TIA PORTAL 2 - automatyka.siemens.pl · TIA PORTAL SIMATIC STEP 7 Professional V11 Przykáadowy...

Post on 28-Jun-2018

261 views 0 download

Transcript of TIA PORTAL 2 - automatyka.siemens.pl · TIA PORTAL SIMATIC STEP 7 Professional V11 Przykáadowy...

TIA PORTAL

SIMATIC STEP 7 Professional V11 Przyk a dowy projekt "Filling Station"(„Stanowisko Nape n iania”)Pierwsze kroki

SIMATIC Safety V11 Pierwsze kroki

Opis

Tworzenie przyk adowego projektu "Filling Station"

Dobieranie i konfiguracja sprz tu

Programowanie sterownika PLC

Wizualizacja procesu

Konfiguracja alarmów

Testowanie przyk adowego projektu online

Wgrywanie przyk adowego projektu

Wst p

Konfiguracja

Programowanie

Prawa dost pu

Modyfikacja programu Safety

Typowe b dy konfiguracji i programowania

1

2

3

4

5

6

7

A

1

2

3

A

B

C

Wydanie pierwsze

Warszawa 2012

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 1TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 1 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Informacje prawneWskazówki bezpiecze stwa

Niniejsza instrukcja zawiera wskazówki, których przestrzeganie zapewni bezpiecze stwo osobiste oraz zapobiegnie uszkodzeniu sprz tu. Wskazówki odnosz ce si do bezpiecze stwa osobistego s oznaczone przez symbol bezpiecze stwa, uwagi odnosz ce si do szkód mienia nie posiadaj symbolu bezpiecze stwa. Wskazówki przedstawione poni ej s klasyfikowane wed ug stopnia niebezpiecze stwa.

NIEBEZPIECZE STWO

Oznacza wyst pienie mieci lub powa nych uszkodzenia cia a je li nie zostan podj te odpowiednie rodki ostro no ci.

OSTRZE ENIE

Oznacza mo liwo wyst pienia mieci lub powa nych uszkodzenia cia a je li nie zostan podj te odpowiednie rodki ostro no ci.

OSTRO NIE

Oznacza mo liwo drobnych uszkodze cia a je li nie zostan podj te odpowiednie rodki ostro no ci.

OSTRO NIE

Bez symbolu niebezpiecze stwa oznacza mo liwo uszkodze mienia je li nie zostan podj te odpowiednie rodki ostro no ci.

UWAGA

Oznacza mo liwo wyst pienia niezamierzonych rezultatów lub sytuacji je li nie zostan wzi te pod uwag odpowiednie informacje.

Je eli wyst puje wi cej ni jeden stopie zagro enia b dzie przedstawione ostrze enie najwy szego stopnia zagro enia. Ostrze enie zranienia osób z symbolem niebezpiecze stwa mo e równie zawiera ostrze enie dotycz ce uszkodzenia mienia.

Wykwalifikowany personelUrz dzenie/system mo e by konfigurowany i u ywany zgodnie z t dokumentacj . Uruchamianie i eksploatacja urz dze /systemów mo e by przeprowadzana tylko przez wykwalifikowany personel. W kontek cie informacji o bezpiecze stwie, zawartych w tym dokumencie, pod poj ciem wykwalifikowany personel rozumie si osoby upowa nione do uziemiania, pod czania sprz tu i systemów zgodnie z obowi zuj cymi normami i standardami bezpiecze stwa.

W a ciwe u ytkowanie produktów SIEMENSWskazówka:

OSTRO NIE

Produkty firmy Siemens mog by wykorzystywane jedynie do zastosowa opisanych w katalogu i w odpowiednich dokumentacjach technicznych. Je eli produkty i podzespo y innych producentów s u ywane, musz by zalecane lub zatwierdzone przez firm Siemens. Poprawne i bezpieczne funkcjonowanie produktu mo liwe jest tylko i wy cznie, je li jest on transportowany, magazynowany, przechowywany oraz instalowany prawid owo i ostro nie oraz jest obs ugiwany i serwisowany wed ug wskaza . Dopuszczalne warunki otoczenia musz by przestrzegane. Informacje zawarte w odpowiedniej dokumentacji musz by przestrzegane.

Znaki handloweWszystkie nazwy oznaczone ® s zarejestrowanymi znakami handlowymi firmy Siemens AG. Pozosta e znaki towarowe w tej publikacji mog by znakami towarowymi, których u ycie przez osoby trzecie dla w asnych celów mo e narusza prawa w a cicieli.

Wy czenia z odpowiedzialno ciZawarto niniejszej instrukcji zosta a sprawdzona pod wzgl dem zgodno ci z opisanym sprz tem i oprogramowaniem. Poniewa wszystkie odchylenia nie mog by ca kowicie wykluczone, dlatego ca kowita zgodno nie mo e by gwarantowana. Jednak e informacje zawarte w niniejszej instrukcji s regularnie uaktualniane i wszystkie konieczne poprawki s zawierane w nast pnych edycjach.

!

!

!

!

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 2TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 2 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Spis tre ci

Spis tre ci

Spis tre ci.....................................................................................................................................................3

1 Opis................................................................................................................................................................7

1.1 Wprowadzenie do TIA Portal.....................................................................................................71.2 Widoki w TIA Portal....................................................................................................................81.3 Wprowadzenie do poradnika „Pierwsze kroki”........................................................................111.4 Struktura poradnika „Pierwsze kroki”.......................................................................................131.5 Jak rozpocz prac z poradnikiem „Pierwsze kroki”?...........................................................15

2 Tworzenie przyk adowego projektu "Filling Station".............................................................................17

2.1 Uruchomienie TIA Portal..........................................................................................................172.2 Utworzenie nowego projektu...................................................................................................18

3 Dodawanie i konfigurowanie sprz tu.......................................................................................................21

3.1 Dodawanie CPU......................................................................................................................213.2 Wy wietlanie CPU w widoku urz dze ...................................................................................243.3 Konfigurowanie interfejsu CPU...............................................................................................253.4 Dodawanie zasilacza i modu ów wej /wyj .........................................................................273.5 Dodawanie DP slave "Filling Station"......................................................................................303.6 Porz dkowanie adresów.........................................................................................................363.7 Dodawanie DP slave "Labeling Station"..................................................................................39

4 Programowanie sterownika PLC..............................................................................................................45

4.1 Tworzenie tabel zmiennych PLC.............................................................................................454.2 Tworzenie globalnych bloków danych.....................................................................................484.3 Zastosowanie bloku funkcji GRAPH do utworzenia sekwencji sterowania.............................514.3.1 Wprowadzenie do GRAPH......................................................................................................514.3.2 Tworzenie bloku funkcji GRAPH.............................................................................................534.3.3 Tworzenie sekwensera............................................................................................................564.3.3.1 Struktura sekwensera..............................................................................................................564.3.3.2 Wstawianie kroków i przej ...................................................................................................584.3.3.3 Wstawianie alternatywnej ga zi.............................................................................................614.3.3.4 Wstawianie skoków.................................................................................................................634.3.3.5 Kompilacja projektu.................................................................................................................664.3.4 Kroki programu........................................................................................................................694.3.4.1 Elementy kroku........................................................................................................................694.3.4.2 Wstawianie wielokrotnych warunków przej cia.......................................................................714.3.4.3 Krok programu S1 Home.........................................................................................................764.3.4.4 Krok S2 Fill recipe ingredients – programowanie akcji...........................................................804.3.4.5 Krok S2 Fill recipe ingredients – programowanie akcji i przej .............................................864.3.4.6 Krok S3 Mixer – programowanie akcji i przej ......................................................................87

Przyk adowy projekt "Filling Station"Pierwsze kroki 3

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 3TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 3 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Spis tre ci

4.3.4.7 Krok S4 Transport Filling – programowanie akcji i przej .....................................................914.3.4.8 Krok S5 Filling – programowanie akcji i przej ......................................................................964.3.4.9 Krok S6 Transport Labeling – programowanie akcji i przej ...............................................1024.3.4.10 Step S7 Labeling – programowanie akcji i przej ...............................................................1064.3.4.11 Krok S7 Labeling – programowanie przej ..........................................................................1084.3.4.12 Krok S8 Filling Complete – programowanie akcji i przej ...................................................1144.4 Obliczanie przydatno ci do spo ycia za pomoc bloku SCL................................................1174.4.1 Wprowadzenie.......................................................................................................................1174.4.2 Tworzenie bloku funkcji SCL..................................................................................................1194.4.3 Definiowanie interfejsu bloku funkcji SCL.............................................................................1224.4.4 Programowanie oblicze okresu przydatno ci do spo ycia..................................................1294.5 Sterowanie przeno nikiem ta mowym za pomoc funkcji STL............................................1314.5.1 Wprowadzenie.......................................................................................................................1314.5.2 Tworzenie funkcji STL...........................................................................................................1324.5.3 Definiowanie interfejsu funkcji STL.......................................................................................1364.5.4 Programowanie sterowania przeno nikiem ta mowym........................................................1384.6 Wywo anie bloków programu w bloku OB "Main".................................................................1424.6.1 Przegl d struktury wywo a ...................................................................................................1424.6.2 Wywo anie sekwensera GRAPH (GRAPH sequencer).........................................................1444.6.3 Wywo anie funkcji STL..........................................................................................................1524.6.4 Wywo anie bloku funkcji SCL................................................................................................156

5 Wizualizacja procesu...............................................................................................................................163

5.1 Podstawowe zasady HMI......................................................................................................1635.2 Konfiguracja panelu HMI typu Comfort.................................................................................1645.3 Tworzenie ekranu g ównego - "Production"..........................................................................1725.3.1 Wst p.....................................................................................................................................1725.3.2 Wizualizacja ta my przeno nika...........................................................................................1745.3.3 Wizualizacja stanowiska nape niania wraz z mikserem........................................................1775.3.4 Wizualizacja zbiorników napojów..........................................................................................1835.3.5 Wizualizacja ruroci gów........................................................................................................1865.3.6 Wizualizacja butelek na ta mie przeno nika.........................................................................1905.3.6.1 Wst p do wizualizacji butelek................................................................................................1905.3.6.2 Tworzenie animacji dla kroku GRAPH "S4 Transport Filling"...............................................1925.3.6.3 Tworzenie animacji dla kroku GRAPH "S5 Filling"................................................................1975.3.6.4 Tworzenie animacji dla kroku GRAPH "S6 Transport Labeling"...........................................2015.3.6.5 Symulowanie zmiennych poziomego ruchu butelek.............................................................2055.3.7 Tworzenie bargrafu................................................................................................................2135.3.8 Wizualizacja lampek sygnalizacyjnych..................................................................................2175.3.9 Wizualizacja maszyny etykietuj cej......................................................................................2215.3.10 Prze cznik do aktywowania sekwensera.............................................................................2275.3.11 Tworzenie opisów obiektów na ekranie HMI.........................................................................2305.4 Tworzenie ekranu receptur "Recipes"...................................................................................2325.4.1 Podstawowe zasady stosowania receptur............................................................................2325.4.2 Tworzenie zbioru receptur.....................................................................................................2345.4.3 Tworzenie elementu receptury..............................................................................................2365.4.4 Tworzenie receptur................................................................................................................2385.4.5 Tworzenie widoku receptur....................................................................................................2405.4.6 Tworzenie obs ugi daty przydatno ci do spo ycia................................................................2435.4.7 Tworzenie przycisków nawigacyjnych...................................................................................246

