01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

256
vaJa egriseli 100-tomeuli gamomcemloba `universali~ Tbilisi 2020

Transcript of 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

Page 1: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

v a J a e g r i s e l i

100-tomeuli

gamomcemloba `universali~ Tbilisi 2020

Page 2: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

saqarTvelos mweralTa, mecnierTa da sazogado moRvaweTa saerTaSoriso akademia

`qaldea-saqarTvelo~

saqarTvelos erovnuli akademia

TxzulebaTa krebuli 100 tomad

2020

Page 3: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

saqarTvelos mweralTa, mecnierTa da sazogado moRvaweTa saerTaSoriso akademia

`qaldea-saqarTvelo~

saqarTvelos erovnuli akademia

tomi 32

2020

Page 4: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

mT. redaqtori biZina lemonjava filologiis mecnierebaTa doqtori, profesori, afxazeTis mecnierebaTa akademiis akademikosi

© vaJa egriseli, 2020

gamomcemloba `universali~, 2020

Tbilisi, 0186, a. politkovskaias #4, : 5(99) 33 52 02, 5(99) 17 22 30

E-mail: [email protected]; [email protected]

ISBN 978-9941-26-572-3 (yvela tomisTvis) ISBN 978-9941-26-839-7 (32 tomi)

Page 5: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

5

* * * vaJa egriseli daibada xobis raionis sofel xor-

gaSi. ganaTlebiT iuristi da inJineria. 1983 wels daam-

Tavra moskovis maqsim gorkis saxelobis msoflio li-

teraturis insituti. ormocamde wignis avtoria. Tar-

gmnili da calke wignebad aqvs gamocemuli sazRvarga-

reTis qveynebis ormocdaaTamde axalgazrda poetis

leqsebis mcire anTologia – `oqros mtevani~, Aaleqsan-

dra smirnova-kozlovas monografia – `briusoveli –

alio maSaSvili~, feodor tiutCevis leqsebi da sxva.

1993 wels gamovida poetis aTasgverdiani, ori

aTasamde leqsis momcveli erTtomeuli – `iqmen naTe-

li!” xolo 2002 wels saqarTvelos respublikis gamom-

cemloba `molodinma” gamosca vaJa egriselis `kolxu-

ri fsalmunebi~-s xuTtomeulis aTasze met gverdiani

pirveli tomi, romelSic oriaTasze meti poeturi

qmnileba iyo dabeWdili. 2006, 2007, 2008 wlebSi gamovida

poetis meore, mesame, meoTxe aTas-aTas gverdiani tome-

ulebi, xolo 2011 wels daibeWda poetis mexuTe, 1575

gverdiani tomi, romelSic 2500-ze meti leqsia dastam-

buli.

vaJa egriselis Semoqmedebaze ormocamde mono-

grafiaa dawerili da calke wignebad gamocemuli.

vaJa egriseli saqarTvelos da msoflios ramdeni-

me mecnierebaTa akademiis namdvili wevria... 2016 wlidan

saqarTvelos mweralTa, mecnierTa da sazogado moRva-

weTa saerTaSoriso akademia `qaldea-saqarTvelo~-m da

saqarTvelos erovnulma akademiam daiwyes qarTuli po-

eziis raindis, saqarTvelos mweralTa kavSiris, vaJa-

fSavelasa da galaktion tabiZis premiebis laureatis,

Rirsebis ordenis kavaleris, qarTuli kulturis despa-

nis medlisa da `dioskuria 2005~-is, mSvidobis oqros

varskvlavisa da mSvidobis droSis ordenis mflobelis,

saxalxo poetis, saqarTvelos mweralTa mecnierTa da

sazogado moRvaweTa saerTaSoriso akademia `qaldea-

saqarTvelo~-s prezidentis, saqarTvelos erovnuli da

fazisis saero-samecniero akademiis vice-prezidentis,

Page 6: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

6

afxazeTis mecnierebaTa akademiis poeti-akademikosis,

saqarTvelos ganaTlebisa da saqarTvelos erovnul da

socialur urTierTobaTa~ `varZiis~, `aias~ akademiebis

namdvili wevris, Carglis, zugdidis, xobis, iyalTos sa-

patio moqalaqis, aTas-aTas xuTasze metgverdiani to-

meulebis `kolxuri fsalmunebis~ (ocdaaTiaTasze meti

leqsi) avtoris – vaJa egriselis axali, rCeuli `kolxu-

ri fsalmunebis~ ocdaaTtomeulis gamocema. gamomcem-

loba `universalma~ gamosca poetis xuTasze metgverdi-

ani, umaRles poligrafiul doneze Sesrulebuli tomebi.

2019 wlis miwuruls gamovida `kolxuri fsalmunebi~-s

100-tomeulis pirveli aTi tomi. danarCenma 90 tomma

(uklebliv) mzis sinaTle ixila 2020 wels. gamzadebulia

dasabeWdad vaJa egriselis klasikuri poeziis aTtomeu-

li, agreTve, poetisadmi miZRvnili qarTveli da ucxoe-

li poetebis, mecnierebisa da sazogado moRvaweebis

(aTasamde avtori) wignebis (monografiebis), statiebis,

werilebisa da leqsebis octomeuli da sxv.

2020 wlis 16 oqtombers gaimarTa fazisis (kolxe-

Tis) saero-samecniero akademiis saerTo kreba, romel-

mac prezidentis vakantur adgilze Ria kenWisyriT erT-

xmad airCia amave akademiis vice-prezidenti, cnobili

poeti, qarTuli poeziis raindi, qarTuli kulturis

despani, `kolxuri fsalmunebis~ 100-tomeulis avtori,

iuridiul mecnierebaTa sapatio doqtori, profesori

vaJa egriseli. gaz. `saqarTvelos respublika~,

2020 wlis 22 oqtomberi

hyavs meuRle – gilda suxiSvili (mwerali) da ori

vaJiSvili zurabi da daCi (orive iuristi) da sami Svi-

liSvili – vaJa, nata da lile. igi – mecxre Svilia

(Svidi Zma da ori da).

Page 7: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

7

poetis astomeuli `kosmiuri poezia~

vaJa egriselis Sesaxeb didi xnis winac vwerdi: `rus-

Tvels akakis da galaktions, RmerTi ar miwyens rom Sega-

daro. gavxar zRvis Relvas da naz siosac, rom azanzarebs

Cumad samyaros...~

amJamad, roca poetis zRapruli kosmiuri `fsalmune-

bis~ jer arnaxuli, jer ar gagonili, xuTasze, aTasze, aTas

xuTasze metgverdiani `bajaRlo~, oqros ydaSi Casmuli,

ocdaaTtomeuli wavikiTxe, Cemi Zveli azri radikalurad

uarvyavi da... dRes qveynis gasagonad xmamaRla vacxadeb: va-

Ja egriseli arc rusTavels, arc akakis, arc galaktions

da... arc msoflios, arc Zvelsa da arc Tanamedrove poets

ara hgavs...

is preistoriuli kolxeTis `qutaia~, aresis WalaSi mdga-

ri muxaa, romelzec oqros sawmisi ekida (romelic berZenma

ki ara, pelazgma iazonma medeasTan erTad rom gaitaca).

diax, kolxeTis miTiuri xelmwifis, aietis xeliT dar-

guli, is urCxul modaraje muxaa, romlis cadawvdil to-

tebze, poetma oqros sawmisis `gonis~ magier Tavisi `kol-

xuri fsalmunebis~ igavmiuwvdomeli astomeuli dakida da

gaacocxla, miZinebuli, daviwyebis nacarmiyrili, ara mar-

to kolxeTis, aramed imdroindeli samyaros ocdaToTxme-

tze met saukunovani miTebiT, legendebiTa da saocrebe-

biT daxunZluli istoria, rac homerosidan moyolebuli

(Zv. w. aR. VIII saukune) arc erTi qveynis, arc erT kalmosans

ar gaukeTebia.

100-tomeuli... qveynis gaCenis dRidan, XXI saukunis riJ-

raJamde, aseTi (5-6 striqoniani) filosofiuri, religiuri,

miTosuri, yovlismomcveli poezia, jer-jerobiT aravis

Seuqmnia dedamiwaze...

kosmosSi ki...

dabolos:

`aietis zRaprul kolxeTs, mtrobisa da siZulvilis gve-

leSapi miswolia... maT ician iq iwyeba dedamiwis istoria~.

gulnaz xaraiSvili

poeti, galaktion tabiZis premiis lauriati,

jumber leJavas saxelobis mecnierebaTa

saerTaSoriso akademiis prezidenti

Page 8: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

8

`gulcivad Sexvdi yovel qebas, yovel Zagebas.~

a. puSkini

winasityvaobis magier

(gagrZeleba)

sadac ki Tvali miuwvdeba, TvalTaxedva ki

misi usasruloa (,,usasrulobas mohxvia xeli~).

poeti mamulis saxeebs hxedavs qvesknelSic, zes-

knelSic, garesknelSic... ,,maRal sxvenze Cemi ma-

mulis auracxeli varskvlavi hyria~ _ ambobs

poeti erT leqsSi. ,,wyvili cremliviT tba kus

da lisis hkidia Cemi Tbilisis Tvalebs~ _ am-

bobs igi meore leqsSi, xolo mesame leqsSi sam-

Soblos mimarTavs: ,,mdinareebi Seni ZarRvia da

boboqari zRva gulad gicems~.

*

,,sZinavs didubes...

sZinavs mTawmindas,

da varskvlavebi ise awvims,

rogorc awvimda...

Page 9: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

9

da aq sicocxle

da simaRle

Cemi mamulis,

Jams, rogorc ganZi uZvirfasesi _

lodebs qveSa aqvs

gadamaluli~.

erT leqsSi varskvlaveTidan rom uyurebs

da lodebis qveS gadamalul saunjes xedavs po-

eti, meore leqsSi saqarTvelos _ tankenar asu-

lad warmogvidgens, romelsac mxrebze wyvili

nawnavebiT gadaugdia mtkvari da rioni. magram

aq Txrobas zesknelidan ki ara, Sor qveSeTidan

iwyebs, roca ,,zeaRmavali mnaTTa sxivebi sivrce-

ebSi naTels awnaven~, ris gamoc ,,brwyinavs da

elavs cis dafioni~.

poets mtkiced swams da sjera simaRle ma-

mulisa, kavkasioni misTvis mTeli dedamiwis

mtkice xerxemalia, magram es simaRle mudmiv

mzardad esaxeba:

,,Cems qarTul caze _

bumberaz mTebs SeudgamT mxrebi

da ewevian maRla,

sul maRla~...

Page 10: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

10

nairferad warmogvidgens mamuls Cvensas po-

eti, mimzidvel poetur saxeebSi acxovelebs mas

da suls udgams, magram Zalian kargad icis,

rom samSoblo _ xalxia. saqarTvelo _ qarTve-

lobaa...

,,dakargulia gza moxevesi. bneldeba. rame

mieSveleniT~ _sifxizlis zars rekavda galak-

tion tabiZe.

,,da saqarTvelo is mxarea, sadac cocxali

xalxi marxia~ _ werda terenti graneli.

qarTuli fenomenis gadarCenis suliskveTe-

biTYanTebuli werda SoTa niSnianiZe: ,,ar CageZi-

nos, ar CagvTlimos, Seib maxvili, Seib maxvili,

Seismine Cemi Zaxili~.

vaJa egriselis lirikis paTosi mamulis Se-

narCunebisaTvis brZolis yiJinaa. aki ,,xelovanma

samSoblos dacvis ideiT unda aRWurvos adamia-

ni~.

leqsSi ,,mamuli~ poeti aRniSnavs, rom saS-

veli samSoblos arsaiT hqonda, garda erTa

SvilTa misTa simravlisa:

*

,,Suris da mtrobis gedga uReli,

sisxlSi ideq da

welSi wydebodi,

Page 11: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

11

aras gSveloda locva berTa

da diakvanTa,

magram... mamulo

Sen iwyebodi _

yvela qarTveli bavSvis akvanTan~.

aqve minda SemogTavazoT erTi leqsi, rome-

lic meoTxedi saukunis win daiwera. Cemi azriT,

es leqsi erTnairad aris aRWurvili axalgaz-

rduli suliskveTebiTac da siRrmiseul Sreeb-

Si ganfenili poeturi sibrZniTac:

*

,,erTxel ki ara,

Cven gvinda orjer

yofna _

qveynad da mivtiriT.

ufasuria sicocxle zogjer

da

miT umetes sikvdili.

