Download - stroboskop policyjny

5/7/2018 stroboskop policyjny - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/stroboskop-policyjny 1/3

22 E l ek t r on i k a d l a W szys t k i ch

Projekty AVT

Czy widziałeś kiedyś na żywo lub w telewizjikolumnę samochodów rzą dowych mkną cych

ulicami Warszawy? Zarówno limuzyny mini-

strów, jak i ochraniają ce je samochody

z BOR-u (Biura Ochrony Rzą du) wyposażo-

ne są w małe światła stroboskopowe charak-

terystyczne dla samochodów uprzywilejowa-

nych. Mieszczą się one w obudowach małych

halogenów przeciwmgielnych. Jedno światło

jest czerwone, a drugie niebieskie. Umiejsco-

wione są z przodu samochodu, przykr ęcone

do zderzaka lub do tzw. „grilla” (os łony

chłodnicy). Wyglą dają bardzo efektownie i co

tu dużo gadać – po prostu szpanersko. W do- bie wszechogarniają cej fali tuningu pomyśla-

łem sobie, że fajnie byłoby mieć coś podob-

nego we własnym aucie. Oczywiście nie

można z włą czonymi światłami uprzywilejo-

wanymi pędzić ulicami miast, bo jest to za-

bronione. Zastrzeżone to jest dla samocho-

dów uprzywilejowanych (BOR, policja, straż

pożarna, pogotowie). Można natomiast z całą

pewnością wzbudzać zazdrość i podziw na

zlotach tuningowców czy nawet na własnym

podwórku zaszpanować przed kumplami.

A jest czym! Uzyskany efekt jest naprawdę

godny uwagi. Wyglą da nie-

zwykle imponują co. Zarazzaczną Was napastować: Co

to takiego? Ale bajer! Sk ą d

to masz? Gdzie to kupić?...

Jeżeli ktoś nie wie jesz-

cze, o jaki efekt chodzi,

może ścią gnąć ze strony in-

ternetowej Elektroniki dla

Wszystkich (z działu FTP)

program Bor.exe. Okno

programu widoczne jest na

rysunku 1. Jest to swoista

prezentacja programowa

efektu, jaki daje opisywanyw artykule uk ład. Z góry

jednak uprzedzam, że wer-

sja elektroniczna do zamon-

towania w samochodzie

prezentuje się o niebo lepiej. Program kom- puterowy ma jedynie na celu ukazanie

przybliżonego efektu świetlnego, a nie odda-

nia wrażenia, jakie wywiera wersja elektro-

niczna.

Warto jeszcze we wstę pie wspomnieć

o prostocie całego uk ładu. Jest on wykonany

z tanich i łatwo dostę pnych elementów. Ko-

lejnym atutem opisanego uk ładu jest jego

prostota. Zbudowany jest na jednym uk ładzie

scalonym, a wiadomo przecież, że im prost-

szy uk ład, tym mniej podatny na awarie i tym

łatwiejszy do zmontowania i uruchomienia.

Przedstawiony projekt nie wymaga żadnychzabiegów uruchomieniowych. Do jego zmon-

towania w zupełności wystarczy sama lutow-

nica. Działa od razu po zmontowaniu i podłą -

czeniu zasilania, a jego instalacja w samocho-

dzie ogranicza się do podłą czenia zasilania.

Na koniec chciał bym zachęcić do wyko-

nania policyjnego stroboskopu również osoby

nieposiadają ce samochodu. Uk ład wyglą da

niezwykle efektownie i na pewno znajdą się

dla niego inne zastosowania. Przecież równie

efektownie uk ład będzie się prezentował na

imprezie w roli świateł (stroboskopów) dys-

kotekowych, posługiwać może się nim DJ nadyskotece. Bardzo efektownie będzie wyglą -

dać jako wizualne uzupełnienie centralki alar-

mowej czy jako reklama. Zastosowań jest

wiele.

Opis układuSchemat ideowy przedstawiony jest na

rysunku 2. Jak widać, uk ład do skompliko-

wanych nie należy, więc i jego opis będzie

prosty. Patrzą c na schemat, można wyodr ę b-

nić trzy zasadnicze bloki, z których zbudowa-

ny jest uk ład. Tworzą go dwa niezależne od

siebie generatory i „wyświetlacze” zbudowa-ne z diod świecą cych.

„Stroboskopy” zbudowane są z diod świe-

cą cych o podwyższonej jasności. Im diody

będą jaśniejsze, tym lepiej. Stroboskop czer-

wony zbudowany jest z diod czerwonych,

!!

