Post on 01-Apr-2016
description
Raport
01
WstêpProgramProwadz¹cyUczes tn i cyGra ma i lowaProgram M³odz ieźEdukac ja fo rmalna i n ie formalnaZarz¹dzan ie pro jek temPlanowan ie pro jek tuEdukac ja m iêdzyku l turowaPoszuk iwan ie organ izac j i par tnersk ie jLSD-Learn ing Space DynamicsDeba ta oks fordzkaB ³êdy we wn ioskachMo¿ l iwośc i szko len ioweEwaluac jaOśrodk i Reg iona lne programu M³odz ieźEuroDesk
020409101315181920212528303437394244
treœcispis
odb iorców i uwra¿ l iw ien ie na po t rzeby osób pracu j¹cych z m³odz ie¿¹ . D la tego te¿ przygo towal iśmy
d la Was n in ie jszy rapor t .
Publ i kac ja ta wychodz i da leko poza zakres re lac j i ze spo tkan ia . Chc ie l i śmy , zgodn ie z oczek iwan iami
uczes tn ików, przygo towaæ mater ia ³ , k tóry by ³by jednocześn ie narzêdz iem pomocnym podczas
rea l izac j i p ro jek tów wymiany m³odz ie¿y . S t¹d te¿ publ i kac ja rozros ³a s iê do cz terech broszur,
z k tórych ka¿da do tyczy is to tnych obszarów nasze j pracy .
Tematy wybra l iśmy tak , aby rozwi ja ³y zagadn ien ia poruszane podczas spo tkañ l i derów. Pon iewa¿
sporo czasu poświêcamy na poznan ie i omawian ie pomys³ów na pro jek ty , t u ta j p rezen tu jemy
Wam wybór zrea l izowanych ju¿ wymian . W broszurze nr 3 prezen tu jemy zb iór g ier i zabaw, k tóre
towarzysz¹ ka¿demu spo tkan iu czy szko len iu w ramach edukac j i n ie formalne j , w szczegó lnośc i
podczas wymiany m³odz ie¿y . W czêśc i czwar te j zawar te s¹ wskazówk i i p rzyk ³ady jak do
pro jek tów wprowadzaæ e lemen ty edukac j i m iêdzyku l turowe j , k tóra j es t k luczowym e lementem
w dobrze i świadomie rea l izowanych wymianach m iêdzynarodowych .
Publ i kac ja ta zos ta ³a pomyślana tak , aby mo¿ l iw ie szerok ie j grup ie odb iorców przybl i¿yæ
dz ia ³an ia pode jmowane w ramach Akc j i 1 – Wymiany M³odz ie¿y i ¿eby jednocześn ie mog ³a ona
byæ prak tycznym narzêdz iem pracy . D la tego te¿ ka¿da z czêśc i j es t osobn¹ broszur¹ .
Dz iêku jê mo im wspó ³pracown ikom, z k tórymi j u¿ od paru la t uda je nam s iê zwiêkszaæ o fer tê d la
osób rea l izu j¹cych pro jek ty wymiany m³odz ie¿y . Szczegó lne podz iêkowan ia sk ³adam wszys tk im
uczes tn ikom spo tkañ l i derów wymiany m³odz ie¿y , k tórych zaanga¿owan ie motywu je nas do
da lsze j p racy .
Pawe³ A leksandrowicz
wstêp
Przeds tawiamy Wam rapor t ze spo tkan ia l i derów wymian m³odz ie¿y , k tóre odby ³o s iê
w paźdz iern iku 2004 roku . By ³o to j u¿ t rzec ie spo tkan ie , w k tórym wz iê ³y udz ia ³ osoby za jmu j¹ce
s iê wymian¹ w ramach Programu M³odz ie¿ . W środowisku osób d ³u¿e j wspó ³pracu j¹cych
z Programem, mówi s iê j u¿ o t radyc j i „spo tkañ l i derów” . P ierwsze tak ie wydarzen ie m ia ³o m ie jsce
w 2002 roku i dz is ia j j es t j u¿ s ta ³ym e lementem w ka lendarzu Programu M³odz ie¿ .
Od samego pocz¹ tku spo tkan iom tym przyświeca j¹ prawie n iezmienne za ³o¿en ia . Chcemy , aby
spo tkan ia z osobami rea l izu j¹cymi pro jek ty by ³y m ie jscem do :
Wzajemnego poznan ia n ie ty lko z pracown ikami Narodowe j Agenc j i , a le przede wszys tk im
pomiêdzy sob¹ . Wie lokro tn ie loka lne zna jomośc i nawi¹zywa³y s iê dop iero na spo tkan iu .
Lepszego poznan ia Programu M³odz ie¿ - j ako narzêdz ia pracy z m³odz ie¿¹ w szerszym
zakres ie n i¿ ty lko wymiana m³odz ie¿y .
Zdobyc ia wiedzy i nowych umie jê tnośc i - szczegó ln ie przyda tnych przy rea l izac j i dz ia ³añ
m iêdzynarodowych .
Wymiany doświadczeñ , zaprezen towan ia swo je j p racy , poznan ia dz ia ³añ i nnych , wymiany
pog l¹dów. Czasem z tak i ch rozmów powstawa³y pomys³y na zrob ien ie czegoś wspó ln ie.
Na spo tkan ia l i derów zapraszamy zwyk le dośæ ró¿norodn¹ grupê osób, zaczyna j¹c od tych ,
k tórym n ie uda ³o s iê j eszcze zrea l izowaæ pro jek tu , pomimo próby z ³o¿en ia wn iosku , po osoby ,
k tóre w ie lokro tn ie rea l izowa³y j u¿ m iêdzynarodowe wymiany . Przy jêc ie tak ie j grupy jes t d la
nas – organ iza torów du¿ym wyzwan iem. Mus imy odpowiedz ieæ sob ie na py tan ie : j ak zbudowaæ
program, k tóry zadowala ³by po t rzeby w iêkszośc i?
Jak do te j pory , p rzy znaczne j i n iezmiern ie pomocne j ak tywnośc i uczes tn ików, udawa³o s iê
z powodzen iem przeprowadzaæ spo tkan ia l i derów. By ³y one wa¿ne n ie ty lko d la koordyna torów
wymian , a le te¿ i d la nas - pracown ików Narodowe j Agenc j i o raz naszych wspó ³pracown ików. Taka
forma spo tkan ia pozwala na dos t rze¿en ie sensu wykonywane j pracy , dog ³êbne zrozumien ie j e j
>>> Raport
program
05
CZWARTEK7.10.04
8-9.00 Œniadanie
9.30Praca w grupach warsztatowych
aspekty finansowew Akcji 1 poszukiwanie organizacji partnerskiej
edukacja miêdzykulturowa 13.30 Obiad
15.00LSD,
Open Space
17.00 przygotowanie
do debaty oksfordzkiej
19.00Kolacja
20.00 debata
oksfordzka
PI¥TEK8.10.04
8-9.00 Œniadanie
9.30komentarze do
najczêœciej pope³nianych b³êdów w aplikacjach
Mo¿liwoœci szkoleniowew Programie M³odzie¿
13.30 Obiad
11.30 ewaluacja spotkania liderów
14.30wyjazd
autokarem do Warszawy
WTOREK5.10.04
>>> Raport
04
Zbiórka uczestników spotkaniaw Warszawiei przejazd do
oœrodka
15.00 Obiad
17.00prezentacja uczestników,
prezentacja programuoczekiwania
omówienie zabawy mailowej
19.00Kolacja
20.00 prezentacja organizacji
ŒRODA6.10.04
8-9.00 Œniadanie
9.30prezentacje:
„Edukacja formalnai nieformalna”
prezentacja Akcji 1
13.30 Obiad
19.30Ognisko
15.00Praca w grupach warsztatowych
edukacja miêdzykulturowa
zarz¹dzanie projektem, cele projektu
0706
>>> Raport
prowadz¹cy
09
Wies³awa Krasuska Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Miko³aj Ró¿ycki Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Krystyna Marcinkowska Centrum M³odzie¿y im. dr. H. Jordana Kraków
Marta Piszczek STRIM - Stowarzyszenie Rozwoju i Integracji M³odzie¿y Kraków
Jolanta Gawry³kiewicz Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Pawe³ Aleksandrowicz Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Lech Rustecki Stowarzyszenie COMPERIO, Centrum Wspó³pracy Kultur Brwinów
Marta Mêdliñska Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Karolina Suchecka Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Miros³aw Marczewski Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
prowadz¹cy - zaproszeni goście
Marcin Chludziñski Stowarzyszenie Szko³a Liderów Warszawa
Amudena Rutkowska Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
Wawrzyniec Pater Eurodesk - Narodowa Agencja Programu M£ODZIE¯ Warszawa
