Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Post on 25-Jan-2015

1.306 views 3 download

description

 

Transcript of Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Psałterz floriański

Pierwodruk dzieła Kochanowskiego

Rękopis Norwida

Biblioteki cyfrowe – co to takiego?

Biblioteka cyfrowa to zbiór publikacji elektronicznych udostępnianych w Internecie. Biblioteka cyfrowa nie

potrzebuje półek, magazynów oraz bibliotekarzy krążących miedzy

książkami a czytelnikami.

W bibliotece cyfrowej znaleźć można...

książki czasopisma rękopisy starodruki plakaty, ulotki artykuły nagrania fotografie

prace doktorskie materiały

dydaktyczne prace naukowe prezentacje filmy i inne...

Twórcy bibliotek cyfrowych

bibliotekarze archiwiści miłośnicy wolontariusze inni...

Po co są tworzone biblioteki cyfrowe?

Upowszechnienie kultury i nauki, promocja dziedzictwa kulturowego na

świecie, dostarczenie materiałów

dydaktycznych, ochrona zbiorów.

Prawo autorskie w bibliotekach cyfrowych (1)

W bibliotekach cyfrowych udostępnić można prawie wszystko, lecz niektóre publikacje tylko pod określonymi warunkami.

Najważniejszym aktem prawnym jest Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Prawo autorskie w bibliotekach cyfrowych (2) Zgodnie z ustawą bez żadnych opłat i

ograniczeń w sieci umieszczać można takie dzieło, którego ostatni współtwórca zmarł co najmniej 70 lat temu, a także te z nowszych publikacji, w przypadku których twórcy lub właściciele praw autorskich wyrazili zgodę na elektroniczne publikowanie.

Wszystkie pozostałe publikacje mogą zostać zdigitalizowane i udostępnione tylko na komputerach sieci bibliotecznej.

Oprogramowanie Większość bibliotek cyfrowych działa

dzięki oprogramowaniu dLibra, które jest rozwijane przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe.

Publikacje są zapisywane w popularnych formatach: djvu, pdf, htm, doc, avi.

Biblioteki cyfrowe w Polsce

Obecnie w Polsce istnieje kilkadziesiąt bibliotek cyfrowych tworzonych przez różne instytucje (głównie uczelnie wyższe oraz biblioteki).

Projekty narodowe Cyfrowa Biblioteka „Polona”

Polska Biblioteka Internetowa

Skarby dziedzictwa narodowego

Narodowe Archiwum Cyfrowe

Regionalne biblioteki cyfrowe (1) Bałtycka Biblioteka Cyfrowa Biblioteka Cyfrowa - Regionalia Ziemi

Łódzkiej Cyfrowa Ziemia Sieradzka Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa Elbląska Biblioteka Cyfrowa Jeleniogórska Biblioteka Cyfrowa Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Małopolska Biblioteka Cyfrowa Pedagogiczna Biblioteka Cyfrowa

Regionalne biblioteki cyfrowe (2) Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa Podlaska Biblioteka Cyfrowa Radomska Biblioteka Cyfrowa Sanocka Biblioteka Cyfrowa Śląska Biblioteka Cyfrowa Świętokrzyska Biblioteka Cyfrowa Wejherowska Biblioteka Cyfrowa Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa

Instytucjonalne biblioteki cyfrowe (1) Akademicka Biblioteka Cyfrowa (Kraków) Biblioteka Cyfrowa Biblioteki Gdańskiej

Polskiej Akademii Nauk Biblioteka Cyfrowa CODN Biblioteka Cyfrowa Politechniki Krakowskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Śląskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Łódzkiej Biblioteka Cyfrowa UMCS

Instytucjonalne biblioteki cyfrowe (2) Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Warmińsko-

Mazurskiego Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu

Wrocławskiego Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego ICM - DIR - Zasoby Polskie Księgozbiór Wirtualny Bibliotek Kościelnych

FIDES Nowohucka Biblioteka Cyfrowa

Tematyczne biblioteki cyfrowe

Bibliologiczna Biblioteka Cyfrowa Genealogiczna Biblioteka Cyfrowa

Wyszukiwanie zasobach bibliotek cyfrowych Wyszukiwanie w konkretnej bibliotece

cyfrowej. Wyszukiwanie z pomocą wyszukiwarki

(np. google). Serwis "Federacja Bibliotek Cyfrowych"

(FBC) umożliwia przeszukiwanie zasobów wszystkich bibliotek cyfrowych działających dzięki oprogramowaniu dLibra, czyli w tej chwili ponad 213 tys. publikacji (dane z 21.04.09).

Decyzje o tym, co powinno zostać zdigitalizowane podejmują... bibliotekarze pracownicy naukowi autorzy czytelnicy

Kontakt bibliotekarzy z czytelnikami

Czytelnicy mogą przekazywać swoje uwagi i życzenia dotyczące bibliotek cyfrowych w różny sposób:

osobiście telefonicznie lub emaliowo za pomocą specjalnego forum

internetowego.

Forum Biblioteka 2.0

Biblioteka 2.0 to forum wymiany doświadczeń i miejsce dyskusji dotyczących bibliotek cyfrowych, ich kształtu, kolekcji, planów...

Czytelnicy zgłaszają problemy, uwagi, zauważone błędy, inne sugestie.

Czytelnicy proszą o digitalizację konkretnych pozycji. Jeśli nie ma przeszkód prawnych, zazwyczaj ich prośby są spełniane.

Forum Biblioteka 2.0

Czy czytelnicy mogą pomóc w tworzeniu bc?

TAK! I mogą to zrobić na wiele sposobów: umieszczając komentarze dotyczące danej

publikacji, podając dodatkowe hasła do opisu, które

ułatwią wyszukanie publikacji, biorąc udział w dyskusjach na forum

Biblioteka 2.0, przekazując prawa do publikacji, pomagając przy digitalizacji dzieł oraz ich

umieszczaniu w bibliotece cyfrowej.

Społeczna Pracownia Digitalizacyjna Społeczna Pracownia Digitalizacyjna

powstała w 2007 roku przy Bibliotece Śląskiej.

Jest to miejsce, gdzie każdy może się nauczyć skanować książki i umieszczać ich elektroniczne wersje w bibliotece cyfrowej.

Każdy chętny do pomocy jest mile widziany.

Społeczna Pracownia Digitalizacyjna

Drugie życie książki...

Dzięki bibliotekom cyfrowym wiele zapomnianych publikacji ponownie zaistniało w świadomości czytelników.

Światło dzienne ujrzały dzieła chowane w magazynach bibliotek, czasem wyjmowane raz na kilka lat.

Do „rąk” czytelników trafiają najcenniejsze zabytki kultury narodowej.

Drugie życie książki...

Prace dotąd niepublikowane (np. doktoraty) trafiają do normalnego obiegu naukowego.

Studenci i uczniowie mają łatwiejszy i szybszy dostęp do materiałów dydaktycznych.

Raz wykonana wersja elektroniczna pomaga w ochronie cennych oryginałów.

Drugie życie książki...

Biblioteki cyfrowe są czynne 24 h na dobę 7 dni w tygodniu.

Biblioteki cyfrowe są dostępne na całym świecie.

Dziękuję za uwagę!