Witam serdecznie! O czym napisać w Biuletynie zamykającym okres wakacyjny, żeby nie powtarzać utartego schematu opowiadania o zrealizowanych działaniach? Można powrócić do zaniedbanego zwyczaju publikowania artykułów działów tematycznych. Ponieważ 2014r. okazał się łaskawy dla naszej biblioteczki, uznałam, że warto przedstawić jej najnowsze tytuły. W numerze znajdziecie również ciekawe zdjęcie – pustej bieszczadzkiej drogi w czasie nocnego deszczu. Dlaczego? Odpowiedź znajdziecie na drugiej stronie. Zachęcam do nadsyłania na adres działu literackiego własnych krótkich artykułów, które wzbogacą nasz periodyk.

Pozdrawiam Julia Nawalkowska

5. Księżyc w nauce i kulturze Zachodu autorstwa Jarosława Włodarczyka – bar-dzo skrupulatnie napisana synteza wsze-lakich źródeł historycznych dotyczących naszego satelity. Wybitny historyk nauki zabiera nas w podróż w czasie, omawiając i bogato ilustrując różne wątki zaintereso-wania człowieka Księżycem, od starożyt-ności do początku ery kosmicznej, od malarstwa poprzez dzieła i rozważania astronomów i naukowców. Książkę świet-nie się czyta, a równocześnie „bezbole-śnie” uzupełnia się swoją wiedzę stricte astronomiczną związaną z „srebrnym księciem nocy”. 6. Historia nauki arabskiej. Tom 1. Astro-nomia teoretyczna i stosowana pod red. Roshdiego Rasheda – książka, której celem jest omówienie najważniejszych zagadnień tej nauki w przestrzeni kultury arabskiej, której dokonania niewątpliwie odcisnęły swoje piętno w astronomii za-chodu. Autorzy omawiają również przy-rządy astronomiczne i sposoby ich uży-wania oraz wykorzystanie wiedzy astro-nomicznej w arabskiej żegludze. Zapraszamy serdecznie do astro-lektury! W lipcu sąd w Bielsku-Białej przyjął uchwalone przez Walne Zebranie popraw-ki do Statutu naszej organizacji. Zaktuali-zowany, jednolity tekst można pobrać ze strony www.polaris.org.pl w dziale admini-stracyjno-księgowym. Wyjątkowo poruszające warsztaty poświę-cone astronomii obserwacyjnej przepro-wadzili koordynatorzy naszej organizacji w lipcu 2014 roku. W pokazach Słońca i w zajęciach z mapą nieba uczestniczyła blisko 40os. grupa dzieci i młodzieży z objętego działaniami zbrojnymi na wscho-dzie Ukrainy miasta Donieck i okolic. Uczestnicy przyjechali do Polski w ramach pomocy udzielonej przez MSZ i uczestni-czyli m.in. w warsztatach prowadzonych przez Stowarzyszenie POLARIS – OPP. Zajęcia dla nich poprowadziliśmy oczywi-ście bezpłatnie zdając sobie przy okazji sprawę z tego, jak blisko nas trwa wojna…

W powoli mijającym roku 2014, udało się zakupić do polarisowej biblioteczki kilka nowych książek. Ich rozbieżność tema-tyczna jest dość spora, wiec warto krótko przybliżyć każdą z nich: 1. Kosmos. Niezbędnik młodego odkrywcy autorstwa Sue Becklake – napisana z myślą o młodym czytelniku, prostym językiem z dużą ilością ilustracji i zdjęć. Początek książki przywodzi na myśl pierwsze nauki pobierane w Polarisie, w czasie gdy więk- szość z nas przy- jeżdżała do Sopo- tni na wspólne ob- serwacje. Bardzo podoba nam się opis wyposaże- enia obserwato- ra, szczegółowy i wszechstron- ny. Dalsza część to skrzyżowanie dziennika obserwa- cyjnego z poradnikiem dla początkującego obserwatora gwiazd (zawierającego wiele przydatnych wska-zówek dot. orientacji na rozgwieżdżonym niebie). Zdarzają się przesadzone ostrze-żenia, np. zakaz obserwacji Merkurego przez lornetki i teleskop, ze względu na dużą bliskość Słońca. Ogólnie książka jest godna polecenia wszystkim Polarisow-com, którzy chcieliby uzyskać podstawo-we informacje o nocnym niebie. 2. Niezwykły kosmos. Wyprawa do planet i dalej. Seria Odkrywca 3D – książka dla dzieci zaprojektowana tak, by część ele-mentów zdjęć rozkładała się w kolejnych planach obrazka, tworząc złudzenie trój-wymiarowości. Krótkie i dostosowane do możliwości dzieci opisy zarówno na stro-nach z ilustracjami 2D, jak i 3D. Wartością dydaktyczną książki jest jej estetyczne

