Warunki rozwoju przewozów kolejowych

Andrzej MasselPodsekretarz StanuMinisterstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki MorskiejWarszawa, maj 2012 r.

■ Przewozy towarowe koleją – ponad 200 mln ton

■ Przewozy osób koleją – ok. 262 mln pasażerów

■ Dziennie uruchamianych – ok. 6 900 pociągów 3 732 pociągów

pasażerskie 1 878 pociągów

towarowych 821 lokomotyw

luzem 301 pociągów

„służbowych” 245 pociągów

„technologicznych”

Kilka wielkości …

2

Drogi, a kolej …380 tys. km dróg kołowych 19 tys. km linii kolejowych570 mln pasażerów (tylko autokarowe) 260 mln pasażerów

17 mln samochodów osobowych 8 tys. wagonów pasażerskich

1500 mln ton (82%) 260 mln ton (13%)

130 tys. TIR-ów 100 tys. wagonów towarowych

67 mld zł – tylko drogi krajowe (2011-2013) 19,2 mld zł (2011-2013)

Zajmowana powierzchnia terenu [ha/1 km] 8,0 3,0Emisja CO2 [kg/1000 paskm] 14,0 4,0Średnie koszty zewnętrzne [euro/1000 paskm] 76,0 22,9Zagrożenie wypadkowością [zabitych/1 mln pojazdokilometrów] 0,95 0,035

Zaangażowana moc na jednostkę przewożonej masy [kM/1 tonę] 1,5-5,0 8,0-13,0

3

Przewozy towarów koleją [mln ton] w latach 1997–2010 …

293,9290,3

269,4

226,8

187,3 166,9

222,9241,5

283,0 276,3

242,9257,9

127,9110,1142,2

153,5156,4149,9163,7161,8159,7166,6

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0

350,0

1997 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

mln

ton

— grupa PKP

4

Rynek kolejowy przewoźników towarowych …

5

Dynamika przewozów surowców koleją …

-32,23%

-17,53%

-8,55%-5,54%

-1,08%-2,83%

0,00

-7,81%

-0,01%14,37%

-8,94%

-25,35%

-11,78%

15,58%

0,72%0,10%

15,12%3,85%0,49%

18,18%

-8,35%

13,64% 15,38%

0,70%

46,02%

-40%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

węgiel kamiennyrudy metali i wyroby górnictwa i kopalnictwaprodukty rafinacji ropy naftowejpozostałe produkty

6

Dynamika przewozów intermodalnych koleją …

7

8

Problem generalny – RENTOWNOŚĆ …

wdrożenie systemów informatycznych śledzenia pociągów i jednostek ładunkowych, bazujących na nowoczesnych narzędziach teleinformatycznych; wdrożenie specyfikacji TSI TAF w skali sieci

wdrażanie narzędzi ułatwiających dostęp do informacji związanych z realizacją procesów przewozowych

modernizacja i dostosowanie taboru towarowego do struktury popytu

modernizacja i wymiana taboru, z uwzględnieniem wymagań interoperacyjności

Priorytety w zakresie PRZEWOZÓW TOWAROWYCH …

9

Priorytety w zakresie infrastruktury kolejowej …

■ modernizacja linii kolejowych – aspekt wiodący przeznaczenie linii, uwzględnienie TSI oraz standardów ochrony środowiska

■ budowa krótkich odcinków stanowiących połączenia aglomeracyjne z lotniskami

■ inwestycje odtworzeniowe na obciążonych odcinkach zdegradowanych linii kolejowych

■ modernizacja dworców kolejowych – głównie dostosowanie do potrzeb osób z ograniczoną możliwością poruszania się oraz wymagań ochrony środowiska, wymagań konserwatorskich itp.

