ar-chidiecezji Lubelskiej.

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZYPROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Na podstawie art. 1 ust. 1, art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 5 i 9, art. 39 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 856, z póżn. zm.), Prezydium Naczelnej

Rady Aptekarskiej wyraża następujące stanowisko:Biorąc pod uwagę działania niepożądane tabletek zawierających

octan uliprystalu i interakcje z wieloma lekami, Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej uważa, iż bezpieczniejsze dla zdrowia kobiet byłoby wydawanie tych tabletek wyłącznie na receptę, zwłaszcza że wystawienie recepty poprzedzone jest badaniem lekarskim. Jest też wówczas możliwość poinformowania kobiety o skutkach stosowania tych tabletek i przeciwskazaniach.

Zwracamy się do Prezesa Rady Ministrów, Ministra Zdrowia oraz wszystkich kompetentnych organów administracji publicznej do podjęcia bezzwłocznych, zdecydowanych i skutecznych działań w celu wprowadzenia regulacji prawnych, które zapewnią, że produkty zawierające octan uliprystalu wydawane będą wyłącznie na podstawie recepty lekarskiej.

Podkreślamy, że częste stosowanie tych tabletek powoduje zaburzenia hormonalne, rozregulowanie cyklu menstruacyjnego. Jest to duża ingerencja w układ hormonalny, co przy częstym stosowaniu może w konsekwencji stwarzać problemy z zajściem w ciążę, a później nawet przyspieszyć przekwitanie. Nie są też znane skutki oddziaływania octanu uliprystalu na płód, jeśli po zażyciu tabletki hamującej lub opóźniającej owulację dojdzie do implantacji zarodka.

Wiceprezes NRA dr Marek Jędrzejczak

Prezes NRA dr Grzegorz Kucharewicz

staNOwIskO w sPRawIe stOsOwaNIa taBletek zaWierających octan uliprystalu

7PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, 29 stycznia 2015 r.

Pani Wanda Nowicka Wicemarszałek Sejmu RP

Podczas rozmowy z red. Moniką Olejnik w porannej audycji Radia Zet 22 stycznia 2015 r. wyraziła Pani opinie, które oburzyły polskich aptekarzy. Odnosząc się do przywołanego przez dziennikar-kę stanowiska Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej z 21 stycznia 2015 r. w sprawie stosowania tabletek zawierających octan uliprystalu, powiedziała Pani: „Pamiętajmy, że rada aptekarska przy wszelkich jej zaletach to jest jednak środowisko sprzedawców. Oni mają wiedzę medyczną, nie można im tego odmówić, ale nie są ostateczną instancją w rozstrzyganiu, jak działa jakiś specyfik i w jaki sposób powinien być wydawany. Ich rolą jest sprzedawanie tego, co jest w Polsce dostępne, a nie zakazywanie i odwoływanie się na przykład do klauzuli sumienia, co też niestety się w Polsce zdarza”. Słowa te, wypowiedziane w prze-strzeni publicznej przez Posła na Sejm RP, godzą w wizerunek zawodu farmaceuty i obrażają aptekarzy, którzy w swojej praktyce zawodowej kierują się regułą salus aegroti suprema lex esto. Nie sprzyjają też bu-dowaniu zaufania między pacjentami a farmaceutami wykonującymi zawód zaufania publicznego. Dla celów stricte politycznych użyła Pani sformułowań głęboko niestosownych, świadczącego o nieznajomości faktów i deficycie wyobraźni moralnej. A przecież uczestnicząc przed dwoma laty w uroczystościach Ogólnopolskiego Dnia Aptekarza w War-szawie, miała Pani okazję poznać nasze środowisko i jego problemy. Warto przypomnieć, że wówczas składała nam Pani wyrazy uznania.

FaRmaceUta, tO NIe tylkO sPRzedawca

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Chciałbym podkreślić, że Naczelna Izba Aptekarska, której organem jest Naczelna Rada Aptekarska, wraz z okręgowymi izbami aptekarskimi stanowi samorząd zawodu aptekarskiego. Jako wicemar-szałkowi Sejmu RP znany jest Pani art. 17 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który umożliwia tworzenie samorządów zawodowych repre-zentujących osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i powierza im prawo sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem tych zawodów. Nałożenie na samorządy zawodowe tego obowiązku wynika z troski ustawodawcy o interes publiczny. Celem regulacji jest zagwa-rantowanie obywatelom odpowiedniej jakości usług w tych zawodach, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo dóbr chronionych konstytucyjnie, takich jak życie i zdrowie. Tak więc samorząd zawo-dowy jest jedną z podstawowych instytucji demokratycznego państwa prawnego. Samorząd aptekarski, działający na podstawie ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich, ma nie tylko prawo, ale i obowiązek współdziałania z organami administracji publicznej i or-ganizacjami społecznymi w sprawach związanych z wykonywaniem zawodu i innych dotyczących farmacji, a mających wpływ na ochronę zdrowia publicznego. Do podstawowych zadań samorządu należy też między innymi troska o zachowanie godności i niezależności zawodu, strzeżenie zasad etyki i deontologii zawodowej, sprawowanie pieczy i nadzoru nad wykonywaniem zawodu, a także zajmowanie stanowi-ska w sprawach organizacji ochrony zdrowia i gospodarki środkami farmaceutycznymi (art. 7 ust. l ustawy o izbach aptekarskich).

Wbrew Pani twierdzeniom stanowisko Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej nie zostało podyktowane względami ideologiczny-mi, lecz głęboką troską o bezpieczeństwo zdrowotne kobiet, które mają stosować silnie działający środek farmaceutyczny bez badania lekar-skiego. Zawarte w tym dokumencie obawy i zastrzeżenia, wyrażone przez członków Prezydium NRA na podstawie specjalistycznej wiedzy i doświadczenia, wynikają z analizy ogólnie dostępnej charakterystyki produktu leczniczego ellaOne i opinii ginekologów klinicznych.

9PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

W swoich wystąpieniach publicznych wielokrotnie podkreśla-łem, że farmaceuci, członkowie samorządu aptekarskiego, muszą być postrzegani przez polityków jako eksperci służący społeczeństwu profesjonalną wiedzą i doświadczeniem. To właśnie farmaceuci, spe-cjaliści o wysokich kwalifikacjach i dużym doświadczeniu, są tą grupą zawodową, która może wspierać działania w zakresie opieki, profilak-tyki i edukacji zdrowotnej. W swojej działalności zawodowej kierują się dobrem pacjenta. Odnosząc się do Pani wypowiedzi, chciałbym przywołać art. 3 Kodeksu Etyki Aptekarza Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi:

„Aptekarz, będąc osobiście odpowiedzialnym za wykonywaną pracę, jest wolny w podejmowaniu swoich zachowań, zgodnie ze swym sumieniem i współczesną wiedzą medyczną”. Tak więc, wbrew Pani poglądom, aptekarz nie jest sprzedawcą, a apteka nie jest sklepem z le-kami, lecz placówką ochrony zdrowia publicznego (art. 86 ustawy z 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne). Należy podkreślić, że na podstawie art. 96 ust. 4 ustawy – Prawo farmaceutyczne farmaceuta może odmówić wydania produktu leczniczego, jeżeli jego wydanie może zagrażać życiu lub zdrowiu pacjenta.

Składając ślubowanie poselskie, zobowiązała się Pani „przestrze-gać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”. Wywieranie przez wicemarszałka Sejmu RP nacisków w celu ograniczenia zagwa-rantowanych konstytucyjnie obszarów samorządności jest niedopusz-czalne i sprzeczne z zasadami demokratycznego państwa prawa.

Z poważaniemPrezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, dn. 7 stycznia 2015 r.Prezesi Rad OkręgowychIzb Aptekarskich /wszyscy/

Opiniadotycząca prawnych możliwości skreślania farmaceutów

z listy członków danej okręgowej izby aptekarskiej.

W związku z docierającymi do Naczelnej Izby Aptekarskiej in-formacjami o dokonywanych przez niektóre okręgowe izby aptekarskie skreśleń z listy członków prowadzonych przez te izby w przypadkach innych niż wskazane w art. 20 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1429), Naczelna Izba Aptekarska wyjaśnia, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, a w szczególności z art. 15 ust. l ustawy o izbach aptekarskich - listy członków okręgowych izb aptekarskich prowadzone są przez właściwe izby aptekarskie. Wła-ściwą do wpisania danej osoby na listę członków jest izba, na terenie której osoba wpisywana wykonuje zawód farmaceuty.

Na jaką listę wpisywana jest osoba, która wykonuje zawód far-maceuty na terenie dwóch lub większej ilości izb rozstrzyga art. 15 ust. 4 ustawy o izbach aptekarskich.

Ponadto, art. 15 reguluje również sytuację prawną osoby, która posiadając prawo wykonywania zawodu nie korzysta z tego prawa. Jak stanowi bowiem art. 15 ust. 5 ustawy, osoba taka może być na własną prośbę wpisana przez okręgową radę aptekarską na listę jej członków.

Wpisy i skreślania farmaceutóW z listy członkóW oia

11PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Prawo osoby niekorzystającej z prawa wykonywania zawodu dotyczy więc wpisania jej na listę, a nie skreślenia jej z listy członków.

Prawa osoby niekorzystającej z prawa wykonywania zawodu i wpisanej, na własną prośbę, na listę członków okręgowej izby ap-tekarskiej, zrównują się, po wpisie na listę, z prawami innych osób umieszczonych na tej liście, które nie korzystają z prawa wykonywania zawodu.

Lista członków prowadzona przez okręgowe izby aptekarskie obejmuje bowiem nie tylko osoby, które w dniu wpisania ich na listę nie korzystały z tego prawa, ale obejmuje również osoby, które wpraw-dzie w dniu wpisania wykonywały zawód farmaceuty, ale które już po wpisaniu na listę z takich, czy z innych przyczyn z tego prawa nie korzystają.

Jak wynika z przepisów ww. ustawy, skreślenie z listy członków okręgowej izby aptekarskiej następuje w ściśle określonych przy-padkach wymienionych enumeratywnie w art. 20 ustawy o izbach aptekarskich. Zgodnie z tym przepisem skreślenie z listy członków okręgowej izby aptekarskiej następuje wskutek śmierci, pozbawienia prawa wykonywania zawodu z mocy orzeczenia sądu aptekarskiego lub wyroku sądowego, zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu oraz przeniesienia na teren innej izby. Katalog przypadków wskazanych w art. 20 jest katalogiem zamkniętym i w całym zakresie ustawy brak jest przepisu, który uprawniałby organy samorządu zawodu farmaceu-tów do dokonywania skreśleń w przypadkach innych niż wskazane w ustawie.

Z uwagi na fakt, że sprawa ta jest szczegółowo uregulowana w przepisach ustawy poprzez ustalenie zamkniętego katalogu przy-padków, w jakich dozwolone jest skreślenie z listy członków, brak jest również podstaw, aby w tym zakresie poszczególne izby lub Naczelna Izba Aptekarska podejmowały uchwałę zmierzającą do rozszerzenia katalogu przypadków, w których skreślenie z listy jest dozwolone.

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Całościowe uregulowanie tej sprawy w ustawie powoduje, że nie można uznać aby niniejsza sprawa mogła być dodatkowo uregulowana w ramach uchwały okręgowego zjazdu (art. 27 pkt. 1), rozszerzanie za-mkniętego katalogu przypadków w których dopuszczalne jest skreślenie z listy członków oia nie może bowiem być uznane za sprawę nadającą się do uregulowania w ramach spraw objętych zakresem działania izby.

W związku z powyższym Naczelna Izba Aptekarska stojąc na stanowisku, że zgłaszane przez okręgowe izby aptekarskie przypadki wskazują jednoznacznie, że katalog skreśleń wskazany w art. 20 ustawy jest niewystarczający, nie obejmuje bowiem wszystkich koniecznych do uregulowania, uznaje, że jedynym sposobem w jaki może być on rozszerzony to zmiany przepisów ustawy o izbach aptekarskich doko-nywane w ramach prac legislacyjnych.

Z poważaniemPrezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz

Od dNIa 01 styczNIa 2015 ROkU uległa zmianie kWota ryczałtu

za lek RecePtUROwy I wyNOsI 8,80 PlN !W związku ze zmianą od dnia 1 stycznia 2015 r. minimalnego

wynagrodzenia za pracę na kwotę 1750,00 PLN, zgodnie z rozpo-rządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 września 2014 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 r. ( Dz.U. 2014 poz. 1220), uległa zmianie kwota ryczałtu za lek recepturowy i wynosi obecnie 8,80 PLN (podstawa prawna – art.6 ust. 7 ustawy o refundacji leków).

13PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

realizacja recept dla „zasłużonych honoroWych daWcóW krWi” oraz

„zasłużonych daWcóW przeszczepu”Warszawa, dn. 9 grudnia 2014 r.

