Post on 22-Feb-2018
Przygotowała: Joanna Wieczorek
Zagadnienia do sprawdzianu semestralnego/klasa III
Zadanie Rozpoznaj postaci, o których informacje zamieszczono poniżej. Postaci wybierz spośród
podanych.
Maurycy Mochnacki, Piotr Wysocki, Joachim Lelewel, Adam Jerzy Czartoryski,
Józef Chłopicki, Józef Bem
1. Był wykładowcą historii na Uniwersytecie Wileńskim i posłem na sejm Królestwa
Polskiego. W czasie powstania listopadowego został prezesem Towarzystwa Patriotycznego.
Na emigracji próbował połączyć wszystkie ugrupowania demokratyczne.
1. Joachim Lelewel
2. Był instruktorem w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty, współorganizatorem
powstałego w niej tajnego sprzysiężenia. Na czele podchorążych rozpoczął powstanie
listopadowe. Za udział w powstaniu został zesłany na Syberię.
2. Piotr Wysocki
3. Był oficerem w armii Królestwa Polskiego. W bitwie pod Ostrołęką w 1831 r. odznaczył
się, powstrzymując natarcie rosyjskie i ratując armię polską od całkowitego rozbicia. W
okresie Wiosny Ludów walczył na Węgrzech. Po klęsce
rewolucji węgierskiej udał się do Turcji.
3. Józef Bem
4. Był dyktatorem powstania listopadowego. Miał nadzieję, że uda mu się doprowadzić do
pojednania z carem. Gdy próby zawarcia ugody zawiodły, podał się do dymisji. Odznaczył się
męstwem w bitwie pod Grochowem.
4. Józef Chłopicki
Na podstawie: J. Choińska-Mika, J. Dzięgielewski, J. Maciszewski, Encyklopedyczny słownik historii Polski, Warszawa 1996, s. 27, 44, 142,
366.
Powstania narodowe
Zadanie Przeczytaj zamieszczone teksty źródłowe i napisz, którego powstania dotyczą.
Odpowiedź wybierz spośród:
powstanie kościuszkowskie, powstanie listopadowe, powstanie krakowskie 1846 roku,
powstanie styczniowe.
A. Nikczemny rząd najezdniczy, rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił
zadać jej cios stanowczy, porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej
obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i
zatracenie.
[...] W pierwszym zaraz dniu jawnego wystąpienia, w pierwszej chwili rozpoczęcia świętej
walki, Komitet Centralny Narodowy ogłasza wszystkich synów Polski, bez różnicy wiary i
rodu, pochodzenia i stanu, wolnymi i równymi obywatelami kraju. Ziemia, którą Lud rolniczy
posiadał dotąd na prawach czynszu lub pańszczyzny, staje się od tej chwili bezwarunkową
jego własnością, dziedzictwem wieczystym. [...]Do broni więc, Narodzie Polski, Litwy i Rusi,
do broni! ............................................................................................................................. ............................................................................
A. powstanie styczniowe
B. Rodacy! Nadzwyczajne wypadki w stolicy Królestwa wydarzone, nadzwyczajnych
wymagały środków. Naglącym kraju potrzebom nie mogła Rada Administracyjna, pomimo
przybrania nowych członków, zaradzić. Nie zdołał koniecznością sprawdzonym
oczekiwaniom narodu odpowiedzieć ani utworzony później Wydział Wykonawczy w Radzie,
ani na gruzach jego powstały Rząd Tymczasowy. Brakowało jedności i zgody. (...) Rodacy
wszelkiego wieku i powołania! Na współdziałaniu waszym, na odziedziczonej po dziadach,
gotowej do wszystkiego miłości ojczyzny przyszły byt nasz polega. Godzi mi się przeto być
pewnym, że byt ten zachować potrafimy. Dalecy od naruszenia spokojności mocarstw
ościennych, pragniemy tylko, aby i względem nas zbawienna niemieszania się jednego
państwa do drugiego zasada zachowaną była. Do nas teraz należy, wszystko poświęcając dla
postawienia się w możności używania swobód konstytucyjnych, pokazać, że godni ich
jesteśmy. Niech żyje ojczyzna! źródło: Wiek (...) w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów
i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1998, s. 179, 230-231
............................................................................................................................. . B. powstanie listopadowe
Zadanie Przyporządkuj powstaniom narodowym ich skutki. Odpowiedzi wpisz we właściwe
rubryki tabeli.