_ samSoblosaTvis rodesac kvdebi,

sikvdils maSin aqvs

fasi~.

,,mamuli!~ _ am sityvis yovladmpyrobeli

mniSvneloba vrcelia da farTo. iq sadac xal-

Page 12: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

12

xoba darRveuli ar aris da gasxviseuloba _ iq

WirTaWiri ar mefobs. iq mag sityvis azri da

cxovrebis momniWebeli sulia. mTeli xalxis

erTiani majis erTiani ZarRvia. iq, mag sityvis

xsenebazec TviTeuls _ mTeli xalxisa da mTel

xalxs _ TiToeulisa Wiri da lxini warmoudge-

ba xolme. iq mag sityvis xsenebaze didi da pa-

tara, qali da kaci Tavis qveynis naRveliTa

naRvlobs, lxeniTa lxinobs, dReobiTa da dide-

biTa dResaswaulobs. iq, mag sityvaSi yovelia

da yovelSi yvela aris. CvenSic mag sityvas ma-

geTi mniSvneloba hqoniao Turme. ici rodis,

roca Cemi ,,me da Seni ~me~ Cvenis erTianis xal-

xis cxovrebis sayevarSi erTad bmula~.

wignSi dabeWdili mravali lirikuli nawar-

moebi imis mkafio ilustraciaa, rom Cveni poe-

tisaTvis ilia WavWavaZis mosazreba aris dvri-

ta, romelmac mas STaagona Seeqmna iseTi Sedev-

rebi, romlebic Tanamemamuleebs mgznebared,

omaxianad mouwodeben, rom savaldebuloa xal-

xis cxovrebis sayevarSi udrtvinvelad Sebma.

aanalizeben ra vaJa egriselis im nawarmoebebs,

romlebSic dagmobilia gulmankieri, muxTali

adamianebi, mkiTxvelebi aucileblad gaixseneben

vaJa-fSavelas oqrocurvil striqonebs:

Page 13: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

13

,,damsetyve, cao damsetyve,

aqa var Cemis TaviTa,

guliTa gautexeli,

mouRalavi mklaviTa,

rac unda Wiri momkerZo,

bilwT ar Savekvri zaviTa.

mcnebas ver Semacvlevineb

mozRvavebulis aviTa...

sanama vcocxlob, gulSi maqvs

keTilsa vyvande ziarad;

ver mivcem mtersa mamulsa

sajijgnad, dasazianad...

nu gegonebiT, davlaCrdi,

jer iseva var fxianad~.

am striqonebidan aSkarad igrZnoba, rom ma-

mulis siyvaruli ukideganoa. muxanaTTa usaz-

Rvro wyevla-krulva, keTilmoqmedTa waruvali

xotba _ vaJa fSavelasaTvis iyo Taviseburi

dvrita, romelmac STaagona da daawerina mas es

bilwTa mawyevari da WeSmarit mamuliSvilTa

diadi sagalobeli.

vaJa egriselis lirikaSi mamulis siyvaru-

lis gancda TafliviT mowveTavs, romelic ma-

lamod edeba WrilobebiT daseril gulebs, ra-

meTu:

Page 14: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

14

*

,,aw da maradis

Seni erTguli _

belti miwa var.

sadac me Cemi RmerTi megulvis _

im cas vficavar!~

an:

,,vinc amioxra mamuli,

sarze hkidia Tavebi,

aragvisa da ivrispirs.

swored,

im sikvdils daveZeb,

Sebma mwadia pirispir!~

zemoT mogaxseneT, mamulis siyvaruli imiT

izomeba, ramdenad gviyvars is, rac ufalma gvi-

boZa da is, rac Cven am naboZvars mivumatebT.

RvTiuri poeturi suli karnaxobs vaJa egri-

sels sul axal-axali sanTlebi miitanos da

aanTos ,,didi RmerTis sakurTxevelze~, im kan-

delebze, sadac ciuri ali kiafobs...

leqsSi ,,cxramnaTi~ poetma cxra mamuliS-

vils aunTo sanTeli. masSi moxseniebulia vax-

tang gorgasali, daviT aRmaSenebeli, qeTevan wa-

mebuli, cotne dadiani, mirian mefe, elizbar da

Page 15: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

15

Salva erisTavebi, mociqulTa Tanaswori nino

kabadokieli, erekle mefe, romelTa saxelebi

saqarTveloSi cis sarkeSi marad ibrwyineben:

*

,,vinc mamuls Tavi anacvala _

yvela gmiria

da ukvdaveba Tavze danaTis...

vaxtangi,

daviT,

qeTevani,

cotne,

mirian,

Salva,

elizbar,

nino,

erekle, _

samaradiod rogorc cxramnaTi,

saqarTvelos cis sarkeSi aireklnen~.

vaJa egriselis am striqonebSi mkafiod

iCens Tavs poeturi fantaziis siuxve da fera-

dovneba. poets ezmaneba sxivnaTeli winaprebi,

romlebmac far-xmliTa da SubiT dro-Jami ver

SeaCeres. diax, winaprebi didi brZolebis mere

dasasveneblad daivaneben. Jami ki isev midis da

Page 16: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

16

minanaobs. maTi sulis mosaxsnelad ca kvlav

uTvalav sanTels anTebs yovel saRamos:

*

,,ver SeaCerebs JamTa dineba,

Tumca far-Subi

didxans aelves...

mere daRlilni mieyarnen mosasveneblad.

Jami ki,

Jami ise midis da minanaobs,

da maTi sulis mosaxseneblad,

ca kvlav varskvlavTa

sanTlebs aanTebs

yovel saRamos!~

vaJa egriselis poeziaSi uamravi leqsia ma-

mulis siyvarulis vardis eklebiT acrili da

cxadad grZnob, poezia fiqria da yvela Sedevri

_ misi mkrTali gamoZaxili.

poeti mTeli arsebiT mxolod saqarTvelos

istoriuli warsuliT, awmyoTi da momavliT

cocxlobs da suldgmulobs.

marTlacda wminda da nakurTxi moedineba

usasrulobisaken eris sicocxle. misi poeturi

gzneba da aRmafrena aq iwyeba da mTavrdeba.

Page 17: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

17

*

,,saqarTvelos mTad da barad,

fiqri Cemi

viT gavazi _

qroda...

da mziT davitvirTe,

SublSi tyvia miTavazes,

mamulisTvis jvaris mtvirTvels~.

*

,,Cemi samSoblos maRal diresTan _

qedebi Tovlis sanTlebs anTeben...

da me vmaRldebi viT macxovari,

roca wkvaramSi RamenaTevi _

Cems Ria sarkmels

moadgeba

dilis naTeli~.

leqsSi ,,koxtasTavTan~, romelic Cvens pir-

vel wignSi mTlianad gvaqvs motanili, poeti am-

bobs: ,,ara Cans cotne, arc gageli... da arc ja-

yeli~. istoriulad cnobilia, rom javaxeTSi

aris erTi adgili koxtasTavi. aq Seikribnen

idumal: egarslan bakurcixeli, cotne dadiani,

kaxaber kaxaberisZe, varam gageli, ivane-yvaryva-

re jayeli, SoTa kupri, TorRa pankeli, gamre-

Page 18: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

18

kel Toreli da sargis Tmogveli. leqss am is-

toriul faqtTan mivyavarT gonis asamoZraveb-

lad, raTa pirvel codnasTan migvaaxlos. es

mxolod poezias xelewifeba. didi filosofosi

aristotele ambobda: ,,poezia ufro filosofiu-

ria, vidre istoriaao~. esTetikuri tkbobiT ada-

mianis kaTarzisi-gawmenda swored Cvens biolo-

giur arsebobaze piradul ,,me~-ze amaRlebs da

saerTo sakacobrio poziciaze dadgomas niSnavs.

* * *

vaJa egriseli maxvilgonivrulad xatavs sa-

qarTvelos istoriis tragikul furclebs da

mas visac dakvirvebiT waukiTxavs saqarTvelos

istoria, kargad icis, rom 1235 wels monRolebi

srulis ZalebiT Semoesivnen saqarTvelos. sam-

xreT saqarTvelos mesveurebma-mxargrZelebma

maTze mindobili samflobeloebi ubrZolvelad

Caabares da TviTonac Cabardnen. Tbilisic ai-

Res monRolebma. mxolod dasavleT saqarTve-

loze galaSqreba ver gabedes. 1247 wels qar-

Tvelma erisTavebma monRolTa uRlis dasamxo-

bad SeTqmuleba moawyves. saidumlo Sekreba

moxda koxtasTavs, javaxeTSi. aq Seikribnen, ro-

Page 19: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

19

gorc zemoT aRvniSneT, egrslan bakurcixeli,

cotne dadiani, kaxaber kaxaberisZe, ivane-yvar-

yvare jayeli, SoTa kupri, TorRa pankeli, gam-

rekel Toreli da sargis Tmogveli.

cotne dadiani da kaxaber kaxaberisZe kos-

tasTavidan adre wavidnen dasavleT saqarTve-

los jarebis gadmosayvanad. danarCenebma ki was-

vla-wamosvla veRar moaswres: monRolebi daes-

xnen da yvelani Seipyres, anisSi (somxeTis ax-

los) Caiyvanes. yvelani gaaSiSvles, xelfexi Se-

uboWes. tanze Tafli wausves, mwveli mzis qveS

dahyares. roca es ambavi cotne dadianma Seityo

maSinve somxeTSi Cavida. TviTonac tanT gaixada,

mxarmklavi gaikra da mziTa da krazanebiT gana-

wameb amxanagebSi Cajda.

cotne dadianis gasaocarma gmirobam ixsna

qarTvelebi gansacdelisagan. yvelani gaaTavi-

sufles _ mogviTxroben mematianeni. poeti vaJa

egriseli xatavs oqrovani mzis naTliT gabrwyi-

nebul cixe-darbazebs da mosalodnel gulSem-

zarav tragedias. es saSineli faqti, ubedurze

ubeduri epizodi sulis SemZvreladaa aRwerili

leqsSi ,,XIII saukune~. am leqsSi naTlad Cans,

Tu ra xerxebiTaa gamorCeuli poetis xelwera.

araviTari naturalizmi araa ise STambeWdavi da

metyveli, rogorc gulSi gatarebuli STabeWdi-

Page 20: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

20

lebis gadmosacemad aseTi sxarti metaforuli

sityvebi:

*

,,mze daCaxCaxebs

saqarTvelos cixe darbazebs,

magram cotac da...

oxvrasa da sisxlSi azelen

da qarTli unda iqces

golgoTad.

jer aRar Canan...

saidanRac amazrzeni _

cxenTa Tqaruni ismis monRolTa~.

,,JamTaaRmwereli Tavs ar itkiebs cotnes

gmirobis analiziT, mxolod faqts aRniSnavs da

esec savsebiT sakmarisia imisaTvis, rom samyaro

darCes iseTad, rogoric iyo manamde, sanam mon-

RolTa noini beWeds dausvamda koxtasTavis

SeTqmulTa ganTavisuflebis firmans~.

vaJa egrislis poeziaSi cotnes saxe qarTu-

li literaturis Tavisebur xasiaTobriv gamov-

linebebSi fiqsirebul istoriad warmogvidgeba.

zneobrivi gmirobis energia gamotexs wyvdiadis

kldes, raTa uricxvi magaliTebiT saukeTesoni

Segvaxsenos. Cndeba cotne dadianis, SoTa kup-

Page 21: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

21

ris, TorRa pankelis, Tmogvel-jayelis saxeebi

leqsebSi da meCveneba mnaTobebiviT amodian

wyvdiadidan es saxeebi, eris warsulSi maTi sa-

xeebisagan asxletili sinaTle saukuneebiT Cab-

nelebul jurRmulebsac Caswvdenia da gaunaTe-

bia...

modis cotne _ eris patiosnebis, qveynisadmi

erTgulebisa da rwmenis gadamrCeni, agreTve vi-

ciT gacemuli SeTqmulebebi, aoxrebuli qveynis

vaeba, autaneli wyvdiadi saqarTveloSi da;

*

,,sada aris cotne _

Cveni mteri da amjanyeli?