Od redaktorki

Dział redakcyjny donosi…

wykonanie i wycięte elementy zdjęć sprawiające wrażenie kolejnych planów, przez co wyróżniają się z tła. 3. Meteoryty. Oblicza gości z kosmosu autorstwa Andrzeja Maneckiego – popu-larnonaukowy album omawiający szeroko tematykę kosmicznych kamieni. Solidna dawka wiedzy o meteorytach przekazana jasno i z uwzględnieniem wyjaśnień dla czytelnika nie posiadającego poszerzo-nych podstaw w astronomii, chemii, geo-logii czy mineralogii. Po części teoretycz-nej płynnie przechodzimy do krótkich opisów spadków najpopularniej-szych meteory-tów. Dużym plusem książki jest jej albumowy charakter – 215 zdjęć, z czego kilka wykonanych w technice 3D, oraz płyta CD zawierająca wszystkie ilustracje w postaci prezentacji z krótkimi komentarzami. W chwili obec-nej książka ta stanowi źródło najnowszej wiedzy z dziedziny meteorytyki w Polari-sowej biblioteczce. 4. Atlas gwiazd i zjawisk. Poradnik obser-watora autorstwa Stefana Seip-a – drugie wydanie książeczki traktującej o zjawi-skach jakie możemy obserwować zarówno na niebie dziennym, jak i nocnym. Autor starał się „dotknąć” jak największej liczby zagadnień, przez co możemy zarówno przypomnieć sobie, jak i rozszerzyć, wiedzę szkolną dot. zjawisk atmosferycz-nych, geografii czy techniki (fotografia). W

drugiej części krótko omówio-no poszczegól-ne zjawiska na niebie, opisy gwiazdozbiorów ilustrowanych bezpośrednio na zdjęciu od-powiedniego wycinka nieba. Autor nie pomi-nął zanieczysz-czenia światłem – zagadnienie

pojawia się w poradniku dwukrotnie, a to akurat bardzo duży argument ZA.

Nr: 51/W/2014r. Sopotnia Wielka, wrzesie ń 2014 ©

Statut zmieniony

Stowarzyszenia POLARIS – OPP

Biuletyn

Dzieci z Doniecka na sesji

„Biuletyn Stowarzyszenia POLARIS – OPP” (kwartalnik)

Wydawca: Stowarzyszenie POLARIS - OPP , Sopotnia Wielka 174, 34-340 Jeleśnia. tel./fax. 33 863-46-93 / 32 749-28-19 e-mail: polaris@op.pl ; www.polaris.org.pl ; www.ciemneniebo.pl ; www.astroprocent.pl

KRS 0000076686, REGON: 072748515; NIP: 553-22-26-730.

Koordynatorka działu redakcyjnego – Julia Nawalkowska , e-mail: dzialliteracki@gmail.com Nakład – 30 szt. Wydanie bezpłatne. © Copyright by POLARIS-OPP.

Kalendarz proponowanych działa ń obserwacyjnych na I V kwartał 201 4r. oraz harmonogram prac Stowarzyszenia POLARIS – OPP:

więcej na www.polaris.org.pl

Data, godzina Opis wydarzenia 17-18.10.2014 Astroevent mieszany z pokazami teleskopowymi w S ieradzu – wstęp wolny.

21.10.2014 Warsztaty meteorologiczne na stacji ASTROMETEO z udziałem młodzieży zamiejscowej z Brzeszcz.

08.11.2014 g-Astroevent nt. kosmicznego jedzenia w Żywcu – wstęp wolny z możliwością zdegustowania m.in. żyw-ności liofilizowanej, a nawet świerszczy w czekoladzie (produkt w Bazie Marsjańskiej w przyszłości).