Rys. 1

Rys. 2 Schemat ideowy

2720

Policyjny

stroboskop



Projekty AVT

a stroboskop niebieski z LED-ów niebie-

skich. Jak to widać na schemacie, połą czone

są one w dwie grupy: diody czerwone D1-

D24 i diody niebieskie D25-D48. Zdziwienie

może budzić rozbieżny sposób łą czenia rów-

nolegle – szeregowego diod niebieskich

i czerwonych. Nie jest to efekt przypadku czy

roztargnienia autora, ale jest to zamierzenie jak najbardziej celowe i przemyślane. Diody

czerwone mają napięcie przewodzenia 1,6V

i taki spadek napięcia na diodzie się odk łada.

Przy połą czeniu szeregowym diod czwórka-

mi, tak jak w uk ładzie, będzie to: 4 * 1,6V =

6,4V. Dla diod niebieskich historia jest nieco

inna. Napięcie przewodzenia diod niebie-

skich wynosi nawet 3V. W naszym przypad-

ku byłoby to: 4 * 3V = 12V. Czyli mogłyby

zaistnieć k łopoty z wysterowaniem ich. Napi-

sałem „mogłyby”, a tak naprawdę były! Te-

stową wersję uk ładu zaprojektowałem i wy-

konałem w takim właśnie połą czeniu niebie-skich diod. Nie będę ukrywał, że uzyskany

efekt był żałosny. Niebieskie LED-y ledwo

się żarzyły. Zaświeciły „pełną mocą ” dopiero

przy zasilaniu powyżej 16V, a jak wiadomo

w instalacji samochodowej napięcie zazwy-

czaj nie przekracza 14,5V w czasie jazdy.

Przy zgaszonym silniku dość gwałtownie

spada do poziomu 12V. Dlatego zdecydowa-

łem się na odmienny sposób łą czenia diod

niebieskich, eliminują cy wspomniany efekt

i pozwalają cy na pełną jasność świecenia na-

wet przy napięciach niższych od 12V. Jest to

łą czenie w pary, po dwie diody.Generator zbudowany na bramkach U1F

i U1E wraz z towarzyszą cymi mu elementa-

mi R1, R2 i C1 generuje sygnał prostok ą tny

o współczynniku wypełnienia równym 50%.

Bramka U1D służy do negacji sygnału, tak

aby bloki diod czerwonych i niebieskich za-

świecały się naprzemiennie. W ten sposób

zrealizowana została funkcja przełą czania

„stroboskopów” (czyli diod świecą cych), tak

żeby uzyskać efekt migają cych na zmianę

świateł czerwonego i niebieskiego. Tranzy-

story T1 i T2 sterują bezpośrednio diodami

świecą cymi. Są one konieczne do poprawnej

pracy uk ładu, ponieważ same bramki uk ładu

U1 nie potrafiłyby sprostać potrzebom pr ą do-

wym LED-ów.

Na bramkach U1A i U1B, elementach

biernych R5, R6, R7, D49, D50 i C2, zbudo-

wany jest generator mają cy za zadanie stero-

wanie LED-ami w taki sposób, aby symulo-

wały one błyski lamp stroboskopowych. Jest

on „szybszy” od generatora opisanego wyżej,

a jego współczynnik wypełnienia jest więk-

szy od 50%. Zwiększa to wrażenia wzrokowe

i bardziej przybliża charakterem do naślado-

wanych świateł stroboskopowych. Współ-

czynnik wypełnienia większy od „standardo-wego” 50% uzyskany został dzięki obecności

diod D49 i D50. Tranzystor T3 pełni tak ą

samą funkcję jak tranzystory T1 i T2

– zapewnia odpowiednią wydajność pr ą dową

do zasilania diod świecą cych. On jednak czy-

ni to od strony katod. Rezystor R9 ogranicza

pr ą d płyną cy przez diody do bezpiecznej war-

tości.

Diody sterowane są nastę pują co: od stro-

ny anod realizowana jest funkcja przełą czania

pomiędzy diodami niebieskimi i czerwonymi,

od strony katod diody sterowane są impulsa-mi mają cymi naśladować przez diody pracę

lamp stroboskopowych.

Montaż i uruchomienieUk ład montowany jest na trzech płytkach.

