STANDARD „BRYDŻA”, CZYLI WSPÓLNY JĘZYK DZISIAJ

Nie bardzo wiedziałem, jak zatytułować ten artykuł. Marzy mi się taki system, jakim

jest Bridge World Standard – system, lansowany przez amerykański Bridge World,

powszechnie przyjęty, jako standard w Ameryce. Siada dwóch ludzi do stołu, i jeżeli są

stałymi czytelnikami miesięcznika, a umówią się „Gramy BWS-em”, to rozumieją się bez

problemu. Podobną rolę spełnia w ostatnim czasie kreacja ACBL – SAYC – Standard

American Yellow Card system.

U nas do niedawna rolę tą spełniał Wspólny Język. System, który przez lata

nierozłącznie związany był z „Brydżem”. Opracowany przez jego redaktorów – Aleksandra

Rożeckiego, Jana Wieczorkiewicza i Henryka Niedźwieckiego na początku lat 60-ych,

stanowił rewolucję – wprowadzenie wąsko limitowanych otwarć 1 w kolor i wieloznacznego

trefla (w nowatorskiej, znacznie różniącej się od znanych rozwiązań np. Rzymskiego Trefla,

wersji) znacznie poprawiło precyzję licytacji. Oto cytat z „Brydża dla wszystkich” z początku

lat sześćdziesiątych: „Ponieważ wśród naszych brydżystów stosowano wiele wariantów

wieloznacznego trefla, Brydż w serii artykułów pod tytułem Wspólny Język zebrał te

ulepszenia, które zdaniem autorów okazały się najprzydatniejsze w praktyce. Opublikowanie

ich miało na celu, aby brydżyści z różnych stron kraju znali te same ustalenia i nawet grając

po raz pierwszy ze sobą znajdowali w licytacji wspólny język”.

W czasach braku powszechnie dostępnej literatury brydżowej corocznie wydawane

specjalne numery „Brydża” stawały się elementarzami dla wielu początkujących, a opisywany

tam Wspólny Język dla większości graczy był pierwszym skodyfikowanym systemem

licytacji. Jego popularność stale rosła i na przestrzeni lat był przez redakcję „Brydża”

pielęgnowany, rozwijany, chyba można nawet powiedzieć, że dopieszczany. Ale w

marketingowym pościgu za sprzedażą, nazwa ta została zawłaszczona i lansowane są bądź

coraz to nowe wersje, bądź systemy, niemające wiele ze Wspólnym Językiem wspólnego, i w

tej chwili w mnogości Wspólnych Języków trudno się zorientować, co najlepiej widać w

korespondencji od Czytelników, nadsyłanej wraz z odpowiedziami do panelu licytacyjnego

naszego miesięcznika, a także w dyskusjach na BBO i forach internetowych.

Dlatego zatytułowałem ten artykuł „Standard Brydża”, ale tak naprawdę to chodzi mi o

przedstawienie stanu Wspólnego Języka, jaki się spotyka najczęściej na turniejowych

stolikach – będzie to nasz panelowy standard, tak, aby rozwiązania, prezentowane przez

ekspertów mogły stanowić modele rozumowania dla szerokiej rzeszy Czytelników. Przy

okazji pokażę także rozwiązania, stosowane w niektórych sekwencjach przez graczy czołówki

krajowej.

OTWARCIA

Tutaj w zasadzie panuje pełna zgodność. Różnice są kosmetyczne – najczęściej dotyczą

górnego limitu otwarcia 1 w kolor – bywa to 16,17, a najczęściej18 PC. Są też pary, które

górną granicę siły otwarcia 1♦ ustalają na 21 PC. Pozwala to na wyeliminowanie z otwarcia

1♣ wariantu „silny na karach”, co ułatwia konstrukcję rebidów po otwarciu 1♣ (ach, ta

odwrotka…). Można tez spotkać wiele par, grających „karo z czwórki” – otwierających 1♦ z

kolorem czterokartowym także z rękami zrównoważonymi. „Karo z czwórki” jest szczególnie

popularne w Warszawie i okolicach.

Oto zdecydowanie najczęściej spotykane zestawienie otwarć (przy założeniu, że górny

limit otwarcia 1 w kolor to 17 PC):

1♣ – 12-14 PC, układ zrównoważony

15+PC, 5+♣ w układzie niezrównoważonym

18+PC, układ dowolny

1♦ – 12-17 PC, 5+♦ (4 w układzie 4441 bądź 4♦5♣)

1♥/♠ – 12-17 PC, 5+♥/♠, możliwy dłuższy kolor młodszy

1BA – 15-17 PC, układ zrównoważony

2♣ – Precision - 11-14 PC, 5+♣ i 4 starsza lub 6+♣

2♦ – mini-multi – 6-10 PC, 6+♥/♠

2♥ – 6-10 PC, 5+♥ i 5+ w drugim kolorze

2♠ – 6-10 PC, 5+♠ i 5+ w kolorze młodszym

2BA – 6-10 PC, 5+-5+ w kolorach młodszych

3♣/♦ – blokujące, na I i II ręce konstruktywne, z niezłym kolorem

3♥/♠, 4/5 w kolor – blokujące

3BA – Gambling – pełny kolor młodszy bez zatrzymania w kolorze bocznym

Wiele par zrezygnowało z otwierania 2♥ z kolorami starszymi. Stosują otwarcie 2♥ w

wersji „kiery z kolorem młodszym”.

