Download - Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania

Projekty OPEN SOURCE

przegląd sposobów organizacji oraz źródeł finansowania

Adam Walczakwww.projektyopensource.pl/ksiazka

Adam Walczak - www.adamwalczak.info


O społeczności Open Source krąży wiele mitów



że pracują tam głównie wolontariusze ...



że kieruje nimi utopija ideologia ...



że utrzymują się z dotacji ...



?!


Skala otwartego oprogramowania

według badań wykonanych dla Komisji Europejskiej

Economic impact of FLOSS on innovation and competitiveness of the EU ICT sector

Skala otwartego oprogramowania

● szacuje się że ogół usług i produktów związanych z otwartym oprogramowaniem sięgną 32% rynku usług IT w roku 2010, co stanowiłoby do 4% ogólnej gospodarki europejskiej,

● otwarte oprogramowanie wspiera w dużej skali bezpośrednio 29% wewnętrznych projektów Unii Europejskiej oraz 49% w USA,

● open source pozwala oszczędzić światowej gospodarce szacunkowo 36% kosztów związanych z badaniem i rozwojem oprogramowania,

● wartość środków, zainwestowanych w rozwój open source w Europie szacuje się na 22 miliardy euro co reprezentuje 20.5 % inwestycji ulokowanych w oprogramowanie na kontynencie; w USA jest to 36 miliardów euro i 20 % wartości inwestycji w oprogramowanie.


według raportu organizacji badawczej NBER

The economics of sharing: Open source and Beyond

historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:

Nieco historii ...

● lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania





Nieco historii ...


● lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania





Nieco historii ...


● lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania

● od lat 90' – Rozwój internetu, masowej współpracy oraz Open Source


Nieoczywisty podział

free software ≈ open source

Richard Stallman

wybór moralny

licencje restrykcyjne

Eric S. Raymond

wybór strategiczny

licencje nierestrykcyjne


Nieoczywisty podział

Richard Stallman podsumowuje wręczenie mu przez Linusa Torvaldsa nagrody za wkład w Open Source podczas konferencji Linux World 1999:

Przekazanie nagrody Linus Torvalds Community Awarddla fundacji Free Software Foundation

to trochę jak by przekazać nagrodę Han Solodla Floty Rebeliantów.


Motywacje uczestników projektów

Stała praca lub kontrakt

Wiedza i doświadczenie

Ideologia

Dla zabawy

Przyszłe okazje zarobkowe

Otrzymane dotacje

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Duże Istotne Małe Żadne


Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source

● traktowanie użytkowników jak współpracowników




● krótkie cykle produkcyjne





● otwarty sposób komunikacji w projekcie






● wyższa motywacja uczestników projektu







● egoless programming








● brak ścisłych terminów








● brak ścisłych terminów

● prosta forma współpracy


Najwieksze zagrożenie w projektach Open Source


Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source

FORK



FORKpropozycja spolszczenia:

FOCH:)



zamarcie projektu

Powstające Używalne0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

AktywneNieaktywne

Stopień zaawansowania oprogramowania

Licz

ba p

roje

któw


Struktury organizacyjne

● społeczności z życzliwymi dyktatorami

● społeczności merytokratyczne

● proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności

● proces społecznościowy oparty na specyfikacjach

● fork

● projekt parasolowy

● dystrybucja


Społeczności z życzliwymi dyktatorami(ang. benevolent dictator)

● prosta forma organizacji koncentrująca władzę w jednej osobie lub małej grupie

● życzliwi dyktatorzy są zazwyczaj autorami projektu lub osobami, których wkład jest najbardziej istotny

● mimo że są określani dyktatorami powinni podejmować decyzje na drodze konsensusu z społecznością projektu

● powinni natomiast sięgać po swój autorytet wyłącznie gdy konsensus wydaje się niemożliwy

● duże zamieszanie w przypadku odejścia lub utraty autorytetu przez życzliwego dyktatora


Społeczności z życzliwymi dyktatorami

Przykładowe projekty:

● Python – wysokopoziomowy język programowania ogólnego przeznaczenia, którego rozwój przewodzi Guido van Rossum.

● Blender – aplikacja do modelowania 3D oraz reytraceing'u rozwijana pod przywództwem Ton Roosendaala.

● Slackware – jedna z najstarszych dystrybucji Linux utrzymywana przez Patrick Volkerdinga.


