Post on 09-Jan-2016
description
Organizator
Szkoła promująca kulturę informacyjną uczniów
Hanna Batorowska
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Zdjęcia w prezentacji przedstawiają Multimedialne Centrum Informacji (Mediatekę)
w ZS im. W. Goetla w Suchej Beskidzkiej
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1.Szkoła miejscem szerzenia kultury informacyjnej i wychowania informacyjnego
2.Tendencje w rozwoju współczesnych bibliotek szkolnych
3.Warunki szerzenia kultury informacyjnej przez szkołę
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Biblioteka jest integralną częścią szkoły„Szkoła bez biblioteki
jest jak pałac bez skarbca”
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Biblioteka musi byćtak zespolona ze szkołą,aby bez niej dydaktyka nie mogła normalnie funkcjonować
Jan Kropiwnicki
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
biblioteka nie może być sprawą wyłącznie bibliotekarzy – musi to być sprawawszystkich dydaktyków i nadzoru pedagogicznego
Jan Kropiwnicki
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Na rozwój biblioteki ma wpływkultura organizacyjna szkoły
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
oparcie działalności biblioteki na zasadach wypracowanych przez kulturę
organizacyjną szkoły
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
TYPY BIBLIOTEK SZKOLNYCH W POLSCE
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
biblioteka jakości, biblioteka „ucząca się”
Internetowe centrum informacji multimedialnej multimedialne centrum informacji
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Podstawowe typy kultur organizacyjnych
bibliotek szkolnych w Polsce
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. kultura zachowawcza
2. kultura pragmatyczna(profesjonalna, zadaniowa)
3. kultura adaptacji (kulturowego współdziałania)
4. kultura technokratyczna(wirtualna)
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. różnorodność i atrakcyjność zbiorów2. metody i formy pracy3. kompetencje bibliotekarza 4. dostęp do technologii informacyjnych5. atmosfera panująca w bibliotece6. współpraca ze środowiskiem
Bez względu na typ kultury w ocenie jakości pracy biblioteki szkolnej liczy się:
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
W każdej z wymienionych typów bibliotek szkolnych, którym przypisano charakterystyczny typ kultury organizacyjnej, inne jest podejście do procesu kształtowania kultury informacyjnej uczniów
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. Podejście stereotypowe (pasywne)
2. Podejście aktywne
3. Podejście innowacyjne
4. Podejście prognostyczne
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Pani Dyrektor
pracownicy
uczniowie
Dystans władzy = kto jest liderem
Opiniastudentów
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Dyrekcja : 1. Podejmuje decyzje konsultując
je ze współpracownikami2. Wymaga ciągłego doszkalania się 3. Oczekuje inicjatyw wychodzących
ze strony podwładnych4. Pracownicy pełnią kilka różnych ról
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Stosunek „Wodza” do podwładnych• rządy żelazną ręką
Cechy osobowe Dyrektora• jasny umysłu • urzędowy język • upór w dążeniu do
zamierzonego celu
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
• Koleżeńskie stosunki• Podział zadań zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami • Wzajemny szacunek • Rozwiązywanie konfliktów
poprzez rozmowę• Przychylny stosunek
do osób z zewnątrz • Otwartość na inicjatywy lokalne • Miła atmosfera
W BIBLIOTECE
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Szkoła promując określone wzorce i normy odnoszące się do wychowania informacyjnego, odpowiedzialna jest za wykształcenie u uczniów
odpowiednich zachowań informacyjnych.
Wyznacza tym samym pewne granice rozwoju kompetencji informacyjnych u uczniów, tworząc
wzór ucznia o określonym poziomie kultury informacyjnej.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
KULTURA INFORMACYJNA
1. sposobem życia zbiorowości, 2. atrybutem człowieka, 3. połączeniem wiedzy i umiejętności,4. zespołem wskaźników lub dyspozycji,5. formą uświadomienia, 6. sposobem myślenia i działania,7. sferą działalności człowieka, 8. poziomem rozwoju społeczeństwa informacyjnego.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
ogół względnie trwałych dyspozycji do oceniania
technologii informacyjnych i emocjonalnego nań
reagowania oraz trwałych przekonań o naturze
i właściwościach tychże technologii, prowadzących do
zachowań wobec technologii informacyjnych
Tadeusz Piątek
Kultura informacyjna
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. WIEDZA umożliwiająca zrozumienie zjawisk zachodzących w sferze interakcji systemu: człowiek, technologie informacyjne, informacja.
2. UMIEJĘTNOŚCI INTELEKTUALNE I MANUALNE umożliwiające wykorzystanie technologii informacyjnych.
3. PRZEKONANIA I MOTYWACJE wobec informacji i TI przejawiające się w zaangażowaniu w problematykę informatyzacji społeczeństwa opartego na wiedzy i osobistej odpowiedzialności za jego skutki.