Dr Grzegorz KucharewiczPrezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

Szanowny Panie Prezesie!W związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia

z dnia 19 września 2014 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” (Dz. U. z 2014 r., poz. 1360), Narodowe Centrum Krwi zwraca się z uprzejmą prośbą o pomoc w zakresie poinformowania aptek o zmia-nach wprowadzonych przez ww. rozporządzenie.

Pragniemy uprzejmie poinformować, iż do NCK napływają sy-gnały o pełnopłatnym wydawaniu leków znajdujących się w załączniku do powyższego rozporządzenia.

Natomiast na podstawie zapisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicz-nych (Dz. U. nr 164, poz. 1027 ze zm.) po okazaniu recepty wystawionej przez osobę do tego uprawnioną oraz legitymacji „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, świadczeniodawcy przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazem leków zawartych w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł „Zasłużonego Hono-rowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”.

Z poważaniemDyrektor Narodowego Centrum Krwi

dr n. farm. Jolanta Antoniewicz-Papis

14 WIADOMOŚCI

WIADOMOŚCI

Z posiedZenia okręgowej rady aptekarskiej w LubLinie

Na posiedzeniu Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w dniu 12 stycznia i 09 lutego 2015 r. podjęto uchwały w sprawach wydania prawa wykonywania zawodu, wpisania oraz skreślenia z listy członków LOIA, przedłużenia okresu edukacyjnego oraz stwierdzenia rękojmi na-leżytego prowadzenia apteki dla kandydatów na kierowników. Wydano opinie dotyczące otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki przez:• mgr farm. Mariolę Pietras-Truk w Krzczonowie, ul. Żeromskiego 12,• „Apteka Olejnik i Spółka” Sp. j. w Milejowie, ul. Partyzancka 11,• mgr farm. Iwonę Czaban w Bychawie, ul. Piłsudskiego 18,• mgr farm. Marcina Błaszczuka w Chełmie, ul. Witosa 31, • LM Farmacja Choma Sp. j. w Parczewie, al. Zwycięstwa 9.

red.

KALENDARIUM PRAC PREZESA ORAZ CZŁONKÓW

OKRĘGOWEJ RADY APTEKARSKIEJ W LUBLINIE

STYCZEŃ 2015 r.

09.01. – odbyło się posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania za-wodu i rękojmi. W posiedzeniu udział wzięli: dr n. farm. Tomasz Baj – przewodniczący, mgr farm. Krzysztof Przystupa, mgr farm. Tomasz Barszcz – członkowie. Komisja po zapoznaniu

15WIADOMOŚCI

się z dokumentami, pozytywnie zaopiniowała 10 wniosków kandydatów na kierowników aptek.

12.01. – odbyło się posiedzenie Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lu-blinie, w trakcie którego rozpatrzono:

– 1 wniosek o przyznanie prawa wykonywania zawodu,

– 3 wnioski o skreślenie z listy członków LOIA,

– 3 wnioski o wpisanie na listę członków LOIA,

– 7 wniosków o przedłużenie okresu edukacyjnego,

– 6 wniosków o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki.

15.01. – V-ce Prezes Rady mgr farm. Krzysztof Przystupa uczestniczył w posiedzeniu Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej. Na zapro-szenie Prezesa NRA dr Grzegorza Kucharewicza w Prezydium NRA uczestniczył również Prezes ORA w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz, na którym przedstawił problem wpisów do KRS podmiotów rejestrujących nazwy firm, naruszające zakaz reklamy aptek i ich działalności. Ponadto przedstawił uwagi dotyczące skutków wejścia w życie z dniem 08.02.2015 r. znowelizowanej ustawy – Prawo farmaceutyczne.

21.01. – V-ce Prezes Rady mgr farm. Krzysztof Przystupa wziął udział w posiedzeniu Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej. Ponownie na zaproszenie Prezesa NRA, Prezes ORA w Lublinie uczestniczył w posiedzeniu Prezydium NRA. W związku z pra-cami nad projektem kolejnej zmiany ustawy – Prawo farmaceu-tyczne i niektórych innych ustaw i zaplanowanym posiedzeniem Sejmowej Komisji Zdrowia w dniu 23.01.2015 r. Prezes złożył uwagi opracowane przez ORA w Lublinie.

Przygotowałamgr Anna Knieć

Dyrektor Biura LOIA

16 WIADOMOŚCI

Zbliża się termin obowiązkowego składania rocznego sprawozda-nia o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami w terminie do dnia 15 marca 2015 roku za poprzedni rok.

Kierownicy aptek wszyscy

Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie przypomina, że zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 1 i art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach ( Dz.U. 2013 nr 21 z późn. zm.), wytwórca odpadów zobowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów ma obowiązek składania rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i go-spodarowaniu odpadami w terminie do dnia 15 marca 2015 roku za poprzedni rok kalendarzowy marszałkowi województwa właściwe-mu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy lub ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania lub przetwarzania odpadów.

Przez wytwórcę odpadów ( zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 cyt. ustawy o odpadach ) rozumie się każdego, którego działalność lub by-towanie powoduje powstanie odpadów oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów (...).

Zbiorcze zestawienie danych o odpadach należy sporządzić na dotychczasowych wzorach formularzy stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzoru formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach ( Dz.U. Nr

roczne spraWozdanie o WytWarzanych odpadach I gOsPOdaROwaNIU OdPadamI

17WIADOMOŚCI

249, poz. 1674).

Jeżeli podmiot zobowiązany do przekazywania danych o odpa-dach nie wykonuje tego obowiązku albo wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze.

Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach należy kierować na adres:

Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego Departament Rolnictwa i Środowiska

ul. Lubomelska 1-3 20-076 Lublin

W przypadku składania sprawozdań osobiście należy odebrać potwierdzenie przyjęcia na drugim egzemplarzu lub odpisie ( kopii) sprawozdania, w przypadku zaś przekazywania za pośrednictwem poczty należy dokonywać przesyłki za potwierdzeniem nadania (dowód złożenia lub nadania winien być przechowywany u przedsiębiorcy).

Jednocześnie przypominamy, aby w przypadku zaprzestania działalności (likwidacji apteki) poinformować o tym fakcie Urząd Marszałkowski na wyżej wskazany adres.

Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Tomasz Barszcz

Zgodnie z odpowiedzią Ministerstwa Środowiska udzieloną Naczelnej Izbie Aptekarskiej w aptekach mogą wystąpić odpady o na-stępujących kodach:

18 01 08* – leki cytotoksyczne i cytostatyczne18 01 09 – leki inne niż wymienione w 18 01 0818 01 06* – chemikalia, w tym odczynniki chemiczne zawierające

substancje niebezpieczne18 01 07 – chemikalia, w tym odczynniki chemiczne , inne niż wy-

mienione w 18 01 06

18 WIADOMOŚCI

16 03 03* – nieorganiczne odpady zawierające substancje niebez-pieczne

16 03 04 – nieorganiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 03. 16 03 80

Ponadto w aptece mogą powstawać odpady o następujących kodach:15 01 01 – opakowania z papieru i tektury15 01 02 – opakowania z tworzyw sztucznych15 01 07 – opakowaniu ze szkła16 02 13* – zużyte świetlówki16 02 14 – zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne16 02 16 – wkłady do drukarek i kserokopiarek6 03 04 – gaśnice

W aptekach mogą być również zbierane przeterminowane leki, które zostaną przyniesione przez pacjentów. Tego typu odpady są za-klasyfikowane pod kodem: 20 01 31 oraz 20 01 32 i nie powinny być ujmowane w niniejszym sprawozdaniu.

Przeterminowane leki wytworzone w aptece klasyfikowane są pod kodem: 18 01 08 i 18 01 09.

Wynajmę lokal pod aptekęw Puławach, ul. Kilińskiego 20

obok Przychodni.

Tel. kontaktowy: 668-755-641

19WIADOMOŚCI

22 grudnia 2014

Komunikat do fachowych pracowników ochrony zdrowia

Produkty lecznicze zawierające walproinian: ryzyko zaburzeń rozwoju dziecka będących wynikiem przebiegu ciąży

Celem tego pisma jest poinformowanie w uzgodnieniu z Europej-ską Agencją Leków (EMA) oraz U rzędem Rejestracji Produktów Lecz-niczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych o ważnych, nowych informacjach oraz o rozszerzonych ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa stosowania leków zawierających walproinian, będących wynikiem zakończenia przeglądu o zasięgu europejskim.

Podsumowanie:• U dzieci narażonych w życiu płodowym na walproinian istnieje

wysokie ryzyko poważnych zaburzeń rozwojowych (do 30-40% przypadków) i (lub) wrodzonych wad rozwojowych (w około 10% przypadków).

• Walproinianu nie należy przypisywać dzieciom płci żeńskiej, nastolatkom płci żeńskiej, kobietom w wieku rozrodczym łub kobietom ciężarnym, chyba że inne metody leczenia nie są skuteczne lub nie są tolerowane.

• Leczenie walproinianem musi być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza specjalizującego się w leczeniu padaczki lub choroby afektywnej dwubiegunowej.

• Należy ostrożne wyważyć korzyści leczenia walproinianem w stosunku do zagrożeń przy pierwszym przepisaniu walpro-inianu, w rutynowych kontrolach leczenia, gdy dziecko płci żeńskiej osiąga wiek dojrzewania oraz gdy kobieta planuje ciążę lub zajdzie w ciążę.

produkty lecznicze zaWierające Walproinian

20 WIADOMOŚCI

• Należy upewnić się, że wszystkie pacjentki są poinformowane i rozumieją:zagrożenia związane ze stosowaniem walproinianu w ciąży;potrzebę stosowania skutecznej antykoncepcji;potrzebę regularnej kontroli leczenia;potrzebę niezwłocznej konsultacji, jeśli pacjentka planuje

ciążę lub zajdzie w ciążę.

Szczegółowe informacje dotyczące kwestii bezpieczeństwa i za-leceń znajdą Państwo na stronie internetowej Lubelskiej OIA: http://www.loia.pl/news/1695/1/komunikat-do-fachowych-pracownikow--ochrony-zdrow.html

Informujemy, że ukazała się Farmakopea Polska X, która obowiązuje od 1 stycznia 2015 r. Jak podaje URPLWMiPB dział „Monografie narodowe” obejmuje 77 monografii przeniesionych z wydania IX FP (dla mieszanek ziołowych, dla substancji roślinnych i substancji pomocniczych, dla preparatów galenowych, tekst Zasady tworzenia nazw dla substancji do celów farmaceutycznych oraz monografię Aqua pro usu officinale określającą wymagania dla wody stosowanej w recepturze aptecznej). Działy „Wykaz dawek” oraz „Wykaz substancji bardzo silnie działających, silnie działających oraz środków odurzających” obejmują takie wykazy zamieszczone w FP IX, uzupełnione o nowe substancje czynne, dla których monografie wprowadzono w Ph. Eur. 8.0 – 8.2. W zakresie opublikowanych materiałów FP X 2014 zastępuje dotychczasowe wydania Farmakopei Polskiej.

Na podstawie:KOMUNIKAT PREZESA URZĘDU REJESTRACJI PRODUKTÓW LECZNICZYCH,

WYROBÓW MEDYCZNYCH I PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH, Dziennik Urzędowy z dnia 1 grudnia 2014 r,, poz. 1.

FaRmakOPea POlska X

21NAUKA

NAUKA

Odporność w rozumieniu potocznym to brak podatności organi-zmu na działanie czynników zewnętrznych, które mogą w nim wywołać negatywne skutki. Do takich czynników można zaliczyć: grzyby, wirusy, bakterie chorobotwórcze, ich toksyny, ale także inne substancje szkodli-we. Spadek odporności obserwuje się szczególnie wtedy, gdy wzrasta kontakt z wyżej wymienionymi czynnikami, ale także w sytuacji, gdy następuje obniżone przyswajanie pokarmów, wyczerpująca choroba lub przebyte długie lub silne leczenie farmakologiczne. Nie zależnie od przyczyny skutkuje określonymi objawami: łatwą zapadalnością na infekcje, problemami skórnymi, czy ogólnym osłabieniem. Aby uniknąć spadku odporności lub ją nieco wzmocnić, warto sięgnąć po dobroczynne właściwości niektórych ziół. Zawarte w nich składniki wspomagają nasz układ immunologiczny i walkę z patogenami.

Na szczególną uwagę zasługują rośliny bogate w NNKT, czyli w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe tzw. witaminę F. Wśród nich najważniejsze to kwas linolowy i kwas linolenowy. Występują one w takich olejach roślinnych jak: słonecznikowy, sojowy, rzepakowy, lniany, krokoszowy czy w oliwie z oliwek. Biorą one udział w reakcjach zapalnych oraz wspomagają funkcje naturalnych barier ochronnych skó-ry dla organizmów chorobotwórczych. Na przykład kwas γ-linolenowy zawarty w oleju z nasion wiesiołka uczestniczy w produkcji prostaglan-dyn, które poprawiają działanie układu immunologicznego. [1]

Obecnie bardzo popularny jest olej z nasion czarnuszki (Nigella nigra), czyli rośliny nazywanej „złotem faraonów”. Obok cennych NNKT roślina ta zawiera witaminy i minerały oraz olejek eteryczny. [2]

rośliny lecznicze W trosce o odporność

22 NAUKA

Można z niej sporządzić mocno aromatyczny napar i pić 1–2 razy dziennie, wyciąg alkoholowy lub pić sam olej. Stymuluje naturalne siły odpornościowe organizmu, pobudza trawienie, łagodzi objawy niestrawności takie jak: wzdęcia, uczucie pełności, czy zbyt mała czyn-ność wydzielnicza. [3] Działa przeciwgrzybiczo, przeciwbakteryjnie oraz odtruwająco. Nasiona doskonale komponują się z pieczywem oraz twarożkiem.

