Projekt „Prawa pacjenta – Twoje prawa”
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
www.twojeprawapacjenta.pl
Wyniki badania świadomości istnienia praw pacjenta wśród społeczeństwa polskiego w roku 2013 oraz analiza porównawcza z wynikami badania
z 2008 r. Oba badania przeprowadził Millward Brown.
www.twojeprawapacjenta.pl 2
Cele badania
Głównym celem badania było poznanie poziomu świadomo ści związanej z prawami pacjenta
Badanie obj ęło m. in. nast ępujące obszary tematyczne:
� Wiedza o istnieniu praw pacjenta� Źródła wiedzy o prawach pacjenta� Znajomość (spontaniczna i wspomagana) wybranych praw pacjenta� Opinie o przestrzeganiu praw pacjenta� Intencja pogłębienia wiedzy o prawach pacjenta
www.twojeprawapacjenta.pl 3
Metodologia badania
Rodzaj badania� Niniejszy Raport przedstawia wyniki badania zrealizowanego za pomocą
sondażu Capibus, przeprowadzonego przez Instytut MillwardBrown nazamówienie Fundacji Ius Medicinae.
� Sondaż Capibus przeprowadza się za pomocą bezpośrednich wywiadówankieterskich prowadzonych w domach respondentów, w oparciu ostandardowy komputerowy kwestionariusz, z zastosowaniem metodyCAPI (Computer Assisted Personal Interview).
� Badanie przeprowadzono w listopadzie 2013 r.
Charakter próby� Ogólnopolska, losowo-kwotowa, imienna próba osób, reprezentatywna
dla dorosłej (15-75 lat) populacji Polaków.� Wielkość próby N=1000
Powtórny pomiar� Badanie było powtórzeniem pomiaru z 2008 roku. Wyjątkiem było pytanie
Q5a, którego nie zadano w poprzedniej fali.
www.twojeprawapacjenta.pl 5
Główne wnioski� Odnotowano wyra źny deficyt wiedzy o prawach pacjenta dotycz ący
zarówno: świadomo ści ich istnienia, znajomo ści poszczególnych praworaz źródeł informacji o tych prawach.
� Poziom wiedzy o prawach pacjenta jest niski. Zaledwie 53% ogółu wie, że takieprawa istnieją. Znajomość poszczególnych praw jest na zdecydowanie niższympoziomie – zaledwie 11% spontanicznie wymieniło (najczęściej wskazywane)„prawo do opieki medycznej”. W porównaniu z rokiem 2013 poziom wiedzy oprawach pacjenta spada.
� Niezależnie od poziomu wiedzy o prawach pacjenta zdecydowanie przeważaopinia, że są one stosunkowo rzadko przestrzegane w praktyce.
� W świadomości badanych nie istnieje powszechne (tzn. wykorzystywane przezwiększość) źródło wiedzy o prawach pacjenta – ani instytucjonalne anipozainstytucjonalne. Najczęściej źródłem wiedzy o prawach pacjenta sąznajomi/rodzina i lekarz. W porównaniu z poprzednim pomiarem wyraźniewzrosła rola Internetu.
� Zdecydowana większość badanych (¾) chciałaby dowiedzieć się więcej (lub czegokolwiek) o obowiązujących prawach pacjenta. A ponad 90% pozytywnie ocenia pomysł kampanii informacyjnej o prawach pacjenta.
www.twojeprawapacjenta.pl 6
Poszukiwanie informacji o chorobach i sposobach ich leczenia
Q1. Gdy zdarzy si ę, że Pan(i) zachoruje, czy szuka Pan(i) informacji o swoi ch chorobach i sposobach ich leczenia?
Podstawa: wszyscy respondenci
4% 5%6% 6%6% 9%
11%10%
13% 12%
8% 7%
10% 7%
16%16%
25%26%
2013 [N=1000] 2008 [N=1004]
Nigdy nie choruję
Nie wiem \ trudno powiedzieć
Zawsze
Prawie zawsze
W większości przypadków
Mniej więcej w połowie przypadków
W mniejszości przypadków
Prawie nigdy
Nigdy
www.twojeprawapacjenta.pl 7
� Około 55% respondentów, którym zdarzają się choroby szuka informacji o swoich schorzeniach i metodach ich leczenia. Stanowi to ok. połowy wszystkich respondentów.
