wer. 13with modi˝cations Wojciech Myszka 2020-01-27 16:20 ... · 1.Istotą autorskich praw...

Post on 14-Aug-2020

4 views 0 download

Transcript of wer. 13with modi˝cations Wojciech Myszka 2020-01-27 16:20 ... · 1.Istotą autorskich praw...

Prawo autorskie w pigułcewer. 13 with modifications

Wojciech Myszka

2020-01-27 16:20:18 +0100

Prawo autorskieI Prawo autorskie [5], w odróżnieniu od innych praw reguluje nie wąski wycinekrzeczywistości, ale praktycznie całość relacji komunikacyjnych między ludźmi.

I Każdy e-mail, rozmowa telefoniczna, czat, wpis na stronie internetowej regulowanyjest prawem autorskim.I Do czasów internetu wszystko co prywatne było dozwolone, tylko wystąpienia

publiczne były regulowane prawem, ale to wydawcamusiał się tym przejmować.„Zwykli ludzie” nie mieli możliwości technicznych (ale też i formalnych) dopublikowania.I W internecie każdy z nas może być (bardzo często jest) Autorem i Wydawcą.I osobiście jest zobowiązany do przestrzegania prawa autorskiego.

Prawo autorskieI Prawo autorskie [5], w odróżnieniu od innych praw reguluje nie wąski wycinekrzeczywistości, ale praktycznie całość relacji komunikacyjnych między ludźmi.I Każdy e-mail, rozmowa telefoniczna, czat, wpis na stronie internetowej regulowanyjest prawem autorskim.

I Do czasów internetu wszystko co prywatne było dozwolone, tylko wystąpieniapubliczne były regulowane prawem, ale to wydawcamusiał się tym przejmować.„Zwykli ludzie” nie mieli możliwości technicznych (ale też i formalnych) dopublikowania.

I W internecie każdy z nas może być (bardzo często jest) Autorem i Wydawcą.I osobiście jest zobowiązany do przestrzegania prawa autorskiego.

Prawo autorskieI Prawo autorskie [5], w odróżnieniu od innych praw reguluje nie wąski wycinekrzeczywistości, ale praktycznie całość relacji komunikacyjnych między ludźmi.I Każdy e-mail, rozmowa telefoniczna, czat, wpis na stronie internetowej regulowanyjest prawem autorskim.I Do czasów internetu wszystko co prywatne było dozwolone, tylko wystąpienia

publiczne były regulowane prawem, ale to wydawcamusiał się tym przejmować.„Zwykli ludzie” nie mieli możliwości technicznych (ale też i formalnych) dopublikowania.

I W internecie każdy z nas może być (bardzo często jest) Autorem i Wydawcą.I osobiście jest zobowiązany do przestrzegania prawa autorskiego.

Prawo autorskieI Prawo autorskie [5], w odróżnieniu od innych praw reguluje nie wąski wycinekrzeczywistości, ale praktycznie całość relacji komunikacyjnych między ludźmi.I Każdy e-mail, rozmowa telefoniczna, czat, wpis na stronie internetowej regulowanyjest prawem autorskim.I Do czasów internetu wszystko co prywatne było dozwolone, tylko wystąpienia

publiczne były regulowane prawem, ale to wydawcamusiał się tym przejmować.„Zwykli ludzie” nie mieli możliwości technicznych (ale też i formalnych) dopublikowania.I W internecie każdy z nas może być (bardzo często jest) Autorem i Wydawcą.I osobiście jest zobowiązany do przestrzegania prawa autorskiego.

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.

I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;

3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;

4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;

5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;

6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;

8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

9. audiowizualne (w tym filmowe).

UtwórI Utwór to podstawowe pojęcie prawa autorskiego.I Utwór to: każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,

ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobuwyrażenia [5]. W szczególności:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie,publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);2. plastyczne;3. fotograficzne;4. lutnicze;5. wzornictwa przemysłowego;6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;7. muzyczne i słowno-muzyczne;8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;9. audiowizualne (w tym filmowe).

Utwory, cd

I Utwor musi mieć formę „ustaloną”.I Nie podlegają ochronie niezrealizowane pomysły.I Podlega ochronie indywidualne dzieło i co to znaczy „indywidualne”.

