POZNAJ ŚWIAT SWOJEGO DZIECKA

CZY MOJE DZIECKO BIERZE

NARKOTYKI?

1

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

DRABINA KONTAKTÓW MŁODZIEŻY ZE ŚRODKAMI

PSYCHOAKTYWNYMI

2

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

PALENIE PAPIEROSÓW PALENIE PAPIEROSÓW

• Z każdym rokiem zwiększa się odsetek młodzieży palącej papierosy codziennie.

W 2000 roku dotyczyło to ponad 19% chłopców i około 18%dziewcząt.

• Aktualnie znaczna jest tendencja wzrostową wśród palących dziewcząt.

• Największy przyrost intensywności palenia papierosów obserwuje się u nastolatków pomiędzy 13. a 15. rokiem życia (Mazur, Woynarowska 2002).

3

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

PICIE ALKOHOLU PICIE ALKOHOLU • Inicjacja alkoholowa w Polsce w prawie 50% - już przed 11.r.ż.

Między 11. a 17. r. ż. prawie cała populacja młodzieży - próby picia alkoholu.

• Szybki przyrost inicjacji - pomiędzy 11. a 13. r. ż. - pomiędzy 13. a 15. rokiem życia.

• Tylko 4% 17-latków nie próbowało alkoholu (Sierosławski, Zieliński,

• 2000).

• W grupie chłopców - zahamowanie wzrostowego trendu w piciu alkoholu natomiast u dziewcząt - częstego jego spożywania znacznie wzrósł (Okulicz-Kozaryn, Borucka 2001).

• Większość badanych na każdym z poziomów nauczania ma za sobą doświadczenie upicia się.

• W czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem upiło się chociaż raz 36,3% młodszej młodzieży.

• W czasie ostatnich 30 dni poprzedzających badanie - 15,4% uczniów trzecich klas gimnazjów (Sierosławski 2005).

4

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

KONTAKT Z NARKOTYKAMI KONTAKT Z NARKOTYKAMI • Liczba uczniów eksperymentujących z różnymi rodzajami

narkotyków rośnie w grupie 13-17-latków, wyjątek stanowią substancje wziewne.

• Znaczna dynamikę wzrostu odnotowuje się w kontaktach młodzieży z przetworami konopi indyjskich.

• Pomiędzy 13. i 17. rokiem życia wzrasta odsetek młodzieży, która ma za sobą przynajmniej pojedyncze zażycie marihuany lub haszyszu – w przypadku chłopców z 7,3% (13 lat) do 32% (17 lat),a w przypadku dziewcząt - z 2% do 14% (Woynarowska, Mazur).

• W latach 2000. nieco spadło w grupie gimnazjalistów sięganie po amfetaminę, LSD i sterydy anaboliczne, po ich rozpowszechnieniu w latach 1995-1999. Rozpowszechnienie eksperymentowania z ecstasy także po wzroście w latach 1995-1999 ustabilizowało się, natomiast wśród licealistów nadal rośnie (Sierosławski 2005)

5

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

PROPOZYCJE POSZCZEGÓLNYCH SUBSTANCJI W CZASIE OSTATNICH

12 MIESIĘCY. CO NAJCZĘŚCIEJ BIORĄ?

6,9

3,8

1,6 1,7 1,60,8 0,8 0,6

1,2

0

2

4

6

8K

on

op

ie

Am

feta

min

a

LS

D

Ecs

tasy

Grz

yby

Ko

kain

a

Her

oin

a

Ko

mp

ot

Ste

ryd

y

6

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

KLASYFIKACJA NARKOTYKÓW PRZYJĘTA PRZEZ ONZ I INTERPOL, A TAKŻESTOSOWANA W FARMAKOLOGII

Stymulanty

czyli substancjepobudzające ośrodkowy

układ nerwowy

liście krzewu kokainowego i kokainęcrackkhatamfetaminy i ich pochodneróżne substancje i leki psychotropowe

Depresanty

czyli substancjedziałające opóźniającona ośrodkowy układ

nerwowy

opium i jego pochodne, morfinę iheroinęsyntetyki z morfinybarbituranyleki uspokajające i hipnotyczne

Psychodeliki

czyli substancjewywołujące zaburzeniaw ośrodkowym układzie

nerwowym

konopie indyjskieLSD 25meskalinapsylocybina

7

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

KONOPIE

• Nazwy slangowe: dżoint, skręt, blant, ziele, zielsko, zioło, grass, marycha, trawa, hasz, marycha, maryśka, skun, gandzia, samosieja, afgan, kolumbijka .

