Roślinny nasienne

Autor: mgr Renata Jedynak

Rośliny nasienneSą to rośliny naczyniowe, przystosowane do życia głównie na lądzie (choć

występują również rośliny żyjące w warunkach wodnych).

Proces zapłodnienia nie wymaga obecności wody, sama roślina składa się z

korzenia, łodygi, liści i kwiatu.

Rośliny nasienneRośliny nasienne, ze względu na

ich budowę, podzielono na nagonasienne i okrytonasienne. Pierwszymi nasiennymi roślinami

były paprocie nasienne. Rozmnażają się za pomocą nasion.

Obecnie żyjące rośliny nasienne (zwł. okrytonasienne) nazywa się także roślinami kwiatowymi lub

jawnopłciowymi.

Rośliny nagonasienne

To gromada roślin nasiennych, do której należy około 750 gatunków. Są to z reguły rośliny drzewiaste, jedno lub dwupienne, o kwiatach

rozdzielnopłciowych, wiatropylnych bez okwiatu.

Nagozalążkowe pochodzą os pierwotnych paprotników, z którymi je łączą paprocie

nasienne. Pojawiły się w górnym dewonie i panowały wśród roślinności mezozoicznej.

Rośliny nagonasienne Charakterystyczną cechą

nagonasiennych roślin jest brak owocolistków, które u

okrytonasiennych osłaniają zalążek. W konsekwencji

nagonasienne nie mają typowych owoców, a zalążki są schowane w zmodyfikowanych liściach, czyli

szyszce.

Kosodrzewina

Świerk serbski

Szyszki świerku serbskiego

Kwiaty żeńskie świerku pospolitego

Kwiaty męskie świerku pospolitego

Szyszka świerku pospolitego

Cyprys wiecznie zielony

Miłorząb dwuklapowy

Może żyć do 4000 lat (w Chinach najstarsze okazy).

Kwiat żeński miłorzębudwuklapowegoMiłorząb to jedyne liściasta roślina nagozalążkowe

Kwiat męski miłorzębu dwuklapowego

Owoce miłorzębu dwukalopwego

Liść miłorzębu dwuklapowego

Jak rozmnażają się rośliny nagonasienne?

Rośliny nagonasienne mają kwiaty żeńskie i męskie. U sosny kwiaty

żeńskie są zebrane w kwiatostany w postaci małych czerwonych

szyszek. Pojedyncze kwiaty mają kształt łuski i są to owocolistki, ma których znajdują dwa nie osłonięte

zalążki. Każdy zalążek jest zbudowany z woreczka

zalążkowego i osłonki. W woreczku powstaje komórka jajowa – jest to

gametofit żeński.

Jak rozmnażają się rośliny nagonasienne?

Kwiaty męskie są zebrane w żółte kwiatostany w kształcie kłosów.

Pojedyncze kwiaty to pręciki, które mają po 2 woreczki pyłkowe, w

których powstaje pyłek. W ziarnie pyłku są dwa pęcherzyki

wypełnione powietrzem, dzięki czemu mogą być roznoszone przez

wiatr (są lekkie).

Jak rozmnażają się rośliny nagonasienne?

Sosna jest rośliną wiatropylną – to znaczy, że pyłek jest przenoszony przez wiatr. Ziarna pyłku opada na

kwiat żeński i dostaje się do zalążka. W ten sposób dochodzi do

zapylenia, czyli ziarna pyłku z kwiatów męskich zostaje

przeniesione na zalążek kwiatów żeńskich.

Jak rozmnażają się rośliny nagonasienne?

Po zapyleniu łuski zlepiają się i szyszka się zamyka. Po roku ziarno pyłku na okienku zalążka kiełkuje i wytwarza łagiewkę pyłkową, dzięki

której komórka plemnikowa przedostaje się do komórki jajowej.

Po połączeniu komórek plemnikowej z jajową powstaje

zygota, dająca początek zarodkowi

Jak rozmnażają się rośliny nagonasienne?