6 Konfigurowanie alarmów........................................................................................................................249

6.1 Alarmy w GRAPH..................................................................................................................249

Przyk adowy projekt "Filling Station"4 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 4TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 4 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Spis tre ci

6.1.1 Tworzenie kontroli (Supervision)...........................................................................................2496.1.2 Tworzenie alarmu dla monitorowania sekwencji...................................................................2536.2 Raportowanie b dów systemowych.....................................................................................2556.2.1 Diagnostyka systemu za pomoc "Report System Errors"...................................................2556.2.2 Aktywowanie diagnostyki systemu w CPU............................................................................2576.2.3 Tworzenie widoku diagnostyki w HMI...................................................................................260

7 Testowanie przyk adowego projektu online..........................................................................................263

7.1 Testowanie programu............................................................................................................2637.1.1 Uruchomienie symulacji w PLCSIM......................................................................................2637.1.2 Testowanie wykonywania sekwencji GRAPH.......................................................................2707.1.3 Testowanie sterowania sekwencj ........................................................................................2737.2 Testowanie wizualizacji procesu............................................................................................2767.2.1 Uruchomienie WinCC Runtime.............................................................................................2767.2.2 Testowanie ekranu receptur..................................................................................................2777.2.3 Testowanie ekranu produkcji.................................................................................................2807.2.4 Testowanie ekranu diagnostyki.............................................................................................2827.2.5 Testowanie ekranów systemowych.......................................................................................284

A. Wgrywanie przyk adowego projektu......................................................................................................291

A.1 Wgrywanie przyk adowego projektu......................................................................................291A.2 Wgrywanie przyk adowego projektu......................................................................................292

S ownik......................................................................................................................................................295

Przyk adowy projekt "Filling Station"Pierwsze kroki 5

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 5TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 5 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Spis tre ci

SIMATIC Safety V11- Pierwsze kroki

Spis tre ci

1. Wst p ..................................................................................................................................................303

1.1 Konfiguracja i programowanie, wymagania ................................................................................3031.2 Struktura przyk adowej aplikacji, definicja zada ........................................................................3051.3 Procedura………………………………………………....................................................................306

2. Konfiguracja ..........................................................................................................................................309

2.1 Wst p ...........................................................................................................................................3092.2 Krok 1: Konfiguracja CPU 315F-2 PN/DP ....................................................................................3102.3 Krok 2: Konfiguracja stacji ET 200S dla sieci PROFINET…….....................................................3112.4 Krok 3: Konfiguracja modu u F-DI ................................................................................................3122.5 Krok 4: Konfiguracja modu u F-DO …………................................................................................3152.6 Krok 5: Konfiguracja standardowego modu uDI ..........................................................................3162.7 Podsumowanie: Konfiguracja sprz tu (HW) ................................................................................ 316

3. Programowanie .....................................................................................................................................317

3.1 Wst p ...........................................................................................................................................3173.2 Krok 6: Podstawowe ustawienia programu safety.........................................................................3193.3 Krok 7: Tworzenie bloków programu safety...................................................................................3213.4 Krok 8: Programowanie funkcji os ony bezpiecze stwa ..............................................................3223.5 Krok 9: Programowanie funkcji wy czenia awaryjnego ..............................................................3243.6 Krok 10: Obs uga sygna ów zwrotnych ........................................................................................3263.7 Krok 11: Programowanie potwierdzenia operatora ………………................................................3283.8 Krok 12: Programowanie g ównego bloku programu bezpiecze stwa ….....................................3293.9 Krok 13: Kompilacja programu safety ..........................................................................................3303.10 Step 14: Przypisanie nazw urz dzeniom PN ...............................................................................3323.11 Step 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety .......................................333

A. Prawa dost pu .....................................................................................................................................337

B. Modyfikacja programu safety ..............................................................................................................339

C. Typowe b dy konfiguracji i programowania i ich przyczyny ..........................................................343

Przyk adowy projekt "Filling Station"6 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 6TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 6 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 7TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 7 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 8TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 8 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 9TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 9 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Opis1.2 Widoki w TIA Portal

Poni szy rysunek przedstawia uk ad graficzny widoku projektu:

Pasek menu:Pasek menu zawiera wszystkie komendy, które s potrzebne do pracy.

Drzewo projektu:Drzewo projektu zapewnia dost p do wszystkich komponentów i danych projektu.

Pasek narz dzi:Na pasku narz dzi znajduj si przyciski z komendami, które s cz sto u ywane. Umo liwia szybszy dost p do tych komend w porównaniu do menu z paska menu.

Obszar roboczy:Obiekty, które mo na otworzy do edycji s wy wietlane w obszarze roboczym.

Karty zada :Dost pne karty zada zale od edytowanego lub wybranego obiektu. Mo na znale karty zada na pasku przy prawej kraw dzi ekranu. Mo na je zwin i otworzy ponownie w dowolnym momencie.

Okno inspekcji:Na oknie inspekcji s wy wietlane dodatkowe informacje o wybranym obiekcie lub wykonywanych akcjach.

Widok portalu:Zmiana widoku na widok portalu.

Widok szczegó owy:Widok szczegó owy przedstawia szczegó ow zawarto wybranego obiektu. Mo e zawiera list tekstów lub zmiennych.

Przyk adowy projekt "Filling Station"10 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 10TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 10 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 11TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 11 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 12TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 12 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 13TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 13 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

Opis1.4 Struktura poradnika „Pierwsze kroki”

Krok Zadanie Realizacja

1 Tworzenie przyk adowegoprojektu "Filling Station" (strona 17)

Uruchomienie TIA PortalUtworzenie nowego projektu

2 Dodawanie i konfigurowaniesprz tu (strona 21)

Dodanie CPUWy wietlenie CPU w widoku urz dzeKonfiguracja interfejsu CPUDodanie zasilacza i modu ów wej /wyjDodanie DP slave "Filling Station"Porz dkowanie adresówDodanie DP slave „Stanowisko Etykietowania”

3 Programowanie sterownikaPLC (strona 45)

Utworzenie tabeli zmiennych PLCUtworzenie globalnych bloków danychUtworzenie sekwencji sterowania za pomoc bloku funkcji GRAPHObliczenie daty przydatno ci za pomoc bloku SCLSterowanie ta m przeno nika za pomoc bloku STLWywo anie bloków programu w bloku "Main" [OB1]

4 Wizualizacja procesu(strona 163)

Konfiguracja panelu HMI typu ComfortUtworzenie ekranu g ównego "Production"Utworzenie ekranu "Recipes"

5 Konfigurowanie alarmów(strona 249)

Alarmy w GRAPHSystem raportowania b dów

6 Testowanie przyk adowegoprojektu online (strona 263)

Testowanie programuTestowanie wizualizacji procesu

Przyk adowy projekt "Filling Station"14 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 14TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 14 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 15TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 15 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 16TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 16 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 17TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 17 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 18TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 18 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 19TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 19 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 20TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 20 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 21TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 21 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 22TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 22 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 23TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 23 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 24TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 24 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 25TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 25 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 26TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 26 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 27TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 27 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 28TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 28 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 29TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 29 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 30TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 30 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 31TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 31 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 32TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 32 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 33TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 33 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 34TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 34 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 35TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 35 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 36TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 36 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 37TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 37 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 38TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 38 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 39TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 39 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 40TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 40 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 41TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 41 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 42TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 42 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 43TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 43 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 44TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 44 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 45TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 45 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 46TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 46 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 47TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 47 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 48TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 48 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 49TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 49 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 50TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 50 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 51TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 51 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 52TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 52 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 53TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 53 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 54TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 54 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 55TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 55 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 56TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 56 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 57TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 57 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 58TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 58 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 59TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 59 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 60TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 60 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 61TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 61 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 62TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 62 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 63TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 63 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 64TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 64 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 65TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 65 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 66TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 66 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 67TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 67 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 68TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 68 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 69TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 69 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 70TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 70 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 71TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 71 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 72TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 72 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 73TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 73 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 74TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 74 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 75TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 75 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 76TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 76 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 77TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 77 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 78TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 78 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 79TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 79 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 80TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 80 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 81TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 81 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 82TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 82 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 83TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 83 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 84TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 84 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 85TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 85 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 86TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 86 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 87TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 87 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 88TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 88 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 89TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 89 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 90TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 90 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 91TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 91 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 92TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 92 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 93TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 93 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 94TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 94 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 95TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 95 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 96TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 96 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 97TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 97 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 98TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 98 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 99TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 99 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 100TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 100 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 101TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 101 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 102TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 102 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 103TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 103 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 104TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 104 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 105TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 105 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 106TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 106 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 107TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 107 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 108TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 108 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 109TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 109 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 110TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 110 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 111TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 111 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 112TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 112 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 113TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 113 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 114TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 114 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 115TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 115 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 116TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 116 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 117TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 117 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 118TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 118 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 119TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 119 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 120TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 120 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 121TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 121 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 122TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 122 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 123TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 123 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 124TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 124 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 125TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 125 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 126TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 126 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 127TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 127 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 128TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 128 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 129TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 129 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 130TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 130 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 131TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 131 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 132TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 132 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 133TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 133 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 134TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 134 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 135TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 135 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 136TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 136 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 137TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 137 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 138TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 138 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 139TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 139 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 140TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 140 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 141TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 141 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 142TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 142 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 143TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 143 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 144TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 144 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 145TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 145 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 146TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 146 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 147TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 147 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 148TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 148 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 149TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 149 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 150TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 150 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 151TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 151 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 152TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 152 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 153TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 153 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 154TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 154 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 155TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 155 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 156TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 156 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 157TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 157 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 158TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 158 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 159TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 159 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 160TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 160 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 161TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 161 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 162TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 162 10/19/12 10:09 AM10/19/12 10:09 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 163TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 163 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 164TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 164 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 165TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 165 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 166TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 166 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 167TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 167 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 168TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 168 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 169TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 169 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 170TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 170 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 171TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 171 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 172TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 172 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 173TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 173 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 174TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 174 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 175TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 175 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 176TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 176 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 177TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 177 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 178TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 178 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 179TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 179 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 180TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 180 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 181TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 181 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 182TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 182 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 183TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 183 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 184TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 184 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 185TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 185 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 186TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 186 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 187TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 187 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 188TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 188 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 189TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 189 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 190TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 190 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 191TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 191 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 192TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 192 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 193TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 193 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 194TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 194 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 195TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 195 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 196TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 196 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 197TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 197 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 198TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 198 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 199TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 199 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 200TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 200 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 201TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 201 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 202TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 202 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 203TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 203 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 204TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 204 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 205TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 205 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 206TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 206 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 207TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 207 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 208TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 208 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 209TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 209 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 210TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 210 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 211TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 211 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 212TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 212 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 213TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 213 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 214TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 214 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 215TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 215 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 216TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 216 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 217TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 217 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 218TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 218 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 219TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 219 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 220TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 220 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wizualizacja procesu5.3 Tworzenie ekranu g ównego - "Production"

WynikUmie ci e dwie lampki sygnalizacyjne na ekranie g ównym "Production".

