Jeśli ktoś twierdzi że hiperteksty i linkowanie są absurdalnym pomysłem dzieciakoacutew żyjących w erze komputeroacutew i Internetu jest niedoinformowany Podobne efekty już na początku XX wieku proacutebowali uzyskać choćby formi-ści Łukasz Podgoacuterni i Urszula Pawlicka nadali wyraz ich poszukiwaniom ndash w dosłownym tego słowa znaczeniu otworzyli wiersze Tytusa Czyżewskiego na wielozmysłowość W ich projekcie Cyfrowe zielone oko (httphaartplczyzewski) utwory jednego z czołowych poetoacutew początkoacutew XX wieku oddane zostały za pomocą nowej ekspresji i formy zyskując przestrzeń upragnioną przez samego twoacutercę Losowość i matematyczność powtoacuterze-niowość i symultaniczność ndash to wszystko mogło zrealizować się w pełnym wymiarze dopiero w zaprezentowanej przez Podgoacuterniego i Pawlicką formie poezji hipertekstowej interaktywnej generatywnej i wizualnej

Na podobnych zasadach opiera się tomik wideo C()n Du It (http

haartplgielzynska) Katarzyny Giełżyńskiej i Gubioneznale-zione (httphaartplgubione_znalezione) Ewy Michalskiej

Giełżyńska jak Podgoacuterni i Pawlicka także zdecydowała się na połączenie technik i sztuk nawiązując do animacji filmu reklamy oraz gry komputero-wej Jej poetyczne klipy muzyczne prezentują najważniejsze zjawiska we wspoacutełczesnej kulturze wizualnej W humorystyczny sposoacuteb ukazuje ona in-ternetowe bdquorytuałyrdquo na przykład klikanie czatowanie lub postowanie Jak napisał o C()n Du It Mariusz Pisarski bdquoLess is more moacutewi Giełżyńska i raz jeszcze wskazuje na kierunek ktoacuterym według niej według nas powinna poacutejść poezja XXI wieku węzeł ktoacutery splata trzy tradycje i trzy języki język poetycki język filmu oraz język oprogramowaniardquo

Choć środki ktoacuterymi posłużyła się Ewa Michalska są podobne w przypadku hipertekstu Gubioneznalezione nacisk położony jest nie tyle na formę czy roacuteżnorodność językoacutew wyrazu i tradycji co na perspektywę i kontekst Wydaje się że jej celem nie jest ukazanie tego bdquocordquo i bdquojakrdquo ale tego bdquoco to zmieniardquo Posługując się kolażem oraz techniką foundfootage Michalska w ciszy manipuluje słowem i obrazem zapraszając odbiorcę do podroacuteży po hipertekście i odkrywaniu jego kolejnych warstw Rekonstruując i de-konstruując pokazuje jak wieloznaczne są fragmenty z ktoacuterych składamy całość i jak wielkie znaczenie dla zrozumienia i odbioru ma punkt widzenia oraz kontekst Jej projekt doskonale oddaje wspoacutełczesny sieciowy model kultury Nie demonizuje jej jednak ale jak pisze sama autorka stara się wskazać na jej wieloaspektowość Warto podkreślić że za projekt Gubio-neznalezione Michalska otrzymała wyroacuteżnienie w konkursie na utwoacuter nowomedialny ogłoszonym przez Korporację Haart w 2012 roku

W tym samym konkursie bezdyskusyjnie zwyciężyła gra internetowa Złe słowa (httphaartplzleslowa) Piotra Puldziana Płucienniczaka Oparta ona została na koncepcji czytania jako niszczenia (czyli często ziszczeniu marzeń wielu czytelnikoacutew) W grze tej za pomocą wulgaryzmoacutew czytelnik rozmontowuje doniosłe teksty kultury Zgodnie z obietnicą autora zdecydo-wanie umożliwia ona osiągnięcie upragnionego stanu nirwany

Kolejną udostępnioną przez nas tym razem paragrafową grą internetową jest Bałwochwał (httpwwwhaartplschulzstarthtml) Mariusza Pi-sarskiego i Marcina Bylaka Ich gamebook stworzony został na podstawie opowiadań Brunona Schulza Czytelnikowi powierzona zostaje ważna misja ktoacuterej celem jest odsunięcie wiszącego nad miastem zagrożenia Ludyczna narracja nieustanna możliwość alternatywy i ciągłe wpędzanie gracza w wyboacuter ścieżek po ktoacuterych podąża doskonale oddają nielinearność doświadczenia i fabuł utworoacutew pisarza z Drohobycza Gra oparta jest na nieomal stu lokacjach a czytelnik ma do wyboru trzy roacutewnoległe linie fa-buły ndash niektoacutere z nich zapętlają się inne okazują się ślepą uliczką a tylko kilka z nich prowadzi do rzeczywistego (a może pozornego) rozwiązania Tajemniczy i oniryczny klimat schulzowskich labiryntoacutew potęguje industrialna postklezmerska ścieżka dźwiękowa Artura Sosena Klimaszewskiego

Matrioszka (httphaartplmatrioszkastarthtml) Marty Dzido choć już nie gra lecz opowieść roacutewnież oparta jest na zasadzie cykliczności Jej kolista linearność ma znaczenie alegoryczne ndash odzwierciedla arcypolski dramat trzech pokoleń polskich kobiet problem alkoholizmu i powtarzania tych samych błędoacutew Dzięki cyfrowym technikom manipulowania słowem i fabułą ta hipertekstowa formuła narracyjna nabiera symbolicznego zna-czenia Podkreśla trudną do przezwyciężenia niezmienność losoacutew i pod-szyty szaleństwem spokoacutej kobiety zagubionej między odwiecznie znanymi schematami a marzeniem o roacutewnowadze i harmonii

Na zakończenie propozycja łącząca praktykę z teorią czyli wywiad Pio-tra Mareckiego z Robertem Szczerbowskim Słowo obraz i terytoria Robert Szczerbowski moacutewi (httpwwwhaartplwydawnictwonowe-ksiazki3518-slowo-obraz-i-terytoria-robert-szczerbowski-mowi-cha-pbook) Publikacja ta zawiera rozważania intermedialnego artysty o cie-lesności i bezcielesności książki jako towaru niewystarczalności literatury i jej przeplatania się z innymi dziedzinami sztuki ndash wszystko zapakowane w oryginalnej nowomedialnej formie

Zaproponowane przez nas projekty roacuteżnią się od siebie i funkcjo-

nują na wielu płaszczyznach Łączy je jednak eksperymentalizm

konstrukcjonizm wykorzystanie nowych środkoacutew wyrazu żonglo-

wanie techniką słowem obrazem i dźwiękiem po to by rozsze-

rzyć przestrzeń odbioru i komunikacji oraz co warte podkreślenia

szczegoacutelnie w obecnej dobie konsumpcjonizmu Zapraszamy do

zapoznania się z nimi darmowy dostęp na naszym portalu

Szanowni Państwo

Wydawnictwo Korporacja Haart udostępniło (for free) kilka projektoacutew online należących do literatury no-womedialnej między innymi hipertekst wideo tomik internetową grę paragrafową czy adaptację poezji formistycznej Czyżewskiego

CyfroWE ZIEloNE oKo

C()N Du It

GubIoNEZNalEZIoNE

ZŁE SŁoWa

baŁWoCHWaŁ

MatrIoSZKa

SŁoWo obraZ I tErytorIa

DZIęKujEMy Za uWaGę

Zr

ob

Ila

ja

No

ta