11. OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA OSTROŻNIE ......2018/05/06 · Konferencja zorganizowana w ramach...

11. OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA

WARSZAWA, 13 czerwca 2018 r.

OSTROŻNIE – DZIECKO!PROFILAKTYKA KRZYWDZENIA MAŁYCH DZIECI

MATERIAŁY KONFERENCYJNE

Organizatorzy: Projekt współfinansują:

Julie

Fra

ncoe

ur@

Foto

lia

CENTRUM KONFERENCYJNE

Konferencja zorganizowana w ramach projektu “From policy to reality – shi�ing a�tudes and prac�ces from corporal punishment to safeguarding children” współfinansowanego przez Komisję Europejską.Treści zaprezentowane w trakcie konferencji oraz w niniejszych materiałach odzwierciedlają je-dynie stanowisko ich autora lub Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną.

Parter

Wejście główne

Rece

pcja

Wykłady konferencyjneodbywają się w Auli A oraz w salach 139, 140, 141, 142.

Lunch i napoje w przerwie kawowej będą serwowane w holu na piętrze –1.

Zaświadczenie o udziale w konferencji zostanie wygenerowane na pla�ormie edukacyjnej Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę po wypełnieniu ankiety ewaluacyjnej online. Po konferencji do wszystkich uczestników zostanie wysłana wiadomość z dostępem do ankiety ewaluacyjnej.

Sesje plenarne prowadzone w Auli A będą tłumaczone z języka angielskiego na język polski. Słuchawki do tłumaczenia można wypożyczyć w holu przy rejestracji.

Honorowy patronat nad konferencją objęli:

Patronat medialny:

2 3

SPIS TREŚCI

4Komitet naukowy, komitet organizacyjny

Informacje o organizatorach

Program konferencji

Prelegenci

Abstrakty wystąpień

Warto wiedzieć

• Depresja okołoporodowa – podstawowe informacje i narzędzia

• Negatywne doświadczenia (ACE) w dzieciństwie a zachowania szkodliwe dla zdrowia – wyniki badań

• Postawy Polaków wobec kar fizycznych – wyniki badań

Programy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

• Program „Dobry Rodzic – Dobry Start”

• Necio

• Chronimy Dzieci

• Gdy słowa leczą – telefon wsparcia dla dzieci i młodzieży

Oferta dla profesjonalistów

• Pla�orma edukacyjna

• Oferta szkoleniowa Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

• Konferencja październikowa

• Kwartalnik „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”

• Klub Przyjaciół Dzieci

• Centrum Pomocy Dzieciom – skuteczna pomoc

5

6

7

12

16

16

24

26

28

28

29

30

31

32

32

33

34

35

36

38

4 5

11. OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA

WARSZAWA, 13 czerwca 2018 r.

OSTROŻNIE – DZIECKO!PROFILAKTYKA KRZYWDZENIA MAŁYCH DZIECI

KOMITET NAUKOWY:

prof. dr n. med. Maria Borszewska-Kornacka − kierownik Kliniki Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka, Szpital Kliniczny im. Księżnej Anny Mazowieckiej w Warszawie

prof. dr hab. n. med. Adam Fronczak − kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

dr hab. n. społ. Grażyna Kmita − adiunkt w Katedrze Psychologii Klinicznej Uniwersytetu Warszawskiego

mgr Zofia Małas − prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych

prof. dr hab. Beata Pięta − prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Położnych

dr Monika Sajkowska − prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

KOMITET ORGANIZACYJNY:

Iwona Bruśk – Warszawski Uniwersytet Medyczny

Aneta Duda-Zalewska – Warszawski Uniwersytet Medyczny

Urszula Kubicka-Kraszyńska – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

Katarzyna Smolińska – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

Renata Szredzińska – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

Justyna Wichot – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

Anna Żardecka – Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

4 5

FUNDACJA DAJEMY DZIECIOM SIŁĘ Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę istnieje po to, aby zapewnić każdemu dziecku bezpiecz-ne dzieciństwo. Chronimy dzieci przed krzywdzeniem i pomagamy tym, które doświad-czyły przemocy.Realizując naszą misję:• Uczymy dorosłych, jak traktować dzieci, żeby ich nie krzywdzić.• Pokazujemy im, jak reagować, gdy podejrzewają, że dziecku dzieje się krzywda.• Uczymy dzieci, jak mogą uniknąć przemocy i wykorzystywania.• Oferujemy krzywdzonym dzieciom i ich opiekunom pomoc psychologiczną i prawną.• Wpływamy na polskie prawo, by jak najlepiej chroniło interes dziecka.

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNYWarszawski Uniwersytet Medyczny jest największą uczelnią medyczną w Polsce. Na 11 kierunkach i w 3 specjalnościach kształci się w niej blisko 11 tys. studentów, w tym ponad 500 obcokrajowców. Uniwersytet prowadzi również studia doktoran-ckie i podyplomowe oraz naucza w ramach zawodowych kursów specjalizacyjnych i dokształcających. Kadra dydaktyczno-naukowa liczy ponad 1,5 tys. pracowników, w tym ponad 100 profesorów tytularnych. Wydział Nauki o Zdrowiu jest najmłodszym wydziałem w strukturach Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie kształ-ci studentów na 5 kierunkach: dietetyka, pielęgniarstwo, położnictwo, ratownictwo medyczne oraz zdrowie publiczne. Nauczanie realizowane jest w systemie dwustop-niowym i w 3 trybach: dziennym, wieczorowym i zaocznym. Ponadto Wydział Nauki o Zdrowiu realizuje tzw. studia pomostowe na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo. Jest dynamicznie i prężnie rozwijającą się jednostką. W roku 2007 uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk medycznych, a w roku 2009 uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk o zdrowiu.

Szanowni Państwo! Gdy w 2008 r. zaprosiliśmy Państwa na pierwszą konferencję, inaugurującą powstanie programu „Dobry Rodzic – Dobry Start”, kierowała nami chęć zainspirowania przedstawicieli najróżniejszych środowisk zawo-dowych pracujących z dziećmi i rodziną do przyjęcia w swojej pracy perspektywy profilaktyki krzywdzenia dzieci. W tym roku spotykamy się już po raz 11!

Podobnie jak w minionych latach, w programie tegorocznej konferencji poruszamy kwes�e związane z profilaktyką krzywdzenia dzieci, wspieraniem rodziców w tworzeniu bliskiej relacji z dzieckiem, wczesną interwencją w przypadku pojawienia się trudności emocjonalnych w okresie okołoporodowym czy wy-chowawczych. Zaprosiliśmy specjalistów i ekspertów do podzielenia się z Państwem nowoczesną, opartą na dowodach naukowych wiedzą o opiece nad dzieckiem w okresie wczesnego dzieciństwa i o rozwoju ma-łego dziecka. Mamy nadzieję, że to spotkanie przyczyni się również do integracji środowiska, pracującego na rzecz ochrony małych dzieci przed krzywdzeniem, umożliwi wymianę dobrych praktyk, pogłębienie wie-dzy, wypracowanie nowych metod pracy z dziećmi i rodziną.

Zachęcamy do zapoznania się z zamieszczonymi w tej broszurze informacjami o różnych działaniach podej-mowanych przez naszą Fundację, wynikami ostatnich badań, a także materiałem o zaburzeniach emocjonal-nych okresu okołoporodowego, w którym znajdziecie Państwo praktyczne narzędzia i wskazówki przydatne w codziennej pracy.

Serdecznie witamy i życzymy udanej konferencji

Zarząd i Zespół Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

ORGANIZATORZY

6 7

PROGRAM11. OGÓLNOPOLSKIEJ KONFERENCJI„OSTROŻNIE – DZIECKO! PROFILAKTYKA KRZYWDZENIA MAŁYCH DZIECI”13 CZERWCA 2018 R., WARSZAWA

8:00-9:00 Rejestracja uczestników9:00-10:40 Sesja inauguracyjna, Aula A

Powitanie Zapobieganie krzywdzeniu dzieci – model leczenia oparty o mentalizowanie: The Lighthouse MBT- -Paren�ng Programme – Gerry Byrne, Anna Freud Centre, Oxford University

10:40-11:00 Przerwa kawowa

11:00-12:30 Sesja plenarna – panel dyskusyjny, Aula A„Czy rozstajecie się przeze mnie?” Dziecko, rozwód i jego konsekwencjeAlicja Budzyska, psycholog, FDDS, Aleksandra Ejsmont, radca prawny, Marcin Grudzie, socjolog, Fundacja Masculinum, Andrzej Ochremiak, terapeuta, Fundacja C.E.L, Agnieszka Olszewska, mediatorka, psycholożkaModeratorka: Hanna Zielińska, dziennikarka

12:30-13:20 Przerwa na lunch

13:20-14:50 Aula ADzieci i dorośli w świecie emocjiDziałalność telefonu zaufania dla rodziców w Chorwacji – Vesna Katalinić, Brave Phone, ChorwacjaMała Akademia Emocji – Joanna Mrozińska, CIK FDDS w GdańskuJak lepiej rozumieć rodziców w chwili na-rodzin dziecka i pierw-szych latach jego życia? – Magdalena Winiarska-Smoczyńska, FDDS

Sala 139/140Rozwój seksualny dziecka – co jest normą, czym się niepokoić?dr Agnieszka Izdebska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Sala 141Karmienie piersią – nie tylko pożywienie – panel dyskusyjny dr n. med. Barbara Baranowska, położna, Warszawski Uniwersytet Medyczny; Agata Broja-nowska-Aleksandrowicz, Fundacja Promocji Kar-mienia Piersią, Magdalena Bylka-Górska, Fundacja Sto Pociech, Agnieszka Stein, psychologmoderatorka: Renata Szredzińska, FDDS

Sala 142Interdyscyplinarny model Centrum Pomocy Dzieciom w praktyce Beata Wojtkowska, koordynatorka CPD; Joanna Marszał-Kotas, terapeutka CPD; Jolanta Zmarzlik, terapeutka CPD; Paulina Masłowska, prawniczka CPD

14:50-15:10 Przerwa kawowa

15:10-16:40 Aula AJak dziecko może zadbać o swoje bezpieczeń-stwo? – programy pro-filaktyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym Dzimba Safety Program – Agnese Sladzevska, Cen-trum Dardedze, Ryga „Persona dolls” – metoda wspierająca rozwój kom-petencji społecznych u małych dzieci – Grażyna Ziółek, Przedszkole nr 237 im. Warszawskiej SyrenkiGadki o gatkach – czyli proste rozmowy na trud-ne tematy – Katarzyna Seidel, FDDS

Sala 139/140Nowe spojrzenie na zaburzenia przywiązania. Jak krzywdzenie w okre-sie wczesnodziecięcym wpływa na neurobiolo-giczny rozwój dziecka dr Anna Szczepaniak, FDDS

Sala 141Rola ojca – zmiany w postrzeganiu spo-łecznym i rozumieniu psychologicznym jej znaczeniaMaciej Chodorek, FDDS, Krzysztof Górski, Fundacja Sto Pociech

Sala 142Depresja poporodowa – przykłady pracy z kobietamiWspieranie kobiet w okresie okołoporodo-wym – rola psychologa w szpitalu – Marlena Trąbińska-Haduch, psycho-log, Centrum Medyczne „Żelazna”Wsparcie kobiet z de-presją okołoporodową z perspektywy położnej rodzinnej – Agnieszka Ka-mińska-Nowak, Centrum Położnicze w SzamotułachPraca z kobietami cierpiącymi na depresję okołoporodową – do-świadczenia z prowadze-nia grupy wspierająco-terapeutycznej „Oswoić depresję” – Joanna Fejfer-Szpytko, FDDS

6 7

PRELEGENCI

BARBARA BARANOWSKA – doktor nauk medycznych, położna, dla której praca jest pasją, wykładowca, który lubi studentów i lubi uczyć, a w pracy naukowej łączy obie te pasje. Praca na rzecz poprawy jakości narodzin i wczesnego macierzyństwa to zagadnienie stanowiące dla niej wyzwanie naukowe i praktyczne. W pracy społecznej współpracuje z organizacjami dzia-łającymi na rzecz kobiet i rodzin wymagających wyjątkowego wsparcia: uchodźczyń, samot-nych matek. W Fundacji Rodzić po Ludzku realizowała program telefonu wsparcia dla kobiet w okresie okołoporodowym. Popularyzuje w środowisku zawodowym położnictwo oparte na

dowodach naukowych, wrażliwe kulturowo, uwzględniające potrzeby fizyczne oraz psychiczne matki i dziecka. Pracuje jako adiunkt w Zakładzie Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej Warszawskiego Uniwersytetu Medycz-nego oraz w Centrum Medycznym Żelazna.

AGATA BROJANOWSKA-ALEKSANDROWICZ – z wykształcenia specjalistka z zakresu komunikacji społecznej i PR oraz dyplomowany Promotor Karmienia Piersią. Stworzyła bloga Hafija.pl, największe w polskim internecie kompendium wiedzy o karmieniu piersią oraz rodzi-cielstwie. Prelegentka konferencji organizowanych przez WHO i Ministerstwo Zdrowia, uczestniczka komisji ds. opieki okołoporodowej przy MZ, fundatorka i wiceprezeska Fundacji Promocji Karmienia Piersią, redaktor naczelna Kwartalnika Laktacyjnego.