Pierwsza lampka obok zbiorników ze sk adnikami miga, gdy jest wykonywany krok "S2 Fill recipe ingredients".

Druga lampka miga wewn trz bargrafu, gdy jest wykonywany krok "S5 Filling".

5.3.9 Wizualizacja maszyny etykietuj cej

WprowadzenieStosuj c si do wskazówek zawartych w poni szym rozdziale dodasz dwa obiekty przeznaczone do wizualizowania maszyny etykietuj cej:

Prostok t, który miga, gdy jest wykonywany krok "S7 Labeling".

Pole I/O wy wietlaj ce minimaln dat przydatno ci obliczon w bloku programu "SCL - Best before date".

Definicja: Pole I/O (I/O field)Obiekt "I/O field" jest u ywany do wprowadzania i wy wietlania warto ci procesowych.

WymaganiaUtworzy e blok danych "GRAPH_Sequence_DB", zmienn "Best_Before_Date" oraz ekran g ówny "Production".

Przyk adowy projekt "Filling Station"Pierwsze kroki 221

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 221TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 221 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 222TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 222 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 223TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 223 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 224TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 224 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 225TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 225 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 226TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 226 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 227TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 227 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 228TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 228 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 229TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 229 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 230TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 230 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 231TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 231 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 232TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 232 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 233TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 233 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 234TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 234 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 235TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 235 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 236TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 236 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 237TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 237 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 238TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 238 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 239TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 239 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 240TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 240 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 241TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 241 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 242TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 242 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 243TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 243 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 244TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 244 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 245TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 245 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 246TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 246 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 247TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 247 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 248TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 248 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 249TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 249 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 250TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 250 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 251TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 251 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 252TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 252 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 253TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 253 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 254TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 254 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 255TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 255 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 256TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 256 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 257TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 257 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 258TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 258 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 259TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 259 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 260TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 260 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 261TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 261 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 262TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 262 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 263TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 263 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 264TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 264 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 265TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 265 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 266TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 266 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 267TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 267 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 268TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 268 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 269TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 269 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 270TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 270 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 271TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 271 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Testowanie przyk adowego projektu online7.1 Testowanie programu

6. CPU prze cza si w tryb testowania. Sekwencja zostaje odblokowana w wynikuaktywowania bitu pami ci M100.0. W trybie testowania bie cy, aktywny krok jestpod wietlany na zielono.

7. Otwórz krok "Filling", aby monitorowa zmiany u ywanych zmiennych.

WynikBie ca warto zmiennej "GRAPH_Count_Bottle" jak równie stan wyj cia "Valve_Fill_Bottle" s przedstawione w prawej kolumnie sekcji "Actions".

Przyk adowy projekt "Filling Station"272 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 272TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 272 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 273TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 273 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Testowanie przyk adowego projektu online7.1 Testowanie programu

4. Tryb r czny jest odblokowany do testowania sekwencji. Okno umo liwia zmiannast puj cych opcji dla testowania sekwencji:

− Mo na prze czy na nast pny krok za pomoc przycisku "Next". Ten przycisk pozwala sprawdzi sekwencj .

− Mo na u y pola "Step number", aby wybra dowolny krok niezale nie od stanu przetwarzania sekwencji. Mo na u y odpowiednich przycisków do blokowania i odblokowywania wcze niej wybranego kroku.

Przyk adowy projekt "Filling Station"274 Pierwsze kroki

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 274TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 274 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 275TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 275 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 276TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 276 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 277TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 277 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 278TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 278 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 279TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 279 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 280TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 280 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 281TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 281 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 282TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 282 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 283TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 283 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 284TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 284 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 285TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 285 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 286TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 286 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 287TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 287 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 288TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 288 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 289TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 289 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 290TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 290 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 291TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 291 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 292TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 292 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 293TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 293 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 294TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 294 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

S ownik

Adres(Address)

Nazwa okre lonego miejsca w obszarze wej , wyj lub obszarze pami ci CPU.

Adresowanie(Addressing)

Przyporz dkowywanie adresów w programie u ytkownika. Adresom mo na przypisa specyficzny operand lub zakres operandów. Przyk ady: wej cie I12.1; s owo pami ci MW25.

Biblioteka(Library)

Kolekcja elementów, które mog by u yte wi cej ni raz.

Blok(Block)

Cz ci programu u ytkownika tworz ce niezale ne sekcje. Cz ci programu mog by podzielone na bloki, które mog by u yte w ró nych miejscach, tak aby struktura programu u ytkownika by a bardziej przejrzysta.

Blok danych (DB)(Data block (DB))

Blok w programie u ytkownika, który jest u ywany do przechowywania warto ci lub ci gów znaków. S globalne bloki danych (global data blocks), do których dost p maj wszystkie bloki kody i bloki danych lokalnych (instance data blocks), które s przydzielone do okre lonych wywo a bloków funkcyjnych FB.

Blok danych lokalnych(Instance data block)

Blok danych lokalnych przechowuje parametry formalne i dane statyczne bloków funkcji. Bloki danych lokalnych mog by przypisane do wywo a FB lub wywo ania hierarchii bloków funkcji.

Blok funkcyjny (FB)(Function block (FB))

Zgodnie z norm blok funkcyjny jest blokiem kodu z danymi statycznymi. FB umo liwia zastosowanie parametrów w programie u ytkownika. Powoduje to, e blok funkcyjny jest idealny do programowania cz sto powtarzaj cych si skomplikowanych funkcji, takich jak zamkni te p tle regulacji lub wybór trybu pracy. Poniewa blok funkcyjny ma pami (blok danych lokalnych), jego parametry s dost pne w dowolnym momencie i dowolnym miejscu w programie u ytkownika.

Przyk adowy projekt „Stanowisko Nape niania”Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01 295

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 295TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 295 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

Blok organizacyjny(Organization block)

Bloki organizacyjne (OB) s interfejsem pomi dzy systemem operacyjnym CPU i programem u ytkownika. W blokach organizacyjnych okre lony jest porz dek, w którym jest wykonywany program u ytkownika.

Cewka(Coil)

Mo na u ywa cewek do modyfikowania operandów binarnych. Cewki mog ustawia lub kasowa operandy binarne zale nie od stanu sygna u b d cego wynikiem operacji logicznej.

CPU(CPU)

Program u ytkownika jest przechowywany i wykonywany w jednostce centralnej (CPU) systemu automatyki. Zawiera ona system operacyjny, procesor i interfejsy komunikacyjne.

Czas cyklu(Cycle time)

Czas cyklu to czas, potrzebny CPU do wykonania programu u ytkownika jeden raz.

J zyk programowania(Programming language)

J zyk programowania jest u ywany do tworzenia programów u ytkownika i w tym celu zapewnia okre lony podzbiór j zyka w postaci graficznych lub tekstowych instrukcji. Instrukcje te s wprowadzane w edytorze przez u ytkownika i nast pnie kompilowane do wykonywalnego programu u ytkownika.

Konfigurowanie(Configuring)

Przez "Konfigurowanie" rozumie si rozmieszczanie, ustawianie i czenie urz dze i modu ów w widoku urz dze lub sieci. Szyny monta owe s reprezentowane symbolicznie. Tak jak „prawdziwe” szyny, pozwalaj na zamontowanie okre lonej liczby modu ów.

Modyfikowanie zmiennych(Modify tags)

Za pomoc funkcji "modify tags" mo na modyfikowa zmienne w programie u ytkownika i przydziela sta e warto ci do poszczególnych zmiennych w okre lonym punkcie podczas wykonywania programu u ytkownika.

Obraz procesu(Process image)

Stany sygna ów z modu ów cyfrowych wej i wyj s przechowywane w CPU jako obraz procesu. Istnieje ró nica pomi dzy obrazem procesu wej (PII) i obrazem procesu wyj (PIQ).

Obraz procesu wyj (PIQ) jest przesy any przez system operacyjny do modu ów wyj przed wykonaniem programu u ytkownika i przed odczytem obrazem procesu wej .

Obraz procesu wej (PII) jest odczytywany z modu ów wej przez system operacyjny zanim zostanie uruchomiony program u ytkownika.

Przyk adowy projekt "Stanowisko nape nienia296 Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 296TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 296 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

Pami bitowa(Bit memory)

Obszar pami ci w pami ci systemowej CPU. Mo e by zapisywany i odczytywany (jako bity, bajty, s owa i podwójne s owa). Pami bitowa jest dost pna dla u ytkownika, aby móg zapisa tymczasowe wyniki.

Parametry bloku(Block parameters)

Zast pcze parametry wewn trz bloków, które mog by wykorzystywane wielokrotnie i s zast powane bie cymi warto ciami w momencie wywo ania okre lonego bloku.

PLC(PLC)

Sterowniki programowalne (PLC) s elektronicznymi kontrolerami, których funkcjonalno jest przechowywana jako program w urz dzeniu sterowania. Dlatego instalacja i okablowanie urz dzenia nie zale y od funkcji PLC. Sterownik PLC jest zbudowany przynajmniej z jednego modu u zasilacza, jednego CPU i modu ów wej i wyj .

Podsie(Subnet)

Podsie zawiera wszystkie urz dzenia sieciowe po czone ze sob bez bram (gateway). Mo e zawiera wzmacniacze sygna u – reapetery.