10.11.2014 Coroczna kontrola Komisji Inspekcyjnej Stowarzyszenia POLARIS – OPP. 17-18.11.2014 Warsztaty dla uczniów szkół Montessori na pokładzie Youth Space Station i makiecie SW 2050. 19-20.11.2014 Szkolenie w Tychach nt. nowego okresu programowania środków unijnych na lata 2014-2020.

30.11.2014 Planowane zakończenie prac budowlanych Obserwatorium Astronomicznego w Sopotni Wielkiej. 08.12.2014 Konsultacja społeczne nt. Pożytku Publicznego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie.

W rzeczywistości zdjęcie autorstwa Krzysztofa Dwornika zostało wykonane w Bieszczadach podczas wrześniowej delegacji w okolicach Leska. Droga od-zwierciedla również ciemność, która z jednej strony może być niebezpieczna, a z drugiej to ta sama ciemność, o którą walczymy w ramach Programu Ciemne Niebo. Dla porównania, niełatwo już znaleźć podobną drogę na terenie wo-jewództwa śląskiego, która nie byłaby spowita w sztucznym świetle lub w od-dali nie świeciłaby jakaś charaktery-styczna, pomarańczowa łuna. Natomiast dlaczego jest to tak niepew-ny czas naszego funkcjonowania po-równywalny z drogą w ciemności? Od-powiedź już wkrótce. 6 września 2014r. nad Sopotnią Wielką rozpętała się największa w ostatnich latach burza, obfitująca nie tylko w deszcz czy gradobicie, ale i liczne wy-ładowania atmosferyczne. Dzienniki Obserwacyjne Polarisu nie odnotowały jeszcze takiego przypadku, aby w ciągu kilkunastu minut spadło tak dużo gradu, aby była konieczność „odśnieżania” garażu i wejścia do siedziby w lecie! Niestety dodatkowo ucierpiała również sama siedziba. W efekcie pobliskiego uderzenia pioruna, w budynku spaliły się aż 24 urządzenia elektryczne…

dalej, a dzień za dniem mijają jak kilome-try na długiej trasie. Droga jest mokra, a więc i niebezpieczna - czasami jak decy-zje, które musimy podjąć i wyzwania z jakimi przychodzi nam się zmierzyć… stycznych punktów oświetleniowych w Sopotni Wielkiej. W roli samochodu zabezpieczającego rajd wystąpił nasz pojazd specjalny, czyli niezastąpiony TARPAN 239D „Mobilne Obserwatorium”. Pogoda szczęśliwie dopisała w pierwszy dniu zarówno podczas rajdu jak i obser-wacji astronomicznych, a uczestnicy otrzymali specjalnie wydane na tą oko-liczność opaski odblaskowe Programu Ciemne Niebo i Akcji 1% na astronomię. Warto bowiem pamiętać, że zgodnie z nowymi przepisami, od września br. jesteśmy zobowiązani jako piesi nosić elementy odblaskowe w terenie niezabu-dowanym dla poprawy bezpieczeństwa!

Droga – wśród wielu zdjęć z warsztatów, eventów, działań popularyzatorskich czy spotkań w Polarisie, to zdjęcie zostało wybrane jako najlepsza analogia do rzeczywistości, z którą obecnie zmaga się nasza organizacja oraz jej członkowie. Wydaje się być prosta, pusta, ale jednak spowita w tajemnicy ciemności jak wyda-rzenia, jakie na nas czekają, a których jeszcze nie znamy… Mimo tego jedziemy II Festiwal Ciemnego Nieba, który odbył się w dniach 23-24 sierpnia 2014r. w Sopotni Wielkiej, zostanie zapamiętany jako nie tylko okazja na podziwianie nocnego nieba, ale i pierwszy tego typu w historii POLARIS-OPP – rajd rowerowy ASTROBIKIERS. Trasa rajdu zo-stała wyznaczona w dwóch etapach i przebiegała w pobliżu Miejsc Obserwacyjnych oraz charaktery-

Zdjęcie kwartału ●

II FCN na rowerze Burza 20-lecia