ALICJA BUDZYŃSKA − psycholog. Jest biegłym sądowym, wydaje opinie sądowo-psycholo-giczne w sprawach z udziałem dzieci. W Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę zajmuje się diagnozą i terapią dzieci krzywdzonych oraz ich rodzin. Prowadzi szkolenia dla profesjonalistów z za-kresu problematyki dziecka krzywdzonego. Jest koordynatorem Warszawskiej Sieci Pomocy Dzieciom. Koordynuje studium „Opiniowanie sądowo-psychologiczne w sprawach z udziałem dzieci”. Posiada rekomendacje PTP w zakresie diagnozy spraw rodzinnych i nieletnich oraz psychologicznej oceny zeznań świadków.

MAGDALENA BYLKA-GÓRSKA − psychoterapeutka i trenerka umiejętności psychospo-łecznych. W Fundacji „Sto Pociech” pracuje z rodzicami, prowadząc warsztaty oraz grupy wsparcia i rozwoju, a także psychoterapię indywidualną i konsultacje psychologiczne. Uczy pracy grupowej z rodzicami (warsztaty z prowadzenia grupy „Urodziłam Życie”, Szkoła Trene-rów Grup Wsparcia). Ukończyła szkołę psychoterapii Krakowskie Centrum Psychodynamicz-ne, szkołę trenerów INTRA, Szkołę Treningu Grupowego. Mama czwórki dzieci.

GERRY BYRNE − Kierownik Zakładu ds. Przywiązania i Opieki Perinatalnej w Oxford Health NHS Founda�on Trust, Oxford, Wielka Brytania. Ekspert w specjalistycznej ocenie relacji rodzic-dziecko, przywiązania, oceny i leczenia rodziców krzywdzących dzieci. Gerry jest po-mysłodawcą Lighthouse Mentaliza�on Based Treatment-Paren�ng Programme − programu terapii opartej na mentalizacji, a także superwizorem MBT Anna Freud Center. Jest także au-torem obrazkowej książki All at Sea. There’s a New Baby in the Family, która pomaga rodzicom małych dzieci rozmawiać z nimi o ich marzeniach, koszmarach i ich złożonych emocjonalnych

reakcjach na pojawienie się nowego dziecka w rodzinie. Link do książki: h�ps://www.amazon.co.uk/All-Sea-The-res-Baby-Family/dp/140632325X/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1520003570&sr=1-1

MACIEJ CHODOREK − ukończył socjologię na UKSW oraz Studium Terapii Rodziny przy Stowarzyszeniu OPTA. Obecnie uczestniczy w szkoleniu w Psychoanalitycznej Szkole Psycho-terapii, zorganizowanym przy PTPP. Przez ponad dziesięć lat związany był z poradnią OPTA, od ponad pięciu lat współpracuje z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę. Posiada doświadczenie w pracy z dziećmi, młodzieżą oraz dorosłymi, szczególnie ojcami, dla których od ponad sied-miu lat prowadzi psychoterapię indywidualną, konsultacje, warsztaty i grupy. Ponadto szkoli profesjonalistów, szczególnie w tematyce ojcowskiej.

8 9

ALEKSANDRA EJSMONT − absolwentka wydziału prawa Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Warszawie. Od 2015 r. radca prawny należący do Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie – specjalizujący się w sprawach z zakresu prawa rodzinne-go. Od 2011 r. współpracuje z Komitetem Ochrony Praw Dziecka w Warszawie. Brała udział w pracach nad stworzonymi przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę standardami wysłuchań dzieci. Współprowadząca warsztaty dla dzieci dotyczące praw dzieci oraz przeciwdziałania dyskryminacji rówieśniczej.

JOANNA FEJFER-SZPYTKO − psycholog, psychoterapeutka, trenerka. Absolwentka Wy-działu Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Studium Terapii Rodzin oraz Szkoły Trenerów Stowarzyszenia OPTA. W Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę pracuje jako psycholog w programie „Dobry Rodzic – Dobry Start”. Posiada uprawnienia do pracy metodą wideotreningu komunikacji, jest certyfikowanym trenerem SAFE® (Secure A�achment Family Educa�on). Pracuje z rodzicami dzieci w różnym wieku, ostatnio szczególnie wspiera kobiety z depresją poporodową. Prowadzi terapię indywidualną, terapię par i rodzin oraz grupy wspie-rająco-terapeutyczne. Posiada doświadczenie w prowadzeniu szkoleń dla profesjonalistów.

KRZYSZTOF GÓRSKI − psychoterapeuta i trener. Ukończył Szkołę Psychoterapii INTRA. Od ponad 10 lat prowadzi grupy wsparcia dla rodziców, w tym ojców. Współtwórca wielu pro-gramów warsztatów i grup dla rodziców, m.in.: Grupa Ojców, Skuteczny tata, Ojcowskie spot-kania, Być ojcem, być sobą. Pracuje w nurcie doświadczeniowej psychoterapii humanistycznej. Uczy i wspiera w rozwoju profesjonalistów. Współtwórca „Szkoły prowadzenia grup wsparcia dla rodziców” przy Fundacji Sto Pociech. Mąż i tata 3 córek i syna.

MARCIN GRUDZIEŃ − socjolog i psychoedukator związany z Fundacją Masculinum, re-daktor serwisu Masculinum.org. Od kilku lat prowadzi badania nad męskimi ruchami spo-łecznymi. Prowadzi grupy wsparcia dla rodziców i ojców. Pracuje nad projektem warsztatów rozwojowych dla mężczyzn z rodzin patchworkowych. Interesuje się również problematyką bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie – prowadzi szkolenia dla uczniów, nauczycieli i rodziców.

AGNIESZKA IZDEBSKA – psycholożka, psychoterapeutka, seksuolożka kliniczna. Zatrudniona na stanowisku adiunkta w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Pozna-niu. Prowadzi zajęcia dydaktyczne oraz superwizje na Podyplomowym Studium Pomocy Psycho-logicznej w Dziedzinie Seksuologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Prowadzi psychote-rapię, poradnictwo psychologiczne i seksuologiczne w Poznańskim Centrum Psychodynamicznym. Członkini Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego, Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej oraz Interna�onal Society of Transference, Focused Psychotherapy. Główne

zainteresowania kliniczne oraz naukowe koncentrują się wokół seksualności człowieka, zjawiska krzywdzenia dzieci, a także psychoanalitycznego ujęcia rozwoju oraz leczenia trudności psychicznych w nurcie psychodynamicznym.

AGNIESZKA KAMIŃSKA-NOWAK – mgr położnictwa, położna Podstawowej Opieki Zdro-wotnej, specjalistka w dziedzinie pielęgniarstwa neonatologicznego oraz organizacji i zarządzania. Jest także Międzynarodowym Konsultantem ds. laktacji oraz Certyfikowanym Doradcą Laktacyj-nym i edukatorem seksualnym. Przez ostatnie 10 lat pracowała jako położna koordynująca pracę w SP ZOZ w Szamotułach, a obecnie prowadzi Centrum Położnicze, w ramach którego oferuje usługi położnej środowisko-rodzinnej, prowadzi szkołę rodzenia oraz poradnię laktacyjną. Jest Prezesem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Położnych Rodzinnych oraz wykładowcą dla Fundacji Twórczych kobiet w zakresie laktacji oraz Servmed Poznań w zakresie położniczo-ginekologicznym.

VESNA KATALINIĆ – pracownik społeczny, terapeuta Gestalt oraz terapeuta dziecięcy (terapia zabawą). Od wielu lat zaangażowana w realizację programów i projektów w ramach chorwackiego „Brave Phone” – telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży, na poziomie lokalnym, krajowym i między-narodowym. W Centrum doradztwa „Siła rodziny” prowadzonym przez organizację pozarządową „Brave Phone” zajmuje się udzielaniem pomocy i wspieraniem rodziców. Pracuje również jako ze-wnętrzny ekspert dla organizacji NGO Ilab w obszarze ochrony dzieci z trudnościami rozwojowymi.

8 9

JOANNA MARSZAŁ-KOTAS – psycholog, certyfikowany psychoterapeuta systemowy, ukoń-czyła całościowe szkolenie psychoterapeutyczne rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Psy-chiatryczne. Absolwentka Studium Terapii Narracyjnej, Studium Analizy Transakcyjnej oraz szeregu szkoleń specjalistycznych w obszarze pomocy dziecku krzywdzonemu. Posiada uprawnienia do prowadzenia Krótkoterminowej Terapii Eklektycznej PTSD, BEPP. Zajmuje się diagnozą dzieci oraz psychoterapią dzieci i dorosłych. Autorka scenariuszy zajęć profilaktycznych dla dzieci z zakresu zapobiegania przemocy i wykorzystywaniu seksualnemu. Prowadzi grupy rozwojowo-edukacyjne

i terapeutyczne. Jest biegłym sądowym, uczestniczy w przesłuchaniach dzieci, wydaje opinie sądowo-psychologiczne w sprawach z udziałem dzieci.

PAULINA MASŁOWSKA – aplikantka radcowska przy OIRP w Warszawie, absolwentka prawa na WPiA UKSW oraz ekonomii na WNHiS UKSW. Związana z FDDS jako prawniczka w Centrum Pomocy Dzieciom im. I. Kornatowskiej oraz koordynatorka wolontariuszy w programie Opiekun dziecka ofiary przestępstwa.

JOANNA MROZIŃSKA – mama 2,5-letniej Dobrochny i szykującej się na świat Nawojki. Autorka bloga Trochę Fajna Mama. Zawodowo nauczycielka wczesnej edukacji, zmierzająca w kierunku unschoolingu. Pasjonatka dziecięcego postrzegania świata.

ANDRZEJ OCHREMIAK – psycholog, terapeuta rodzinny, trener PTP I stopnia. W swojej po-nad trzydziestoletniej działalności zawodowej pracował z osobami uzależnionymi, rodzicami dzieci umieszczonymi w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, młodocianymi uchodźca-mi. Pracował w Psychologicznym Centrum Pomocy Rodzinie w Warszawie (przez dwa lata na stanowisku p.o. dyrektora). Obecnie od 2004 roku jest stałym współpracownikiem Fundacji Centrum Edukacji Liderskiej C.E.L., będąc równocześnie wiceprezesem Zarządu Fundacji. W Fundacji pracuje m.in. z parami w kryzysie okołorozwodowym oraz z parami rodziców po

rozpadzie związku. W zajęciach grupowych Fundacji pracuje również z parami, rodzicami oraz mężczyznami w trudnych sytuacjach rodzinnych i życiowych.

AGNIESZKA OLSZEWSKA − mediatorka specjalizująca się w sprawach rodzinnych, roz-wiązywaniu konfliktów społecznych i w zespołach. Członkini europejskiej siatki mediatorów pracujących w obszarze międzykulturowym. Mediacją zajmuje się od 2002 roku. Trenerka umiejętności społecznych, aktualnie w trakcie szkolenia na analityka grupowego. Pracuje w zespole klinicznym Specjalistycznej Poradni Rodzinnej m. st. Warszawy dz. Bemowo i firmie Mediatorzy.pl.

KATARZYNA SEIDEL – socjolog, trener. Absolwentka Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz absolwentka studium podyplomowego z zakresu zarządzania w NGO. Ukończyła kurs trenerski nadający uprawnienia do prowadzenia szkoleń. Od 2007 r. współpracuje z organizacjami pozarządowymi, od października 2009 związana jest z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę, w której obecnie koordynuje ogólnopolski program certyfikacji placówek oświatowych i opiekuńczych, spełniających standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem – Chro-nimy Dzieci. Autorka programów szkoleniowych oraz czynny trener szkoleń dla profesjonalistów,

współautorka warsztatów dla rodziców, dotyczących ochrony dzieci przed przemocą i wykorzystywaniem seksualnym. Autorka scenariuszy zajęć profilaktycznych dla dzieci z zakresu zapobiegania przemocy i wykorzystywaniu seksual-nemu. Ponadto prowadzi zajęcia dydaktyczne ze studentami na Uniwersytecie Warszawskim, a także współpracuje jako trener z Niepublicznym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli – Ośrodkiem Rozwoju Kompetencji Edukacyjnych. Ukończyła Szkołę Trenerów House of Skills oraz FDDS.

10 11

AGNESE SLADZEVSKA – pracownik socjalny, jedna z założycielek i członkini zarządu Centrum Dardedze od 2001 r., obecnie pełni funkcję dyrektora ds. profilaktyki w Centrum. Agnese była wie-lokrotnie koordynatorką międzynarodowych projektów, których celem było stworzenie i wzmoc-nienie systemu ochrony dzieci przed krzywdzeniem w Europie Wschodniej. Jest współautorką programu „Dzimba Safety Program” prowadzonego w Litwie przez ostatnie 10 lat.

AGNIESZKA STEIN – psycholog. Od 1999 roku pomaga dzieciom i ich rodzicom radzić sobie w różnych sytuacjach. Udziela indywidualnych konsultacji w sytuacjach wątpliwości wycho-wawczych, pracuje z rodzicami dzieci począwszy od urodzenia aż do okresu nastoletniego, prowadzi też warsztaty dla rodziców oraz profesjonalistów pracujących z rodziną. Specjalizuje się w pracy w nurcie Rodzicielstwa Bliskości, a więc za podstawowy czynnik tworzący sku-teczną opiekę rodzica nad dzieckiem uważa ich wzajemną relację. Autorka licznych artykułów dotyczących świadomego, troskliwego rodzicielstwa i książek: „Dziecko z bliska”, „Dziecko

z bliska idzie w świat”, „Akcja adaptacja” przeznaczonej dla rodziców przedszkolaków oraz bohaterka książki – rozmowy „Potrzebna cała wioska”.