Pole(Box)

Pola s elementami programu zawieraj cymi z o one funkcje. Puste pole jest wyj tkiem. Mo na utworzy puste pole jako zast pcze,w którym mo na wybra dan operacj .

Pole I/O(I/O field)

Pole I/O jest polem wej cia i wyj cia, które s u y do wy wietlania i zmiany warto ci zmiennych.

Program(Program)

Program samodzielnie rozwi zuje zadanie sterowania. Jest przypisany do programowalnego modu u i mo e by zbudowany z mniejszych cz ci, np. bloków.

Przerwanie cykliczne(Cyclic interrupt)

Bloki OB przerwania cyklicznego pozwalaj na uruchamianie programu w okre lonych odst pach czasu niezale nie od cyklicznego wykonywania programu. Czas uruchomienia bloku przerwania cyklicznego jest okre lony za pomoc podstawy czasu i przesuni cia fazy.

Przyk adowy projekt „Stanowisko Nape niania”Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01 297

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 297TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 297 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

Runtime(Runtime)

Oprogramowanie runtime wykonuje projekt w trybie procesowym i umo liwia wykonywanie i monitorowanie procesów.

Sie(Network)

Blok programu jest podzielony na sieci. Sieci s u ywane do budowania programów.

Styk(Contact)

Styków mo na u ywa do tworzenia lub przerywania po cze elektrycznych pomi dzy dwoma elementami. Pr d jest przekazywany od lewej do prawej. Styków mo na u ywa do sprawdzania stanu sygna u lub warto ci operandu i sterowania nim w zale no ci od wyniku przep ywu pr du.

System automatyki(Automation system )

System automatyki to sterownik programowalny (PLC) zawieraj cy centralny kontroler CPU i ró ne modu y wej /wyj .

System docelowy(Target system)

System automatyki, na którym jest wykonywany program u ytkownika.

System operacyjny CPU(CPU operating system)

System operacyjny organizuje wszystkie funkcje i sekwencje w CPU, które nie s zwi zane z konkretnym zadaniem sterowania.

Tabela stanów(Watch table)

Celem tabeli stanów jest gromadzenie zmiennych z programu u ytkownika, które b d monitorowane, modyfikowane i/lub forsowane.

Typ danych(Data type)

Okre la jak warto zmiennej lub sta ej b dzie u ywana w programie u ytkownika. Na przyk ad zmienna typu BOOL mo e przyjmowa tylko warto 1 lub 0.

Tabela zmiennych PLC(PLC tag table)

Tabela u ywana do definiowania zmiennych obowi zuj cych w ca ym CPU.

Urz dzenie HMI(HMI device)

Urz dzenie ekranowe przeznaczone do wy wietlania stanu, post pu i dzia ania programu u ytkownika.

Przyk adowy projekt "Stanowisko nape nienia298 Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 298TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 298 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

Wej cie(Input)

Obszar pami ci w pami ci systemowej w CPU (obraz procesu wej ) lub po czenie do modu u wej .

Wyj cie(Output)

Obszar pami ci w pami ci systemowej w CPU (obraz procesu wyj ) lub po czenie do modu u wej .

Zmienna(Tag)

Zmienna jest utworzona z adresu i nazwy symbolicznej, która jest zazwyczaj wielokrotnie u ywana w projekcie. Adres (npw wej cia lub pami ci bitowej) jest u ywany do komunikacji z systemem automatyki. Zmienne s u ywane do zmiany adresu (np. wej cia) centralnie zamiast w ca ym programie u ytkownika...

Przyk adowy projekt „Stanowisko Nape niania”Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01 299

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 299TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 299 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

S ownik

Przyk adowy projekt "Stanowisko Nape niania"300 Pierwsze kroki, 10/2011, A5E03728923-01

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 300TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 300 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

SIMATIC Safety V11- Pierwsze kroki

Wst p 1

Konfiguracja 2

Programowanie 3

Prawa dost pu A

Modyfikacja programu Safety B

Typowe b dy konfiguracji i programowania C

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 301TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 301 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 302TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 302 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

– 303

1.1 Konfiguracja i programowanie, wymagania

Wst p Podr cznik poprowadzi ci krok po kroku przez przyk adow aplikacj , poka e jak j konfigurowa i programowa w STEP 7 Safety Advanced V11. Poznasz funkcje podstawowe i specjalistyczne STEP 7 Safety Advanced V11. W zale no ci od twojego do wiadczenia powinno ci to zaj jedn lub dwie godziny.

Niezb dne podzespo y i oprogramowanie

Aby wykona przyk adow aplikacj b d potrzebne:

Ogólna wiedza z zakresy automatyzacji. Znajomo oprogramowania STEP 7 Professional V11.

Stacja S7-300 w konfiguracji:

– Zasilacz (PS) 2 A

– CPU 315F-2 PN/DP z kart pami ci MMC

– Stacja ET 200S w konfiguracji:

- Interfejs IM 151-3 PN HIGH FEATURE

- Modu zasilaj cy PM-E DC24V

- Terminal zasilacza, np., TM-E30S44-01, TM-E30C44-01

- ET 200S modu wej cyfrowych fail-safe 4/8 F-DI DC24V

- ET 200S modu wyj cyfrowych fail-safe 4 F-DO DC24V/2A

- Modu wej cyfrowych 4DI DC24V ST

- Terminator stacji ET

– Skaner laserowy

Na urz dzeniu programuj cym PG/PC wyposa onym w interfejs ethernet nale y poprawnie zainstalowa nast puj ce oprogramowania:

– STEP 7 Professional V11

– STEP 7 Safety Advanced V11

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 303TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 303 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

304

1.1 Wymagania konfiguracji i programowania

Je li nie masz podzespo ów sterownika PLC mo esz skorzysta z opcjonalnego oprogramowania S7-PLCSIM (symulator sterownika SIMATIC) V5.4 SP4 lub nowszego. Pozwala ono symulowa komponenty sprz towe sterownika (HW) tak jak opisano to w niniejszym podr czniku.

Urz dzenie programuj ce PG lub PC musi by pod czone do F-CPU poprzez interfejs

PROFINET.

Sprz t HW musi by w pe ni zmontowany i okablowany. Sposób monta u i okablowania podzep ów mo na znale w stosownych podr cznikach modu ów Fail-Safe stacji ET200: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/34474892.

Monta i okablowanie CPU 315F-2 DP/PN jest opisane w podr czniku systemu S7-300:

http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678/134200.

Uwaga

Jak ka de urz dzenie przemys owe sterownik S7-300 jest obwarowany licznymi standardami i regulacjami dotycz cymi aplikacji, w której zosta u yty. Nale y bezwzgl dnie przestrzega przepisów bezpiecze stwa odnosz cych si do danej maszyny lub aplikacji, np. IEC 60204-1 (Wymagania ogólne dla bezpiecze stwa maszyn).

Przyk ad w podr czniku nale y traktowa jako wst p do programowania w STEP 7 Safety Advanced V11. Nie wyczerpuje zagadnie sterowania maszynami. Przed rozpocz ciem programowania jest rzecz podstawow przyswojenie sobie zagadnie programowania systemów zawartych w podr czniku „SIMATIC Safety – Konfiguracja i Programowanie”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678. Uwagi oraz wskazówki tam zawarte musz by przestrzegane przez ca y czas, nawet je li nie zosta y ponownie przywo ane we w a ciwym paragrafie niniejszego podr cznika!

Nie przestrzeganie podanych uwag i zalece mo e doprowadzi do zniszczenia maszyny, jej podzespo ów, mo e nawet doprowadzi do powa nych obra e osób.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 304TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 304 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

305

1.2 Struktur przyk adowej aplikacji

1.2 Struktura przyk adowej aplikacji, definicja zada

Stanowisko produkcyjne z kontrol dost pu

1

2

4

3

1. Przycisk awaryjnego wy czenia AW 2. Skaner laserowy 3. Os ona bezpiecze stwa 4. Panel steruj cy z przyciskami startu i potwierdzenia

Wej cie do strefy produkcyjnej jest monitorowane przez skaner laserowy. Obszar serwisowy jest zabezpieczony przez os on bezpiecze stwa.

Wej cie do przestrzeni produkcyjnej, otworzenie os ony bezpiecze stwa lub zadzia anie przycisku zatrzymania awaryjnego (AW) powoduje zatrzymanie lub wy czenie celi produkcyjnej (shut down).

Maszyna mo e pracowa tylko wtedy, gdy nie jest wci ni ty wy cznik awaryjny (AW), gdy os ona bezpiecze stwa jest zamkni ta oraz gdy skaner nie zg asza naruszenia obszaru chronionego. Ka de awaryjne zatrzymanie maszyny (zadzia anie AW, otwarcie os ony bezpiecze stwa) musi by potwierdzone przez operatora.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 305TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 305 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

306

1.3 Procedura

1.3 Procedura

Przyk ad opisany w podr czniku sk ada si z nast puj cych rozdzia ów: Konfiguracja

Konfigurujesz:

Modu wej cyfrowych F typu ET200S do pod czenia przycisku awaryjnego wy cznika (AW), czujników po o enia os ony bezpiecze stwa oraz skanera laserowego monitoruj cego przestrze robocz .

Modu wyj cyfrowych F typu ET200S do pod czenia stycznika zasilaj cego silnik.

Modu standardowych wej cyfrowych typy ET200S do pod czenia potwierdzenia

operatora (ACK), sygna u zwrotnego stycznika i przycisku uruchamiaj cego maszyn . Konfiguracja jest opisana w rozdziale „Konfiguracja” (strona 309).

Programowanie

Je li konfiguracja sprz towa jest kompletna mo na zacz pisa program bezpiecze stwa (safety). W naszym przyk adzie, w bloku programu fail-safe umieszczone b d funkcje awaryjnego wy czenia (Emergency Stop), os ony bezpiecze stwa (Safety Door), potwierdzenie za czenia (Feedback Loop) oraz kwitowanie awarii, które pozwoli reintegrowa system F. Nast pnie program safety b dzie kompilowany do poziomu kodu maszynowego wykonywalnego przez F-CPU.