Co utworem nie jest?I akty normatywne (ustawy lub ich projekty),I dokumenty urzędowe,I urzędowe materiały, znaki lub symbole,I opublikowane opisy patentowe lub ochronne,I proste informacje prasowe.

Prawo autorskie nie chroni ponadto:I idei,I odkryć,I procedur,I metod i zasad działania, orazI koncepcji matematycznych.

Pytania

1. Czy grafika istniejąca wyłącznie w formie cyfrowej może być utworem?Forma nie ma znaczenia!2. Czy programy komputerowe są utworami? TAK3. Czy jeśli fotografia dostępna w internecie nie ma oznaczenia© nie podlegaochronie prawnoautorskiej? Brak znaczka© nie ma znaczenia.

Kto jest twórcą II To, czy stajemy się twórcą nie zależy od naszej woli.I Twórcą może być jedynie osoba fizyczna.

Prawo autorskie definiujeI autor— posiada pełne prawo do dysponowania utworem;I współautor— dzieło powstaje wspólnym wysiłkiem kilku osób;I uprawniony inny niż twórca— prawa do utworu zdobył w drodze umowyalbo dziedziczenia (prawa do tworzonego przez pracownika programukomputerowego przechodzą na rzecz pracodawcy;I licencjobiorca— osoba, której uprawniony zezwolił na korzystanie z dzieła;I każdy—może korzystać z utworu w ramach dozwolonego użytku;I twórca utworu zależnego— posiada prawo do stworzeniai rozpowszechniania utworu zależnego z utworu oryginalnego;I inne podmioty praw pokrewnych — Artysta wykonawca, producentfonogramu/wideogramu, nadawca. . .

Pytania

1. Kiedy twórca nie jest podmiotem praw majątkowych?I Gdy je przeniesie na inną osobę (umowa pisemna).I Gdy dzieło powstanie w ramach umowy o pracę — może okazać się, żepracodawca ma prawa majątkowe.I W przypadku tworzenia programów komputerowych w ramach umowy o pracę— całość praw majątkowych należy do pracodawcy.

2. Czy przysługują mi prawa autorskie do mojej pracy magisterskiej? — Tak.Uczelnia zachowuje prawo pierwszeństwa jej opublikowania.

Prawa twórców1. Prawa osobiste.

I niezbywalne; można wydawnictwu przekazać wyłączność do dysponowaniadziełem, ale będzie miało obowiązek oznaczać je nazwiskiem autora.I nieograniczone w czasie;I umożliwiają rozpoznanie utworu

2. Prawa majątkowe.I dotyczą dysponowania utworem i zarabiania;I dają prawo kontroli nad korzystaniem;I ograniczone w czasie (do 70 lat po śmierci autora);I można je przenieść w ramach umowy lub spadku;I można udzielić licencji.

Autorskie prawa osobiste1. Każdy twórca ma prawo do autorstwa czyli uznania przez każdego jego relacjiz utworem.2. Prawo oznaczenia utworu swoim imieniem lub przyjętym pseudonimem lubudostępnienia dzieła anonimowo.

I plagiat to przypisanie sobie autorstwa utworu cudzego — narusza autorskieprawa osobiste.I niepodpisanie utworu nazwiskiem (pseudonimem) również narusza prawa.

3. Twórca posiada wyłączne prawo do podjęcia decyzji o pierwszymudostępnieniu swojego dzieła publicznie. Nie wolno rozpowszechniać dzieławbrew woli autora.

4. Prawo do integralności. Nie można dokonywać zmian.Celem ochrony jest poszanowanie godności osobistej twórcy.

Pytania1. Czy jako autor mam prawo do zachowania anonimowości? Tak, ale rodzi towiele problemów.2. Czy mogę sprzedać prawo do bycia oznaczonym jako autor utworu? Nie,zatem, teoretycznie, nie można w Polsce wykonywać zawodu ghostwritera.3. Czy mogę zgodnie z prawem zlecić napisanie pracy naukowej, którąprzedstawię jako własną? Nie. Autorskie prawa osobiste wymagają podaniaprawidłowych informacji o autorze. Również podawanie się za autora dziełaanonimowego jest naruszeniem prawa.

