Wpływ cenzury na recepcję twórczości literackiej Leszka Dunina ...
14 Bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego
-
Upload
krzysztofhosaja -
Category
Documents
-
view
2.143 -
download
0
Transcript of 14 Bajek z Królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego
1
„FILMY WARTE POZNANIA!”
Z CYKLU „14 BAJEK Z KRÓLESTWA LAILONII LESZKA KOŁAKOWSKIEGO”
TV STUDIO FILMÓW ANIMOWANYCH W POZNANIU [DVD 5 x ~16 min. czas projekcji 80 min.]
MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FILMU FILOZOFICZNEGO – KINEMATOGRAF
FILOZOFICZNY
09-12.12.2010, KRAKÓW
„14 BAJEK Z KRÓLESTWA LAILONII LESZKA KOŁAKOWSKIEGO"
O CYKLU
„14 bajek z królestwa Lailonii Leszka Kołakowskiego” to cykl adaptacji filmowych, przy
użyciu różnych technik animacji, bajek – przypowieści wybitnego polskiego filozofa
Leszka Kołakowskiego.
Lailonia, to kraina, której nie ma na mapie. Trudno też nazwać ją krainą z bajek. Lailonia
tak naprawdę leży w każdym z nas. Bo każdemu z nas, tak jak bohaterom tych filmów,
przyrodzona jest ciekawość. A ciekawość, to konieczność zadawania pytań i poszukiwania
odpowiedzi. Ciekawość to także prawo do zwątpienia. Trochę parafrazując Kartezjusza,
można by powiedzieć o głównym przesłaniu tych bajek: „Wątpię, więc myślę, myślę, więc
jestem”.
I choć często bohaterowie naszych bajek ponoszą porażki, to jednocześnie pozostawiają
widza w głębokim przekonaniu, że należy poszukiwać, że należy mieć nadzieję, tak jak
Laje, najmłodszy z braci w filmie „O największej kłótni”, że znajdzie lepsze miasto, lepsze
miejsce dla siebie do życia, choć jego brat takie poszukiwanie przypłacił życiem.
2
Filmy z tego cyklu bawią i uczą, rozbudzają wrażliwość młodego widza, zapraszają do
dyskusji, do samodzielnej refleksji.
Zapraszają do spojrzenia na otaczający nas świat z różnych punktów widzenia, a przede
wszystkim pragną utrwalić w dorastającym młodym człowieku tę niezwykłą umiejętność,
którą mają małe dzieci – umiejętność zadawania pytań i poszukiwania odpowiedzi,
umiejętność, którą w miarę dorastania tracimy na rzecz bezkrytycznego akceptowania
tzw. prawd oczywistych, utartych oraz pewnych schematów myślenia.
Bajki te posiadają też te walory dramaturgiczne, które pozwalają mądre i głębokie
przesłanie przekazać środkami filmowymi, jak np.: konstrukcja opowieści, akcja z
zaskakującymi zwrotami, barwność postaci, tragizm i humor obecny zarówno w akcji, jak i
w dialogach czy też intensywność przeżyć bohaterów.
Jan Zamojski, scenarzysta
3
„14 BAJEK Z KRÓLESTWA LAILONII LESZKA KOŁAKOWSKIEGO”
(„Fourteen Tales from Lailonia Kingdom by Leszek Kołakowski”)
Cykl autorskich filmów animowanych wg „13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych” Leszka
Kołakowskiego
(Dotychczas zrealizowano 11 filmów w różnych technikach animacji. Premiera w 2002 r. w
programie II TVP)
Produkcja: TV Studio Filmów Animowanych – TVP S.A. 2000 - 1996; © TVP S.A. – TV SFA
Kierownik artystyczny cyklu: Maciej Wojtyszko
Opieka literacka: Anna Zaremba
Pomysłodawca adaptacji i autor scenariuszy: Jan Zamojski
Kierownictwo produkcji: Ewa Samborska, Ewa Sobolewska
W roli Narratora w cyklu wystąpił: Zbigniew Zapasiewicz
CZOŁÓWKA CYKLU
Scenariusz, reżyseria, plastyka, animacja: Piotr Dumała
Muzyka: Bernard Kawka
Zdjęcia: Jan Maciej Ptasiński
Montaż, dźwięk: Wiesław Nowak
Animacja malarska na płytach gipsowych, 35 mm, kolor, 27 m/e, 01:00 min.