prowadz¹cy
08
>>> Raport
uczestnicy
11
Agata Nassim Fundacja Hobbit Wroc³aw
Joanna Paczusko Towarzystwo Przyjació³ Sura¿a i Okolic Sura¿
Irena Piaszczyñska Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Bia³ym Borze Bia³y Bór
Krzysztof Pietracha Stowarzyszenie Przyjació³ Dzieci Specjalnej Troski “Arkadia” Kraków
Andrzej Pilot Śl¹skie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gmin i Obszarów Wiejskich Tarnowskie Góry
Marta P³ywacz Ludowy Klub Sportowy”¯arek”Stronie Stronie
Teresa Sawu³a ZSME ¯ywiec
Patrycja Stec Organizacja Studencka PANEUROPA Akademii Ekonomicznej im.Karola Adamieckiego w Katowicach Katowice
Zdzis³aw Szymañski Regionalne Towarzystwo Polsko-Niemieckie Zielona Góra
Ma³gorzata Świstoñ V LO im.Z.Herberta S³upsk
Adriana Wagner Oddzia³ Miejski Towarzystwa Przyjació³ Dzieci Skar¿ysko-Kamienna
Ma³gorzata Wilkowska Stowarzyszenie na rzecz Ziemi I³owskiej Warszawa
Beata Miedzwiecka Fundacja Integracyjna “na Tatarach” Lublin
Katarzyna Nabia³czyk Stowrzyszenie M³odzie¿y Ró¿nych Kultur £ódź
Ma³gorzata Kurowska Fundacja Szczêśliwe Dzieciñstwo Lublin
Maciej Kurzyd³owski Stowarzyszenie Promocji Studenckiej £ódź
Bo¿ena Legenc ZSI im. Hauke Bosaka Kielce
Wanda £apiñska M³odzie¿owe Centrum Kultury Skierniewice
£ukasz Machciñski Świêtokrzyskie Centrum Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej Kielce
10
Monika Kurlit Miesiêcznik Studencki MANKO Kraków
uczestnicy
Agnieszka B¹k Zespó³ Szkó³ im.Ignacego £ukasiewicza Police
Magdalena B³awat Fundacja Wioski Franciszkañskiej Lubomierz
Aleksandra Chlewicka Urz¹d Miejski Korfantów
Pawe³ Czaja Stowarzyszenie “M³oda Europa” Tarnów
Dariusz Dobosiewicz Akademicki Zwi¹zek Sportowy Wroc³aw
Urszula Dr¹¿ek Szkolny Klub Wolontariusza przy ZSP Nr 1 Zamośæ
Micha³ Filipek Europejskie Stowarzyszenie M³odych Regionalistów Katowice
Magdalena Fogiel - Litwinek VI LO im. J.S³owackiego Kielce
Marta Giers NZOZ Stowarzyszenie Monar £oźnica
Anna Goral Europejski Dom Spotkañ-Fundacja Nowy Staw Lublin
Dariusz Grudziñski Centrum Kszta³cenia i Wychowania Ochotniczych Hufców Pracy Rów/ w Rowie/Trzciñsku-Zdroju Trzciñski Zdrój
Iwona Grunda Grupa Vetteriadea prz ||| LO im.Stefana Batorego w Chorzowie Chorzów
Anna Ingielewicz K.N. “Gambrinus”na Politechnice Wroc³awskiej Wroc³aw
Beata Jaroszka SKE przy V LO im. J. S³owackiego Kielce
Józef Joniec Stowarzyszenie Parafiada im. Św. Józefa Kalasancjusza Warszawa
Barbara Karaś Projektanci Staszów
Agnieszka Kitowska Towarzystwo Rozwoju Gminy Dobrcz Dobrcz
Rafa³ Kopyra Towarzystwo Twórców i Mi³ośników Kultury “Spichlerz” Miastko
Wojciech Krzy¿anowski Towarzystwo Mozartowskie Bydgoszcz
>>> Raport
G r a m a i l o w a
Coraz czêściej podejmowane s¹ starania, aby spotkanie/szkolenie rozpocz¹æ jeszcze zanim dojdzie do jego
rzeczywistego otwarcia. Takie dzia³ania pomagaj¹ zwiêkszyæ zaanga¿owanie uczestników i wiêcej nauczyæ siê
podczas samego spotkania. Jednym ze sposobów, który w ³atwy sposób mo¿na w³¹czyæ w proces przygotowawczy
projektu wymiany m³odzie¿y jest prezentowana poni¿ej „gra mailowa”. Pomaga ona poznaæ siê przysz³ym
uczestnikom, jest pierwszym etapem integracji grupy, a w przypadku naszych spotkañ nierzadko pomaga³a
znaleźæ towarzysza podró¿y na spotkanie w Warszawie.
Dwa tygodnie przed spotkaniem wszyscy uczestnicy otrzymali informacjê:
Poznajmy siê!!!
Gratulacje! Nied³ugo weźmiesz udzia³ w spotkaniu organizowanym w ramach Akcji 1 Programu M³odzie¿. Podczas
czterech wspólnie spêdzonych dni uzyskasz szansê nawi¹zania kontaktów i wymiany doświadczeñ z innymi ludźmi
zaanga¿owanymi w pracê z m³odzie¿¹ i dowiesz siê jak tworzyæ ciekawe i wartościowe projekty miêdzynarodowej
wymiany m³odzie¿y.
W tym mailu przedstawiamy zasady „Poznajmy siê”. Znajdziesz tu równie¿ kwestionariusz, w który nale¿y wpisaæ
odpowiedzi uzyskane drog¹ elektroniczn¹ od innych uczestników spotkania.
MISJA: Zanim zacznie siê spotkanie musisz nawi¹zaæ kontakt z innymi uczestnikami i uzyskaæ odpowiedzina pytania zawarte w do³¹czonym kwestionariuszuWśród otrzymanych plików znajdziesz listê kontaktow¹ wszystkich uczestników III Spotkania Liderów Wymian M³odzie¿owych
Zasady s¹ proste:
Maile wysy³asz pojedynczo. Nie wolno wysy³aæ maili do grupy, ani przesy³aæ dalej.
W swoj¹ misjê musisz zaanga¿owaæ przynajmniej czterech uczestników (nie mog¹ byæ z Twojego miasta)
13
01
opisy zajêæ
12
opisy zajêæ
W dalszej czêœci raportu przedstawiamy opisy prowadzonych
zajêæ podczas Spotkania liderów. Niektóre z nich byæ
mo¿e pos³u¿¹ Wam do wykorzystania podczas pracy przy
w³asnych dzia³aniach, inne bêd¹ mia³y charakter wy³¹cznie
informacyjny.
Po opisach wybranych dzia³añ przedstawiamy, jak uczestnicy
ocenili je w koñcowej ewaluacji. Pe³ny komentarz dotycz¹cy
ewaluacji znajdziecie w ostatniej czêœci raportu.
>>> Raport
P r o g r a m M ³ O D Z I E ¯
Program MODZIE¯ (2000-2006) jest edukacyjnym programem Unii Europejskiej adresowanym do m³odzie¿y w wieku od 15 do 25 lat. Program wspiera – finansowo i merytorycznie - ciekawe i oryginalne inicjatywy m³odzie¿y. Umo¿liwia nawi¹zywanie kontaktów miêdzynarodowych i wymianê doświadczeñ. U³atwia realizacjê przedsiêwziêæ o charakterze lokalnym. G³ówne cele Programu to: prze³amywanie uprzedzeñ, przeciwdzia³anie rasizmowi, promowanie tolerancji. Szczególne wsparcie oferowane jest m³odziezy z mniejszymi szansami. Program M³odzie¿ promuje indywidualny rozwój m³odych ludzi. Jest realizowany w 31 krajach. Sk³ada siêz 5 czêści, zwanych Akcjami.
M³ODZIE¯ w Akcjach:
Akcja 1: Wymiany M³odzie¿y – spotkania grup m³odych ludzi ró¿nej narodowości w jednym z krajów europejskich; ich
celem jest realizacja wspólnego pomys³u.
Akcja 2: Wolontariat Europejski – indywidualne wyjazdy pe³noletnich m³odych ludzi do pracy spo³ecznej w jednym
z krajów europejskich
Wolontariat trwa od 6 do 12 miesiêcy.
Akcja 3:Inicjatywy M³odzie¿owe - kilkumiesiêczne przedsiêwziêcia o charakterze lokalnym wymyślone, zaplanowane
i realizowane przez m³odzie¿.
Inicjatywy M³odzie¿owe sk³adaj¹ siê z trzech niezale¿nych czêści:
Inicjatyw Grupowych – kilkumiesiêcznych przedsiêwziêæ o charakterze lokalnym, inicjowanych przez
m³odzie¿,
Wspó³pracy w Sieci – inicjatyw lokalnych, w których bierze udzia³ m³odzie¿ z przynajmniej dwóch
krajów europejskich,
Kapita³u Przysz³ości – przeznaczonego dla by³ych uczestników Wolontariatu Europejskiego; dostaj¹
oni dofinansowanie na przedsiêwziêcia wykorzystuj¹ce ich umiejêtności i doświadczenie zdobyte
podczas projektu wolontariatu.