Autorskie prawa majątkowe I1. Istotą autorskich praw majątkowych jest przyznanie ich posiadaczowimonopolu na korzystanie z utworów.2. Monopol ten jest ograniczony: dzięki przepisom o dozwolonym użytku każdyz nas ma prawo z utworu korzystać w pewnym zakresie bez uzyskiwaniazgody posiadacza praw majątkowych, pewne wykorzystania takiej zgodywymagają. . .3. Korzystanie z utworu to:

I przeczytanie książki,I obejrzenie filmu,I wysłuchanie koncertu,I odtworzenie płyty. . .

i nie podlega kontroli i ograniczeniu posiadacza praw majątkowych4. Zwielokrotnianie, modyfikacja lub rozpowszechnianie:

Autorskie prawa majątkowe III kserowanie książki,I cytowanieI nagrywanie audycji radiowych lub telewizyjnychI udostępnianie w internecie filmów czy zdjęćI publikacja tłumaczeniaI odtworzenie piosenki w radiu.

może wymagać zgody właściciela praw i wypłaty wynagrodzenia na jegorzecz; niektóre działania będą zawsze legalne.5. Majątkowe prawa autorskie są ograniczone w czasie. Standardowo 70 lat oddaty śmierci autora. W przypadku utworów anonimowych ochrona trwa 70lat od pierwszego opublikowania utworu. W przypadku filmów okres ochronyliczy się od daty śmierci najpóźniej zmarłego: głównego reżysera, autorascenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki6. Okres liczy się od ostatniego dnia roku kalendarzowego w którym zmarł autor.

Autorskie prawa majątkowe III

7. Trzeba pamiętać również o prawach pokrewnych: prawach producentów,wykonawców czy wydawców (pierwsze wydanie utworów z domenypublicznej). Czas ich trwania to 25 do 50 lat od daty pierwszegorozpowszechnienia.

Trochę historii1. Po raz pierwszy określono zasadę, że ochrona prawna utworu powinna trwaćprzez ograniczony czas sformułowano w roku 1710 (Statut Anny). Okresochrony wynosił 14 lat od daty pierwszej publikacji.2. Później okres ochrony przedłużano wielokrotnie. Konwencja Berneńskaokreśliła go na 50 lat od śmierci Autora (Polska ratyfikowała ją w roku 1928).3. Każde Państwo ma swoje prawa w tym zakresie i obecnie nie spotyka sięochrony krótszej niż czas życia Autora+ 25 lat po jego śmierci.4. W Stanach Zjednoczonych, od 1998 roku ochrona wynosi 100 lat po śmiercitwórcy (prawo Myszki Miki).5. Najdłuższy okres ochrony wynosi 150 lat po śmierci twórcy —Meksyk od2003 roku.

Pytania

1. Czy Twórca może zrezygnować z tak restrykcyjnych zasad? — Tak. Musistosować jedną z wolnych licencji.2. Czy autorskie prawa majątkowe podlegają dziedziczeniu? — Tak.

Własność przedmiotu a prawa autorskie1. W świecie „analogowym” najczęściej kojarzymy informację z jej nośnikiem: Książka,płyta‚. . .2. Kupując książkę stajemy się właścicielem pewnej ilości papieru (i tektury użytej nawykonanie okładek). Nie stajemy się właścicielem treści książki. Prawa wyłączne posiadaktoś inny.3. Wszystko to co chcemy zrobić z książką przedmiotem objęte jest dozwolonym użytkiem:

I możemy ją przeczytać,I możemy pożyczyć,I możemy odsprzedać na aukcji,I możemy zniszczyć.

4. Nie możemy treści książki zdigitalizować i udostępnić w internecie.5. Nie możemy tylko na bazując na fakcie, że kupiliśmy książkę nakręcić filmu opartego na jejtreści.6. Aby kopiować dzieło — musimy nabyć autorskie prawa majątkowe.

Domena publiczna1. Już prawo rzymskie znało kategorię rzeczy, których nie można posiadać na

własność (powietrze?)2. Domena publiczna to zasób utworów, które nie są objęte prawem autorskim.3. Brak ograniczeń wynikających z autorskich praw wyjątkowych pozwala nacałkowitą dowolność w rozpowszechnianiu i adaptacji utworów tam sięznajdujących.4. Utwory zależne zbudowane w oparciu o oryginały podlegają normalnejochronie autorskiej.5. W polskim prawie autorskim pojęcie to nie występuje, co nie znaczy że onanie istnieje.6. Każdego roku 1 stycznia obchodzony jest Dzień Domeny Publicznej

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzie%C5%84_Domeny_Publicznej7. Nowości w domenie publicznej 2018.

