Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

1

Tadeusz CisekRzeczonawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowychtel. +48 602 213 712, e-mail: t.cisek@protect.pl

Łukasz BałagaRzeczonawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowychTel. +48 664 033 160, e-mail: l.balaga@protect.pl

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

1

 Podstawowe problemy ochrony przeciwpożarowej w projektowaniu obiektów handlowych w opinii rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych 

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA OBIEKTÓW HANDLOWYCH W FAZIE PROJEKTOWANIA, BUDOWY I EKSPLOATACJI

dnia:09.11.2017r.

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

2

 PODZIĘKOWANIE

Bardzo dziękuję za nadesłane pytania, komentarze 

i opinie niżej wymienionym osobom:

Mariusz Barański

Piotr Janusz Gilewski

Roman Kaźmierczak

Szymon Klecz

Lech Klefas

Andrzej Konarowski

Przemysław Kubica

Włodzimierz Ławniczuk

Henryk Łoza

Piotr SmardzRyszard Stępkowski

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

3

 PODZIAŁ OBIEKTÓW HANDLOWYCH

1. Budynki jednokondygnacyjne, bez wewnętrznych pasaży

źródło: http://targowekhomepark.com/

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

4

 PODZIAŁ OBIEKTÓW HANDLOWYCH

2. Budynki jednokondygnacyjne z wewnętrznym pasażem

źródło: http://centrumlopuszanska22.pl/mapa-centrum/

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

5

 PODZIAŁ OBIEKTÓW HANDLOWYCH

3. Budynki wielokondygnacyjne z wewnętrznymi pasażami,  wielofunkcyjne (centrum handlowe, centrum komunikacyjne, kina, parkingi)

źródło: http://galeriamokotow.pl/centre

źródło: http://bluecity.pl/o-bluecity/o-centrum-handlowym

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

6

 1. Budynki jednokondygnacyjne, bez wewnętrznych pasaży

Klasa odporności pożarowej 

- Wymagana klasa D odporności pożarowej

- Konstrukcja dachu, czy element konstrukcji głównej budynku

Ewakuacja 

Ewakuacja na zasadzie przejścia ewakuacyjnego ( 40 m)

Minimum 2 wyjścia ewakuacyjne ( powyżej 300 m2 lub powyżej 50 osób) 

Szerokość wyjść ewakuacyjnych

§ 239 UST 4. SZEROKOŚĆ DRZWI STANOWIĄCYCH WYJŚCIE EWAKUACYJNE Z BUDYNKU, Z ZASTRZEŻENIEM UST. 1, A TAKŻE SZEROKOŚĆ DRZWI NA DRODZE EWAKUACYJNEJ Z KLATKI SCHODOWEJ, PROWADZĄCYCH NA ZEWNĄTRZ BUDYNKU LUB DO INNEJ STREFY POŻAROWEJ, POWINNA BYĆ NIE MNIEJSZA NIŻ SZEROKOŚĆ BIEGU KLATKI SCHODOWEJ, OKREŚLONA ZGODNIE Z § 68 UST. 1 I 2.

ust.1. ŁĄCZNĄ SZEROKOŚĆ DRZWI W ŚWIETLE, STANOWIĄCYCH WYJŚCIA EWAKUACYJNE Z POMIESZCZENIA, NALEŻY OBLICZAĆ PROPORCJONALNIE DO LICZBY OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ W NIM RÓWNOCZEŚNIE, PRZYJMUJĄC CO NAJMNIEJ 0,6M SZEROKOŚCI NA 100 OSÓB, PRZY CZYM NAJMNIEJSZA SZEROKOŚĆ DRZWI W ŚWIETLE OŚCIEŻNICY POWINNA WYNOSIĆ 0,9M, A W PRZYPADKU DRZWI SŁUŻĄCYCH DO EWAKUACJI DO 3 OSÓB - 0,8M.