Społeczności merytokratyczne

● zdecentralizowana struktura

● na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do konsensusu

● w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura głosowania

● wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie



● zazwyczaj wyższe wagi mają osoby, które włożyły więcej pracy w projekt

● wszystkie decyzje w tym także odnośnie:

● przyjęcia nowych członków do projektu● ustalanie wagi głosów poszczególnych osób● zmiana sposobu organizacji

są podejmowane według tych samych reguł, czyli konsensus albo głosowanie



Apache Software Foundationfundacja zrzeszająca projekty zarządzane merytokratycznie


Proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności(ang. in-house development, community feedback)

● hybryda metodyk stosowanych w zamkniętych projektach z metodykami z środowiska open source

● współpraca z społecznością koncentruje się głównie w obszarach testów oraz wspólnego podejmowania decyzji odnośnie rozwoju oprogramowania

● łatwiejsza kontrola nad kierunkiem rozwoju oraz prawami autorskimi

● przykładowe projekty: MySQL, Qt


Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach

● sformalizowana struktura organizacyjna

● sam projekt de facto wytwarza specyfikacje oprogramowania

● zazwyczaj występuje podział na:

● organizację pełniącą rolę życzliwego dyktatora i koordynującą prace nad specyfikacjami

● grupy roboczy pracujące nad konkretnymi specyfikacjami oraz komunikujące się bezpośrednio z społecznością



podział ról w kontekście specyfikacji



proces tworzenia specyfikacji



Java Community Process

● rozwój platformy Java

Przykładowe projekty

Internet Standards Process

● standaryzacja protokołów internetowych

● praca wokół dokumentów Request For Comment

● życzliwy dyktator: Internet Engineering Steering Group

● praca wokół dokumentów Java Specification Request

● życzliwy dyktator: korporacja Oracle (poprzednio Sun)


Fork

Całkowite zerwanie

● fork jest realizacją diametralnie innej wizji projektu

● pobrane kody źródłowe są rozwijane bez uwzględniania kompatybilności z proj. macierzystym

Relacje z projektem macierzystym

Symbioza

● fork jest jedynie specjalizacją macierzystego projektu

● obydwa projekty w miarę możliwości wymieniają się kodami źródłowymi

● obydwa projekty dzielą w pewnej części wspólną pulę bug'ów


Fork

● GNOME - GoneME

● GCC – EGCS

● Xfree86 - X.Org

● Debian – Ubuntu

● OpenOffice – LibreOffice



Projekt parasolowy

Przykładowe projekty:

● GNU

● GNOME● ...

● NUI Group

● fundacja Apache


Dystrybucja

● sys. z rodziny GNU/Linux: Debian, Ubuntu, Red Hat, SUSE

● sys. z rodziny *BSD: NetBSD, FreeBSD, OpenBSD

● serwery aplikacji Java:

● Oracle Glassfish

● Apache Gieronimo

● Portable Apps



Dystrybucja - Przykładowy projekt Debian


Modele biznesowe

X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?


Modele biznesowe


Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?


Modele biznesowe



X: Nasze prawa intelektualne ...


Modele biznesowe



X: Nasze prawa intelektualne ...

Y: Czy IT zarabia tylko na sprzedarzy licencji ?


Modele biznesowe

według artykułu Bruce Perensa z George Washington University pt.

The Emerging Economic Paradigm of Open Source

zyski z sprzedarzy licencji na użytkowanie oprogramowania

w USA stanowią jedynie:

25%

rynku


Modele biznesowe

● podwójne licencjonowanie

● up-selling i cross-selling

● zapewnianie powiązanych usług

● dotacje

● inne cele biznesowe nie przynoszące bezpośredniego zysku


Schemat pozyskania klienta

zasada: 2% twoich użytkowników generuje 95% zysków


Open Source jako sposób dystrybucji

Mimo że Open Source niesie ze sobą spore ryzyko w sferze biznesowej może być postrzegany jako lekka metodyka wprowadzania oprogramowania na rynek

● wcześniejsze rozpoczęcie dystrybucji oprogramowania, jako że wymagania klientów tego typu projektów są z reguły mniej wygórowane,

● dystrybucja kosztów oraz ryzyka niepowodzenia projektu na wczesnym etapie,

● ograniczenie kosztów marketingu


Podwójne licencjonowanie(ang. dual-licensing)

● model oparty na segmentacji użytkowników

● licencja open source dla użytkowników z świata open source

● licencja komercyjna dla użytkowników, którzy nie mogą spełnić warunków licencji dla otwartego oprogramowania