Programowanie jest opisane w rozdziale „Programowanie” (strona 317). Sterownik S7-300 z interfejsem PROFINET IO i stacj ET200S

S7-315F 2PN/DP

PROFINET IO

ET200S

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 306TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 306 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

307

1.3 Procedura Okablowanie ET200S

Rysunek ni ej przedstawia sposób okablowania modu ów standardowych i fail-safe w stacji ET200S dla potrzeb opisanego przyk adu.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 307TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 307 10/19/12 10:10 AM10/19/12 10:10 AM

Wst p

308

1.3 Procedura

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 308TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 308 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

309

Konfiguracja 2 2.1 Wst p

Wprowadzenie

Uwaga

Istnieje mo liwo operowania kablami b d cymi pod napi ciem. Aby unikn pora enia, pod czaj do S7-300 i ET 200S tylko kable, które s od czone od napi cia zasilania.

Instalacja i okablowanie CPU 315F-2 PN/DP jest opisane w podr czniku „S7-300 Automation System”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678/134200.

Konfiguracja sprz tu

W STEP 7 Professional konfigurujesz: CPU 315F-2 PN/DP Stacj ET 200S zawierajac :

– Interfejs IM151-3 PN HIGH FEATURE

– Modu wej cyfrowych F do pod czenia przycisku AW, czujników po o enia os ony bezpiecze stwa i skanera laserowego

– Modu wyj cyfrowych F ET200S do pod czenia stycznika silnika

– Modu standardowych wej cyfrowych ET200S dla przycisku potwierdzenia operatora, sygna u zwrotnego stycznika i przycisku za czenia maszyny

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 309TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 309 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

310

2.2 Krok 1: Konfiguracja CPU 315F-2 PN/DP

2.2 Krok 1: Konfiguracja CPU 315F-2 PN/DP

Wst p

Zak adasz nowy projekt, dodajesz F-CPU i przypisujesz mu parametry.

Procedura

1. W oknie STEP 7 Professional V11 za ó nowy projekt i nazwij go „S7_Safety_V11_GS"

2. U yj komendy „Add new device", aby doda nowe CPU 315F-2 PN/DP.

Wynik: W oknie podgl du urz dze „Device view” pojawi si procesor CPU 315F-2 PN/DP.

3. Kliknij dwukrotnie na F-CPU i przenie kursor do dolnej zak adki „General” i wska w asno „F-parameter". Tutaj mo na skonfigurowa parametry: – „Basis for PROFIsafe addresses"

– „Default F-monitoring time for F-I/O of this interface"

4. W naszym przyk adzie pozostaw warto ci domy lne parametrów. Wynik

Zosta za o ony nowy projekt, do projektu dodano i skonfigurowano F-CPU.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 310TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 310 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

Konfiguracja

311

2.3 Krok 2: Konfiguracja podsieci PROFINET ze stacj ET 200S

2.3 Krok 2: Konfiguracja stacji ET200S dla sieci PROFINET

Wst p

Konfigurujesz interfejs stacji ET200S do pracy w sieci PROFINET.

Procedura

1. W oknie projektu, kliknij w górnym oknie na zak adk sieci „Network view". 2. W katalogu sprz tu w polu wyszukiwarki wpisz „IM151-3 PN HF" i kliknij na „search”.

3. Przeci gnij kursorem myszki znaleziony modu o numerze zamówieniowym

6ES7151-3BA23-0AB0 z biblioteki do zak adki sieci.

4. Trzymaj c naci ni ty lewy przycisk myszy przeci gnij lini z interfejsu PROFINET stacji ET do interfejsu PROFINET F-CPU.

Wynik: Zosta o utworzone po czenie PROFINET F-CPU z IM151-3 PN HF.

5. W zak adce sieci kliknij dwukrotnie na IM151-3 PN HF. Wynik: W zak adce urz dze „Device view” pojawi a si stacja ET200S z zainstalowanym modu em interfejsu IM151-3 PN HF.

6. Z katalogu sprz tu przeci gnij myszk modu zasilacza PM-E DC24V do slotu

nr 1 stacji ET.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 311TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 311 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

312

2.4 Krok 3: Konfiguracja modu u F-DI

Wynik

Konfiguracja interfejsu stacji ET200S i sieci PROFINET jest kompletna.

2.4 Krok 3: Konfiguracja modu u F-DI do pod czenia wy cznika awaryjnego AW, kra cówek po o enia i skanera laserowego

Wst p

Na tym etapie konfigurujesz modu F-DI celem pod czenia grzybka wy cznika awaryjnego, kra cówek po o enia os ony bezpiecze stwa oraz skanera laserowego monitoruj cego wej cie do strefy produkcyjnej.

Procedura

1. W zak adce urz dze , przy pomocy myszki, wstaw do slotu nr 2 stacji ET200S

modu wej ciowy 4/8 F-DI DC24V. 2. W zak adce „General” modu u przejd do w asno ci „I/O addresses".

W przyk adzie pozostaw domy lny adres „0".

3. Przejd do „F-parameter". Tutaj mo na zmieni parametry:

– „F-destination address"

– „F-monitoring time"

– „Behavior after channel faults"

– „F-I/O DB-name"

Adres PROFIsafe musi by unikalny w stacji oraz w sieci. Aby zapobiec ewentualnym b dom parametryzacji, adresy s przypisywane automatycznie.

Uwaga „PROFIsafe destination address” musi by ustawiony na prze cznikach DIP ka dego modu u F.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 312TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 312 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

Konfiguracja

313

2.4 Krok 3: Konfiguracja modu u F-DI

W zadeklarowanym czasie „F-monitoring time” modu F musi otrzyma wa n , tj. poprawn ramk komunikacyjn z F-CPU, w przeciwnym razie przejdzie do stanu bezpiecznego (pasywacja modu u).

„F-monitoring time” musi by wystarczaj co d ugi, aby tolerowa opó nienia ramki komunikacyjnej, ale na tyle krótki, aby system bezpiecze stwa w a ciwie tj. szybko zareagowa , gdy wyst pi b d. Do kalkulacji czasu odpowiedzi systemu mo na u y pliku Excel Cotia, który mo na pobra z: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678/133100.

Domy lnie, „F-monitoring time” jest pobrany z parametru „Default F-monitoring time for F-I/O of this interface" z F-CPU.

W przyk adzie zostaw warto domy ln parametru.

4. Przejd do obszaru parametrów „F-DI parameter".

Wy cz parametr „Short-circuit test".

5. W przyk adzie przyciski wy cznika awaryjnego AW s pod czone

dwukana owo do kana ów 0 i 4.

Wpisz ustawienia jak ni ej:

6. Dwie kra cówki po o enia os ony bezpiecze stwa s pod czone do kana ów 1 i 5.

Wpisz ustawienia jak ni ej:

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 313TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 313 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

314

2.4 Krok 3: Konfiguracja modu u F-DI

7. W przyk adzie skaner laserowy b dzie pod czony do kana ów 2 i 6.

Wpisz dla kana ów 2 i 6 ustawienia jak ni ej:

8. Wy cz nieu ywane kana y F-DI 3 i 7 przez odznaczenie opcji "Activated".

Wynik

Konfiguracja modu u F-DI jest kompletna.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 314TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 314 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

Konfiguracja

315

2.5 Krok 4: Konfiguracja modu u F-DO

2.5 Krok 4: Konfiguracja modu u F-DO do pod czenia silnika

Wst p

W tym rozdziale skonfigurujesz modu F-DO, aby pod czy styczniki za czaj ce silnik.

Procedura

1. W zak adce urz dze wstaw modu 4 F-DO DC24V/2A do slotu nr 3 stacji

ET200S. 2. W dolnej zak adce w asno ci „General” wybierz „I/O addresses".

W naszym przyk adzie pozostaw niezmieniony adres „6".

3. Przejd do w asno ci „F-parameter". Mo esz tutaj zmieni nast puj ce parametry:

– „F-destination address"

– „F-monitoring time" Na potrzeby naszego przyk adu pozostaw warto ci domy lne parametrów. Uwaga: „PROFIsafe destination address” nale y ustawi na danym module F przyciskami DIP.

4. Przejd do przestrzeni „DO parameter".

Znajduj si tutaj parametry charakterystyczne kana ów. Wpisz do pól ustawienia jak ni ej:

5. Wy cz nieu ywane wyj cia F-DO tj. kana y 1, 2 i 3 przez odznaczenie parametru „Activated".

Wynik

Konfiguracja modu u F-DO jest kompletna.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 315TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 315 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

316

2.6 Krok 5: Konfiguracja modu u DI

2.6 Krok 5: Konfiguracja standardowego modu u DI

Wst p

W tym rozdziale sparametryzujesz standardowy modu 4DI na potrzeby sygna ów potwierdzaj cych oraz przycisku za czaj cego maszyn .

Procedura

1. Z biblioteki sprz tu przenie do slotu nr 4 stacji ET200S modu wej 4DI DC24V ST.

2. Przypisz modu owi adres startowy „11".

Wynik

Konfiguracja modu u standardowego 4DI DC24V ST jest kompletna.

2.7 Podsumowanie: Konfiguracja sprz tu (HW)

Podsumowanie:

Do tego momentu na potrzeby przyk adu skonfigurowa e :

procesor CPU 315F-2 PN/DP

stacj wej rozproszonych ET200S zawieraj c : – modu interfejsu IM151-3 PN HIGH FEATURE

– modu F wej cyfrowych typu ET200S do pod czenia wy cznika awaryjnego, czujników os ony bezpiecze stwa oraz skanera laserowego:

- Adres startowy dla przestrzeni wej i wyj : 0

- Kana 0 i 4 dla wy cznika AW

- Kana 1 i 5 do pod czenia kra cówek os ony

- Kana 2 i 6 do pod czenia skanera

– modu wyj F typu ET200S dla styczników zasilaj cych silnik - adres startowy dla przestrzeni wej i wyj : 6 - Kana 0 do za czania silnika poprzez 2 styczniki

– modu standardowych wej cyfrowych typu ET200S na potrzeby sygna ów potwierdzaj cych oraz przycisku za czenia maszyny - Adres startowy: 11

Teraz mo esz rozpocz programowanie systemu zabezpieczaj cego.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 316TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 316 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

317

Programowanie 3

3.1 Wst p Wst p

W przyk adzie program bezpiecze stwa b dzie u ywa gotowych funkcji (F-FB) do obs ugi os on bezpiecze stwa, wy czników awaryjnych AW (zatrzymanie maszyny w przypadku zadzia ania AW, otworzenia os ony lub wej cia do strefy roboczej), sygna ów zwrotnych od aktywatorów (zabezpieczenie przed za czeniem w przypadku awarii stycznika) i potwierdzenia u ytkownika (pozwolenie na za aczenie maszyny po usuni ciu awarii). Nast pnie program zostanie skompilowany i przes any do F-CPU.