Droga pożarowa

Złagodzone wymaganie - dojście utwardzonym dojściem o długości nie przekraczającej 30 m

Miejsca parkingowe pomiędzy drogą pożarową a budynkiem - brak przeciwwskazań

Hydranty wewnętrzne

Lokale z bezpośrednim wyjściem na zewnątrz - hydrant w każdym lokalu

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

7

  2. Budynki jednokondygnacyjne z wewnętrznym pasażem 

Oddymianie pasażu

- oddymianie grawitacyjne

- oddymianie mechaniczne

- brak obowiązku oddymiania lokali handlowo-usługowych o ile nie zachodzi konieczność powiększenia powierzchni strefy pożarowej

- możliwość rezygnacji z oddymiania pasażu:

a) ewakuacja na zasadzie przejścia ewakuacyjnego

b) wymagane formalne odstępstwo od wymagań WT

Budynek jednokondygnacyjny z częścią administracyjno-biurową na II-giej kondygnacji

- brak wydzielenia części administracyjno-biurowej - budynek dwukondygnacyjny

- wydzielenie części administracyjno-biurowej w odrębną strefę pożarową - budynek jednokondygnacyjny z częścią dwukondygnacyjną

Nie jest konieczne stosowanie: 

§ 210. Części budynku wydzielone ścianami oddzielenia przeciwpożarowego w pionie - od fundamentu do przekrycia dachu - mogą być traktowane jako odrębne budynki.

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

8

 3. Budynki wielokondygnacyjne z wewnętrznymi pasażami,  wielofunkcyjne (centrum handlowe, centrum komunikacyjne, kina, parkingi)

 

Ewakuacja

- przejście ewakuacyjne wewnątrz lokalu handlowego/usługowego

- dojście ewakuacyjne: pasaż, korytarze ewakuacyjne

Oddymianie

- oddymianie mechaniczne:

a) oddymianie pasażu,

b) oddymianie indywidualne dużych lokali (powyżej 900 m2)

c) oddymianie małych lokali przez pasaż

- oddymianie zapleczy 

a) zaplecza nie oddymiane, wydzielone w odrębną strefę pożarową,

b) zaplecza nie oddymiane, nie wydzielone w odrębną strefę pożarową

c) zaplecza "oddymiane" przez otwory w ścianach pomiędzy zapleczem a częścią handlową

Stoiska handlowe w pasażu

- nie mogą ograniczać wymaganej szerokości dróg ewakuacyjnych,

- usytuowanie pod stropem wyposażonym w instalację tryskaczową,

- ograniczenie obciążenia ogniowego,

- zachowanie odległości od kurtyn dymowych (2 m, 4m, 6 m???)

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

9

 Liczba osób do ewakuacji

TYTUŁ: Liczba osób w budynkach wielofunkcyjnych –  porównanie wymagań  przepisów z danymi rzeczywistymi oraz wynikami analiz komputerowych. 

Autorzy: Marcin Cisek, SGSP Warszawa,               Tadeusz Cisek, Protect Tadeusz Cisek I Wspólnicy Sp. J., Warszawa,               Paweł Klimczak, Galeria Mokotów, Warszawa 

TABELA NR 1.

KRAJ

LICZBA OSÓB W CENTRUM HANDLOWYM NA DANYM POZIOMIE

POZIOM 0 POZIOM 1 POZIOM 2 OGÓŁEM

POLSKA  10700 4600 5700 21000

FRANCJA 9600 2400 4400 16400

WIELKA BRYTANIA 20000 9000 9000 38000

USA 14000 5200 6500 25700

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

10

 Proponowane współczynniki do obliczenia liczby osób do ewakuacji z obiektu handlowego

sklepy ze znaną aranżacją – 4m2/os – dla powierzchni handlowej + obsługa

sklepy bez znanej aranżacji – 4 m2/os dla 70-80% powierzchni najmu

duże hipermarkety – 4 m2/os powierzchni handlowej ale wymagana jest wstępna aranżacja i zarys zaplecza, magazynów i strefy dostaw

pasaże – 0,4 m2/os – w ten sposób uwzględnia się kioski stojące w przestrzeni pasaży / 1 osoba na 1 mb stoiska

restauracje i foodcourt – wymagana jest wstępna aranżacja a liczba osób uzależniona jest od liczby miejsc siedzących. Przy tym nie uwzględnia się przestrzeni, gdzie tworzą się kolejki przed barami foodcourt z uwagi, ze to są te same osoby, które później zajmą miejsca siedzące

kina wielosalowe:

strefa biletowa – 1 m2/os

foyer kin – liczba osób jak dla największej sali kinowej

kawiarnie i restauracje przy kinach – zgodnie z aranżacją

sale kinowe – zakłada się jednoczesną ewakuację tylko jednej sali kinowej (ewakuacja stopniowa) – do obliczeń przyjmuje się liczbę osób jak dla największej sali.  