_ aqa, varT yvela erisTavi:

TorRa pankeli,

SoTa kupri,

Tmogvel jayeli _

Cven Cveni mrevliT.

maSin TavisTvis gaifiqra

angur nionma,

kidev kargi rom

qarTvelebi

ara xarT bevri!~

(,,anisSi~.)

Page 22: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

22

iSviaTad Semxvedria patriotuli lirikis

nimuSi, romelic esoden damajereblobiTa da

gulwrfelobiT iyos gajerebuli. saqarTvelos

istoria xom savsea diadi gamarjvebebiTa da

Semzaravi damarcxebebiTac. mematianeebma Semog-

vinaxes mamulisaTvis Tavganwirvis uiSviaTesi

magaliTebi da roca am striqonebs vkiTxulobT,

gvimtkicdeba rwmena, rom adamianis sulis siw-

mindis Seuryvneli da aumRvreveli poeturi xma

iSva kacobriobis yvelaze mZime Jams, rodesac

adamianis mxecuri instiqtebi saSinelebas Tesav-

dnen. rodesac garkveviT iTqva uimedobis gamom-

xatveli sityvebi _ adamiani yovelive amis Sem-

deg leqsis daweris uflebas kargavso. rogorc

Cans, droebiTi da warmavali aRmoCndeba es ui-

medo ganwyobileba. poeturi sulis sispetake

arc erT droSi ar Tmobs Tavis simaRleebs da

gvarwmunebs im WeSmaritebaSi, rom adamianis ra-

obis ganmsazRvrel sulier sifaqizes sikvdili

ar uweria...

lirikuli nawarmoebis wakiTxvisas TiTqos

vxedavT saxe gabrwyinebul, saxegaciskrovnebul

winaprebs, romlebic zeimoben gamarjvebas. moma-

jadoebelia lirikuli nawarmoebis optimistu-

Page 23: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

23

ri JReradoba. saqarTvelo bevrjer mtermoreu-

li ver itevda gadamTielTa urdoebs:

*

,,Turqi...

arabi,

TaTar... monRoli...

ar iyo miwa, sqarTvelos mterTa damtevi _

da brZoliT daRlil dRes da Rames

da Cems winapars _

wlobiT ki ara,

saukunoobiT

eZina pirze basri satevris~.

am leqsSi gulismomkvlelad gvesmis tanju-

li, Cagruli da wamebuli qarTveli xalxis

kvnesa-oxvra da nugeSismcemeli hangi, radganac

lirikuli gmiri gvaimedebs, rom saqarTvelo

kvlav uSiSrad emzadeba veragi gadamTielebis

samkvdro-sasicocxlo SetakebisaTvis.

vmsjelobT ra im leqsebis Sesaxeb, romleb-

Sic gansakuTrebuli siyvaruliTa da mowiwebi-

Taa daxatuli cotne. vgrZnobT rom poeti cot-

ne dadianis gmirobiT aRfrTovanebulia. cotne

didi mamuliSvilia, ris gamoc igi xalxisTvis

maradJams Tayvansacemia. WeSmaritma qarTvelma

Page 24: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

24

aseTi amaRelvebeli da Tavganwiruli gmirobiT

araTu aRtaceba, aramed msgavsi magaliTic unda

gaimeoros. avtoris mizani WeSmaritad amaRle-

bulia da mamuliSviluri...

ciala mesxia

filologiis mecnierebaTa doqtori,

profesori, afxazeTis mecnierebaTa

akademiis akademikosi.

nawyveti wignidan _ saswauli da fantazia

(fiqrebi vaJa egriselis poeziaze)

gagrZeleba Semdeg tomSi

Page 25: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

25

* * *

samyaros ucxod mmosavi,

elvis xmliT gaukafavi,

gvelis wyvdiadi mziuri.

sispetake da

simaRle,

naTeli maradiuli.

2009

Page 26: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

26

helios da antiope

ukvdavebis wyaros svamdnen

da sikvdili daamSies.

uSvilobas gahkiodnen,

viTarc Cemni...

Tumc iTvlidnen

cxra naSiers,

helioss1 da antiope.2

1971

1,2 _ miTiuri kolxeTis mefis _ aietis mSoblebi.

Page 27: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

27

* * *

radgan arsTagamrigem,

aRar mogca saSveli

da viT devi-axmaxi,

caTambjenebs aSeneb

da ara Zvel-qoxmaxebs.

2005

Page 28: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

28

ceSi da miTra

iq caiSTan, viTarc adre,

mTvaris moxril yanwiT

xelSi,

dionise kvlav dagviTvra.

Camobnelda,

ar Cans ceSi,1

da arc sanTels anTebs miTra.2

1966

1 ceSi (caiSi) _ sinaTlis RmerTi kolxur panTeonSi. (adgili,

preistoriuli sofeli xobis raionSi) 2 miTra (spars.) _ mzis da sinaTlis RvTaeba.

Page 29: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

29

Riu-Rau!

xobiswyalSi Casul mTvares,

varskvlavebiT daWorflili

saxe,

Sensas miugavs.

Cven ar gvinda,

magram mainc,

zeca aCens Riu-Raus!

1964

Riu-Rau (megr.) ciskris pirveli sxivis gamoCena.

Page 30: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

30

Weqa-quxili

borot RmerTebs da avsulebs,

aTas WirTa Sesayrelad,

cidan _

miwaze mogzavnilT.

daadevna arsTagamrigem

elva-Weqa,

mex-borzali.

1964

Page 31: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

31

mzis Casvla zRvaze

kvlav isxamen zvirTTa mtevnebs

zRvis didi da

lurji zvrebi,

da mzis Casvla lamazia.

erTi sxivi bnelSi Zvreba

ise,

rogorc kvamazia.

1963

kvamazia (megr.) buzi, romelic pirutyvis ukanalSi Zvreba.

Page 32: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

32

sofelSi

mze Cadis da...

nawnavebi

ucabedad SeiWra.

da SukasTan krux-wiwilebs,

viRac uxmobs warmarTiviT:

meiWan!

meiWan!

meiWan!

1958

Page 33: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

33

* * *

SoriT ismis Zaxili

mTvaris _

marmarilosi,

cis WiSkramde misuli:

Seni poeziaa _

fazisi da nilosi,

deda mtkvari _ aragviT,

misisipi _ misuriT.

1998

Page 34: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

34

* * *

Cemi yofna isev ismens,

aq aryofnis raSis Wixvins.

moveWido,

ar Cans xavsi.

da mxecs unda, rom miRrinos.

mainc heliosis TasiT

vsvam winapris

sibrZnis Rvinos.

1993

Page 35: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

35

* * *

ver Sveloda mzis amosvlas,

amis gamo kadmos wuxda

Sen ki poeziis sal kldes _

dahkar kverTxi,

rogorc mosem,

da ,,kolxuri fsalmunebis~ wyaro

oqrod gadmoquxda!

1996

Page 36: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

36

kolxuri baRi

iyos mTiebiT naqargi,

qarTuli zecis TaRiviT.

mis CrdilqveS suls igrilebdes _

mama-maSvrali daRlili.

da Srialebdes kolxuri

baRi,

edemis baRiviT.

2009

Page 37: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

37

* * *

poeziis mzis sxivi,

gsurs samyaros mohfino-

msxmoiare venaxad...

...erT mxareze Sena xar!

da iqiT ki...

msoflio.

2008

Page 38: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

38

* * *

varskvlavT xodabunebSi

daeZebdi sayanes,

SegefeTa sikvdili,

iaraRi ayare!

axla marjvniv uzixar _

mecxre caSi sayvarels.

2000

Page 39: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

39

ierusalimSi

(golgoTa)

jvari aRmarTulia,

wamebs misdevs wamebi...

ori aTaswleulis

Semdeg qristes wamebas

cremliani Sevcqeri,

(radgan ar hyavs damxsneli)

viT elioz mcxeTeli1

da longinoz kasneli.2

P.S. 1,2 _ maT uflis kvarTi wilad xvdaT da ,,moiRes mcxeTas~.

Page 40: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

40

isev afxazeTi

iavarqmnes kolxeTi _

cis da miwis mSveneba.

magram uflis wyalobiT,

kargi dRe ar adgiaT! _

_ ltolvilebis gamwyvetebs

eliT gadaSeneba! _

ambobs brZeni abdia! (winaswarmetyveli)

1993

Page 41: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

41

* * *

jer Ramea,

magram male,

cad amosvlas apirebs mze,

gulSi dRes rom inaxavs.

Seni zRvebis sanaxavad

movlen da mis napirebze

dasxdebian inaxad.

1971

Page 42: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

42

* * *

viTarc Seni winapari,

uflis nebiT kvlav iomeb...

da ar unda laparaki,

,,pirs Seukrav mZvinvar lomebs~,

viT iefTa da

baraki.

1993

Page 43: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

43

* * *

sicocxle da siyvaruli

da ,,kolxuri fsalmunebi~,

uflis madliT da

mironiT _

vefxvis darad dawinwkluli,

wuxs sofliur meufebas,

viT alami babilonis.

1995

Page 44: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

44

kuirielisoni

ar Cans oqros sawmisi,

argo,

arc iasoni.

mainc warsulis cidan

Jonavs _

kuirielisoni.

1966

kuirielisoni (berZ.) _ ufalo ,wyaloba hyav!

Page 45: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

45

* * *

viT Tqmuleba da legenda _

aq fazisi pontos

erTvis

da miTebiT kolxeTs naRmavs.

Senc ufalma mogca

kverTxi,

zRva gaape,

gadi gaRma!

1979

Page 46: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

46

wigni _ ,,naTelxilva~

Caiares daisebma,

maTrobela ieliT.

sixarulis ca ixsneba

da me vxedav ciur xilvebs,

viTa ezekieli.

1975

Page 47: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

47

* * *

okeane atlantis Relavs...

da mis fskeridan

ismis uxmo Zaxili:

_ dedamiwa didia,

magram maRla,

mis Tavze,

mTvare ise hkidia,

viT damokles maxvili.

1973

Page 48: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

48

* * *

SatilSi da Rulis Walas,

warsulSi ar sdie qistebs,

xevsurT yofnis

momswrafelT!

siyvaruliT, rogorc qristem,

bevri ,,moimowafe~.

1977

Page 49: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

49

* * *

minaweri giorgi mTawmindelis

wignze _ ,,cxovreba iovanesi da efTvimesi.~

mSobliuri eliT cixe-darbazebi,

mainc sxvaTa urCevniaT

bneli mRvime,

da mzeras rom arideben mSobel

dedebs,

imas ar sjobs zog-zogebi,

viT efTvime,

rom ,,qarTuliT ametyveldes~.

1993

Page 50: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

50

* * *

aTasjer uvlis samyaros,

mis naTels veRar moneben,

da xsnasac misgan moveliT...

sul sxvaa Tvali _

gonebis,

is mWvretelia yovelis.

1979

Page 51: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

51

* * *

didgorTan da basianTan

uSqar momxdurs damdgars

bindad,

viT cxvris faras rom uvlidi...

Senc algeTis mgeli gzrdida,

mitovebuls _

romuliviT.

1971

Page 52: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

52

* * *

mrevli rwmeniT daarwylule,

siyvarulis zRva adine...

da xma mamas miawvdine,

meTevzeT da

monadireT _

suliwminda miafine.

1979

Page 53: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

53

* * *

sinaTlis pegass miaWixvinebs,

elva qamandad bnelSi

nasroli.

da hyvavis mTvaris iasamani.

wyvdiadSi midis gza _

usasrulo

da aqeT modis dRe usamano.

1995

Page 54: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

54

* * *

icavs mTvare euli

da zeca Rameuli _

aris Tasi graalis,

sul pirTamde aRsavse _

qristes sisxlis

wveTebiT.

1971

Page 55: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

55

mecxre ca

simarTlis _

mzem gamoanaTa

da dadga netari amindi.

(ra vuyoT Tu mavanT emcxeTaT!)

gaTavda!

mieliT mecxre ca,

graalis ordenis raindebs!

2009

Page 56: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

56

* * *

mze iqve Cadis da

amodis,

poetma, ra unda inatro:

vel-mindvrebs vardebi

faraven...

Sen, iseT kunZulze binadrob,

sad fexi daudgams _

aravis!

2009

Page 57: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

57

* * *

ha,

ormoci weli aris,

udabnodan, rogorc moses,

rom gamogyavs Sen

,,kolxuri fsalmunebi~.