ANNA SZCZEPANIAK − doktor nauk medycznych, psycholog, psychoterapeuta. Absolwent-ka psychologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz Laboratorium Psychoedukacji. Doświadczenie pracy z dziećmi zdobywała w placówkach klinicznych w Łodzi i w Warszawie. W Fundacji Da-jemy Dzieciom Siłę pracuje w programie „Dobry Rodzic − Dobry Start”, zajmuje się diagnozą oraz psychoterapią dzieci i dorosłych. Autorka wielu publikacji naukowych.

MARLENA TRĄBIŃSKA-HADUCH – psycholog, psychoterapeuta, położna, absolwent-ka Wydziału Psychologii Społecznej Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Ukończyła 4-letnie Studium Terapii Rodziny i Roczne Studium Trenerskie Stowarzyszenia OPTA. Jest certyfikowanym trenerem „Treningu Skutecznego Rodzica” wg Thomasa Gordo-na. Ukończyła kurs „Szkoła dla rodziców i wychowawców” organizowany przez CMPPP oraz „Podstawy programu pracy z grupami dla rodziców dzieci 3-8 lat autorstwa Carolyn Webster-Stra�on”. Posiada uprawnienia do prowadzenia grup metodą TZA-ART „Trening zastępowania

agresji”. Ukończyła szkolenie przygotowujące do pracy skalą NBAS – Skala Oceny Zachowań Noworodka według Brazeltona, które wykorzystuje w pracy z rodzicami noworodków i niemowląt. Obecnie jest w trakcie szkolenia z zakresu psychotraumatologii praktycznej w Fundacji Pomorskie Centrum Psychotraumatologii. Przez wiele lat zatrudniona w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę w programie „Dobry Rodzic – Dobry Start”, gdzie wspierała rodziny z dziećmi od 0 do 6. roku życia, obecnie ściśle z nią współpracuje. Aktualnie pracuje jako psychoterapeuta w Cen-trum Medycznym „Żelazna” przy Szpitalu Św. Zofii w Warszawie oraz w Ośrodku Terapeutyczno-Edukacyjnym MaterPater. Prowadzi terapię indywidualną, par, rodzinną, a także grupy terapeutyczne dla kobiet chorujących na depresję. Zajmuje się konsultacjami wychowawczymi i prowadzi warsztaty dla rodziców. Jest współautorką wielu z nich np.: „Bez klapsa – jak z szacunkiem i miłością stawiać dziecku granice”, „Być mamą”, „Rodzina jak drużyna”. Swoją pracę poddaje regularnej superwizji.

MAGDALENA WINIARSKA-SMOCZYŃSKA – psycholog, absolwentka Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, studiów podyplomowych z Diagnozy Klinicznej Dziecka i jego Rodzi-ny na Uniwersytecie Warszawskim oraz Szkoły Psychoterapii Dzieci i Młodzieży przy Ośrodku Regeneracja. Odbywa całościowe szkolenie w Krakowskiej Katedrze Psychiatrii. Pracuje tera-peutycznie z dziećmi w wieku przedszkolnym, prowadzi diagnozę dzieci (0-6) oraz konsultacje z rodzicami w zakresie trudności wychowawczych i emocjonalnych. Ma długoletnie doświad-czenie współpracy z zespołami przedszkolnymi. Obecnie pracuje w Fundacji Dajemy Dzieciom

Siłę w Centrum Dziecka i Rodziny im. Aliny Margolis- Edelman oraz w Ośrodku Regeneracja. Swoją pracę poddaje regularnej superwizji.

10 11

BEATA WOJTKOWSKA – absolwentka Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Stosunków Międzynarodowych Collegium Civitas. W Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę koordynatorka lokalnych i międzynarodowych projektów profilaktycznych, w tym skierowa-nych do dzieci uchodźców. Od kwietnia 2017 koordynuje warszawskie Centrum Pomocy Dzieciom.

GRAŻYNA ZIÓŁEK – nauczycielka , terapeutka pedagogiczna, instruktorka gimnastyki korekcyj-nej, trenerka metody „Persona dolls”, dyrektorka przedszkola. Autorka innowacji pedagogicznych i programów dla dzieci i rodziców, ma na swoim koncie wiele artykułów na temat realizacji projek-tów unijnych w placówkach wychowania przedszkolnego w „Monitor prawny dyrektora”. Koordy-natorka projektów międzynarodowych Comenius “Math true the games” 2013-2015, Erasmus + “Every child is special” 2015-2018.

JOLANTA ZMARZLIK – absolwentka Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uni-wersytetu Warszawskiego, specjalistka ds. ochrony dzieci przed krzywdzeniem w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Zajmuje się diagnozą i terapią dzieci, młodzieży i dorosłych. Wydaje opinie psychologiczno-sądowe, prowadzi szkolenia z zakresu problematyki dziecka krzywdzo-nego. Posiada certyfikat PARPA specjalisty ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz cer-tyfikat superwizora ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Instytutu Psychologii Zdrowia PTP. Jest wykładowcą na Uniwersytecie SWPS w Warszawie.

12 13

Sesja inauguracyjna, godz. 9:00-10:40, Aula A

Zapobieganie krzywdzeniu dzieci – model leczenia oparty o mentalizowanie: The Lighthouse MBT--Paren�ng Programme – Gerry Byrne

Przypadki poważnego krzywdzenia i zaniedbywania dzieci mogą wynikać z katastrofalnych, rodzicielskich niepowo-dzeń w mentalizowaniu i/lub pojawiać się w rodzinach, w których dominują niementalizujące sposoby myślenia i za-chowań, będące konsekwencją rodzicielskiej historii krzywdzenia i zaniedbywania w dzieciństwie. Poważne krzywdze-nie i zaniedbywanie dziecka może być postrzegane jako wynik niedoborów lub błędów mentalizacyjnych w sytuacjach wysokiego pobudzenia, w których rodzic źle postrzega dziecko poprzez mechanizm identyfikacji projekcyjnej.Program Lighthouse (latarnia morska) ma na celu zmniejszenie ryzyka krzywdzenia, dezorganizacji przywiązania i mię-dzypokoleniowych cykli zaburzeń przywiązania/psychopatologii. Opiera się on na bieżących pracach teoretycznych i empirycznych dotyczących przywiązania i psychopatologii rozwojowej. Program ma na celu poprawę funkcjonowania rodziców i wzmocnienie relacji rodzic-dziecko poprzez połączenie psychoedukacji oraz indywidualnego i grupowego leczenia w oparciu o mentalizowanie. W prezentacji przeanalizowane zostanie rozumienie krzywdzenia dzieci z perspektywy deficytów w mentalizowaniu, a podstawowe elementy modelu leczenia zostaną zilustrowane materiałem klinicznym (w tym wideo).

Sesja plenarna, godz. 11:00-12:30, Aula A

Panel dyskusyjny: „Czy rozstajecie się przeze mnie?” Dziecko, rozwód i jego konsekwencje – Alicja Budzyńska, Aleksandra Ejsmont, Marcin Grudzień, Andrzej Ochremiak, Agnieszka Olszewska

Moderator: Hanna Zielińska

Rozstanie, rozwód to jedno z najtrudniejszych emocjonalnie doświadczeń w życiu osoby dorosłej. W szczególnej sytuacji znajduje się również dziecko, którego rodzina rozpada się. Dziecko to wrażliwy odbiorca i obserwator relacji między rodzicami. Zwłaszcza, gdy rozstaniu towarzyszy silny konflikt, dziecko bywa nie tylko świadkiem, uczestnikiem, ale również zakładnikiem w grze, jaką toczą między sobą rodzice. W trakcie panelu chcemy porozmawiać o różnym rozumieniu dobra dziecka przez osoby uczestniczące w konflikcie, o możliwościach dojścia do porozumienia w kwes�i dobra dziecka i zminimalizowania strat związanych z rozwodem.

Sesja równoległa, godz. 13:20-14:50, Aula A

DZIECI I DOROŚLI W ŚWIECIE EMOCJIDziałalność telefonu zaufania dla rodziców w Chorwacji – Vesna Katalinić

Brave Phone został powołany w 1997 r. w Chorwacji jako organizacja prowadząca telefon zaufania dla dzieci – ofiar przemocy, wykorzystania i zaniedbania. Od tego momentu Brave Phone stał się źródłem pomocy dla dzieci doświad-czających różnych trudności w życiu codziennym i obecnie oferuje pomoc i wsparcie nie tylko dzieciom, ale także ich rodzicom oraz profesjonalistom przez różnego rodzaju programy i działania. Najważniejszą aktywnością Brave Phone jest Telefon zaufania dla dzieci (116 111) oraz Telefon dla rodziców (0800 0800). W swojej prezentacji Vesna Katalinić skoncentruje się na problemach, z jakimi dzwonią rodzice dzieci w wieku przedszkolnym oraz opowie, w jaki sposób Telefon dla rodziców pomaga i wspiera osoby z trudnościami rodzicielskimi.

Mała Akademia Emocji – Joanna Mrozińska

Żyjemy w rzeczywistości, w której okazywanie emocji uznawane jest za przejaw słabości. Nie mogąc realizować tej podstawowej potrzeby, ponosimy tego poważne konsekwencje, odbijające się na naszej psychice, a co za tym idzie relacjach międzyludzkich i codziennym funkcjonowaniu. A jednak tego samego uczymy dzieci od maleńkości, uciekając się do różnych metod, byle nie płakały, nie złościły się, zbyt głośno nie wyrażały radości. Choć jako rodzice, opieku-nowie, wychowawcy chcemy dla nich jak najlepiej, wpędzamy je w to samo błędne koło, z którego sami próbujemy się przez resztę życia uwolnić. Robimy to machinalnie, odtwarzając dobrze nam znane schematy wychowania. Tym samym nieświadomie kształtujemy w nich otwartość na stanie się ofiarą przemocy. Zaprezentowane zostaną doświadczenia Małej Akademii Emocji, realizowanej przez FDDS w Gdańsku, wiele wnoszące do refleksji o tym, w których momen-

ABSTRAKTY WYSTĄPIEŃ

12 13

tach opieki i wychowania zastawiamy na dzieci emocjonalne pułapki oraz na co warto zwrócić uwagę podczas pracy nad emocjami.

Jak lepiej rozumieć rodziców w chwili narodzin dziecka i pierwszych latach jego życia? – Magdalena Winiarska-Smoczyńska

Moment narodzin dziecka jest wyjątkowo kruchą chwilą w życiu rodziny, od której jednocześnie zależy jej dalszy rozwój. Rodzice występujący o pomoc często nie mają wsparcia rodzinnego, przeżywają nasilony lęk w związku z narodzinami dziecka i koniecznością pogodzenia rodzicielstwa z karierą zawodową. Jednocześnie w kontakcie ze specjalistami okazują dystans, który kryje kruchość ich systemów rodzinnych i indywidualną bezsilność w rodziciel-stwie. Specjaliści, aby móc udzielić im potrzebnego wsparcia, powinni lepiej rozumieć położenie rodziców i wychodzić do nich z pomocą.

Sesja równoległa, godz. 13:20-14:50, sala 139/140

Rozwój seksualny dziecka – co jest normą, czym się niepokoić? – dr Agnieszka Izdebska

Referat poruszać będzie tematykę rozwoju seksualnego w okresie wczesnego dzieciństwa. Punkt wyjścia dla prezen-tacji kolejnych zagadnień stanowić będzie koncepcja rozwoju seksualnego jako procesu ciągłego, tj. zaczynającego się już od poczęcia i trwającego przez całe życie oraz zintegrowanego z pozostałymi sferami funkcjonowania, tj. fizyczną, emocjonalną, poznawczą, społeczną oraz moralną.Przyjmując tę perspektywę omówione zostaną mechanizmy rozwoju oraz przejawy seksualności o charakterze nor-matywnym, kryteria oceny zjawisk pozanormatywnych, a także ich klasyfikacja. Omówiona zostanie ponadto rola rodziców oraz wychowawców w procesie rozwoju seksualnego małych dzieci, w tym możliwe formy interwencji w przypadku stwierdzenia zachowań pozanormatywnych.

Sesja równoległa, godz. 13:20-14:50, sala 141

Panel dyskusyjny: Karmienie piersią – nie tylko pożywienie – dr n. med. Barbara Baranowska, Agata Brojanowska-Aleksandrowicz, Magdalena Bylka-Górska, Agnieszka Stein

Moderator: Renata Szredzińska

W pierwszych dobach życia większość urodzonych w Polsce dzieci (98%) karmiona jest naturalnie, mlekiem matki. Z każdym kolejnym miesiącem wskaźnik ten spada – w 6. tygodniu po urodzeniu, piersią karmi już tylko 46% matek, a do 6. miesiąca życia – 42%. Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia oraz liczne naukowe towarzystwa zalecają wyłączne karmienie piersią do minimum 6. miesiąca życia dziecka jako „złoty standard”. Co jest przyczyną tego, że połowa matek rezygnuje z karmienia naturalnego w pierwszych tygodniach życia dziecka? Czy to wynik świadomego wyboru, wyraz dążenia do niezależności czy efekt niewystarczającego systemu wsparcia? W gronie ekspertów poroz-mawiamy, jakie znaczenie ma karmienie piersią dla dzieci i ich matek, czy karmienie mlekiem modyfikowanym szkodzi nawiązaniu więzi z dzieckiem, czy tzw. „terror laktacyjny” to prawda, czy mit i czy jesteśmy społeczeństwem przyja-znym dla matek karmiących piersią i butelką.