Utwory osierocone1. Każde udostępnianie publiczne utworu wymaga zgody jego autora (lub aktualnychwłaścicieli praw majątkowych).2. Co zrobić, gdy nie możemy się z takimi osobami skontaktować?3. Takie dzieła nazywane są dziełami osieroconymi (orphan works).4. Status takich dzieł w prawie polskim jest nieuregulowany. W związku z możliwościąpojawienia się potencjalnych roszczeń majątkowych — pozostają takie utworyniedostępne.5. Czasami sytuacja jest taka, że żadne wydawnictwo nie jest zainteresowane odpłatnymudostępnianiem takiego dzieła: nie widzą szans na jakiekolwiek zainteresowanieodbiorców.6. Można by udostępnić takie dzieła w formie cyfrowej, ale. . .7. Wydaje się, że rozwiązanie tego problemu wymaga zrezygnowania z przeświadczenia,ze nadrzędnym celem prawa autorskiego jest obrona interesów autora na rzecz działańw interesie publicznym: jak najszerszego udostępniania dzieł kultury.

Dozwolony użytek prywatny I1. Prawo autorskie zawiera zapisy pozwalające na korzystanie z utworów naróżne sposoby bez konieczności uzyskiwania zgody uprawnionych osób.Nazywa się to dozwolonym użytkiem.2. Idea dozwolonego użytku prywatnego wywodzi się z przekonania, że niewarto tworzyć prawa, którego absolutnie nie da się wyegzekwować.3. Należy zdawać sobie sprawę, że nie wolno wszystkiego.4. Dozwolony użytek dzieli się na użytek osobisty i użytek publiczny.5. Przykłady dozwolonego użytku osobistego:

I Pobranie pliku z muzyką ze strony WWW.I Pożyczenie książki znajomemu.I Wykonanie kopi płyty CD do samochodu lub odtwarzacza MP3.I Odtwarzanie muzyki na prywatnej imprezie.I Odwiedzenie strony WWW.

Dozwolony użytek prywatny II6. Nie jest natomiast dozwolonym użytkiem umieszczenie na swoim blogu, naprzykład, zgranej zawartości naszej ulubionej płyty (chronionej prawemautorskim).7. Z jednej strony technologia ułatwia kopiowania, powielanie iupowszechnianie dzieł, z drugiej ułatwia też wszelkie próby utrudniania życialudziom.8. Warto pamiętać, że kopiowanie (na własne potrzeby) utworów objęte jestopłatami pobieranymi w formie pośredniej. Są to tak zwane opłatyreprograficzne pobierane od od producentów i importerów magnetofonów,magnetowidów, skanerów, kserokopiarek oraz czystych nośników służącychdo utrwalania bez względu na ich rzeczywiste wykorzystanie. Opłata wynosiokoło 1% ceny.Opłaty uiszczać muszą także przedsiębiorcy oferujący usługi kserograficzne(ok. 3% wpływów).

Dozwolony użytek prywatny IIIOstatecznie ciężar opłat spoczywa na użytkowniku prywatnym, korzystającymz utworu w ramach dozwolonego użytku ponieważ nałożone naprzedsiębiorców daniny wliczane są oczywiście w ceny sprzętu, czystychnośników lub usług.

9. Różnego rodzaju zabezpieczenia (DRM) służyć mają ograniczeniu możliwościużytku dozwolonego. Nie można pożyczyć książki elektronicznej.Wprowadzane są również ograniczenia na możliwość innego wykorzystaniaksiążki (na przykład read aloud— funkcja wielu czytników książekelektronicznych).10. Ograniczenia te są dosyć trudne do egzekwowania, ponieważ aby utwórodtworzyć musi być on „odbezpieczony“ i wyświetlony/przesłany dosłuchawek czy głośników. . . A skoro wszystko odbywa się na moimkomputerze: cóż stoi na przeszkodzie aby zmodyfikować jegooprogramowania?