 

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

11

 Czynniki wpływające pozytywnie na warunki ewakuacji 

pętlowy układ korytarzy i pasaży – ewakuacja jest możliwa zawsze w dwóch kierunkach

możliwość wyjścia z klatek schodowych bezpośrednio na zewnątrz obiektu

nie łączenie się wyjść z parteru z drogami ewakuacyjnymi z wyższych kondygnacji

zapewnienie wyjść ewakuacyjnych na parterze z kilku odległych stron obiektu

w przypadku obiektów wielokondygnacyjnych – zwiększenie powierzchni/szerokości  korytarzy prowadzący do klatek schodowych 

 

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

12

 Zakres odstępstw od warunków technicznych

możliwość przekroczenia dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej  w budynku w części  handlowo  -  usługowej,  zakwalifikowanej  do  kategorii  zagrożenia  ludzi  ZL  I (odstępstwo od wymagań § 227 ust. 1).

możliwość  przekroczenia  dopuszczalnej  powierzchni  strefy  pożarowej  w  garażu (odstępstwo od wymagań § 277 ust. 2).

przyjęcia  innych  niż  wymagane  przepisami  warunków  ewakuacji  w  zakresie sposobu obliczenia  liczby osób do ewakuacji  z budynku oraz możliwość przyjęcia ewakuacji stopniowej z kin (odstępstwo od wymagań § 236 ust. 6 oraz § 68. ust. 2).

niespełnienie  wymogu  nie  przekroczenia  odległości  100m  między  parą przeciwległych ścian z niezamykanymi otworami   w garażu otwartym na poziomie 11,60 m (odstępstwo od wymagań § 108 ust. 2 pkt 2 ),

możliwość przekroczenia dopuszczalnej długości przejść i dojść ewakuacyjnych. 

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

13

 Proponowane rozwiązania zastępcze

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

14

 Proponowane rozwiązania zastępcze

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

15

 Proponowane rozwiązania zastępcze

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

16

 

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

17

 Procedury związane z uzyskaniem odstępstwa

  złożenie wniosku o odstępstwo do odpowiedniego organu wydającego  pozwolenie na budowę wraz z wnioskiem o pozwolenie na budowę,

  przesłanie wniosku przez organ wydający pozwolenie na budowę do Ministra Infrastruktury i Budownictwa

  Minister Infrastruktury i Budownictwa udziela zgody na odstępstwo podając warunek (opinia Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej lub Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej lub rzeczoznawcy d/s zabezpieczeń przeciwpożarowych)

 

Stowarzyszenie Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego

18

 Podsumowanie

1. Skala problemów związanych z ochroną przeciwpożarową koniecznych do rozwiązania/rozstrzygnięcia przy projektowaniu obiektów handlowych zależy od wielkości obiektu, liczby kondygnacji, poszczególnych części obiektu i ich wzajemnego powiązania.

2. Nie jest możliwe zaprojektowanie bezpiecznego dużego, wielokondygnacyjnego obiektu handlowego bez:a) zastosowania inżynierii pożarowej (symulacje pożaru CFD, symulacje ewakuacji)b) uzyskania odstępstwa od obowiązujących przepisów

3. Obowiązujące/przyjęte procedury w celu uzyskania odstępstwa bardzo wydłużają proces uzyskiwania pozwolenia na budowę i mogą wprowadzić istotne zmiany do gotowej/złożonej do urzędu dokumentacji projektowej (projekt budowlany)

4. Obiekt wykonany zgodnie z projektem budowlanym nie zawsze jest odbierany bez zastrzeżeń przez Państwową Straż Pożarną.