Pewną popularność nadal ma standardowy w latach 80-ych i 90-ych zestaw otwarć na

wysokości dwóch „Wilkosz + słabe dwa”:

2♦ – 6-10 PC, dwukolorówka 5+-5+ z jednym lub dwoma kolorami starszymi

2♥/♠ – 6-10 PC, kolor 6+

2BA – 6-10 PC, 5+♣ i 5+♦

Dla przypomnienia – w pierwszych wersjach Wspólnego Języka otwarcie 2♦ oznaczało

trójkolorówkę w sile 16-18 PC. 2♥/♠ to były klasyczne „słabe dwa”. A 2♣ było klasycznym

„Acolem” – sztuczne, forsujące do dogranej, w układzie dowolnym.

Zauważalna jest tendencja do elastycznego traktowania otwarcia 1BA. Coraz

powszechniej spotyka się pary, dopuszczające otwieranie ze starsza piątką, młodsza szóstką,

układem 5422…

Różne bywają także style otwarć blokujących. Od tradycyjnego – 3 w młodszy – kolor z

jedną przegrywającą, pozostałe z prawa 2 i 3, poprzez elastyczny – 3 w młodszy – niezły

kolor, jak bez asa, to coś z boku, pozostałe z prawa 4321, po zróżnicowane w założeniach – w

pełni destrukcyjne przed partią, przyzwoite po partii.

Często spotyka się pary, stosujące konwencję Namyats (zwaną także Teksasem

Południowoafrykańskim) – otwarcia 4♣/♦ oznaczają bardzo dobre otwarcie 4♥/♠ – około 9

lew wygrywających. Stosowany jest także wariant nieco inny – 4♣/♦ oznaczają pełny kolor

kierowy/pikowy. Stosowanie tego ustalenia ułatwia decyzję po otwarciu partnera 4♥/♠, gdyż z

silną kartą łatwiej jest ocenić możliwości połączonych rąk.

D A L S Z A L I C Y T A C J A

P O O T W A R C I U 1 ♣

Tutaj widać podział na dwie grupy – grających z preferencją kolorów starszych i bez

niej. Według mojej oceny, więcej par stosuje obecnie system bez preferencji, tzn. z siłą

12+PC i układem 4 w kolorze starszym 5+ w kolorze młodszym odpowiada się 2 w kolor

młodszy.

Stosowanie preferencji poszerza zakres rąk, z którymi odpowiada się one over one, ale

w zamian daje wygodny sposób wskazywania zatrzymań po odpowiedziach 2♣/♦,

wykluczających starsza czwórkę.

Najpopularniejszy zestaw odpowiedzi po otwarciu 1♣ jest następujący:

1♣ - ?

- 1♦ – 0-6 PC, układ dowolny

7-11 PC, układ niezrównoważony bez starszej czwórki

13-15 PC, układ 4♣4♦33 z pustym duble tonem w kolorze starszym

16+PC, układ zrównoważony bez starszej czwórki

- 1♥/♠ – 7+PC, 4+♥/♠, forsujące do 1BA

- 1BA – 7-10 PC, układ zrównoważony bez starszej czwórki

- 2♣/♦ – 12+PC, kolor 5+, możliwa starsza czwórka, forsujące do dogranej

- 2♥/♠ – forsujące do dogranej, dobry kolor 6+, aspiracje szlemikowe

- 2BA – inwit, 11-12 PC, układ zrównoważony bez starszej czwórki

- 3♣/♦ – inwit, 9-11 PC, dobry kolor 6+, wykluczona starsza czwórka

- 3BA – 13-15 PC, układ zrównoważony bez starszej czwórki, zatrzymania w kolorach

starszych

Co do odpowiedzi 3♥/♠ – tutaj spotkałem się z różnymi rozwiązaniami. Dwa chyba

najbardziej popularne to:

1)słabe – niezły kolor siedmiokartowy – coś około KDxxxxx w kolorze licytowanym, nic z

boku

2)silne – układ 4♣4♦32 z pustym dubletonem w kolorze licytowanym – pozwala to na

wyeliminowanie tych rąk z odpowiedzi 1♦

Niektóre pary stosują odpowiedź 3♠ jako transfer na 3BA.

Podobnie odpowiedzi 2♥/♠ – wariant naturalnego forsingu do dogranej powoli

wychodzi z mody. Na przykład podczas turnieju TOP Individual obowiązują po otwarciu 1♣

słabe odpowiedzi 2♥/♠ – 3-6 PC z kolorem sześciokartowym. Ale najczęściej, jeżeli już

rezygnuje się ze znaczenia naturalnego, stosuje się te odpowiedzi do „zadań specjalnych”.

