Projekt
U S T AWA
z dnia
o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz
ustawy o �wiadczeniach przedemerytalnych
Art. 1. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645, 691 i 868) w art. 71 w ust. 2 w pkt 8 kropk� zast�puje
si� �rednikiem i dodaje si� pkt 9 w brzmieniu:
„9) pobierania �wiadczenia piel�gnacyjnego lub specjalnego zasiłku opieku�czego na
podstawie przepisów o �wiadczeniach rodzinnych, lub zasiłku dla opiekuna na
podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, je�eli utrata
prawa do nich była spowodowana �mierci� osoby, nad któr� opieka była
sprawowana.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o �wiadczeniach przedemerytalnych
(Dz. U. z 2013 r. poz. 170 oraz z 2014 r. poz. 598 i 1682) wprowadza si� nast�puj�ce zmiany:
1) w art. 2 w ust. 1 po pkt 4 dodaje si� pkt 4a w brzmieniu:
„4a) zarejestrowała si� we wła�ciwym powiatowym urz�dzie pracy w ci�gu 60 dni od
dnia ustania prawa do �wiadczenia piel�gnacyjnego lub specjalnego zasiłku
opieku�czego, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r.
o �wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 114, z pó�n. zm.1)
), lub zasiłku
dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu
i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162 i 972), pobieranych
nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, je�eli utrata prawa do nich była
spowodowana �mierci� osoby, nad któr� opieka była sprawowana i do dnia,
w którym ustało prawo do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego lub zasiłku dla opiekuna, uko�czyła co najmniej 55 lat – kobieta
oraz 60 lat – m��czyzna i osi�gn�ła okres uprawniaj�cy do emerytury, wynosz�cy
co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla m��czyzn, lub”;
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 693, 995, 1217,
1240, 1268, 1302, 1359, 1735 i 1830 oraz z 2016 r. poz. 195 i 972.
– 2 –
2) w art. 7:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Prawo do �wiadczenia przedemerytalnego ustala si� na wniosek osoby
zainteresowanej, od nast�pnego dnia po dniu zło�enia wniosku wraz
z dokumentami, o których mowa w ust. 3 i 4.”,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Do wniosku doł�cza si� dowody uzasadniaj�ce prawo do �wiadczenia
przedemerytalnego, w tym decyzj� o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub
informacj� o upływie 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa
w art. 2 ust. 3, a tak�e dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej
wysoko�ci, okre�lone przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS.”,
c) dodaje si� ust. 4 w brzmieniu:
„4. W przypadku osoby, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4a, do wniosku
doł�cza si� równie� za�wiadczenie wła�ciwego organu potwierdzaj�ce
nieprzerwane pobieranie przez okres co najmniej 365 dni �wiadczenia
piel�gnacyjnego lub specjalnego zasiłku opieku�czego, lub zasiłku dla opiekuna,
utrat� prawa do nich z powodu �mierci osoby, nad któr� opieka była sprawowana,
a tak�e dat� ustania tego prawa.”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w �ycie z dniem 1 stycznia 2017 r.
UZASADNIENIE
Projekt ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
oraz ustawy o �wiadczeniach przedemerytalnych wprowadza mo�liwo�� nabycia prawa
do zasiłku dla bezrobotnych oraz �wiadczenia przedemerytalnego przez osoby, które
pobierały �wiadczenie piel�gnacyjne lub specjalny zasiłek opieku�czy na podstawie
ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o �wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r.
poz. 114, z pó�n. zm.) lub zasiłek dla opiekuna na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia
2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162,
z pó�n. zm.), w zwi�zku ze sprawowaniem opieki nad osob� niepełnosprawn�, i które
utraciły prawo do tego �wiadczenia lub zasiłków w zwi�zku ze �mierci� osoby, nad
któr� opieka była sprawowana.
Zasadno�� wprowadzenia tego rozwi�zania wynika z faktu, �e okres sprawowania
opieki nad osobami niepełnosprawnymi nale�y traktowa� analogicznie do okresu
zatrudnienia, w zakresie mo�liwo�ci zaliczenia tego okresu do okresu 365 dni
uprawniaj�cych do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jak równie� do okresu
uprawniaj�cego do nabycia prawa do �wiadczenia przedemerytalnego. Pobieranie
�wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku dla
opiekuna ma na celu cz��ciow� rekompensat� zako�czenia aktywno�ci zawodowej
spowodowanego konieczno�ci� sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawnym
członkiem rodziny, dlatego zasadne jest traktowanie przez ustawodawc� tej formy
aktywno�ci podobnie do zatrudnienia, w zakresie mo�liwo�ci uzyskania prawa do
zasiłku dla bezrobotnych oraz �wiadczenia przedemerytalnego po utracie prawa do
wy�ej wskazanych �wiadcze� zwi�zanych z opiek�.