1. Zlikwidowanie resztek autonomii Królestwa Polskiego
2. Włączenie Rzeczypospolitej Krakowskiej do zaboru austriackiego
3. Uwłaszczenie chłopów w Galicji
4. Likwidacja Sejmu Królestwa Polskiego
Powstanie narodowe Skutki
Powstanie listopadowe
likwidacja Sejmu Królestwa Polskiego
Powstanie krakowskie
włączenie Rzeczpospolitej Krakowskiej do zaboru
austriackiego Powstanie styczniowe zlikwidowanie resztek autonomii Królestwa
Polskiego
W XIX wieku Polacy podejmowali walkę zbrojną przede wszystkim w celu a. poprawy sytuacji społecznej i politycznej w poszczególnych zaborach.
b. pomocy innym ciemiężonym narodom europejskim.
c. odzyskania niepodległości.
Polscy artyści i pisarze w okresie zaborów w swoich dziełach
wskazywali na konieczność ustawicznej pracy w swoich dziełach.
podtrzymywali nadzieje na odzyskanie niepodległości.
Obejrzyj ilustracje związane z powstaniem styczniowym. Podaj imię i nazwisko malarza,
którego reprodukcję obrazów zamieszczono.
Pochód na Sybir
Pożegnanie powstańca
Odpowiedź: .....................................Artur GROTTGER
Wielka Emigracja to ucieczka Polaków do innych państw po: powstaniu
listopadowym
Polacy pod zaborem pruskim
Kalendarium
1872 – początek polityki Kulturkampfu
1885 – rugi pruskie
1886 – powstanie Komisji Kolonizacyjnej
1901– strajk dzieci wrzesińskich
1904 – zamieszkanie w wozie cyrkowym przez Drzymałę – chłopa ze wsi Podgradowice
1894 – powstanie Hakaty
Obraz Wojciecha Kossaka z 1909 roku Rugi pruskie
Zadanie Podaj nazwy polskich powstań narodowych, których skutkiem były podane niżej fakty.
a) Wprowadzenie nazwy Kraj Przywiślański ............ powstanie styczniowe
b) Utworzenie na emigracji obozu politycznego: Hotelu Lambert – .... powstanie
listopadowe
c) Uwłaszczenie chłopów w zaborze rosyjskim .. powstanie styczniowe
d) budowa cytadeli w Warszawie ..... powstanie listopadowe
Zadanie Na podstawie mapy i wiedzy pozaźródłowej odpowiedz na poniższe pytania.
Odpowiedzi wpisz w wykropkowane miejsca.
A. Które z powstań narodowych Polaków przedstawia powyższa mapa ?
...........
A. powstanie styczniowe B. Kim, w czasie powstania były osoby wymienione na mapie ?
B. ................ byli oni dowódcami oddziałów powstańczych C. Którą spośród wymienionych na mapie postaci przeznaczono pierwotnie na wodza
powstania ?
C. ...................... Ludwik Mierosławski D. Jaki charakter miały walki prowadzone przez Polaków?
D. ............................................................... partyzancki charakter walk/ powstańczy
charakter walk/ można też uznać obronny lub leśny charakter walk E. Co było bezpośrednią przyczyną powstania ?
E. .............. branka/ nadzwyczajny pobór do wojska carskiego F. Jakie stronnictwa polityczne występowały wśród Polaków przed wybuchem
powstania ?
...................................................... F. biali i czerwoni
Zadanie Poniżej zostały wymienione represje zaborców wobec Polaków w II połowie XIX wieku.