Dozwolony użytek prywatny IV

11. Pojawiają się zatem pomysły prawnego zakazu usuwania zabezpieczeńtechnicznych.Dozwolone jest ewentualne udostępnianie zawężone do nas samych orazwąskiego kręgu znanych nam osób!

Pytania1. Czy dozwolony użytek obejmuje utwory z domeny publicznej? — Nie. Możnawykorzystywać bez ograniczeń.2. Czy w ramach dozwolonego użytku mogę ściągnąć z internetu programkomputerowy? — Nie. Prawo autorskie wyłącza tę formę użytku. Stąd bardzoczęsto wersje demonstracyjne programów. . .3. Czy korzystanie z torrentów jest legalne? Zależy co ściągamy. Sam protokółjest legalny, ale jego istotą jest to, że służy nie tylko do ściągania, ale równieżudostępniania informacji. . .

Ściąganie

Ściąganie

Ściąganie

Dozwolony użytek publiczny1. O ile użytek prywatny ograniczał się do kręgu krewnych-i-znajomych o tyleużytek publiczny zezwala na nieodpłatne korzystanie z utworównieograniczonej publiczności.2. Biblioteka wypożycza książki.3. Cytowanie fragmentu cudzej pracy we własnej.4. Wyświetlenie ekranizacji lektury na lekcji poświęconej tej lekturze.5. Publiczne wykonanie wiersza na jakiejś uroczystości szkolnej.6. Upowszechnienie w internecie zdjęcia jakiegoś pomnika.

Cytat II Prawo autorskie zezwala na przytaczanie fragmentów utworów w ramachtworzonego dzieła.I Drobny utwór można przytoczyć w całości (ale prawo nie definiuje co to jestdrobny utwór). Dłuższe utwory można cytować jedynie we fragmentach.I Zacytowanie całości dzieła musi być uzasadnione merytorycznie. (Na przykładobszerne fragmenty wierszy w czasopiśmie literackim.)I Parodia. . .I Natomiast zobowiązani jesteśmy do właściwego oznaczenia cytatu.Powinniśmy pokazać co cytujemy oraz opisać dokładnie kogo cytujemy (czylipodać źródła cytowanego dokumentu w sposób umożliwiający jednoznacznąidentyfikację utworu).I Z cytowaniami trzeba bardzo uważać, żeby nie przekroczyć cienkiej i płynnejgranicy!

Cytat II

I W szczególności bardzo trzeba uważać na zamieszczanie cudzych ilustracji.Natomiast bardzo łatwo jest uzyskać zgodę na użycie ilustracji — wystarczyuiścić ustaloną (niepodlegającą negocjacji) opłatę.

Biblioteki, archiwa, szkoły1. Prawo autorskie przewiduje nieodpłatne udostępnianie chronionychegzemplarzy utworów rzez biblioteki.2. Biblioteki mają prawo wykonywać również kopie utworów.

I biblioteka digitalizuje książkę i udostępnia ją wszystkim pracownikom uczelni wwewnętrznej sieci.I biblioteka wypożycza książkę z innej instytucji, robi kopię i wypożycza. . .

Pojawienie się książek elektronicznych doprowadziło do problemów.Standardowa licencja amazon pozwala na używanie kopii książki namaksymalnie sześciu urządzeniach. . .

Inne I1. Działalność naukowa i dydaktycznaW ramach dozwolonego użytku publicznego instytucje naukowe i oświatowemogą korzystać z już rozpowszechnionych utworów w celach dydaktycznych ido prowadzenia własnych badań.2. Prawo przedrukuPrawo pozwala na dalsze rozpowszechnianie opublikowanych już materiałówtypu sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne artykuły na tematypolityczne, gospodarcze, aktualne wypowiedzi czy fotografie reporterskie.3. Architektura, pomniki, wystawyPomniki, rzeźba, budowle są również dziełami podlegającymi ochronie.Prawo zezwala jednak nie tylko na oglądanie ich w rzeczywistości, ale równieżna utrwalanie ich wizerunku i upublicznianie go bez zezwolenia, nawet wcelach komercyjnych. Nie można ich kopiować.