15
02
opisy zajêæ
14
>>> Raport
Mo¿esz zadaæ maksymalnie dwa pytania temu samemu uczestnikowi zabawy
Je¿eli odpowiedzia³eś ju¿ na dane pytanie jednemu uczestnikowi nie mo¿esz ju¿ drugi raz odpowiedzieæ na to
samo pytanie innemu pytaj¹cemu
Wype³niony formularz zabierz ze sob¹ na spotkanie...
Oto przyk³adowae pytania, jakie mo¿na zawrzec w kwestionariuszu:
KWESTIONARIUSZ
Ulubiony sposób spêdzania wolnego czasu przez ........ (imiê uczestnika) to ...
Kto ma w domu zwierz¹tko, jakie i jak siê wabi?
Jak¹ gazetê czyta najchêtniej ......... (imiê uczestnika)? Dlaczego w³aœnie t¹?
Jakie ......... (imiê uczestnika) ma hobby?
Wyniki gry zosta³y omówione podczas spotkania. Od Waszej inwencji zale¿y jak zrobiæ to w sposób zabawny.
17
opisy zajêæ
Pañstwa cz³onkowskie Unii Europejskiej (UE)
Austria_1. Belgia_2. Cypr_3. Czechy_4. Dania_5. Estonia_6. Finlandia_7. Francja_8. Grecja_9.
Hiszpania_10. Holandia_11. Irlandia_12. Luksemburg_13. Litwa_14. £otwa_15. Malta_16. Niemcy_17.
Polska_18. Portugalia_19 S³owacja_20. S³owenia_21. Szwecja_22. Wêgry_23. W³ochy_24. Wielka Brytania_ 25.
Pozosta³e kraje programu:
Kraje EFTA: Islandia_ 26. Lichtenstein_ 27. Norwegia_ 28.
Kraje Przedakcesyjne: Bu³garia _ 29 Rumunia _ 30 Turcja (uczestniczy tak¿e we wspó³pracy EuroMED) _ 31
Kraje w ramach “Wspó³pracy Miêdzynarodowej” (dawne tzw. Kraje Trzecie)
Algieria_ 32. Egipt_ 33. Izrael_ 34. Jordania_ 35. Liban_ 36. Maroko_ 37. Syria_ 38. Tunezja_ 39.
Zachodni Brzeg Jordanu i Strefa Gazy_ 40. Armenia_ 41. Azerbejd¿an_ 42. Bia³oruœ_ 43.
Gruzja_ 44. Mo³dawia_ 45. Rosja_ 46. Ukraina_ 47. Albania_ 48. Boœnia i Hercegowina _ 49. Chorwacja _ 50.
By³a Jugos³owiañska Republika Macedonii (FYROM)_ 51. Serbia i Czarnogóra_ 52.
3
4
1
2
5
6
7
8
9
1019
17 18
24
25
12
26
28
11
22
14
15
1632
3739
31
43
44
45
46
47
48
49
5021
23
51
52
20
33
38
36
3534
4142
30
29
13
27
40
„Z ewaluacji”: Mój postêp w znajomoœci Programu „M³odzie¿” (œrednia – 6,39)
Wiele osób podkreœla³o w uzasadnieniu punktacji, ¿e spotkanie da³o im mo¿liwoœæ bezpoœredniego
kontaktu z osobami posiadaj¹cymi du¿e doœwiadczenie w wymianach, przedstawicielami
Narodowej Agencji i Oœrodków Regionalnych, dziêki czemu mogli zweryfikowaæ swoje pogl¹dy.
Podkreœlali, i¿ dotychczas podstawowe informacje dociera³y do nich poprzez stronê
internetow¹, przewodnik po Programie. Kilka osób stwierdzi³o, i¿ to spotkanie stanowi dla
nich inspiracjê do dalszych dzia³añ i poszukiwañ.
Kilka odpowiedzi brzmia³o: „dowiedzia³em siê wiele, ale tym bardziej wiem, ¿e to nie
wszystko”.
Akcja 4:Wspólne Dzia³ania – przedsiêwziêcia, które ³¹cz¹ edukacjê szkoln¹, pozaszkoln¹ oraz szkolenie zawodowe,
czyli wszystkie programy edukacyjne Unii Europejskiej: SOCRATRES, M³ODZIE¯ i LEONARDO DA VINCI.
Akcja 5:Dzia³ania Wspieraj¹ce - sta¿e, szkolenia, wizyty studyjne, kursy i inne dzia³ania, na których pracownicy, liderzy
m³odzie¿owi i uczestnicy Programu M³ODZIE¿ podnosz¹ swoje kwalifikacje.
Mo¿liwe jest równie¿ realizowanie projektów o bardziej specyficznej tematyce. Wspó³praca Transgraniczna,
pozwala na wspóln¹ realizacjê projektów m³odzie¿y z regionów przygranicznych krajów cz³onkowskich starej
i nowej Unii Europejskiej. Partnerem dla Polski sa przede wszystkim organizacje ze wschodnich landów Niemiec.
Istnieje jednak mo¿liwośæ realizacji projektów wielostronnych. W ka¿dym typie dzia³añ wa¿ne jest, aby projekt
oddawa³ specyfikê ¿ycia w regionie przygranicznym.
Poza dzia³aniami pomiêdzy krajami Programu mo¿na realizowaæ projekty w ramach tzw. Wspó³pracy
Miêdzynarodowej (wcześniej Kraje trzecie). Jest to wspó³praca z krajami trzech regionów: Europa Wschodnia
i Kaukaz, Europa Po³udniowo – Wschodnia oraz kraje basenu Morza Śródziemnego (EuroMed).
W Polsce priorytetowe s¹ projekty z regionu Europy Wschodniej.
Nawi¹zuj¹c wspó³pracê z Programem M³odzie¿ warto skorzystaæ z pomocy najbli¿szego Ośrodka Regionalnego.
Lista Ośrodków oraz dane kontaktowe znajduj¹ siê na ostatnich stronach broszury.
16
>>> Raport
18
Tytu³
Cele
Metody
Opis zajêæ
E d u k a c j a f o r m a l n ai n i e f o r m a l n a
Przedstawienie koncepcji edukacji nieformalnej; zaznajomienie z elementami edukacji
nieformalnej; dykusja dotycz¹ca wybranych zagadnieñ.
- warsztaty (praca w grupach), dyskusja plenarna
Zadanie uczestników polega³o na przedyskutowaniu w kilkuosobowych grupach stwierdzeñ
podanych na kartkach oraz ustalenie wspólnej opinii (w skali od „zgadzam siê w pe³ni” do
„zupe³nie siê nie zgadzam”).
- W edukacji nieformalnej uczestnicy ucz¹ siê g³ównie sami od siebie.
- W edukacji nieformalnej trener/ prowadz¹cy nie „naucza”.
- Edukacja nieformalna przydarza siê w ¿yciu codziennym.
- W edukacji nieformalnej nie istnieje proces certyfikacji.
- W edukacji nieformalnej nie ma nauczycieli, liderów, prowadz¹cych – tylko osoby.
- Edukacja nieformalna jest atrakcyjniejsz¹ i bardziej kreatywn¹ form¹ kszta³cenia (od innych).
- Dzia³ania edukacji nieformalnej s¹ zdeterminowane przez ustalony schemat atrakcyjnych,
kreatywnych i zabawnych metod.
Wyniki by³y prezentowane i omawiane na forum ogólnym. Wyniki pracy grupowej pokaza³y
jednocześnie znaczn¹ rozbie¿nośæ opinii.
03
„(...)W odró¿nieniu od edukacji formalnej, edukacja nieformalna jest przede wszystkim krótkoterminowa i otwarta
na potrzeby uczestników. W programach edukacji nieformalnej czêsto stosowane s¹ nowatorskie metody
przekazywania informacji i motywowania m³odych ludzi do zdobywania wiedzy. Znaczenie terminu doskonale oddaje
definicja zaproponowana przez Lynne Chisholm z Duñskiego Instytutu Edukacji: „ Edukacja nieformalna towarzyszy
i uzupe³nia proces uczenia siê jaki zachodzi w trakcie edukacji formalnej. Mo¿e zachodziæ w miejscu pracy, w
organizacjach pozarz¹dowych, w lokalnych spo³ecznościach, a tak¿e w sektorze prywatnym. Uczestnictwo jest
zawsze dobrowolne. Proces edukacji nieformalnej jest ustrukturyzowany, intencjonalny i celowy. Nie prowadzi
do uzyskania formalnych kwalifikacji. Nauczyciele, edukatorzy nie podlegaj¹ uregulowaniom prawnym i s¹ czêsto
wolontariuszami.”(...)
fragment tekstu z konferencji pt. „Doświadczaæ uczenia” poświêconej edukacji nieformalnej, zorganizowanej przez Narodow¹ Agencjê Programu
M³odzie¿ (grudzieñ, 2004).
