Post on 16-Nov-2014
description
1
WSTĘPNE STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA ZADANIA PN.:
REWITALIZACJA LINII KOLEJOWEJ WROCŁAW – LOTNISKO
ETAP V – ANALIZA ŚRODOWISKOWA
Warszawa 2011
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
2
Spis treści:
WSTĘP ......................................................................................................................................... 3
1. Oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko w fazie budowy .................................................. 4
1.1 Oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi ............................................................................. 4
1.2 Oddziaływanie na wody i grunty ...................................................................................... 4
1.3 Oddziaływanie na powietrze ............................................................................................ 4
1.4 Hałas i wibracje .............................................................................................................. 5
1.5 Gospodarka odpadami .................................................................................................... 5
1.6 Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze....................................................................... 7
1.7 Działania techniczno-organizacyjne mające na celu ograniczenie negatywnych oddziaływań
na środowisko ............................................................................................................................ 7
2. Oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko w fazie eksploatacji ............................................ 8
2.1 Oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi ............................................................................. 8
2.2 Oddziaływanie na wody i grunty ...................................................................................... 8
2.3 Oddziaływanie na powietrze ............................................................................................ 8
2.4 Hałas i wibracje .............................................................................................................. 8
2.5 Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze....................................................................... 9
2.6 Oddziaływanie transgraniczne .......................................................................................... 9
2.7 Sytuacje awaryjne .......................................................................................................... 9
3. Oddziaływanie na krajowy i europejski system ochrony przyrody .............................................10
4. Podsumowanie i wnioski ........................................................................................................12
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
3
WSTĘP
Niniejsze opracowanie stanowi Etap V realizacji umowy nr IZ/3531/109/11 zawartej pomiędzy
Dolnośląską Służbą Dróg i Kolei we Wrocławiu a firmą WYG International.
Celem dokumentu jest dokonanie wstępnej analizy oddziaływania na środowisko
przedsięwzięcia pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko. Analiza ma za zadanie dokonanie
charakterystyki stanu środowiska w obszarze realizacji inwestycji oraz określenie jej wpływu na
poszczególne jego komponenty. Analiza uwzględnia również występowanie obszarów chronionych
w rejonie planowanego przedsięwzięcia oraz określa jego wpływ na te obszary.
Dokument identyfikuje oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko w fazie budowy oraz
w fazie eksploatacji. Scharakteryzowany został wpływ na następujące komponenty środowiska:
zdrowie i życie ludzi,
wody i gruntu,
powietrze,
wpływ hałasu i wibracji,
środowisko przyrodnicze.
Uwzględniono również wymogi związane z gospodarką odpadami powstałymi w wyniku
realizacji inwestycji oraz określono działania techniczno-organizacyjne mające na celu ograniczenie
negatywnych oddziaływań na środowisko.
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
4
1. Oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko w fazie budowy
1.1 Oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi
Faza budowy planowanej inwestycji nie powoduje zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Wiązać
się ona może jedynie z przejściowymi i ograniczonymi do terenu budowy niedogodnościami
związanymi z pracą ciężkiego sprzętu. Niedogodności te szczególnie odczuwalne będą przez
mieszkańców osiedla Muchobór Wielki obok którego przebiega przeznaczona do modernizacji
w ramach nowego połączenia dawna bocznica wojskowa. Uciążliwości te będą jednak krótkotrwałe
i ograniczone do rejonu w bezpośrednim sąsiedztwie budowy. W celu zmniejszenia niedogodności
prace budowlane powinny być prowadzone w porze dziennej (6.00-22.00). Urządzenia emitujące hałas
o dużym natężeniu, w miarę możliwości powinny pracować równocześnie. Prace budowlane powinny
być prowadzone przez urządzenia w dobrym stanie technicznym o jak najniżej uciążliwości
akustycznej.
