Charakterystyka sytuacji

zdrowotnej w województwie

łódzkim, w tym w obszarze chorób

przewlekłych.

Informacje ogólne (stan na 31.12.2011r.)

Liczba ludności (tys.): 2 604

Struktura ludności według wieku :

• maleje odsetek ludności w wieku od 5 do 59 roku życia

• rośnie odsetek ludności w wieku 0 - 4 lata oraz powyżej 60 roku życia

Powierzchnia:18 218,95 km².

Gęstość zaludnienia:139 osób/km2

Ludność w wieku przedprodukcyjnym 17,4%

Ludność w wieku produkcyjnym 63,8%

Ludność w wieku poprodukcyjnym 18,6%

Wskaźnik feminizacji: 110 (m. Łódź 120)

Źródło: GUS

Schemat: Prognoza ludności (w tysiącach)

Źródło: Raport – diagnoza sytuacji osób starszych w województwie łódzkim

Schemat: Przyrost naturalny według województw.

Źródło: GUS (stan na 31.12.2011)

Schemat: Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet i mężczyzn w chwili urodzenia.

Źródło: GUS (stan na 31.12.2010r.)

Schemat: Struktura zgonów w województwie łódzkim w 2010 roku.

Źródło: opracowania Wojewódzkiego Centrum Zdrowia Publicznego.

45,48%

22,98%

6,04%

5,03%

4,70%

1,13% 1,59%

0,49%

12,56%

choroby układu krążenia

nowotwory

przyczyny zawnętrzne

choroby układu oddechowego

choroby układu trawiennego

choroby układu moczowo-płciowego

zaburzenia wydzielaniawewnetrznego

choroby zakaźne

Źródło: Urząd statystyczny w Łodzi (stan na 31.12.2009)

Schemat: Występowanie chorób przewlekłych/dolegliwości przewlekłych w

województwie łódzkim według płci (w tys.)

0 50 100 150 200 250 300 350

cukrzyca

bóle szyi

bóle pleców

zapalenie kości i stawów

reumatoidalne zapalenie stawów

wysokie ciśnienie krwi

choroba wieńcowa

astma

mężczyźni

kobiety

Globalna epidemia cukrzycy

• Cukrzyca jako jedyna choroba niezakaźna została uznana przez ONZ za

epidemię XXI w.

• Cukrzyca i jej powikłania należą do pięciu najczęstszych przyczyn

śmierci w krajach rozwiniętych.

• Epidemia cukrzycy dotyka w szczególności krajów rozwiniętych i

rozwijających się;

• Państwa o najwyższej zachorowalności na cukrzycę: Cypr, Niemcy,

Turcja, Portugalia, Słowenia i Polska.

Schemat: Województwa według odsetka mężczyzn w wieku 15 lat i więcej z

otyłością

Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi (2007r.)

Schemat: Województwa według odsetka kobiet w wieku 15 lat i więcej z otyłością

Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi (2007r.)

•Ogółem na dzień 30 czerwca 2012 roku w województwie łódzkim

funkcjonowało 28 zakładów opiekuńczo – leczniczych i pielęgnacyjno –

opiekuńczych z liczbą 1 339 łóżek rzeczywistych oraz 1 hostel z liczbą 22 miejsc.

•Ogółem w zakładach opiekuńczo-leczniczych w okresie I półrocza 2012 r.

leczono 2 571 chorych, tj. o 122 (5,1 %) więcej niż w 2009 r. (2 477 leczonych).

W hostelu przebywało 31 osób (I półr. 2011 r.- 28 osób).

•Wskaźnik wykorzystania łóżka w zakładach opiekuńczo-leczniczych w

porównaniu do I półrocza 2011 r. zmalał o 8,7 dni i wynosił 164,8 dni, tj. 90,5 %.