Za przyj�ciem proponowanego rozwi�zania przemawiaj� równie� wzgl�dy społeczne
i demograficzne. Nale�y zwróci� uwag�, �e w starzej�cym si� społecze�stwie coraz
wi�cej osób b�dzie wymaga� opieki zarówno z uwagi na sam zaawansowany wiek, jak
i cz�sto poł�czon� z zaawansowanym wiekiem niepełnosprawno��. Wiadomym jest, �e
opieka osób najbli�szych stanowi w takiej sytuacji najlepsz� alternatyw� dla
wymagaj�cych opieki. Przy niedostatku systemowego rozwi�zania wskazanych kwestii
opieki nad osobami niepełnosprawnymi, starzej�cymi si� i chorymi przej�cie przez
osoby bliskie opieki i rezygnacja z pracy zawodowej, któr� w innych okoliczno�ciach
2
opiekunowie mogliby wykonywa�, powinny zosta� docenione i wsparte dostateczn�
pomoc� ze strony pa�stwa.
Proponowane zmiany
W art. 71 w ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645, z pó�n. zm.) dodawany jest pkt 9,
zgodnie z którym do okresu 365 dni w okresie 18 miesi�cy bezpo�rednio
poprzedzaj�cych rejestracj� osoby w urz�dzie pracy jako bezrobotnej, uprawniaj�cego
do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, zaliczany b�dzie okres pobierania
�wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku dla
opiekuna – mimo nieodprowadzania składki na Fundusz Pracy – je�eli utrata prawa do
tego �wiadczenia lub zasiłków była spowodowana �mierci� osoby, nad któr� opieka
była sprawowana.
W ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o �wiadczeniach przedemerytalnych (Dz. U.
z 2013 r. poz. 170, z pó�n. zm.):
– w art. 2 w ust. 1 rozszerzony zostaje zakres podmiotowy ustawy. Zgodnie
z dodawanym pkt 4a prawo do �wiadczenia przedemerytalnego b�dzie przysługiwało
równie� osobie, która do dnia rejestracji jako osoba bezrobotna nieprzerwanie przez
okres co najmniej 365 dni pobierała �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny zasiłek
opieku�czy lub zasiłek dla opiekuna i utraciła prawa do nich w zwi�zku ze �mierci�
osoby, nad któr� opieka była sprawowana. Jednocze�nie osoba taka do dnia,
w którym ustało prawo do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego lub zasiłku dla opiekuna, musi uko�czy� co najmniej 55 lat – kobieta
oraz 60 lat – m��czyzna i legitymowa� si� okresem uprawniaj�cym do emerytury,
wynosz�cym co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla m��czyzn. Zachowane zostało
zró�nicowanie warunków dla kobiet i m��czyzn do nabycia prawa do �wiadczenia
przedemerytalnego, gdy� stanowi to uprzywilejowanie wyrównawcze
usprawiedliwione w �wietle norm konstytucyjnych i orzecznictwa Trybunału
Konstytucyjnego;
– zmiana w art. 7 ust. 1 oraz dodanie w nim ust. 4 s� konsekwencj� zmiany
wprowadzonej w art. 2 ust. 1. Natomiast zmiana w art. 7 ust. 3 ma na celu
uspójnienie brzmienia tego przepisu z przepisem art. 73 ust. 1 ustawy z dnia
20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
3
W my�l przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy oraz ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o �wiadczeniach
przedemerytalnych, zasiłki dla bezrobotnych oraz �wiadczenia przedemerytalne maj�
charakter obligatoryjny. �ródłem ich finansowania jest Fundusz Pracy.
Wydatki na finansowanie �wiadcze� dla projektowanej grupy uprawnionych b�d�
ponoszone z Funduszu Pracy w ramach kwot okre�lonych corocznie w planie
finansowym Funduszu Pracy na finansowanie zasiłków dla bezrobotnych (wypłacanych
przez powiatowe i miejskie urz�dy pracy) oraz zasiłków i �wiadcze� przedemerytalnych
(wypłacanych przez Zakład Ubezpiecze� Społecznych).
W latach 2017–2026 szacowana kwota wydatków Funduszu Pracy b�d�cych skutkiem
finansowym ustawy wyniesie ł�cznie 921,2 mln zł. Wydatki Funduszu Pracy
w poszczególnych latach szacunkowo wynios�:
1) 2017 – 64,0 mln zł;
2) 2018 – 72,5 mln zł;
3) 2019 – 80,3 mln zł;
4) 2020 – 87,7 mln zł;
5) 2021 – 95,3 mln zł;
6) 2022 – 102,9 mln zł;
7) 2023 – 103,7 mln zł;
8) 2024 – 104,3 mln zł;
9) 2025 – 104,9 mln zł;
10) 2026 – 105,6 mln zł.
W zwi�zku z prognozowan� popraw� sytuacji na rynku pracy liczba osób bezrobotnych
w latach 2017–2026 b�dzie spada�. Prognozowana stopa bezrobocia do roku 2019
obni�y si� do 6,8% i w latach 2020–2026 utrzyma si� na poziomie 6,5%.
Spadnie równie� liczba osób pobieraj�cych zasiłki dla bezrobotnych.
W kolejnych latach nast�pi spadek liczby osób pobieraj�cych zasiłki przedemerytalne.
Nowe �wiadczenia nie s� przyznawane od dnia 1 sierpnia 2004 r.
