Post on 02-Mar-2018
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 1/16
ABU ABD ALLAHMUHAMMAD IBN
MUSA AL-
CHUWARIZMI Jakub Baliński, Damian Banaś, Adam
Rzeczkowski, Krzysztof Wieteska
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 2/16
CHUWARIZMI , ALCHWARIZMI ,
ABU ABDULLAH MOHAMMAD BINMUSA AL-CHAWARIZMI
Perski matematyk , astronom,geogra i kartogra
!o"#o$%enia &%'e"kiego(y)*"y + I +iek&
!ra+$o!o$o'nie ok. /01 -
ok. 0213
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 3/16
Uro$%ony + C#i+ie, +4ata"# 056-066 (y7 +
Bag$a$%ie. Ws%ystkie )ego$%ie7a %osta7y na!isane !oara'sk&. Nosi7 !r%y$omek
8!ana ta'4i"9.
Za!o"%*tko+a7 i ro%+in*7 +ie4e
$%ia7:+ matematyki, $o!ro+a$%i7$o synte%y +ie$%y matematy"%ne)staro(ytny"# ;rek:+ i Hin$&s:+.
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 4/16
D%i<ki )ego !ra"om na B4iskimWs"#o$%ie %a"%<to stoso+a=
!o"#o$%*"e % In$ii $%iesi<tny system4i"%enia i !o%y"y)ny system %a!is&
4i"%', kt:re +kr:t"e $otar7y $o>&ro!y
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 5/16
S?S@>M? POZ?C?N>
meto$y %a!isy+ania 4i"%' + taki s!os:', żew zależności od ozyc!i dane! cyfry w ci"#u,
oznacza ona wielokrotnoś$ ot%#i ewne!liczby uznawane! za baz% dane#o systemu&
N!. !o+s%e"#nie &(y+a si< system&$%iesi<tnego, + kt:rym %a 'a%< !r%y)m&)e
si< 4i"%'< $%iesi<=.
tym samym na!is 26 o%na"%a
E51F G E51F6 G 2E51F G6E51F5 G E51F1
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 6/16
DZI>SI@N? S?S@>M
LICZBOW?
'system dziesi"tkowy, system decymalny,system arabski( !o%y"y)ny system
4i"%'o+y, w kt)rym odstaw" !est liczba *+J$o %a!is& 4i"%' stos&)e si< 51 "yrK
1, 5, , 6, , 2, , /, 0, .Li"%'y %a!is&)e si< )ako "i*g "yr, % kt:ry"#
ka($a )est mno(nikiem ko4e)ne) !ot<gi4i"%'y 51.
D%iesi<tny system 4i"%'o+y )est o'e"nie na +ie"ie!o$sta+o+ym systemem stoso+anym niema4 +e
+s%ystki"# kra)a"#.
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 7/16
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 8/16
U+a(any )est %a !rek&rsora "yrara'ski"#. Wy)ani7 %na"%enie &(y+ania
%era. Pr%e$sta+i7 +ie4e !ro"e$&rarytmety"%ny"#, m.in. kom!4etny +yk7a$$%ia7a na &7amka"#. Pr%e$sta+i7 ta'4i"e
trygonometry"%ne % &nk")* sin&s.Za)mo+a7 si< kr%y+ymi sto(ko+ymi,
o!ra"o+a7 t%+. ra"#&nek $+:"# '7<$:+,%'4i(ony $o i$ei r:(ni"%ko+ania.
W!ro+a$%i7 e4ementy a4ge'ry. @erminal#ebra !o"#o$%i % tyt&7& )ego $%ie7a
Alkitab almuc-tasar . -isab aldżabrwaalmukabala Zasa$y re$&k")i i
!r%enos%enia3
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 9/16
C?R? ARABSI>
+7a"i+ie "yry in$y)skie e&ro!ei%o+ane "yry stoso+ane o'e"nie !o+s%e"#nie na"a7ym +ie"ie $o %a!isy+ania 4i"%'. S* to
ko4e)no %nakiK +, *, /, 0, 1, 2, 3, 4, 5 oraz 6
i !ier+otnie s7&(y7y $o %a!is& 4i"%' +
systemie $%iesi<tnym. O'e"nie+ykor%ysty+ane r:+nie( + !o%osta7y"#
systema"#
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 10/16
ako "ieka+ostk< na4e(y +ymieni= akt, (e
+s!:7"%enie &(y+ane + kra)a"# ara'ski"#"yry %na"%nie r:(ni* si< o$ nam %nany"#,$ostoso+any"# $o a4a'et& 7a"iskiego,
+s!:7"%esny"# "yr ara'ski"#
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 11/16
UQAM>
+yra(enie !osta"i
g$%ie a, na%y+ane 4i"%nikiem, ora% ',na%y+ane miano+nikiem, s*
$o+o4nymi +yra(eniamia4ge'rai"%nymi. Lini< o$$%ie4a)*"*4i"%nik o$ miano+nika na%y+a si<
kresk* &7amko+*.
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 12/16
@R?;ONOM>@RIA
$%ia7 matematyki, kt:rego !r%e$miotem'a$a s* zwi"zki miarowe mi%dzy bokami i
k"tami tr)!k"t)w ora% &nk")etrygonometry"%ne. @rygonometria
!o+sta7a i ro%+in<7a si< g7:+nie + %+i*%k&% %aga$nieniami !omiar:+ na !o+ier%"#ni
Ziemi ora% !otr%e'ami (eg4&gi morskie) 'określenia o7ożenia i kierunku rzyomocy cia7 niebieskic-(
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 13/16
Pra"e matematyk:+ #in$&ski"# 'okt)ryc- by dużo m)wi$( %osta7y
!r%et7&ma"%one i ro%s%er%one + +ie"ie
m&%&7maskim !r%e% ara'ski"# i!erski"# matematyk:+.W I +iek& M&#amma$ i'n M&sa a4-C#&+ari%mi o'4i"%y7 $ok7a$ne ta'4i"esin&sa i "osin&sa i !ier+s%e + #istorii
ta'4i"e tangensa
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 14/16
AL;>BRA
)e$en % na)stars%y"# $%ia7:+ matematyki,!o+sta7y )&( + staro(ytno"i. Za)m&)e si<
on a4ge'rami og:4nymi i re4a")ami. Algebra elementarna %a)m&)e si< takimi
$%ia7aniami )ak $o$a+anie i mno(enieJ+!ro+a$%a !o)<"ie %mienne) i +ie4omian&
ra%em % )ego ro%k7a$em na "%ynniki i%na)$o+aniem i"# !ier+iastk:+, "#o=a4ge'ra )est $%ia7em 'ar$%ie) og:4ny
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 15/16
W"%esne ormy a4ge'ry %osta7yo!ra"o+ane !r%e% Ba'i4o"%yk:+ i;rek:+, )e$nak s7o+o a4ge'ra
'arab& ), aldżabrالج o%na"%a$os7o+nie 8!r%y+r:"enie9 i!o"#o$%i % ksi*(ki Al8a9ala .
:isabal Jabr waal8u9abila- O
o$t+ar%ani& i !r%e"i+sta+iani&3,na!isane) + I +iek& !r%e%
8u-ammada ibn 8;s< al K-w<rizm=e#o > tak to dale! on
7/26/2019 Abu Abd Allah Muhammad Ibn Musa Al-Chuwarizmi
http://slidepdf.com/reader/full/abu-abd-allah-muhammad-ibn-musa-al-chuwarizmi 16/16
DZIU>M? ZAUWA;
?rua 1