Źródło: Sprawozdanie analityczne – Działalność zakładów lecznictwa zamkniętego województwa łódzkiego w I półroczu 2012r., Wojewódzkie Centrum Zdrowia

Publicznego w Łodzi

Zakłady opiekuńczo - lecznicze

Źródło: Sprawozdanie analityczne – Działalność zakładów lecznictwa zamkniętego województwa łódzkiego w I półroczu 2012r., Wojewódzkie Centrum

Zdrowia Publicznego w Łodzi

Rodzaj zakładu

Wskaźnik wykorzystania łóżka

w dniach w procentach

I półrocze 2011r. I półrocze 2012r. I półrocze 2011r. I półrocze 2012r.

zakłady wojewódzkie 186,0 187,0 102,2 102,7

zakłady powiatowe 157,4 175,0 86,4 96,2

zakłady niepubliczne 173,3 160,3 95,2 88,1

Ogółem ZOL-e 173,5 164,8 95,3 90,5

Znaczenie cukrzycy

• cukrzyca

• choroby sercowo-naczyniowe

• nowotwory

• oraz choroby płuc

Zabijają trzy z pięciu umierających

codziennie na świecie

• Co pięć sekund ktoś na świecie umiera z powodu

cukrzycy.

• Według Międzynarodowej Federacji Cukrzycy polska

jest wśród dziesięciu krajów, w których odsetek

występowania w populacji nieprawidłowej tolerancji

glukozy (IGT), czyli stanu poprzedzającego

rozwinięcie się cukrzycy typu 2, jest jednym z

największych na świecie.

- nadwaga i otyłość

- mała aktywność fizyczna

- cukrzyca występująca w rodzinie

- nadciśnienie tętnicze

- zaburzenia gospodarki lipidowej

- stwierdzona wcześniej nieprawidłowa glikemia na czczo lub

nietolerancja glukozy

Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2

• Szacowana liczba chorych na cukrzycę wynosi ok. 2,5 mln

osób (6,54% populacji).

• Blisko połowa z tych osób nie zdaje sobie sprawy z choroby,

gdyż cukrzyca nie została jeszcze zdiagnozowana. To oznacza,

że ok. 1 mln choruje na cukrzycę, ale nie są leczone.

Cukrzyca w Polsce

Szacuje się, że w 2030 będzie w Polsce 3,2 mln chorych na cukrzycę.

Według IDF Polska jest wśród 10 krajów, w których odsetek występowania w populacji

cukrzycy i stanów przedcukrzycowych jest jednym z najwyższych na świecie.

Województwo łódzkie

• W województwie łódzkim z powodu cukrzycy pod opieka lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w 2010 roku pozostawało 101.857 osób powyżej 19 roku życia, w tym 46.266 leczonych insuliną; to jest o 2.770 osób więcej w porównaniu z 2009 roku, w tym leczonych insuliną o 4.897 osób.

• W strukturze wieku leczonych na cukrzycę pacjenci powyżej 55 roku życia stanowią 76%.

• W 2010 udzielono 108.726 porad w poradniach diabetologicznych (w roku 2009 udzielono ich 106.763). Ponad 2.500 mieszkańców województwa leczonych jest w oddziałach diabetologicznych (w 2010 roku 2.554 osób, w 2009 2.693 osoby).

Wojewódzki Ośrodek Diabetologii i Chorób Metabolicznych w Łodzi realizuje rocznie średnio:

• 4300 porad w Poradni Stopy Cukrzycowej,

• 21 000 porad w Poradni Diabetologicznej,

• 6 000 porad w Poradni Okulistycznej.

Profil wiekowy pacjentów Wojewódzkiego Ośrodka Diabetologii i Chorób Metabolicznych w przedziałach wiekowych w rozbiciu na Poradnie:

Poradnia Stopy Cukrzycowej - 01. 2013

wiek <40 41-59 60< SUMA

liczba badań 3 65 216 284

proc. badań 2% 23% 76% 100%

Porania Diabetologiczna - 01. 2013

wiek <40 41-59 60< SUMA

liczba badań 19 332 1229 1580

proc. badań 1% 21% 78% 100%

Poradnia Okulistyczna - 01. 2013

wiek <40 41-59 60< SUMA

liczba badań 12 92 410 514

proc. badań 2% 18% 80% 100%

• Odpowiednia profilaktyka i właściwe leczenie mogą w wielu przypadkach

zapobiec lub opóźnić wystąpienie cukrzycy typu 2, a także ograniczać i

opóźniać występowanie przewlekłych powikłań.