Dość popularne jest ustalenie, że 2♥ to co najmniej 5-4 w kolorach młodszych w sile

inwitu (9-11 PC), a 2♠ to forsing do dogranej (u niektórych co najmniej inwit) w układzie

zrównoważonym bez starszej czwórki. Takie 2♠ znajdujemy w systemach m.in. Balickiego ze

Żmudzińskim i Kowalskiego z Tuszyńskim.

REBIDY OTWIERAJĄCEGO

1♣ – 1♦

?

- 1♥/♠ – 12-14 PC, układ zrównoważony, 3-4 karty w kolorze licytowanym

15+PC, 4♥/♠ i 5+♣, siła do forsingu do dogranej

18+PC, 4♥/♠ i 5+♦, siła do forsingu do dogranej

18+PC, 5+♥/♠, siła do forsingu do dogranej, ręka nie nadająca się do 2♥/♠

- 1BA – 18-20 PC, układ zrównoważony

- 2♣ – 15+PC, 5+♣, ręka nie nadająca się na 1/2BA, siłą do foresingu do dogranej

- 2♦ – sztuczny forsing do dogranej

- 2♥/♠ – karta na pograniczu forsingu do dogranej, 19-21 PC, niezły kolor, w zasadzie 6+

- 2BA – 21-23 PC, układ zrównoważony

- 3♣ – karta na pograniczu forsingu do dogranej, 19-21 PC, dobry kolor 6+, bez czwórki

starszej

- 3♦ – silny trefl na karach, raczej na szóstce

- 3♥/♠ – inwitujące, samodzielny kolor, około 8,5 lew wygrywających

- 3BA – chęć gry, najczęściej na pełnym kolorze, zwykle młodszym

Odzywki wyższe od 3♦ można przeznaczyć na dwukolorówki, z ideą tą pierwszy raz

zetknąłem się we „Wspólnym Języku 2005” Krzysztofa Jassema:

- 3♥ – forsujące do dogranej, 5+♥ i drugi kolor 5+

- 3♠ – forsujące do dogranej, 5+♠ i kolor młodszy

- 4♣ – forsujące do dogranej, co najmniej 5-5 w kolorach młodszych

LICYTACJA PO FORSINGU DO DOGRANEJ

W standardowych wersjach Wspólnego Języka, po negacie 1♦, sztucznym forsingiem do

dogranej jest 2♦. W dalszej licytacji spotkałem dwa rozwiązania:

1.Naturalne

1♣ – 1♦

2♦ - ?

- 2♥ – wtórny negat, 0-3 PC, układ dowolny

- 2BA – 4-6 PC, układ zrównoważony (dalej optymalne jest stosowanie konwencji Barona –

poszukiwanie uzgodnionych czwórek po sztucznym 3♣ od najniższej)

- 2♠/3♣/♦/♥ – 4-6 PC, kolor licytowany 5+

2.Transferowe

1♣ – 1♦

2♦ - ?

- 2♥ - wtórny negat, 0-3 PC, układ dowolny

- 2♠ – transfer na bez atu, 4-6 PC, układ zrównoważony (po 2BA otwierającego,

wskazującym układ zrównoważony dalej Baron)

- 3♣/♦/♥/♠ – transfery – 4-6 PC, 5+♦/♥/♠/♣

- 2BA może być wykorzystane do wskazania 4-6 PC i układu 5-5

DYNAMICZNE 1BA

Według tego ustalenia, ręce forsujące do dogranej i z pogranicza forsingu („podacol” w

sekwencji 1♣ – 1♦ licytuje się przy pomocy rebidu 1BA.

Nie wiem, kto był autorem tej konwencji. Pierwsze wzmianki polskojęzyczne pojawiają

się w książkach Łukasza Sławińskiego, a za granicą natknąłem się na tego typu ustalenie w

systemie Romex Georga Rozenkranza.

Konsekwencją tego ustalenia jest, że rebidy 1♥/♠ mogą być dawane z układem

zrównoważonym nawet z siłą 18-20 PC, z tego względu należy po nich licytować nieco

śmielej…

Oto zestaw rebidów otwierającego przy stosowaniu tej konwencji w wersji stosowanej

m.in. przez P.Gawrysia i P.Tuszyńskiego:

1♣ – 1♦

?

- 1♥/♠ - 12-14 PC, układ zrównoważony, 3-4 karty w kolorze licytowanym

18-20 PC, układ zrównoważony, 3-4 karty w kolorze licytowanym

15+PC, 4♥/♠ i 5+♣, siła do forsingu do dogranej

18+PC, 4♥/♠ i 5+♦, siła do forsingu do dogranej

18+PC, 5+♥/♠, siła do forsingu do dogranej, ręka nienadająca się do 2♥/♠

- 1BA – od 21 PC, układ niezrównoważony, z wyjątkiem rąk, z którymi dajemy rebidy

2♥/♠/BA, co najmniej tak silne, że siła 4-6 PC u odpowiadającego pozwala

przesądzić końcówkę

- 2♣ – 15 – 20 PC, 5+♦

- 2♦ – 18-20 PC, 5+♦

- 2♥/♠ – „podacol” – 20-22 PC, 5+♥/♠ i 4♠/♥

- 2BA – 21-22 PC, układ zrównoważony

- 3♣/♦ – 19-20 PC, dobry kolor 6+, inwitujące

I dalsza licytacja (także w wersji przekazanej mi przez P.Tuszyńskiego):

1♣ – 1♦

1BA - ?