� Jest to wynik analogiczny do uzyskanego w poprzednim pomiarze.
www.twojeprawapacjenta.pl 8
Źródła informacji o chorobachQ2. Gdzie szuka Pan(i) takich informacji ? Podstawa: respondenci poszukujący
informacji o swoich chorobach i sposobach ich leczenia
61%
32%
28%
20%
12%
10%
4%
3%
0%
59%
19%
25%
16%
12%
20%
2%
3%
1%
Pytam lekarza
W Internecie
Pytam znajomych, rodzinę
Pytam farmaceutę
W czasopismach
W książkach
Pytam pielęgniarki
W programach telewizyjnych i…
Inne2013[N=489]
www.twojeprawapacjenta.pl 9
� Zdecydowanie najczęściej wymienianym źródłami informacji ochorobach i metodach ich leczenia są lekarze. Kolejne miejsca wrankingu zajmuje Internet, znajomi i rodzina oraz farmaceuta –wskazane przez 20% - 32% osób szukających tego typu informacji.
�W porównaniu z poprzednim pomiarem istotnie wzrosła rolaInternetu a spadła rola książek jako źródła informacji.
www.twojeprawapacjenta.pl 10
Świadomo ść istnienia praw pacjentaQ3. Czy kiedykolwiek słyszał(a) Pan(i) o prawach przysługuj ących pacjentom?Q4. Czy zna Pan(i) jakie ś prawa pacjenta?
Podstawa: respondenci poszukujący informacji o swoich chorobach i sposobach ich leczenia
Świadomość istnienia praw pacjenta
Podstawa: wszyscy respondenci Podstawa– respondenci, którzy słyszeli o prawach pacjenta
53% 50%
37% 42%
10% 8%
2013 [N=1000] 2008 [N=1004]
Nie wiem \ trudnopowiedzieć
Nie
Tak 38% 38%
46% 46%
16% 16%
2013 [N=533] 2008 [N=500]Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do 2008
Znajomość jakichkolwiek praw pacjenta
www.twojeprawapacjenta.pl 11
� Około połowy wszystkich respondentów słyszało o istnieniu praw pacjenta, a 20% uważa, że zna przynajmniej jedno z nich
� Poziom świadomości dotyczącej istnienia praw pacjenta jest istotnie wyższy u: kobiet, osób w wieku 25 – 29 lat oraz osób z wykształceniem wyższym niż średnie:
� Poziom znajomości przynajmniej jednego z praw pacjenta jest istotnie wyższa u osób z wykształceniem wyższym niż średnie.
� Jest to wynik nie różniący się istotnie od uzyskanego w poprzednim pomiarze.
www.twojeprawapacjenta.pl 12
Znajomo ść poszczególnych praw pacjenta - 2013Q5. Prosz ę wymieni ć prawa pacjenta, Które Pan(i) zna?Q5a. Nie zawsze od razu mo żna sobie wszystko przypomnie ć. Prosz ę spojrze ć na kart ę i wybra ć spośród te opisy obowi ązujących w Polsce praw pacjenta, które Pan(i) zna?
Podstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta [N=201]
80% 78%
55%
64% 62%
46%
31%23%
29%23%
19% 21%15%
8%1%57% 41% 23% 22% 20% 15% 12% 7% 6% 5% 4% 4% 1% 0% 1%
... dostępu do opiekim
edycznej
... do informacji
... do profilaktyki
... do wyrażenia zgody
... do prywatności i
poufności
... do wolnego w
yboru
... do zażaleń
... do unikanianiepotrzebnego cierpienia…
... do bezpieczeństwa
... do leczeniadostosow
anego do potrzeb
... do rekompensaty
... do poszanowaniu czasu
pacjenta
... o przestrzeganiu normjakościow
ych
... do innowacji
Inne
ze wspomaganiem
spontanicznie
www.twojeprawapacjenta.pl 13
� Prawa pacjenta są słabo znane. Lidera wymieniło spontanicznie niespełna 60% badanych, którzy stwierdzili wcześniej, że znają przynajmniej jedno z praw pacjenta – co daje ok. 11% całej dorosłej populacji.� Najczęściej wymienianymi spontanicznie prawami pacjenta okazały się: prawo do dostępu do opieki medycznej i prawo do informacji, na które wskazało ponad 40% badanych deklarujących znajomość przynajmniej jednego prawa pacjenta.� Między 20% a 23% wymieniło spontanicznie prawo do prywatności i poufności, do wyrażania zgody oraz do profilaktyki.� Zdecydowanie najsłabiej znane prawa pacjenta dotyczą : leczenia dostosowanego do potrzeb, do rekompensaty, poszanowania czasu pacjenta, przestrzegania norm jakościowych oraz do innowacji –poniżej 6% wskazań spontanicznych i poniżej 25% wskazań wspomaganych.� Warto zaznaczyć, że istnieje istotna różnica pomiędzy znajomością spontaniczną i wspomaganą poszczególnych praw pacjenta.