Nie od dziś wiadomo także, iż działanie uodparniające posiada aloes, a przede wszystkim żel i sok aloesowy. Żel aloesowy zawiera bowiem glikoproteiny, śluz i polisacharydy, kwas salicylowy i terpeny. Jest naturalnym immunostymulatorem, łagodzi stany zapalne i odkaża skórę i błony śluzowe. Obok korzystnego wpływu na odporność, popra-wia trawienie. W lecznictwie używane są wodne wyciągi z liści aloesu drzewiastego i zwyczajnego. Zaleca się je pić codziennie przez okres minimum 2 tygodni. Napar z aloesu z kolei ułatwia wypróżnianie.[4]

Warto wspomnieć też o zielu jeżówki purpurowej (Echinacea purpurea). Stanowi ona źródło polisacharydów pobudzających granulo-cyty i makrofagi. Stymuluje proces fagocytozy oraz wydzielanie inter-feronu. Udokumentowano także jej aktywność przeciwwirusową. Inny gatunek – jeżówka wąskolistna (Echinacea angustifolia) obok cukrów złożonych zawiera echinokozyd – glikozyd fenolowy, który wchodzi w skład preparatów uodparniających, gdyż pobudza fagocytozę. Można stosować ją profilaktycznie oraz w przebiegu infekcji układu oddecho-wego. [5] Według wskazań preparatów w postaci wyciągu z jeżówki, czas trwania kuracji winien wynosić 2-4 tygodnie, po którym należy zrobić 2 tygodniową przerwę.

Korzeń żeń-szenia (Panax ginseng) jest naturalnym środkiem adaptogennym. Poza właściwościami zwiększania wydolności fizycznej i umysłowej poprzez zawarte w nim panaksozydy, podnosi odporność i poprawia funkcje układu hormonalnego. [6] Można zażywać go w kompleksie z witaminami lub osobno.

23NAUKA

Obecnie coraz częściej zalecany jest wyciąg z pelargonii afry-kańskiej (Pelargonium africanum). W fitoterapii wykorzystuje się jej korzeń, który wykazuje toksyczne działanie na bakterie i grzyby wywołujące infekcje układu oddechowego oraz na wirus opryszczki. W badaniach dowiedziono także, że ekstrakty z pelargonii podwyższają wydzielanie interleukiny -1, interleukiny -12 oraz czynnika TNF – alfa.[7] Suplementy diety zawierające korzeń pelargonii podobnie jak pre-paraty z jeżówki przyjmuje się przez 14 dni. Zaleca się je szczególnie w okresie jesienno–zimowym.

Niezawodnym może okazać się również picie ziela czystka siwego (Cistus incanus). W jego składzie dominują związki fenolowe, flawo-noidy oraz garbniki. Posiada właściwości przeciwwirusowe, przeciw-bakteryjne i przeciwzapalne. Poleca się jego stosowanie przy obniżonej odporności. W medycynie tradycyjnej krajów śródziemnomorskich uchodził za roślinę zwalczającą stany zapalne układu pokarmowego, moczowego oraz jako środek pomocniczy w leczeniu reumatyzmu. [8]

Jedną z ciekawych roślin jest jemioła pospolita (Viscum album). Zawiera ona wiskotoksyny i białka o właściwościach immunosty-mulujących. W Niemczech stosuje się je w leczeniu onkologicznym. Z uwagi jednak na postać parenteralną podawania wiskotoksyny oraz niestabilność termiczną innych, obecnych w niej substancji, ekstrakty lub domowe przetwory powinny być raczej stosowane pod kontrolą lekarza. [9]

W okresie, w którym jesteśmy narażeni na kontakt z czynnikami obniżającymi odporność, warto sięgnąć po surowce witaminizujące. Należą do nich przede wszystkim rośliny zawierające znaczne ilości witaminy C, która często skraca okres przeziębienia, czyli: malina wła-ściwa, dzika róża, acerola, bez czarny, aronia, czarna porzeczka, cytrusy oraz po prawdziwe koktajle wielowitaminowe, tak jak: sok z buraków, pokrzywa, czy zielony jęczmień. [10] Te ostatnie zawierają znaczne ilości żelaza i kwasu foliowego oraz witamin i soli mineralnych.[11]

24 NAUKA

Zaleca się je osobom po przebytej chorobie, kobietom w ciąży oraz osobom starszym w celu wzmocnienia organizmu. Na szczególną uwagę zasługuje zielony jęczmień (Hordeum vulgare), który niesie w sobie bogactwo rozmaitych związków, wpływających korzystnie na funkcjo-nowanie wielu układów oraz wspomaga terapię cukrzycy, nadciśnienia i miażdżycy. Dzięki obecności ciał czynnych, między innymi błonnika, stał się bardzo popularny w dietach odchudzających, oczyszczających oraz odkwaszających. Można dodawać go do potraw i soków na zimno oraz zażywać w formie płynnej lub kapsułek. [12]

Na koniec nie sposób wspomnieć o stosowaniu miodu i mleczka pszczelego podczas zwiększonego ryzyka infekcji, szczególnie dróg oddechowych. Miód zawiera około 300 zbadanych substancji, zaś źródło, z którego pochodzi decyduje o jego przeznaczeniu. Na okres zimowy poleca się spożycie miodu malinowego, lipowego oraz miodów z drzew iglastych. Pierwszy z nich stanowi źródło witaminy C, rozgrze-wa i działa napotnie. Pobudza wytwarzanie śliny, przez co powoduje odpowiednie nawilżenie podrażnionej błony śluzowej jamy ustnej i gardła oraz chroni w pewien sposób organizm przed wnikaniem pato-genów. Miód lipowy łagodzi stres i nerwowość, szczególnie związane z wyczerpującą chorobą, a jak wiadomo stres wpływa niekorzystnie na odporność. Ponadto podobnie jak miód malinowy działa rozgrzewająco, co sprawdza się w początkowej fazie przeziębienia. Miody spadziowe są wyraziste w smaku i mogą wspomagać leczenie infekcji oskrzeli. [13]