Data produkcji: 31.10.1996
4
PIĘKNA TWARZ (BEAUTIFUL FACE)
Reżyseria: Maciej Wojtyszko
Scenografia, współpraca reżyserska: Artur Wrotniewski
Layout: Artur Wrotniewski, Lesław Budzelewski
Animacja: Lesław Budzelewski, Janusz Gałązkowski, Szymon Felkel, Paweł Iwanowski, Elżbieta
Kandziora, Krystyn Koczorski, Dorota Maciejewska, Maciej Matecki, Ewa Rodewald, Waldemar
Szajkowski
Muzyka: Jan Janga Tomaszewski
Wykonanie: Jan Janga Tomaszewski, Krzysztof Ścierański, Michał Kulenty, Sławomir Kulpowicz
Zdjęcia: Krzysztof Szyszka, Krzysztof Napierała
Montaż i dźwięk: Wiesław Nowak
W nagraniu dialogów udział wzięli: Nino: Antonina Choroszy oraz: Zbigniew Grochal, Aleksander
Machalica, Daniela Popławska, Maria Rybarczyk
Animacja klasyczna na celuloidach, 35 mm, kolor, 388 m/e, 14:10 min. Data produkcji: 09.07.1997
STRESZCZENIE:
PIĘKNA TWARZ, czyli o tym, że nie sposób uchronić ideał przed zgubnym wpływem materii i czasu,
ale też o tym, że żal nam kogoś, kto chciał tego dokonać.
Nino, czeladnik piekarski z królestwa Lailonii, ma bardzo piękną twarz. Wkrótce zauważa, że
pojawiają się na niej zmarszczki. Pożycza pieniądze od sąsiada i kupuje kuferek niezmienności.
Chowa swoją piękną twarz w kuferku i odtąd żyje bez twarzy. Twierdzi, że tylko przechowując
twarz w kuferku niezmienności, może zapewnić jej wieczną młodość i nieśmiertelne piękno. Sąsiad
domaga się zwrotu pożyczki. Nino zastawia więc swoją piękną twarz w lombardzie. Otrzymuje
sumę mniejszą niż pożyczył. Nie może spłacić długu i zostaje wtrącony do więzienia na wiele lat.
Właściciel lombardu nie doczekawszy się Nino, wyjmuje jego piękną twarz z kuferka i jako piłkę
daje dzieciom do zabawy. Tylko uwięziony Nino uważa, że ma najpiękniejszą twarz na świecie.
5
O WIELKIM WSTYDZIE (OF THE GREAT SHAME)
Reżyseria, plastyka, montaż: Jacek Adamczak
Layout: Jacek Adamczak, Maciej Matecki, Janusz Gałązkowski
Animacja: Jacek Adamczak, Edyta Budziszyn, Janusz Gałązkowski, Paweł Iwanowski, Elżbieta
Kandziora, Maciej Matecki, Edyta Mazurczuk, Ewa Rodewald, Agnieszka Szcześniak
Muzyka, wykonanie: Zbigniew Kozub
Solo na trąbce: Roman Gryń
Reżyseria nagrania dialogów: Ewa Złotowska
Zdjęcia: Krzysztof Szyszka, Krzysztof Napierała
Montaż obrazu: Jacek Adamczak
Montaż dźwięku: Wiesław Nowak
W nagraniu dialogów udział wzięli: Rio: Tomasz Bednarek; Generał: Mirosław Zbrojewski; Wróżka:
Antonina Girycz; Trębacz: Mieczysław Morański
Animacja klasyczna na celuloidach, 35 mm, kolor, 438 m/e, 16:00 min. Data produkcji: 05.08.1998
STRESZCZENIE:
O WIELKIM WSTYDZIE, czyli o tym, że nie sposób odtworzyć ideał w wyobraźni, ale też o tym, że
znowu żal nam kogoś, kto chciał tego dokonać.