Podziel je, na te które stosowali Niemcy i te które stosowali Rosjanie, wpisując
w wykropkowane miejsca oznaczenia literowe represji.
A. Rozwiązanie Rady Stanu i Rady Administracyjnej
B. Kulturkampf
C. Działalność Komisji Kolonizacyjnej
D. Wprowadzenie stanu wyjątkowego Represje rosyjskie : ...........................................
E. Więzienie bez wyroku sądowego
F. Działalność Hakaty Represje niemieckie : ........................................
Represje rosyjskie : A, D, E
Represje niemieckie : B, C, F
Zadanie Rysunek przedstawia jeden z wynalazków XIX wieku. Podaj imię i nazwisko wynalazcy.
Wynalazca : ………………………………………………
Wynalazca: Ludwik Pasteur
Zadanie Połącz wymienione niżej postacie z nurtami ideologicznymi (lub kierunkami
filozoficznymi). Uzupełnij tabelę, wpisując nazwisko w odpowiednie miejsce.
Adam Smith, August Comte, Fryderyk Nietzsche, Leon XIII,
Fryderyk Engels, Michał Bakunin, Zygmunt Freud
Nurt ideologiczny lub
kierunek filozoficzny Postać
A. Anarchizm Michał Bakunin B. Marksizm Fryderyk Engels C. Pozytywizm August Comte D. Liberalizm Adam Smith
Zadanie
Przeczytaj fragment pracy polskiego historyka Józefa Feldmana i wykonaj polecenia A i
B.
Wbrew swej woli [Żelazny Kanclerz] samym faktem swego działania uświadomił
społeczeństwu polskiemu wiele zjawisk […]. Pogłębił w umysłach polskich poczucie
niebezpieczeństwa ze strony monarchii Hohenzollernów […]. Raz jeszcze ukazał związek
polskości z katolicyzmem. Bartka Zwycięzcę przeobraził w bohaterskiego Drzymałę.
Wykrzesał z uśpionych dusz płomień patriotyzmu […].
Był, jak ów demon Goethego, cząstką siły, która – pragnąc złego – w ostatecznych wynikach
swych poczynań stwarza dobro. Źródło: J. Feldman, (...) a Polska, Warszawa 1980, s. 557 - 558
A. Zidentyfikuj postać, o której mowa w tekście. Podaj nazwisko.
Otto Bismarck B. Sformułuj tezę, którą w tym fragmencie pracy stawia Józef Feldman.
Działania Bismarcka wywołały efekt odwrotny do zamierzonego –
pobudziły Polaków do obrony wiary katolickiej i ziemi ojczystej
Zadanie Dokonaj analizy ilustracji, a następnie wskaż poprawną odpowiedź.
Źródło: Geschichte und Geschehen 9, Hans-W. Ballhausen, Ludwig Bernlochner, Michael Herrmann, Eberhardt
Schwalm, Peter Voelker, wyd. Ernst Klett Schulbuchverlag GmbH, Stuttgart 1988, s. 151
Ilustracja stanowi satyryczny komentarz do
1. zjednoczenia Włoch pod przewodnictwem Piemontu.
2. zjednoczenia Włoch pod przewodnictwem G. Garibaldiego.
3. zjednoczenia Niemiec pod przewodnictwem Prus. 4. zjednoczenia Niemiec pod przewodnictwem Austrii.
Zadanie Przeanalizuj treść rysunku i wykonaj polecenie. Źródło: Kronika
Źródło: Kronika ludzkości, Warszawa 1990, s. 860
Podaj dwa argumenty uzasadniające tezę, że karykatura ta powstała w jednym z państw
ententy, najwcześniej w 1916 roku.
Rysunek jest aluzją do bitwy pod Verdun z 1916 roku. Sposób
przedstawienia Niemiec – dzikie zwierzę w pikielhaubie, złapane w pułapkę,
sugeruje, że karykatura powstała w państwie będącym przeciwnikiem
Niemiec.