- 2♣ – wtórny negat, 0-3 PC

- 2♦/♥ – 4-6 PC, 4+♥/♠ (transfer, który otwierający przyjmuje z trójką)

- 2♠ – 4-6 PC, układ niezrównoważony bez czwórki starszej

- 2BA – 4-6 PC, układ zrównoważony

- 3♣/♦ – 7-9 PC, 6+♣/♦

- 3♥/♠ – 7-11 PC, 5+-4+ w kolorach młodszych, krótkość licytowana (jak konwencja 5431)

W sekwencji

1♣ – 1♦

1BA – 2♠

otwierający bez samodzielnego koloru licytuje automatycznie 2BA, po czym odpowiadający

sprzedaje swoją rękę odzywkami 3♣/♦/♥/♠ według takiego samego klucza, jak powyżej.

1♣ – 1♦

1BA – 2♣

?

- 2♦ - sztuczny forsing do dogranej

- 2♥/♠ - „podacol” bez czwórki w drugim starszym kolorze

- 3♥/♠ – samodzielny kolor, aspiracje szlemikowe, pytanie posiadane zatrzymanie II klasy

Po odpowiedzi innej niż 1♦ rebidy otwierającego, poza 2♦, są naturalne. Popatrzmy,

przykładowo, jak to wygląda po odpowiedzi 1♥:

1♣ – 1♥

?

- 1♠ – 12-14 PC, układ zrównoważony bez czwórki kierów z czwórką pikó

- 15-17 PC, cztery piki i 5+♣

Co do licytacji z silną (18+PC) ręką zrównoważoną z czwórką pików, ustalenia są

podzielone – część par licytuje z taką kartą 1♠, część 2BA (sympatyzuję z 2BA). Podobnie z

kartą „silny trefl na pikach” – są zwolennicy sztywnej reguły, że z taka ręka zawsze skaczemy

2 ♠, a są też tacy, u których skok w 2♠ oznacza bardzo dobry kolor, a ze słabym licytuję 1♠, a

potem powtarzają kolor, osobiście jestem zwolennikiem tej drugiej szkoły.

- 1BA – 12-14 PC, układ zrównoważony bez starszej czwórki, oczywiście nie forsuje

- 2♣ – 15+PC, 5+♣, forsuje na jedno okrążenie (jeżeli z czwórką pików, to 18+PC), bez

czwórki kierów

- 2♦ – odwrotka – forsujące do dogranej pytanie o siłę i układ, obiecujące fit co najmniej

trzykartowy w kolorze odpowiedzi

- 2♥ – 12-14 PC, czwórka w kolorze odpowiedzi, układ zrównoważony bądź trójkolorówka

- 2♠ – silny trefl na 5+♠, forsujące do dogranej

- 2BA – 18+PC, układ zrównoważony z dubletonem w kolorze odpowiedzi, możliwa krótkość

w układzie 5431 z kolorami młodszymi (po odpowiedzi 1♠ także z czwórką kierów i młodszą

piątką)

- 3♣/♦ – silny trefl na 6+♣/♦, forsujące do dogranej

- 3♥ – inwitujące, 15-16 PC, 4♥ i 5+♣

- 3♠/4♣/♦ – Splinter – silny wariant trefla, 4+♥ i krótkość w kolorze licytowanym

Pamiętać należy, że odpowiedź półpozytywna (7+PC) wraz z silnym wariantem trefla

(18+PC) przesądzają końcówkę z wszystkimi tego konsekwencjami, czyli m.in. szybkie

zalicytowanie końcówki jest słabsze niż „mię♦ie” bądź opóźnione uzgodnienie koloru.

ODWROTKA

Odwrotka to chyba najbardziej, poza wieloznacznym treflem, charakterystyczna część

Wspólnego Języka

Odwrotka, niezbyt zgrabne spolszczenie słowa „rewers”, pojawiła się po raz pierwszy

jako sztuczny, silny rebid otwierającego w sekwencji 1♣ – 1♥/♠ w systemie Juvenii,

opracowanym przez Zbigniewa Szuriga, („Brydż”, seria publikacji w latach 1963-65).

Wkrótce została zaadoptowana do powstającego właśnie Wspólnego Języka i stała się jedną

ze sztandarowych konwencji polskiego stylu licytacji. Oto cytat ze wspomnianego już

„Brydża dla wszystkich” z początku lat sześćdziesiątych:

„Odwrotka, tj. zalicytowanie 2♦ po uprzednim otwarciu 1♣ i odpowiedzi 1♥ lub 1♠ jest

sztucznym pytaniem o siłę i długość koloru odpowiedzi, np.:

1♣ – 1♥/♠

2♦ - ?