• Najczęściej stosowaną formą przyjmowania preparatów konopi jest ich palenie (skręty, fifki, fajki, jointy itp.).

• Marihuana – rozdrobniony susz z liści i kwiatostanów konopi (0,5-5%THC), haszysz - żywica krzewu konopi (2-19% THC), olej haszyszowy - żywica konopi rozpuszczana, np. eterem (10-30% THC).

• W wyniku prowadzenia genetycznych modyfikacji opracowano nowe odmiany konopi. Preparowana z nich marihuana (tzw. skun) może zawierać nawet do 15% THC.

8

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Marihuana ,haszysz -akcesoria

ZIELE KONOPI I HASZYSZ - NA CO NALEŻY ZWRACAĆ UWAGĘ

• zapach palonych liści (znacznie ostrzejszy od zapachu palonego tytoniu),

• połyskliwe nasionka w kieszeniach lub w podszewce ubiorów (choć nie są ścigane przez prawo, stanowią nawet składnik karmy dla kanarków),

• bibułę papierosową, • substancje roślinne wyglądem przypominające zielony tytoń, • blade palce,• szerokie źrenice słabo reagujące na zmiany światła

przekrwione spojówki,

• charakterystyczny słodkawy oddech i przesiąknięte tym zapachem ubranie,

• skłonności do nieuzasadnionego śmiechu.

10

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

AMFETAMINA

• Inne nazwy: spid, feta, białko, proszek, extasy.• Amfetamina jest syntetycznym środkiem

stymulującym centralny układ nerwowy.• Wygląd - występuje w postaci białego proszku

sprzedawanego w małych, plastikowych torebkach, tzw. dilerkach.

• Sposób zażywania - amfetaminę przyjmuje się najczęściej wziewnie, poprzez wciąganie przez nos. Osoby poważnie uzależnione najczęściej ją sobie wstrzykują. Popularne jest także rozpuszczanie jej w drinkach lub po prostu jedzenie.

11

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

AMFETAMINA -WYGLĄD AKCESORIA

ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYWANIA AMFETAMIN

• Amfetamiana i metamfetamina, mimo iż różnią się nieco strukturą chemiczną, dają podobny efekt. Jest to ogromny przypływ energii i bardzo wyraźne podwyższenie nastroju aż do euforii.

• Osoby będące pod wpływem tych środków przeżywają intensywniej emocje i wykazują wzmożoną aktywność, której towarzyszy bezsenność. Wydają się one bardziej przedsiębiorcze z równoczesnym brakiem krytycyzmu własnego postępowania.

• Szybciej pracują komórki mózgowe i komórki nerwów obwodowych.

13

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

AMFETAMINA - na co zwracać uwagę

• nerwowość,

• drażliwość,

• rozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło,

• kłopoty ze snem,

• wahania nastroju od euforii do depresji,

• nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony strach,

• znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu),

• duża potliwość.

14

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Kate Moss Peter Doherty

AMFETAMINA - DZIAŁANIE NA ORGANIZM

CZŁOWIEKA

ECSTASY

• Grupa narkotyków nazywanych ecstasy to wszystkie tabletki zawierające w swoim składzie jeden lub więcej związków z grupy β-fenetyloamin. Z jednej strony wykazują działanie stymulujące układ nerwowy, z drugiej posiadają właściwości psychodeliczne.

• Brane zazwyczaj podczas imprez, na lepszy nastrój, lepszą zabawę, etc.