1.2 Oddziaływanie na wody i grunty
Potencjalny negatywny wpływ tej fazy inwestycji na wskazane komponenty środowiska wiąże
się głównie z możliwością spływu zanieczyszczeń do gruntu w trakcie budowy i modernizacji
elementów linii, przebudowy podtorza (zanieczyszczenie substancjami ropopochodnymi) lub smarów
z pracujących maszyn i urządzeń. Kolejne źródło zanieczyszczeń wód i gruntu stanowić może
magazynowanie zanieczyszczonych odpadów (podkłady, tłuczeń) w bezpośrednim sąsiedztwie cieków
wodnych lub bezpośrednio na gruncie, skutkujące powierzchniowym spływem zanieczyszczeń podczas
opadów deszczu. Zabezpieczeniem przed możliwością zanieczyszczenia tych komponentów środowiska
jest prawidłowa organizacja robót uwzględniająca dobry stan techniczny sprzętu budowlanego,
zapewnienie właściwego magazynowania materiałów budowlanych i odpadów.
W wyniku realizacji przedsięwzięcia będą miały miejsce zajęcia terenu i przekształcenia
powierzchni gruntu powstałe na skutek budowy nowych elementów linii łączącej wrocławski dworzec
z lotniskiem.
1.3 Oddziaływanie na powietrze
Emisja zanieczyszczeń do powietrza spowodowana jest ruchem pojazdów samochodowych
i ciężkiego sprzętu oraz robotami budowlanymi i rozbiórkowymi. Źródłem emisji jest:
spalanie paliwa w silnikach maszyn budowlanych oraz środków transportu – emisja
tlenków azotu, tlenku węgla i węglowodorów,
ruch pojazdów i maszyn po terenie placu budowy oraz prace ziemne i wyburzeniowe –
emisja pyłu,
prace spawalnicze – emisja tlenku węgla, tlenków azotu, pył zawieszony, w tym pył
tlenków żelaza, manganu, krzemu, chromu, miedzi itp.,
prace konserwacyjne – emisja rozpuszczalników typu ksylen, benzen, toluen.
Charakter tych emisji będzie niezorganizowany prace budowlane dokonywane będą na
otwartym terenie. Czas działania będzie ograniczony. Oddziaływanie emisji zanieczyszczeń
z wymienionych prac będzie, w związku z usytuowaniem obszaru planowanych prac istotne dla stanu
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
5
środowiska jedynie w skali lokalnej. Zanieczyszczenia powietrza powstające w trakcie prac
budowlanych nie wpłyną w istotny sposób i nie pogorszą trwale stanu aerosanitarnego rejonu.
1.4 Hałas i wibracje
Uciążliwości akustyczne podczas fazy budowy będą miały ograniczony zasięg oraz czas
trwania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami oddziaływanie akustyczne inwestycji na środowisko
podczas prac budowlanych nie podlega regulacjom prawnym z zakresu ochrony przed hałasem.
Jednak inwestor zobowiązany jest do minimalizowania uciążliwości akustycznej prowadzonych prac
poprzez zastosowanie urządzeń i maszyn spełniających polskie normy i rozporządzenia w zakresie
emisji hałasu do środowiska oraz unikanie prowadzenia prac związanych ze znaczną emisją hałasu
w porze nocnej.
Wibracje przy realizacji tras kolejowych są powodowane pracą maszyn ziemnych, czy pracami
nawierzchniowymi. Widmo częstotliwościowe tych wibracji zawiera składowe od kilku do kilkuset Hz
w zależności od rodzaju urządzenia. Składowe o częstotliwościach powyżej 30 Hz są silnie tłumione
w gruncie natomiast składowe o częstotliwości do kilkunastu Hz mogą przenosić się na tereny nawet
znacznie oddalone od trasy kolejowej. Oddziaływania wibracji podczas budowy mają ograniczony
charakter czasowy, co znacznie minimalizuje ich wpływ na otoczenie, natomiast amplituda tych
wibracji przekazywana przez podłoże na budynki na ogół nie przekracza strefy drgań odczuwalnych
przez budynek, które są nieszkodliwe dla jego konstrukcji.
1.5 Gospodarka odpadami
Zakres planowanego przedsięwzięcia przewidującego m.in. modernizację elementów linii
wiązać się może z powstawaniem odpadów, także niebezpiecznych.
Zgodnie z klasyfikacją podaną w rozporządzeniu z dnia 27 września 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów prace budowlane będą źródłem odpadów zaliczonych do następujących grup:
grupa 08 – odpady z produkcji, przygotowywania, obrotu i stosowania powłok ochronnych
(farb, lakierów, emalii ceramicznych) kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich,
grupa 15 – odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne
i ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach,
grupa 16 – odpady nie ujęte w innych grupach,
grupa 17 – odpady z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury
drogowej (wyłączając glebę i ziemię z terenów nie zanieczyszczonych).