4
Taka sytuacja powoduje, �e wypłata �wiadcze� dla projektowanej grupy beneficjentów
nie spowoduje w kolejnych latach wzrostu wydatków na finansowanie zasiłków dla
bezrobotnych oraz zasiłków i �wiadcze� przedemerytalnych ponad kwot� okre�lon� na
ten cel w planie finansowym Funduszu Pracy na 2016 r. (5 150,0 mln zł).
W zwi�zku z powy�szym projektowane rozwi�zanie nie naruszy zasad Stabilizuj�cej
Reguły Wydatkowej, któr� obj�ty jest Fundusz Pracy, okre�lonej w art. 112aa ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885,
z pó�n. zm.).
W przypadku nieplanowanego wzrostu wydatków na finansowanie projektowanego
zadania minister wła�ciwy do spraw pracy dokona przesuni�cia przewidzianych
w planie Funduszu Pracy kwot na finansowanie poszczególnych zada�, zgodnie
z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy.
Proponuje si�, aby projektowana ustawa weszła w �ycie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Projektowana ustawa nie jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej.
Projekt nie podlega procedurze notyfikacji okre�lonej w przepisach rozporz�dzenia
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r.
poz. 597).
Projekt ustawy został udost�pniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
podmiotowej Rz�dowego Centrum Legislacji, w serwisie Rz�dowy Proces
Legislacyjny, zgodnie z § 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia
29 pa�dziernika 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979,
z pó�n. zm.) oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalno�ci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. poz. 1414, z pó�n. zm.).
Nazwa projektuProjekt ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy oraz ustawy o �wiadczeniach przedemerytalnych
Ministerstwo wiod�ce i ministerstwa współpracuj�ce Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu Pan Stanisław Szwed, Sekretarz Stanu
Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu Pani Hanna �wi�tkiewicz-Zych, Dyrektor Departamentu Rynku Pracy,
tel. 22 529 07 40, email: [email protected]
Data sporz�dzenia 13.07.2016 r.
�ródło: Inne
Wnioski organizacji zrzeszaj�cych opiekunów
osób niepełnosprawnych oraz Rzecznika Praw
Obywatelskich
Nr w wykazie prac: UD24
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Jaki problem jest rozwi�zywany?
Brak mo�liwo�ci nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz �wiadczenia przedemerytalnego przez opiekunów osób
niepełnosprawnych/zale�nych, którzy w zwi�zku ze �mierci� swoich podopiecznych utracili prawo do �wiadczenia
piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku dla opiekuna.
2. Rekomendowane rozwi�zanie, w tym planowane narz�dzia interwencji, i oczekiwany efekt
Wprowadzenie do ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r.
poz. 645, z pó�n. zm.) oraz ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o �wiadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r.
poz. 170, z pó�n. zm.) przepisów umo�liwiaj�cych zaliczenie okresu pobierania �wiadczenia piel�gnacyjnego,
specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku dla opiekuna do okresów uprawniaj�cych do nabycia prawa do zasiłku dla
bezrobotnych oraz �wiadczenia przedemerytalnego.
3. Jak problem został rozwi�zany w innych krajach, w szczególno�ci krajach członkowskich OECD/UE?
Rozwi�zania przyj�te w poszczególnych pa�stwach członkowskich UE s� zró�nicowane.
Generalnie okres sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�/zale�n� jest zaliczany w pełnym lub ograniczonym
zakresie do okresu, od którego zale�y nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia przedemerytalnego
(ewentualnie �wiadczenia porównywalnego do �wiadczenia przedemerytalnego), niekiedy po spełnieniu tak�e
dodatkowych warunków – we Włoszech, Portugalii, Czechach, Austrii, Hiszpanii, Chorwacji, Słowacji, Łotwie i na
W�grzech.
W Niemczech od 2017 r. planowane jest wł�czenie wszystkich osób zajmuj�cych si� pomoc� zale�nym członkom
rodziny do systemu ubezpieczenia przeciwko bezrobociu, a co za tym idzie umo�liwienie im nabycia prawa do zasiłku
dla bezrobotnych (aktualnie jest to mo�liwe po spełnieniu okre�lonych warunków).
Okres sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�/zale�n� nie umo�liwia nabycia prawa do zasiłku dla
bezrobotnych/�wiadczenia przedemerytalnego w Słowenii, Grecji, Belgii, Austrii, we Francji i na Cyprze.
Natomiast w Danii, Finlandii i Belgii okres sprawowania opieki wprawdzie nie jest zaliczany do okresu uprawniaj�cego
do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych/�wiadczenia przedemerytalnego, niemniej jednak okres ten wydłu�a okres,
w którym osoba musi udokumentowa� okresy umo�liwiaj�ce nabycie tych �wiadcze�.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa Wielko�� ródło danych Oddziaływanie
Osoby pobieraj�ce
�wiadczenie
piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy,
zasiłek dla opiekuna
229 tys. osób w 2017 r.
do 245 tys. osób
w 2027 r.
Liczba osób pobieraj�cych
�wiadczenia zwi�zane ze
sprawowaniem opieki
oszacowana na podstawie
danych administracyjnych
Ministerstwa Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej.