• Według Światowej Federacji Diabetologicznej, redukcja występowania

otyłości na świecie o 25% pozwoliłaby ograniczyć występowanie cukrzycy o

2/3.

Zapobieganie i leczenie cukrzycy

• Retinopatia – uszkodzenie siatkówki należące do częstszych przyczyn

uszkodzenia wzroku. Występuje u 90% chorych na cukrzycę typu

pierwszego trwającą ponad 20 lat.

• Nefropatia – choroba nerek, która w USA stanowi najczęstszą przyczynę

schyłkowej niewydolności nerek (czyli takiej, która może wymagać dializy

lub przeszczepu).

• Neuropatie – uszkodzenia systemu nerwowego.

Powikłania cukrzycy - mikronaczyniowe

• Choroba niedokrwienna serca – występuje 2 razy częściej u mężczyzn i 6 razy częściej u kobiet chorych na cukrzycę niż w pozostałej populacji.

• Choroba naczyniowa mózgu.

• Choroba naczyniowa nóg – w skrajnych przypadkach może prowadzić do amputacji.

• Chorzy na cukrzycę są 20-25 razy bardziej narażeni na amputację kończyny z powodu choroby naczyniowej niż osoby zdrowe.

Powikłania cukrzycy - makronaczyniowe

• Cukrzyca jest chorobą, która łączy się ze

znaczącym ryzykiem wystąpienia poważnych

powikłań związanych najczęściej z układem

krążenia i układem nerwowym.

• Od 70% do 80% chorych na cukrzycę umiera

na skutek powikłań sercowo-naczyniowych.

• Osoby chore na cukrzycę są dziesięciokrotnie

bardziej narażone na utratę wzroku niż osoby

zdrowe.

• Cukrzyca jest główną przyczyną amputacji kończyn dolnych nie

związanych z urazami.

• Zwiększa 3 krotnie prawdopodobieństwo niewydolności nerek

• Powikłania cukrzycy typu 2 powodują skrócenie życia średnio o

4-6 lat.

• Części powikłań można zapobiec lub oddalić je w czasie poprzez

właściwą profilaktykę i leczenie cukrzycy.

Cukrzyca nie leczona lub leczona niewłaściwie jest jedną z głównych

bezpośrednich i pośrednich przyczyn inwalidztwa oraz wczesnej

umieralności. Całkowite nakłady finansowe na opiekę medyczną nad

chorymi na cukrzycę tworzą dwie składowe - koszt bezpośredni i koszty

pośrednie. W koszty leczenia cukrzycy wpisują się także leczenie

powikłań cukrzycowych oraz chorób z wiązanych z cukrzycą.

Koszty leczenia cukrzycy i jej powikłań

Koszty leczenia cukrzycy i jej powikłań

Koszty bezpośrednie obejmują:

- wizyty u lekarzy różnych specjalności;

- pobyt i leczenie szpitalne;

- leczenie ambulatoryjne;

- badania diagnostyczne;

- nakłady poniesione na leki, w tym na insulinoterapię.

Do kosztów pośrednich zalicza się:

- koszty wcześniejszych rent i emerytur;

- koszty zwolnień i czasowej nieobecności w pracy;

- koszty opieki w domu (świadczone w większości przez osoby

spokrewnione).

Koszty leczenia cukrzycy typu 2 w Polsce kształtowały się następująco ( na jednego pacjenta):

- bezpośrednie koszty opieki zdrowotnej – PLN 2430

-pośrednie koszty – PLN 6797

Tak znaczne zachwianie proporcji pomiędzy kosztami bezpośrednimi i pośrednimi Na podstawie badania CODIP (Cost of Diabetes Type 2 in Poland 2002) roczne koszty leczenia cukrzycy jest efektem złej polityki zdrowotnej w zakresie cukrzycy. Zdaniem środowiska diabetologicznego prowadzi to nieuchronnie do stałego zwiększania kosztów cukrzycy, a miliony chorych i ich rodziny skazuje na wykluczenie z życia społecznego.