Zestawienie rodzaju wytwarzanych odpadów wraz z ich charakterystyką przedstawia poniższa tabela:
Kod odpadu Rodzaj odpadu charakterystyka
08 01 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania oraz usuwania farb i
lakierów
08 01 11* Odpady farb i lakierów zawierających rozpuszczalniki
organiczne lub inne substancje niebezpieczne
Resztki farb i środków
konserwujących konstrukcje
metalowe
08 01 12 Odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 11 Resztki farb nie zawierających
rozpuszczalników
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
6
Kod odpadu Rodzaj odpadu charakterystyka
niebezpiecznych
15 01 Odpady opakowaniowe
15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania po farbach
15 01 04 Opakowania z metali Opakowania po farbach
15 01 07 Opakowania ze szkła Opakowania po
rozpuszczalnikach
15 01 10*
Opakowania zawierające pozostałości substancji
niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środkami
ochrony roślin I i II klasy toksyczności – bardzo toksyczne i
toksyczne)
Opakowania po farbach i
konserwantach zawierających
substancje toksyczne lub
niebezpieczne dla środowiska
16 02 Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych
16 02 09* Transformatory i kondensatory zawierające PCB
Warunkowo, na obecnym
etapie brak charakterystyki
urządzeń
16 02 13 Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne
niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12. świetlówki
16 02 14 Zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02
13. Transformatory, kondensatory
17 01 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np.
beton, cegły, płyty, ceramika)
17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
Odpady powstałe w trakcie
modernizacji obiektów
kubaturowych
17 01 02 Gruz ceglany
17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów
wyposażenia
17 01 07
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych
materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż
wymienione w 17 01 06
17 01 82 Inne niewymienione odpady
17 02 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych
17 02 04* Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Podkłady kolejowe
17 03 Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych
17 03 80 Odpadowa papa Odpad z modernizacji
obiektów budowlanych
17 04 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali
17 04 05 Żelazo i stal Szyny, konstrukcje metalowe
sieci trakcyjnej
17 04 07 Mieszaniny metali Rozbiórka budynków
17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10 Odpad z wymiany sieci en.
17 05 Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zdegradowanych oraz urobek z
pogłębiania)
17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05
03
Odpad z rozbiórki podtorza nie
zanieczyszczony
17 05 07* Tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje
niebezpieczne
Odpad z rozbiórki torowiska
zanieczyszczony
ropopochodnymi
17 05 08 Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 07 Tłuczeń nie zanieczyszczony
* Odpady niebezpieczne.
Podstawowym odpadem, powstającym w procesie inwestycyjnym będą odpady ziemi i gleby,
szyny, podkłady betonowe i drewniane oraz gruz betonowy.
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
7
Wykonawca robót budowlanych zobowiązany jest do segregacji odpadów, a następnie
przekazania ich do utylizacji firmom posiadającym stosowne zezwolenia.
1.6 Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze
W związku z budową nowych elementów połączenia i prowadzeniem prac modernizacyjnych
prognozuje się straty w szacie roślinnej w wyniku prowadzenia prac ziemnych. Wpływ na zwierzęta
w fazie budowy będzie nieznacznie negatywny, związany z hałasem i wibracjami powodowanymi przez
pracę ciężkiego sprzętu.
1.7 Działania techniczno-organizacyjne mające na celu ograniczenie
negatywnych oddziaływań na środowisko
W celu ograniczenia ujemnych skutków dla środowiska, wynikających z fazy realizacji
planowanej inwestycji, niezbędne jest prowadzenie robót budowlanych z zachowaniem wymogów
ochrony środowiska uwzględniających utrzymanie dobrego stanu technicznego maszyn i urządzeń oraz
zapewnienie prawidłowej gospodarki odpadami powstałymi podczas prac budowlanych.
Obowiązkiem inwestora jest prawidłowe zagospodarowanie powstałych odpadów.
W przypadku powierzenia wykonawstwa prac zewnętrznemu podmiotowi, wytwórcą odpadów będzie
ten podmiot (zgodnie z definicją art. 3, pkt 22 ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r.), chyba
że umowa o świadczeniu usługi stanowić będzie inaczej. Firma wykonująca prace budowlane powinna
więc posiadać wymagane zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami.