We wsi Kleo mieszka młody rybak Rio. Rio kocha Murię i uważa ją za najpiękniejszą dziewczynę na
świecie. Muria, adorowana przez wielu mężczyzn, nie zwraca uwagi na Rio. Nie martwi się też,
kiedy Rio zostaje powołany do wojska. Rio pełni służbę od świtu do nocy. Mimo wyczerpania i
wielu trudów, ani przez chwilę nie zapomina o Murii. Pewnego razu Pau, kolega Rio z wojska prosi,
aby opowiedział o swojej dziewczynie. Rio z przerażeniem uświadamia sobie, że nie pamięta nawet,
jaki kolor oczu ma Muria... Rio zaczyna zmniejszać się ze wstydu.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA:
NAGRODA ZŁOTA KRESKA dla TV Studia Filmów Animowanych w Poznaniu, „za wielki wkład i
rozwój polskiego filmu animowanego, który przyniósł nieskończoną ilość sukcesów polskiej sztuce
filmowej” [tu: „O wielkim wstydzie”], przyznana przez Komitet Organizacyjny oraz Jury VI
Ogólnopolskiego Festiwalu Autorskich Filmów Animowanych OFAFA'2000, Kraków / 2000
6
WYRÓŻNIENIE dla filmu, IX International Film Festival „Golden Knight”, Moskwa, Rosja / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE SREBRNE KOZIOŁKI dla najlepszego filmu animowanego Konkurs
Krajowy, 17 Międzynarodowy Festiwal Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 1999
NAGRODA POZNAŃSKIE KOZIOŁKI dla autora najlepszego opracowania plastycznego filmu
animowanego, Jacka Adamczaka, Konkurs Krajowy, 17 Międzynarodowy Festiwal Filmów dla
Dzieci Ale Kino!”, Poznań / 1999
NAGRODA MARCINEK dla Jacka Adamczaka, za reżyserię i opracowanie plastyczne, Krajowe Jury
Dziecięce na 17 Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 1999
NAGRODA MARCINEK za „interesującą animację oraz przypomnienie widzom, że ‘najważniejsze jest
niewidoczne dla oczu’, a w szarej rzeczywistości tylko sny okazują się kolorowe”, Międzynarodowe
Jury Dziecięce na 17. Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 1999
DYPLOM ZA REŻYSERIĘ, Międzynarodowe Biennale Filmów Animowanych BAB’99, Bratysława /
1999
NAGRODA SREBRNA KRESKA, V Ogólnopolski Festiwal Autorskich Filmów Animowanych, Kraków
/ 1998
GARBY (HUMPS)
Reżyseria, scenografia, layout, animacja: Marek Serafiński
Muzyka: Janusz Grzywacz
Wykonanie: Janusz Grzywacz
W roli Ajio/Garba Ajio wystąpił: Wojciech Wojtkowski
W pozostałych rolach: Anna Korpowska, Bogdan Nowicki, Marcin Nowicki, Tomasz Wojtkowski
Zdjęcia: Jan Maciej Ptasiński, Adam Dąbrowski
Montaż obrazu: Marek Serafiński, Anna Ewert, Wiesław Nowak
Montaż dźwięku: Wiesław Nowak
Dźwięk: Jarosław Jurgała
Asystent reżysera: Katarzyna Kucharska, Anna Zboina
W nagraniu dialogów udział wzięli: Ajio/Garb Ajio: Jarosław Gajewski oraz: Dorota Chotecka,
Bogdan Misiewicz, Radosław Pazura
Animacja kombinowana, 35 mm, kolor, 418 m/e, 15:15 min. Data produkcji: 30.07.1998
7
STRESZCZENIE:
GARBY, czyli o tym, że wrogiem wątpliwości jest fałsz, który chce uchodzić za prawdę.
Kamieniarz Ajio, z natury spokojny, uczciwy i sumienny, pracuje przy budowie dróg w Lailonii.
Pewnego dnia, na jego plecach wyrasta garb, który szybko zmienia się w sobowtóra Ajio. Sobowtór
Ajio jest agresywny, podstępny i leniwy. Szybko udaje mu się przekonać otoczenie, że to on jest
prawdziwym Ajio. Wkrótce epidemia garbów dotyka wszystkich mieszkańców Lailonii.
Prawdziwych ludzi zastępują ich sobowtóry. Są agresywni i impertynenccy. Sobowtór Ajio
przejmuje władzę nad miastem garbów. Tylko synowi Ajio udaje się uciec z miasta. Ma nadzieję, że
kiedy dorośnie, powróci i rozprawi z garbami.