• Ecstasy są konfekcjonowane jako tabletki różnych kolorów i kształtów, które wyróżniają się wytłoczonymi wizerunkami i znakami (np. ptak, kot, sierp i młot, ying-ylang, penis, korona, loga firm samochodowych itp.) lub napisami.

16

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

PSYCHODELIKI – LSD

LSD ma niezwykle niską dawkę efektywną, każdy znaczek zawiera ok. 300mikrogramów LSD (w Polsce czasem 100 mikrogramów z dodatkiem amfetaminy dla wzmocnienia efektu). Często jest przyjmowane poprzez włożenie pod język, a więc wchłaniane przez dziąsła. LSD może być również, co jest szczególnie niebezpieczne, włożone pod powiekę oka.

• Zewnętrzne oznaki używania: - rozszerzone źrenice i słaba ich reakcja na światło, - dziwne, nieracjonalne wypowiedzi,- wesołkowatość i bełkotliwa mowa, - brak koordynacji ruchowej i widoczne zaburzenie orientacji przestrzennej.• Na co należy zwrócić uwagę? - kolorowe bibułki, znaczki,- cukier w kostkach,- opłatki,- silny zapach potu.

17

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

PSYCHODELIKI – LSD

18

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

OPIATY

Do opiatów zalicza się substancje otrzymywane z przetworów maku lekarskiego, jak również syntetyczne środki, działające na receptor opiatowy. Substancje te, a zwłaszcza heroinę, uważa się za najbardziej uzależniające znane człowiekowi narkotyki.

19

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

OPIATY - Działanie na organizm człowieka

Zewnętrzne oznaki używania opiatów: • zamroczenie,

• ślady wkłuć na ciele,

• szklane, wodniste oczy,

• zwężone źrenice,

• brak apetytu,

• krople krwi na rękawach,

• katar,

• niemiły zapach w pomieszczeniu.

20

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

OPIATY – na co zwrócić uwagę

21

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

GRZYBY HALUCYNOGENNE •

Spośród pięciu tysięcy odmian grzybów znanych przez człowieka około 80 odmian posiada właściwości psychoaktywne. Są one spotykane, oprócz dalekiej północy, na każdej szerokości geograficznej. Zazwyczaj miały one zastosowanie lokalne, związane z miejscowymi zwyczajami i obrzędami; stosowane były od wieków. Otaczano je czcią na całym świecie, ale szczególny kult grzybów istniał w Ameryce Południowej i Północnej.

• Spośród wszystkich grzybów wywołujących halucynacje, na uwagę zasługuję dwa gatunki: grzyby psylocyble (Psylocyble mexicana / astecorum) i muchomor czerwony (amanita muscaria), gdyż właśnie te są współcześnie używane ze względu na właściwości psychodeliczne.

PSYLOCYBLE MEXICANA• Łysiczka lancetowata (Psylocyble semilanceata), rosnąca także w Polsce

zawiera nieco mniej substancji psychoaktywnych aniżeli grzyby amerykańskie. Ma to jednak swoje znaczenie tylko w ilości jedzonych jednorazowo grzybów. Przy zjedzonych 50 sztukach mogą wystąpić bardzo poważne zmiany świadomości, a spożycie już około 30 świeżych sztuk powoduje wystąpienie halucynacji

22Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie

narkomanii w lubuskich gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

GRZYBY HALUCYNOGENNE

23

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

DOPALACZE DOPALACZE NOWE FORMY I ŚRODKI NOWE FORMY I ŚRODKI

ODURZANIA SIĘ ODURZANIA SIĘ • W zależności od kraju, w którym są sprzedawane, nazywane są:

produktami farmaceutycznymi, czy suplementami diety. W Polsce są rozprowadzane jako... „artykuły kolekcjonerskie". Pojawiające się w sprzedaży dopalacze, to jednak nic innego jak środki odurzające na bazie ziół. Ich skład chemiczny nie jest zakazany przez prawo. Jednak działanie jest zbliżone do działania narkotyków.