Nie wymaga on dodatkowych zabiegów uru-

chomieniowych. Jeżeli tylko użyliśmy do

montażu sprawnych elementów, a całość jest

poprawnie zmontowana – uk ład zadziała od

razu po podłą czeniu zasilania. Wzory płytek

można zobaczyć na rysunkach 3-5. Monta-

żowi diod świecą cych warto poświęcić wię-

cej uwagi i postarać się o możliwie starannelutowanie. Estetyczny wyglą d zmontowanej

płytki wynagrodzi starania przy montażu.

Zatroszczyć się należy o to, żeby lu-

towane diody znajdowały się w jed-

nakowej odległości, około 5mm od

powierzchni płytki. Zwrócić trzeba

uwagę, aby nie pomylić płytki dla

diod czerwonych z płytk ą dla diod

niebieskich. Są one bowiem odmien-

ne. Odmiennie biegną na nich połą -

czenia. Diody czerwone to diody od

D1 do D24, a niebieskie od D25 do

D48. Diody najlepiej przylutowaćnajpierw za jedną nóżk ę, np. za ano-

dę. Potem odwrócić płytk ę diodami

do góry i naginają c je lekko, doprowadzić do

sytuacji, w której diody będą równo roz-

mieszczone w rzędach i to patrzą c z punktu

widzenia krótszej i dłuższej krawędzi płytki.

Dopiero wówczas można przylutować drugą

nóżk ę diod.

Płytk ę sterownika (z uk ładem scalonym)

montujemy według ogólnie znanych zasad:najpierw rezystory, kondensatory i diody, a na

końcu tranzystory i uk ład scalony. Pod uk ład

scalony lepiej nie stosować taniej podstawki.

Uk ład przecież będzie montowany w samo-

chodzie, a co za tym idzie - narażony na dość

skrajne działania warunków atmosferycznych

- zmiany temperatury w dużych granicach,

zmiany wilgotności powietrza. Jeżeli jednak

koniecznie chcemy zastosować podstawk ę

pod uk ład, musi to być podstawka precyzyj-

na, a uk ład mocno w nią wciśnięty.

Cią g dalszy na stronie 27.

23E l ek t r on i k a d l a W szys t k i ch

Rys. 3-5 Schematy montażowe

Wykaz elementów

Rezystory

R1,R5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47kΩ

R2,R7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1,2MΩ

R3,R4,R8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7kΩ

R6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390kΩ

Kondensatory

C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470nF

C2,C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47nF

C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47µF/25V

PółprzewodnikiD1-D24 . . . . . . . . . . . .LED 5mm czerwone

o zwiększonej jasności

D25-D48 . . . . . . . . . .LED 5mm niebieskie

o zwiększonej jasności

D49,D50 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1N4148

T1,T2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC558

T3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC548

U1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .CD4069

Komplet podzespołów z pł ytk ą

jest dostępny w sieci handlowej AVT

jako kit szkolny AVT-2720



27

Forum Czyt e ln ików

Elektronika dla Wszystkich

Cią g dalszy ze strony 23.

Płytki z LED-ami należy połą czyć prze-

wodami z płytk ą sterownika. Łą czymy ze

sobą punkty na płytkach według schematu:

V1 z V2, X1 z X2, Y1 z Y2 i Z1 z Z2. Powin-

ny one być takiej długości, aby pozwalały nałatwy montaż w samochodzie. Szczegóły

trzeba przemyśleć samemu w oparciu o zna-

jomość własnego samochodu i własną kon-

cepcję montażu.

Na koniec pozostało zabezpieczenie

wszystkich płytek od strony lutowania lakie-

rem antykorozyjnym. Należy to zrobić bez-

apelacyjnie. Lakier taki dostę pny jest w

ofercie handlowej AVT i w sklepach z akce-

soriami elektronicznymi. Zabezpiecza on

płytki i miejsca lutowania przed negatywnym

wpływem warunków atmosferycznych. Ta-kich rygorystycznych zabiegów nie ma po-

trzeby stosować w przypadku pracy uk ładu

w domowych warunkach, np. w takich jak

opisane zostały we wstę pie. Można w takiej

sytuacji zrezygnować z podstawki precyzyj-

nej na rzecz tańszej i nie stosować lakieru za-

bezpieczają cego.

Płytki z diodami powinny być umieszczo-

ne w obudowach od małych świateł strobo-

skopowych i zamontowane w wybranym

przez Was miejscu w samochodzie. Można je

umieścić na „grillu”, na zderzakach lub podnimi.

Dariusz Drelicharz

[email protected]