Odpowiedzi na odwrotkę są następujące:

a)2♥ – 6 - 8PC na czwórce

b)2♠ – 6 – 8PC na piątce

c)2BA – od 9 PC na czwórce

d)3♣ – od 9 PC na piątce

e)3♥/♠ – 6-9 PC na szóstce.

Kiedy dajemy odwrotkę?

Otwierający zawsze licytuje odwrotkę przy sile od 16 PC gdy ma cztery karty w kolorze

odpowiedzi. Natomiast z trzema kartami tylko wówczas, gdy otwarcie 1♣ nie było silne na

własnym longerze. To logiczne. Przy braku pewności, że kolor odpowiedzi jest uzgodniony,

należy dać pierwszeństwo wskazaniu własnego longera i siły (…)”.

Pamiętam turnieje indywidualne z lat 70-ych, gdzie podstawowa rzecz, jaką się ustalało,

to było „czy gramy odwrotką i OSW?”. Odwrotka ewoluowała, pierwotną wersją „słaby,

słaby, mocny, mocny”, zastąpiło „4-4-5-5”, potem rozbudowywano dalej. M.in. w

Warszawie, gdzie powszechnie stosowano preferencję kolorów starszych, wprowadzono

sprzedawanie silnych rąk w układzie czwórka starsza i 5+ w kolorze młodszym. A co było

dalej? Oddaję głos Grzegorzowi Gardynikowi:

„W roku 1993-94 powstała nowa ligowa para UNTS Warszawa, G.Gardynik -

P.Tuszyński. Jednym z oczywistych faktów było zawiązanie pomiędzy mną a Tusiem

pewnego kompromisu systemowego. Tusio grywał "całe życie" bez atu dynamicznym w

omawianej sekwencji.... i tak mu pozostało po dzień dzisiejszy. Na okres naszej wspólnej gry

zgodził się grać odwrotką, ale wyraźnie wyznaczył pewien jej nowy standard:

- Musimy zbudować własną odwrotkę, bo te 4-4-5-5-6-6 jest bez sensu i mnie ... hmm -

powiedział.

Po wymianie głównych wskazań logicznych i po zbudowaniu nowych aksjomatów w

licytacji, ściśle powiązanych ze strefą szlemową, doszło do spisania odwrotki na nowo. 2♥

oznaczało wszystkie ręce w sile 10+PC, pozostałe odpowiedzi wskazywały siłę 6-9 PC i dość

precyzyjnie sprzedawały układ ręki odpowiadającego.

Kolejnym moim partnerem był Jurek Zaremba, który wspaniale korygował moją dalszą

rozbudowę w coraz to nowszej logice przedstawionej powyżej odwrotki. Dodatkowo

dopisywane "wyskoki" z relayów oznaczały karty na drugim (♣) kolorze oprócz wskazanego

fitu, a użycie relayu (np. następny szczebel po odpowiedzi 2♠) pytało o układ i mocno

sugerowało silny układ zrównoważony. Praca zamykała się w całość i była prawie gotowa do

publikacji. Tysiące przykładów „na paskach” wspólnie trenowanych z Jurkiem pozwoliło na

stworzenie rozbudowanego zapisu końcowego. W roku chyba 1999 powróciłem do drużyny

AZS Politechnika Wrocław i moim nowym partnerem został Bubu. Podałem Bubemu "na

tacy" cały swój system w formie oprawionej broszury. Poświęciłem wiele czasu na rozmowy

o niejasnych pozycjach, zająłem się wytłumaczeniem ewentualnych dwuznaczności

rozumowania w zapisie systemowym, itp.

Pomysł tej odwrotki (dalszej licytacji po niej) konsultowałem w międzyczasie

wielokrotnie z Jackiem Pszczołą, Krzysiem Martensem, Marcinem Leśniewskim, z graczami

wielkiego formatu. Akurat nie trafiło to na Krzysia Jassema, bo jego wiedza w tym temacie

byłaby przecież inna. Graliśmy razem z Bubu aż do Słupska 2002r. Niestety, moje zdrowie

wymagało operacji kręgosłupa i w pełni świadomie zrezygnowałem z gry w brydża na kolejne

pięć lat. Pierwszą wcześniejszą poważną przerwę, lata 86-93, poświęciłem dla rodziny i na

pracę zawodową.

„Bubrotka” także ewoluowała. Oto jej opis, zaczerpnięty ze „Wspólnego Języka 2005”

Krzysztofa Jassema:

1♣ – 1♥/♠

2♦ - ?