JAK BÓG MAIOR UTRACIŁ TRON (HOW GOD MAIOR LOST HIS THRONE)
Reżyseria, scenografia, layout: Piotr Muszalski, Paweł Walicki
W roli boga Maiora wystąpił: Witold Dębicki
Muzyka: Ryszard Tymon Tymański
Wykonanie: Ryszard Tymon Tymański – instrumenty elektroniczne; oraz: Olgierd Walicki, Elżbieta
Macierewicz, Tomasz Pawlicki, Renata Suchodolska
Animacja klasyczna: Paweł Walicki, Janusz Gałązkowski, Zuzanna Lewandowska
Animacja w soli: Piotr Muszalski
Zdjęcia: Krzysztof Szyszka, Krzysztof Napierała
Montaż obrazu: Teresa Miziołek
Dźwięk Wiesław Nowak
W nagraniu udział wzięli: Obi - Adam Bauman, Ubi - Wojciech Paszkowski oraz Mieczysław
Morański, Ryszard Nawrocki, Iwona Rulewicz
Animacja wycinankowa i w kolorowych solach bezpośrednio pod kamerą, 35 mm, kolor, 455 m/e,
16:35 min. Data produkcji: 10.09.1999
STRESZCZENIE:
JAK BÓG MAIOR UTRACIŁ TRON, czyli o tym, jak stałość praw prowadzi do ich upadku.
8
Bracia Ubi i Obi mieszkają w Lailonii, w mieście Ruru. Władzę nad miastem sprawuje bóg Maior.
Podstawowym prawem boga Maiora jest, że wszystko co dla ludzi znajduje się na dole, dla boga
znajduje się na górze i odwrotnie. Bracia żyją zgodnie z prawami ustanowionymi przez boga Maiora
do czasu, aż Obi buntuje się przeciwko nim. Wkrótce bracia rozstają się i Obi umiera. Za złamanie
swoich praw, Bóg Maior skazuje Obiego na pobyt w piekle. Ubi także umiera, a że zawsze był
posłuszny prawom boga, idzie do nieba. Bracia nawet po śmierci są rozdzieleni. Ubi nie jest
szczęśliwy w niebie i chce iść do piekła. Bóg Maior jednak nie zgadza się na to. W niebie wybucha
bunt. Bóg Maior abdykuje. Od tego momentu żyjący i nieżyjący mieszkańcy miasta Ruru muszą
radzić sobie sami.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA:
NAGRODA ZŁOTA KRESKA dla TV Studia Filmów Animowanych w Poznaniu, „za wielki wkład i
rozwój polskiego filmu animowanego, który przyniósł nieskończoną ilość sukcesów polskiej sztuce
filmowej” [tu: „Jak bóg Maior utracił tron”], przyznana przez Komitet Organizacyjny oraz Jury VI
Ogólnopolskiego Festiwalu Autorskich Filmów Animowanych OFAFA'2000, Kraków / 2000
NOMINACJA dla Ryszarda Tymona Tymańskiego w kategorii - najlepsza muzyka oryginalna w filmie
animowanym innej produkcji - do Nagrody „Philip Award” na TP SA Music & Film Festival,
Warszawa / 2000
WYRÓŻNIENIE SPECJALNE dla Piotra Muszalskiego i Pawła Walickiego za opracowanie plastyczne
filmu, VI Ogólnopolski Festiwal Autorskich Filmów Animowanych OFAFA'2000, Kraków / 2000
O NAJWIĘKSZEJ KŁÓTNI (OF THE QUARREL OF ALL QUARRELS)
Reżyseria, zdjęcia: Zbigniew Kotecki
Scenografia, lalki, kostiumy: Maria Balcerek
(scenografia, lalki i kostiumy inspirowane obrazami Pietera Bruegela St.)