Interdyscyplinarny model Centrum Pomocy Dzieciom w praktyce – Joanna Marszał-Kotas, Paulina Masłowska, Beata Wojtkowska, Jolanta Zmarzlik

Doświadczenia innych krajów pokazują, że najlepszym modelem pomocy dzieciom pokrzywdzonym przestępstwem jest interdyscyplinarna pomoc w lokalnym środowisku, w specjalistycznej placówce, gdzie pod jednym dachem dziecko i rodzina otrzymują pomoc psychologiczną, prawną i medyczną oraz gwarancję udziału w przyjaznych procedurach karnych. Modelowym przykładem takiego rozwiązania jest amerykańskie Children’s Advocacy Center w USA, służące za wzór wielu placówkom na świecie oraz skandynawski model Barnahus, który stał się z kolei punktem odniesienia dla podobnych centrów powstających w Europie. Taki właśnie model, zaadaptowany do polskich realiów prawnych, bazujący na ponad dwudziestoletnich doświadczeniach Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, jest realizowany w otwartej niedawno placówce na warszawskich Bielanach oraz w Centrum Pomocy Dzieciom w Starogardzie Gdańskim. Podczas sesji interdyscyplinarny zespół warszawskiego Centrum Pomocy Dzieciom w oparciu o studium przypadku przedstawi Państwu system pomocy dziecku, które doświadczyło przemocy oraz jego rodzinie.

14 15

Sesja równoległa, godz. 15.10-16.40, Aula A

JAK DZIECKO MOŻE ZADBAĆ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO? – PROGRAMY PROFILAKTYCZNE DLA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Dzimba Safety Program – Agnese Sladzevska

W czasie sesji zostaną zaprezentowane ponad 10-letnie doświadczenia Centrum Dardedze z prowadzenia programu zapobiegania krzywdzeniu dzieci „Dzimba Safety”. Jednym z celów programu jest ograniczenie wiktymizacji dzieci. Program zwraca szczególną uwagę na to, że każde dziecko powinno znać zasady bezpieczeństwa, które są pozytywne, zrozumiałe, skuteczne i możliwe do wykorzystywania w codziennym życiu. Program też zakłada, że każdy rodzic i na-uczyciel powinni otrzymywać wsparcie i wskazówki, jak uczyć dzieci zasad bezpieczeństwa.

„Persona dolls” – metoda wspierająca rozwój kompetencji społecznych u małych dzieci – Grażyna Ziółek

Metoda pracy z dziećmi „Persona dolls” powstała w USA w latach 50. ubiegłego wieku. Osobowość lalek była oparta na doświadczeniach i historiach uczniów, dzięki czemu mogli się łatwo identyfikować z lalkami, nawiązując więź emo-cjonalną. Zespół przedszkola nr 237 im. Warszawskiej Syrenki zainteresował się metodą, ponieważ problemy wycho-wanków (agresja, odmienność kulturowa, wykluczenie, przemoc) oraz brak efektów stosowanych metod skłaniały do poszukiwań nowych rozwiązań. Celem metody Persona Dolls jest rozwijanie wzajemnej tolerancji i szacunku, uwraż-liwianie na potrzeby innych, wspieranie rozwoju kompetencji społecznych, rozumienie odmienności w każdym tego słowa znaczeniu (pochodzenie, niepełnosprawność, religia). Podczas wystąpienia przedstawione zostaną przykłady pracy z lalkami, efekty pracy z dziećmi oraz ewaluacja 3-letniej pracy w ramach międzynarodowego projektu, a także wpływ realizacji tego projektu na rozwój przedszkola, kadry nauczycielskiej i pozycję w środowisku lokalnym.

Gadki o gatkach – czyli proste rozmowy na trudne tematy – Katarzyna Seidel

Jedno na pięcioro dzieci w Europie1 jest wykorzystywane seksualnie. Tymczasem wg polskich badań2, rodzice niewy-starczająco często poruszają z dziećmi temat zagrożeń związanych z wykorzystywaniem seksualnym. Zdecydowana większość rodziców (56%) uważa, że taka rozmowa z dzieckiem może być trudna lub bardzo trudna. Co istotne, niemal połowa z tych (46%), którzy nie rozmawiają z dziećmi o zagrożeniach, jest przekonana, że ich dzieci nie są narażone na przemoc seksualną. Kampania edukacyjna „GADKI” realizowana przez Fundację Dzieci Niczyje ma uświadomić rodzicom wagę problemu i pokazać, że rozmowa o zagrożeniach przemocą seksualną, wcale nie musi być traumatyczna dla nich ani dla dziecka. Nie musi w niej padać słowo „seks” czy „wykorzystywanie seksualne”. Wręcz przeciwnie, te rozmowy powinny być dla dzieci zrozumiałe, proste, częste i wplecione w codzienność. Nie chodzi o straszenie, a o budowanie poczucia sprawczości i bezpieczeństwa.Narzędzia kampanii pomagają rodzicom poruszyć z dziećmi takie tematy jak asertywność, ochrona granic, szacunek do własnego ciała, ochrona miejsc intymnych, czy szukanie pomocy w trudnych sytuacjach.1 Uśredniony wynik na podstawie metaanaliz wyników badań retrospektywnych prowadzonych w krajach europejskich (m.in. Lampe 2002; May-

Chahal, Herczog 2003; Lalor, McElvaney 2012).2 Badanie zrealizowane metodą CAWI na ogólnopolskiej próbie rodziców dzieci w wieku 5-11 lat (N=505) w dniach 2-5.12.2014 przez Millward

Brown na zlecenie Fundacji Dzieci Niczyje.

Sesja równoległa, godz. 15:10-16:40, sala 139/140

Nowe spojrzenie na zaburzenia przywiązania. Jak krzywdzenie w okresie wczesnodziecięcym wpływa na neurobiologiczny rozwój dziecka – dr Anna Szczepaniak

Zaburzenia przywiązania stanowią dużą, ale i enigmatyczną grupę trudności w funkcjonowaniu dzieci. Podczas spot-kania zostaną zaprezentowane jedne z najnowszych badań z obszaru neuronauki. Badania te poszerzają perspektywę rozumienia tego zjawiska, ale i udzielają odpowiedzi na wiele nurtujących nas pytań.

14 15


Rola ojca – zmiany w postrzeganiu społecznym i rozumieniu psychologicznym jej znaczenia – Maciej Chodorek, Krzysztof Górski

Celem sesji będzie próba zrozumienia sytuacji psychologicznej i kulturowej polskich ojców: ich uczuć, potrzeb, postaw oraz zachowań w kontekście przemian historyczno-społecznych. Prowadzący opowiedzą o zmieniającym się wzorcu ojcostwa, zarówno w oparciu o dostępne badania, jak i własne doświadczenie kliniczne.


DEPRESJA POPORODOWA – PRZYKADY PRACY Z KOBIETAMI

Pomoc psychologiczna z perspektywy psychologa pracującego w szpitalu – Marlena Trąbińska-Haduch

Pobyt w szpitalu to ważny i często trudny moment w życiu każdego człowieka - nawet wtedy, gdy wiąże się z przyj-ściem na świat upragnionego dziecka, bądź operacją, która ma poprawić jakość życia. Wszyscy wiemy, że w procesie leczenia bardzo ważne nie tylko jest samopoczucie fizyczne pacjenta, ale także psychiczne. Niestety nadal opieka psy-chologiczna dla pacjentów w wielu szpitalach nie jest ogólnie przyjętym standardem. W wielu miejscach jest luksusem, z którego nie wszyscy mogą skorzystać.Pytanie: czy na pewno pomoc psychologiczna jest tym po co chętnie sięgają, bądź sięgnęliby pacjenci szpitala, gdyby mieli taką możliwość?W wystąpieniu zostaną przybliżone realia opieki psychologicznej z perspektywy szpitala ginekologiczno-położniczego. Zaprezentowane zostaną założenia i rekomendacje według których udzielana jest pacjentom pomoc psychologiczna, a także sposób, w jaki przekłada się to na codzienną praktykę.

Wsparcie kobiet z depresją okołoporodową z perspektywy położnej rodzinnej – Agnieszka Kamińska-Nowak

W jaki sposób położna Podstawowej Opieki Zdrowotnej – położna rodzinna może zapobiegać wystąpieniu emo-cjonalnych zaburzeń okołoporodowych i wspierać pacjentkę w przypadku trudności podczas ciąży i po porodzie? Przedstawione zostaną praktyczne aspekty postępowania w przypadku depresji okołoporodowej w ciąży i po porodzie z punktu widzenia położnej, przykłady zastosowania Edynburskiej Skala Depresji Poporodowej oraz zasady współpra-cy z instytucjami i lekarzami.

Praca z kobietami cierpiącymi na depresję okołoporodową – doświadczenia z prowadzenia grupy wspierająco–terapeutycznej „Oswoić depresję” – Joanna Fejfer-Szpytko

Smutek, zmęczenie, brak odczuwania przyjemności z kontaktu z własnym dzieckiem, niechęć do opieki nad nim, lęk o siebie i dziecko, czy myśli samobójcze to tylko niektóre z objawów, które mogą towarzyszyć matce z depresją popo-rodową. Jak wspierać te kobiety w ich cierpieniu, jak im pomagać? Doświadczenia prowadzenia grup terapeutyczno--wspierających dla kobiet z depresją poporodową będą stanowiły podłoże do próby odpowiedzi na powyższe pyta-nia.

16 17

WARTO WIEDZIEĆ

Depresja okołoporodowa – podstawowe informacje i narzędzia

Problem depresji dotyczy w Polsce ok. 16 % dorosłych (GUS 2016), przy czym u kobiet występowanie depresji jest większe we wszystkich grupach (Moskalewicz, Kiejna, Wojtyniak, 2015). Na świecie wśród kobiet w wieku 15-44 lat depresja jest drugą – po zakażeniu HIV i AIDS – przyczyną niepełnosprawności (Światowa Organizacja Zdrowia [WHO], 2001). Widoczna większa podatność kobiet na depresję według wielu specjalistów wynika ze specyficznych ról pełnionych przez kobietę (Meyer, 2003), m.in. ze stawania się matką. Potwierdzają to badania, które koncentrują się na okresie okołoporodowym. Ciąża i poród to okresy doświadczania przez kobietę wyjątkowego stresu, zarówno na płaszczyźnie fizycznej (zmiany w ciele, samopoczucie), jak i emocjonalnej (chwiejność emocjonalna, lęk o dziecko, przekształcenie diady kobieta-partner w triadę kobieta-partner-dziecko (Kornas-Biela, 2003; Steuden, Szymona, 2003, Krzyżanowska-Zbucka 2008). Wyniki badań naukowych świadczą o tym, że okres okołoporodowy związany jest ze zwiększonym kilkakrotnie ryzykiem wystąpienia, nasilenia lub powtórnego pojawienia, jeśli występowały wcześniej, zaburzeń psychicznych, szczególnie zaburzeń nastroju. Zjawisku temu sprzyjają zmiany w biologii organizmu, zwłasz-cza hormonalne, do których dochodzi po porodzie (Koszewska, 2010), a także czynniki psychologiczne. Ważną rolę odgrywa tutaj osobowość kobiety i wykorzystywane przez nią strategie radzenia sobie z problemami oraz stresem (Fejfer-Szpytko, Włodarczyk, Trąbińska-Haduch, 2016).

Baby bluesWśród zaburzeń nastroju związanych z okresem poporodowym najpowszechniejszy jest smutek poporodowy (post-partum blues, maternity blues, baby blues, SP), który dotyczy 50–85% kobiet (Jaeschke, Siwek, Dudek, 2012). Pojawia się on w ciągu kilku dni po porodzie, największe nasilenie objawów występuje w 4.-5. dniu jego trwania. Smutek po-porodowy najczęściej ustępuje samoistnie około 10. dnia po narodzeniu dziecka. Objawami tego zaburzenia są m.in. umiarkowane obniżenie nastroju, labilność emocjonalna, płaczliwość, nadmierna wrażliwość na bodźce. Wielu badaczy wiąże wystąpienie baby blues ze zmianami hormonalnymi po porodzie i uznaje okresowe obniżenie nastroju za fizjolo-giczne. Niemniej jednak kobieta w tym okresie potrzebuje odpowiedniego wsparcia opartego na cierpliwości i zrozu-mieniu. Istotne jest również, że baby blues stanowi czynnik ryzyka wystąpienia znacznie poważniejszego w skutkach zaburzenia, jakim jest depresja poporodowa, diagnozowana, wg różnych danych, u 13 do 30% kobiet (O’Hara, Swain, 1996, za: Chrzan-Dętkoś, Dyduch-Maroszek, Humięcka, Karasiewicz, 2012).