RamiT mTvare guls gioxebs,

dRisiT ki mzis almurebi.

2009

Page 58: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

58

* * *

mTvare Cadis...

da graalis

caSi ixedebi bindad.

da Sen xedav daviTiviT _

mamas,

Zes da

suliwmindas.

1979

Page 59: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

59

* * *

aTaswleulebs, rogorc cxvris

faras,

mze sarqaliviT

Cvensken modenis _

qarTuli cisqveS RamenaTevi.

viT ,,naTelxilva~ da

`molodini~,

Cemi ,,kolxuri fsalmunia~ _

,,iqmen naTeli!~

1994

Page 60: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

60

* * *

warsulis ca dacqeris

wuxilT da

alersiT,

dedamiwas, viTarc Tass,

qristes sisxliT dacvaruls,

uflis qvaze alesils.

1983

Page 61: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

61

* * *

cam naTeli dagafrqvia,

viT solomons sibrZnis wyaro.

rac und gimtron da

gedaon,

Sen, ufali-RmerTi gwyalobs,

rogorc samsons da

gedeons.

1999

Page 62: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

62

* * *

uflisagan boZebuli _

RvTiuric dagdevs, kacuric,

cis da miwis saesavi.

da bibliis mRelvar zRvaSi _

mzis kidobans miacureb

Sen,

bibliur noesaviT.

2008

Page 63: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

63

* * *

movardnil JamTa qariSxals,

ar ZaluZs zRvaTa

waqceva,

mis moqceviT da miqceviT.

Znelia qarTul cad qceva,

magram uTuod iqcevi.

2009

Page 64: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

64

* * *

Rameebi fiqrebis uaRviro raSebiT

mihqrian da nalebi bnelSi yrian

nacxacxas _

sul sxva SurissiebiT.

grgvinviT gadauares _

cxra mTas,

cxra zRvas

da cxra cas,

iq midian sadac rom,

naTels iRrinebian

bunagidan mTiebi.

1966

nacxacxa (megr.) _ naperwkali.

Page 65: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

65

x m a

ocdaaTi welia,

dila Tu saRamoa

gesmis xma parnasidan^

_ aq erTi Tu amova,

milion asiaTasidan.

1971

Page 66: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

66

* * *

varskvlavebiT moWedili

ca,

RmerTs rom ar gauTvalon,

silamazes misas malavs.

mTvarec mitom ukidia,

viTarc cxenis Tavis qala.

1971

Page 67: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

67

sawmiss, graals da efuTis

sxvagan ara,

kolxeTSi,

me zRapruli pegasiT,

legendebSi SefuTvnils,

veseb weli ergasi1 _

sawmiss,

graals,

efuTis2,

xven kolxebs rom gvekuTvnis.

1979

1 ergasi _ ormocdaaTi 2 efuTi _ usveles kolxur enaze dawerili wigni, sadac nawinaswarmetyveli iyo qveynis dasasruli.

Page 68: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

68

sulis frTebi

`amaRlda zeSTa simaRled frTa sulieriTa~.

basili.

sadRac Ramis boloSi

mTvare moxans qoxiviT

da Sig sanTlebs

sul inTebs.

mecxre cis kvlav moxilvis

klavs wyurvili

sulis frTebs.

1992

Page 69: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

69

aTi mnaTi

poeziis maRal cidan

dagnaTis da

dagcimcimebs _

xaumqrali aTi mnaTi

da giRvisebs gulSi _

imeds,

imaT sxivTa aTinaTi.

1990

igulisxmeba^ homerosi, rusTaveli, dante, Seqspi-ri, baironi,goeTe, Tagori, baraTaSvili, vaJa, ga-laktioni.

Page 70: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

70

k o s m o g o n i a

ca da miwa zog-zogebis ki

sul Tavisi hgonia,

Sen ki naTels `uJamos~

da uxilavs moyevi,

rogorc kosmogonia.

1965

kosmogonia (bers.) _ samyaros warmoSoba.

Page 71: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

71

* * *

sadRac dasalierSi,

mofarfate Toliad

moxans TeTri gliseri.

mTebi nisls aboleben

udardelad,

inaxad.

zRva ki sanapiroze bolTas scems,

ver isvenebs,

radgan did saidumlos,

albaT gulSi inaxavs.

1974

Page 72: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

72

* * *

milioni wlis winaT,

Sens akvans svel kolxeTSi,

varskvlavebi arwevdnen..

gigalobda evqsinis

ponto,

cecxlSi ganwmendils.

1961

Page 73: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

73

* * *

saqarTvelos cis TaRze,

swored Soba axal wels

da swored dRes _

bedobis

gaielvebs aCrdili _

sionevel dedoflis.

1983

Page 74: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

74

* * *

Zveli samyaro gauvali aris

uRrani

da Secxadeba ismis Wotebis.

Cans da arca Cans mTvare _

euli _

xemi fiqrebi _

miRma asi aTaswleulis,

kacobriobis bnel warsulSi

daaboteben...

1969

Page 75: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

75

* * *

Jamma dReTa cocxebiT

ver iqna,

ver aRgava

mkvdrebi...

marad cocxlebi^

takuboku1,

sakura2,

oe3, akutagava.4

1982

1,2,3,4, _ iaponeli poetebi.

Page 76: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

76

* * *

Seni azri RvTis xeliT

cad daTxrili _

mzis Waa,

yvavilia novalis.

Seni leqsi _ fiWaa

mravalujredovani.

2000

Page 77: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

77

* * *

ganwmendili enguriT1 _

uRrans aTaswleulTa

fiqrTa culiT mivbelav,

radganac iq megulvis

xemi rea-kibela2.

1009

1 enguri (bers.) _ miwisqveSa wyali. 2 rea-kibela (bers). _ RmerTebis deda.

Page 78: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

78

* * *

warsulidan mosulma,

udidesma poetma,

sxva ra unda inatros^

_ usvelesi kolxeTi,

`kolxur fsalmunebSi~ rom,

mzisebr daabinadros.

2008

Page 79: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

79

u r a n o s i

gesmis yefa cerberis _

ukvdavebis kars icavs,

mwuxarebiT mosili.

Seni suli _ aris ca,

igiv uranosia.

2000

uranosi (sanskrit.) _ yovlis momcveli.

Page 80: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

80

Seni Zegli

zRaprul kolxeTSi dRidan

gamCenis,

Seni naTeli gonis Tvali

warsuls umzerda.

da viT winapars, aTaswleulTa

sevda-varami mxrebiT uzidavs.

ai, amitom,

Seni Zegli,

unda idges ialbuzed da,

lamaz samyaros gahyurebdes

ialbuzidan.

2008

Page 81: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

81

mikenuri lomebi

sidiades ganiWebs,

dro-Jams rom eomebi.

Seni sityvis karibWes,

viTarc astrevs1 icaven _

mikenuri2 lomebi.

2009

1 astrevi _ mikenis mefe. 2 mikeni _ msoflios usvelesi qalaqi (Zv.w.aR. II-e aTaswleuli).

Page 82: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

82

* * *

awi aTaswleulebs,

TviTon Jami daiTvlis,

viT lerwamTa amurebs _

tkbils da sasalamurebs.

Senc misxi ar gyoloda,

albaT, rogorc daviTi,

iSvilebdi fsalmunebs.

2001

igulisxmeba `kolxuri fsalmunebi~

Page 83: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

83

Rame uSgulSi

amiranis xmas inaxavs,

aq,

axlac amirantis mTa.

casTan axloa uSguli.

ZalgiZs mowyvito varskvlavi,

viTarc bali da uSquri.

1972

maJalo, Wkuta.

Page 84: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

84

* * *

grigalebic ar xanan,

TiTqos zRva miatoves

da zvirTebis oxvra ki,

cas gulze Cxvlets nemsiviT.

xmas ar iRebs, dums qaric.

da welia uSqari,

miTridate pontoels,

dardobs ponto evqsinis.

1980

Page 85: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

85

* * *

SoriT mTvare Cnda inaxad

da qaTqaTa zecis ube _

varskvlavebiT avsiliyo.

elva mainc kbenda Rrubels

viT vasakas,

vasilisko.

1959

Page 86: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

86

* * *

quxili ara,

aris herode,

yrmaT tirils,

Ramis SiSobs veli,

dReebi dReebs wyvdiadSi misdevs...

da krTeba elva,

elva ara,

aris RvTismSobeli,

cad amaRlebuls daesebs qristes.

1973

Page 87: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

87

* * *

ase aris odidan,

ros sicocxle modidda

da dRe iqca wamebad^

me,

mze da es planeta,

mivdivarT erTmaneTTan,

erTi...

da viT sameba.

2009

Page 88: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

88

* * *

uSqari da uricxvi

gaxlavs spa da

laSqari,

viTarc jvari laSaris

ebrsvi loms da

martorqas.

1969

Page 89: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

89

* * *

poeziis okeanes,

radgan Cemi suli vande,

rogorc navkosalarma1,

me sul vqmnidi arafrisgan,

xems sakuTar oleWkanders2,

xomalds3,

karWaps4, karapas5 da

karafiTas6.

1970

1 navkosalari _ menaveT mosRvari. 2,3,4,5,6 _`ese zogadi saxeli ars yovelTa navTa~. saba.

Page 90: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

90

* * *

radganac Sen xar sve _

heliosis,

dedamiwaze mzis xar mTesveli!

da gamarjvebis droSas ar daxri.

radganac Cemo!

Seni leqsebi,

dawerilia uflis karnaxiT.

2007

Page 91: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

91

* * *

taZridan xma ismis morCilis^

gvmfarvelobs Cven `Jini

anTari~1 _

rwmeniT Tvalisamxilveli urwmunis.

rom naTels moafens

zamTari^

tirisdens2,

apans3 da surwyuniss4.

1966

1 Jini anTari _ mfarveli RvTaeba. 2,3,4 _ dekemberi, ianvari, Tebervali.

Page 92: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

92

* * *

viT amirans dardis orbi,

dRe-niadag gul-Rvisls

miWams,

viRac bnelSi gakivis^

rad megona yofna fiWa,

mware aris SxnakiviT.

2007

Page 93: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

93

PERSONA NON GZATE

qveynis dasabamidan

brunavs JamTa morevi...

platonic da

sokratec,

erT dros viciT orive

iyo `persona non grate~.

1978

_ `arasasurveli pirovneba~ (laT.).

Page 94: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

94

* * *

RamenaTevi da uferuli,

SiSveli mTvare mohgavs

geteras,

axal wyal nasvams mdinare leTis.

balaxis Rerze rom hkidia,

cvris cicqna wveTi,

aravin icis im wveTSi mze

rogor eteva.

1997

Page 95: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

95

* * *

elvis frTebiT dafrinav

da ara gaqvs sxeuli,

arc xiluli,

arc myari,

radgan Sen xar samyaro _

axlo da

Soreuli

cecxlisa da sinaTlis.

1986

Page 96: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

96

* * *

ca gaapo quxilma

da vixile suraTi,

metad gasakvire me^

mTvare im sels mohgavda,

qristes dasaxmareblad,

rom mihqonda

kvirinels.

1987

Page 97: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

97

* * *

gzebiT sizmareuliT,

ar surda cas gaeSvi

kaci,

leqsiT sneuli,

radgan mqrolav wamebSi,

amwyvdev _

aTaswleulebs.

1981

Page 98: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

98

* * *

movida da cecxlis aliT

zRva Ziliswin aziara

da guli kvlav auZgera.

cis laJvardi vazi aris,

Rrubeli ki _

ZaRlyurZena.

1969

Page 99: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

99

* * *

iberebi da mesxebi

sanam ciur azrebs moxucs,

me sibrsnes kvlav

vesesxebi _

kliment aleqsandriels da

brZenkac _

prokle diodoxoss.

1968

Page 100: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

100

* * *

obeliskad mze adgas,

zecas _

RmerTTa panTeons.

da Senc iqiT iurvi,

sad niadag anTia

cecxli RvTaebrivi da

cecxli _ maradiuli.

2009

Page 101: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

101

* * *

aq aryofnis puris yana,

albaT male iTavTavebs

da gauwvdi xels

lucifers,

wamiTac rom aRar gtovebs.

da maradis giTvalTvalebs.

2009

luciferi _ (laT..) _ borotebis RvTaeba.