Muzyka: Marcin Pospieszalski
9
Wykonanie: Marcin Pospieszalski – skrzypce, instrumenty klawiszowe, śpiew; Joszko Broda – fujarki,
listek, dudy, słomka, Marta Stanisławska – cymbały; Piotr Żyżelewicz – konga, tarabułka; Angelika
Górny – śpiew
Choreografia: Izadora Weiss
Animacja lalkowa: Krzysztof Brzozowski, Adam Wyrwas
Animacja klasyczna: Aniela Lubieniecka, Anna Dudek, Janusz Gałązkowski
Wykonanie lalek: Dariusz Kalita
Charakteryzacja lalek: Maria Balcerek, Dariusz Kalita
Wykonanie kostiumów: Anna Szcześniak, Małgorzata Doniec
Wykonanie rekwizytów: Jacek Spychalski
Wykonanie peruk, tresek i zarostów: Dorota Dubiak, Sylwia Nowak
Wykonanie dekoracji: Małgorzata Wolańska, Krzysztof Brzozowski, Jacek Spychalski, Sylwia
Nowak, Dorota Dubiak, Magdalena Chruszcz, Katarzyna Sierżant, Leszek Jaroszewski, Roman
Piwocki, Maciej Dauksza, Wiktor Dzwoniarek
Współpraca operatorska: kamera - Jadwiga Zauder; światło - Jerzy Lękiewicz
Montaż: Teresa Miziołek
Dźwięk: Wiesław Nowak
Reżyseria dialogów: Ewa Złotowska
W nagraniu dialogów udział wzięli: Eino: Andrzej Arciszewski; Aho: Marek Frąckowiak; Laje: Paweł
Iwanicki oraz: Beata Kawka, Joanna Orzeszkowska, Elżbieta Bednarek, Tomasz Bednarek, Paweł
Szczęsny, Robert Tondera, Włodzimierz Bednarski
Animacja lalkowa, 35 mm, kolor, 501 m/e, 18:20 min. Data produkcji: 22.11.1999
STRESZCZENIE:
O NAJWIĘKSZEJ KŁÓTNI, czyli o tym, że choć poszukiwanie szczęścia może skończyć się tragicznie,
to warto go szukać.
Bohaterami filmu są trzej bracia: Eino, Aho oraz Laje. Bracia żyją z uprawy rodzinnej ziemi. Eino
pracuje od świtu do nocy. Aho lubi spędzać czas na zabawie w pobliskiej karczmie, zaś Laje raz
pomaga Eino, a raz towarzyszy Aho. Pewnego razu, Aho zostaje oszukany podczas gry w kości i
traci rodzinną ziemię. Bracia wyruszają w poszukiwaniu pracy. Dochodzą do rozwidlenia dróg. Eino
chce iść drogą w lewo, Aho w prawo, a Laje raz zgadza się z jednym, raz z drugim bratem. Bracia,
nie mogąc przekonać się wzajemnie do swoich racji, zaczynają wielką kłótnię. W końcu strach przed
niebezpieczeństwami samotnej wędrówki decyduje o trzymaniu się razem i bracia postanawiają, że
pójdą drogą wybraną przez Eino. Długo wędrują po lasach, wspólnie walczą z dzikimi zwierzętami i
zdobywają pożywienie. W końcu docierają do bram wymarzonego przez Eino miasta. Okazuje się
jednak, że wspaniała fasada okazałych budowli kryje rozpacz i nędzę wielu mieszkańców miasta, że
jedyną pracą, o którą przychodzi im żebrać, jest zatrudnienie za miskę zupy przy budowie nowego
pałacu. Zniechęcony Aho marzy o krainie szczęścia, która jego zdaniem jest na końcu proponowanej
przez niego drogi. Aho wraca na rozstaje dróg. Bracia długo nie mają o nim żadnych wieści, aż
kiedyś dochodzą do nich słuchy o jego śmierci. Eino przekonuje Laje, aby pozostał z nim w mieście.