10

Finansowanie infrastruktury kolei – zasady krajowe …

■ Zasada generalna – budowa, przebudowa, utrzymanie, ochrona, remont i zarządzanie infrastrukturą kolejową finansowane ze środków własnych zarządcy infrastruktury

■ Minister właściwy do spraw transportu może finansować lub dofinansować wydatki związane z powyższymi zadaniami, jeśli infrastruktura kolejowa jest udostępniana przez zarządców na warunkach ustawowych

■ Koszty związane z udostępnianiem tras i prowadzeniem ruchu pociągów pokrywane są z opłaty za udostępnianie infrastruktury kolejowej

11

Finansowanie infrastruktury kolei – stawki dostępu …

12

WPIK do 2013 r. z perspektywą do roku 2015

■ 118 projektów : 20 – prace przygotowawcze, 98 – budowlane.

■ Wydatki w latach 2011–2013 – 19,2 mld zł 9,4 mln zł – UE 7,4 mld zł – publiczne środki krajowe 2,4 mld zł – środki własne PLK, w tym kredyty EBI

■ Zakładane rezultaty zwiększenie dług. torów z V = 160 km/h o 490 km do końca 2013 r. podwyższenie Vmax ze 160 km/h do 200 km/h dla 595 km torów podniesienie przepustowości na odcinkach najbardziej obciążonych zdecydowana poprawa stanu techniczno-eksploatacyjnego 3205 km

torów (z czego 2645 km – linie państwowe) budowa nowoczesnych systemów zabezpieczenia ruchu na 1340

przejazdach; budowa 338 bezkolizyjnych skrzyżowań dwupoziomowych

zwiększenie długości torów o dop. nacisku osi 221 kN o 808 km

Program przyjęty Uchwałą RM dnia 7.11. 2011 r.

13

… do 2015 r.Wszystkie rodzaje ruchu

WPIK + dworce

14

Główny ciąg kolejowy do portów morskich w Gdańsku i Gdyni

Rewitalizacja linii kolejowej nr 131 Chorzów Batory – Tczew

■odcinek Inowrocław - Bydgoszcz Główna – Tczew (nr 72 WPIK)

■ Prace wykonywane w ramach WPIK w latach 2010-2012■ Prace rewitalizacyjne zrealizowane w roku 2011 w ramach poprawiania

stanu ciągu Wrocław – Poznań – Trójmiasto na EURO

■odcinek Inowrocław – Zduńska Wola – Chorzów Batory (nr 73 WPIK)

■ Realizacja 2012-2015, koszt 450 mln zł

15

Działanie 7.4 Rozwój transportu intermodalnego (POIiŚ) - przykłady

Modernizacja Terminalu BCT w Gdyni dla zwiększenia potencjału w zakresie przeładunków intermodalnych - 29 marca 2012 roku podpisana została umowa o dofinansowanie.Celem projektu jest przebudowa do końca 2014 r. terminalu kontenerowego oraz zwiększenie przewozów intermodalnych. Projekt obejmuje zakup m.in.: suwnic, wozów kontenerowych wysięgnikowych, ciągników terminalowych, systemu pozycjonowania kontenerów DGPS i systemu bookingów dla linii żeglugowych.Planowany całkowity koszt realizacji to 188,6 mln zł, z czego 53,9 mln zł dofinansowania z UE.

16

Działanie 7.4 Rozwój transportu intermodalnego (POIiŚ) - przykłady

Budowa terminalu intermodalnego w Dąbrowie Górniczej przez HHLA Intermodal Polska Sp. z o.o. w odległości ok. 5 km od stacji rozrządowej o maksymalnej przepustowości ok. 44 000 TEU rocznie.

Projekt obejmuje m.in. budowę infrastruktury torowej, zakup dwóch reachstackerów, instalację systemu komputerowego, który umożliwi wymianę danych o ładunkach z klientami.Termin realizacji - 2012 r.

Wartość całkowita projektu wynosi 35 mln PLN, z czego 11,3 mln PLN dofinansowania z UE.

17

18

Celem projektu jest zakup i zabudowa rozjazdów o podwyższonym standardzie konstrukcyjnym, który zapewni podwyższoną trwałość eksploatacyjną nawierzchni rozjazdowej w ważnych punktach sieci.