Uzyskanie uprawnie� do
zasiłku dla bezrobotnych
i �wiadczenia
przedemerytalnego przez
osoby, które pobierały
�wiadczenie piel�gnacyjne,
specjalny zasiłek opieku�czy
lub zasiłek dla opiekuna
nieprzerwanie przez co
najmniej 365 dni, w przypadku
�mierci podopiecznego.
2
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Kwestia zasiłku dla bezrobotnych dla opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy utracili prawo do �wiadczenia
piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku dla opiekuna w zwi�zku ze �mierci� podopiecznego,
uregulowana w projekcie ustawy była przedmiotem dyskusji w trakcie spotka� w ramach „Okr�głego stołu dotycz�cego
wsparcia osób niepełnosprawnych”. Przedstawiciele opiekunów osób niepełnosprawnych oraz osób niepełnosprawnych
zwracali uwag� na potrzeb� wprowadzenia rozwi�za� w tym zakresie.
Projekt ustawy, na podstawie art. 8 ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rz�du i Samorz�du Terytorialnego
oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. poz. 759), został
przesłany do zaopiniowania przez Komisj� Wspóln� Rz�du i Samorz�du Terytorialnego.
Projekt został tak�e przesłany do zaopiniowania przez wskazanych poni�ej partnerów społecznych:
1) na podstawie art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o zwi�zkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1881):
a) Forum Zwi�zków Zawodowych,
b) Ogólnopolskie Porozumienie Zwi�zków Zawodowych,
c) NSZZ ,,Solidarno��”;
2) na podstawie art. 16 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. z 2015 r. poz. 2029):
a) Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej,
b) Konfederacj� Lewiatan,
c) Zwi�zek Rzemiosła Polskiego,
d) Zwi�zek Pracodawców Business Centre Club.
Projekt został równie� przekazany do zaopiniowania przez:
1) Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych;
2) Głównego Inspektora Pracy;
3) Prezesa Urz�du Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
4) Prezesa Urz�du Zamówie� Publicznych;
5) Prezesa Zakładu Ubezpiecze� Społecznych;
6) Rzecznika Praw Obywatelskich.
Projekt ustawy został przekazany w celu konsultacji do:
– Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzin Osób Niepełnosprawnych „Razem Mo�emy Wi�cej”,
– Polskiego Forum Osób Niepełnosprawnych,
– Koalicji na Rzecz Osób z Niepełnosprawno�ci�, – Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarz�dowych,
– Zwi�zku Powiatów Polskich,
– Rady Działalno�ci Po�ytku Publicznego,
– Stowarzyszenia Interwencji Prawnej,
– Zwi�zku Przedsi�biorców i Pracodawców,
– Zwi�zku Byłych Pracowników PGR,
– Zwi�zku Pracodawców Mediów Publicznych.
Ponadto na podstawie art. 5 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu
społecznego (Dz. U. poz. 1240) projekt został przesłany do Rady Dialogu Społecznego.
Uwagi zgłaszane w trakcie konsultacji dotyczyły przede wszystkim potrzeby rozszerzenia zakresu podmiotowego
projektu ustawy. Tre�� uwag oraz stanowiska Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej były sukcesywnie
zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rz�dowego Centrum Legislacji, w serwisie
Rz�dowy Proces Legislacyjny, oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki
Społecznej.
Ponadto w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rz�dowego Centrum Legislacji, w serwisie
Rz�dowy Proces Legislacyjny, oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki
Społecznej zamieszczony został raport z konsultacji publicznych i opiniowania.
Projekt ustawy został pozytywnie zaopiniowany przez Komisj� Wspóln� Rz�du i Samorz�du Terytorialnego oraz Rad�Rynku Pracy.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych (ceny stałe z 2016 r.) Skutki w okresie 10 lat od wej�cia w �ycie zmian [mln zł]
0
(2017)
1
(2018)
2
(2019)
3
(2020)
4
(2021)
5
(2022)
6
(2023)
7
(2024)
8
(2025)
9
(2026)
10
(2027)
Ł�cznie
(0-10)
Dochody ogółem 15,3 16,6 17,6 18,8 19,8 20,9 21,1 21,2 21,2 21,4 21,5 215,4
Bud�et pa�stwa 0,8 0,9 1,1 1,3 1,5 1,6 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 15,6
NFZ 0,0 0,6 1,2 1,9 2,5 3,2 3,3 3,3 3,3 3,4 3,4 26,2
3
JST 0,8 1,0 1,1 1,3 1,5 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 15,9
FUS 13,7 14,1 14,2 14,3 14,3 14,4 14,4 14,5 14,5 14,6 14,7 157,7
Wydatki ogółem 60,0 68,4 76,1 83,5 91,1 98,7 99,5 100,1 100,6 101,3 102,0 981,3