Depresja poporodowaDepresja poporodowa pojawia się zazwyczaj w ciągu pierwszych sześciu tygodni po urodzeniu dziecka (Pużyński, Wciórka, 2000). Nie jest to jednak reguła – epizod PPD może wystąpić nawet w 12 tygodniu po porodzie (Sharma, Khan, 2010). Objawy depresji poporodowej to w dużej części typowe objawy depresyjne, takie jak w innego rodzaju zaburzeniach afektywnych (Pużyński 2002):• smutek, stały nastrój przygnębienia, czasem również poczucie braku emocji;• negatywne myśli – depresyjna ocena rzeczywistości, wszystkie wydarzenia interpretowane są jako niepomyślne,

groźne lub szkodliwe;• poczucie beznadziejności – kobieta deklaruje brak nadziei na zmianę i poprawę samopoczucia; • poczucie winy – postrzeganie siebie w negatywnym świetle, przeświadczenie kobiety, że do niczego się nie nadaje

albo, iż ponosi całą winę za to, że jest chora;• złe samopoczucie fizyczne, bolesność ciała bez wyraźnej somatycznej przyczyny, hipochondria;• znaczne osłabienie energii życiowej – stałe uczucie zmęczenia;• pogorszenie koncentracji lub/i zdolności do podejmowania decyzji;• bierność, wynikająca ze zmęczenia lub z problemów z podejmowaniem decyzji;• anhedonia – niezdolność do przeżywania radości;• zaburzenia snu: trudności w zasypianiu, wczesne budzenie się, sen przerywany lub ucieczka w sen i nadmierna

senność;• zaburzenia łaknienia: utrata apetytu, co z kolei może pogłębić problemy ze zmęczeniem i drażliwością lub wzmożo-

ne łaknienie; • niepokój i ciągłe pobudzenie;• drażliwość, szczególnie w stosunku do najbliższych;• izolowanie się i unikanie kontaktów;• myśli samobójcze – wyobrażenia na ten temat i plany popełnienia samobójstwa.

Jednocześnie obserwuje się specyficzną grupę objawów bezpośrednio związanych z macierzyństwem i relacją z nowo narodzonym dzieckiem: • poczucie bycia złą matką;• niemożność opiekowania się dzieckiem;• lęk a nawet panika, gdy kobieta zostaje sama z dzieckiem;

16 17

• objawy wskazujące na zakłócenie i osłabienie więzi z dzieckiem: – przewrażliwienie na punkcie jego zdrowia i rozwoju, wyolbrzymianie drobnych trudności (zamartwianie się o kar-

mienie, sen, płacz), sprawdzanie, czy dziecko śpi, nasłuchiwanie, czy oddycha;– obojętność wobec potrzeb potomstwa;– trudność w odczytaniu i zrozumieniu sygnałów wysyłanych przez dziecko;– postrzeganie dziecka jako wyjątkowo kłopotliwego;– rozdrażnienie i lęk w kontakcie z dzieckiem;– brak odczuwania przyjemności – pozytywnego wzmocnienia przy zajmowaniu się dzieckiem;– chęć oddania dziecka z poczucia braku kompetencji.

• nawracające myśli o śmierci własnej lub/i dziecka.

KONSEKWENCJE DEPRESJI POPORODOWEJ DLA DIADY MATKA-DZIECKO

Matka z depresją może: • nie być czujna wobec sygnałów płynących od dziecka;• nie reagować na jego komunikaty; • może nie rozpoznawać potrzeb dziecka, a jej reakcje mogą być nieadekwatne.

Utrudnia to kształtowanie się wzajemnego przywiązania między nimi, a w efekcie może prowadzić do zaburzeń więzi i mieć negatywny wpływ na poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka.

Uwaga! Coraz częściej w literaturze zamiast terminu „depresja poporodowa” stosuje się określenie „depresja okołopo-rodowa”, ponieważ objawy wskazujące na depresję mogą pojawić się również w okresie ciąży.

Jak można leczyć depresję?Wsparcie – wysłuchanie, towarzyszenie w smutku, przekazanie wiedzy na temat choroby, rozmowa o myślach samo-bójczych, pozwalanie na wyrażanie emocji. Warto zachęcić kobietę do skorzystania z grup wsparcia dla mam.

Pomoc psychologiczna i psychoterapeutyczna – praca z terapeutą nad wyrażeniem ambiwalentnych uczuć wobec macierzyństwa, zmiana negatywnych wzorców myślowych i destruktywnych zachowań; poszukiwanie i rozwijanie mocnych stron; uwolnienie od przymusu bycia idealną matką, zadbanie o swoje potrzeby.

Leczenie farmakologiczne – w przypadku dużego nasilenia objawów może okazać się konieczne podanie leków przeciwdepresyjnych. Ważne, aby pamiętać, że możliwe jest zastosowanie leków, które nie są przeciwskazane przy karmieniu piersią.

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia depresji okołoporodowej w ciąży:(na podstawie Czynniki ryzyka zaburzeń psychicznych w ciąży, Joanna Krzyżanowska-Zbucka 2008): • Choroba psychiczna, leczenie psychiatryczne.• Zażywanie leków uspokajających, przeciwdepresyjnych, psychotropowych.• Próba samobójcza lub samouszkodzenia. • Zażywanie narkotyków (doustne, wziewne, dożylne) obecnie lub w przeszłości.• Historia rodziny – choroby psychiczne, samobójstwa.• Problemy emocjonalne w poprzednich ciążach.• Przy poprzednich porodach występowały jakieś problemy.• Depresja poporodowa po poprzednim porodzie. • Trudne doświadczenia w ciągu ostatnich 6 miesięcy – przeprowadzka, problemy finansowe, niestabilna sytuacja

życiowa, brak pracy, konflikt w związku lub brak stałego partnera, dziecko specjalnej troski lub chore.

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia depresji okołoporodowej po porodzie: • Wcześniejsze epizody depresji.• Stresujące doświadczenia życiowe.• Niski poziom poczucia własnej wartości.• Brak wsparcia społecznego.• Konfliktowe relacje małżeńskie.• Niski status ekonomiczny.• Niepokój w okresie ciąży.

18 19

• Samotne macierzyństwo.• Stres związany z opieką nad dzieckiem.• Temperament dziecka.• Smutek poporodowy.• Nieplanowana lub niechciana ciąża (Beck, 2001),.• Ciąża wysokiego ryzyka (Kossakowska-Petrycka, Walęcka-Matyja, 2007).

Czynniki ochronne depresji okołoporodowej:Zapobiegają one wystąpieniu depresji lub łagodzą jej przebieg i pomagają kobiecie powrócić do zdrowia (Seligman, Walker, Rosenhan, 2003). Należą do nich:• Troska i wsparcie doznawane w relacji z własną matką w dzieciństwie, jak i obecnie.• Dobra, wspierająca relacja matki z partnerem/ojcem dziecka.• Posiadanie przez matkę konstruktywnych umiejętności radzenia sobie ze stresem i lękiem.• Dostępność i możliwość uzyskania fachowej pomocy oraz informacji od osób profesjonalnie do tego przygotowa-

nych: położnych, lekarzy ginekologów, pediatrów.• Wsparcie rodziny.• Karmienie piersią.• Uczestnictwo w zajęciach szkoły rodzenia (Wszołek, 2014).

DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE WOBEC KOBIETY W OKRESIE OKOŁOPORODOWYM – CO MOŻE ZROBIĆ PRACOWNIK OPIEKI SPOŁECZNEJ, POŁOŻNA ŚRODOWISKOWA, INNA OSOBA?

Gdy kobieta jest w ciąży:– Zbierz dokładny wywiad (czasami należy przeznaczyć na to kilka kolejnych spotkań, aby uniknąć obcesowego

wypytywania);– Monitoruj czynniki ryzyka depresji okołoporodowej w okresie ciąży;– Zorientuj się, czy kobieta ma wsparcie w swoim otoczeniu, czy korzysta z opieki medycznej i zna swoje prawa

jako pacjentka;– Zachęć do skorzystania z indywidualnego przygotowania do porodu w ramach wizyt położnej środowisko-ro-

dzinnej lub zajęć szkoły rodzenia;– Zaproponuj w razie wątpliwości konsultację psychologiczną lub psychiatryczną, doprowadź do niej i nawiąż

kontakt z psychologiem/psychiatrą.

Po porodzie:– Zachęć kobietę do opowiedzenia o przebiegu porodu, zapytaj jak się czuje i jak radzi sobie w opiece nad

dzieckiem – znajdź na to czas lub kogoś, kto ma czas – jest to istotne źródło informacji przydatnych do oceny ryzyka pojawienia się zaburzeń psychicznych, a także sposób odreagowania stresu;

– Zorientuj się, czy kobieta ma wsparcie w najbliższym otoczeniu;– Monitoruj czynniki ryzyka depresji okołoporodowej po porodzie;– Zachęć kobietę do dokonania oceny samopoczucia za pomocą kwes�onariusza BECKA lub użyj kwes�onariu-

sza EPDS;– W razie wyniku samooceny wskazującego na to, że matka przeżywa istotne problemy emocjonalne, porozma-

wiaj z nią o tym. W zależności od sytuacji, udziel wsparcia, wyjaśnij, jak mogą się zmieniać emocje po poro-dzie, skontaktuj z położną środowiskową, doradcą laktacyjnym, psychologiem. Zachęcaj do korzystania z psychoterapii i innych niemedycznych form pomocy (grupy wsparcia dla matek małych dzieci), przekaż ko-biecie ulotkę o emocjach po porodzie oraz adresy miejsc, w których prowadzone są grupy wsparcia;

– Zaproponuj w razie wątpliwości konsultację psychiatryczną, doprowadź do niej i nawiąż kontakt z psychiatrą. – Porozmawiaj z bliskimi kobiety o emocjach matki po porodzie, poinformuj o objawach depresji poporodowej

i zachęć do kontaktu ze specjalistą. – Edukuj matkę i jej rodzinę – przekaż materiały informacyjne.

18 19

Rozpoznawanie depresji okołoporodowejIm wcześniej rozpoznane zostaną i prawidłowo zinterpretowane objawy depresji okołoporodowej, tym lepsze są ro-kowania na szybki powrót kobiety do zdrowia i zminimalizowanie negatywnych konsekwencji depresji dla rozwoju dziecka. Dlatego tak ważną rolę odgrywają osoby, które z racji wykonywanego zawodu mają kontakt z matką w okresie wczesnego macierzyństwa i mogą szybko zareagować. Osoby niebędące psychologami lub lekarzami psychiatrami w celach pomocniczych mogą posługiwać się specjalnie zaprojektowanymi kwes�onariuszami do samooceny samopoczucia: • Edynburska Skala Depresji Poporodowej1 (ang. Edinburgh Postnatal Depression Scale, EPDS) stosowana jest w

wielu ośrodkach na świecie jako narzędzie przesiewowe. Jest skalą samooceny – badane osoby otrzymują pyta-nia bez punktacji odpowiedzi. Informacja, której im się udziela nie powinna sugerować, że skala dotyczy depresji, najlepiej jest opisać ją jako zestaw pytań, oceniających samopoczucie po porodzie. Konkretne pytania w kwes�o-nariuszu ułatwiają kobietom nazwanie tego, co czują. Z badań wynika, że EPDS wykazuje się dużą czułością i spe-cyficznością niezależnie od kręgu kulturowego. Wynik graniczny 10 punktów może świadczyć o problemach emocjonalnych u matki, kobiety które uzyskają 12 – 13 punktów prawdopodobnie cierpią na depresję poporodową – wskazana jest konsultacja psychiatryczna.

• Skala depresji Becka (ang. Beck Depression Inventory, BDI) – skala powszechnie stosowana w diagnostyce depresji. Składa się z 21 pytań, na które pacjent samodzielnie udziela odpowiedzi. Możliwe są 4 warianty odpowiedzi, które są różnie punktowane. Można ją stosować zarówno w ciąży, jak i po porodzie. Poziom depresji obliczany jest z uzy-skanej po zsumowaniu liczby punktów. Wynik powyżej 12 punktów wskazuje na objawy depresji.

Kwes�onariusz samooceny nie zastąpi badania klinicznego dokonanego przez profesjonalistę, ale może stano-wić przesiewowe narzędzie, które określi, której badanej zaproponować kontakt z psychologiem lub lekarzem. W przypadku, gdy kobieta odpowie twierdząco na pytanie dotyczące myśli samobójczych, należy zachęcić ją do kontaktu z lekarzem psychiatrą, nawet gdy całościowy wynik nie jest zbyt wysoki.

Bibliografia:Beck, Ch. T. (2001). Predictors of postpartum depression. An update Nurs Res, 50(5), 275–285.Chrzan-Dętkoś, M., Dyduch-Maroszek, A., Humięcka, A., Karasiewicz, K. (2012). Uwarunkowania i konsekwencje depresji poporodowej. Psychoterapia, 161(2), 55–63.Dennis, C. L., Hodne�, E., (2005). Psychosocial and psychological interven�on for preven�on of postpartum depression. Bri�sh Medical Journal; 331:15.Fejfer-Szpytko, J., Włodarczyk, J., Trąbińska-Haduch, M. (2016). Rozpoznanie sytuacji matek małych dzieci w temacie depresji poporodowej i zaburzeń nastroju. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 15(3).Jaeschke, R., Siwek, M., Dudek, D. (2012). Poporodowe zaburzenia nastroju – update 2012. Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 7(3), 113–121.Kingston, D., Tough, S., Whitfield, H., (2012). Prenatal and postpartum maternal psychological distress and infant development: a systema�c review. Child Psychiatry Hum. Dev.; 43: 683–714.Kornas-Biela, D. (2003). Psychodynamiczny nurt w psychologii prenatalnej: wybrane problemy z obszaru prokreacji. Przegląd Psychologicz-ny, 46(2), 179–196. Kosińska-Kaczyńska, K., Horosz, E., Wielgoś M., Szymusik, I., (2008). Affec�ve disorders in the first week a�er delivery: prevalence and risk factors. Ginekol. Pol. 2008; 79: 182–185.Kossakowska-Petrycka, K., Walęcka-Matyja, K. (2007). Psychologiczne uwarunkowania wystąpienia depresji poporodowej u kobiet w ciąży o przebiegu prawidłowym i ciąży wysokiego ryzyka. Ginekologia Polska, 78(7), 544–548.Koszewska, I. (2010). O depresji w ciąży i po porodzie. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.Krzyżanowska-Zbucka J. (2008). Problemy emocjonalne kobiet w okresie okołoporodowym. Warszawa: Fundacja Rodzić po Ludzku.Mojs E., Czarnecka-Iwańczuk M., Głowacka M. D., (2013). Poziom lęku jako stanu i cechy oraz depresji we wczesnym połogu – doniesienia wstępne. Psychiatria Polska; 47 (1), 31-40.Pużyński, S., Wciórka, J. (2000). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Kraków - Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.Seligman, M. E. P., Rosenhan, D. L., Walker E. F. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka.Sharma, V., Khan, M. (2010). Iden�fica�on of bipolar disorder in women with postpartum depression. Bipolar Disord, 12, 335–340Steuden, S., Szymona, K. (2003). Psychologiczne aspekty macierzyństwa i ojcostwa w sytuacji ciąży wysokiego ryzyka. W: J. Meder (red.), Problemy zdrowia psychicznego kobiet (s. 109–121). Kraków: Biblioteka Psychiatrii Polskiej.Szczepaniak, A., (2016). Zaburzenia więzi jako efekt wczesnodziecięcego krzywdzenia dziecka. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, prak-tyka, 15(3).Wszołek, K., (2014). Identyfikowanie czynników mogących mieć wpływ na stan emocjonalny położnic. Rozprawa doktorska. Poznań: Uni-wersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego.