● wymagana ścisła kontrola praw autorskich w projekcie

według The FLOSS Metrics Consorciumten model wykorzystuje 5% firm czerpiących zyski z open source


Podwójne licencjonowanie

Przykładowe firmy:

Qt MySQL

obydwie firmy rozpoczęły działalność

pod koniec lat 90'

obydwie firmy w ostatnich latach zostały zakupione

przez większych graczy z branży IT

przez Nokię za 100 mln $ przez Sun za 1 mld $


Up-selling

● de facto technika sprzedaży polegająca na oferowaniu użytkownikowi wersji darmowej (lub tańszej) wersję rozszerzoną

● większość kosztów produkcji pochłania wersja podstawowa produktu

● większość zysków generuje wersja rozszerzona

● w świecie open source jest to często nazywane modelem ang. freemium

● łączenie up-sellingu z podwójnym licencjonowaniem nazywane jest podejściem fazowym

według The FLOSS Metrics Consorciumten model wykorzystuje 12% firm czerpiących zyski z open source


Up-selling

Przykładowe firmy:

● SugerCRM – wersje Open Source, Professional oraz Enterprise

● Eclipse – komercyjne dystrybucje:

● JBuilder

● IBM Websphere Studio Workbench

● JBoss Developer Studio


Cross-selling

● de facto również technika sprzedaży polegająca na oferowaniu produktów luźno powiązanych, z tymi które już trafiły do klienta

● subtelność w działaniu

● oprogramowanie open source argumentuje sprzedaż zamkniętych produktów

IBM zapewnia swoim partnerom obszerny instruktarz o nazwie

IBM Software Cross Sell Reference Guide

a w nim opis 871 produktów oraz ponad 3400 relacji występujących między nimi


Zapewnianie powiązanych usług

● najpopularniejszy model biznesowy, według The FLOSS Metrics Consorcium 29%

● zazwyczaj świadczona przez firmy najbardziej zaangażowane w rozwój projekt, firmy niezaangażowane stanowią jedynie 2% tego rynku

● typy usług:

● subskrypcja certyfikowanej wersji produktu wraz z zapewnianiem łat krytycznych luk w przyszłości,

● konsulting oparty na produkcie,

● wsparcie lub całościowa realizacja wdrożeń,

● integracja z innymi systemami,

● tworzenie nowych elementów produktu na zlecenie,

● szkolenia i wsparcie techniczne,


Zapewnianie powiązanych usług

Przykładowe firmy:

● IBM, Oracle

● Red Hat, SUSE, …

● MySQL

● ....


Dotacje i inne formy uznaniowe

Free Software

Foundation

Mozilla Foundation

Apache Software

Foundation

WikiMedia Foundation

Cele statutowe promocja i ochrona wolnego oprogramo-wania

wsparcie organizacyjne, prawne i finansowe dla projektów Mozilla

wspieranie projektówopen source zarządzanych merytokra-tycznie

opieka nad otwartymi projektami opartych na idei Wiki

Roczny przychód 1 mln $ 86,5 mln $ 200 000 $ 8,6 mln $

Dotacje firm i instytucji

>20% 96,60 % >80 % BD

Dotacje indywidualne

BD 0,05 % BD >53 %

Najwięksi darczyńcy

Sun, IBM, HP, Google

Google (ok. 80%), Yahoo, Amazon

Google, Yahoo, Microsoft

BD

Koszt administracji 9 % 19 % 5 % 26 %

Koszt promocji 10 % 12 % <0,01 % 7 %

Koszt infrastruktury

BD 4 % 49 % >60 %

Koszt wynagrodzeńprogramistów

BD 62 % 0 % 0 %


Cele biznesowe nie generujące bezpośrednich zysków

Przykłady:

● Tokeneer System – system bezpieczeństwa oparty na biometryce. Amerykańska Agencja Bezpieczeństwa

● Maemo – przedsięwzięcie sponsorowane przez Nokię stanowiące projekt dystrybucji (patrz rozdział ) stosu technologicznego zasilającego Nokia N810 Internet Tablet. Suma oprogramowania zawartego w tym stosie wynosi około 10 milionów linii kodu, z czego 85 % pochodzi z oprogramowania open source, natomiast pozostałe 15 % zostało napisane przez pracowników Nokii

● Google dotuje niemal 70% budżetu fundacji Mozilla

● strategi loss leader

Adam Walczak - www.adamwalczak.info