Bud�et pa�stwa -4,0 -4,1 -4,2 -4,2 -4,2 -4,2 -4,2 -4,2 -4,3 -4,3 -4,3 -46,2
Fundusz Pracy 64,0 72,5 80,3 87,7 95,3 102,9 103,7 104,3 104,9 105,6 106,3 1027,5
Saldo ogółem -44,7 -51,7 -58,5 -64,7 -71,3 -77,7 -78,4 -78,9 -79,5 -79,9 -80,5 -765,8
Bud�et pa�stwa 4,8 5,1 5,3 5,5 5,7 5,9 5,9 5,9 5,9 6,0 6,0 61,9
NFZ 0 0,6 1,2 1,9 2,5 3,2 3,3 3,3 3,3 3,4 3,4 26,2
JST 0,8 1,0 1,1 1,3 1,5 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 15,9
FUS 13,7 14,1 14,2 14,3 14,3 14,4 14,4 14,5 14,5 14,6 14,7 157,7
Fundusz Pracy -64,0 -72,5 -80,3 -87,7 -95,3 -102,9 -103,7 -104,3 -104,9 -105,6 -106,3 -1027,5
ródła finansowania Fundusz Pracy
Dodatkowe
informacje, w tym wskazanie �ródeł
danych i przyj�tych do
oblicze� zało�e�
Na podstawie danych administracyjnych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
z 2014 r. oraz danych GUS oszacowano, �e ł�czna liczba osób pobieraj�cych �wiadczenie
piel�gnacyjne, specjalny zasiłek opieku�czy lub zasiłek dla opiekuna w kolejnych latach
wyniesie �redniomiesi�cznie:
Rok 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027
Liczba osób
(w tys.) 228,7 234,8 237,6 238,3 239,1 239,9 240,7 241,5 242,3 243,5 244,7
Oszacowano równie�, �e odsetek opiekunów, którzy ko�cz� sprawowanie opieki z powodu
�mierci osoby, nad któr� opieka była sprawowana, wyniesie rocznie 3,8%. Przyj�to, �e w okresie
10 lat liczba osób ko�cz�cych sprawowanie opieki z powodu �mierci osoby, nad któr� opieka
była sprawowana, b�dzie nieznacznie wzrastał (z poziomu 8,7 tys. osób w 2017 r. do 9,3 tys.
osób w 2027 r.).
W zwi�zku z tym, �e nie ma danych o liczbie osób, które sprawuj� opiek� przez co najmniej
365 dni, jak równie� o liczebno�ci grupy osób sprawuj�cych opiek� i spełniaj�cych kryteria
uprawniaj�ce do projektowanych �wiadcze�, przyj�to, �e uprawnienia do zasiłku
dla bezrobotnych lub �wiadczenia przedemerytalnego otrzymaj� wszystkie osoby, które
w danym roku zako�cz� sprawowanie opieki z powodu �mierci osoby, nad któr� sprawowali
opiek�.
Przy obliczaniu wpływu na sektor finansów publicznych przyj�to obowi�zuj�c� wysoko���wiadczenia przedemerytalnego, które od marca 2016 r. wynosi 1 029,86 zł. Szacunkow�wysoko�� �wiadczenia przedemerytalnego w kolejnych latach obliczono przy zało�eniu,
�e zgodnie z art. 89 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpiecze� Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) corocznie b�dzie ona zwi�kszana
o 20% realnego wzrostu przeci�tnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
Wszystkie kwoty podane s� w cenach stałych z roku 2016, dlatego te� przy szacowaniu
wysoko�ci �wiadczenia emerytalnego w kolejnych latach nie uwzgl�dniono prognozowanej
dynamiki cen towarów i usług.
Do oblicze� wykorzystano przewidywany wzrost wynagrodze� wg Wytycznych dotycz�cych
stosowania jednolitych wska�ników makroekonomicznych b�d�cych podstaw� oszacowania
skutków finansowych projektowanych ustaw – aktualizacja z maja 2016 r. Zało�ono, �e �redni
miesi�czny koszt zasiłku dla bezrobotnych b�dzie zbli�ony do tego z roku 2015, czyli b�dzie
wynosi� 944,43 zł miesi�cznie.
Zasiłek dla bezrobotnych zgodnie z ustaw� o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
przysługuje przez 180 dni, okres ten jest wydłu�ony do 365 dni w przypadkach okre�lonych
w art. 73 tej ustawy, m.in. dla osób powy�ej 50. roku �ycia oraz posiadaj�cych jednocze�nie
co najmniej 20-letni okres uprawniaj�cy do zasiłku. Na podstawie wyników Badania
Aktywno�ci Ekonomicznej Ludno�ci (BAEL) z 2014 r. oszacowano, �e udział osób
w wieku 50–65 lat w�ród opiekunów wynosi 27%; do wylicze� skutków finansowych zmiany
przyj�to zało�enie, �e 30% osób uzyskuj�cych prawo do zasiłku dla bezrobotnych b�dzie go
pobierało przez 365 dni, a 70% przez 180 dni.
Na podstawie danych BAEL z 2014 r. oszacowano równie�, �e 6,2% osób sprawuj�cych opiek�b�dzie w wieku uprawniaj�cym do �wiadczenia przedemerytalnego.
4
Poniewa� uzyskanie uprawnienia do �wiadczenia przedemerytalnego przez byłych opiekunów
musi by� poprzedzone rejestracj� w urz�dzie pracy, zało�ono, �e w pierwszym roku
obowi�zywania nowych przepisów skutki finansowe b�d� wynika� z przyznania prawa
do zasiłku dla bezrobotnych, a dopiero od drugiego roku równie� z przyznania prawa
do �wiadczenia przedemerytalnego.