Inne IIW przypadku wystaw i galerii sprawa jest nieco bardziej zagmatwania: możnaupubliczniać zdjęcia jedynie w wydawnictwach przygotowanych z myślą opromocji tych imprez. . .

4. Fotografowanie w muzeumSprawa jest bardzo skomplikowana. Większość muzeów wydało zakazyfotografowania, co zostało uznane przez nasze przepisy za niezgodne zprawem. Natomiast muzea mają prawo zakazać używania lampy błyskowej.W wielu (zagranicznych) muzeach pobierana jest specjalna opłata za prawodo fotografowania. . .

Utwory zależneUtwór zależnyOpracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka,adaptacja. . .I Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcyutworu pierwotnego (prawo zależne),I Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu latod jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłaconetwórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.I Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracjicudzym utworem.I Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworupierwotnego.

Organizacje Zbiorowego ZarządzaniaZostały wymyślone po to by:1. Udzielać licencji.2. Inkasować wynagrodzenia.3. Dzielić wynagrodzenia.4. Inkasować i dzielić opłaty od producentów i importerów kserokopiarek,skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiającychpozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworuoraz związanych z nimi czystych nośników.5. Inkasować i dzielić opłaty od posiadaczy urządzeń reprograficznychprowadzących działalność gospodarczą w zakresie zwielokrotniania utworówdla własnego użytku osobistego osób trzecich.6. Inkasować i dzielić inne wynagrodzenia i opłaty.

Pola eksploatacji

1. Każda umowa na wykorzystanie utworu musi określać pole eksploatacjiutworu:I drukI zapis magnetyczneI dźwiękowy zapis cyfrowyI publiczne wykonanieI publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niegodostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym

Przeniesienie praw majątkowych

1. Musi być dokonane w drodze umowy.2. Ewentualnie w drodze dziedziczenia.

Licencja

Licencjato po prostu sposób na udzielanie zgody na konkretne wykorzystanie utworu.W odróżnieniu od umowy przeniesienia praw, korzystając z licencji właściciel prawnie traci swoich przywilejów wynikających z autorskiego prawa majątkowego.1. W drodze umowy2. Może być wyłączna lub niewyłączna.

Wolne licencje

1. Autorem koncepcji wolnych licencji jest Richard Stallman.2. Sformułował on zasady licencjonowania na potrzeby powstającychprogramów, definiując Cztery Wolności Stallmana.

I DostępI RozpowszechnianieI AdaptacjaI Rozpowszechnianie adaptacji

3. Wolne nie musi oznaczać darmowe.

Przykłady wolnych licencji1. GNU GPL — wolne oprogramowanie2. Creative Commons

I cb Creative Commons Uznanie AutorstwaI cba Creative Commons Uznanie Autorstwa Na Tych Samych WarunkachI cbd Creative Commons Uznanie Autorstwa bez prawa do tworzeniautworów pochodnychI cbe Creative Commons Uznanie Autorstwa bez prawa do komercyjnegowykorzystaniaI . . . http://creativecommons.pl/poznaj-licencje-creative-commons/

(Za http://otwartawiedza.pl/tag/infografika/)

Lektury dodatkowe IApple patents the virtual page turn.http://mashable.com/2012/11/16/apple-page-turn-patent/.Co mogę?http://badzbardziejswiadomy.pl/prawo-a-internet/.Ministerstwo administracji i cyfryzacji.http://mac.gov.pl/dzialania/jednolity-patent-europejski-nad-czym-warto-sie-zastanowic/.Patent ’trolls cost $29bn a year’.http://www.bbc.co.uk/news/technology-18598559.Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19940240083, 1994.Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o prawie autorskim iprawach pokrewnych Dz.U. 2006 nr 90 poz. 631 http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20060900631&min=1.Co wolno ściągać: muzyka, filmy i e-booki.http://podlaska.policja.gov.pl/pg/index.php?page=1&id=18, 2010.Philippe Aigrain, Suzanne Aigrain.Dzielenie się. Kultura i gospodarka epoki internetu.Fundacja Nowoczesna Polska, 2012.http://prawokultury.pl/publikacje/Dzielenie-sie/.