19
Tytu³
Cele
Zastosowane
metody
U¿yte
materia³y
Rezultaty
Komentarze
Z a r z ¹ d z a n i e p r o j e k t e m ,c e l e p r o j e k t u
- usystematyzowanie posiadanej wiedzy nt. tworzenia i zarz¹dzania projektem
- wyjaśnienie pojêcia „zarz¹dzania projektem” i pojêæ z tym zwi¹zanych
- omówienie krok po kroju rozwoju projektu
- przedstawienie i przedyskutowanie modelu tworzenia projektu
- zapoznanie z zasadami ustalania celów projektu
- przedstawienie metody SMART
- uzmys³owienie potrzeby ewaluacji
- omówienie metod ewaluacji
- warsztaty
- prezentacja
- dyskusja
- Pakiet szkoleniowy (T-kit) pt.: „Zarz¹dzanie projektem”
- materia³y szkoleniowe dot. zarz¹dzania projektem, opracowane przez Ośrodek
Regionalny w Krakowie
- prezentacja metody SMART (folie)
- usystematyzowanie wiedzy dot. zarz¹dzania projektem
- wstêpne opracowanie przyk³adu projektu
- wymiana doświadczeñ
Grupê warsztatow¹ charakteryzowa³ bardzo zró¿nicowany poziom wiedzy nt. zarz¹dzania
projektem. By³y w niej zarówno osoby z du¿ym doświadczeniem w organizacji i zarz¹dzaniu
wymian m³odzie¿owych, jak te¿ i tacy, którzy nigdy jeszcze ich nie organizowali. Stanowi³o to
pewne utrudnienie, gdy¿ przekazywane podstawowe informacje nt. zarz¹dzania by³y czymś
oczywistym dla tych doświadczonych. W grupie nie by³o problemów z u³o¿eniem elementów
zarz¹dzania w kolejności modelowej. Wszyscy poradzili sobie z tym zadaniem bardzo szybko.
Mieliśmy natomiast za ma³o czasu na szczegó³owe u³o¿enie przyk³adowego projektu i omówienie
go. Grupa by³a bardzo aktywna i chêtna do pracy.
04
>>> Raport opisy zajêæ
21
opisy zajêæ
Tytu³
Cele
Zastosowane
metody
U¿yte
materia³y
Rezultaty
Komentarze
E d u k a c j a m i ê d z y k u l t u r o w a– g r a s y m u l a c y j n a(pe³ny opis metody znajduje siê w broszurze „Edukacja miêdzykulturowa”)
Podniesienie świadomości dotycz¹cej ró¿nic kulturowych i ich konsekwencji
Zainicjowanie dyskusji na temat jak sobie z nimi radziæ
gra symulacyjna opis: uczestnicy byli podzieleni na grupy reprezentujêce dwie ró¿ne
kultury. Ka¿da z nich otrzyma³a kartki z opisanymi rolami i mia³a 20 minut na „przygotowanie
i przeæwiczenie” swojej kultury (wed³ug wskazówek). Po tym przygotowaniu ca³a grupa spotka³a
siê razem. Odczytana zosta³a wówczas historia mówi¹ca o tym, i¿ wszyscy s¹ rozbitkami, którzy
znaleźli siê na bezludnej wyspie. Aby prze¿yæ musz¹ w ci¹gu 30 minut zbudowaæ wspólnie schronienie - pamiêtaj¹c o zachowaniach nakazanych przez kulturê, któr¹ reprezentuj¹.
Po zakoñczeniu fazy budowy nastêpi³a ewaluacja: moje odczucia podczas gry; zwi¹zek gry
symulacyjnej z rzeczywistości¹, a w szczególności z wymianami m³odzie¿y
tektura, papier kolorowy, bibu³a, klej, o³ówki, sznurek, no¿yczki
Podczas ewaluacji, bêd¹cej kluczowym momentem warsztatu, uczestnicy podzielili siê swymi
odczuciami z samej gry, a nastêpnie zastanawialiśmy siê w jakich sytuacjach mo¿e zaistnieæ
faktyczne nauczanie miêdzykulturowe i jakie warunki musz¹ byæ do tego spe³nione. Zauwa¿ono
tak¿e ogromny wp³yw środowiska kulturowego na nasze zachowania i postrzeganie świata.
Uczestnicy sami doszli do wniosku, ¿e zanim dojedzie do spotkania osób reprezentuj¹cych ró¿ne
kultury i zwyczaje podczas wymiany, wszystkich nale¿y bardzo dobrze przygotowaæ.
Wiele osób nie maj¹cych du¿ego doświadczenia w projektach miêdzynarodowych podkreśla³o,
i¿ dziêki tej metodzie ³atwiej jest im teraz próbowaæ zrozumieæ ró¿nice kulturowe i ich
konsekwencje.
06
„Z ewaluacji”: Przydatnoœæ warsztatów – „Nauczanie miêdzykulturowe cz. II
(œrednia – 8,14)
Wiele opinii pozytywnych podkreœla³o przewagê praktyki nad teori¹. Wysoko oceniano tê metodê
pracy pozwalaj¹c¹ na zrozumienie ró¿nic kulturowych. Podkreœlano potrzebê i skutecznoœæ
wyci¹gania wniosków z tej zabawy i podsumowania – jako sposób na przekazanie teorii.
20
GRUPA DOCELOWA...czyli ludzie do których adresujê mój projekt!Dlaczego grupa docelowa jest wa¿na?
ANALIZA POTRZEBCo wymaga zmiany w obecnej sytuacji?Zaspokojeniu jakich potrzeb ma s³u¿yæ projekt?
METODOLOGIAJakich metod bêdziemy u¿ywaæw pracy aby jak najefektywniej zrealizowaæ postawione zadania?
CELE DALEKOSIʯNE I KONKRETNECo chcemy osi¹gn¹æ poprzez zrealizowanie projektu?Jakie s¹ konkretne zadania do zrealizowania?
PROGRAM DZIA£AÑUk³adamy w kolejnoœci metody, które chcemy wykorzystaæ. Warto jeszcze na tym etapie nie zastanawiaæ siê nad ograniczaj¹cymi nas realiami.Najwa¿niejsze jest spe³nienie celów! ZASOBY
Przychodzi czas na sprawdzenie czy mamy wystarczaj¹ce œrodki do zrealizowania zaplanowanego projektu... Co zrobiæ gdy ich brak?
EWALUACJAJeden z najwa¿niejszych momentów projektu!Sprawdzamy w jakim stopniu i czy w ogóle zosta³y osi¹gniête cele w wyniku realizowania projektu!Warto zwróciæ uwagê na s³abe i mocne strony przeprowadzonego projektu, tak aby wyci¹gn¹æ wnioski!
Opracowa³: Ośrodek Regionalny Programu M£ODZIE¯ w Krakowie
REALIZACJA
05P l a n o w a n i e P r o j e k t u
>>> Raport
23
opisy zajêæ
22
>>> Raport
P o s z u k i w a n i eo r g a n i z a c j i p a r t n e r s k i e j
Celem prezentacji by³o:
zwrócenie uwagi na to, które informacje na nasz temat i naszego projektu s¹ istotne
dla potencjalnego partnera;
zaznajomienie ze sposobami poszukiwania organizacji partnerskich, zarówno „formalnymi”
jak i nieformalnymi;
przekazanie u¿ytecznych adresów stron internetowych;
poprzez wspólne æwiczenie nauka konstruowania komunikatu do potencjalnych partnerów
lub instytucji pomagaj¹cych w jego znalezieniu (np. urz¹d gminy, Eurodesk).
Oto lista zagadnieñ, które w ramach w³asnej grupy warto omówiæ:
1. co sk³oni³o was do podjêcia próby stworzenia projektu wymiany ? chêæ zdobycia doświadczeñ i wiedzy z interesuj¹cego nas tematu
chêæ prze¿ycia czegoś nowego
chêæ poznania nowych ludzi, kultur, pañstw
2. czy wasza grupa stosuje szczególne metody pracy, czym siê zajmujecie ? teatr
taniec
kabaret
malarstwo
sport
ekologia
3. określcie kilka podstawowych danych dotycz¹cych potencjalnego projektu: nazwa kraju, z którym jesteście zainteresowani wspó³prac¹
grupa m³odzie¿y – cechy podstawowe:: wiek, liczebnośæ, zainteresowania
czas: kiedy chcielibyście przeprowadziæ wymianê
rodzaj dzia³añ – czyli czy chcecie gościæ grupê czy wyjechaæ do kraju grupy partnerskiej
25
opisy zajêæ
07
24
>>> Raport
27
opisy zajêæ
4. gdzie mo¿na szukaæ wsparcia, kontaktów, kto mo¿e s³u¿yæ pomys³ami ? ambasady
wcześniejsza wspó³praca z organizacjami zagranicznymi, stare kontakty
cudzoziemcy mieszkaj¹cy w waszej miejscowości
znajomi, którzy maj¹ przyjació³ za granic¹
inne lokalne organizacje
miasta bliźniacze – czyli warto sprawdziæ czy nasze miasto lub gmina prowadzi wspó³pracê
zagraniczn¹
internetowe listy dyskusyjne
baza www.yonet.org i www.youthforeurope.org
eurodesk – www.eurodesk.pl
wasza organizacja jest czêści¹ miêdzynarodowej sieci – wykorzystajcie ten kontakt
spotkania miêdzynarodowe organizowane w waszych miejscowościach
ośrodki regionalne Programu M³odzie¿
spotkania s³u¿¹ce nawi¹zaniu kontaktów organizowane przez Narodow¹ Agencjê Programu M³odzie¿
Pomoc Narodowej Agencji
Na stronie internetowej Programu M³odzie¿ w dziale „wymiana m³odzie¿y” znajdziecie podstronê poświêcon¹
poszukiwaniu organizacji partnerskiej. Sieæ wspó³pracuj¹cych ze sob¹ Narodowych Agencji w 31 krajach Programu
jest do Waszej dyspozycji jako kana³ informacyjny i tablice og³oszeñ.
