Muzyka w dzisiejszym świecie

1. Cechy współczesnej muzyki.

2. Nurty w muzyce poważnej.

3. Wybitni kompozytorzy.

4. Jazz i blues.

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

6. Nurty w muzyce rozrywkowej.

1. Cechy współczesnej muzyki.

* Stosowanie technik kompozytorskich

zastępujących system tonalny.

* Dążenie do wzbogacenia tradycyjnego brzmienia

dźwięków (muzyka elektroniczna).

* Wykorzystywanie naturalnych odgłosów w dziele

muzycznym.

1. Cechy współczesnej muzyki.

*Poszukiwanie nowych efektów artystycznych

poprzez przetwarzanie i miksowanie dźwięków.

* Nowatorskie traktowanie: formy muzycznej, roli

kompozytora i wykonawcy oraz procesu twórczego.

* Zastępowanie tradycyjnych instrumentów

syntezatorami i komputerami.

1. Cechy współczesnej muzyki.

* Muzyka graficzna – rozszerzenia zapisu nutowego

o grafy, rysunki i wizualizacje komputerowe.

* Różnorodność gatunków i ich wzajemne

przenikanie się.

* Rozszerzenie odbioru muzyki na sferę codziennych

czynności.

* Popularność koncertów halowych i plenerowych.

1. Cechy współczesnej muzyki.

* Silna komercjalizacja muzyki rozrywkowej.

* Pełnienie przez piosenki i nurty muzyczne funkcji

symboli pokoleń i subkultur.

* Zjawisko audiomarketingu (odtwarzanie muzyki

w sklepach, lokalach gastronomicznych i innych).

* Wpływ na muzykę innych dziedzin twórczości, np.

konceptualizmu i performance’u.

2. Nurty w muzyce poważnej.

DODEKAFONIA (1923 – 1950)

* Atonalna technika kompozytorska.

* Podział skali na 12 dźwięków o równej wartości bez

centrum tonalnego.

* Kompozycje wewnętrznie sprzeczne, wywołujące

niepokój.

* Przedstawiciele: Arnold Schönberg, Alban Berg

i Anton Webern.

Zapis nutowy dodekafonii

Arnold Schönberg Alban Berg Anton Webern

2. Nurty w muzyce poważnej.

SERIALIZM (1923 – 1960)

* Atonalna technika kompozytorska.

* Stosowanie systemu dodekafonicznego jako serii

dwunastu dowolnie uporządkowanych dźwięków,

np.: wg wysokości, wg długości, wg barwy lub wg

głośności.

* Przedstawiciele: Karlheinz Stoskhausen, Olivier

Messiaen i Pierre Boulez.

Zapis nutowy serializmu

Karlheinz Stockhausen Olivier Messiaen Pierre Boulez

1. Cechy współczesnej muzyki.

PUNKTUALIZM (lata 50. XX wieku)

* Technika kompozytorska, która polega na

posługiwaniu się pojedynczymi dźwiękami

traktowanymi autonomicznie, jako punkty

rozdzielone pauzami.

* Przedstawiciele: Anton Webern, Pierre Boulez,

Henryk Mikołaj Górecki i Krzysztof Penderecki.

Zapis nutowy punktualizmu

Anton Webern Pierre Boulez Henryk Górecki Krzysztof Penderecki

2. Nurty w muzyce poważnej.

SONORYZM (2. poł. XX w., gł. lata 60)

* Odrzucenie systemu tonalnego.

* Brzmienie traktowane jako czynnik formotwórczy.

* Dążenie do uzyskania efektów kolorystycznych.

* Przedstawiciele: Edgar Varése, Tomasz Sikorski,

Henryk Mikołaj Górecki i Krzysztof Penderecki.

Zapis nutowy sonoryzmu

Edgar Varese Tomasz Sikorski H.M. Górecki K. Penderecki

2. Nurty w muzyce poważnej.

ALEATORYZM (ok. 1950 – 1960)

* Odrzucenie systemu tonalnego.