Page 102: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

102

s i t y v a

weli aTasxuTasi

saTofed ar ikarebs

sikvdilsa da

siberes _

sityva areopagelis

(murvan) _

petre iberis.

1977

Page 103: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

103

* * *

Zma Zmas hklavs da

zecas SiSi,

ufarTovebs TvalTa gugebs

da dgas Jami saSineli.

mefobs eWvi da siClunge,

ar xans madlis

safSvineli.

1972

Page 104: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

104

* * *

saidanRac moismis

xmebi,

isev sazari

da ha, uceb Segcivda^

_ xedav,

viT balTazari,

CamoSvebuls xels cidan.

1993

Page 105: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

105

* * *

radgan RmerTma ineba,

da mis nebas gavende,

Cemi hangis _

simebad,

isev vabam samyaros

grZedebsa da

ganedebs.

1977

Page 106: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

106

* * *

bazaleTTan Ramea da...

ar iqna da,

ar gaTenda,

wiwamursac da krwaniss,

vumzer,

rogorc qarTvelTa,

mourCenel tkivilsa da

mwuxarebis sabrZaniss.

1992

Page 107: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

107

* * *

iyo dro ros,

sayvarelo,

imediT sxivSemosili,

ar ismoda xma gamxenis.

axla sxvaa, _

ca gfarvelobs,

alalbedad gadarxenils.

1993

Page 108: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

108

* * *

ca aryofnis saTareSod,

surs rom mzis suls

eziaros.

carieli frTebi kia...

sadauri wesi aris,

is Tesavs da...

sxvebi mkian!!!

1991

Page 109: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

109

* * *

Cemi mzis lodiniT daRlili,

aTaswleulTa qarSi

da avdarSi,

ponto da es sanapiro,

magonebs aTasjer

gadaSlil _

kolx winaparTa kirbebs1 da

papiruss2.

1970

1 1kirbebi _ (kiribi (megr. kravi) e.i. kravis tyave-bi,romlebzec wignebs werdnen Zveli kolxebi. 2 papirusi (bers.) _ erTgvari tropikuli lerwami, romelsac sawer masalad xmarobdnen egviptelebi da sxvebi.

Page 110: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

110

h e r i m e d e

bevri SoriT Semognatris,

viTarca mzes ganTiadi

da vamyareb mec imedebs

Seni xotba caSi adis,

viT kolx grZneul _

herimedes.

1999

Page 111: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

111

m y i n v a r w v e r i

saxeze Tovls da nisls ifareben

da qudmoglejiT garbian mTebi,

albaT sikvdili ver

daewevaT.

da myinvarwveric daTovlil mxrebiT,

miwas,

zecisken xumad eweva...

1976

Page 112: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

112

* * *

Seni siyvaruli dazafruli,

aq yofniT macine da

Senc icine,

rodesac mova gazafxuli,

rom mTebi Tavze mexs

imtvreven...

cao, TvalebSi Segcicineb,

Senze mlocveli da

fexis mtveri.

1988

Page 113: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

113

me da msoflio

ver avusrule vaJas ocneba^

_ qarTvels qarTveli

ver Sevayvare,

Tumca sicocxlis viyav mayari.

miT varT erTurTis

ukmayofilo,

me da samyaro,

me da msoflio.

1992

Page 114: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

114

xilva:^ arsakiZe

`damiWires, mklavi momWres,

ratom kargi agigia~.

CauvliaT civ saukuneebs,

mtkvars gauxsnia

lurji sakinZe^

sveticxoveli Cans, viT morCili.

da mis gumbaTze dgas

arsakiZe,

cisken mzirali da

mklav moWrili.

1966

Page 115: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

115

* * *

warsulidan viRac yivis^

am cxovrebis mRelvar zRvaSi,

afra, rogor auSvio!

Sen,

gadamfren xitebiviT,

gsurs, wlebs xeli auqSio.

2008

Page 116: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

116

* * *

sicocxle da siyvaruli

SeigrZeni

da iwame,

Tumc gipyria dana tariT,

rogorc krwaniss

da wiwamurs,

qveynis sevdas daatareb.

2003

Page 117: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

117

* * *

qars mihqonda ca-miwian,

Relvac sadRac ganapirda

da mas gahyva mze _

mimqrali.

uceb modga zRva napirTan,

fexiswverze aiwia,

rom moekra SenTvis Tvali.

1980

Page 118: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

118

* * *

bnels gaapobs da TvalebSi

Camxedavs

da aRar veZaxi cis elvas

me mliqvnels,

is uflis sulia da arsad

ferxdeba.

ciskris varskvlavi siSoris _

xels miqnevs,

raRacas maniSnebs,

magram me ver vxdebi.

2004

Page 119: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

119

* * *

zRva grigals Wixvinebs,

napirTan zvirTebma,

dilamde iomes.

dasamSvideblad me isev movuxmob^

kalifos1,

ketos2, da

diones3.

1962

1 1,2,3 _ zRvis RvTaebani (nervosis qaliSvilebi).

Page 120: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

120

kacobrioba aris nadiri

Tumc yovelive aris namdvili,

me mrcxvenia da

vambob CurCuliT^

(saocrebaa mainc RmerTmani!)

rom kacTa modgma aris

nadiri!

kacobrioba aris urCxuli,

sadac cocxlad rom Wamen

erTmaneTs!!!

1993

Page 121: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

121

* * *

samosaxloa iq Seni,

sad miwa cas uerTdeba

da gauSlia loms frTebi.

mxolod Sen ici,

rom mTebi, _

saflavebia RmerTebis.

1968

Page 122: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

122

* * *

JamTa mRvrie mdinare

dgas da arsad ar midis,

albaT mitom damyayda.

me ki brZola mixdeba _

sicocxles da sikvdilTan _

mZvinvar budumuRunTan,

cxraTavian baybayTan.

2009

Page 123: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

123

* * *

ingiris1 da xobosis2 pir,

Tqmulebebi norCobs

kidev,

weli aris asjer aTi.

Tumc ara Cans oxopintre,

arc dali

da arc afsaTi.

1987

1 ingir-enguri. 2 xobosi _ xobiswyali.

Page 124: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

124

* * *

vin icis,

bedi sad gimuxTlebs,

radganac cxovreba bewvia,

Tumc gvian...

da mainc droa,

viTarca Slimani ewvio^

iTikas,

mikens da troas.

1966

Page 125: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

125

oqros sawmisis ordeni

samyaros Zvel bagidan,

ise, rogorc cxvris faras,

aTaswleulebs modeni,

mitom `cecxlisferi qvis

cimcimiT~, rom gifaravs,

`oqros sawmisis ordeni.~

1996

uZvelesi da umaRlesi ordeni (daaweses 1429 w.).

Page 126: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

126

* * *

sadac Seni xe xarobs,

iq sxvisi ver ixarebs.

sxvisas aRemateba Seni

saTes-saxnavi.

Sen rom cxovrob im mxares,

cxadSi ara,

sizmarSic,

sxvebi veRar naxaven.

1969

Page 127: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

127

simoni da andria

iesom uTxra maT^ `momyeviT da adamianTa

mebadurebaT gaqcevT~.

(markozis saxareba. 1,16,17.)

mebadurad viqeci

da bades vSli zRviskarad

ase dila-adrian.

veli gulisfancqaliT _

simonsa da

andrias.

1965

Page 128: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

128

* * *

Senc kolxi xar!

viT winapars,

ar gCvevia mtrisTvis

aja,

avismsurvels dRes Seni xma

Tu zaravs,

es imitom,

tanze icvam rwmenis abjars

da ixurav siyvarulis muzarads.

2003

Page 129: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

129

alkazari

viTarc farsadan bodbisxeveli,

Jami undoa da

cbieri.

elis gansacdeli kvlav sazari,

magram gauslebs dReTa ieriSs _

`kolxuri fsalmunebis~

alkazari.

2008

alkazari (esp.arab.) _ cixe-simagre an mefis sasaxle.

Page 130: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

130

* * *

pontos sanapiroze

gidgas mTvaris logini

da Sehyureb kolxur cas...

zogma, rogorc longinem,

ver gauslo

RvTis risxvas,

da im qveynad mokurcxla.

1978

Page 131: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

131

* * *

milioni wlis mere,

isev moxval quxilad,

warRvnebs gadaameteb^

erTad Sehyri planetebs _

xilulsa da

uxilavs.

2000

Page 132: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

132

herodote da Tukidide

minaweri _ `ormag biustze ianusis saxiT~.

neapolis muzeumi.

aTaswleulebis merec,

mze dacqeris halikarnass.

patarebs da ukvirT didebs,

rom gvWrets saxiT _

ianusis,

dasavlidan _ herodote,

aRsavliT ki _ Tukidide.

1983

Page 133: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

133

caa _@ Cemi sasaxle

miriadi sanTeli,

RamiT erTad minTia,

caa _ Cemi sasaxle.

da... RvTis Caxvelebaze,

dedamiwa iryeva,

elva SiSiT _

caxcaxebs.

1983

Page 134: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

134

dalisa da darjelanis

amayi da Tavmomwone,

qarTvlis mTebis gaqvs

ieri,

Seni modgmac marjve ari,

radgan Sen, viT amirani,

xar RvTiuri naSieri,

dalisa da

darjelanis.

1981

Page 135: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

135

* * *

sxedan Ramis cis bnel fuRuroSi

varskvlavebi da

naTliT daRlilni,

cas gahkivian rogorc Wotebi.

miwa dedaa

da zRvas balRiviT

xelSi ayvana unda,

mSobels miT etoteba.

1966

Page 136: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

136

* * *

omi...

sisxli...

cremlis wvima...

es samyaro giRirs Calad.

pativs ar scem Sen

mis asaks,

ros ixseneb xirosimas,

krwanisis vels

da nagasaks.

1991

Page 137: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

137

* * *

Ramea,

me mainc mzes vumzer,

RmerTs vxedav me imis mzeraSi.

ca brwyinavs,

viT veli martyofis.

davfrinav... frTebs laRad vera vSli,

ra vqna,

ca,

safrenad ar myofnis.

1979

Page 138: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

138

* * *

ra pataraa es dedamiwa,

me didi dardi damaqvs

faruli,

rogorc nagasaks da viT

natanevs.

aravin icis, sul mxiaruli,

msoflio sevdas,

rom davatareb.

2003

Page 139: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

139

kiklikebi

wlebs gahyveba maTi saxe,

axla mileTs rom ikleben.

da Sens `kolxur fsalmunebs~

ki,

miuxenen caSi binas,

viT homeross,

kiklikebi.

2007

homerosis Semdeg droindeli lirikosi poetebi.

Page 140: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

140

poeziis bumberazebs

mwvervalebze mdgar saxelTa,

zvavebma ver dagitanes,

axlac veRar gcnoben xmaze

da duelSi mitom iwvev _

poeziis bumberazebs,

goliaTebs

da titanebs.

2008

Page 141: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

141

kabirTa da telxinebTa

aTaseul wlebis mere!

datrialebs fiqri kretas

da guls etir-elxineba,

radgan icis, rom modgmaa^

koribantTa1 da kuretTa2,

kabirTa3 da

telxinebTa4.

1980

1,2,3,4 _ kolxTa da xalibTa monaTesave tomebi.

Page 142: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

142

* * *

mimwuxri kvlav Rames pirSi

udevs mTvaris monetas,

rom mzis javri iyaros

da qaronma cis stiqsze rom,

dRisken _ gadaiyvanos.

1963

Page 143: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

143

m e o c e s a u k u n e

CrdiloeTiT gadmonadens,

daefara ca ukuneTs,

saqarTvelos ayruebda

xma dafdafis da xma zurnis

da... meoce saukune

iyo era mezozuri.

1978

mezozuri (bers.) _ era (paleozursa da kaino-zurs Soris) qvewarmavlebis batonobis.

Page 144: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

144

* * *

uflis naTlis garSemo

brunavs bnelTa planeta,

Sen ki gelis Rameebi

mziani.

da samyaro male mzeras

miapyrobs,

Seni Sublis ciur meridianebs

2001

Page 145: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

145

i n d r a

naTel Sublze Rames mTvare

da dRes isev mze azis, da

SiSi dabalaxobs minvdrad.

viT xoxobi svel fazisTan

xemo,

SenSi budobs indra.

2004

indra (sanskrit.) _ msoflio uzenaesi suli.