�wiadczenie przedemerytalne mo�na pobiera� do osi�gni�cia wieku emerytalnego, dlatego
przyj�to, �e populacja osób pobieraj�cych to �wiadczenie w wyniku zmiany przepisów b�dzie
wzrasta� przez 5 lat do roku 2023, a nast�pnie ustabilizuje si� na poziomie ok. 2,8 tys. osób
(nowe osoby w dalszym ci�gu b�d� uzyskiwa� prawo do �wiadczenia przedemerytalnego,
ale jednocze�nie podobna liczba osób b�dzie przechodzi� na emerytur�). Szacunki dotycz�ce
liczby beneficjentów �wiadcze� przedemerytalnych oraz zasiłków dla bezrobotnych
w poszczególnych latach zawiera zał�cznik 1.
Uwzgl�dniono oszcz�dno�ci bud�etu pa�stwa zwi�zane z faktem, �e składka zdrowotna
zwi�zana z pobieraniem zasiłku dla bezrobotnych i �wiadczenia przedemerytalnego b�dzie
finansowana z Funduszu Pracy (zakładaj�c, �e wszystkie osoby, które nab�d� prawo
do zasiłku dla bezrobotnych i �wiadczenia przedemerytalnego, bez uzyskania tego prawa
pozostawałyby w rejestrze osób bezrobotnych, a wi�c składka zdrowotna opłacana byłaby
z bud�etu pa�stwa).
Kwota wzrostu przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia wynika z ró�nicy pomi�dzy
wysoko�ci� składek, jakie byłyby finansowane z bud�etu pa�stwa za osoby bezrobotne bez
prawa do zasiłku, a wysoko�ci� składek odprowadzanych przez osoby pobieraj�ce �wiadczenie
przedemerytalne finansowane z Funduszu Pracy. W przypadku osób z prawem do zasiłku zmieni
si� jedynie �ródło finansowania (FP zamiast bud�etu pa�stwa), jednak podstawa,
od której odprowadzane s� składki zdrowotne, jest w obu przypadkach taka sama, dlatego te�regulacja w tym zakresie (przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie okresów
pobierania �wiadcze� piel�gnacyjnych) nie wpłynie na przychody NFZ.
W obliczeniach wpływu na podmioty sektora finansów publicznych uwzgl�dniono równie�wydatki na składki emerytalne i rentowe za miesi�ce pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
7. Wpływ na konkurencyjno�� gospodarki i przedsi�biorczo��, w tym funkcjonowanie przedsi�biorców oraz na rodzin�, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wej�cia w �ycie zmian 0 1 2 3 5 10 Ł�cznie (0–10)
2017 2018 2019 2020 2022 2027
W uj�ciu
pieni��nym
(w mln zł, ceny
stałe
z 2016 r.)1)
du�e przedsi�biorstwa
sektor mikro-, małych i �rednich
przedsi�biorstw
rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe
39,1 46,0 52,5 58,9 71,9 74,4 700,7
W uj�ciu
niepieni��nym
du�e przedsi�biorstwa
sektor mikro-, małych
i �rednich przedsi�biorstw
rodzina, obywatele oraz
gospodarstwa domowe
Niemierzalne
Dodatkowe
informacje, w tym wskazanie �ródeł
danych i przyj�tych
do oblicze� zało�e�
Podano sum� dochodów netto wypłaconych zasiłków dla bezrobotnych i �wiadcze�przedemerytalnych, przy zało�eniach dot. liczby uprawnionych opisanych w punkcie 6. Niewielkie rozbie�no�ci pomi�dzy sum� dochodów netto uzyskiwanych przez obywateli w wyniku zmian
regulacji a wypływem �rodków poza sektor finansów publicznych (saldo wpływu na sektor wskazane
w punkcie 6) wynikaj� z ró�nic w zaokr�gleniach warto�ci poszczególnych składowych dochodów i wydatków.
���������������������������������������� �������������������1��Skutki finansowe dla rodziny, obywateli oraz gospodarstw domowych s� podane w warto�ciach netto, a wi�c oznaczaj� wzrost
dochodów rozporz�dzalnych.
5
8. Zmiana obci��e� regulacyjnych (w tym obowi�zków informacyjnych) wynikaj�cych z projektu
nie dotyczy
Wprowadzane s� obci��enia poza bezwzgl�dnie
wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej
tabeli zgodno�ci).
tak
nie
nie dotyczy
zmniejszenie liczby dokumentów
zmniejszenie liczby procedur
skrócenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
zwi�kszenie liczby dokumentów
zwi�kszenie liczby procedur
wydłu�enie czasu na załatwienie sprawy
inne:
Wprowadzane obci��enia s� przystosowane do ich
elektronizacji.
tak
nie
nie dotyczy
Komentarz: Obsługa naliczania i wypłaty zasiłków dla bezrobotnych dokonywana b�dzie przez system SyriuszStd
,
za� �wiadcze� przedemerytalnych – przez system administrowany przez Zakład Ubezpiecze� Społecznych.
9. Wpływ na rynek pracy
Projektowane zmiany nie b�d� miały znacz�cego wpływu na rynek pracy.