www.twojeprawapacjenta.pl 9
Źródła wiedzy o prawach pacjenta - 2013
Podstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta [N=201]
Q6. Skąd dowiedział(a) si ę Pan(i) o prawach pacjenta? Prosz ę wymieni ć wszystkie źródła informacji. Q6a. Zdarza si ę, że nie od razu mo żna sobie wszystko przypomnie ć. Prosz ę spojrze ć na kart ę i jeszcze raz powiedzie ć, skąd dowiedział(a) si ę Pan(i) o prawach pacjenta?
44%39%
33% 32%29%
13% 12%8% 8%
4%31% 30% 24% 23% 19% 7% 5% 4% 8% 9%
Od znajom
ych, rodziny
Od lekarza
Z Internetu
z programów
telewizyjnych
i radiowych
Z czasopism
od pielęgniarki
Z książek
Od farm
aceuty
Inne
Nie pam
iętam \ trudno
powiedzieć
ze wspomaganiem
spontanicznie
www.twojeprawapacjenta.pl 14
� Źródła wiedzy o prawach pacjenta są rozproszone i żadne z nich nie ma znaczenia powszechnego - nie istnieje źródło wiedzy o prawach pacjenta, na które wskazałaby większość badanych.
� Najczęściej źródłami wiedzy o prawach pacjenta są znajomi/rodzina oraz lekarz – wymienione spontanicznie przez ok. 30% znających prawa pacjenta. Warto zwrócić uwagę na fakt, że na pierwszym miejscu znalazło się pozainstytucjonalne źródła wiedzy - lekarz.
www.twojeprawapacjenta.pl 15
Spontaniczna znajomo ść poszczególnych praw pacjenta 2013 vs. 2008
Podstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta
Q5. Prosz ę wymieni ć prawa pacjenta, Które Pan(i) zna?
Prawo…
57%
41%
23%
22%
20% 15%
12% 7% 6% 5% 4% 4% 1% 0%
1%
56%
36%
37%
23%
21%
33%
16%
8%
16%
18% 14%
12%
10% 5% 2%
... dostępu do opiekim
edycznej
... do informacji
... do profilaktyki
... do wyrażenia zgody
... do prywatności i poufności
... do wolnego w
yboru
... do zażaleń
... do unikanianiepotrzebnego cierpienia…
... do bezpieczeństwa
... do leczeniadostosow
anego do potrzeb
... do rekompensaty
... do poszanowaniu czasu
pacjenta
... o przestrzeganiu normjakościow
ych
... do innowacji
Inne
2013 [N=201]
2008 [N=189]
Różnice istotne statystycznie na
poziomie 95% w porównaniu do
2008
www.twojeprawapacjenta.pl 16
� Porównując wyniki uzyskane w obu falach badania można stwierdzić, że poziom wiedzy pacjentów obniża się. W przypadku żadnego z praw nie odnotowano zwiększenia poziomu wiedzy, a w przypadku większości z nich odnotowano spadek świadomości.
www.twojeprawapacjenta.pl 17
Źródła wiedzy o prawach pacjenta (znajomo ść spontaniczna ) 2013 vs. 2008
Podstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta
Q6. Skąd dowiedział(a) si ę Pan(i) o prawach pacjenta? Prosz ę wymieni ć wszystkie źródła informacji.31% 30%
24%
23% 19%
7% 5% 4%
8%
9%
26%
25%
12%
26%
33%
4%
11%
4%
7%
9%
Od znajom
ych, rodziny
Od lekarza
Z Internetu
z programów
telewizyjnych i
radiowych
Z czasopism
od pielęgniarki
Z książek
Od farm
aceuty
Inne
Nie pam
iętam \ trudno pow
iedzieć
2013 [N=201]
2008 [N=189]
Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do
2008
www.twojeprawapacjenta.pl 18
� Zdecydowanie wzrosła rola Internetu jako źródła wiedzy o prawach pacjenta.