1 Polskie tłumaczenie skali EPDS ukazało się w książce Meir Steiner i Kimberly Yonkers „Depresja u kobiet” (tłum. Maria Bnińska, wyd. Via Medica, Gdańsk 1999). Użyt-kownicy skali mogą ją powielać bez uzyskania dodatkowej zgody, pod warunkiem respektowania praw autorskich należących do Bri�sh Journal of Psychiatry (podanie praw autorskich i pełnego tytułu skali oraz wyżej wymienionego źródła).

20 21

Edynburska Skala Depresji Poporodowej (ESDP) – wersja dla badanej

Imię i nazwisko .................................................................. Wiek dziecka ........ Data .......................

Pytania dotyczą Pani samopoczucia w ciągu ostatniego tygodnia. Proszę zaznaczyć właściwą odpowiedź. 1. Potrafiłam się śmiać z różnych spraw i dostrzegać radosne strony życia

□ tak często jak zazwyczaj □ trochę rzadziej niż zwykle□ zdecydowanie rzadziej niż zwykle□ zupełnie nie byłam zdolna do radości

2. Patrzyłam w przyszłość z nadzieją□ tak jak zawsze□ rzadziej niż zawsze□ zdecydowanie rzadziej niż zwykle□ nie potrafiłam patrzeć w przyszłość z nadzieją

3. Obwiniałam się niepotrzebnie, gdy coś mi się nie udawało□ tak, w większości przypadków□ tak, czasami□ rzadko□ wcale

4. Bałam się i martwiłam bez istotnej przyczyny□ zupełnie nie□ raczej nie□ tak, czasami□ tak, bardzo często

5. Czułam się przestraszona i wpadałam w panikę bez większych powodów□ tak, często□ tak, czasami□ nie, raczej nie□ nie, wcale

6. Wydarzenia przerastały i przytłaczały mnie□ tak, prawie wcale nie dawałam sobie rady□ czasami nie radziłam sobie tak dobrze jak zwykle□ przez większość czasu radziłam sobie zupełnie nieźle□ radziłam sobie tak dobrze jak zawsze

7. Czułam się tak nieszczęśliwa, że nie mogłam spać w nocy□ tak, przez większość czasu□ tak, czasami□ rzadko□ nie, wcale nie

8. Czułam się smutna i nieszczęśliwa□ tak, przez większość czasu□ tak, dość często□ niezbyt często□ nie, wcale nie

9. Czułam się tak nieszczęśliwa, że płakałam□ tak, przez większość czasu□ tak, dość często□ tylko sporadycznie□ nie, wcale nie

10. Zdarzało się, że myślałam o zrobieniu sobie krzywdy□ tak, dość często□ czasami□ rzadko□ nigdy

20 21

Edynburska Skala Depresji Poporodowej (ESDP) – wersja dla profesjonalistów do zsumowania wynikówLiczba punktów

1. Potrafiłam się śmiać z różnych spraw i dostrzegać radosne strony życia • tak często jak zazwyczaj 0• trochę rzadziej niż zwykle 1• zdecydowanie rzadziej niż zwykle 2• zupełnie nie byłam zdolna do radości 32. Patrzyłam w przyszłość z nadzieją• tak jak zawsze 0• rzadziej niż zawsze 1• zdecydowanie rzadziej niż zwykle 2• nie potrafiłam patrzeć w przyszłość z nadzieją 33. Obwiniałam się niepotrzebnie, gdy coś mi się nie udawało• tak, w większości przypadków 3• tak, czasami 2• rzadko 1• wcale 04. Bałam się i martwiłam bez istotnej przyczyny• zupełnie nie 0• raczej nie 1• tak, czasami 2• tak, bardzo często 35. Czułam się przestraszona i wpadałam w panikę bez większych powodów• tak, często 3• tak, czasami 2• nie, raczej nie 1• nie, wcale 06. Wydarzenia przerastały i przytłaczały mnie• tak, prawie wcale nie dawałam sobie rady 3• czasami nie radziłam sobie tak dobrze jak zwykle 2• przez większość czasu radziłam sobie zupełnie nieźle 1• radziłam sobie tak dobrze jak zawsze 07. Czułam się tak nieszczęśliwa, że nie mogłam spać w nocy• tak, przez większość czasu 3• tak, czasami 2• rzadko 1• nie, wcale nie 08. Czułam się smutna i nieszczęśliwa• tak, przez większość czasu 3• tak, dość często 2• niezbyt często 1• nie, wcale nie 09. Czułam się tak nieszczęśliwa, że płakałam• tak, przez większość czasu 3• tak, dość często 2• tylko sporadycznie 1• nie, wcale nie 010. Zdarzało się, że myślałam o zrobieniu sobie krzywdy• tak, dość często 3• czasami 2• rzadko 1• nigdy 0

Instrukcja stosowania Edynburskiej Skali Depresji Poporodowej (EPDS)1. Matkę należy prosić o podkreślenie odpowiedzi najlepiej pasującej do jej samopoczucia w ciągu ostatnich 7 dni.2. Należy uzyskać odpowiedzi na wszystkie 10 pytań. 3. Matka powinna udzielać odpowiedzi samodzielnie, nie należy dopuścić do omawiania odpowiedzi z kimś trzecim. 4. Matka powinna wypełnić ankietę osobiście, chyba że nie zna języka lub ma kłopoty z czytaniem. 5. Skalę można stosować aż do 6-8 tygodni po urodzeniu dziecka, aby zbadać samopoczucie pacjentki. 6. Wynik graniczny 10 punktów może świadczyć o problemach emocjonalnych u matki, kobiety które uzyskają 12-13

punktów prawdopodobnie cierpią na depresję poporodową – wskazana jest konsultacja psychiatryczna, twierdzą-ca odpowiedź na ostatnie pytanie nawet bez punktacji powyżej 10 wymaga interwencji psychiatry.

22 23

Skala Depresji Becka Instrukcja: W każdym pytaniu wybierz tylko jedną odpowiedź, która najlepiej określa Twoje uczucia podczas ostatnich 7 dni (a nie tylko w dniu dzisiejszym). W przypadku wątpliwości, zadaj sobie pytanie: Która z odpowiedzi jest najbliższa temu co czuję i myślę?Zapisz na kartce cyfry swoich odpowiedzi.

Pytanie 10 - Nie jestem smutny ani przygnębiony.1 - Odczuwam często smutek, przygnębienie.2 - Przeżywam stale smutek, przygnębienie i nie mogę uwolnić się od tych przeżyć.3 - Jestem stale tak smutny i nieszczęśliwy, że jest to nie do wytrzymania.

Pytanie 20 - Nie przejmuję się zbytnio przyszłością.1 - Często martwię się o przyszłość.2 - Obawiam się, że w przyszłości nic dobrego mnie nie czeka.3 - Czuję, że przyszłość jest beznadziejna i nic tego nie zmieni.

Pytanie 30 - Sądzę, że nie popełniam większych zaniedbań.1 - Sądzę, że czynię więcej zaniedbań niż inni.2 - Kiedy spoglądam na to, co robiłem, widzę mnóstwo błędów i zaniedbań.3 - Jestem zupełnie niewydolny i wszystko robię źle.

Pytanie 40 - To, co robię, sprawia mi przyjemność.1 - Nie cieszy mnie to, co robię.2 - Nic mi teraz nie daje prawdziwego zadowolenia.3 - Nie potrafię przeżywać zadowolenia i przyjemności; wszystko mnie nuży.

Pytanie 5 0 - Nie czuję się winnym ani wobec siebie, ani wobec innych.1 - Dość często miewam wyrzuty sumienia.2 - Często czuję, że zawiniłem.3 - Stale czuję się winny.

Pytanie 60 - Sądzę, że nie zasługuję na karę.1 - Sądzę, że zasługuję na karę.2 - Spodziewam się ukarania.3 - Wiem, że jestem karany (lub ukarany).

Pytanie 7 0 - Jestem z siebie zadowolony.1 - Nie jestem z siebie zadowolony.2 - Czuję do siebie niechęć.3 - Nienawidzę siebie.

Pytanie 80 - Nie czuję się gorszy od innych ludzi.1 - Zarzucam sobie, że jestem nieudolny i popełniam błędy.2 - Stale potępiam siebie za popełnione błędy.3 - Winię siebie za wszelkie zło, które istnieje.

Pytanie 90 - Nie myślę o odebraniu sobie życia.1 - Myślę o samobójstwie — ale nie mógłbym tego dokonać.2 - Pragnę odebrać sobie życie.3 - Popełnię samobójstwo, jak będzie odpowiednia sposobność.

Pytanie 100 - Nie płaczę częściej niż zwykle.1 - Płaczę częściej niż dawniej.2 - Ciągle chce mi się płakać.3 - Chciałbym płakać, lecz nie jestem w stanie.

Pytanie 110 - Nie jestem bardziej podenerwowany niż dawniej.1 - Jestem bardziej nerwowy i przykry niż dawniej.2 - Jestem stale zdenerwowany lub rozdrażniony.3 - Wszystko, co dawniej mnie drażniło, stało się obojętne.

22 23

Pytanie 120 - Ludzie interesują mnie jak dawniej.1 - Interesuję się ludźmi mniej niż dawniej.2 - Utraciłem większość zainteresowania innymi ludźmi.3 - Utraciłem wszelkie zainteresowanie innymi ludźmi.

Pytanie 130 - Decyzje podejmuję łatwo, tak jak dawniej.1 - Częściej niż kiedyś odwlekam podjęcie decyzji.2 - Mam duże trudności z podjęciem decyzji.3 - Nie jestem w stanie podjąć żadnej decyzji.

Pytanie 140 - Sądzę, że wyglądam nie gorzej niż dawniej.1 - Martwię się tym, że wyglądam staro i nieatrakcyjnie.2 - Czuję, że wyglądam coraz gorzej.3 - Jestem przekonany, że wyglądam okropnie i odpychająco.

Pytanie 150 - Mogę pracować jak dawniej.1 - Z trudem rozpoczynam każdą czynność.2 - Z wielkim wysiłkiem zmuszam się do zrobienia czegokolwiek.3 - Nie jestem w stanie nic zrobić.

Pytanie 160 - Sypiam dobrze, jak zwykle.1 - Sypiam gorzej niż dawniej.2 - Rano budzę się 1–2 godziny za wcześnie i trudno jest mi ponownie usnąć.3 - Budzę się kilka godzin za wcześnie i nie mogę usnąć.

Pytanie 170 - Nie męczę się bardziej niż dawniej.1 - Męczę się znacznie łatwiej niż poprzednio.2 - Męczę się wszystkim, co robię.3 - Jestem zbyt zmęczony, aby cokolwiek robić.

Pytanie 180 - Mam apetyt nie gorszy niż dawniej.1 - Mam trochę gorszy apetyt.2 - Apetyt mam wyraźnie gorszy.3 - Nie mam w ogóle apetytu.

Pytanie 190 - Nie tracę na wadze (w ciągu ostatniego miesiąca).1 - Straciłem na wadze więcej niż 2 kg.2 - Straciłem na wadze więcej niż 4 kg.3 - Straciłem na wadze więcej niż 6 kg.

Jadam specjalnie mniej, aby stracić na wadze: A. Tak.B. Nie.

Pytanie 200 - Nie martwię się o swoje zdrowie bardziej niż zawsze.1 - Martwię się swoimi dolegliwościami, mam rozstrój żołądka, zaparcie, bóle.2 - Stan mojego zdrowia bardzo mnie martwi, często o tym myślę.3 - Tak bardzo martwię się o swoje zdrowie, że nie mogę o niczym innym myśleć.

Pytanie 21 0 - Moje zainteresowania seksualne nie uległy zmianom.1 - Jestem mniej zainteresowany sprawami seksu.2 - Seks wyraźnie mniej mnie interesuje.3 - Utraciłem wszelkie zainteresowanie sprawami seksu.