Page 146: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

146

* * *

warsulis sal kldidan

xma ismis sazari,

romelsac dro mzes arTavs.

da qriste dastiris _

lazares,

viT mariami da

marTa.

1975

Page 147: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

147

* * *

fiqrTa elvis nakadulebs _

striqonebis wvrili Zafi,

azriT daumsxvilebiaT.

da `kolxuri fsalmunebi~ _

kosmiuri _

sxivebia.

1998

kosmiuri sxivebi _ gansakuTrebuli sxivebi, rome-lic modis kosmosidan.

Page 148: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

148

xeopsis piramida

ocdameerTes gascqeri,

didi stumari meocis,

gdevs Savi Suris sisini,

radganac `iqmen naTeli!~

piramidaa xeopsis

da... dro darajobs

sfinqsiviT.

1999

Page 149: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

149

* * *

es guli _ minamsxvreuli,

ufalma, viT gaamTelos,

(radgan Zma,

Zmas ar erTgulobs.)

uaragv-ueengurod,

ukolxeT _

usaqarTvelod.

1992

Page 150: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

150

* * *

am wuTisoflis siaves,

Camoxsen JamTa karebi,

(Camoxsnilia isedac!)

movkdebi...

mwams geyvarebi,

viT osirisi,

isidas.

1959

Page 151: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

151

iZumis mTaze

viT olimpoze,

mTaze iZumis,

uxilavis xma gahkivis,

ukvdaveba cam apkura^

murakamis1,

misimas2 da harakiris3,

kurosavas4,

takubokus5 da sakuras6.

1982

1,2,3,4,5,6 _ iaponeli poetebi.

Page 152: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

152

* * *

is Zea poseidonis,

me geas var naSieri.

igi sxva aris,

da me sxva,

veRar vpoulobT saerTos.

mainc,

mosvlidan me da zRva,

veRar vZlebT uerTmaneTod!

1977

Page 153: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

153

oqsimoroni

qveynad yofna-aryofna,

sicocxle da

sikvdili,

cal-calke da or-ori,

viT bneli da

naTeli,

aris oqsimoroni.

oqsimoroni (bers.) _ maxvilgonivrul-suleluri.

Page 154: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

154

lesboselTa kunZuli

mTvare SeRamebis zRvaSi,

lesboselTa mohgavs kunZuls,

romlebmac cas mze

moceles.

da aw RmerTic ver uSvelis

cisferebs da

lesboselebs.

1982

Page 155: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

155

* * *

loculobda niadag

da wams aRar acdenda...

caze mTiebs agebda

urwmunoTa saydrebad.

da viT grigol xanZTeli^

`keTils Seiwynarebda,

jerkulas ganagebda~.

1981

Page 156: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

156

* * *

igrZno aTaswleulma

Seni Zala zevsuri.

da ca roca gaixana^

Zmis cxoneba CauTqvi.

viT vaJam mTebs,

zRvebs suli,

mgosnebs Soris pirvelma,

egriselma xaudgi.

1976

Page 157: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

157

varskvlavebiT dawerils

aTas welSi erTxel rom

zesTa kari ixsneba,

brZenni Wvreten _

qarTul cas,

varskvlavebiT dawerils _

kolxi qurum _

misnebis.

1978

Page 158: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

158

* * *

mzis da sicocxlis garSemo

brunav,

viTarca planeta _

maradisad rom genaTa.

mefev mTaTa da

mwvervalTa,

zRvaTa da okeaneTa.

1993

Page 159: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

159

* * *

gamogTala ufalma _

im svetad

da im boZad,

mzed rom aqcies anarqists.

mere madli giboZa

`unaxavis danaxvis~.

2007

anarqisti _ anarqizmis mimdevari.

Page 160: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

160

* * *

ar mSorodebi sizmarSi

erTxel cxadSi meCvene,

mosvlis dRidan _

var Seni.

eklesia me Cemi,

_ kldesa zeda vaSene!

2009

Page 161: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

161

* * *

cxovrebis wigns rom kiTxulob,

arc msimea,

arc tirea.

zeca dasadafnavia^

mTvare _

qristes saflavia

da mTiebi dastirian.

1962

Page 162: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

162

* * *

jojoxeTis karibWidan,

kuprSi msxdomTa

ismis kvnesa...

Sen ki Cemo!

maradiul purs arsobis,

xorcSi xnav da

sulSi Tesav...

2008

Page 163: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

163

* * *

deda cecxlSi mawrTobda,

viT aqilevs

Tetida

da axlac im qveynidan,

ar yofniT mefereba.

me ki locvis ferebi

amomyavs

miRmeTidan.

1983

Page 164: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

164

* * *

saqarTvelos cis da miwis,

ros aRapyrob

Cangs saqebad,

ca pirs aRebs kvlav Wurisebr.

SenTan ar-ra esaqmebaT,

poeziis _

saWurisebs.

2008

Page 165: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

165

* * *

afrodites vadareb

poet Tamar dauSvils,

misi TeTri ocneba

zRvad Toliad sul ifrens,

an frenas vin dauSlis _

silamazis

sulis frTebs.

1979

afrodite (bers.) _ silamazisa da siyvarulis qalRmerTi.

Page 166: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

166

Tesalias, arkadias, heloponess

winaparma pelazgebma,

RmerT-kacebma

xvnis da Tesvis,

Tu miwaze sacxovrisi ver ipoves,

rad uflobda aba, maSin

kolxi zevsi _

Tesalias,

arkadias,

peloponess!!!

1978

Page 167: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

167

legendebiT Tendebi

weli aris ramdeni,

kolxeTis did warsulze

fiqrebiT iTenTebi,

rom miTebiT Ramdebi,

legendebiT Tendebi.

1988

Page 168: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

168

* * *

samyaros cis tatnobidan

siyvarulis mzes

modeni,

aq aryofnis moiafe.

raRas aqnev cerodenebs,

ros Zils ufrTxob

goliaTebs.

1990

Page 169: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

169

niavqari

ise, viTa boreasi1,

xvalindel dRes dedamiwis

Sors,

zesknelSi miaqaneb,

(viT atila, velur urdos.)

da... Sens `fsalmunebSi~

budobs,

sxva planetis kosmiuri _

niavqari2.

2005

1 boreasi _ qaris RmerTi. 2 niavqari _ (sastiki qariSxali) `udabnoiT gamovi-des~. (bibl.)

Page 170: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

170

* * *

usinaTlo da usulgulo _

milionobiT cocxal-mkvdrebiT

sanam samyaro aSmordeba.

me unda gavaswro _

im qveynad,

amaze fiqrebi ar mSordeba.

2009

Page 171: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

171

hipnosa da Tanatoss

am cxovrebis cixe-koSks,

viTa darjenalisZem,

gareT unda uaros,

magram Wvrets, viT Tanatols^

cis meuRle _

uranoss,

hipnosa1 da Tanatoss2.

1979

1,2 _ tyupiscalebi, Zilisa da sikvdilis RmerTebi.

Page 172: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

172

* * *

cidan Camosul Sens naTels,

mova da viRac zarmaci,

eSmas wyvdiadiT SeniRmavs

da fexs wamokravs _

Sens igavs

is da...

kvlav waibarbacebs.

1007

Page 173: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

173

* * *

nilosTan da evfratTan,

viT fazisis napirTan,

sikvdilis moiafes,

eZeb eas1 naSiers^

semis2,

qamis3,

iafets4.

1984

1 ea – kolxTa (qarTvelTa) dedaRvTaeba. 2 semi – svani. 3 qami – megreli. 4 iafeti – qarTleli.

Page 174: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

174

Termopile _ 480 Zv.w.aR.

krwanisi _ 1795 w.

istoriis _

sisxliT morwyul

Sav da usamano velze

xsovna mzis raSs daagelvebs

da acocxlebs TermopilSi _

spartelebs da,

krwanisSi ki _

aragvelebs.

1972

Page 175: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

175

* * *

uflis rwmena dakargulT,

unda vuTxra poetebs^

`me winaswarvmetyveleb

dros~, ise, viT goeTe _

Steri kacobrioba

`ufals ar gaaxarebs~.

1968

Page 176: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

176

* * *

silamazes galoben

dasni angelozebis...

ros mwuxrisas binddeba,

varskvlavebi _

uTxroben

zecas _

uflis didebas.

1963

Page 177: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

177

* * *

gzaze mavals golgoTis,

mokvdavs,

aba vin metyvis

wvrilad, tanjvas macxovriss.

fiqri mitom _

mieltvis,

zenaarsTa sacxovriss.

2006

Page 178: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

178

wminda mTa da mTa poxili

warsulidan gadmomskdari

krTeba elva,

viT orwyali

da sibneles apobs xilviT.

gadmogvcqeris kvlav

mowyaled,

wminda mTa da mTa poxili.

1977

Page 179: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

179

* * *

vici,

sadRac gegulvis,

sxva ponto,

sxva fazisi.

TeTri dRec da Rameca.

ufro ulamazesi _

sxva miwa da

sxva zeca.

1970

Page 180: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

180

* * *

cisierTa xeliT nagebs,

ukvdaveba pirs aridebs,

magram mzeTa-mze

unaTebT^

svel egviptur piramidebs

da aqadur _

zikuraTebs.

1980

Page 181: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

181

* * *

_ axlovdeba dRe _

gankiTxvis,

metrobiT Tu arSinebiT.

ar Rirs yofna aq sirbilad _

warsulidan gvaSineben

brZeni daviT

da sibilla.

2001

Page 182: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

182

aietis kolxeTi

ca, rom aRar gamiTvalon,

dRisiT _ mze da

RamiT mTvare,

hkidia, viT avgarozi.

aietis kolxeTi ki _

Wipi gaxlavT samyarosi.

1972

Page 183: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

183

mSobliuri dedamiwa

adamis sis,

yvelas,

visac

akvani rom mziT dairwa,

Tavs sixumes afareben.

da... mSobeli dedamiwa _

naweria saflavebiT.

2001

Page 184: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

184

mudo, cecxli

brma rom `piramidebs~ agebs,

kvlav uamur fiqrebs

aSlis _

miwis gulSi mjdari mudo.

viT sikvdili

cocxalT arsSi,

ise, xeSi cecxli budobs.

1964

Page 185: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

185

* * *

axlos ar modis,

mimzers Soridan,

me aRar minda misi

alersi,

radganac igi aris Tavxedi.

da RmerTma nu qnas,

sikvdils TvalebSi,

Tundac erTxel rom aRar

Cavxedo!

2008

Page 186: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

186

* * *

viTomc da veRar gamCneven,

viTomc da veRar gxedaven,

mzera davsilni librebiT.

da mitom veRar gitanen!!! _

radganac Sen ejibrebi,

qarTuli sityvis RmerT-kacebs,

kiklopebsa da

titanebs.

2009

Page 187: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

187

* * *

ician da...

magram mainc,

kidev erTxel Sevaxseno,

yvela mudregs,

oxers minda,

rom didi mze saqarTvelos _

amobrwyinda _

kolxeTidan.

1979

Page 188: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

188

* * *

elvis oqros fafariT,

uxilavi sxvaTagan,

qroda Cemi pegasi...

da visac surs rom mnaxos,

weli aris ergasi,

miwad ara,

cad vsaxlob.

2007

Page 189: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

189

saqarTvelos lurjo cao

oTxi saukune cremlad^

sul iwvime da

iTove _

saqarTvelos lurjo cao.

ra vqna!

Turqma paatasaviT,

mainc msevlad daitova _

xemi klarjeTi da

tao.

1966

Page 190: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

190

graalis taZrebi

eSmas naSierni

veRar gacTuneben,

Rameul wyvdiadSi

rom daZvrebian!!!

daqirqileben kacunebi,

Tumc swamT,

rom Seni fsalmunebi,

graalis uxilavi tasrebia.

1973

Page 191: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

191

xilva:^ svimon kvirineli

ori aTaswleulis

mere Cndeba miraJi.

saidanRac moismis^

_ `ifrel gasakvirire~.

da Wvret gzaze golgoTis _

jvarTa mtvirTvel

kvirinels.

1976

`yvelaferi gasakviria~ (megr.).

Page 192: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

192

sibrZniT _

ezoteruliT

Tirav ucxo planetebs,

sivrceebi _

gizidavs,

aswleulebs Seuvli^

Seni epifizmiT da

sibrZniT _

ezoteruliT.