• http://www.ethnoshop.pl

• http://magicznyogrod.pl

• http://www.salvia.home.pl

• :

24

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

www.dopalacze.com

25

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

www.etnobotanika.pl

26

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

www.smartdrugs.pl

27

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

www.shamanshop.pl

28

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

JAK POZNAĆ, ŻE KTOŚ BIERZE NARKOTYKI

• huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie i ospałość,

•  nadmierny apetyt lub brak apetytu,

• porzucenie dotychczasowych zainteresowań,

• kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z nauczycielami, wagary),

• izolowanie się od innych domowników,

• zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów,

• zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie potrzeby

prywatności ,

• częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy

powietrza.

29

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

JAK POZNAĆ, ŻE KTOŚ BIERZE NARKOTYKI cd.

• wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków,

• zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie,

• krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami,

• późne powroty lub nagłe wyjścia z domu,

• bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad,

• kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu,

• kłopoty z koncentracją,

• zmiany w porach spania.

30

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

WYGLĄD ZEWNĘTRZNY• nowy styl ubierania się, • szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy, • przewlekły katar, krwawienie z nosa, • zaburzenia pamięci oraz toku myślenia, • przekrwione oczy, nadmiernie zwężone lub rozszerzone

źrenice nie reagujące na światło, • bełkotliwa, niewyraźna mowa, • brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie

zasad higieny, • słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, • ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka”.

31

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

NARKOTYKI LUB PRZYRZĄDY DO ICH STOSOWANIA

• fifki, fajki, bibułki papierosowe,• małe foliowe torebeczki z proszkiem,

tabletkami, kryształkami lub suszem,• kawałki opalonej folii aluminiowej, łyżka,• znaczki, białe lub kolorowe pastylki

z wytłoczonymi wzorkami,• leki bez recepty,•  tuby, słoiki, foliowe torby z klejem,• igły, strzykawki.

32

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

USTAWA  z dnia 29 lipca 2005 r.  o przeciwdziałaniu narkomanii

 (Dz. U. 2005 r. Nr 179 poz. 1485)• Art. Art. 5353. 1. Kto, wbrew przepisom ustawy posiada, . 1. Kto, wbrew przepisom ustawy posiada,

wytwarza, przetwarza albo przerabia środki wytwarza, przetwarza albo przerabia środki odurzające lub substancje psychotropowe albo odurzające lub substancje psychotropowe albo przetwarza słomę makową, podlega karze przetwarza słomę makową, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. pozbawienia wolności do lat 3.

• Art. Art. 5454. 1. Kto wyrabia, posiada, przechowuje, zbywa . 1. Kto wyrabia, posiada, przechowuje, zbywa lub nabywa przyrządy, jeżeli z okoliczności wynika, lub nabywa przyrządy, jeżeli z okoliczności wynika, że służą one lub są przeznaczone do niedozwolonego że służą one lub są przeznaczone do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków odurzających lub substancji psychotropowych, odurzających lub substancji psychotropowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. pozbawienia wolności do lat 2.

33

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

Przy opracowaniu korzystano z prezentacji:

• Specyfika sceny narkotykowej w Polsce i w województwie lubuskim” prof. Dorota Rybczyńska, Uniwersytet Zielonogórski, Dyrektor NZOZ Lubuski Ośrodek Profilaktyki i Terapii w Zielonej Górze

• „Prawne aspekty posiadania i używania narkotyków” - Podkomisarz Piotr Wiśniewski Wydział Prewencji Komenda Wojewódzka Policji w Gorzowie Wlkp.

• „Rynek narkotykowy w Polsce aktualności z praktyki” - Nadinspektor Dagna Jacuniak - Jackowska Laboratorium Kryminalistyki Komenda Wojewódzka Policji w Gorzowie Wlkp.

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"

34

Dziękuję za uwagę

35

Program Lubuskiego Kuratora Oświaty "Zapobieganie narkomanii w lubuskich

gimnazjach i szkołach ponagimnazjalnych"