ELEMENTY KULTURY INFORMACYJNEJwedług Waldemara Furmanka i Tadeusza Piątka
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
CZŁOWIEK CHARAKTERYZUJĄCY SIĘ KULTURĄ INFORMACYJNĄ
1. racjonalnie korzysta z informacji i narzędzi informacyjnych,
2. potrafi wykorzystywać je do rozwiązywania problemów, podejmowania decyzji, budowania wiedzy,
3. ma świadomość, że uzyskane dzięki nim wyniki służą nie tylko celom osobistym, lecz mogą być uznane za dobro dla innych.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Sfera aktywności człowieka kształtowana przez jego świadomość informacyjną, wartości wspierające
potrzebę alfabetyzacji informacyjnej, postawy emitujące zachowania charakterystyczne dla
dojrzałych informacyjnie użytkowników, wynikające z oddziaływania na siebie
wymienionych komponentów kultury. Zachowania te oceniane są w procesie tworzenia wiedzy
pozytywnie.
Hanna Batorowska
Kultura informacyjna
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
To sposób świadomego i aktywnego funkcjonowania
człowieka w infosferze oraz jego konsekwencje
Małgorzata Kisilowska
Kultura informacji
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Kultura informacji
Postawa aktywna wiąże się z inicjowaniem działań, współtworzeniem środowiskainformacyjnego
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Kultura informacji
To sposób radzenia sobie ludzi z otaczającą ich rzeczywistością
i wirtualnością
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Kultura informacyjna a kultura informacji
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
SZKOŁA jest MIEJSCEM SZERZENIA KULTURY
INFORMACYJNEJI WYCHOWANIA
INFORMACYJNEGO UCZNIÓW
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Misją biblioteki szkolnej jest1. dostarczanie informacji i pomysłów2. wyposażanie w umiejętności uczenia się przez całe życie3 rozwijanie wyobraźni Wytyczne IFLA/UNESCO
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. informacyjne, kształcące, edukacyjne (biblioteczne)
2. dydaktyczne (brak edukacji informacyjnej)
3. wychowawcze, opiekuńcze, teraupetyczne (brak wychowania informacyjnego)
4. kulturowe, rozrywkowe, rekreacyjne
5. postawotwórcze (rozwój osobowości)
Bogumiła Staniów
GŁÓWNE FUNKCJE WSPÓŁCZESNYCH BIBLIOTEK SZKOLNYCH
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. radzenie sobie w trudnych sytuacjach2. elastyczność3. przystosowanie się do zmian4. nabywanie pewności siebie5. łatwość wyrażania własnych opinii i sądów6. formułowanie nowych pomysłów7. poszanowanie własności intelektualnej8. ochrona własnego zdania9. konstruktywna krytyka
Funkcje postawotwórcze
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
osobowość osobowość
OSOBOWOŚĆDOJRZAŁA
interakcja
środowisko
Wewnętrzne bogactwoPoczucie szczęściaWybór celów i dążeńgiętkość reagowaniaOdporność na frustracjęHierarchia wartościZaangażowanie na rzecz innychTransgresjaSzacunek dla innychOdpowiedzialnośćAutonomia
środowisko
RefleksjaZmiana
StresWzorce
wyzwania
PROCES DOJRZEWANIA OSOBOWOŚCIWedług Piotra Olesia
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Kształcenie w zakresie kultury informacyjnej musi być wsparte wychowaniem informacyjnym
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Wskaźniki oceny osiągnięć osoby dojrzałej informacyjnie
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. poszerzanie horyzontów myślenia,
2. otwartość na nowe idee,
3. podejmowanie nowych form aktywności,
4. realizacja wartościowych celów,
5. podejmowanie decyzji opierających się na jasnych kryteriach,
6. przezwyciężanie przeszkód,
7. zdolność do zmiany,
8. dążenie do celu bez konieczności wsparcia,
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
9. zainteresowanie problemami aksjologicznymi -orientacja wartościująca,
10. podejmowanie zadań służących innym ludziom,
11. zdolność przedkładania celów społecznych nad indywidualne,
12. podmiotowe traktowanie ludzi,
13. respektowanie praw drugiego człowieka, jego godności i wolności,
14. przeciwstawianie się manipulacji,
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
15. gotowość do ponoszenia skutków swoich decyzji i działań,
16. gotowość podążenia własną drogą,
17. oparcie życia na wartościach humanistycznych,
18. zrównoważony rozwój,
19. gotowość do ryzyka,
20. nie przypisywanie winy za porażkę innym,
21. budowanie zdrowych więzi emocjonalnych
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Kryteria te można odnaleźćw standardach IL
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Dojrzałość informacyjna jest środkiem w dążeniu do osiągnięcia wysokiego stopnia
przystosowania społecznego
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Edukacja informacyjna nie przygotuje dojrzałego informacyjnie człowieka.