* Technika kompozytorska i wykonawcza polegająca na

celowym użyciu przypadku.

* Tworzenie dzieł składających się z odcinków, które

można odtwarzać w różnej kolejności, różnym rytmie,

różnej głośności lub różnym tempie.

* Przedstawiciele: John Cage, K. Stockhausen, Sylvano

Bussotti, Kazimierz Serocki i Witold Lutosławski.

Zapis nutowy aleatoryzmu

John Cage Karlheinz Stockhausen Sylvano Bussotti Kazimierz Serocki Witold Lutosławski

2. Nurty w muzyce poważnej.

MUZYKA EKSPERYMENTALNA (KONKRETNA)

od 1960 r.

* Wykorzystywanie w utworze nagranych odgłosów

otaczającego świata.

* Elektroniczne miksowanie dźwięków.

* Powiązania z muzyką rozrywkową.

* Przedstawiciele: Pierre Schaeffer, Edgar Varése

i John Cage.

Zapis muzyki konkretnej

Pierre Schaeffer Eggar Varese John Cage

2. Nurty w muzyce poważnej.

MINIMALIZM (MUZYKA REPETYCYJNA)

ok. 1960 – 1970

* Powtarzanie krótkich fragmentów utworu, za

każdym razem modyfikowanych.

* Przedstawiciele: Terry Riley, Steve Reich i Tomasz

Sikorski.

Terry Riley Steve Reich Tomasz Sikorski

Zapis muzyki minimalistycznej

2. Nurty w muzyce poważnej.

AWANGARDA

* Całkowite odrzucenie tradycji muzycznej.

* Brak określonych reguł.

* Liczne eksperymenty.

* Przedstawiciel – John Cage.

John Cage

Zapis utworu Johna Cage’a 4:33

3. Wybitni kompozytorzy.

* Witold Lutosławski (1913 – 1994) I Symfonia,

Melodie ludowe, Muzyka żałobna, Kolędy

* Henryk Mikołaj Górecki (1933 – 2010) Beatus vir,

Muzyka staropolska, Genesis, III Symfonia

* Wojciech Kilar (1932 – 2013) Orawa, Krzesany,

Exodus, Victoria, Magnificat, Króluj nam Chryste

Witold Lutosławski Henryk Mikołaj Górecki

Wojciech Kilar

3. Wybitni kompozytorzy.

* Krzysztof Penderecki (1933 – 2020) Tren ofiarom

Hiroszimy, Pasja według św. Mateusza, Król Ubu

(opera)

* Michał Lorenc (1955) muzyka do filmów, m.in.

Bandyta, Przedwiośnie, Różyczka, Szukałem was

Krzysztof Penderecki

Michał Lorenc

3. Wybitni kompozytorzy.

* Zbigniew Preisner (1955) Rekquiem dla

Przyjaciela, muzyka do filmów Dekalog i Trzy kolory

* Jan Andrzej Paweł Kaczmarek (1953) muzyka do

filmów Całkowite zaćmienie, Plac Waszyngtona,

Quo vadis? i Marzyciel (Oscar w 2004)

* Krzesimir Dębski (1953), Workholic, Laudate

Dominum, muzyka do filmów Ogniem i mieczem

i Ciemna strona Wenus

Zbigniew Preisner

Jan Andrzej Paweł Kaczmarek

Krzesimir Dębski

3. Wybitni kompozytorzy.

* Jerzy Wasowski (1913 – 1984) musicale Jedzcie

stokrotki, Balladyna, Gołoledź, piosenki Kabaretu

Starszych Panów i piosenki dla dzieci

* Czesław Niemen (1939 – 2004) Dziwny jest ten

świat, Sen o Warszawie, Bema pamięci żałobny

rapsod, Pod Papugami

* Andrzej Smolik (1970) Kremowa rewolucja, Close

your eyes, Run

Jerzy Wasowski

Czesław Niemen

Andrzej Smolik

4. Jazz i blues.

Jazz to wywodzący się z bluesa, boogi – woogi,

gospel, spirituals i ragtime gatunek muzyczny, który

charakteryzuje się: improwizacją, nietypową

artykulacją dźwięku i charakterystyczną pulsacją

rytmiczną (swingowaniem). Jako odrębny kierunek

w muzyce narodziła się pod koniec XIX w. w Stanach

Zjednoczonych. Główny ośrodek muzyki jazzowej to

Nowy Orlean.