2001

Page 193: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

193

mTaze xvamlis

kolxeTis cas,

viT iazons,

ferxT acvia mTvaris xamli

cali da...

xma krTeba eldad.

da... miuval mTaze xvamlis,

galeul jaWvs,

viRac Wedavs.

1969

Page 194: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

194

xilva: xuTi qalwuli

saqorwilo zedaSe

lagvanebSi Cawures...

TvalSi sevdis ca udgaT

daklul msuqan kuratebs.

vxedav^ xuTi qalwuli,

kars miRmidan siZis xmas,

bnelSi,

viT ayuradebs.

1972

Page 195: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

195

miliardi taZari

caSi da xmeleTze,

zemoT da qvemoT,

omi da xanZaria _

sikvdilis momcveli.

da mainc,

miliardi taZaria,

ufalo Cemo!

dRes Senze mlocveli

1981

Page 196: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

196

nilosic da rionic

SeniT miedineba

nilosic da

rionic,

xeli aTaswleulTa gidevs

oqros aRvirze.

da viTarca hermesi,

kverTxi _ kerikioniT,

kacsa da RmerTs _

(samyaros)

aZineb da aRviZeb.

Page 197: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

197

kerpTayvanismcemlebi

`SeWames Svilni maTi msxverplTa

kerpTaTvis saZagelTa~.

mirian qarTlis mefe

SvilTa sisxliT qvebs albobdnen,

edgaT dari aramzadebs.

qarTlis mefem farnajobma,

kerpTayvaniT sxvas `ajoba~

da daudga Zegli zadens.

1965

Page 198: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

198

ieriqonis sayviris ordens

xsovnis cxraklitulSi Caketils,

ar uCans arc saxe,

arc tani

da viRac warsulSi godebiT^

_ me maSin...

Sen exla atareb,

ieriqonis sayviris ordens.

1993

Page 199: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

199

dafnisis gaxseneba

Cumi moTqmiT da ZaxiliT

cidan Camova aq nisli

da Tvalebs gaaxels,

viT xsovnis yvavili.

da Sens saflavTan,

dReebis naxiri,

xaivlis bRaviliT,

viTarca dafnisis.

2006

sicilieli poeti, musikosi, bukolikuri poeziis mamamTavari.

Page 200: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

200

telemaqe

`SoriT mebrZols da Semmusvrels~,

erTaderT Zes _

odisevsis,

mamis imeds _ telemaqes,

cocxals sityva

araRirses,

mokvda!

mkvdari mere aqes!!!

1967

Page 201: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

201

adami da liliTi

adre gaiRviZa miTma,

Cauqrola Zvel palatebs

da borjs1 gausinja gemo,

mere adams,

viT liliTma2,

zecam, miwas uRalata

da miyida suli demons.

1990

1 borji (megr.) _ dro. 2 liliTi _ adamis pirveli coli (miT.).

Page 202: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

202

saomrad mival qajaveTs

`valsa mikidav, valsa gTxov,

ras mkiTxav, qristes dedao!~

xevsuruli leqsi.

mec, viT `maSvrali giorgi~,

saomrad mival qajaveTs,

sadac kupri duRs mdinaris.

msurs gamovixsna mzeqali,

aSaqal da

samZimari.

1977

Page 203: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

203

gigantomaqia

aqilevsis farsa Wed,

Tumc efesto aqvea.

SubTa mtvrevis xma gesmis

da gahyureb,

viT zevsi,

sityvis abjarasxmulTa

mZle gigantomaqias.

1981

gigantomaqia _ gigantTa, bumberazTa omi.

Page 204: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

204

mercxloben da namgaloben

winaparTa sulebia,

isev ukan mofrenilan,

mercxloben da

namgaloben^

(gana yvela gaipara!)

`kolxur fsalmuns~ _

ca ifaravs,

rogorc cecxlis sagalobels.

1994

Page 205: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

205

goeTes da ekermans

mexs swadia Rameul

cis,

garRveul samosis,

elvis ZafiT Sekerva.

da Sen weli samoci

yurs ugdebdi...

(`saubars~)

goeTes da ekermans.

2001

Page 206: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

206

* * *

ori aTaswleulis

Semdeg gesmis Sen eqo,

im golgoTis jvarcmidan.

da eZeb im asisTavs,

vinc kvarTs xeliT Seexo...

Sen graalis Tass icav!

1977

Page 207: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

207

* * *

miwac ar emeteba,

magram mainc dro da Jams

uxmod miativtivebs

mTvare _

Ramis baida.

Sen, ki cis udabnoSi,

marto daexetebi...

mosuli _

arsaidan.

1998

Page 208: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

208

gagraca da aguZerac

afxazeTis silamazem

bevrs Tvalebi daubrmava

da gulebic auZgera.

da warstaca saqarTvelos _

gagraca da aguZerac

da `waiRo~ wiwiliviT

xrdiloeTiT `TeTrma Zeram!!!~

1993

Page 209: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

209

* * *

oqros cvar-margalitebad

xevsureT mimoabnies

vaJas `Sairi~ fSauri _

Zmebma^ cicqnam da gabriel

da...

modgmav jabuSanuris.

1976

Page 210: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

210

b u n e b a

saocaria buneba,

zogjer bednier wamisTvis,

Rirs Tavis gameteba!

radganac didi mciredSi,

viTa mze _

wveTSi eteva!

1978

Page 211: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

211

* * *

uflis xeliT dawerili

ca _

dRe-Ramis aris wigni.

Rames stkiva mTvaris Subli.

me,

uxilav naTlis SigniT,

samkvidrebels veZeb uflis

2000

Page 212: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

212

delfos samisne

gza aRar xans arsaiT,

dRe da Rame ireva.

miriadi varskvlavi _

yvelas deda ca icnobs.

zeca aris miwisTvis

delfos didi samisno.

2005

Page 213: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

213

* * *

mzes ZaluZs da

sxvas aravis,

sarze mamaliviT Sextes,

naTeli aqcios bindad,

dilas ki RimiliT Sexvdes,

mwuxrisas _

miicvalos mSvidad.

1996

Page 214: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

214

* * *

mTvare TiTqos aris tala,

gulisyurs ugdebs

mdumar xmas,

xan mwares da xan amosac.

SensaviT arvis

unaxavs

mzis Casvla da

mzis amosvla.

2005

Page 215: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

215

* * *

saidanRac mosuli,

sulis SxamiT mgeslavi

wveTavs zRvis melodia.

da dReebi CvensaviT

midian da

modian...

2009

Page 216: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

216

q r i s t e

sinaTliTa da madliT mosili

is iyo RmerTi

da gaxda kaci,

dila iyo da aRar daRamda.

mokla sikvdili Tavisi

jvarcmiT

da jvaris kibiT caSi amaRlda.

1986

Page 217: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

217

* * *

codviT azelil miwidan,

uflis naTelis savse cas _

sulisTvalebiT samzers,

Senc fragmetanis msgavsad

Wvret sawmiss..

da `srul sam mzes~.

1976

Page 218: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

218

* * *

ucnobsa da uxilavs

rogor gagiTamamdi,

avsulTa da

unasTa _

Rameebis momswrafi, _

daxval,

rogorc Tavadi,

aTormeti mowafiT.

1966

Page 219: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

219

* * *

varskvlavTa simZime

Ramis totebs veraxris.

mze _

cis ZuZumteari.

da... imedad anTia _

`sulieri venaxi~,

ioane mtbevaris.

1966

Page 220: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

220

* * *

ielva...

da elvis ZafiT

cam piri amoikemsa.

mTaSi atirda pirimze

mamlis mesame yivilze

Ramem _

mze amoikvnesa.

1986

Page 221: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

221

* * *

maradisi naTeli _

iyo Seni mxlebeli...

da akrTobda bnels cisa^

`SanTi Seuxebeli~,

`nakvercxali cecxlisa~. (ezra).

1980

Page 222: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

222

* * *

SiSvel sanapiroze

moafrenda wami-wams...

da Jams gamTeniisas

zRva rom daxvda qariSxals,

usinaTlo cam,

miwas

miriadi varskvlavi _

sul erTad daarisxa.

1970

Page 223: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

223

j i n i

Seni leqsis pwkarebi ki,

viTa Reri dariCinis,

niskartiT rom daaqvs

mercxals,

movarvare aris jini

da anTia sulSi cecxlad.

2003

Page 224: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

224

* * *

amirantis mTebidan Tu

Soreuli legendidan _

kvnesa ismis amiranis,

_ zogjer sityva,

setyvaa da,

sicocxlis vazs averanebs.

1961

Page 225: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

225

* * *

mTiebs Ramis totze msxdarebs,

Tavs imitom ar utoleb,

(isini cis dgmurebia).

rom Sens sibrZnis okeanes,

arc platonis,

arc plutonis,

wveTi aRar urevia.

1986

Page 226: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

226

* * *

mTvare maradisia,

arakargavs

mzec iers,

(viT brZanebda marua.)

radganac Sen xedavdi^

warmavalSi _

waruvals,

miwierSi _

zeciers.

1980

Page 227: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

227

* * *

aRsavlidan _

dasavliT,

viTarc dRe da viT Rame.

mivdivarT erTmaneTTan,

radgan cicqna varskvlavSi _

Sen xedav

mTel planetas.

1969

Page 228: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

228

* * *

`mociqulTa saqmeebma~

Tavi ise mogabezra,

rom kvlav uxmob

bibliidan^

esaias,

ezikiels,

nauams,

elises da ezras.

1979

Page 229: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

229

wigni _ `naTelxilva~

mzisa da mTvaris ydaSi Casmuli,

cis udabnoSi

rom migignia

da rom irxeva mnaTTa nadavliT,

is sxva wignia, _

`arasodes ar daixeva~

da arc arasdros gauva

yavli.

1975

Page 230: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

230

`kolxuri fsalmunebis~

xuTtomeuli

aha, wignebi dabeWdilebi...

da brmebs da yruebs

raRa enatraT,

ra unda igrZnon damexilebma^

daubrundebaT yruebs

smena da,

brmebs ki Tvalebi aexilebaT.

2009

Page 231: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

231

suli WeSmaritebis

me var Svili `uZRebi~

da sicocxle me mSia.

aryofnav ki yovelTvis,

yofnis Wers maridebdi.

mosvlis dRidan am qveynad,

viT ufali CemSia _

suli WeSmaritebis.

2001

Page 232: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

232

* * *

manana kvlav cviva cidan

da gadmoquxs wyali

kbodes!

aq ar yofnis gaqra SiSi.

aw ar igrZnobT,

aRarc wyurvils,

da arc SimSils.

1972

Page 233: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

233

* * *

zRvis napirTan talRebi

modian da

midian,

rac ganTiads amos xdis.

caze mTvare kidia,

rogorc klite samoTxis.

1961

Page 234: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

234

* * *

jeons gaatane mziTvad

yvela kerpi da

bomoni.

da viT Seni, Soreuli winapari _

brZenTa-brZeni solomoni,

ufalTan xar wilnayari.

1976

jeoni _ miwisqveSeTis mdinare

Page 235: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

235

* * *

samoTxeSi Sesasvlelad,

gza,

rom fexebs iwmindavda,

gaiSala ia-vardad.

da mze amogibrwyinda, da

mTvarec amogielvarda.

1993

Page 236: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

236

* * *

legendidan mofrenili,

amirantis mTaze axlad,

Rameebs xma _

aTevs frenis.

da.. dilamde dastrialebs

naTeli da

naTelmfeni.

1972

Page 237: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

237

* * *

zogni,

aTaswleulis

winaT, viTa sagebi,

rCeviT `didi xuralis~

saxlebs zRvispir qviSaze

isev ise ageben

da sacrebiT xuraven.

2005

Page 238: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

238

* * *

radgan RmerTma ineba.

da mis nebas gavende,

Cemi Cangis simebad _

isev vabam samyaros

grZedebsa da

ganedebs.

2008

Page 239: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

239

* * *

Ramis miRma wyvdiadSi,

viTa elva miiltvi...

iq cas _

mTvaris suli dis.

da Sen, rogorc spiriti1

elis naTels _

fluidis2.

2001

1 spiriti (laT.) _ visac spiritizmi (suli) swams. 2 fluidi (laT.^) _ denadi. spiritebis warmodge-niT raRac `fsiqikuri deni~, romelsac TiTqos ga-moasxivebs adamianis sxeuli.