Jednak po jakimś czasie także Laje postanawia wyruszyć w drogę, aby poszukać lepszego miasta.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA:
NAGRODA JURY DZIECIĘCEGO za najlepszy film animowany przeglądu Stowarzyszenia Filmowców
Polskich „55 lat polskiej animacji dla dzieci”, 22 Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza
„Ale kino”, Poznań / 2004
NAGRODA ZŁOTA KRESKA dla TV Studia Filmów Animowanych w Poznaniu, „za wielki wkład i
rozwój polskiego filmu animowanego, który przyniósł nieskończoną ilość sukcesów polskiej sztuce
filmowej” [tu: „O największej kłótni”], przyznana przez Komitet Organizacyjny oraz Jury VI
Ogólnopolskiego Festiwalu Autorskich Filmów Animowanych OFAFA'2000, Kraków / 2000
DYPLOM UZNANIA za realizację filmu, 10th Cairo International Children Film Festival, Kair / 2000
10
II NAGRODA GŁÓWNA dla reżysera filmu, Zbigniewa Koteckiego, I Biesiada z Filmem
Dokumentalnym i Animowanym „DAF 2000”, Szczecin / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE SREBRNE KOZIOŁKI dla najlepszego filmu animowanego, Konkurs
Krajowy XVIII Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE KOZIOŁKI dla autora najlepszego opracowania plastycznego w filmie
animowanym – Maria Balcerek – Konkurs Krajowy XVIII Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla
Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE KOZIOŁKI za animację – Krzysztof Brzozowski, Adam Wyrwas - Konkurs
Krajowy XVIII Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE KOZIOŁKI za muzykę – Marcin Pospieszalski - Konkurs Krajowy XVIII
Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
WYRÓŻNIENIE MARCINEK za reżyserię filmu – Zbigniew Kotecki – Jury Dziecięce Konkursu
Krajowego XVIII Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
WYRÓŻNIENIE MARCINEK za opracowanie plastyczne – Maria Balcerek – Jury Dziecięce Konkursu
Krajowego XVIII Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
NAGRODA POZNAŃSKIE KOZIOŁKI dla autora najlepszego opracowania plastycznego w filmie
animowanym – Maria Balcerek - Konkurs Międzynarodowy XVIII Międzynarodowego Festiwalu
Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
WYRÓŻNIENIE MARCINEK dla filmu, Jury Dziecięce Konkursu Międzynarodowego XVIII
Międzynarodowego Festiwalu Filmów dla Dzieci „Ale Kino!”, Poznań / 2000
DRUGA NAGRODA w kategorii filmów animowanych, Millenium Film Festival of Fine Arts, Szolnok,
Węgry / 2000
NAGRODA GŁÓWNA za najlepszy film animowany, 5th International Short Film Festival, Siena, Italy
/ 2000
NAGRODA SREBRNA KRESKA za szczególne walory artystyczne, VI Ogólnopolski Festiwal
Autorskich Filmów Animowanych OFAFA'2000, Kraków / 2000
NAGRODA PRASOWA - MOJE OSCARY, przyznana przez Prof. Marka Hendrykowskiego: „Jan
Zamojski (scenarzysta), Zbigniew Kotecki (reżyser, autor zdjęć) i Ewa Sobolewska (kierownik
produkcji) za film „O największej kłótni” z cyklu „14 bajek z królestwa Lailonii Leszka
Kołakowskiego” zrealizowany w Telewizyjnym Studiu Filmów Animowanych w Poznaniu” / 1999
11
FRAGMENTY RECENZJI:
/.../ „W zapusty obejrzeliśmy film „O największej kłótni”. Jesteśmy (tj. ja i moja żona
Tamara) zachwyceni. To jest doprawdy znakomite dzieło i mogę się pysznić, że częściowo się do
niego przyczyniłem. Tamara powiedziała od razu, że właściwie to szkoda, że to idzie w telewizji, bo
jest to tak piękne dzieło malarskie, że chciałoby się różne jego fragmenty powiesić na ścianie.
Doprawdy majstersztyk. Ogromnie, ogromnie dziękuję. Z najlepszymi życzeniami na najbliższe
millenium.” Fragment listu Prof. Leszka Kołakowskiego do reżysera filmu z dnia 8.01.2000,
udostępniony za zgodą Autora
Od strony plastycznej najbardziej zachwyca lalkowe „O największej kłótni”, wzorowane na
obrazach Bruegla (scenografia - Maria Balcerek, wykonanie lalek – Dariusz Kalita, animacja lalkowa
– Krzysztof Brzozowski, Adam Wyrwas). Trudno zapomnieć wyrzeźbione wiatrem i deszczem
chłopskie twarze głównych bohaterów, błoto, kurz, gęstwiny, przez które wędrują, miasto
przypominające wieżę Babel. /.../ Bartosz Żurawiecki, „Gazeta Wyborcza” z dnia 02.2000
/.../ Ta prosta fabułka niesie w sobie filozoficzne przesłanie o nieuchronności
podejmowania wyborów i skazania na związane z nimi ryzyko i niepewność. Życie jest wiecznym
błądzeniem – zdają się sugerować spotkani na drodze ślepcy. Jednak film Koteckiego nie dlatego
jest niezwykły. Lateksowe lalki i scenografia z naturalnych tworzyw wg projektu Marii Balcerek
powstały z inspiracji malarstwem Pietera Bruegla St. I z ducha wielkiej literatury sowizdrzalskiej.