Edukacja informacyjna musi być wsparta w szkole przez wychowanie informacyjne.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Główne funkcje teleologii wychowania informacyjnego
wychowanie do informacji wychowanie poprzez informację
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. rozwój pełni człowieczeństwa w każdym człowieku,
2. wspomaganie rozwoju człowieczeństwa w procesach wykorzystywania wyników informatyki,
3. współudział w usprawnieniu intelektualnym, praktycznym i moralnym człowieka,
4. wspomaganie w samodzielnym jego rozwoju zgodnym z ogólnoludzkim systemem wartości
Waldemar Furmanek
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. wychowanie do różnic kulturowych i rozwoju kompetencji międzykulturowych,
2. kształtowanie umiejętności krytycznego przyjmowania informacji, opiniowania, wybierania treści wartościowych, zauważania granic między przekazem a manipulacją, dobrem a złem, prawdą a fałszem, propagowania społeczeństwa informacyjnego dla wszystkich,
Rola wychowania informacyjnego
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
3. kształtowanie poszanowania dla godności osoby ludzkiej poprzez
- rozwijanie umiejętności rozróżniania realności osoby i jej wizerunku,
- uwrażliwianie na efekty i konsekwencje „medializacji rzeczywistości”, w tym medializacji osobowości,
Rola wychowania informacyjnego
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
4. zdobywanie umiejętności pozyskiwania i wdrażania wiedzy dla społeczności lokalnej, mikrostruktur lokalnych,
5. kształtowaniu umiejętności korzystania ze współczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych z uwzględnieniem różnych poziomów kompetencji informacyjnych poszczególnych grup wiekowych i społecznych.
S. Jaskuła, L. Korporowicz
Rola wychowania informacyjnego
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
SOCJALIZACJA INFORMACYJNA
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Rola wychowania informacyjnego w procesie socjalizacji informacyjnej:
przeciwdziałanie zagrożeniom realnego funkcjonowania
w społeczeństwie informacyjnym
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Uświadomienie przeciwstawnych stron zjawisk występujących
w społeczeństwie informacyjnym
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Takich jak:
1. kształtowanie siebie poprzez podmiotowy stosunek do informacji i wiedzy i równoczesny zanik poczucia wspólnotowości,
2. poszerzanie przestrzeni informacyjnej i komunikacyjnej, a zarazem depersonalizacja relacji międzyludzkich,
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
3. powszechny, swobodny dostęp do świata informacji, a z drugiej strony komercjalizacja usług informacyjnych i ekonomizacja informacji,
4. natychmiastowość dostępu do informacji i towarzysząca mu skrótowość i fragmentaryczność,
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
5. silne przeżywanie treści i doświadczeń, ale eliminowanie postaw wymagających żmudnej, systematycznej pracy i opowiadanie się za „filozofią łatwości”,
6. podzielność uwagi, aktywizacja wielu treści, ale brak analizy wątków, spójności myśli, poszukiwania prawdy,
7. uznawanie wagi twórczych projektów, ale z drugiej strony przecenianie sztucznych form przeżyć.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. wzbogacanie informacyjne człowieka czyli wyposażanie go w system wiadomości o otaczającej rzeczywistości,
2. przystosowanie człowieka do zmieniających potrzeb ludzi i przemian cywilizacyjnych,
3. podmiotowość człowieka - kształtowanie jego przekonania o godności, wolności i odpowiedzialności,
4. odpowiedzialne działanie w środowisku globalnego społeczeństwa informacyjnego.
Wychowanie do informacji w różnych kontekstach
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
KONSEKWENCJE RÓŻNEGO ROZUMIENIA POJĘCIA „KULTURA INFORMACYJNA”
1. Podejście do polityki edukacyjnej sprzyjające kształceniu wprawnych technokratów.
2. Podejście do polityki edukacyjnej sprzyjające kształceniu dojrzałych informacyjnie uczniów.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
położenie w definicji
kultury informacyjnej
akcentu na kompetencje informacyjne
i kontekst aksjologiczny
czyni z information literacy
ważny cel polityki edukacyjnej
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
„współczesna edukacja to nieustanna rywalizacja, a nawet wyścig, między
cywilizacją a kulturą”
Koniecznością staje się uznanie umiejętności korzystania z dóbr cywilizacji w sposób godny człowieka, oparty na zasadach moralnych, jako ważniejszych dla edukacji, niż przekaz samej tylko wiedzy technicznej.
Janusz Morbitzer
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Włączenie do programów edukacji szkolnej problematyki aksjologicznej w kontekście
kształtowania kultury informacyjnej ucznia może być najlepszym antidotum na powszechną technopolizację życia
Zasada zrównoważenia celów kształcenia informatycznego dotyczy jednak kultury informatycznej a nie informacyjnej, dlatego nie jest rozwiązaniem optymalnym
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
Bez prężnie działającego
centrum bibliotecznego
rozwijanie kulturyinformacyjnej
uczniów staje sięnieefektywne.
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
WARUNKI SZERZENIAKULTURY INFORMACYJNEJ
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
1. Włączenie biblioteki szkolnej do programu wychowawczego z zakresu wychowania informacyjnego
2. wymóg posiadania kwalifikacji pedagogicznych przez bibliotekarza szkolnego
3. Eksponowanie osobotwórczej funkcji biblioteki szkolnej
4. Rozwój dojrzałości informacyjnej ucznia a nie tylko jego kompetencji informacyjnych
WIE
DZ
A P
RA
KT
YK
A I
NT
EG
RA
CJA
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