Mleczko pszczele obok witamin i mikroelementów zawiera cen-ne aminokwasy, kwasy organiczne i cukry. Zaleca się je po operacji, długotrwałym leczeniu oraz w kuracjach oczyszczających. W celu utrzymania odpowiedniej odporności zaleca się dawkę do 100 mg dziennie przez około miesiąc. Poza działaniem immunostymulującym przyspiesza regenerację tkanek, odkaża i oczyszcza organizm z toksyn poprzez poprawę przemiany materii. [14]

25NAUKA

Nie zależnie od tego, w jaki sposób wspomagana jest praca układu odpornościowego, ważna jest odpowiednio zbilansowana dieta, określona ilość pokarmu i wody spożywana na dobę, unikanie stresu i czynników mogących zaburzyć naturalną homeostazę organizmu. Nie powinno zabraknąć odpowiedniej dawki ruchu, minimum raz w tygo-dniu oraz innych zachowań kształtujących zdrowy styl życia.

mgr farm. Aldona Adamska-Szewczyk

Piśmiennictwo:1. Wawer I.: Suplementy diety dla Ciebie, 90-97, 2009.2. http: ziola-od-kuchni.blog.pl [dostęp w dniu 12 stycznia 2015]3. Rozanski.li/p=280 [dostęp w dniu 12 stycznia 2015]4. Matławska I.: Farmakognozja, 166-167, 2005.5. Kohlmünzer S.: Farmakognozja, 227, 596, 2000.6. Lamer – Zarawska E.,Kowal-Gierczak B.,Niedworok J. [red].: Fitoterapia i leki

roślinne, Wyd. Lekarskie PZWL, s. 438-440, Warszawa, 2007.7. Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Wilczek K.: Pelargonia – kariera niedoce-

nianej rośliny ozdobnej, Lek w Polsce, vol. 23, nr 3’13 (263).8. Różański H.: Rozmyślania nad czystkiem – Cistus, Medycyna dawna i współ-

czesna, [25.11.2014].9. Zapała Ł., Lasek W.: Naturalne immunostymulatory egzogenne, Postępy biologii

komórki, tom 34, nr 3, 581-594, 2007.10. Douglas R.M., Hemila H.,D’Souza R., I inni.: Vitamin C for preventing and

treating the common cold. Cochrane Database Syst Rev.: CD000980, 2004 (4).11. Szymanderska H., Z łąki na talerz, 167-169, 2014.12. http: //ziola-od-kuchni-blog.pl/ [dostęp w dniu 12 stycznia 2015]13. Adamska-Szewczyk A.: Miód – słodycz i lekarstwo od natury, dziecisawazne.pl.14. Jędrzejko K., Malcher J.: Propolis, mleczko, wosk – część czwarta, Panacea 3

(24), 20-21, lipiec – wrzesień 2008.

26 NON OMNIS MORIAR

NON OmNIs mORIaR

Uroczystość pogrzebowa odbyła się 31 stycznia 2015 r. w Kościele pw. Św. Ducha w Chełmie. Oprócz Rodziny i Bliskich wzięli w niej udział przyjaciele, współpracownicy, znajomi, którzy licznie przybyli na Mszę św., dając tym wyraz jak bardzo ś.p. Jolanta była nam wszystkim bliska. W cie-płych i ujmujących słowach pożegnał Ją ksiądz Sławomir Jarocki – wikariusz parafii. Mówił o cierpieniu, o żalu rozstania, bólu który pomimo głębokiej wiary nie odchodzi szybko i o niezwykłej radości i pogodzie ducha, które ś.p. Jolanta zachowała do ostatnich chwil życia. Przeczytał krótkie wspomnienie, napisane przez Męża Witolda, które poniżej zamieszczamy. [red.]

W dniu 1 marca 2015 r. w Kościele pw. Św. Ducha w Chełmie zostanie odprawiona Msza św. w intencji ś.p. Jolanty Połajdowicz.

ś.p. jolanta antonina połajdoWicz

Z głębokim żalem zawiadamiam, że w dniu 23 stycznia 2015 r.w wieku 73 lat zmarła

Ś † Pjolanta połajdoWicz

mgr farmacji

Rodzinie i wszystkim Bliskim składam wyrazy szczerego współczuciaw imieniu własnym oraz członków Lubelskiej Okręgowej Izby

Aptekarskiej

PrezesOkręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Tomasz Barszcz

27NON OMNIS MORIAR

Jolanta Antonina Połajdowicz z domu Jurkiewicz urodziła się w dniu 16 marca 1941 roku w Tyszowcach. Jej rodzice pracowali w cukrowni Wożuczyn, a rodzina była związana z cukrownictwem od kilku pokoleń.

Liceum kończyła w Tyszowcach, zawsze mile wspominając swo-ich kolegów i wychowawców. Była żywo związana ze swoja szkołą, jeszcze w roku ubiegłym uczestniczyła w jubileuszowym zjeździe ab-solwentów. Studia wyższe odbywała na Wydziale Farmacji Akademii Medycznej w Lublinie, uzyskując dyplom magistra farmacji w roku 1965. Pierwszą pracę zawodową rozpoczęła w aptece magistra Janusza Papużyńskiego przy ulicy Sienkiewicza w Chełmie. Następnie długie lata pracowała w aptece kolejowej w „Gmachu”. Końcowym etapem działalności zawodowej była praca w Inspektoracie Farmaceutycznym w Chełmie. Poznała tam apteki regionu chełmskiego, pamiętając per-sonel wszystkich aptek z imienia i nazwiska.

Zawsze widziała w pacjencie chorego człowieka, któremu starała się pomóc i ulżyć w cierpieniu. Wykazywała wrodzoną cierpliwość w stosunku do osób starszych. Była ciekawa życia, ludzi i przyrody. Podczas pracy w Inspektoracie zauważyła iż każda apteka ma swoją bogatą historię opartą na kulturze chrześcijańskiej. W ten sposób na-rodziła się jej pasja dokumentowania historii tych terenów, sięgając na przykład odległych czasów rodu Sobieskich.

Wyniki swoich dociekań publikowała systematycznie w Biule-tynie Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, będąc członkiem jego Komitetu Redakcyjnego. Takich publikacji powstało ponad sto, dotyczy-ły też zmarłych farmaceutów. Najważniejsze publikacje prezentowała na corocznych Krajowych Sympozjach Historii Farmacji. Efektem tej pracy było wydanie książki pt. „Farmacja bliżej nas”. Miała już przy-gotowaną większą część materiałów do drugiego tomu.