Page 240: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

240

* * *

aSrialeben sivrces mTiebi

da mitovebul

paras WalaSi,

ZaRlis ymuili sofels aSinebs.

ca isev usvams

mTvaris SalaSins,

Rames dilamde aSalaSinebs.

1964

Page 241: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

241

* * *

mTebTan kavkasionis,

ise moCans mTa ekis,

TiTqos iwvevs Rimilsac,

magram `kolxur fsalmunTa~ _

didi poeziis ca _

sazomia parsekiT.

2001

parseki (astr.) _ varskvlavieri manZilebis sazo-mi.

Page 242: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

242

* * *

wuTisoflis siverage,

Senc itire,

Senc icine.

ase kari samocis _

udardelad SeaRe!

axla TvalSi dgas sicive,

gadasula SuadRe.

2001

Page 243: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

243

* * *

RmerTma nu qnas,

rom Segvrcxves

erTmaneTis Sexvedris,

mecxre cis kabadonze,

mzis did dResaswaulze

erTmaneTs rom SevxvdebiT.

2004

Page 244: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

244

* * *

viTarc titanTa naSiers,

Senc Zala mogdevs _

zevsuri\

dro verras gaklebs tiali.

da viT,

vaJa fSav-xevsureTs,

Sen zRvas da kolxeTs

Tavs dastrialeb.

1978

Page 245: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

245

sarCevi

winasityvaobis magier ......................................5

***(samyaros ucxod mmosavi)......................25

helios da antiope ..............................................26

***(radgan arsTagamrigem) ............................27

ceSi da miTra..........................................................28

Riu-Rau! ..........................................................................29

Weqa-quxili..................................................................30

mzis Casvla zRvaze............................................31

sofelSi.........................................................................32

***(SoriT ismis Zaxili).................................33

***(Cemi yofna isev ismens)............................34

***(ver Sveloda mzis amosvlas) ...........35

kolxuri baRi ..........................................................36

***(poeziis mzis sxivi) ....................................37

***(varskvlavT xodabunebSi).....................38

ierusalimSi...............................................................39

isev afxazeTi ...........................................................40

***(jer Ramea)............................................................41

***(viTarc Seni winapari)..............................42

***(sicocxle da siyvaruli).....................43

Page 246: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

246

kuirielisoni............................................................44

***(viT Tqmuleba da legenda).................45

wigni _ ,,naTelxilva~......................................46

***(okeane atlantis Relavs).....................47

***(SatilSi da Rulis Walas) ................48

***(mSobliuri eliT cixe-

darbazebi) ....................................................................49

***(aTasjer uvlis samyaros)....................50

***(didgorTan da basianTan...)..................51

***(mrevli rwmeniT daarwylule)........52

***(sinaTlis pegass miaWixvinebs).........53

***(icavs mTvare euli) ....................................54

mecxre ca......................................................................55

***mze aqve Cadis da amodis) .....................56

***(aha!)..............................................................................57

***(mTvare Cadis...) .................................................58

*** (aTaswleulebs...) .......................................59

***(warsulis ca dacqeris) .........................60

***(cam naTeli dagafrqvia) ........................61

***(uflisagan boZebuli)...............................62

***(movardnil JamTa qariSxals)...........63

***(Rameebi fiqrebis uaRviro

raSebiT)..........................................................................64

Page 247: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

247

xma ........................................................................................65

***(varskvlavebiT moWedili ca)............66

sawmiss, graals da efuTis........................67

sulis frTebi..........................................................68

aTi mnaTi.......................................................................69

kosmogonia...................................................................70

***(sadRac dasalierSi)..................................71

***(milioni wlis winaT) ...............................72

***(saqarTvelos cis TaRze)......................73

***(Zveli samyaro gauvali aris

uRrani..............................................................................74

***(Jamma dReTa cocxebiT...) ........................75

***(Seni azri RvTis xeliT).......................76

***(ganwmendili enguriT)..............................77

***(warsulidan mosulma) .............................78

uranosi...........................................................................79

Seni Zegli....................................................................80

mikenuri lomebi.....................................................81

***(awi aTaswleulebs).....................................82

Rame uSgulSi...........................................................83

***(grigalebic ar Canan) ...............................84

***(SoriT mTvare Cnda inaxad) ................85

***(quxili ara)........................................................86

Page 248: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

248

***(ase aris odidan)...........................................87

***(uSqari da uricxvi)....................................88

***(poeziis okeanes) ............................................89

***(radganac Sen xar Ze – heliosis) ...90

***(taZridan xma ismis morCilis).........91

***(viT amirans dardis orbi)...................92

Persona non grate ............................................. 93 ***(RamenaTevi da uferuli) .......................94

***(elvis frTebiT dafrinav) ...................95

***(ca gaapo quxilma)........................................96

***(gzebiT sizmaruliT).................................97

***(movida da cecxlis aliT)..................98

***(iberebi da mesxebi) .....................................99

***(obeliskad mze adgas)..............................100

***(aq aryofnis puris yana).........................101

sityva................................................................................102

***(Zma Zmas hklavs da...) ..................................103

***(saidanRac moismis)......................................104

***(radgan RmerTma ineba) .............................105

***(bazaleTTan Ramea da...)...........................106

***(iyo dro ros, sayvarelo)....................107

***(ca aryofnis saTareSod...) ...................108

***(Cemi mzis lodiniT daRlili) ........109

Page 249: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

249

herimede ..........................................................................110

myinvarwveri ...............................................................111

***(Seni siyvaruliT dazafruli..........112

me da msoflio........................................................113

xilva: arsakiZe........................................................114

***(warsulidan viRac yivis)......................115

***(sicocxle da siyvaruli).....................116

***(qars mihqonda ca – miwidan) ..............117

***(bnels gaapobs da...) ....................................118

***(zRva grigals Wixvinebs...) ...................119

kacobrioba aris nadiri................................120

***(samosaxloa iq Seni) ..................................121

***(JamTa mRvrie mdinare)..............................122

***(ingiris da xobosis pir...) ...................123

***(vin icis...) .............................................................124

oqros sawmisis ordeni ..................................125

***(sadac Seni xe xarobs).............................126

simony da andria...................................................127

***(Senc kolxi xar!) ..........................................128

alkazari .......................................................................129

***(pontos sanapiroze)....................................130

***(milioni wlis mere)...................................131

herodote da Tukidide...................................132

Page 250: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

250

caa _ Cemi sasaxle..............................................133

dalisa da darjelanis..................................134

***(sxedan Ramis cis bnel fuRuroSi) 135

omi .......................................................................................136

***(Ramea) ........................................................................137

***(ra pataraa es dedamiwa) ........................138

kiklikebi.......................................................................139

poeziis bumberazebs..........................................140

kabirTa da telxinebTa..................................141

***(mimwuxri kvlav Rames pirSi...) .........142

meoTxe saukune ........................................................143

***(uflis naTlis garSemo) .......................144

indra .................................................................................145

***(warsulis sal kldidan) ......................146

***(fiqrTa elvis nakadulebs).................147

xeopsis piramida....................................................148

***(es guli minamsxvreuli)........................149

***(am wuTisoflis siaves)...........................150

iZumis mTaze...............................................................151

***(is Zea poseidonis).......................................152

oqsimoroni..................................................................153

lesboselTa kunZuli ......................................154

***(loculobda niadag) .................................155

Page 251: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

251

***(igrZno aTaswleulma) ..............................156

varskvlavebiT dawerils..............................157

mzis da sicocxlis garSemo ....................158

***(gamogTala ufalma)....................................159

***(ar mSordebi sizmarSi)...........................160

***(cxovrebis wigns rom kiTxulob) .161

***(jojoxeTis karibWidan) .........................162

***(deda cecxlSi gawrTobda).................163

***(saqarTvelos cis da miwis) ...............164

***(afrodites vadareb)...................................165

Tesalias, arkadias, pelopones..............166

legendebiT Tendebi...........................................167

***(samyaros cis tatnobidan)...................168

niavqari...........................................................................169

***(usinaTlo da usulgulo)...................170

hipnosa da Tanatoss..........................................171

***(cidan Camosul Sens naTels)...........172

***(nilosTan da evfratTan)......................173

Termopile – 480 Zv.w.aR. krwanisi-

1795w....................................................................................174

***(uflis rwmena dakargulT..................175

***(silamazes galoben)...................................176

***(gzaze mavals golgoTis).....................177

Page 252: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

252

wminda mTa da mTa poxili ..........................178

***(vici)...........................................................................179

***(cisierTa xeliT nagebs) ........................180

***(axlovdeba dRe...)...........................................181

aietis kolxeTi......................................................182

mSobliuri dedamiwa .........................................183

mudo, cecxli...........................................................184

***(axlos ar modis) ..........................................185

***(viTomc da veRar gamCneven) ................186

***(ician da...) ............................................................187

***(elvis oqros fafariT)...........................188

saqarTvelos lurjo cao ...........................189

graalis taZrebi....................................................190

xilva: svimon kvirineli................................191

sibrZniT – ezoteruliT...............................192

mTaze xvamlis..........................................................193

xilva: xuTi qalwuli......................................194

miliardi taZari ...................................................195

nilosic da rionic ...........................................196

kerpTayvanismcemlebi........................................197

ieriqonis sayviris ordens.........................198

dafnisis gaxseneba ..............................................199

telemaqe.........................................................................200

Page 253: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

253

adamia da liliTi...............................................201

saomrad mival qajaveTs................................202

gigantomaqia...............................................................203

mercxloben da namgaloben........................204

goeTes da ekermans .............................................205

***(ori aTaswleulis) .....................................206

***(miwac ar emeteba) ..........................................207

gagraca da aguZerac.........................................208

***(oqros cvar-margalitebad).................209

buneba................................................................................210

***(uflis xeliT dawerili).....................211

delfos samisne......................................................212

***(mzes ZaluZs...)...................................................213

***(mTvare TiTqos aris tala) ................214

*** (saidanRac mosuli) ..................................215

qriste...............................................................................216

***(codviT azelil miwidan) ....................217

***(ucnobsa da uxilavs)................................218

***(varskvlavTa simZime) .................................219

***(ielva) .......................................................................220

***(maradisi naTeli)..........................................221

***(SiSvel sanapiroze)....................................222

jini ....................................................................................223

Page 254: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

254

***(amirantis mTebidan) ...................................224

***(mTiebs Ramis totze msxdarebs) ....225

***(mTvare maradisia).........................................226

***(aRsavlidan...).....................................................227

***(,,mociqulTa saqmeebma~)...........................228

wigni - ,,naTelxilva~ .......................................229

,,kolxuri fsalmunebis~

xuTtomeuli...............................................................230

suli WeSmaritebis..............................................231

***(manana kvlav cviva cidan)....................232

***(zRvis napirTan talRebi).....................233

***(jeons gaatane mziTvad) .........................234

***(samoTxeSi Sesasvlelad)......................235

***(legendidan mofrenili) ........................236

***(zogni).......................................................................237

***(radgan RmerTma ineba) .............................238

***(Ramis miRma wyvdiadSi) ...........................239

***(aSrialeben sivrces mTiebi) ..............240

***(mTebidan kavkasionis) ...............................241

***(wuTisoflis siverage) ............................242

***(RmerTma nu qnas)............................................243

***(viTarc titanTa naSiers) .....................244

Page 255: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19
Page 256: 01 XXX Tomi 1-4 Gverdi Fsalmunebi 14x19

vaJa egriseli

kolxuri fsalmunebi

100 tomad tomi 32

VAZHA EGRISELI

“KOLKHURI PHSALMUNEBI” ONE HUNDRED VOLUME

VOLUM 32

gamomcemlobis

redaqtori _ guram kvikvinia

mxatvari _ spartak cincaZe

mxatvruli redaqtori _ irakli uSveriZe

teqnikuri redaqtori _ nana dumbaZe

koreqtori _ fati oCigava

kompiuteruli

uzrunvelyofa _ nana da daTo yandaSvilebi

gamomcemeli _ daCi dolbaia

fasi 20 lari

Tbilisi

2020

gamomcemloba `universali~

Tbilisi, 0186, a. politkovskaias #4. : 5(99) 33 52 02, 5(99) 17 22 30 E-mail: [email protected]; [email protected]