Aby z tego skorzystaæ, nale¿y wype³niæ formularz „partner request form” i przes³aæ w wersji elektronicznej
do Narodowej Agencji. Formularz, zawieraj¹cy opis Waszej grupy, przeka¿emy do innych biur Programu, które
rozprowadz¹ do innych organizacji w danym kraju (najczêściej za pośrednictwem internetu).
Na stronie Polskiej Narodowej Agencji s¹ równie¿ prezentowane og³oszenia grup poszukuj¹cych organizacji
partnerskiej w Polsce.
Pamiêtajcie, ¿e sieæ Narodowych Agencji pośredniczy tylko w przekazywaniu i udostêpnianiu informacji. Nawi¹zanie
kontaktu i budowanie partnerstwa to ju¿ Wasze pierwsze powa¿ne zadanie.
26
>>> Raport
Sto³y konsultacyjnePrzy sto³ach osoby z zespo³u prowadz¹ konsultacje na wybrany temat, wed³ug w³asnych kompetencji i wyboru,
np.:
Program M³odzie¿ – ogólne informacje
Dobre przygotowanie projektu
Konsultacje projektów
Pomys³y na projekty
Tematy wcześniejszych zajêæ
Sto³y roboczeKilka sto³ów na pocz¹tku jest pustych. Jeśli znajdzie siê grupa uczestników chc¹cych omówiæ jakiś temat,
przyklejaj¹ nazwê na jednym z nich – I tak powstaje nowy stó³ tematyczny.
Wyk³ady:Co 25 min odbywaæ siê bêd¹ wyk³ady. Czas nale¿y określiæ w zale¿ności od potrzeb. Np. prelekcja powinna
przedstawiaæ ustalony zakres informacji, bez elementów interaktywnych Jeśli jakaś grupa po wyk³adzie jest
bardziej zainteresowana tematem, dyskusja przenosi siê do sto³u roboczego.
Na naszym spotkaniu wybraliśmy tematy, których nie by³o w programie:
Akcja 2 – Wolontariat Europejski
Akcja 3 – Inicjatywy M³odzie¿owe
Akcja 5 – Dzia³ania Wspieraj¹ce
Euro Desk
29
opisy zajêæ
„Z ewaluacji”: Jak oceniasz korzyœci z Learning Space Dynamics (œrednia – 8,65)
Uczestnicy podkreœlali, i¿ forma ta jest bardzo przydatna w zakresie praktycznym. Jako du¿y
plus uznano, i¿ ka¿dy móg³ wybraæ to, co go interesuje. Learning Space Dynamics poszerzy³o
zainteresowania uczestników m.in. o inne akcje Programu. Podkreœlano indywidualn¹ pracê
zgodn¹ z indywidualnymi potrzebami.
Za s³ab¹ stronê wielokrotnie uznano zbyt ma³o czasu!
L S D : L E A R N I N G S P A C E D Y N A M I C S
Opis metody wykorzystanej w przed ostatnim dniu spotkania.
Learning (uczenie siê) – indywidualne zdobywanie wiedzy w zakresie jaki interesuje uczestnika. Ka¿dy uczestnik sam wybiera zagadnienia, które chce poznaæ. Je¿eli jakieś oczekiwania uczestników nie zosta³y spe³nione do tej pory, nadarza siê świetna okazja, ¿eby pozyskaæ potrzebne informacje.
Space (przestrzeñ) – Podczas zajêæ nikt nie powinien opuszczaæ sali. W ramach przewidzianego czasu nie ma równie¿ ¿adnych przerw. W ró¿nych miejscach sali znajduj¹ siê „k¹ciki tematyczne”, z których uczestnicy mog¹ dowolnie korzystaæ.
Dynamics (aktywnośæ, dynamika) – uczestnicy mog¹ wybieraæ pomiêdzy zaprezentowanymi tematami. Ka¿demu mog¹ poświêciæ tyle czasu ile chc¹, uk³adaj¹c w³asn¹ „ście¿kê edukacyjn¹”. Mo¿na równie¿ zaproponowaæ swój temat innym uczestnikom.
Czas: 1-2 godziny
Proponowane tematy
K¹cik uczestnikówArkusz z podzia³em na 10- minutowe bloki czasowe. Uczestnicy mog¹ zaproponowaæ temat, którym s¹ zainteresowani
i omówiæ z innymi osobami. Swój temat mo¿na wpisaæ w dostêpnej godzinie i tak mo¿e powstaæ harmonogram
ró¿nych „w¹tków” zaproponowanych przez uczestników.
Tablica informacyjna Tutaj ka¿dy mo¿e powiesiæ swoje og³oszenia, coś w stylu „poszukujê/ mam do zaoferowania” (podobnie jak
w supermarketach)
Informacje/ publikacjeStó³ z ró¿nymi informacjami, publikacjami, które mog¹ byæ pomocne (np. przewodnik, formularze wniosków, t-kity,
inne poradniki, przyk³ady ciekawych metod itd.)
28
08
>>> Raport
Najs³ynniejszym w świecie uniwersyteckim klubem debatanckim jest Oxford Union Society, dzia³aj¹cy na
uniwersytecie w Oksfordzie.
Podstawowe zasady
Cech¹ charakterystyczn¹ debaty oksfordzkiej jest jej sformalizowany charakter. Bierze w niej udzia³ ośmiu
zawodników, czterech broni danej tezy (grupa A:affirmative), czterech usi³uje j¹ obaliæ (grupa N: negative).
Podzia³ na dwie strony: za i przeciw dyskutowanej tezie, jest podstaw¹ debaty. Jest on ilustrowany przestrzenn¹
organizacj¹ sali, w której ³awy propozycji (zwolennicy tezy) i opozycji (strony przeciwnej) s¹ zawsze ustawione
naprzeciw siebie, na wzór parlamentu brytyjskiego. G³ówni mówcy obu stron zasiadaj¹ w pierwszych rzêdach,
twarz¹ w twarz. Za nimi zajmuje miejsca publicznośæ, która sympatyzuje z jedn¹ lub drug¹ stron¹ w dyskusji. Na
³awach środkowych zasiadaj¹ osoby, które nie podjê³y jeszcze decyzji, jak¹ stronê poprzeæ. W przeciwleg³ym koñcu
sali, na podwy¿szeniu siedzi Marsza³ek, przewodnicz¹cy debaty. Udziela on g³osu i interweniuje w sytuacjach
kryzysowych (np. gdy debatuj¹cych poniesie ferwor dyskusji). Tradycja nakazuje, aby strona propozycji siedzia³a
po prawej stronie Marsza³ka, strona przeciwna – po lewej. Dodatkowo powo³ana mo¿e byæ osoba Sekretarza,
pilnuj¹cego czasu wyst¹pieñ.
Uczestnicy debaty (zarówno mówcy, jak i publicznośæ) mog¹ zmieniaæ miejsca i opuszczaæ salê tylko w przerwach
miêdzy wyst¹pieniami. Poszanowanie tego zwyczaju jest sposobem unikniêcia rozgardiaszu i chaosu.
Publicznośæ mo¿e wp³yn¹æ na bieg debaty poprzez wtr¹cenia. W czasie ka¿dej przemowy s³uchacz ma prawo
za¿¹daæ g³osu, wstaj¹c z miejsca, unosz¹c rêkê i wykrzykuj¹c s³owo „pytanie” lub „informacja”. Mówca w takiej
sytuacji mo¿e post¹piæ na trzy sposoby: grzecznie odmówiæ, zignorowaæ lub wys³uchaæ i ustosunkowaæ siê do
wypowiedzi.
Po wyst¹pieniach g³ównych mówców do bezpośredniego udzia³u w dyskusji dopuszczeni s¹ cz³onkowie
publiczności. Ich wyst¹pienia s¹ krótsze (z regu³y 2 minutowe).
Ukoronowaniem debaty jest g³osowanie. Publicznośæ decyduje czyja argumentacja okaza³a siê bardziej
przekonywuj¹ca i czy tytu³owa teza zosta³a obroniona. G³osowanie mo¿e przybraæ rozmait¹ formê, od najprostszej
– za pomoc¹ nóg (ustawiamy siê po stronie opozycji lub propozycji), poprzez podniesienie r¹k, po nieco
oryginalniejsze, jak robienie przez ka¿d¹ ze stron jak najwiêcej ha³asu.