Inwestor zobowiązany jest również do minimalizowania uciążliwości akustycznej
prowadzonych prac budowlanych i modernizacyjnych poprzez zastosowanie urządzeń i maszyn
spełniających polskie normy i rozporządzenia w zakresie emisji hałasu do środowiska oraz poprzez
unikanie prowadzenia prac związanych ze znaczną emisją hałasu porze nocnej, zwłaszcza w rejonie
zabudowy mieszkaniowej (rejon osiedla Muchobór Wielki).
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
8
2. Oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko w fazie eksploatacji
2.1 Oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi
Realizacja opisywanego przedsięwzięcia może wpłynąć na podniesienie emisji hałasu w jego
rejonie w wyniku wzrostu natężenia ruchu pociągów na istniejącym odcinku linii kolejowej nr 274 oraz
będzie nowym źródłem emisji hałasu na projektowanym odcinku połączenia, co może być uciążliwe
dla ludności mieszkającej w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji. Nie przewiduje się
innych negatywnych oddziaływań inwestycji na zdrowie i życie ludzi.
Nowe rozwiązania techniczne stosowane w transporcie kolejowym – nowa generacja taboru,
zastosowanie szyn bezstykowych na podkładach sprężystych – pozwalają na znaczne ograniczenie
emisji hałasu i wibracji do środowiska.
Ponadto zrealizowana inwestycja, poprzez stworzenie nowych możliwości transportowych
i zwiększenie dostępu do transportu kolejowego pozwoli w przyszłości na ograniczenie transportu
samochodowego, a tym samym ograniczenie wielkości emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych, co
przełożyć się może na poprawę stanu zdrowotności społeczności lokalnej.
2.2 Oddziaływanie na wody i grunty
Omawiana inwestycja nie będzie miała znacząco negatywnego oddziaływania na wody
i grunty. Eksploatacja linii kolejowej w normalnych warunkach nie stwarza zagrożenia dla stanu
czystości wody i gleby. Należy jednak zastosować skuteczny system odwodnienia torowiska w postaci
drenażu o odpowiedniej przepustowości, odbierającego wody odwodnienieniowe.
Herbicydy stosowane do niszczenia roślinności porastającej torowisko powinny być używane
tylko w razie konieczności, z zachowaniem szczególnej ostrożności i w ograniczonych do niezbędnego
minimum ilościach.
2.3 Oddziaływanie na powietrze
Projektowane połączenie będzie całkowicie zelektryfikowane, nie będzie więc stanowić źródła
emisji szkodliwych substancji do powietrza.
2.4 Hałas i wibracje
Opisywana inwestycja będzie nowym źródłem emisji hałasu i wibracji na projektowanym
odcinku wychodzącym od stacji Wrocław Zachodni do Portu Lotniczego. Realizacja przedsięwzięcia
może również wpłynąć na podniesienie emisji hałasu i wibracji na istniejącym odcinku linii kolejowej
nr 274 w wyniku wzrostu natężenia ruchu pociągów.
Nowe rozwiązania techniczne stosowane w transporcie kolejowym – nowa generacja taboru,
zastosowanie szyn bezstykowych na podkładach sprężystych – pozwalają na znaczne ograniczenie
emisji hałasu i wibracji do środowiska.
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
9
2.5 Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze
Rewitalizowana linia przebiegać będzie w większości przez tereny zurbanizowane,
przekształcone antropogenicznie na istniejących terenach kolejowych, tak więc nie wywoła znaczących
konfliktów ze środowiskiem przyrodniczym i krajobrazem. Na budowanym odcinku od dworca Wrocław
Zachodni do terminala lotniska dojdzie do zmian w krajobrazie. Wpływ na środowisko przyrodnicze na
tym odcinku ograniczy się do konieczności usunięcia szaty roślinnej wzdłuż planowanej inwestycji.
Funkcjonująca linia kolejowa może również stanowić pewną przeszkodę w wędrówkach zwierząt.
2.6 Oddziaływanie transgraniczne
Zgodnie z wnioskami z niniejszej analizy realizacja planowanego przedsięwzięcia nie
spowoduje znaczącego negatywnego wpływu na jakość wód powierzchniowych, wód podziemnych,
powietrza, gleby, terenów cennych przyrodniczo oraz terenów chronionych przepisami ustawy Prawo
wodne (głównie zbiorniki wód podziemnych). Negatywne oddziaływanie rewitalizowanej linii ograniczy
się do wzrostu emisji hałasu i wibracji. Oddziaływanie to będzie miało charakter wyłączenie lokalny.