Bloki danych F-I/O

Podczas kompilacji HW, dla ka dego modu u F-I/O generowany jest blok danych F-DB. Jego nazwa symboliczna odzwierciedla typ modu u, do którego przynale y. Bloki F-DB s umieszczone w katalogu bloków systemowych „Systems block” w F-CPU.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 317TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 317 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

318

3.1 Wst p

Nazwa bazy F-I/O DB sk ada si z przedrostka „F", adresu startowego PI modu u F-I/O, nazwy modu u oraz numeru przydzielonego bazie F-DB przez kompilator. Przyk ad nazwy symbolicznej:

„F00000_4/8 F DI DC24V [DB512]": modu wej cyfrowych fail-safe 4/8 F-DI DC24V PROFIsafe

„F00006_4 F DO DC24V 2A [DB513]": modu wyj cyfrowych fail-safe 4 F-DO DC24V/2A PROFIsafe

Dost p do zawarto ci bazy F-I/O DB jest mo liwy tylko poprzez pe ny symboliczny adres zmiennej (tj. przez wpisanie nazwy F-I/O DB i symbolu zmiennej z bazy).

F-shared DB

F-shared DB (F_GLOBDB) jest blokiem danych typu fail-safe, jest dodawany automatycznie do projektu podczas kompilacji sprz tu fail-safe w HWConfig. Blok zawiera dane globalne F (sprz tu / programu) oraz dodatkowe informacje, które wykorzystuje kompilator F do utworzenia spójnego wykonywalnego przez F-CPU kodu.

Programowanie

Program bezpiecze stwa mo na pisa w edytorach LAD i FBD. W ramach programu bezpiecze stwa mo na u ywa tylko dozwolonych operacji logicznych i arytmetycznych, mo na u ywa tylko okre lonych typów danych, zasady wymiany danych standardowych i fail-safe s ci le okre lone - patrz manual „SIMATIC Safety, Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678. W naszym przyk adzie u ywamy edytora FBD. Uwaga W programie nie wolno u ywa wej EN i wyj ENO funkcji.

Je li potrzebujesz w programie safety warto ci sta ych „0" lub „1" np. aby skonfigurowa w asno ci wywo ywanych funkcji, mo esz skorzysta ze zmiennych „VKE0" i „VKE1" znajduj cych si w bloku F-shared DB. Dost p do zmiennych jest mo liwy tylko poprzez pe ny, symboliczny adres („F_GLOBDB".VKE0 / „F_GLOBDB".VKE1).

Uwaga Sygna y fail-safe wyró nione s przez edytor LAD/FBD ó tym t em.

Uwaga

Zwró uwag na struktur programu safety w rozdziale „Specify F-runtime groups" w manualu „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 318TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 318 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

319

3.2 Krok 6: Podstawowe ustawienia programu safety

3.2 Krok 6: Podstawowe ustawienia programu safety

Wst p

Pierwszym krokiem w pisaniu programu bezpiecze stwa jest utworzenie g ówneg bloku programu safety. G ówny blok programu safety mo e by typu F-FC lub F-FB (z instancj F-DB) i jest on wywo ywany ze standardowego bloku typu OB (zalecane jest, aby wykorzysta do tego OB 35). Podczas kompilacji programu kompilator F dodaje do projektu dodatkowe funkcje F, które s uruchamiane w tle programu u ytkownika.

Po umieszczeniu w projekcie F-CPU, zostaje automatycznie wygenerowany g ówny blok programu F i przypisany do automatycznie wygenerowanej grupy F-runtime.

Domy lnie, g ówny blok programu safety (Main_Safety [FB1]) jest wywo ywany w cyklicznym przerwaniu OB (CYC_INT5 [OB35]). Program F u ytkownika jest wywo ywany w g ównym bloku safety. W ka dym momencie mo esz zmieni struktur wywo a .

Safety Administration Editor

1. W drzewie projektu F dwukrotnie kliknij na „Safety Administration". Wynik: otworzy si okno administratora programu safety „Safety Administration”. W oknie znajduj si globalne ustawienia programu safety.

2. We w asno ciach „General” przejd do „F-runtime group". Jest to grupa F-runtime wygenerowana automatycznie po instalacji w projekcie F-CPU. Widoczny jest tutaj tak e wygenerowany automatycznie g ówny blok programu F. Pozostaw wst pnie ustawione parametry. Dodatkowe informacje mo na znale w podr czniku „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

Zakresy numeracji bloków systemowych F

Podczas kompilacji programu safety, kompilator dodaje do programu du o systemowych bloków F. System automatycznie zarz dza ich numeracj . Domy lne zakresy numerów dla ka dego typu bloków (FB, FC) s widoczne w „Safety Administration” we w asno ci „Settings". Pozostaw w przyk adzie warto ci domy lne.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 319TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 319 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

320

3.2 Krok 6: Konfiguracja programu safety

Dobór wej i wyj dla programu safety

Po konfiguracji sprz tu (opisana w krokach 1-5) w projekcie zosta y utworzone nast puj ce bloki baz danych F-I/O DBs:

Skonfigurowany sprz t Adr.

startowy

Nazwa symboliczna

Modu wej cyfrowych Fail-safe 4/8 F-DI DC24V PROFIsafe 0 F00000_4/8 F DI DC24V [DB512] Modu wyj cyfrowych Fail-safe 4 F-DO DC24V/2A PROFIsafe 6 F00006_4 F DO DC24V 2A [DB513]

Uwaga: W zale no ci od ustawie w „Safety Administration” numery generowanych bloków F mog si ró ni . Nie ma to znaczenia. Wa ne, aby ich nazwy symboliczne zgadza y si z tymi z naszego przyk adu. Przypisz nast puj ce symbole dla wej i wyj fail-safe:

Wej cia i wyj cia w programie safety Nazwa symboliczna I0.0 dla wy cznika awaryjnego ESTOP I0.1 dla czujnika os ony bezp. 1 Safety_Door_SW1 I0.5 dla czujnikai os ony bezp. 2 Safety_Door_SW2 I0.2 dla skanera laserowego Laserscanner Q6.0 dla za czenia silnika Motor I11.0 dla potwierdzenia Quit I11.1 dla sygna u zwrotnego Feedback I11.2 dla przycisku start START M10.0 za czenie/wy czenie maszyny Standard_Program_On_Off

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 320TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 320 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

321

3.3 Krok 7: Tworzenie bloków F-FB

3.3 Krok 7: Tworzenie bloków programu safety

Wst p

W tym kroku tworzymy blok F-FB, w którym b dzie pisany program bezpiecze stwa.

Procedura

1. Utwórz nowy F-FB.

Przejd do folderu „Program blocks" w F-CPU i kliknij dwukrotnie na „Add new block". Otworzy si okno diologowe „Add new block".

2. W polu „Name" wpisz nazw dla F-FB: „Safety_Interlock".

3. Kliknij po lewej przycisk „Function block".

4. W polu „Number" wybierz opcj „Manual" i wpisz 100.

5. Wybierz „FBD" jako j zyk programowania.

6. Zaznacz opcj „Create F-Block”.

7. Zamknij okno przez klikni cie na „OK" Wynik

W folderze „Program blocks" zosta utworzony blok F-FB o nazwie „Safety_Interlock". Blok zostaje otwarty automatycznie w zadeklarowanym edytorze LAD lub FBD. Teraz mo na pisa w a ciwy program safety.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 321TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 321 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

322

3.4 Krok 8: Programowanie funkcji os ony bezpiecze stwa

3.4 Krok 8: Programowanie funkcji os ony bezpiecze stwa

Wst p

W kroku 8 skonfigurujemy funkcj obs ugi os ony bezpiecze stwa.

Procedura

1. W bloku „Safety_Interlock", w górnym polu „Interface” zadeklaruj zmien

statyczn typu BOOL: „EN_Safety_Door": Aktywacja os ony bezpiecze stwa

2. Kliknij na praw zak adk „Instructions” i z podfolderu „Safety functions" przeci gnij myszk do sieci 1 (Network 1) funkcj „SFDOOR”.

3. Kliknij „OK" aby potwierdzi parametry wywo ania „Call options".

4. Przypisz do wej i wyj funkcji parametry wg tabeli ni ej. Wynik

Program obs ugi os ony bezpiecze stwa jest kompletny.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 322TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 322 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

323

3.4 Krok 8: Programowanie funkcji os ony bezpiecze stwa

Przypisanie parametrów dla funkcji „SFDOOR"

Wej cie/Wyj cie Parametr Typ danych Opis Domy lnie

„Safety_Door_SW1" IN1 BOOL Input 1 FALSE „Safety_Door_SW2" IN2 BOOL Input 2 FALSE „F00006_4/8 F-DI DC24V_1".QBAD_I_01 QBAD_ IN1 BOOL QBAD sygna z F-I/O DB wej cia IN1 * FALSE

„F00006_4/8 F-DI DC24V_1".QBAD_I_05 QBAD_ IN2 BOOL QBAD sygna z F-I/O DB wej cia IN2 * FALSE

TRUE OPEN_NEC BOOL TRUE = danie otwarcia TRUE TRUE ACK_NEC BOOL TRUE = wymagane potwierdzenie TRUE „Quit" ACK BOOL Potwierdzenie u ytk. (przez przycisk) FALSE #EN_Safety_Door Q BOOL Output (os ona bezp. aktywna) FALSE — ACK_REQ BOOL danie potwierdzenia FALSE — DIAG BYTE Informacje serwisowe B#16#0

* musz by pod czone dwa wej cia QBAD_IN1 i QBAD_IN2. W naszym przyk adzie, s to wej cia do których w module 4/8 F-DI pod czone s czujniki po o enia os ony bezpiecze stwa.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 323TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 323 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

324

3.5 Krok 9: Programowanie funkcji wy czenia awaryjnego

3.5 Krok 9: Programowanie funkcji wy czenia awaryjnego

Wst p

W tym kroku programujesz przyk adow funkcj wy czenia awaryjnego.

Procedura

1. W interfejsie bloku F-FB „Safety_Interlock" zdefiniuj zmienn statyczn typu BOOL: „EN_Safety": Aktywacja zabezpiecze

2. Wstaw now sie : Network 2.

3. Wstaw operacj logiczn „AND" z podfolderu „Bit logic operations" zak adki „Instructions".

4. Wstaw trzecie wej cie w instrukcji „AND" i podstaw do wej parametry wg tabeli obok.

5. Wstaw funkcj „ESTOP1" z podfolderu „Safety functions" karty „Instructions".

6. Kliknij „OK", aby potwierdzi parametry wywo ania „Call options".

7. Podstaw do wej i wyj instrukcji zmienne wg tabeli obok.

8. Pod cz wyj cie bramki „AND" do wej cia „E_STOP" funkcji „ESTOP1".

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 324TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 324 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

325

3.5 Krok 9: Programowanie potwierdze

Wynik

Programowanie funkcji awaryjnego wy czenia (wy czenie w przypadku zadzia ania wy cznika awaryjnego, otwarcia os ony bezpiecze stwa lub wej cia do przestrzeni roboczej) jest zako czone.