- 2♥ – słaby (7-10 PC) na czwórce

- 2♠ – silny (11+PC) na czwórce

- 2BA – silny (11+PC) na piątce

- 3♣/♦ – 9-11 PC, czwórka w kolorze odpowiedzi i kolor licytowany 5+

- 3♥ – słaby (7-10 PC) na piątce w układzie niezrównoważonym

- 3♠ – słaby (7-10 PC) na piątce w układzie 5332

- 3BA – słaby (7-10 PC) na co najmniej szóstce

- 4 w kolor – Splinter, krótkość licytowana, kolor odpowiedzi 6+, 7-10 PC.

We „Wspólnym Języku 2010” Jassema mamy „Odwrotkę 2♥ silne”:

1♣ – 1♥/♠

2♦ - ?

- 2♥ – silne, karta zachęcająca do gry premiowej, od 12(11) PC

Wszystkie pozostałe odzywki oznaczają wariant słaby:

- 2♠ – czwórka w kolorze odpowiedzi bez młodszej piątki

- 3♣/♦ – czwórka w kolorze odpowiedzi i licytowana piątka

- 2BA – piątka w układzie niezrównoważonym

- 3♥ – piątka w układzie 5332

- 3♠ – szóstka w kolorze odpowiedzi

- 3BA – „Partnerze, przepraszam, miałem pomysł (zalicytowałem kolor starszy z trójki)”

Po odpowiedzi 2♥, otwierający może zalicytować relay 2♠, po którym odpowiadający

sprzedaje rękę analogicznie jak w pierwszym okrążeniu ze słabą kartą.

REBIDY ODPOWIADAJĄCEGO

W starszych wersjach Wspólnego Języka odpowiadający licytował naturalnie, do

sforsowania otwierającego potrzebny był przeskok w nowy kolor… Był też okres mody na

forsowanie z przeskokiem w pierwszym okrążeniu z siła 12+PC z kolorem pięciokartowym

bez względu na jego jakość. Odzywki w bez atu były licytacją z bilansu.

W pewnym momencie, pod koniec lat osiemdziesiątych pojawiło się pierwsze

rozwiązanie konwencyjne, zaczerpnięte chyba ze źródeł amerykańskich. Był to sztuczny rebid

odpowiadającego 2♣, znany pod nazwą PRO (pytający rebid odpowiadającego), a później

jako „magister”. Pierwszy raz po polsku był opisany chyba przez Grzegorza Matulę.

MAGISTER (PRO)

Według tej konwencji, po odpowiedzi one over one i rebidzie otwierającego na

wysokości jednego, 2♣ odpowiadającego jest sztuczne i służy sprawdzeniu siły otwierającego

i posiadania przez niego trzykartowego fitu w kolorze odpowiedzi. Otwierający licytuje 2♦ z

minimum bez fitu w kolorze odpowiedzi, 2 w kolor odpowiedzi z fitem, 2BA z górą bez fitu,

a 2 w drugi starszy, o ile jest dostępne, wskazuje maksimum i fit w kolorze odpowiedzi.

Rebid 2♣ dajemy z rękami z pięciokartowym kolorem odpowiedzi w sile co najmniej

inwitu do końcówki, bądź z rękami z perspektywami szlemikowymi (2BA odpowiadającego,

po przejściu przez 2♣, jest forsujące i może służyć uzgodnieniu koloru młodszego na dwóch

czwórkach).

1♣ – 1♥

1♠ - ?

- 2♣ – od 11 PC, pytanie

- 1BA – do 10 PC, układ zrównoważony bez 4 pików

- 2♦ – do 10 PC, 4♥ i 5+♦, sign off

- 2♥ – do 10 PC, 5+ ♥, sign off

- 2BA – inwit

- 3♣ – do 10 PC, 4♥ i 5+♣, sign off

- 3♦ – 10-11 PC, 4♥ i 5+♦, inwit

- 3♥ – inwit z 6♥

- 3♠ – inwit z 4♠

Analogiczne znaczenia mają rebidy odpowiadającego w sekwencji

1♣ – 1♥/♠

1BA- ?

1♣ – 1♥

1♠ – 2♣

?

- 2♦ - 12-13 PC, dubleton kier

- 2♥ – 12-14 PC, trójka kierów

- 2♠ – silny trefl na pikach, słaby kolor pikowy

- 2BA – 14 PC z dubletonem kier

- 3♣ – 15-17 PC, 4♠ i 5+♣

1♣ – 1♥

1BA – 2♣

?

- 2♦ – 12-13 PC, dubleton kier

- 2♥ – 12-13 PC, trójka kierów

- 2♠ – 13-14 PC, trójka pików

- 2BA – 13-14 PC z dubletonem kier

1♣ – 1♠

1BA – 2♣

?

- 2♦ – 12-13 PC, dubleton pik

- 2♥ – 13-14 PC, trójka pików

- 2♠ – 12-13 PC, trójka pików

- 2BA – 13-14 PC z dubletonem pik

I jeszcze przykład dalszej licytacji:

1♣ – 1♠

1BA – 2♣

2♦ - ?