10. Wpływ na pozostałe obszary
�rodowisko naturalne
sytuacja i rozwój regionalny
inne:
demografia
mienie pa�stwowe
informatyzacja
zdrowie
Omówienie wpływu Brak wpływu.
11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego
Od dnia wej�cia w �ycie ustawy.
Planowane jest, �e ustawa wejdzie w �ycie z dniem 1 stycznia 2017 r.
12. W jaki sposób i kiedy nast�pi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostan� zastosowane?
Ewaluacja efektów ustawy nast�pi po dwóch latach obowi�zywania nowych przepisów.
Miernik – liczba osób, które skorzystaj� z mo�liwo�ci nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego na podstawie nowych przepisów.
13. Zał�czniki (istotne dokumenty �ródłowe, badania, analizy itp.)
Zał�cznik 1.
Tab. 1. Liczba beneficjentów pobieraj�cych zasiłki dla bezrobotnych lub �wiadczenia przedemerytalne finansowane
z Funduszu Pracy w latach 2017–2027.
Zał�cznik 2.
Tab. 2. Szacunki wydatków Funduszu Pracy na finansowanie zasiłków dla osób bezrobotnych oraz �wiadcze�przedemerytalnych dla byłych opiekunów osób niepełnosprawnych w latach 2017–2027.
6
����������
������������������������������������������������������������ �!����������������"��������������������# �� �� $����������� %�&� % &
�� �� �� �� �� �� �� �� �� � � �� ��� � �������������
������� ����� ����� ����� ����� ����� ���� ���� ����� ����� ����� ���������������
����������������������������� �!�"���#�$%��&'�����������!�"�'(��)���&�����������&����!��'��������#���������*+��,�$��-����!�.�
������ ����� ������� ������� ������� ������ ������� ������ ����� ������� ����� �������
�/��#��!��������� �����#�$%��&'�����������!�"�
������ ������ ������ ������ ������ ������ ����� ������ ������ ����� ������ �������
�/��#��!��������� ���)���&�����������&����!��'���
�� ��� ������ ������ ����� ������ ����� ������ ������ ����� ����� ������
0��&$�.�1������������$�#���234�5 +�+6������&#��������$�7�8����!�9�!�"���16 �&�������%�����!�"���,('����/�
���� �'��� ���������# �� �� $��������������������������������������������!�������(������"����������������������� �������������������������������
%�&� % &)�"����*
�� �� �� �� �� �� �� �� �� � � �� ��� � �������������
������� ����� ����� ����� ����� ����� ���� ���� ����� ����� ����� ���������������
:!&��%����*(�&(#�(�+���!��,�$���;���'���$<-����!�.�
�-�� ��-�� ��-� ��-�� ��-� ���-�� ��-�� ��-� ��-�� ���-�� ���-� ����-��
�/������#�$%��&'�����������!�"��,�$��-����!�.�
�-�� ��-�� ��-�� ��-�� ��-�� ��-�� ��-� ��-�� ��-�� ��-�� ��-�� ��-��
����!�$��������#�$%�� ��-� ��-�� ��-� ��-� ��-�� ��-�� �-�� �-�� �-� �-�� �-�� ���-��
���#%$�&%������!��'��=�=��������
�-�� �-�� �-�� �-� �-� �-� �-� �-�� �-�� �-�� �-�� ���-��
�/����)���&�����������&����!��'���
�-�� �-�� �-�� ��-�� ��-� �-�� �-� �-�� �-�� �-� �-�� ���-��
0��&$�.�1������������$�#���234�5 +�+6������&#��������$�7�8����!�9�!�"���16 �&�������%�����!�"���,('����/�
�
�
1
�
Warszawa, dnia 19 kwietnia 2016 r.
Raport z konsultacji
Lp. Podmiot zgłaszaj�cy Tre�� uwag*) Stanowisko MRPiPS
1. Stowarzyszenie Opiekunów
Osób Niepełnosprawnych
„STOP Wykluczeniom”
i Ruch Społeczny
„Wykluczeni Opiekunowie”
Jako organizacje społeczne reprezentuj�ce
�rodowisko do którego kierowana jest przedm ustawa
proponujemy, aby przedstawione przez ustawodawc�zapisy otrzymały nast. brzmienie:
Art. 1W ustawie z dn. 20.04.2004 r. (…) w art. 71ust. 2
doda� pkt. 9 w brzmieniu:
9) sprawowania osobistej opieki nad osob�
niepełnosprawn�, pobierania �wiadczenia
opieku�czego na podstawie przepisów
o �wiadczeniach rodzinnych, je�eli utrata prawa
do niego zaistniała z przyczyn niezale�nych
od opiekuna, lub innych zdarze� losowych.
Art. 2.
W ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. (...) w art. 2
ust. 1 po pkt 4 dodaje si� pkt 4a w brzmieniu:
4a) zarejestrowała si� we wła�ciwym powiatowym
urz�dzie pracy w ci�gu 60 dni od dnia ustania
prawa do �wiadczenia opieku�czego, o którym
mowa w przepisach o �wiadczeniach rodzinnych,
w okresie 18 miesi�cy bezpo�rednio poprzedzaj�cych
dzie� zarejestrowania w UP, ł�cznie przez okres
co najmniej 365 dni, uko�czyła co najmniej 55 lat -
kobieta oraz 60 lat - m��czyzna i osi�gn�ła okres
uprawniaj�cy do emerytury, wynosz�cy co najmniej
Uwagi nie mog� zosta� uwzgl�dnione.