Rewolucje rosyjskie
Zadanie Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia.
Przyjęło się co prawda mówić o dwóch rewolucjach rosyjskich […], ale tylko pierwsza
zasługuje na to miano. [Wtedy] Rosja przeżyła prawdziwą rewolucję, ponieważ rozruchy,
które położyły kres caratowi, […] wybuchły samorzutnie, a Rząd Tymczasowy, który przejął
władzę, zyskał natychmiast ogólnokrajowe poparcie.
[Druga rewolucja] miał[a] zupełnie inny charakter, […] był[a] klasycznym zamachem
stanu, przejęciem władzy przez nieliczną grupkę, dokonanym, […] przy zachowaniu pozorów
udziału mas, ale bez rzeczywistego ich uczestnictwa. Źródło: R. Pipes, Krótka historia rewolucji rosyjskiej, Warszawa 2007, s. 106.
A. Podaj nazwy pierwszej i drugiej rewolucji, o których mowa w tekście.
• Nazwa pierwszej rewolucji
...............................................................................................................................
rewolucja lutowa
• Nazwa drugiej rewolucji
......................................................................................................................................................
rewolucja październikowa B. Podaj datę roczną obu rewolucji.
Data roczna ...............................................................................................................................
1917 r.
Pojęcia:
Wojna błyskawiczna- polegała na zmasowanym użyciu szybkich jednostek pancernych i
zmotoryzowanych oraz użyciu lotnictwa.; jej celem było szybkie zniszczenie głównych sił
wroga i zajęcie jego centrów politycznych i gospodarczych.
Wojna totalna- polegała na posługiwaniu się wszelkimi środkami przeciwko siłom zbrojnym
i ludności cywilnej nieprzyjacielskiego kraju; prowadzono łamiąc prawo międzynarodowe.
Totalitaryzm – system rządów dyktatorskich dążących do całkowitego podporządkowania
społeczeństwa przy pomocy monopolu informacyjnego, propagandy i terroru
Komunizm – zakładał istnienie społeczeństwa, w którym nie istnieją różnice klasowe i
majątkowe ani własność prywatna; kontrola państwa przez partię, jeden z najbardziej
zbrodniczych systemów politycznych
Postacie: 1. George Clemenso ( Premier reprezentujący Francję na kongresie w Paryżu
2. Józef Piłsudski (Przywódca orientacji proaustriackiej, twórca Kompanii Kadrowej,
naczelnik państwa polskiego w 1918 r.
Zadanie Przyporządkuj do przedstawionego dzieła sztuki styl, w którym zostało stworzone.
dadaizm ekspresjonizm futuryzm kubizm …
Główną przyczyna wybuchu I wojny światowej
były konflikty polityczne i gospodarcze między mocarstwami europejskimi
Zadanie Na podstawie ilustracji i wiedzy pozaźródłowej odpowiedz na pytanie.
A. Nazwij wydarzenie przedstawione na ilustracji:
B. Podaj rok wydarzenia:
C. Podaj konsekwencję międzynarodową przedstawionego na ilustracji wydarzenia:
A-zamach w Sarajewie/ zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda/
zamach na następcę tronu Austro- Węgier
B-1914
C- wybuch I wojny światowej
Zadanie Przeanalizuj zamieszczony poniżej rysunek i odpowiedz na pytania.
A. Rysunek jest : (podkreśl właściwą odpowiedź)
a). Apelem o zjednoczenie pod przewodnictwem jednego z państw
b).Wezwaniem do walki na rzecz ochrony środowiska
c).Satyrą na militaryzm jednego z państw
d). Ostrzeżeniem przed wojną
B. Które z państw europejskich reprezentuje postać na rysunku ?
- ...................................................................................................
C. Do jakiego bloku militarnego państwo to należało na początku XX wieku ? Podaj nazwę
tego bloku.
- ....................................................................................
A. - Satyrą na militaryzm jednego z państw
B. Niemcy/ II Rzesza Niemiecka
C. Trójprzymierze