- 2♥ – 5+♠ 4♥, inwitujące

- 2♠ – 5+♠ w sile inwitu

- 2BA – forsujące, pytanie o młodszą czwórkę

- 3♣/♦/♥ – 5+♠ i 5+♣/♦/♥, forsujące

- 3♠ – szlemikowe na 6+♠, wezwanie do cue bidu

PODWÓJNY MAGISTER (DOUBLE CHECKBACK)

Kolejnym krokiem naprzód w licytacji odpowiadającego jest konwencja, opracowana

prawdopodobnie przez Kita Woolseya, opublikowana po raz pierwszy przez niego w Bridge

Today, nazwana przez niego „2-way checkback”. Konwencja ta pojawiła się u nas w początku

tego wieku, a obecnie zyskała znaczną popularność. Stosujemy ją m.in. w panelowym

standardzie naszego miesięcznika.

Według niej, na sztuczne rebidy odpowiadającego w sekwencjach typu

1X – 1Y

1Z - ?

przeznaczono dwie odzywki – 2♣ i 2♦. 2♦ było forsujące do dogranej, a poprzez 2♣

licytowano wszystkie ręce inwitujące oraz takie, z którymi odpowiadający chce grać tylko 2♦.

Po odzywce 2♣ otwierający licytuje automatyczne 2♦, po których odpowiadający pasuje

z ręką, z którą chciał grać tylko 2♦, a inne odzywki są naturalne i oznaczają ręce w sile inwitu.

Po odzywce 2♦ otwierający licytuje naturalnie, od najniższej odzywki, wskazując

nielicytowaną starszą czwórkę, albo fit trzykartowy w kolorze odpowiedzi, bądź

nieujawnioną dotychczas długość w kolorze młodszym.

Kwestią ustalenia jest, jak licytuje się ręce typu „sign off na treflach” – 7-9 PC, czwórka

w kolorze odpowiedzi i 5+♣, inwit na karach – 10-11 PC, czwórka w kolorze odpowiedzi i

5+♦, oraz ręce forsujące do dogranej w układzie 5-5 w kolorze odpowiedzi z kolorem

młodszym. Najpowszechniej stosowane jest rozwiązanie, że bezpośredni rebid 3♣ to sign off,

bezpośredni rebid 3♦ to inwit, a z rękami w układzie 5-5 przechodzimy przez przesądzający

dograną rebid 2♦ (potem licytujemy kolor młodszy, co oznacza układ 5-5, gdyż z układem 5-4

z aspiracjami szlemikowymi młodszą czwórką próbujemy uzgodnić licytując w kolejnym

okrążeniu forsujące 2BA).

Oto bardziej szczegółowy opis tych sekwencji:

1♣ – 1♥

1♠ – ?

- 2♣ – pu♠et na 2♦, sign off na karach lub ręce inwitujące, nie nadające się na 2BA

- 2♦ – sztuczne, forsujące do dogranej

- 2♥ – sign off, 7-9 PC, 5-6♥

- 2♠ – 7-9 PC, 4♠

- 2BA – 11-12 PC, inwitujące

- 3♣ – 7-9 PC, 4♥ i 5+♣, sign off (według uzgodnień, opisanych we wstępie)

- 3♦ – 10-11 PC, 4♥ i 5+♦, inwit (według uzgodnień, opisanych we wstępie)

- 3♥/♠ – w oryginalnym artykule Woolsey’a były to odzywki forsujące do dogranej; w

aktualnie obowiązującym w Polsce stylu są to odzywki inwitujące, ale oparte raczej na

układzie; z rękami bardziej zrównoważonymi, ale z siłą honorową 11 PC należy przejść przez

2♣

1♣ – 1♥

1♠ – 2♣

?

- 2♦ – praktycznie automat, co innego można zalicytować tylko z rękami w sile 15+PC

- 2♠ – silny trefl na pikach

- 2BA/3♣ – 15-17 PC, 4♠ i 5+♣, inwitujące

1♣ – 1♥

1♠ – 2♣

2♦ - ?

- pas – 7-9 PC, 4♥ i 5+♦

- 2♥ – inwitujące z piątką kierów

- 2♠ – inwit „miltonowy” z czwórką pików, modelowo 11 PC, układ 4432

- 3♣/♦ – inwitujące (10-11 PC), 4♥ i 5+♣/♦

- 3♥ – inwitujące z szóstką kierów, układ raczej zrównoważony

1♣ – 1♥

1♠ – 2♦ (dowolny forsing do dogranej)

?

- 2♥ – trójka kierów

- 2♠ – silny trefl na kierach

- 2BA – układ zrównoważony z dubletonem kier

- 3♣ – 15-17 PC, 4♠ i 5+♣

1♣ – 1♥

1BA – 2♣

2♦ (automat) - ?

- pas – 7-9 PC, 4♥ i 5+♦

- 2♥ – inwitujące na 5♥

- 3♣/♦ – inwitujące (10-11 PC) 4♥ i 5+♣/♦

1♣ – 1♥

1BA – 2♦ (dowolny forsing do dogranej)

- 2♥ – trójka kierów

- 2BA – brak trójki kierów

- 3♣ – układ 3235

1♣ – 1♠

1BA – 2♣

2♦(automat) - ?