Program rozjazdowy

W programie założono wymianę 700 sztuk rozjazdów (350 rocznie).Realizacja programu pozwoli na likwidację 302 ograniczeń prędkości o łącznej długości 19,585 km toru oraz skrócenie czasów jazdy łącznie o 260 minut.

Przewidywany okres zakupu i zabudowy rozjazdów kolejowych: 2013 - 2014.

Przewidywany koszt zakupu i zabudowy rozjazdów kolejowych 280 mln zł.

• zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu podróżnych,• poprawa parametrów eksploatacyjnych przewozów,• skrócenie czasu przejazdu pociągów,• poprawienie warunków ochrony środowiska,• zmniejszenie kosztów utrzymania,• poprawa trwałości eksploatacyjnej,

19

Program przejazdowyPrzedmiotem projektu POIiŚ 7.1-59 pn. „Poprawa bezpieczeństwa i likwidacja zagrożeń eksploatacyjnych na przejazdach kolejowych” jest poprawa bezpieczeństwa ruchu kolejowego i drogowego w obrębie przejazdów kolejowych między innymi poprzez ich przebudowę, zmianę kategorii przejazdu, wymianę nawierzchni drogowej na dojazdach i w obrębie przejazdów oraz zabudowę nowoczesnych urządzeń zabezpieczających i sterujących.

Projekt zakłada objęcie robotami około 235 przejazdów na 68 liniach kolejowych położonych na terenie całego kraju.Całkowity koszt realizacji projektu to 240 mln zł.

• poprawa bezpieczeństwa ruchu kolejowego i drogowego w obrębie skrzyżowań linii kolejowych z drogami kołowymi,

• zmniejszenie liczby wypadków na przejazdach kolejowych w poziomie szyn,

• oszczędność czasu dla przewozów pasażerskich i towarowych, • zmniejszenie ilości zagrożeń ruchu kolejowego i drogowego

wynikających ze stanu technicznego nawierzchni, dróg dojazdowych oraz dużej awaryjności przestarzałego typu urządzeń,

20

Program rewitalizacyjny

1. „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowej nr 18 Kutno – Piła na odcinku Toruń – Bydgoszcz”. Projekt znajduje się na liście projektów podstawowych POIiŚ 7.1-45, przewidywany okres realizacji: 2012 - 2014 przewidywany koszt: 202,9 mln zł2. „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego

linii kolejowej nr 1 na odcinku Koluszki – Częstochowa” przewidywany okres realizacji: 2012 - 2014 przewidywany koszt: 500 mln zł

3. „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowych nr 61 i 700 na odcinku Częstochowa – Fosowskie” przewidywany okres realizacji: 2013 - 2014 przewidywany koszt: 263 mln zł

Program zakłada przeprowadzenie rewitalizacji na ośmiu liniach kolejowych w latach 2012 – 2014. Całkowity koszt realizacji programu to 2 235 mln zł, w tym z Funduszu Spójności 1 044 mln zł, z budżetu państwa 1 190 mln zł.

5.  „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowych nr 353 na odcinku Inowrocław – Jabłonowo Pomorskie (z wyłączeniem odcinka Toruń Główny – Toruń Wschodni)” przewidywany okres realizacji: 2012 - 2014 przewidywany koszt: 263,5 mln zł

21

6.  „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowych nr 1, 133, 160, 186 na odcinku Zawiercie – Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Jaworzno Szczakowa” przewidywany okres realizacji: 2013 - 2014 przewidywany koszt: 329,1 mln zł

7.  „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowych nr 143 na odcinku Kalety – Kluczbork” przewidywany okres realizacji: 2013 - 2014 przewidywany koszt: 310 mln zł8.  „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowej nr 289 Legnica – Rudna Gwizdanów” przewidywany okres realizacji: 2013 - 2014 przewidywany koszt: 150 mln zł

4. „Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowych nr 132 na odcinku Błotnica Strzelecka – Opole Groszowice” przewidywany okres realizacji: 2013 - 2014 przewidywany koszt: 216,1 mln zł

Program rewitalizacyjny