Przypisanie parametrów dla instrukcji logicznej „AND”

Wej cie Parameter Typ danych Opis Domy lnie „ESTOP" Input 1 BOOL Wy cznik awaryjny FALSE #EN_Safety_Door Input 2 BOOL Aktywacja os ony bezpiecze stwa FALSE „Laserscanner" Input 3 BOOL Skaner laserowy FALSE

Przypisanie parametrów dla funkcji „ESTOP1"

Wej cie/wyj cie Parameter Typ danych Opis Domy lnie TRUE ACK_NEC BOOL TRUE = wymagane potwierdzenie TRUE „Quit" ACK BOOL Potwierdzenie u ytkownika (przycisk) FALSE T#0MS TIME_DEL TIME Opó nienie T#0MS #EN_Safety Q BOOL Aktywacja obwodu bezpiecze stwa FALSE — Q_DELAY BOOL Aktywacja opó nienia OFF FALSE — ACK_REQ BOOL danie potwierdzenia FALSE — DIAG BYTE Informacje serwisowe B#16#0

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 325TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 325 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

326

3.6 Krok 10: Programowanie potwierdze

3.6 Krok 10: Obs uga sygna ów zwrotnych

Introduction

W tym kroku wykorzystamy sygna y zwrotne sterowanych podzespo ów.

Procedura

1. Wstaw now sie : Network 3.

2. Wstaw instrukcj logiczn „AND" z podfolderu „Bit logic operations" z zak adki „Instructions".

3. Podstaw do wej zmienne wg tabeli obok.

4. Wstaw funkcj „FDBACK" z podfolderu „Safety functions" /karta „Instructions".

5. Kliknij „OK" aby potwierdzi parametry „Call options".

6. Przypisz do wej i wyj funkcji parametry wg tabeli obok.

7. Pod cz wyj cie instrukcji „AND" do wej cia „ON" funkcji „FDBACK". Wynik

Sygna y potwierdze stanu aparatów s uj te w programie bezpiecze stwa.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 326TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 326 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

327

3.6 Krok 10: Programowanie potwierdze

Przypisanie parametrów dla instrukcji „AND”

Wej cie Parametr Typ danych Opis Domy lnie „Standard_Program_On_Off" Input 1 BOOL TRUE = ustaw wyj cie FALSE #EN_Safety Input 2 BOOL Aktywacja obw. bezpiecze stwa FALSE

Przypisanie parametrów dla funkcji „FDBACK"

Wej cie/wyj cie Parametr Typ danych Opis Domy lnie „Feedback" FEEDBACK BOOL Wej cie sygn. zwrotnego FALSE „F00006_4 F-Do DC24V_1".QBAD

QBAD_FIO BOOL QBAD sygna z F-I/O DB wej cia Q1 * FALSE

TRUE ACK_NEC BOOL TRUE = wymagane potwierdzenie TRUE „Quit" ACK BOOL Potwierdzenie u ytkownika

(przez przycisk) FALSE

T#500MS FDB_TIME TIME Maks. czas opó nienia T#0MS „Motor" Q BOOL Wyj cie FALSE — ERROR BOOL B d potwierdzenia FALSE — ACK_REQ BOOL danie potwierdzenia FALSE — DIAG BYTE Informacje serwisowe B#16#0

* W przyk adzie sygna QBAD z F-I/O DB modu u F-DO, do którego jest pod czony stycznik steruj cy silnikiem.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 327TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 327 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

328

3.7 Krok 11: Programowanie programu safety

3.7 Krok 11: Programowanie potwierdzenia operatora dla reintegracji F-I/O

Wst p

W tym kroku zaprogramujemy obs ug przycisku potwierdzenia operatora, który zainicjuje reintegracj modu ów F-I/O.

Procedura

Program bezpiecze stwa musi zawiera procedur reintegracji modu ów F-I/O. Procedura mo e bazowa na przycisku r czym operatora, który wpinamy na wej cie standardowe wyspy ET. W naszym przyk adzie jest to wej cie o nazwie symbolicznej „Quit". Do wykonania reintegracji mo na u y funkcji globalnej „ACK_GL”. Uwaga

Reintegracja nast puje po podaniu przez u ytkownika narastajacego zbocza na wej cie funkcji „ACK_GL” (do prze czenia warto ci bezpiecznej „0” na warto procesow ). Reintegracja jest mo liwa tylko po naprawieniu b du i gdy pasywowany modu zg asza

danie reintegracji (ACK_REQ=1). Aktywacja r czna reintegracji jest niezb dna po:

• ka dej awarii komunikacji (stacji)

• b dzie modu u F lub kana u F, gdy parametr ACK_NEC = 1

1. Wstaw now sie : Network 3.

2. Wstaw funkcj „ACK_GL" z podfolderu „Safety functions" /karta „Instructions".

3. Kliknij „OK", aby potwierdzi parametryzacj „Call options".

4. Przypisz wej ciom i wyj ciom zmienne wg tabeli obok.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 328TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 328 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 329

3.8 Krok 12: Programowanie programu safety

Wynik Programowanie potwierdzenia operatora jest zako czone.

Przypisanie parametrów wej i wyj dla funkcji „ACK_GL"

Wej cie Parametr Typ danych Opis Domyslnie „Quit" ACK_GLOB BOOL Potwierdzenia dla reintegracji FALSE

3.8 Krok 12: Programowanie g ó wnego bloku programu bezpiecze stwa

Wst p W tym kroku programujesz g ówny blok programu safety.

Procedura

1. W drzewie projektu kliknij dwukrotnie na „Main_Safety".Otworzy si g ówny blok programu safety.

2. Przeci g myszk zaprogramowany wcze niej F-FB „Safety_Interlock"do sieci 1 (Network 1) bloku „Main_Safety”.

3. Kliknij „OK", aby potwierdzi domy lne parametry wywo ania „Call options".

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 329TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 329 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–330

3.9 Krok 13: Kompilacja programu safety

Wynik Blok F-FB „Safety_Interlock" jest wywo ywany cyklicznie w g ównym bloku programu safety.

Zaprogramowa e w a nie funkcjonalno safety dla zdefiniowanego przyk adu. Teraz mo esz przej do nast pnego kroku i wykona kompilacj programu safety i za adowa go do F-CPU.

3.9 Krok 13: Kompilacja programu safety

Wst p W tym kroku skompilujesz konfiguracj sprz tow oraz program safety.

Podczas kompilacji programu safety sprawdzana jest spójno bloków programowych F i czy nie wyst puj w nim b dy. Wszystkie b dy i ostrze enia s wy wietlane w oknie wynikowym kompilacji. Je li kompilacja nie wykryje b dów, generowane s dodatkowe systemowe bloki F, które dodane zostaj do grupy F-Runtime, tworz c wykonywalny kod programu.

Procedura

1. W drzewie projektu wybierz F-CPU.2. Kliknij prawym przyciskiem myszki w podr cznym menu i wybierz „Compile > All".

Rozpoczyna si kompilacja programu safety.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 330TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 330 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 331

3.9 Krok 13: Kompilacja programu safety

Wynik Wynikiem pozytywnej kompilacji jest spójny kod programu safety. W sk ad programu safety wchodz wszystkie bloki posiadaj ce atrybut F. Szczegó owe informacje dotycz ce kompilacji s przedstawione w dolnej cz ci okna TIA w zak adce „Compile". Informacje mog zawiera wiele ostrze e (warnings) zwi zanych z przetworzonym kodem programu. Ostrze enia maj charakter informacyjny i nie przerywaj kompilacji, sugeruj jedynie konieczno sprawdzenia niektórych cz ci programu. Detekcja b du powoduje natychmiastowe przerwanie kompilacji oraz danie poprawienia wskazanych b dów w programie F. Nieskompilowanego poprawnie programu nie mo na za adowa do F-PLC.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 331TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 331 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–332

3.10 Krok 14: Przypisanie nazwy urz dzeniom

3.10 Krok 14: Przypisanie nazwy urz dzeniom PN

Wst p W tym kroku przypiszesz nazw PROFINET interfejsowi F-CPU. STEP 7 Professional V11 automatycznie generuje nazwy dla PN urz dze podpi tych do Kontrolera IO (F-CPU), musisz tylko je zaakceptowa . Dodatkowe informacje dot. PROFINET IO znajdziesz w podr czniku „SIMATIC PROFINET System Description” – do pobrania z: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49948856.

Dodatkowe informacje na temat konfiguracji sieci PROFINET IO mo esz znale w pomocy

online STEP 7 Professional V11 pod has em „Configurations PROFINET IO".

Procedura

1. Przejd do widoku sieci HW.2. Pod cz PG/PC do podsieci ethernet poprzez interfejs PROFINET.3. W zak adce sieci „Network view” kliknij na podsie i w podr cznym menu (prawy przycisk

myszki) wybierz „Assign device name".4. W oknie „Assign PROFINET device name" wybierz w a ciwy interfejs PG/PC, aby

pod czy go do podsieci Ethernet.5. Wszystkie skonfigurowane urz dzenia PROFINET s widoczne w li cie wyboru.

Wybierz nazw urzedzenia PROFINET z listy i wska interfejs, któremu chcesz przypisat nazw . Mo esz filtrowa nazwy wy wietlonych urz dze wed ug ró nych kryteriów.

6. Przycisk „Flash LED" mo na u y do atwej identyfikacji wybranego urz dzenia.7. F-CPU rozpoznaje modu y interfejsów poprzez ich nazwy, a nast pnie przypisuje im

nadane adresy IP.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 332TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 332 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 333

3.11 Krok 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety

Rezultat Nada e nazw sieciow dla F-CPU i IM151-3 PN HIGH FEATURE.

3.11 Krok 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety

Wst p W tym kroku przetransferujesz konfiguracj sprz tu HW i program safety do F-CPU.

Procedura

1. W drzewie projektu wybierz F-CPU.

2. W podr cznym menu F-CPU wybierz „Download to device > All". Je li jeszczenie ma po czenia online z F-CPU, b dziesz poproszony o wykonanie go.Wy wietli si okno „Load preview".