31
opisy zajêæ
D e b a t a o k s f o r d z k a
Podczas III spotkania liderów wprowadziliśmy element, który niew¹tpliwie uatrakcyjnia spotkania i jednocześnie
pomaga zdobyæ nowe lub rozwin¹æ posiadane umiejêtności, np.: wyst¹pienia publiczne, budowanie argumentacji,
pracê zespo³ow¹.
Debaty oxfordzkie to znany ju¿ w Polsce sposób prowadzenia sporów. Propagowany jest przez Stowarzyszenie
„Szko³a Liderów” za³o¿onej przez prof. Zbigniewa Pe³czyñskiego. Podczas wykorzystywania debaty oxfordzkiej
wa¿ne jest, aby prowadziæ j¹ zgodnie z za³o¿eniami i zasadami. Na naszym spotkaniu gościliśmy Marcina
Chludziñskiego ze wspomnianego wy¿ej stowarzyszenia, który przygotowa³ uczestników do debatowania
i poprowadzi³ debatê o dośæ ryzykownej tezie: „Wymiana m³odzie¿y – zmarnowane pieni¹dze”. Strona broni¹ca
tezy znakomicie argumentowa³a za jej obron¹, co mia³o wp³yw na koñcowy rezultat. Oczywiste jednak by³o, ¿e
nasza debata by³a form¹ rozrywki i argumenty za b³êdności¹ powy¿szej tezy mo¿na znaleźæ przygl¹daj¹c siê
prowadzonej pracy z m³odzie¿¹.
Poni¿ej prezentujemy wybrane informacje na temat debat oxfordzkich, które byæ mo¿e stan¹ siê punktem programu
Waszej wymiany m³odzie¿y. Debata oxfordzka to nie³atwa forma pracy, dlatego warto zapoznaæ siê z poni¿szymi
wskazówkami, a w razie potrzeby korzystaæ z pomocy osób, które dobrze znaj¹ ten sposób prowadzenia
dyskusji.
Kilka s³ów o historii debatowania
Debaty publiczne maj¹ d³ug¹ historiê. Retoryka stanowi³a wa¿ny element przygotowania do udzia³u w ¿yciu
publicznym ju¿ w staro¿ytnej Grecji i Rzymie. Wspó³czesne normy debatowania publicznego ukszta³towa³y siê
jednak przede wszystkim w Anglii, dziêki brytyjskiej tradycji parlamentarnej. Elitarne szko³y, jak i uniwersytety
XVIII i XIX-wiecznej Anglii promowa³y debaty jako świetne przygotowanie do przysz³ego wystêpowania w roli
parlamentarzystów.
Formalne procedury i zasady sztuki debatowania wywodz¹ siê z tradycji londyñskiej Izby Gmin. Do najistotniejszych
nale¿y jasny podzia³ uczestników na dwie strony: stronê rz¹dow¹ i opozycyjn¹. Ten prosty, dwubiegowy uk³ad nie
tylko wzmacnia dramaturgiê debaty, ale tak¿e u³atwia jej śledzenie.
30
09
>>> Raport
33
opisy zajêæ
„Z ewaluacji”: Moje wra¿enia z debaty oksfordzkiej (œrednia – 8,99)
Opinie by³y bardzo ró¿norodne. Przewa¿a³a wysoko ocena, typu: „super”, „fajnie”, „œwietnie”,
„przydatne jako metoda”, ale zdarzy³a siê te¿ raz opinia „tania farsa”.
Uznano debatê za „próbê, która pokazuje, ¿e nie wystarczy mieæ racjê, lecz trzeba j¹ jeszcze
umieæ obroniæ”. Podkreœlano w opiniach, ¿e wa¿ne w tej metodzie jest to, ¿e mo¿na niezbyt
powa¿nie potraktowaæ tematy, których czêsto siê boimy. Formê uznano za bardzo ciekaw¹.
Zasady:
nie opieramy siê na w³asnych pogl¹dach - kierujemy siê argumentacj¹ merytoryczn¹, g³osujemy na
lepiej uargumentowan¹, trafniej przedstawion¹ tezê;
mówcy przedstawiaj¹ swoje stanowisko, rozwijaj¹ argumentacjê wynikaj¹c¹ z opracowanej strategii
grupy i ewentualnie ripostuj¹ argumenty strony przeciwnej;
struktura wypowiedzi: na wstêpie zapowiadamy, co chcemy powiedzieæ, potem TO mówimy,
a w podsumowaniu przypominamy, co powiedzieliśmy;
unikamy inwektyw, sformu³owañ obraźliwych;
Na podstawie broszury „O sztuce debatowania” Rafa³a Pankowskiego.
32
Ustawienie sali do debaty oksfordzkiej
Marsza³ek Sekretarz
Mówcyopozycji
PublicznoϾ
Bagno
Mówcypropozycji
PublicznoϾ
>>> Raport
Dostarczono potwierdzenia uczestnictwa wszystkich organizacji partnerskich (czêśæ III wniosku tzw. porozumienie
partnerskie). Poprawnie wype³nione przez reprezentanta grupy partnerskiej musi zawieraæ oryginalny podpis
koordynatora, tytu³ projektu i nazwê grupy;
Dane zawarte we wniosku s¹ pe³ne, wszystkie obowi¹zkowe pola s¹ wype³nione; Za³¹czono podpisane
Oświadczenie;
Wnioskodawca jest organizacj¹ „non-profit”
Organizacja wnioskuj¹ca nie zalega z rozliczeniami projektów w Programie M³odzie¿;
Projekt jest projektem wymiany m³odzie¿y w myśl idei i zasad Programu M³odzie¿, tzn.: projekt nie ma charakteru
statutowego spotkania organizacji, podró¿y turystycznej czy wakacyjnej, kursu jêzykowego, wymiany klas
szkolnych, akademickiego wyjazdu studyjnego, tournee, zawodów, obozu z programem pracy, wydarzenia
/ zajêcia kulturalnego (które same odrêbnie nie mog¹ stanowiæ przedmiotu projektu, a mog¹ byæ finansowane
tylko wtedy, gdy bêd¹ stanowiæ uzupe³nienie tematycznych, pedagogicznych i metodologicznych komponentów
wymiany m³odzie¿y);
Kryteria jakościowe?
Oto elementy projektu, które podlegaj¹ ocenie merytorycznej:
Zaanga¿owanie m³odzie¿y w projekt – koordynator projektu nie dzia³a dla m³odzie¿y, tylko z m³odzie¿¹;
Wspó³praca z partnerami – projekt jest efektem wspó³pracy partnerskiej;
Cele, jak i temat projektu s¹ jasno określone;
Dzia³ania i formy realizacji odpowiadaj¹ stawianym celom i tematowi;
Metodyka pracy odpowiada za³o¿eniom tzw. „edukacji nieformalnej”;
Edukacja miêdzykulturowa jest uwzglêdniona na etapie przygotowañ i dzia³añ
Wymiar lokalny projektu – projekt jest otwarty na spo³ecznośæ lokaln¹;
Zaplanowano ewaluacjê dzia³añ wymiany i ca³ego projektu.
Zdarza siê, ¿e projekt prezentuje siê bardzo dobrze, jest metodologicznie poprawny, ma tylko jedn¹ wadê: zosta³
przygotowany bez udzia³u m³odzie¿y, która bêdzie dopiero wybrana po przyznaniu środków. Taka sytuacja niestety
dyskwalifikuje go – nie spe³nione jest za³o¿enie o anga¿owaniu uczestników w proces tworzenia projektu.
35
opisy zajêæ
N a j c z ê ś c i e j p o p e ³ n i a n e b ³ ê d yw e w n i o s k a c h
Przy okazji ró¿nych spotkañ pracownicy Narodowej Agencji s¹ pytani o to, czym jest dobry wniosek, jakich b³êdów
nale¿y unikaæ, jakie s¹ najczêściej spotykane. Czêśæ zajêæ poświêciliśmy i temu tematowi. Poni¿ej prezentujemy
zestawienie wraz z komentarzem kryteriów formalnych i jakościowych. Kryteria formalne to te, które ka¿dy
projekt bezwzglêdnie musi spe³niæ, aby jego opisowa czêśæ by³a oceniona. Dopiero potem podejmowane s¹
decyzje o wspieraniu lub odrzuceniu prezentowanego projektu. Najczêściej pope³niane b³êdy – wynikaj¹ w³aśnie
z nieprzestrzegania kryteriów.
Warto pamiêtaæ!
formularz wniosku na wymianê m³odzie¿y jest miejscem opisu planowanej pracy w ramach projektu.
Je¿eli dobrze przygotowaliście projekt, wniosek i zawarte w nim pytania nie bêd¹ dla Was problemem.
We wniosku nale¿y odpowiadaæ na pytania. Pisz treściwie, bez nadu¿ywania s³ów i opisuj dzia³ania
projektu a nie sprawy z nim luźno zwi¹zane (sytuacja ekologiczna kraju, konsekwencje globalizacji lub
sytuacje m³odzie¿y w Europie)
Oceniaj¹cy wie tyle o projekcie, ile jest napisane we wniosku.
Nie wszystkie dzia³ania, które s¹ dobre mog¹ byæ realizowane w ramach Programu M³odzie¿.