Interpretacja wyników • Od 0 do 11 – brak depresji• Od 12 do 19 – depresja łagodna• Od 20 do 25 – depresja umiarkowana• Od 26 do 63 – depresja ciężka

24 25

�� (ACE)��

��krzywdzenie��dysfunkcje w rodzinie��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

KRZYWDZENIE

DYSFUNKCJE W RODZINIE

��

FDDS raport A4 2205.indd 1 22/05/18 14:07

24

24 25

��

��

��

��

��

��

��

��4

��

4

��3

��

��4

��(ACE)��

��

��

��

��4��

��

��4��

��

��

��

��

FDDS raport A4 2205.indd 2 22/05/18 14:07

25

26 27

POSTAWY POLAKÓW WOBEC KAR FIZYCZNYCH

��

��

��

��

2010zakaz stosowania ��

2005 2009 2013 20170%

20%

40%

60%

80%

100%

63% 60%50% 49%

35% 38%47% 48%

��

2010 2013 20170%

20%

40%

60%

80%

100%

53%60%

52%

��

��

39%

52%

��

��

��

��

FDDS kary fizyczne A4 2505 02.indd 1 25/05/18 16:27

26

26 27

��fdds.pl

��

��

��-��

��

��

��

��

��

��

��

��

Utrata panowania ��

Temperament dziecka

��

��to skuteczna metoda

56%37%36%24%

��

71%

��

26%

��

55%

��

14%

��

��

��

FDDS kary fizyczne A4 2505 02.indd 2 25/05/18 16:27

27

28 29

PROGRAMY FUNDACJI DAJEMY DZIECIOM SIŁĘ

Program realizowany jest pod patronatem Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a także Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej.

Więcej informacji o ofercie dla profesjonalistów znajduje się na stronie edukacja.fdds.pl.

PROGRAM „DOBRY RODZIC – DOBRY START” Program prowadzony od 2007 r. przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę we współ-pracy z Urzędem m.st. Warszawy ma na celu wczesną profilaktykę krzywdzenia najmłodszych dzieci (w wieku 0–6 lat) oraz wsparcie rodziców i opiekunów, tak by potrafili opiekować się i wychowywać swoje dzieci bez przemocy.Doświadczenie Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę w pracy z rodzicami pokazuje, że często nie mają oni wiedzy na temat tego, jak opiekować się małym dzieckiem; są także nieświadomi, że pewne zachowania wobec dziecka (np. potrząsanie) mogą negatywnie wpływać na jego rozwój. Program „Dobry Rodzic – Dobry Start” ma na celu wsparcie rodziców w pierwszym okresie po narodzinach dziecka – dostarczenie im informacji jak opiekować się małym dzieckiem, by zapewnić mu dobrą opiekę, a samemu czuć się pewnie w nowej dla siebie roli. Tego typu wiedza jest przede wszystkim potrzebna rodzicom, którzy nie wynieśli pozytywnych wzorców relacji między rodzicem a dzieckiem ze swoich domów rodzinnych. Jest także niezbędna tym rodzicom, którzy żyją w ubóstwie, są uzależnieni, bezrobotni. Nie są oni skłonni korzystać z komercyjnej oferty: odpłatnych szkół rodzenia, zajęć edukacyjnych, pra-sy dla rodziców itp.Ponadto z badań i pracy z tego typu rodzinami wynika, że dzieci, a zwłaszcza małe dzieci, wychowujące się w rodzinach z różnymi trudnościami są szczególnie narażone na ryzyko krzywdzenia. Potrzebne są zatem systemy i procedury, po-zwalające na identyfikację czynników ryzyka krzywdzenia małych dzieci przez osoby, które w swojej pracy zawodowej mają kontakt z rodzicami małych dzieci. Programy takie z powodzeniem funkcjonują w wielu krajach Unii Europejskiej czy poza Europą, np. w USA, Australii.W ramach programu „Dobry Rodzic – Dobry Start” budowany jest Lokalny System Profilaktyki Krzywdzenia Małych Dzieci, który pozwoli na szybką identyfikację rodzin ryzyka krzywdzenia małych dzieci oraz dostarczenie im wsparcia i pomocy. System ten opiera się na współpracy między lokalnym ośrodkiem pomocy społecznej, zakładem opieki zdro-wotnej i instytucjami działającymi na rzecz najmłodszych dzieci.

Program zakłada 3 poziomy działania:• przekazanie wszystkim rodzicom małych dzieci podstawowych informacji o wychowaniu bez przemocy oraz o miej-

scach, gdzie można uzyskać wsparcie, • identyfikację przez pracowników ochrony zdrowia, pracowników pomocy społecznej i żłobków rodzin wymagają-

cych wsparcia, • zapewnienie oferty wsparcia adekwatnej do potrzeb.

Działania bezpośrednie w ramach programu można podzielić na dwie podstawowe kategorie: • skierowane do rodziców oczekujących dziecka i rodziców małych dzieci,• skierowane do profesjonalistów, mających w swojej pracy zawodowej kontakt

z dziećmi w wieku 0–6 lat.

Działania skierowane do rodziców koncentrują się wokół trzech głównych tematów:• trudne macierzyństwo,• zaangażowane ojcostwo,• budowanie więzi rodzic − dziecko.Oferta wsparcia obejmuje: materiały edukacyjne, spotkania edukacyjne, grupy zabawowe, konsultacje indywidualne psychologiczne i psychiatryczne, poradnictwo wychowawcze, terapię, grupy wsparcia, grupy terapeutyczne, warsztaty umiejętności wychowawczych. Pełną ofertę wsparcia można znaleźć na stronie www.fdds.pl w zakładce Oferta.

Działania skierowane do profesjonalistów:• działania informacyjno-edukacyjne: szkolenia, seminaria, konferencje;• specjalistyczne publikacje, dotyczące m.in. identyfikacji czynników ryzyka krzywdzenia dzieci, pracy z rodzicami

małych dzieci; scenariusze zajęć z rodzicami, poradnik „Jak budować Lokalny System Profilaktyki Krzywdzenia Małych Dzieci”;

• konsultacje merytoryczne – spotkania superwizyjne, konsultacje telefoniczne oraz indywidualne.

Działania w programie finansują:

28 29

Necio.pl to projekt edukacyjny skierowany do dzieci w wieku 4-6 lat, poświęcony bezpiecznemu korzystaniu z internetu. Prowadzony jest przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje) we współpracy z Fundacją Orange w ramach programu Komisji Europejskiej Safer Internet.Na potrzeby projektu powstał serwis internetowy necio.pl zawierający animacje, gry oraz piosenki tłumaczące najmłodszym zasady bezpiecznego korzystania z sieci. Korzystając z serwisu Necio.pl, dzieci dowiedzą się, czym jest internet, jak komuniko-wać się z innymi, używać poczty e-mail, wybierać bezpieczne strony www.Dzieci poznają także Sieciaki (bohaterów serwisu Sieciaki.pl) – dzieciaki, które po-trafią bezpiecznie i efektywnie korzystać z sieci oraz Sieciuchy – postacie budzące wstręt i odrazę, uosabiające internetowe zagrożenia.W ramach projektu stworzono także zestawy edukacyjne do wykorzystania przez nauczycieli wychowania przedszkolnego, klas zerowych i pierwszych szko-ły podstawowej.Na pomoc dydaktyczne składają się: scenariusz zajęć, zeszyty ćwiczeń oraz ma-teriały audio. Materiały te można zamówić lub pobrać w wersji elektronicznej ze strony edukacja.fdds.pl.

„Necio” – aplikacja mo-bilna przeznaczona jest dla dzieci w wieku 4-6 lat. Celem aplikacji jest wprowadzenie dzieci w świat internetu i przekaza-nie im podstawowych informacji na temat bezpie-czeństwa w sieci.Aplikacja pomaga najmłodszym użytkownikom zapoznać się ze środowiskiem urządzeń mobil-nych. Dzięki szerokiemu repertuarowi kolorowych ilustracji dzieci mogą dowiedzieć się, czym jest internet, jak wykorzystywać jego możliwości, jak korzystać z aplikacji mobilnych oraz co robić w sytuacji zagrożenia w sieci.

Rymowanki użyte w czasie zabawy stanowią pre-tekst dla rodziców do dłuższych rozmów na temat bezpiecznego korzystania z internetu. Sympatyczny robocik Necio pełni rolę przewod-nika. Pomaga dzieciom przechodzić kolejne etapy zabawy, wskazuje na czynności konieczne do wy-konania, podpowiada i gratuluje sukcesów.

Aplikacja Necio to:• gra zręcznościowa,• nagrody – materiały do wydrukowania i zabawy

w domu (kolorowanki, memo, maska, labirynt, łamigłówki etc.),

• edukacyjna bajka „Mój przyjaciel Necio”,• teledyski (z opcją karaoke),• licznik czasu (narzędzie kontroli rodzicielskiej),• wskazówki dla rodziców i nauczycieli.

Aplikacja Necio jest całkowicie bezpłatna. Produkt nie zawiera reklam. Aplikacja dostępna jest w sklepach AppStore i Google Play.

NECIO

30 31

CHRONIMY DZIECI

Zapraszamy przedszkola i żłobki do udziału w programie Chronimy Dzieci!Chronimy Dzieci to ogólnopolski program certyfikowania placówek edukacyjnych i opie-kuńczych realizujących Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Celem programu jest ochrona dzieci przed przemocą. Program realizowany jest poprzez wdrażanie w placówkach standardów ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Placówki, które speł-niają te standardy, otrzymują certyfikaty Chronimy Dzieci.

Standardy ochrony dzieci to zbiór zasad, które pomagają tworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko m.in. w placów-kach edukacyjnych i opiekuńczych. W placówce, która spełnia standardy ochrony dzieci m.in. nie pracują osoby mogą-ce zagrażać bezpieczeństwu dziecka, a wszyscy pracownicy wiedzą, jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka i jak interweniować w przypadkach podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy. Zgodnie ze standardami wszystkie dzieci już w przedszkolu uczą się, jak unikać zagrożeń w realnym świecie i w internecie oraz gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych. Rodzice natomiast dowiadują się, jak wychowywać dziecko bez przemocy i uczyć je zasad bezpieczeństwa.

Placówki realizują standardy zgodnie ze stworzoną przez siebie Polityką ochrony dzieci – wewnętrznym dokumen-tem, który zawiera szczegółowe regulacje w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Ustanowienie Polityki jest deklaracją realizowania w placówce praw dziecka, ułatwia reagowanie na niepokojące sytuacje oraz ustanawia jasne procedury interwencji.

Placówki przystępujące do programu rejestrują się na portalu chronimydzieci.pl, tu oceniają stopień spełniania stan-dardów ochrony dzieci w swojej placówce, otrzymują indywidualny plan działania oraz mogą wnioskować o przyzna-nie certyfikatu. Placówkom wdrażającym standardy ochrony dzieci dedykowana jest również pla�orma edukacyjna edukacja.fdds.pl. Tu znajdą scenariusze zajęć, e-learningi i materiały edukacyjne dla profesjonalistów, rodziców i dzieci, a także informacje o organizowanych w ramach programu szkoleniach i konferencjach.

Przyłącz placówkę do programu Chronimy Dzieci – to ważne! chronimydzieci.pl

��

30 31

GDY SŁOWA LECZĄ – TELEFON WSPARCIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

116 111 to bezpłatny, ogólnopolski telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Został uruchomiony w 2008 roku zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej o rezerwacji numeru 116 111 w krajach Unii Europejskiej na potrzeby działania telefo-nów zaufania dla dzieci. Telefon 116 111 w Polsce prowadzi Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, a jego partnerem tech-nologicznym jest Orange Polska.

PONAD 9 LAT DZIAŁANIA 116 111 W POLSCE TO:

• blisko 1 100 tysięcy połączeń telefonicznych odebranych przez konsul-tantów,

• odpowiedzi na ponad 50 tysięcy wiadomości online,

• 1020 interdyscyplinarnych interwencji w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dzieci.

Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży obsługuje zespół wykwalifikowanych konsultantów (pracowników i stażystów), którzy świadczą bezpłatną i anonimową pomoc telefoniczną, dostępną ze wszystkich sieci, z każdego miejsca w Polsce. Przez całą dobę dzieci i młodzież mogą wysyłać anonimowe pytania online przez 116111.pl/napisz.

Konsultanci Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 nie zastępują rodziców, nauczycieli, psychologów czy pedagogów. Wspierają dzieci i młodzież w poszukiwaniu w ich środowisku takich dorosłych, którym mogą zaufać i na nich liczyć. Nasi konsultanci są specjalistami od nieszczęśliwych miłości, przemocy rówieśniczej i domowej, zagrożeń internetowych, problemów związanych z dojrzewaniem, kłótni z rodzicami, myśli samobójczych, zaburzeń odżywiania, nieporozumień z przyjaciółmi. Rozmawiają o wykorzystywaniu seksualnym, uzależnieniach, wyglądzie i sensie życia. Czasem tylko im młodzi ludzie mają odwagę powiedzieć lub napisać o najtrudniejszych przeżyciach i to z nimi szukają rozwiązań swoich problemów.

Konsultanci Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 oceniają zagrożenie bezpieczeństwa i życia dzieci oraz w skrajnych sytuacjach podejmują działania, których celem jest przywrócenie równowagi w życiu młodych osób i zapewnienie im niezbędnej pomocy. Dzięki porozumieniu z Komendą Główną Policji konsultanci mogą zainicjować natychmiastową interwencję w sytuacji bezpośredniego zagrożenia ży-cia lub zdrowia dzwoniących. Podejmowane są również wspólne dzia-łania z lokalnymi instytucjami pomocowymi i placówkami oświatowymi w całej Polsce.

Od 2018 roku, dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Benefit Systems, Fundacji Ludzki Gest Jakub Błaszczykowski i Kulczyk Founda�on, Komi-sji Europejskiej, partnerów biznesowych i darczyńców indywidualnych, Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 jest dostępny w roz-szerzonych godzinach, tj. od 12:00 w południe do 2.00 w nocy.