� Natomiast znaczenie pozostałych źródeł wiedzy pozostało bez zmian lub spadło – spadek jest najbardziej zauważalny w przypadku czasopism.
www.twojeprawapacjenta.pl 19
Źródła wiedzy o prawach pacjenta(znajomo ść wymagana) 2013 vs. 2008
Podstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta
Q6a. Zdarza si ę, że nie od razu mo żna sobie wszystko przypomnie ć. Prosz ę spojrze ć na kart ę i jeszcze raz powiedzie ć, skąd dowiedział(a) si ę Pan(i) o prawach pacjenta?
44% 39% 33%
32% 29%
13%
12% 8%
8% 4%
38%
37%
17%
39%
42%
9%
17%
8% 8%
3%
Od znajom
ych, rodziny
Od lekarza
Z Internetu
z programów
telewizyjnych
i radiowych
Z czasopism
od pielęgniarki
Z książek
Od farm
aceuty
Inne
Nie pam
iętam \ trudno
powiedzieć
2013 [N=201]
2008 [N=189]
Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do
2008
www.twojeprawapacjenta.pl 21
Opinia o przestrzeganiu praw pacjentaPodstawa: respondenci, którzy znają jakieś prawa pacjenta
Q7. Czy Pana(i) zdaniem prawa pacjenta s ą w Polsce przestrzegane?
5%
6%
17%
17%
31%
33%
35%
31%
4%
8%
8%
5%
2013 [N=201]
2008 [N=189]
Zawsze Często
Mniej więcej w połowie przypadków Rzadko
Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do 2008
www.twojeprawapacjenta.pl 22
� Opinia o przestrzeganiu praw pacjenta jest zdecydowaniepesymistyczna. Tylko 22% uważa, że prawa pacjenta są respektowanezawsze lub często. Ponad to, prawie dwa razy więcej badanych uważa,że prawa pacjenta nie są przestrzegane w ogóle lub są przestrzeganerzadko w porównaniu z badanymi, którzy uważają, że prawa pacjentasą przestrzegane zawsze lub często.
� Brak istotnych różnic w porównaniu z poprzednim pomiarem.
www.twojeprawapacjenta.pl 23
Chęć pogł ębienia wiedzy o prawach pacjenta
Podstawa: wszyscy respondenci
Q8. Czy chciałby Pan(i) dowiedzie ć się więcej o prawach pacjenta?
Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do 2008
34%
35%
43%
41%
12%
12%
2%
3%
10%
9%
2013 [N=1000]
2008 [N=1004]
Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie Nie wiem \ trudno powiedzieć
www.twojeprawapacjenta.pl 24
� Zdecydowana większość wszystkich respondentów deklaruje chęćpogłębienia wiedzy o prawach pacjenta – ok. ¾. Pozostali nie majątakiej potrzeby (przyjęto założenie, że brak konkretnej deklaracji w tejkwestii lokuje respondenta w grupie nie zainteresowanejposzerzeniem wiedzy).
� Brak istotnych różnic w porównaniu z poprzednim pomiarem.
www.twojeprawapacjenta.pl 25
Ocena pomysłu społecznej kampanii informacyjnej dotycz ącej praw pacjenta
Podstawa: wszyscy respondenci
Q9. Jak Pan(i) ocenia pomysł społecznej kampanii, której celem będzie informowanie społeczeństwa o prawach pacjenta.
Różnice istotne statystycznie na poziomie 95% w porównaniu do 2008
46%
48%
46%
41%
4%
3%
0%
1%
4%
7%
2013 [N=1000]
2008 [N=1004]
Jest to bardzo dobry pomysł Jest to dobry pomysłJest to zły pomysł Jest to bardzo zły pomysłNie wiem \ trudno powiedzieć
www.twojeprawapacjenta.pl 26
� Ponad 90% badanych pozytywnie ocenia pomysł kampanii, którejcelem będzie informowanie o prawach pacjenta.
� W porównaniu z poprzednią falą badania odnotowano niewielki (cozrozumiałe przy tak wysokim poziomie deklaracji), ale istotny wzrostpoparcia dla idei kampanii informacyjnej.
Top Related