Kryteria formalne:
Wniosek wp³yn¹³ w wymaganym terminie – liczy siê data stempla pocztowego;
Dobór krajów partnerskich jest zgodny z zasadami Programu M³odzie¿ (wykaz Krajów Programu znajdziecie na
stronie www.mlodziez.org.pl);
Terminy realizacji projektu i dzia³añ s¹ zgodne z przyjêtymi zasadami – nale¿y pamiêtaæ, ¿e projekt wymiany
m³odzie¿y mo¿e rozpocz¹æ siê wraz z przygotowaniem po 3 miesi¹cach od daty terminu sk³adania wniosków (data
ta jest równie¿ dniem rozpoczêcia obowi¹zywania przysz³ej umowy finansowej, co oznacza równie¿ mo¿liwośæ
ponoszenia kosztów projektu);
Wniosek musi byæ z³o¿ony na aktualnym i w³aściwym formularzu;
Liczba uczestników i struktura grup jest zgodna z zasadami Programu;
Liczba opiekunów jest zgodna z przepisami prawa krajowego;
34
10
>>> Raport
37
opisy zajêæ
M o ¿ l i w o ś c i s z k o l e n i o w ew r a m a c h P r o g r a m u M ³ o d z i e ¿
Jako ostatni element programu przygotowaliśmy prezentacjê nt mo¿liwości szkoleniowych w Programie
M³odzie¿. Prezentacja pokazywa³a nie tylko ró¿norodnośæ dzia³añ podejmowanych na poziomie krajowym oraz
miêdzynarodowym, ale równie¿ wskazywa³a na inne narzêdzia, z których warto korzystaæ.
Poni¿ej przedstawiamy najwa¿niejsze informacje:
Strona Programu M³odzie¿, dzia³ „zaproszenia” – aktualna baza szkoleñ krajowych
i miêdzynarodowych dla osób pracuj¹cych z m³odzie¿¹. Oferta obejmuje szkolenia dla osób
korzystaj¹cych z ka¿dej akcji Programu. Warto zwróciæ uwagê na szkolenia miêdzynarodowe
organizowane we wspó³pracy z sieci¹ SALTO – w przypadku wymiany m³odzie¿y jest to
szkolenie Bitrimulti skierowane do osób bez doświadczenia w realizacji projektów. Dla
doświadczonych pracowników m³odzie¿owych proponowane s¹ szkolenia tematyczne.
Krajowe dzia³ania szkoleniowe Narodowej Agencji dotycz¹ce podnoszenia jakości wymiany
m³odzie¿y to:
Szkolenie „Wymiana m³odzie¿y dla pocz¹tkuj¹cych”
Szkolenia tematyczne dla bardziej doświadczonych koordynatorów projektów
Spotkania po Komitecie Selekcyjnym dla koordynatorów zatwierdzonych projektów
Kalendarz szkoleñ dostêpny jest na stronie internetowej w zak³adce poświêconej
wymianie m³odzie¿y.
www.mlodziez.org.pl
Europejska strona Programu M³ODZIE¯Zapraszamy na stronê Programu M³odzie¿ Komisji Europejskiej. Znajdziecie tu m.in. linki
prowadz¹ce do Narodowych Agencji, które odpowiadaj¹ za realizacjê Programu M³odzie¿
w ró¿nych krajach europejskich.
http://www.europa.eu.int/comm/education/youth.html
Europejski Portal M³odzie¿owyInformacje, aktualności i miejsce na dyskusjê – strona stworzona przez Komisjê Europejsk¹
z myśl¹ o m³odych ludziach w ca³ej Europie (tak¿e po polsku!)
http://europa.eu.int/youth/
11Przygotowywany projekt musi wynikaæ z zainteresowañ i zaanga¿owania obu lub wiêcej grup partnerskich.
W Programie M³odzie¿ nie s¹ wspierane atrakcyjne wizyty m³odzie¿y z zagranicy przygotowane wy³¹cznie
przez stronê goszcz¹c¹. Tworzeniu dobrego partnerstwa pomaga wykorzystywanie mo¿liwości jakie daje „wizyta
przygotowawcza” – jedno z dzia³añ Akcji 5.
Dzia³ania wymiany m³odzie¿y powinny opieraæ siê na formach aktywnych, stwarzaj¹c¹ mo¿liwośæ uczenia siê
poprzez dzia³ania – warsztaty, gry symulacyjne – to w³aśnie takie formy zajêæ. Wyk³ady i prezentacje nie s¹ zbyt
aktywnymi formami uczenia siê, dlatego nie powinny zajmowaæ zbyt wiele czasu w programie wymiany. Przy
omawianiu niektórych tematów warto wykorzystaæ prezentacjê jako wprowadzenie.
Zwiedzanie, wycieczki... – trzeba pamiêtaæ, ¿e Program M³odzie¿ wspiera dzia³ania edukacyjne. Warto pokazaæ
okolicê, wybraæ siê na wycieczkê – nie mog¹ to byæ jednak dzia³ania dominuj¹ce harmonogram i nie zwi¹zane
z tematem.
Przed z³o¿eniem wniosku sprawdźcie: Czy za³¹czyliście do wniosku statut organizacji?
Czy za³¹czyliście do wniosku aktualny (wystawiony nie wcześniej ni¿ 3 miesi¹ce przed terminem
sk³adania wniosków do Programu M³odzie¿) wyci¹g z KRS-u? W przypadku innych podmiotów
wspieraj¹cych (gmina, szko³a, Rada Rodziców) prosimy o przes³anie kopii dokumentów określaj¹cych
osoby upowa¿nione do podpisywania umów (reprezentacja jednoosobowa czy ³¹czna) oraz nazwiska
osób uprawnionych do podpisywania kontraktów.
Czy za³¹czyliście podpisane ‘Oświadczenie”
36
>>> Raport
E w a l u a c j aI I I S p o t k a n i a L i d e r ó w W y m i a n M ³ o d z i e ¿ o w y c h
W spotkaniu liderów m³odzie¿owych uczestniczy³o 38 osób. Wszyscy oddali ankiety. Wśród uczestników byli
zarówno tacy, którzy mieli ju¿ za sob¹ dośæ du¿e doświadczenie w organizacji wymian miêdzynarodowych,
jak te¿ i tacy, którzy dopiero planuj¹ realizacjê tego typu projektów. By³o te¿ kilka osób, które z³o¿y³y wnioski
o dofinansowanie imprez w ramach Akcji 1, ale (równie¿ z przyczyn formalnych) wnioski te zosta³y odrzucone. Taki
dobór uczestników zapewnia³ wiêkszy przekrój wiedzy, umiejêtności i doświadczeñ. Staraliśmy siê tak opracowaæ
pytania, aby uzyskane odpowiedzi by³y wskazówk¹ na przysz³ośæ nie tylko jak organizowaæ kolejne spotkania,
ale przede wszystkim, które zagadnienia okaza³y siê najpotrzebniejsze i najciekawsze dla uczestników i o czym
chcieliby rozmawiaæ na kolejnych warsztatach.
Ogólna ocena spotkania by³a dośæ wysoka. Szczególnie ciesz¹ wysokie oceny za prowadzenie i organizacjê
spotkania. Do obliczania średniej wartości dla danego pytania nie by³y brane te odpowiedzi, w których nie
zaznaczono ¿adnej wartości.
12
39
opisy zajêæ
Support for Advanced Learning and Training OpportunitiesSieæ SALTO – sieæ 8 ośrodków wspieraj¹cych Program M³odzie¿ we wspó³pracy z określonymi
regionami (Europa Wschodnia i Kauzkaz, Europa Po³udniowo – Wschodnia, Euro Med.) oraz
oferuj¹cych wsparcie tematyczne (np. ró¿norodnośæ kulturowa, w³¹czanie w dzia³ania
Programu m³odzie¿y z mniejszymi szansami, Inicjatywy M³odzie¿owe)
http://www.salto-youth.net
training-youth.netW tej witrynie, prowadzonej w ramach Partnerskiej wspó³pracy Rady Europy i Komisji
Europejskiej w zakresie szkolenia i problematyki m³odzie¿owej, zamieszczono w wersji on-line
wszystkie pakiety szkoleniowe, jak równie¿ szereg sprawozdañ, magazyn trenerów „Coyote”
oraz wszelkie informacje o mo¿liwościach podnoszenia umiejêtności.
http://www.training-youth.net/
Coyote to magazyn publikowany dwa razy w roku. Jego grup¹ docelow¹ s¹ trenerzy i liderzy
organizacji m³odzie¿owych. Zawiera artyku³y doświadczonych pracowników m³odzie¿owych
oraz specjalistów o tematyce szkoleniowej na poziomie europejskim.
http://www.training-youth.net/site/publications/coyote.htm
Pakiety szkoleniowePakiety szkoleniowe (training kits) poświêcone pracy z m³odzie¿¹ (m.in. Zarz¹dzanie
organizacj¹, Zarz¹dzanie projektem, Wolontariat miêdzynarodowy, Integracja spo³eczna,
Edukacja miêdzykulturowa.), w ró¿nych jêzykach (dostêpne równie¿ po polsku).
http://www.training-youth.net/site/publications/tkits/tkits.htm
38
>>> Raport
41
opisy zajêæ
Oceñ swoje dotychczasowe doświadczenie w realizacji wymian m³odzie¿owych. (średnia – 4,43)
Dziêki temu pytaniu mogliśmy siê lepiej zorientowaæ jakie by³y praktyczne umiejêtności uczestników w realizacji
projektów. Odpowiedzi wskazywa³y, ¿e doświadczenie w realizacji wymian by³o średnie - ani jedna osoba nie
wskaza³a wartości maksymalnej (10 pkt), nie by³o te¿ osób, które oceni³yby swoje doświadczenia jako zerowe
(6 osób oceni³o na 1 pkt).
ocena rozk³adu czasowego zajêæ (średnia – 8,23)
Rozk³ad zajêæ oceniono jako bardzo trafiony. Przerwy i godziny pracy czy posi³ku ustawione by³y zgodnie
z oczekiwaniami uczestników. Wiele osób podkreśla³o, i¿ rozk³ad czasowy zajêæ nie powodowa³ rozluźnienia
atmosfery podczas spotkania.