Inną prywatną pasją było udokumentowanie bogatej przeszłości swojej rodziny. Ta praca też nie została ukończona.

W roku 1964 zawarła związek małżeński z Witoldem i już na zawsze stała się aktywną obywatelką Chełma i jego historii. Małżon-kowie doczekali się dwóch córek i dwóch wnuków, będących radością

28 NON OMNIS MORIAR

ich życia. Mimo wielu trudności małżeństwo było udane. Jego zwień-czeniem była uroczystość 50-lecia pożycia małżeńskiego obchodzona przez nich w roku ubiegłym.

Rozpierała ją energia działania, była długoletnim przewodni-czącym chełmskiego koła Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Efektem tej działalności jest kilkanaście tomów kronik, które teraz stanowią dokument o pracy miejscowych farmaceutów na przestrzeni kilkudziesięciu już lat.

Organizowała spotkania z różnymi ważnymi osobistościami życia farmaceutycznego. Z jej inicjatywy odbywały się spotkania opłatkowe aptekarzy, a od 16-tu lat coroczne msze święte za zmarłych farmaceutów ziemi chełmskiej i wykładowców Wydziału Farmacji Akademii Me-dycznej w Lublinie. Nasz kościół Świętego Ducha był też miejscem jednej z takich uroczystości.

Inną stroną życia Jolanty było środowisko parafii Świętego Du-cha. Wraz z mężem uczestniczyli we wszystkich etapach jej budowy materialnej i duchowej. Cieszyli się każdym jej sukcesem. Można powiedzieć iż dojrzewali i krzepli razem z Parafią.

Ciekawe były ich spotkania z księdzem kanonikiem Marianem Wysockim. Potrafili interesująco opowiadać sobie o wielu mało znanych sanktuariach Maryjnych w Polsce.

Jej jednym z ostatnich marzeń, już w czasie choroby, było po-nowne odwiedzenie grobu naszego pierwszego proboszcza.

Jolanta za pośrednictwem rodziny przeprasza wszystkie osoby, które do Niej dzwoniły, że nie odbierała telefonów - nie dawała już rady. Była jednak wdzięczna za każdy wyraz pamięci wszystkich: rodziny, przyjaciół, znajomych i sąsiadów.

Po długiej wyczerpującej chorobie zmarła w dniu 23 stycznia 2015 roku. Rodzina tą drogą wyraża wyrazy podziękowania za opiekę i wszelkie starania ratowania życia Jolanty całemu zespołowi lekar-skiemu i pielęgniarskiemu Oddziału Hematologii Szpitala w Chełmie. Panie Wielki Boże zapłać.

29NON OMNIS MORIAR

„A sam zawód, a właściwie jego wykony-wanie niosło i smutne chwile i śmieszne, i ra-dosne, jakie zwykle niesie życie. Ale cieszę się ogromnie, że nie przypadły na moją działalność zawodową dramatyczne i tragiczne lata wojny, które mimo, że minęły dawno, zaważyły na losach mojego pokolenia. Jednocześnie jestem bardzo dumna i wdzięczna losowi, że na lata mojego życia przypadł pontyfikat Jana Pawła II – Wielkiego Człowieka, Wielkiego Polaka i Wielkiego Kapłana. Jego wielkość, mimo wal-

ki z chorobami i starczą niemocą, uświadamiała innym, w tym mnie, własną niedoskonałość. Ale ja nie wstydzę się swoich chrześcijańskich korzeni jak Europa.

A praca w zawodzie, który był bardzo potrzebny ludziom, niósł im pomoc w cierpieniach, wspomagał w trudnych chwilach życia, ale łączył też w radościach i chwilach sukcesów – pokonaniu choroby, da-wała ogromną satysfakcję i poczucie właściwego wyboru, dokonanego przecież w młodości.

Przygoda z farmacją mogła się skończyć na egzaminie wstępnym , a trwa całe życie. Powinnam więc dziękować tym, dzięki którym tak się stało. I robię to w różnych formach, raz mniej udolnie, raz bardziej.

Więc raz jeszcze – dziękuję.”

Fragment rozdziału „Farmacja w moim życiu” z książki „FAR-MACJA bliżej nas” autorstwa ś.p. Jolanty Połajdowicz, wydanej w Chełmie w 2013 r.

Pamiętajmy…

30 NON OMNIS MORIAR

Każda śmierć, każde odejście czło-wieka z tego świata sprawia nam ból. Na każdą śmieć reagujemy jednakowym cier-pieniem. Wreszcie zawsze zastanawiamy się, dlaczego śmierć przyszła tak wcześnie. Zawsze w takich momentach przypomina-my sobie o jakże słynnym wierszu księdza Twardowskiego Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą.

I dzisiaj kiedy przyszliśmy pożegnać naszą Koleżankę mgr farmacji Jolantę Po-łajdowicz te same myśli i uczucia są obec-ne w naszych sercach.

Mgr farmacji Jolanta Połajdowicz urodziła się 16 marca 1941 roku w Tyszowcach, gdzie ukończyła szkołę średnią uzyskując świa-dectwo dojrzałości. Właśnie w Tyszowcach zafascynowała się far-macją. Chodziła do miejscowej apteki, rozmawiała z miejscowymi farmaceutami, a byli to wówczas znakomici aptekarze i właśnie tutaj podjęła decyzję o studiach farmaceutycznych. Wstąpiła na Wydział farmaceutyczny lubelskiej Akademii Medycznej i otrzymała w roku 1965 tytuł magistra farmacji. Powróciła do kochanego Chełma i roz-poczęła długoletnią pracę w aptekach, początkowo w kolejowej służbie zdrowia, gdzie pracowała 27 lat i przeszła wszystkie szczeble kariery zawodowej, następnie w aptekach otwartych, a ostatnim miejscem Jej pracy była inspekcja farmaceutyczna. W Chełmie wyszła za mąż i tu przyszły na świat dwie córki. Oprócz pracy zawodowej zajęła się hi-storią farmacji. Była to Jej wielka pasja. Tę pasję uprawiała z ogrom-nym zaangażowaniem i wkładała w to całe serce. Pisała o historii

Mgr farmacji Jolanta Połajdowicz nie żyje

31NON OMNIS MORIAR

aptek ziemi chełmskiej, o znakomitych aptekarzach, o wydarzeniach związanych z farmacją. Opisywała liczne ciekawostki przyrodnicze, historyczne, a także fakty z życia codziennego. Priorytetem było pro-pagowanie wiedzy historycznej o farmacji i jej przedstawicielach. Pi-sała artykuły i wspomnienia pośmiertne o aptekarzach, zamieszczając je w Biuletynie Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej i Gazecie Farmaceutycznej. W swoim dorobku ma liczne publikacje przygoto-wywane na sympozja historii farmacji. Jest autorką książki „Farmacja bliżej nas”. Przytacza w niej i ciepło z empatią opisuje postaci, które na trwałe wpisały się w historię ziemi chełmskiej.

