Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

38

description

 

Transcript of Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Page 1: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 2: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Psałterz floriański

Page 3: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Pierwodruk dzieła Kochanowskiego

Page 4: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Rękopis Norwida

Page 5: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 6: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Biblioteki cyfrowe – co to takiego?

Biblioteka cyfrowa to zbiór publikacji elektronicznych udostępnianych w Internecie. Biblioteka cyfrowa nie

potrzebuje półek, magazynów oraz bibliotekarzy krążących miedzy

książkami a czytelnikami.

Page 7: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 8: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

W bibliotece cyfrowej znaleźć można...

książki czasopisma rękopisy starodruki plakaty, ulotki artykuły nagrania fotografie

prace doktorskie materiały

dydaktyczne prace naukowe prezentacje filmy i inne...

Page 9: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 10: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Twórcy bibliotek cyfrowych

bibliotekarze archiwiści miłośnicy wolontariusze inni...

Page 11: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Po co są tworzone biblioteki cyfrowe?

Upowszechnienie kultury i nauki, promocja dziedzictwa kulturowego na

świecie, dostarczenie materiałów

dydaktycznych, ochrona zbiorów.

Page 12: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Prawo autorskie w bibliotekach cyfrowych (1)

W bibliotekach cyfrowych udostępnić można prawie wszystko, lecz niektóre publikacje tylko pod określonymi warunkami.

Najważniejszym aktem prawnym jest Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Page 13: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Prawo autorskie w bibliotekach cyfrowych (2) Zgodnie z ustawą bez żadnych opłat i

ograniczeń w sieci umieszczać można takie dzieło, którego ostatni współtwórca zmarł co najmniej 70 lat temu, a także te z nowszych publikacji, w przypadku których twórcy lub właściciele praw autorskich wyrazili zgodę na elektroniczne publikowanie.

Wszystkie pozostałe publikacje mogą zostać zdigitalizowane i udostępnione tylko na komputerach sieci bibliotecznej.

Page 14: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Oprogramowanie Większość bibliotek cyfrowych działa

dzięki oprogramowaniu dLibra, które jest rozwijane przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe.

Publikacje są zapisywane w popularnych formatach: djvu, pdf, htm, doc, avi.

Page 15: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Biblioteki cyfrowe w Polsce

Obecnie w Polsce istnieje kilkadziesiąt bibliotek cyfrowych tworzonych przez różne instytucje (głównie uczelnie wyższe oraz biblioteki).

Page 16: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Projekty narodowe Cyfrowa Biblioteka „Polona”

Polska Biblioteka Internetowa

Skarby dziedzictwa narodowego

Narodowe Archiwum Cyfrowe

Page 17: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Regionalne biblioteki cyfrowe (1) Bałtycka Biblioteka Cyfrowa Biblioteka Cyfrowa - Regionalia Ziemi

Łódzkiej Cyfrowa Ziemia Sieradzka Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa Elbląska Biblioteka Cyfrowa Jeleniogórska Biblioteka Cyfrowa Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Małopolska Biblioteka Cyfrowa Pedagogiczna Biblioteka Cyfrowa

Page 18: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Regionalne biblioteki cyfrowe (2) Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa Podlaska Biblioteka Cyfrowa Radomska Biblioteka Cyfrowa Sanocka Biblioteka Cyfrowa Śląska Biblioteka Cyfrowa Świętokrzyska Biblioteka Cyfrowa Wejherowska Biblioteka Cyfrowa Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa

Page 19: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 20: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Instytucjonalne biblioteki cyfrowe (1) Akademicka Biblioteka Cyfrowa (Kraków) Biblioteka Cyfrowa Biblioteki Gdańskiej

Polskiej Akademii Nauk Biblioteka Cyfrowa CODN Biblioteka Cyfrowa Politechniki Krakowskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Śląskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej Biblioteka Cyfrowa Politechniki Łódzkiej Biblioteka Cyfrowa UMCS