- pas – 7-9 PC, 4♠ i 5+♦

- 2♥ – inwitujące, 10-11 PC, 5♠ i 4♥

- 2♠ – inwitujące, 5♠

- 3♣/♦ – inwitujące, 4♠ i 5+♣/♦

- 3♥ – inwitujące 5♠ 5♥

- 3♠ – inwitujące, 6+♠, inwit „miltonowy”

1♣ – 1♠

1BA – 2♦

?

- 2♥ – czwórka kierów, nie wyklucza trójki pików

- 2♠ – trójka pików bez czterech kierów

- 2BA – brak czterech kierów i trzech pików (układ 2-3-4-4)

- 3♣ – brak trzech pików, piątka trefli (układ 2-3-3-5)

PO REBIDZIE 2♣

W sekwencji

1♣ – 1♥/♠

2♣ (15+PC, forsujące na jedno okrążenie) - ?

2♦ jest sztucznym forsingiem do dogranej (10+PC), a pozostałe odzywki są nieforsujące; tutaj

spotyka się także podejście alternatywne – 2♦ jest sztucznym forsingiem do dogranej z rękami

w miarę zrównoważonymi, nie forsują: powtórzenie koloru odpowiedzi, 2BA i 3♣, a licytacja

z przeskokiem jest także forsingiem do dogranej, ale z rękami układowymi.

Osobiście sympatyzuje z tym drugim podejściem, zgodnym z duchem licytacji

naturalnej; wtedy:

- 2♦ – forsujące do dogranej, układ w miarę zrównoważony

- 2♥/♠ – 7-8 PC, kolor 5-6-kartowy

- 2BA – 7-9 PC, inwitujące

- 3♣ – 7-9 PC, fit treflowy, ręka niedobra do zajęcia bez atu

- 3♦ – forsujące do dogranej, 5+♥/♠ i 5+♦

- 3♥/♠ – forsujące do dogranej, dobry kolor 6+

- 3♥ (po odpowiedzi 1♠) – forsujące do dogranej, 5+♠ i 5+♥

PO ODPOWIEDZI 1BA

Wiele par po odpowiedzi 1BA wprowadziło sztuczny, forsujący do dogranej rebid 2♦,

będący pytaniem o układ. Najprostszy zestaw odpowiedzi jest następujący:

1♣ – 1BA

2♦ - ?

- 2♥/♠ – 4-4 w młodszych, dubleton licytowany

- 2BA – 4333 z czwórką młodszą

- 3♣/♦ – piątka licytowana w układzie 5332

Możliwe są oczywiście bardziej rozbudowane sekwencje relayowe, prowadzące do

dokładnego sprzedania układu i siły ręki odpowiadającego.

PO ODPOWIEDZI TWO OVER ONE

Styl licytacji w sekwencji 1♣ - 2♣/♦ zmienił się od lat siedemdziesiątych i

osiemdziesiątych. Kiedyś priorytetem było wskazanie starszej czwórki, a 2BA wykluczało jej

posiadanie. W tej chwili rebid otwierającego 2BA mówi „mam rękę dobrą do zajęcia bez atu”

i nie wyklucza starszej czwórki. O ile odpowiadający ją ma, jest zobowiązany do zgłoszenia.

2BA może być też licytowane z ręką zrównoważoną w sile 18+PC.

W przypadku stosowania preferencji kolorów starszych, gdy odpowiedź 2♣/♦ wyklucza

starszą czwórkę, zalicytowanie przez otwierającego 2♥/♠ w „pierwszym czytaniu” oznacza

zatrzymanie w tym kolorze i obawę o jeden z nie licytowanych kolorów. Może to być też

wskazanie silnego trefla na kolorze licytowanym, co wyjaśnia się w następnym okrążeniu.

PO ODPOWIEDZIACH WYŻSZYCH

Podobnie jest w sekwencji

1♣ – 3♣/♦

?

- 3♥/♠ – w „pierwszym czytaniu” jest to wskazanie zatrzymania do bez atu

- 4♣/♦ – silna ręka, wezwanie do cue bidu

Newralgicznym punktem systemu jest sekwencja

1♣ – 3BA

?

Wskazanie w tej sekwencji przez otwierającego silnego trefla z longerem powinno

forsować na jedno okrążenie. W przeciwnym razie byłby on zmuszony licytować „z

przyrzutu”. Zresztą jest to zasadne – pokrycie bilansowe jest na co najmniej 10 lew w bez atu.

Dobrym rozwiązaniem problemów, jakie nastręcza ta sekwencja, są transfery –

otwierający wskazuje posiadany kolor transferem. Pozwala to odpowiadającemu na

zasygnalizowanie nieciekawej ręki przez proste „przyjęcie” transferu, wskazanie karty

zachęcającej cue bidem, a otwierającemu pozostawia drogę do wymiany informacji cue

bidami bądź zadania Blackwooda.