Transgraniczne oddziaływanie na środowisko linii Wrocław – Lotnisko należy więc wykluczyć.
2.7 Sytuacje awaryjne
Rewitalizowana linia kolejowa przeznaczona będzie wyłącznie do transportu pasażerskiego, nie
będzie więc stwarzała zagrożenia poważną awarią. Tym niemniej, jak każdy inny środek transportu,
może być przyczyną sytuacji awaryjnej (katastrofa, wypadek). Nie zwalnia to zatem zarządzającego
linią od podejmowania odpowiednich działań zabezpieczających i wdrożenia procedur minimalizujących
możliwość wystąpienia awarii.
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
10
3. Oddziaływanie na krajowy i europejski system ochrony przyrody
Projektowana inwestycja nie będzie przecinać obszarów chronionych europejską siecią
ekologiczną Natura 2000, ani żadnych innych obszarów chronionych. Najbliższym inwestycji obszarem
Natura 2000 jest specjalny obszar ochrony siedlisk „Łęgi nad Bystrzycą” (PLH 020103) znajdujący się
ok. 2,5 km na zachód od Portu Lotniczego we Wrocławiu. Na obszarze tym utworzony został również
Park Krajobrazowych „Dolina Bystrzycy”. Ponadto w granicach miasta znajdują się fragmenty
następujących obszarów Natura 2000:
SOO Las Pilczycki (PLH 020069) – położony w całości w granicach administracyjnych
Wrocławia,
SOO Kumaki Dobrej (PLH 020078),
SOO Grądy w Dolinie Odry (PLH 020017),
OSO Grądy Odrzańskie (PLB 020002).
Uwzględniając znaczne odległości rewitalizowanej linii od obszarów chronionych europejską
siecią ekologiczną Natura 2000 oraz zasięg możliwych oddziaływań przedsięwzięcia na otoczenie nie
należy spodziewać się ujemnego oddziaływania na te formy chronione zarówno w zakresie
poszczególnych komponentów środowiska jak i krajobrazu.
Położenie inwestycji względem obszarów chronionych przedstawia Rysunek 1.
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
11
Rysunek 1. Obszary chronione w rejonie inwestycji. Mapka poglądowa.
Źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl,
Grądy Odrzańskie
Las Pilczycki
Kumaki Dobrej
Łęgi nad Bystrzycą
Dolina Widawy
Grądy w Dolinie Odry
Park Krajobrazowy Dolina Bystrzycy
Wstępne studium wykonalności dla zadania pn.: Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko Etap V – Analiza środowiskowa
12
4. Podsumowanie i wnioski
Zasięg oddziaływania na środowisko projektowanego przedsięwzięcia będzie minimalny,
a osiągnięte korzyści wielokrotnie przekroczą ewentualne uciążliwości.
Rewitalizacji linii kolejowej Wrocław – Lotnisko nie wymaga zastosowania szczególnych
rozwiązań w zakresie ochrony środowiska przed hałasem w celu spełnienia emisyjnych
standardów jakości środowiska w zakresie hałasu kolejowego. Rozwiązania te będą polegały
między innymi na okresowym szlifowaniu szyn.
Realizacja przedsięwzięcia wiązać się będzie z powstawaniem odpadów, wymagających
zagospodarowania. Na etapie projektu budowlanego powinien zostać sporządzony bilans
odpadów uwzględniający możliwość wykorzystania części z nich (masy ziemne, złom, odpady
betonu). W fazie eksploatacji linia Wrocław – Lotnisko nie będzie źródłem znaczących ilości
odpadów. Pochodzić będą one głównie z obsługi infrastruktury technicznej linii.
Rewitalizacja linii kolejowej Wrocław – Lotnisko, a następnie jej eksploatacja nie spowoduje
ujemnego oddziaływania na tereny chronione krajowym i europejskim systemem ochrony
przyrody.
W fazie eksploatacji zrewitalizowana linia nie będzie wywierała znaczącego negatywnego
wpływu na stan czystości wód i gruntów.