Człowiek tak długo żyje jak długo istnieje w naszej pamięci. Wreszcie każdego człowieka oceniamy za jego czyny, których doko-nał za życia.

Mgr farmacji Jolanta Połajdowicz była osobą o pogodnym uspo-sobieniu, kochała ludzi i oni Ją kochali. Należała do pokolenia farma-ceutów, którzy traktowali zawód aptekarza jak posłannictwo. Wiedzia-ła że siła farmacji zależy od nas samych, że jedynie integracja zawodu, uczciwość i głęboka wiedza stanowią o naszej sile. Wiedziała, że nie wolno zapominać o naszej przeszłości, o ludziach którzy „tworzyli farmację” i właśnie między innymi dlatego z taką pasją zajmowała się historią.

Droga Koleżanko! Przez całe życie miałaś w otoczeniu życz-liwych Ci ludzi, bo i Ty im dawałaś swoją życzliwość na co dzień. Mogłaś jeszcze tak wiele dla zawodu zrobić, mogłaś wiele napisać, mogłaś jeszcze i powinnaś być wśród nas. Byłby czas, żeby podzię-kować Ci za godne życie, za życzliwość, w nieco innej formie niż teraz. Pożegnanie Ciebie i słowa, które dzisiaj wypowiadam przyszły za szybko. Odeszłaś od nas nie w porę. Za wcześnie. Trudno się z tym pogodzić.

Żegnam Cię w imieniu prezesów i całej Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, w imieniu Nadzoru Farmaceutycznego, w imieniu kolegów i przyjaciół. W imieniu Tych, którym całe życie byłaś tak bardzo potrzebna. Można z powagą i czystym sumieniem stwierdzić,

32 NON OMNIS MORIAR

że całym swoim godnym życiem Zasłużyłaś, aby zapisać się na trwale wśród „Tych Którzy Tworzyli Farmację”. Spoczywaj w pokoju.

mgr farmacji Janusz KisielewskiLublin-Chełm 31.01 2015 r.-

Pożegnanie wygłoszone w kościele św. Ducha w Chełmie w czasie pogrzebu śp. mgr farmacji

Jolanty Połajdowicz w dniu 31.01.2015 r.

PLAN PRACY W ROKU 2015Data Miejsce Charakter

20 – 22 marca Nałęczów – Dom Rekolekcyjny („Jabłuszko”)

Rekolekcje wielkopostne

zamknięte

19 kwietnia, godz. 11.00

Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska (Lublin, ul.

Lubartowska 60)Spotkanie formacyjne

17 maja, g. 11.00

Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska (Lublin, ul. Lubartowska 60)

Spotkanie formacyjne

21 czerwca, g. 10.30 Kościół parafialny – Dys Msza św. i zakończenie roku pracy

Powyższy harmonogram może w razie konieczności ulegać zmianie. Informacje zawsze będą podawane na bieżąco na stronie internetowej Duszpasterstwa.

Ks. Tomasz DumańskiDuszpasterz Archidiecezjalny

Farmaceutów i Diagnostów Laboratoryjnychhttp://adaflublin.wordpress.com, Tel. 81 756 13 75, 500 00 43 50

duszpasterstWo farmaceutóW i diagnostóW laboratoryjnych archidiecezji lubelskiej

Wydawca:Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska, ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin

Redakcja:mgr farm. Alicja Baj, dr n. farm. Tomasz Baj

Komitet Redakcyjny:mgr farm. Tomasz Barszcz, mgr Małgorzata Gęca-Goździewska,

mgr Anna Knieć, mgr farm. Marian Mikulski, mgr farm. Krzysztof Przystupa

Okładka: fragment obrazu mgr Krystyny Głowniak

Adres redakcjiLubelska Okręgowa Izba Aptekarska, ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin,

e-mail: biuletyn@loia.pl;tel. kom. 606 332 810 lub 660 739 780

Redakcja oraz Rada OIA w Lublinie nie odpowiada za treść ogłoszeń, tekstów sponsorowanych i reklam oraz zastrzega sobie prawo dokonywania

skrótów i zmian tytułów zamieszczanych tekstów.

Zamówienia prosimy składać w terminie do dnia 20 każdego miesiąca.

Kupując preparaty z miejsc oznaczonych logo akcji pomagasz

Każdy z nas może zostać PRZYJACIELEM MAŁEGO KSIĘCIA

Wybierając produkty z miejsc oznaczonych logo akcji stajesz się przyjacielem dzieci – podopiecznych Lubel-skiego Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia. Część zysku ze sprzedaży tych produktów zostanie przekaza-na na potrzeby podopiecznych hospicjum.

Choroba dziecka to dla wielu z nas ogromny cios, szcze-gólnie gdy zabraknie nadziei. Państwowa służba zdro-wia z wielu powodów nie jest w stanie otoczyć właściwą opieką dzieci, które gasną…

Pragniemy wspomóc lubelskie hospicjum w  realizacji potrzeb odchodzących dzieci.

Poprzez tak mały gest zapewnisz dziecku możliwie naj-lepszą opiekę w  czasie, który pozostał mu wśród nas. Możesz zrobić tak wiele, gdy po ludzku nic już nie da się zrobić.

Przyjaciel Małego Księcia to akcja marketingowo-spo-łeczna prowadzona przez Hurtownię Farmaceutyczną Lubfarm S.A. i Lubelskie Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia we współpracy z wybranymi producen-tami z branży farmaceutycznej.

Edycja 2014/2015

PRZYJACIEL MAŁEGO KSIĘCIA

„W tej akcji Wy, którzy prowadzicie apteki jesteście NIEZBĘDNI, właśnie Wy, którzy każdego dnia stykacie się z cierpieniem. Rozumiecie więc, dlaczego do Was przychodzimy z propozycją wzięcia w niej udziału. Wspierając akcję Przyjaciel Małego Księcia współtworzycie hospicjum i tym samym pomagacie tym, którzy pomocy tej najbardziej potrzebują – chorym dzieciom, naszym podopiecznym.”

Ojciec Filip BuczyńskiDyrektor Lubelskiego Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia

Infolinia Lublin: 800 000 900 801 007 402 731 763 760e-mail: ekspedycja @lubfarm.pl