Lektury dodatkowe IIJames E. Bessen, Michael J. Meurer.The direct costs from NPE disputes.SSRN eLibrary, Czerwiec 2012.http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2091210.Mel Ó Cinnéide, Paddy Nixon.Automated software evolution towards design patterns.Proceedings of the 4th International Workshop on Principles of Software Evolution, strony 162–165, Vienna, Austria, 2001. ACM.Piotr Czerniawski, Jarosław Lipszyc, Marcin Wilkowski.Pierwsza pomoc w prawie autorskim.http://prawokultury.pl/publikacje/pierwsza-pomoc/, 2012.Kuba Danecki.Przemysł praw autorskich: stulecie kłamstwa | co nas uwiera.http://conasuwiera.pl/?p=1045, Pa/xdziernik 2012.Emil Gawin.Ściąganie muzyki i filmów legalne od zawsze.http://motionfreaks.pl/teksty/artykuly/item/766-sciaganie-muzyki-i-filmow-legalne-od-zawsze, Grudzie/n 2012.Edyta Konopczyńska.Granice dozwolonegu użytku prywatnego.Centrum Cyfrowe Projekt:Polska, Warszawa, 2012.Jacek Kowalski.ZPAV ostro o kampanii społecznej ’Prawo kultury’: To zachęcanie do złodziejstwa.http://wyborcza.pl/1,75478,13112726,ZPAV_ostro_o_kampanii_spolecznej__Prawo_kultury__.html, Grudzie/n 2012.

Lektury dodatkowe IIITimothy B. Lee.Judge decries “excessive” copyright and software patent protections.http://arstechnica.com/tech-policy/2012/10/judge-decries-excessive-copyright-and-software-patent-protections/s.Lawrence Lessig.Free culture : how big media uses technology and the law to lock down culture and control creativity.Penguin Press, New York, 2004.http://www.free-culture.cc/freecontent/.Lawrence Lessig.Wolna kultura.Wdawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 2005.http://www.futrega.org/wk/.Lawrence Lessig.Remix.http://www.youtube.com/watch?v=_yC81QhR_xk, 2008.Lawrence Lessig.Remix: Making art and commerce thrive in the hybrid economy.http://archive.org/details/LawrenceLessigRemix, 2008.Lawrence Lessig, Rafał Próchniak.Remiks: Aby Sztuka I Biznes Rozkwitały W Hybrydowej Gospodarce.Cyberkultura, Internet, Społeczeństwo. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa, 2009.

Lektury dodatkowe IVKatarzyna Rybicka.Granice dozwolonego użytku prywatnego.http://conasuwiera.pl/?p=1393, Listopad 2012.Marta Skotnicka, redaktor.My, dzieci sieci: wokół manifestu.Fundacja Nowoczesna Polska, Warszawa, 2012.http://prawokultury.pl/media/entry/attach/my-dzieci-sieci-wok%C3%B3%C5%82-manifestu.pdf.Alek Tarkowski.Uczenie o dozwolonym użytku nie jest nakłanianiem do łamania prawa.http://artykuly.bibliosfera.net/2013/02/uczenie-o-dozwolonym-uzytku-nie-jest-naklanianiem-do-lamania-prawa/, Luty 2013.Daniel A. Tysver.History of software patents, from benson and diehr to state street and bilski (BitLaw).http://www.bitlaw.com/software-patent/history.html.Piotr Waglowski.O tym, że przyjęcie jednolitego patentu przez polskę wydaje się przedwczesne | prawo | VaGla.pl prawo i internet.http://prawo.vagla.pl/node/9910.Piotr Waglowski.Prawo w sieci. Zarys regulacji internetu.Helion, Gliwice, 2005.Marek Świerczyński, Marcin Wilkowski, Radosław Czajka, Jarosław Lipszyc, Piotr Czerniawski, Krzysztof Siewicz.Krótki kurs włąsności intelektualnej. Materiały dla uczelni.2017.

KolofonPrezentacja opracowana w systemie LATEX 2ε z wykorzystaniem klasy beamer orazszablonu prezentacji zgodnego z Logotypem Politechniki Wrocławskiej i złożonaczcionką Microsoft Trebuchet.Ilustracja na slajdzie tytułowym pochodzi stron WWW Prawo Kultury.Treść prezentacji opracowana na podstawie [10].Uznanie autorstwa — Na tych samych warunkach 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0)cba