Nowy Orlean – stolica jazzu

Zapis nutowy jazzu

4. Jazz i blues.

Blues to typ pieśni i muzyki ludowej

zainicjowanej przez czarnoskórych mieszkańców

Stanów Zjednoczonych, który powstał w drugiej

połowie XIX wieku. Źródła bluesa stanowią: pieśni

pracy, zawołania ulicznych sprzedawców, kołysanki

ludowe, opowieści włóczęgów, zawodzenia żebraków

i pieśni religijne.

4. Jazz i blues.

Cechy bluesa: struktura złożona z regularnych

odcinków 12 – taktowych o stałym schemacie

harmonicznym, dźwięki tercji, kwinty i septymy

obniżone ok. półtonu (blue notes – na ilustracji kolor

niebieski).

Zapis nutowy bluesa

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

JAZZ

Louis Armstrong (1900 – 1971)

Duke Ellington (1899 – 1974)

Ella Fitzgerald (1917 – 1996)

George Gershwin (1898 – 1937)

Miles Davis (1926 – 1991)

Nat King Cole (1917 – 1965)

Frank Sinatra (1915 – 1898)

Louis Armstrong

Duke Ellington

Ella Fitzgerald

George Gershwin

Miles Davis

Nat King Cole

Frank Sinatra

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

Perry Como (1912 – 2001)

Boby McFerrin (1950)

Krzysztof Komeda (1931 – 1969)

Jan Ptaszyn – Wróblewski (1936)

Zbigniew Namysłowski (1939)

Włodzimierz Nahorny (1941)

Michał Urbaniak (1943)

Perry Como

Boby McFerrin

Krzysztof Komeda

Jan Ptaszyn – Wróblewski

Zbigniew Namysłowski

Włodzimierz Nahorny

Michał Urbaniak

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

Urszula Dudziak (1943)

Tomasz Stańko (1943 – 2018)

Leszek Możdżer (1971)

Włodzimierz Pawlik (1958)

Krzysztof Herdzin (1970)

Małgorzata Hutek ()

Kinga Głyk (1997)

Urszula Dudziak

Tomasz Stańko

Leszek Możdżer

Włodzimierz Pawlik

Krzysztof Herdzin

Małgorzata Hutek

Kinga Głyk

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

BLUES

Leadbelly (1888 – 1949)

Gertrude Rainey (1886 – 1939)

Bo Didley (1928 – 2008)

B.B. King (1925 - )

Buddy Guy (1936)

Sony Boy Williamson (1914 – 1948)

Leadbelly Gertrude Rainey

Bo Didley B.B. King

Buddy Guy Sony Boy Williamson

5. Wybitni twórcy jazzu i bluesa.

Willy Dixon (1915 – 1992)

Muddy Waters (1915 – 1983)

John Mayall (1933)

Gary Moore (1952 – 2011)

Snowy White (1948)

Tadeusz Nalepa (1943 – 2007)

Ireneusz Dudek (1951)

Józef Skrzek (1948)

Willy Dixon Muddy Waters

John Mayall Gary Moore

Snowy White Tadeusz Nalepa

Ireneusz Dudek Józef Skrzek

6. Nurty w muzyce rozrywkowej. * Rytm and blues (A&B)

* Soul

* Folk

* Reggae

* Rock and roll

* Rock

* Haevy metal

* Nowa fala

6. Nurty w muzyce rozrywkowej. * Grunge

* Pop

* Funky

* Syntpop

* Spacesynth

* Ambient

* Disco

* Rap