Po przekształceniu się zalążków w nasiona kwiatostan żeński zmienia się:- Łuski nasienne grubieją;- Szyszka staje się zielona, później

brązowa;- Po trzech latach następuję otwarcie

szyszki i wysypują się z niej nasiona.Sosna jest wiatrosiewna – nasiona są rozsiewane przez wiatr.

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

Roślinom okrytonasiennym do rozmnażania służą kwiaty. Kwiat

jest przekształconym i skróconym pędem. Kiedy ziarna pyłku

dojrzeją, muszą zostać przeniesione na znamię słupka. W ten sposób kwiat zostaje zapylony.

Przekrój kwiatu

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

Zapylenie może nastąpić przez:- Wiatr – wiatropylność, np. zboża,

leszczyna, brzoza;- Owady – owadopylność, np. wiśnia,

jabłoń, lipa;- Inne zwierzęta (głównie ptaki,

nietoperze), np. bananowiec, fuksja, strelicja królewska;- Wodę, np. rogatka.

Kwitnące żyto

Kwiat męski (A) i żeński (B) brzozy

Kwiat męski i żeński brzozy

Kwiat męski leszczyny

Kwiat żeński leszczyny

Kwitnąca lipa

Kwitnąca wiśnia

Kwitnąca wiśnia

Malwa sudańska

Kwiat bananowca

Sterlicja królewska

Fuksja

Fuksja

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

Ziarno pyłku przeniesione na znamię słupka zaczyna kiełkować, wytwarza łagiewkę

pyłkową, która przedostaje się przez szyjkę słupka do woreczka zalążkowego. Każde

ziarno pyłku zawiera dwie komórki plemnikowe. Łagiewką pyłkową dostają się one do woreczka zalążkowego, w którego

centralnej części występuje jądro centralne, a na jednym biegunie komórka jajowa. Komórki plemnikowe łączą się: jedna z jądrem centralnym, a druga z komórką

jajową, proces ten nazywamy podwójnym zapłodnieniem.

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

Z zapłodnionej komórki jajowej powstaje zygota, a z niej zarodek przyszłej rośliny. Z zapłodnionego

jądra centralnego powstaje materiał zapasowy dla zarodka. U

roślin okrytonasiennych gametofitem żeńskim jest

woreczek zalążkowy, gametofit męski znajduje się w ziarnie pyłku,

a sporofit to cała roślina.

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

Powstawanie nasion i owoców- z zapłodnionej komórki jajowej powstaje zarodek;- z zalążka powstaje nasienie;- z osłonek zalążka wytwarza się łupina nasienna;- ze ściany zalążni tworzy się owocnia;- pręciki, szyjka słupka, okwiat więdną i opadają.

Karambola

Annato

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne?

W ten sposób powstaje owoc złożony z owocni i nasion. Owocnia chroni nasiona, ale również ułatwia im rozsiewanie się.Nasiona i owoce posiadają odpowiednie przystosowania do rozsiewania przez:- wiatr,- wodę,- zwierzęta,- samoczynnie.

Rozmnażanie wegetatywne

Inaczej rozmnażanie bezpłciowe, polega na tworzeniu całego organizmu z części rośliny. Odbywa się to za pomocą różnych tworów np. rozłogów, rozmnóżek, bulw, kłączy, cebul i odrostów, a także poprzez podziały poprzeczne lub podłużne komórki, a także poprzez fragmentację organizmu macierzystego. Ten sposób rozmnażania można zaobserwować u truskawek, perzu, agrestu, porzeczki.

Rozłóg bluszczu

Rozmnóżka żyworódki

Bulwa dalii

Bulwy ziemniaka

Kłącza pałki wodnej

Kłącza kosaćca

Cebulki tulipanów

Odrosty bożego drzewka

Odrosty pelargonii

Dziękuję za uwagę =)