Ożywione ruchem kamery same w sobie są prawdziwymi dziełami sztuki. W bajce „O największej
kłótni” /.../ gra ponad 40 postaci. Jedną z najbardziej karkołomnych dla realizatorów, była scena
tańca, w której na planie znajdowało się jednocześnie kilkanaście postaci. Każda musiała się
poruszać we własnym rytmie, jednak taniec sprawił, że dodatkowo na ruch lalki nakładały się nowe
akcenty.” Mariola Wiktor „Gazeta Wyborcza” z dnia 6.12.1999
/.../ Odcinek „O największej kłótni” to przypowieść filozoficzna o wolności wyboru dróg
życiowych. Przed takim wyborem staje trzech braci, bohaterów filmu. Cała historia opowiedziana
jest w realiach bajki. Służy temu znakomita scenografia wzorowana na malarstwie Pietera Bruegla,
autorstwa Marii Balcerek, pracującej do tej pory w teatrze, która zaprojektowała lalki. Dla potrzeb
odcinka „O największej kłótni” powstało dziewięć dekoracji prawie naturalnej wielkości. Użyto do
nich m.in. kłosów zboża, gałęzi i naturalnych traw. /.../ Do filmu wykonano blisko 40 lalek – rzeźb
wyposażonych w możliwości mimiczne. Przy wykonaniu scenografii i lalek pracowała grupa
animatorów, plastyków i studentów wydziału animacji łódzkiej „filmówki”. AS „Gazeta Wyborcza” z dnia 4.12.1999 r.
/.../ „Dzięki użyciu unikatowej techniki lalkowej niesamowity świat z obrazów P. Bruegla
został urzeczywistniony, powołany do życia. Widz bez trudu rozpoznaje „Sianokosy”, „Żniwa”,
„Taniec chłopski”, „Ślepców” czy „Wieżę Babel”. Dzieła te ożywione w trójwymiarowej przestrzeni
nabierają niezwykłej plastyczności i nowych znaczeń. Lalki (wykonane z wielkim artyzmem z
lateksu) posiadają możliwość anatomicznego poruszania się. Każdym gestem, bardzo precyzyjną i
ekspresyjną mimiką twarzy odzwierciedlają nie tylko emocje bohaterów, lecz poszczególne
charaktery ludzkie. „O największej kłótni” to przypowieść o wolności wyboru, poszukiwaniu drogi
12
do realizacji własnych marzeń, niepewności ludzkiego losu. Bohaterowie tej alegorycznej
przypowieści, trzej bracia, Eino, Aho i Laje tracą ojcowiznę i możliwość dostatniego życia.
Wyruszając w poszukiwaniu miasta bogactwa i dobrobytu, stają na rozdrożu, nie mogąc
zdecydować, którędy kontynuować podróż. Czy narzucona przez najstarszego z braci droga (którą
po długiej kłótni poszli), była słuszna? Czy lepiej zginąć poszukując własnych marzeń, jak ten,
któremu życie w mieście wybranym przez brata wydało się zbyt ciężkie i monotonne? Co stało się z
najmłodszym, który wkrótce także postanowił szukać swojej ziemi obiecanej? Nigdy się nie
dowiemy. Morał przypowieści trzeba odnaleźć, jak rozwiązanie zagadki. Eino, Aho i Laje zdają się
reprezentować całą ludzkość, szukającą własnego szczęścia po omacku, co w filmie symbolizują
ślepcy, mijani po drodze przez braci. Jak potoczyłoby się nasze życie, gdybyśmy dokonali innych
wyborów? Obdarzeni świadomością własnej wolności, musimy wciąż dążyć do samorealizacji,
ciągle szukać szczęścia. Taka jest nasza natura i przeznaczenie. Takie jest przesłanie
Kołakowskiego, a za nim twórców tego fascynującego filmu.” Alicja Cichowicz „KALEJDOSKOP” Nr 12/99