Koszty leczenia cukrzycy i jej powikłań

Europa

• Największy wpływ na koszty leczenia miał koszt hospitalizacji (55%) i leczenia ambulatoryjnego (18%).

• Koszt leków wyniósł 28% całkowitych nakładów na leczenie.

Polska

• Największy wpływ na koszty leczenia miały koszty leków (46%).

• Koszt hospitalizacji i leczenia ambulatoryjnego wyniósł około połowy kosztów całkowitych.

Specjaliści podkreślają: nowoczesne, skuteczne leczenie zmniejsza ryzyko powikłań prowadzących do wysokich kosztów pozamedycznych. Wniosek zatem oczywisty: wysoka jakość leczenia jest o wiele tańsza. Potwierdzeniem są analizy farmako-ekonomiczne.

Kluczem do zmniejszenia kosztów cukrzycy jest ograniczenie ilości powikłań czemu służy wczesne wykrywanie i zgodne z nowoczesnymi standardami leczenie zapewniające utrzymanie odpowiedniego poziomu glikemii. Czyli odpowiednie leczenie przeciwcukrzycowe. Dzięki temu nowoczesnemu leczeniu pacjenci mają szansę na skuteczną kontrolę glikemii, mniejsze ryzyko wystąpienia nocnych niedocukrzeń, lepszą kontrolę masy ciała, co w leczeniu cukrzycy jest bardzo ważne.

W roku 2012 został wdrożony narodowy Program Profilaktyki i Edukacji Diabetologicznej.

Narodowy Program Walki z Cukrzycą na lata 2007-20015

- 2010: PLN 1,5 mln

- 2011: PLN 2,5 mln

Dla porównania na realizacje działań w ramach narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych przeznacza się rocznie PLN 250 mln.

Wydatki ponoszone w ramach Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego na lata 2010-12 POLCARD wyniosły w 2010 roku PLN 33 mln, a w 2011 PLN 26 mln.

Pandemię cukrzycy można zatrzymać!

• Można zapobiec wystąpieniu cukrzycy u większości osób.

• U osób, których rozpoznano cukrzycę, można ja dobrze kontrolować.

• Większości problemów związanych z cukrzycą można zapobiegać.

• Można pomóc chorym z cukrzycą żyć w dobrym zdrowiu przez długie lata.

Koalicja na Rzecz walki z Cukrzycą

Koalicja powstała w kwietniu 2009 z inicjatywy Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.

Reprezentuje największe polskie organizacje podejmujące pracę na rzecz osób chorych na cukrzycę.

• Polskie Towarzystwo Diabetologiczne

• Polska Federacja Edukacji w Diabetologii

• Polskie Stowarzyszenie Diabetyków

• Górnośląskie Stowarzyszenie Diabetyków

• Dziennikarski Klub Promocji Zdrowia

• Ogólnopolska Federacja Organizacji Pomocy Dzieciom Chorym na Cukrzycę

• Fundacja CUD

Intencją koalicjantów jest, aby przez zakrojone na wielką skalę działania edukacyjne aktywnie wpływać na zwiększanie świadomości społecznej w zakresie cukrzycy, zmianę upraszczającego podejścia do choroby, a także uświadomienie jej interdyscyplinarnego charakteru i współzależności z prowadzonym stylem życia

Co wymaga zmiany Mierzenie

Zbieranie informacji na poziomie lokalnym.

Dzielenie się danymi

Publikowanie tych informacji

i określanie najlepszych sposobów postępowania.

Poprawa

Uczenie się na różnicach, wymienianie się najlepszymi sposobami postępowania

i wdrażanie ich e celu poprawy wyników leczenia u osób z cukrzycą.

Dziękuję za uwagę

Lek med. Anna Kudaj – Kurowska

Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. M. Pirogowa w Łodzi

Wojewódzki Ośrodek Diabetologii i Chorób Metabolicznych w Łodzi