Doskonałe Wykresy

Trendy w raportowaniu spółek giełdowych | Warszawa, grudzień 2016

W poszukiwaniu maksymalnej czytelności wykresów

Mariusz Kanicki

Kiedy myślę wykres ...

W poszukiwaniu doskonałości

W poszukiwaniu maksymalnej czytelności wykresów

CZĘŚĆ 1

2

KOMUNIKACJA danych liczbowychJeden obraz jest wart tysiąca słów

Odbiorcy - PARTNERZYInwestorzy, akcjonariusze, analitycy, media, media społecznościowe, pracownicy, klienci, interesariusze

Ułatwić i przyspieszyć ZROZUMIENIE

WYRÓŻNIĆ, zwrócić na coś uwagę

Best Practices of Data VisualizationPublic Traded Companies

ale ....„nasza spółka jest inna”„nasza branża jest inna”„nasz przypadek jest inny”

Kiedy myślę wykres ...

35%

52%

29%

12%

36%36%

2002 2015

... KOMUNIKACJA | RELACJE | PARTNERSTWO

„Prostota jest szczytem wyrafinowania”Leonardo da Vinci

By Leonardo da Vinci - www.vivoscuola.it : Home; Picture, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=109273

W poszukiwaniu doskonałości

„Doskonałość osiąga się nie wtedy,kiedy nie można już nic dodać,ale kiedy nie można nic ująć”Antoine de Saint-Exupéry

Orientacja tekstu Legenda Etykiety wartości

Początek osi Y Kolory Osie wykresu

W poszukiwaniu maksymalnej czytelności wykresów

Wybrane zadania stawiane przed przygotowującymi wykresy Zadanie I: Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedaży? Zadanie II: Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację

pomiędzy nimi /wskaźnik?

Droga Rozwiązania standardowe W poszukiwaniu lepszych rozwiązań Rekomendacje

CZĘŚĆ 2

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedaży

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyWykres wyjściowy

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory - czy pomagają? Czy trzeba więcej?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

kwartał I

kwartał II

kwartał III

kwartał IV

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

kwartał I

kwartał II

kwartał III

kwartał IV

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory?

czy można coś poprawić? mniej kolorów? mniej tekstu? wielkość przerwy?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

Potęga przerwy

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość czy sezonowość jest łatwo

dostrzegalna?

czy etykiety osi X są czytelne? gęstość | orientacja tekstu

kolory?

czy można coś poprawić? mniej kolorów? mniej tekstu? wielkość przerwy?

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyPoszukiwania

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyREKOMENDACJA

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

2011 2012 2013 2014 2015

Sezonowość

Zadanie I Jak pokazać sezonowość przychodów ze sprzedażyREKOMENDACJA

BONUS

nadal można wyróżnić wybrany kwartał podczas prezentacji okresowej

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi /wskaźnik

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi /wskaźnikNp.

Przychody | mln PLNZysk brutto na sprzedaży | mln PLNmarża zysku brutto ns | %

Przychody | mln PLNEBITDA | mln PLN marża EBITDA | %

Dług netto | mln PLNEBITDA LTM | mln PLNDług netto/ EBITDA LTM | (bj)

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres wyjściowy

0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Wykresy złożone / kombo z łatwością uzyskamy za pomocą gotowego narzędzia w excel

Zalety łatwość, szybkość oszczędność powierzchni

Wady zagnieżdżenie informacji występowanie dwóch osi mała czytelność, problemy ze skupieniem

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres wyjściowy

0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Wykresy złożone / kombo z łatwością uzyskamy za pomocą gotowego narzędzia w excel

Zalety łatwość, szybkość oszczędność powierzchni

Wady zagnieżdżenie informacji występowanie dwóch osi mała czytelność, problemy ze skupieniem próba naniesienia etykiet wartości pogarsza

sytuację

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres wyjściowy

412

351

497 502519

47,6 49,229,3

57,4 67,4

12%

14%

6%

11%

12%

0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zagnieżdżenie informacji jest główną przyczyną małej czytelności wykresów złożonych

Może separacja i ... zagęszczenie?

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres wyjściowy

0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres przejściowy

Zagnieżdżenie informacji jest główną przyczyną małej czytelności wykresów złożonych

Może separacja i ... zagęszczenie?

Czy to wystarczy?0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiWykres wyjściowy

Spróbujmy jeszcze inaczej pełna separacja

0%

5%

10%

15%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiSeparacja (1)

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiSeparacja (2)

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie II Jak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiSeparacja (3)

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2012 2013 2014 2015 2016

przychody EBITDA rentowność EBITDA

Zadanie IIJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiREKOMENDACJA: unikać wykresów złożonych

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

Przychody ze sprzedaży

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2012 2013 2014 2015 2016

EBITDA

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

2012 2013 2014 2015 2016

rentowność EBITDA

Zadanie IIJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiREKOMENDACJA: unikać wykresów złożonych

412

351

497 502519

0

100

200

300

400

500

600

2012 2013 2014 2015 2016

Przychody ze sprzedaży

47,649,2

29,3

57,4

67,4

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2012 2013 2014 2015 2016

EBITDA

12%

14%

6%

11%

12%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

2012 2013 2014 2015 2016

rentowność EBITDA

Zadanie IIJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimiREKOMENDACJA: unikać wykresów złożonych

412

351

497 502519

2012 2013 2014 2015 2016

Przychody ze sprzedaży

47,649,2

29,3

57,4

67,4

2012 2013 2014 2015 2016

EBITDA

12%

14%

6%

11%

12%

2012 2013 2014 2015 2016

rentowność EBITDA

Przykłady „z życia” – do dyskusjiJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi

92,8 99,8 87,4 98,4 108,5 124,9

761,5816,4 819,6 840,2

884,2

976,4

1600

1650

1700

1750

1800

1850

1900

1950

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011 2012 2013 2014 2015

Przychody, wynik finansowy i liczba mikroprzedsiębiorstw w latach 2010-2015

Wynik finansowy (skala lewa) Przychody (skala lewa) Liczba przedsiębiorstw (skala prawa)

mld zł

tys. przedsiębiorstw

Przykłady „z życia” – do dyskusjiJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi#1

źródło:@GUS_STAT

Przykłady „z życia” – do dyskusjiJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi#2

źródło:@OFinansowy

#3

źródło:@mariuszkanicki

Przykłady „z życia” – do dyskusjiJak pokazać sekwencję dwóch wielkości oraz relację pomiędzy nimi

Orientacja tekstu Pozioma Unikamy zamieszczania tekstu

w pozycji skośnej i pionowej

Legenda Nie zawsze konieczna Identyfikacja po kolorach

powinna być łatwa i jednoznaczna

Zalecane bezpośrednie nazywanie serii – przy wartości

Etykiety wartości Dla długich serii zwykle

nie trzeba oznaczać wszystkich wartości

Unikamy jednoczesnego używania skali osi Y i oznaczania wartości

Początek osi Y Dla wykresów słupkowych

i kolumnowych oś Y zawsze zaczyna się od „0”

Dla wykresów liniowych i punktowych początek osi Y dobieramy kontekstowo

Kolory Intencjonalne powiązanie

z kolorami brandowymi Oszczędne użycie Używanie koloru dla

podkreślenia wybranych elementów

Osie wykresu Jedna oś X Jedna oś Y

W poszukiwaniu maksymalnej czytelności wykresówLess is more | White space

Mariusz Kanicki+48 502 192 649@mariuszkanickimariusz.kanicki@gmail.com