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 333TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 333 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–334

3.11 Krok 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety

3. Wybierz opcj „Consistent download" w górnym menu „Action".

Uwaga

Je li transferujesz tylko bloki, F blok, z którego wywo ywane s procedury F (OB35) nie zostaje przes any do F-CPU. Blok ten nale y przes a oddzielnie do F-CPU lub robi c ca o ciowy transfer programu standardowego.

Uwaga Transfer kompletnego programu safety wymaga przej cia F-CPU w tryb STOP.

4. Kliknij przycisk „Load".Wynik: wy wietlone zostaje okno dialogowe „Load results".

5. Kliknij przycisk „Finish’’.

6. Wybierz „Safety Administration” i kliknij na komend porównania sygnatury zbiorczejoraz atrybutów wszystkich bloków F online i offline.Je li transfer przebieg prawid owo, parametry online i ofline b d takie same.Je li nie, powtórz operacj transferu jeszcze raz.

7. Aby aktywowa tryb safety, prze cz F-CPU z trybu STOP do RUN.

W oknie „Safety Administration”, w zak adce „General\Safety Mode Status" jestpokazany bie cy status trybu safety F-CPU.

Uwaga Po napisaniu programu nale y bezwzgl dnie przeprowadzi pe ny test funkcjonalny zabezpiecze maszyny. Wi cej informacji na ten temat znajdziesz w podr czniku „SIMATIC Safety Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 334TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 334 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 335

3.11 Krok 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety

Wynik Zako czy e pisanie programu safety dla za o e przyj tych w przyk adzie.

Poni ej wskazujemy jak w skonfigurowa prawa dost pu do programu safety i do F-CPU. Dodatkowo, pokazujemy jak wykona zmiany w programie safety, przes a je do F-CPU i sprawdzi spójno programu safety.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 335TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 335 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–336

3.11 Krok 15: Transfer programu safety do F-CPU i aktywacja trybu safety

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 336TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 336 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 337

Wst p Jest rzecz konieczn , aby zapewni w a ciw ochron systemu SIMATIC Safety.

Na poziomie pisania programu i uruchamiania aplikacji nie jest wymagana ochrona dost pu, tj. nie jest wymagane ci g e autoryzowanie operacji poprzez podawanie has a.

Dodatkowe informacje na temat ochrony dost pu mo na znale w rozdziale „Access protection" w podr czniku „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

Procedura Aby wprowadzi has a dost powe, nale y post pi wg procedury:

1. W oknie „Safety Administration” przesu kursorem przestrze nawigacyjndo poziomu „Access protection".

2. Wybierz „Set up" pod etykiet „Offline safety program protection".W wy wietlonym oknie wpisz has o oraz potwierd je drugim wpisem.

3. W obszarze „Online F-CPU protection" zaznacz opcj „Go to Protection areaof the F-CPU". Wynik: przeszed e do zak adki „Device view” F-CPU.

4. W „Protection" wybierz opcj „Write protection for F-blocks". W oknie dialogowym„Password for write/read access" wpisz has o. Zweryfikuj has o powtórnym wpisem.

5. Przetransferuj (download) konfiguracj sprz tu (HW) do F-CPU.

Wynik Zmiany offline w programie mo esz wykona tylko, je li podasz w a ciwe has o dost pu zdefiniowane w punkcje 2. Nie mo esz przetransferowa programu safety do F-CPU, dopóki nie podasz poprawnego has a zdefiniowanego w punkcie 4.

Jako nast pny krok powinno si wykona test akceptacji maszyny. Dodatkowe informacje na ten temat znajdziesz w rozdziale „System acceptance" w podr czniku „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 337TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 337 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–338

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 338TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 338 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

– 339

Wst p Poni ej pokazano jak wykona zmiany w istniej cym programie safety i przes a je do F-CPU.

Procedura 1. Zmodyfikuj program safety tak, aby by o wymagane potwierdzenie operatora

dla operacji OSSD (Output Signal Switching Device) ze skanera laserowego.

Aby to wykona , wprowad funkcj awaryjnego zatrzymania, tak jak pokazano ni ej.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 339TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 339 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

–340

Uwaga

Zmiany programu safety podczas jego wykonywania (w RUN) mog by przeprowadzone tylko po wy czeniu trybu safety. Wprowad zmiany w blokach programu F offline. Bloki F nie mog by modyfikowane online.

Zobacz tak e rozdzia „Compiling and commissioning safety program" w podr czniku „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”.

2. Zapisz blok F-FB.

Uwaga Zmieni e i zapisa e zawarto jednego bloku F i teraz ca y program jest niespójny. Oznacza to, e zbiorcza sygnatura wszystkich bloków F i ich atrybutów w zasobniku programu F ró ni si od sygnatury zbiorczej programu safety.

Uwaga Aby przes a zmiany programu safety w trybie RUN, musisz wy czy tryb safety F-CPU. Tryb safety pozostaje wy czony do nast pnego prze czenia F-CPU z trybu STOP do RUN.

3. Sprawd , czy w „Safety Administration” w zak adce „General”, w polu „Current mode"jest wy wietlana wiadomo „Safety mode activated". Je li tak, kliknij „Disable safetymode" i wpisz has o w widocznym oknie autoryzacji.

Wynik: Wy wietli si kolejna informacja zawieraj ca sygnatur zbiorcz programuF znajduj cego si w F-CPU.

4. Potwierd „OK” aby wy czy tryb safety.Wynik: tryb safety F-CPU zosta wy czony.

Ostrze enie

Wy czenie trybu safety jest dopuszczalne tylko dla celów testowych, uruchomienia i podobnych. Kiedy tryb safety jest wy czony bezpiecze stwo maszyny musz zapewni inne rodki jak np. nadzorowane operacje, r czne wy czenie, ograniczenie dost pu lub inne.

5. Kliknij prawym przyciskiem na F-FB i wybierz w menu „Download to device >Software".Wynik: F-FB zosta o przes ane do F-CPU.

6. Sprawd dzia anie zmian poprzez opcje „Program status online".

Je li zmiany dzia aj poprawnie, wykonaj kompilacj ca ego programu safety.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 340TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 340 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

341

Modyfikacja programu safety

7. Aby aktywowa zmiany programu safety i wygenerowa spójny kod, musisz ponownieskompilowa ca y program safety. Aby to wykona , przejd do procedury opisanej w„Kroku 13” w rozdziale „Kompilacja programu safety (strona 32)".

Je li sygnatura zbiorcza bloków F z atrybutami w zasobniku bloków jest identyczna jaksygnatura zbiorcza programu, to program safety jest spójny i gotowy doprzeprowadzenia testu akceptacji.

8. W drzewie projektu kliknij prawym przyciskiem myszki na F-CPU, w podr cznym menuwybierz opcj „Download to device > Software".

Wszystkie bloki F i ich atrybuty s identyczne i zosta y przes ane do F-CPU.

9. W oknie „Safety Administration” w zak adce „General\Program signature" sprawdw asno „Status”. Je li widoczny jest symbol , to program online i offline s spójne.

Spójno programów jest wynikiem poprawnego transferu programu do F-CPU.Je li programy nie s spójne, nale y wykona transfer jeszcze raz.Aby aktywowa tryb safety, prze cz F-CPU z trybu STOP do RUN.

Uwaga: Po wygenerowaniu i przes aniu nowej wersji programu safety, musisz przeprowadzi kompletny test funkcjonalny maszyny.

W przypadku wprowadzania zmian do wcze niej przetestowanego programu safety nale y przetestowa tylko te funkcje, które zosta y zmodyfikowane. Dodatkowe informacje znajdziesz w rozdziale „Testing safety program" w podr czniku „SIMATIC Safety - Configuring and Programming”: http://support.automation.siemens.com/WW/view/en/49368678.

Wynik Zako czy e modyfikacj programu safety do nowych wytycznych.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 341TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 341 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

342

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 342TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 342 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

343

Typowe b dy konfiguracji i programowania oraz ich przyczyny

B dy, ich przyczyny i rodki zaradcze

Typ b du Opis Mo liwa przyczyna

Configuration error /b d konfiguracji

F-blocks cannot be downloaded to the F-CPU/ blokada przesy u bloków F do F-CPU.

Nie zosta aktywowany parametr "F-activation" w F-CPU.

Configuration error Przed za adowaniem programu F do F-CPU wieci na module F dioda SF.

Adres PROFIsafe na prze cznikach DIP modu ów F-I/O nie pasuje do konfiguracji.

Configuration error Na module F wieci SF-LED w bajcie DIAG F-I/O wskazany jest b d TIMEOUT.

Czas monitoringu modu ów F maks. czasu cyklu grupy F-Runtime.

Configuration error Na module F wieci SF-LED, w bajcie DIAG F-I/O DB jest wskazywany b d CRC.

Za adowany program w F-CPU nie jest zgodny z konfiguracj sprz tow HW.

Program safety jest niespójny.

PIQ/PII modu u F jest nadpisywany przez program standardowy.

Configuration error Na module F wieci SF-LED, a modu sygnalizuje zwarcie

Pod czenie czujników nie pasuje do przypisanych parametrów, np.:

Tylko jeden prze czny kontakt jest pod czony do kana u typu 1oo2

Czujnik ze stykami przeciwnymi (non-eq.) jest pod czony do kana u typu zgodnego (quivalent).

Dwa czujniki pojedyncze lub czujnik dwukana owy typu niezgodnego (non-eq.) s zasilane przez VS1 i VS2

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 343TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 343 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

344

Type Error Possible causes Programming terror

/b d programowania

F-PIQ/PII is not being updated /brak od wie ania F-PI

G ówny blok safety nie jest wywo ywany w cyklicznym OB3x. Modu F jest w pasywacji. Sprawd warto QBAD i bajt DIAG w F-I/O DB odpowiedniego modu u F.

Programming error F-CPU przechodzi w STOP z powodu uszkodzenia danych w programie safety (data corruption).

G ówny blok safety jest wywo ywany wi cej ni raz w programie cyklicznym.

W programie standardowym nast pi zapis do zmiennych F-DB.

W programie safety jest u ywana niezadeklarowana zmienna TEMP.

Bit pami ci zmodyfikowany podczas przetwarzania g ównego bloku safety, np. bit pami ci zegara, jest czytany w programie safety.

Wyst pi o przepe nienie operacji arytmetycznej.

TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 344TIA_Portal_Wyd1_poprawione_121017_2.indd 344 10/19/12 10:11 AM10/19/12 10:11 AM

TIA PortalZintegrowane środowisko projektowe systemów automatyki przemysłowej

Okładka B5_TIA Portal.indd 2 2012-03-05 10:07:38