32 33

PLATFORMA EDUKACYJNA DLA PROFESJONALISTÓW NA TEMAT OCHRONY DZIECI I MŁODZIEŻY PRZED PRZEMOCĄ

Zadaniem pla�ormy edukacyjnej dla profesjonalistów (edukacja.fdds.pl) jest wspomaganie prowadzenia szkoleń i konferencji oraz udostępnianie jej użytkownikom materiałów edukacyjnych i kursów e-learning przygotowanych przez FDDS.

Pla�orma umożliwia dostęp do pełnej oferty edukacyjnej oferowanej przez fundację, skata-logowanej w pięciu działach:• kursy e-learning: ten dział zawiera wszystkie mul�medialne kursy, zarówno te skierowane do profesjonalistów pra-

cujących z dziećmi, jak i te przeznaczone dla dzieci. Użytkownik po skończonym kursie uzyskuje zaświadczenie;

• scenariusze zajęć: konspekty spotkań, które można wykorzystać podczas prowadzenia zajęć wraz z materiałami potrzebnymi do ich przeprowadzenia. Każdorazowo po przeprowadzeniu zajęć edukator ma możliwość zgłosić realizację i otrzymać zaświadczenie;

• konferencje i szkolenia otwarte: pełna oferta aktualnych wydarzeń edukacyjnych organizowanych przez FDDS, umożliwiająca zdobycie wyczerpujących informacji nt. szkoleń/konferencji, zapisanie się na nie, ich ocenę oraz uzy-skanie zaświadczenia potwierdzającego udział w szkoleniu/konferencji;

• materiały edukacyjne: możliwość zamówienia materiałów edukacyjnych lub pobrania w postaci elektronicznej;

• szkolenia na zamówienie: kompletna oferta szkoleń możliwych do zamówienia i zrealizowania we wskazanym miej-scu.

Aby ułatwić przegląd oferty, możliwe jest filtrowanie wyświetlanych treści pod kątem ich adresatów, bloku tema-tycznego i rodzaju materiałów. Wykorzystanie tego filtra pozwala na stworzenie krótkiej listy pozycji adekwatnych do naszych poszukiwań. Użytkownik ma również możliwość wyszukania pozycji z oferty edukacyjnej FDDS dzięki typowej wyszukiwarce słownej. Pla�orma jest personalizowana – jednorazowa rejestracja na pla�ormie i logowanie przy każdej wizycie pozwala użytkownikowi uzyskiwać informacje od administratorów, kontynuować rozpoczęte kursy e-learning czy też uczestniczyć w procesie ewaluacji i dostępu do zaświadczeń.

Z pla�ormą edukacyjną dla profesjonalistów została zintegrowana pla�orma opracowana z myślą o dzieciach i młodzieży, umożliwiają-ca dogodne korzystanie z kursów e-learning dla dzieci i zarządzanie nimi. Do pla�ormy e-learningowej można przejść bezpośrednio z pla�ormy edukacyjnej, dostępna jest rów-nież pod adresem edu.fdds.pl.

Pla�orma e-learning dla dzieci udostęp-nia kursy dotyczące m.in. bezpieczeństwa w internecie, udziału dziecka w procedurach sądowych, bezpieczeństwa dzieci. Atrakcyjne dla dzieci kursy, odwołujące się do interakcji z użytkownikiem, wykorzystujące film, dźwięk, animacje, quizy przygotowano z my-ślą o ich wykorzystaniu podczas zajęć lekcyj-nych, ale również w placówkach pozaszkol-nych i w domu. Uczniowie mogą korzystać z kursów w domu, jak również w szkole, włą-czając w ten proces nauczyciela, który tworzy klasy i monitoruje postępy w edukacji.

OFERTA DLA PROFESJONALISTÓW

32 33

OFERTA SZKOLENIOWA FUNDACJI DAJEMY DZIECIOM SIŁĘ

Szkolenia zamknięte, na zamówienie dla instytucji i organizacji działających w obszarze opieki nad dziećmi, edukacji, zdrowia, jak również pomocy dzieciom krzywdzonym i ich rodzinom oraz profilaktyki.

Szkolenia doskonalące dla nauczycieli, pedagogów, psychologów i innych profesjonalistów:• Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w internecie• Identyfikacja przemocy i wykorzystywania seksualnego dziecka• Interwencja w przypadku przemocy i wykorzystywania seksualnego dziecka• Interwencja w sytuacji przemocy rówieśniczej• Prawna ochrona dzieci doświadczających przemocy i wykorzystywania seksualnego• Polityka ochrony dzieci w placówce• Bez klapsa. Jak prowadzić zajęcia edukacyjne dla rodziców małych dzieci• Być mamą. Jak prowadzić warsztaty dla mam dzieci do 1. roku życia• Nie przegraj. Jak prowadzić zajęcia profilaktyczne dla młodzieży w wieku 12-18 lat nt. ryzykownych zachowań

seksualnych • Proste rozmowy na trudne tematy. Jak prowadzić warsztaty dla rodziców dzieci w wieku 4-9 lat nt. przemocy

i wykorzystywania seksualnego• Proste rozmowy na trudne tematy. Jak prowadzić zajęcia profilaktyczne dla dzieci w wieku 4-9/10-12 lat na temat

przemocy i wykorzystywania seksualnego• Rodzina jak drużyna. Jak prowadzić warsztaty dla rodzin wielodzietnych • Zarządzanie chaosem. Jak prowadzić warsztaty z rodzicami dzieci w wieku 1-3 lata

Piknik edukacyjny „Sieciaki.pl”• Impreza plenerowa, podczas której dzieci i młodzież uczą się przez zabawę jak bezpiecznie korzystać z internetu

i nowych technologii.

Oferta „szyta na miarę”• Szkolenia dla pracowników instytucji/organizacji, które dają możliwość dopasowania zarówno zakresu merytorycz-

nego, jak i metod szkoleniowych do indywidualnych potrzeb.

Szkolenia otwarte dla uczestników indywidualnych• Szkolenia jednodniowe, dwudniowe, weekendowe;• Cykle szkoleniowe (np. Akademia Dobrego Opiekuna).

Pełna oferta edukacyjna: edukacja.fdds.pl Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z naszymi propozycjami oraz zapraszamy do współpracy!

Kontakt: 22 616 09 90, [email protected]

34 35

��

��

��

��

��

��

��

34 35

KWARTALNIK „DZIECKO KRZYWDZONE. TEORIA, BADANIA, PRAKTYKA”

dzieckokrzywdzone.fdds.pl

„Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” jest periodykiem wydawanym przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Pismo ma charakter interdyscyplinarny. Jego celem jest poszerzanie wiedzy profesjonalistów − psychologów, pedagogów, lekarzy, prawników, polityków społecznych i innych − na temat różnych aspektów problemu krzywdzenia dzieci. Kwartalnik „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” znajduje się w wykazie czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w części B (9 punktów).

Czasopismo ukazuje się w wersji elektronicznej, publi-kowanej na stronie dzieckokrzywdzone.fdds.pl oraz jest indeksowane w bazach: CEJSH, BazHum.

W 2017 roku ukazały się cztery numery czasopisma:• Vol 16, Nr 1 (2017): Dzieci się liczą 2017. Raport

o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce

• Vol 16, Nr 2 (2017): Prawa dziecka• Vol 16, Nr 3 (2017): Seksualizacja dzieci• Vol 16, Nr 4 (2017): Kary fizyczne

W najbliższym czasie ukażą się następujące numery:• Vol 17, Nr 1 (2018): Dzieci ofiary – dzieci sprawcy

przemocy• Vol 17, Nr 2 (2018): Długoterminowe konsekwencje

krzywdzenia w dzieciństwie

Redakcja kwartalnika „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” zaprasza do zgłaszania tekstów dotyczących następującej tematyki:• Zachowania autoagresywne wśród dzieci i młodzieżyTeksty należy przesyłać na adres redakcji: [email protected] do 15.07.2018 r.• Pomoc dla dzieci i młodzieży z doświadczeniem

krzywdzeniaTeksty należy przesyłać na adres redakcji: [email protected] do 15.09.2018 r.

Wymogi wydawnicze, szczegółowe informacje dla autorów oraz opis procedury recenzowania znajdują się na stronie internetowej czasopisma: dzieckokrzywdzone.fdds.pl

PUBLIKACJE

36 37

Dla skrzywdzonego dziecka samo wyciągnięcie ręki po pomoc to szczególnie trudny gest. Chcemy, aby ta-kie dzieci zawsze otrzymały pomoc – nie możemy ich zawieść. Dlatego tak ważne jest regularne wsparcie naszych darczyńców.

Dlaczego warto dołączyć do Klubu?Jako Przyjaciel Dzieci razem z nami chronisz najmłodszych przed krzywdzeniem. Tym, które doznały prze-mocy i wykorzystywania, dajesz szansę na nowo uwierzyć w szczęśliwe dzieciństwo. Wspierając nas regu-larnie pomagasz nam planować naszą pomoc długofalowo, aby każde dziecko mogło z niej korzystać tak długo, jak tego potrzebuje. 1,17 zł dziennie, czyli 35 zł miesięcznie pozwoli nam kontynuować naszą pracę:

POMOC PSYCHOLOGICZNA35 zł/miesiąc – pozwoli rozpocząć terapię 1 dziecka, które doświadczyło przemocy lub wykorzystywania.

POMOC PRAWNA35 zł/miesiąc – umożliwi pracę prawnika i psychologa, którzy przygotują dziecko do trudnego spotkania z sędzią i złożenia zeznań.

POMOC TELEFONICZNA35 zł/miesiąc – pozwoli w ciągu roku przeprowadzić ok. 35 rozmów z dziećmi dzwoniącymi do Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111.

Jak dołączyć do Klubu Przyjaciół Dzieci?Wejdź na fdds.pl/klub, wypełnij formularz i wyślij go do nas lub skontaktuj się z nami: [email protected], tel. 22 389 52 72.

DAJ DZIECIOM SIŁĘ razem z nami – dołącz do Klubu!

KLUB PRZYJACIÓŁ DZIECI

36 37

NOTATKI

38 39

CENTRUM POMOCY DZIECIOM – SKUTECZNA POMOC

Najskuteczniejszym modelem pomocy dzieciom, które doświadczyły przemocy, wykorzystywania seksualnego lub były świadkami przestępstw, jest zapewnienie im kompleksowego wsparcia w specjalistycznej placówce.

Model działania Centrum oparty jest na światowych standardach kompleksowego wsparcia dzieci krzywdzonych.

Standardy placówki to:• kompleksowa pomoc: pod jednym dachem krzywdzone dziecko i jego rodzina otrzymują wsparcie psychologiczne,

medyczne, prawne i socjalne;• współpraca interdyscyplinarna: diagnoza i interwencja prowadzona jest przez interdyscyplinarny zespół profesjo-

nalistów współpracujących z lokalnymi instytucjami: szkołami, ośrodkami pomocy społecznej, sądami, prokuraturą itp.;

• przeciwdziałanie wtórnej wiktymizacji: procedury prawne są przyjazne dla dziecka, a udział w nich nie powoduje kolejnej traumy;

• miejsce przyjazne dziecku: wystrój wnętrza i wyposażenie placówki są dostosowane do potrzeb dzieci w różnym wieku.

Komu pomagamy?Oferta Centrum Pomocy Dzieciom skierowana jest do dzieci do 18. r.ż., które:• doświadczyły przemocy lub wykorzystywania seksualnego;• uczestniczą w procedurach karnych w charakterze pokrzywdzonego lub świadka;• oraz do ich rodziców lub opiekunów.

Jak pomagamy?• interdyscyplinarna diagnoza i interwencja;• wsparcie psychologiczne i psychoterapia;• przygotowanie dziecka do przesłuchania;• Przyjazny Pokój Przesłuchań Dzieci;• pomoc prawna;• pomoc medyczna (psychiatryczna i pediatryczna).

Doświadczenia przemocy i wykorzystywania seksualnego rujnują dzieciństwo. Skrzywdzone dziecko, które nie dostanie odpowiedniego wsparcia, ma trudności w odzyskaniu poczucia własnej wartości i zaufania do ludzi. Specjalistyczna pomoc takim dzieciom jest złożonym procesem, który powinien być prowadzony przez wy-kwalifikowanych specjalistów. Centrum Pomocy Dzieciom oferuje dzieciom i ich rodzicom szansę na powrót do normalnego życia.

Razem dajemy dzieciom siłę!Skontaktuj się z nami:

Centrum Pomocy Dzieciom w Warszawie ul. Przybyszewskiego 20/2401-849 Warszawa tel: 22 826 88 62 e-mail: [email protected]

Centrum Pomocy Dzieciom w Starogardzie Gdańskimul. Hallera 19a83-200 Starogard Gdańskitel.: 58 531 00 45. e-mail: [email protected]

Do końca 2018 r. zostaną otwarte dwa kolejne centra: we współpracy ze Stowarzyszeniem Animatorów Kultury Klanza w Białymstoku i Stowarzyszeniem Szansa w Głogowie.

Więcej informacji: fdds.pl

Tworzenie Centrów Pomocy Dzieciom współfinansowane jest ze środków Fundacji Veluxa.

11. OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA OSTROŻNIE ......2018/05/06 · Konferencja zorganizowana w ramach...

Documents

Transcript of 11. OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA OSTROŻNIE ......2018/05/06 · Konferencja zorganizowana w ramach...