Page 21: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Instytucjonalne biblioteki cyfrowe (2) Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Warmińsko-

Mazurskiego Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu

Wrocławskiego Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego ICM - DIR - Zasoby Polskie Księgozbiór Wirtualny Bibliotek Kościelnych

FIDES Nowohucka Biblioteka Cyfrowa

Page 22: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 23: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Tematyczne biblioteki cyfrowe

Bibliologiczna Biblioteka Cyfrowa Genealogiczna Biblioteka Cyfrowa

Page 24: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Wyszukiwanie zasobach bibliotek cyfrowych Wyszukiwanie w konkretnej bibliotece

cyfrowej. Wyszukiwanie z pomocą wyszukiwarki

(np. google). Serwis "Federacja Bibliotek Cyfrowych"

(FBC) umożliwia przeszukiwanie zasobów wszystkich bibliotek cyfrowych działających dzięki oprogramowaniu dLibra, czyli w tej chwili ponad 213 tys. publikacji (dane z 21.04.09).

Page 25: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 26: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 27: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka
Page 28: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Decyzje o tym, co powinno zostać zdigitalizowane podejmują... bibliotekarze pracownicy naukowi autorzy czytelnicy

Page 29: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Kontakt bibliotekarzy z czytelnikami

Czytelnicy mogą przekazywać swoje uwagi i życzenia dotyczące bibliotek cyfrowych w różny sposób:

osobiście telefonicznie lub emaliowo za pomocą specjalnego forum

internetowego.

Page 30: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Forum Biblioteka 2.0

Biblioteka 2.0 to forum wymiany doświadczeń i miejsce dyskusji dotyczących bibliotek cyfrowych, ich kształtu, kolekcji, planów...

Czytelnicy zgłaszają problemy, uwagi, zauważone błędy, inne sugestie.

Czytelnicy proszą o digitalizację konkretnych pozycji. Jeśli nie ma przeszkód prawnych, zazwyczaj ich prośby są spełniane.

Page 31: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Forum Biblioteka 2.0

Page 32: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Czy czytelnicy mogą pomóc w tworzeniu bc?

TAK! I mogą to zrobić na wiele sposobów: umieszczając komentarze dotyczące danej

publikacji, podając dodatkowe hasła do opisu, które

ułatwią wyszukanie publikacji, biorąc udział w dyskusjach na forum

Biblioteka 2.0, przekazując prawa do publikacji, pomagając przy digitalizacji dzieł oraz ich

umieszczaniu w bibliotece cyfrowej.

Page 33: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Społeczna Pracownia Digitalizacyjna Społeczna Pracownia Digitalizacyjna

powstała w 2007 roku przy Bibliotece Śląskiej.

Jest to miejsce, gdzie każdy może się nauczyć skanować książki i umieszczać ich elektroniczne wersje w bibliotece cyfrowej.

Każdy chętny do pomocy jest mile widziany.

Page 34: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Społeczna Pracownia Digitalizacyjna

Page 35: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Drugie życie książki...

Dzięki bibliotekom cyfrowym wiele zapomnianych publikacji ponownie zaistniało w świadomości czytelników.

Światło dzienne ujrzały dzieła chowane w magazynach bibliotek, czasem wyjmowane raz na kilka lat.

Do „rąk” czytelników trafiają najcenniejsze zabytki kultury narodowej.

Page 36: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Drugie życie książki...

Prace dotąd niepublikowane (np. doktoraty) trafiają do normalnego obiegu naukowego.

Studenci i uczniowie mają łatwiejszy i szybszy dostęp do materiałów dydaktycznych.

Raz wykonana wersja elektroniczna pomaga w ochronie cennych oryginałów.

Page 37: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Drugie życie książki...

Biblioteki cyfrowe są czynne 24 h na dobę 7 dni w tygodniu.

Biblioteki cyfrowe są dostępne na całym świecie.

Page 38: Drugie życie książki, czyli o bibliotekach cyfrowych słów kilka

Dziękuję za uwagę!