Powtarza³y siê kilkakrotnie opinie, ¿e by³o za ma³o ruchu, brak czasu wolnego. By³y te¿ opinie, ¿e przy tak napiêtym
programie nie by³o czasu na indywidualne kontakty. Zwrócono uwagê, i¿ program by³ bardzo na³adowany, ale te¿
od razu dopisano, ¿e tego w³aśnie nale¿y spodziewaæ siê po szkoleniu.
Wyraźnie jednak przewa¿a³a opinia, ¿e rozk³ad zajêæ zosta³ dobrany optymalnie. „Brak czasu na nudê”.
By³y opinie, ¿e zajêcia o godzinie 20 i 21 (np. debata i warsztaty) to zdecydowanie za późno.
Jakie tematy warsztatów chcia³byś poruszyæ na kolejnych spotkaniach? Np.
Zarz¹dzanie grup¹ (g³ównie m³odzie¿y)
Motywowanie m³odzie¿y
Nowe metody pracy na wymianach
Jak ratowaæ sytuacjê, gdy atmosfera w grupie „siada”, zarz¹dzanie w sytuacjach kryzysowych
Praca z m³odzie¿¹ defaworyzowan¹, w³¹czanie jej w ¿ycie spo³eczne
Warsztat z grami integracyjnymi
Budowanie autorytetu
Problemy komunikacji
40
Pytania dotycz¹ce zajêæ merytorycznych odnosi³y siê do ich przydatności, nie do sposobu prowadzenia.
Poni¿ej zamieszczamy graficzne przedstawienie wyników ewaluacji oraz wybrane pytania ewaluacji z komentarzem,
nie ujête wcześniej w raporcie pod opisami zajêæ.
œrednie wartoœci
moje doœwiadczenia
postêp w znajomoœci programu
prezentacja “Edukacja formalna i nieformalna”
prezentacja “Akcja 1”
Warsztat “ICL cz.1”
Warsztat “Zarz¹dzanie projektem”
Warsztat “Aspekty finansowe
A1”
Warsztat “ICL cz.2 - gra symulacyjna”
LSD
debata oksfordzka
proporcja teorii do praktyki
organizacja szkolenia
rozk³ad czasowy zajêæ
info przed szkoleniem
kompetencja prowadz¹cych
atmosfera
10
8
6
4
2
0
>>> Raport
Kujawsko-Pomorski Ośrodek RegionalnyUl. Piecewska 9
80-288 Gdañsk
tel.: 0 501 102 300
email: biuro@gdansk.mlodziez.org.pl
Stowarzyszenie Towarzystwo AMICUSAul. Lipowa 14
15-427 Bia³ystok
tel.: (0-85) 653-77-53
email: biuro@bialystok.mlodziez.org.pl
Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy DEBRZNO
ul. Ogrodowa 26
77-310 Debrzno
tel.: (0-59) 833-71-49
email: biuro@debrzno.mlodziez.org.pl
43
P u n k t y I n f o r m a c y j n e P r o g r a m u M ³ O D Z I E ¯
Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion „Sprewa-Nysa-Bóbr“Ul. Piastowska 18
66-620 Gubin
tel.: (0-68) 359 50 82
email: biuro@gubin.mlodziez.org.pl
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej- Opolskie Centrum Demokracji LokalnejUl. Krakowska 51 IIIp
45-018 Opole
tel.:( 0-77) 453 68 25
email: biuro@opole.mlodziez.org.pl
adresy
OlsztynGdynia
Suwa³ki
Bia³ystokSzczecin
Lublin
Mielec
Kraków
Gubin
Debrzno
Kielce
Katowice
Wroc³aw
Zielona Góra
Poznañ
Opole
£ódŸKujawsko - Pomorskie (Bydgoszcz, Toruñ)Centrum Kszta³cenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli
ul. Wyspiañskiego 6
39-300 Mielec
tel.: (0-17) 788-5193
email: biuro@mielec.mlodziez.org.pl
Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnychul. Parkowa 1
10-233 Olsztyn
tel.: (0-89) 526 95 94 (wew. 35 DS, 46)
email: biuro@olsztyn.mlodziez.org.pl
Stowarzyszenie „Jeden Świat” ul. Krasiñskiego 3A /1
60-830 Poznañ
tel.: (0-61) 84-84-337/8
email: biuro@poznan.mlodziez.org.pl
Fundacja Rozwoju Przedsiêbiorczościul. Kościuszki 62
16-400 Suwa³ki
tel./fax.: (0-87) 5651386
email: biuro@suwalki.mlodziez.org.pl
Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczeciñskiegoul. Wojska Polskiego 65
70-478 Szczecin
ul. Garncarska 5
70-377 Szczecin
tel.: (0-91) 432-82-81
email: biuro@szczecin.mlodziez.org.pl
Dom Spotkañ im. Angelusa Silesiusaul. Wincentego Stysia 16a
53-526 Wroc³aw
tel.: (0-71) 338-0793
email: biuro@wroclaw.mlodziez.org.pl
M³odzie¿owy Dom Kultury „Dom Harcerza”Dzika 6
65-036 Zielona Góra
tel: (0-68) 327 18 92
email: biuro@zielonagora.mlodziez.org.pl
Centrum Wspó³pracy M³odzie¿yul.Tatrzañska 35
81-313 Gdynia
tel.: (0-58) 620-34-10
email: biuro@gdynia.mlodziez.org.pl
Polskie Forum Edukacji Europejskiejul. Sokolska 10a/4
40-086 Katowice
tel.: (0-32) 251-40-99
email: biuro@katowice.mlodziez.org.pl
Świêtokrzyskie Centrum Fundacji Rozwoju Demokracji LokalnejUl. Bodzentyñska 44a
25-308 Kielce
tel.: (0-41) 343 00 38
email: biuro@kielce.mlodziez.org.pl
Centrum M³odzie¿y im. dr H. Jordanaul. Basztowa 5
31-134 Kraków
tel.: (0-12) 422-52-44
email: biuro@krakow.mlodziez.org.pl
Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Spo³ecznych ASOCJACJE ul. Królewska 17 pok. 8
20-109 Lublin
tel.: (0-81) 759-62-30
email: biuro@lublin.mlodziez.org.pl
Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich “OPUS”Plac Wolności 2
91-415 £ódź
tel.: (0-42) 632 22 50
email: biuro@lodz.mlodziez.org.pl
42
O ś r o d k i R e g i o n a l n eP r o g r a m u M £ O D Z I E ¯
>>> Raport
I N F O R M A C J A E U R O P E J S K A D L A M £ O D Z I E ¯ Y
Eurodesk to europejski program informacyjny dla m³odzie¿y i osób pracuj¹cych z m³odzie¿¹ – pedagogów, pracowników instytucji i organizacji m³odzie¿owych. Funkcjonuje w 28 pañstwach europejskich.
EURODESK to: b³yskawiczna informacja
zawsze aktualne dane
³atwy kontakt
Jeśli: potrzebna Ci wiedza na temat jednego z krajów europejskich
poszukujesz informacji o szkoleniach i mo¿liwościach zdobywania funduszy w Polsce i w Europie
chcesz nawi¹zaæ kontakt z rówieśnikami lub organizacjami z zagranicy
szukasz partnerów do projektu
organizujesz seminarium, szkolenie lub konferencjê i zaprosiæ na nie m³odzie¿ z zagranicy
lub potrzebujesz pomocy w innej sprawie zwi¹zanej z edukacj¹, Europ¹ lub dzia³alności¹ m³odzie¿ow¹
SKONTAKTUJ SIÊ Z NAMI !
Przyjdź do siedziby Eurodesk Polska w Warszawie
lub jednego z Regionalnych Punktów Informacyjnych Eurodesku,
zadzwoñ pod numer 801 134 001 lub wyślij e-mail: eurodesk@eurodesk.pl
www.eurodesk.pl