Rozumiej�c, �e konieczno�� zaprzestania
sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�mo�e nast�powa� z ró�nych przyczyn,
jednocze�nie nale�y zwróci� uwag�, i� tworz�c
okre�lone rozwi�zania prawne trzeba mie�równie� na wzgl�dzie mo�liwo�ci finansowe
pa�stwa – w tym przypadku Funduszu Pracy.
Przyj�cie zaproponowanego rozwi�zania,
tj. uwzgl�dnienie innych ni� �mier�podopiecznego czy utrata wa�no�ci jego
orzeczenia o niepełnosprawno�ci lub orzeczenia
o stopniu niepełnosprawno�ci okoliczno�ci utraty
prawa do �wiadczenia piel�gnacyjnego,
specjalnego zasiłku opieku�czego lub zasiłku
dla opiekuna, wywoła bowiem skutki finansowe,
których wysoko�� jest niemo�liwa
do oszacowania, gdy� nie jest mo�liwe
oszacowanie liczby osób, które w takim
przypadku mogłyby by� uprawnione
do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia
przedemerytalnego. Brak jest bowiem nawet
przybli�onych danych krajowych o liczbie osób,
które corocznie z ró�nych powodów ko�cz�sprawowanie opieki, a które pobieraj� z tego
tytułu �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
�
2
�
20 lat dla kobiet i 25 lat dla m��czyzn,”.
Art. 3W ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r.(...) art. 71 ust.
2 dodaje si� pkt. j
j) posiadała prawo do �wiadczenia opieku�czego
o którym mowa w przepisach o �wiadczeniach
rodzinnych w zwi�zku z osobistym sprawowaniem
opieki nad osob� niepełnosprawn� (mimo nie
odprowadzania składki na Fundusz Pracy)
Art. 4Ustawa wchodzi w �ycie z dniem 1 lipca 2016 r.
Uzasadnienie
Projekt ustawy wprowadza mo�liwo�� nabycia prawa
do zasiłku dla bezrobotnych, oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez osoby, które posiadały
prawa do �wiadczenia opieku�czego (�wiadczenie
Piel�gnacyjne, Zasiłek dla opiekuna, Specjalny
zasiłek opieku�czy) z tytułu sprawowania opieki nad
osob� niepełnosprawn� niezdoln� do samodzielnej
egzystencji, a które utraciły w/w �wiadczenie
na skutek �mierci, lub utraty wa�no�ci orzeczenia
o niepełnosprawno�ci, lub stopniu
niepełnosprawno�ci osoby, nad któr� była
sprawowana opieka.
Przedmiotowy Projekt powstaje w sytuacji braku
wykonania przez ustawodawc� wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dn. 21.10.2014r sygn. akt K38/13.
Wyrok ten stwierdza, �e nie jest zgodne z konstytucj�
zasiłek opieku�czy czy zasiłek dla opiekuna. Tym
bardziej brak jest takich danych w odniesieniu
do osób, które faktycznie sprawuj�c opiek� nad
osob� niepełnosprawn�, nie s� uprawnione
do tych �wiadcze�. Dlatego te� w opinii Ministra Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej zaproponowane w projekcie
ustawy rozwi�zanie, uwzgl�dniaj�ce z jednej
strony obiektywne i mo�liwe do weryfikacji
przesłanki utraty prawa do ww. �wiadcze�dla opiekunów, z drugiej za� skutki finansowe
jakie si� z tym wi���, jest rozwi�zaniem
optymalnym. Godzi bowiem mo�liwo�ci
finansowe Funduszu Pracy, jednocze�nie
wychodz�c przynajmniej w pewnym stopniu
naprzeciw oczekiwaniom i propozycjom
opiekunów osób niepełnosprawnych. Alternatyw�byłaby bowiem tylko całkowita rezygnacja
z wprowadzenia mo�liwo�ci nabycia zasiłku
dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez byłych opiekunów osób
niepełnosprawnych, niemniej jednak odst�pienie
od wprowadzenia przedmiotowego rozwi�zania
spowoduje, �e nawet ta cz��� opiekunów, którzy
mogliby naby� prawo do zasiłku dla
bezrobotnych
oraz �wiadczenia przedemerytalnego, zostanie tej
mo�liwo�ci pozbawiona.
Jednocze�nie nale�y wskaza�, �e u�yte
sformułowanie „�wiadczenia opieku�cze
na podstawie przepisów o �wiadczeniach
�
3
�
ró�nicowanie wysoko�ci �wiadczenia dla opiekunów
osób niepełnosprawnych tylko z powodu wieku,
w którym powstała niepełnosprawno��. Co potwierdził Prezydent RP Andrzej Duda w li�cie
przekazanym Stowarzyszeniu ;STOP Wykluczeniom;
v https://mega.nz/#!zk5RSSBK!r7dW-
oj5eMkl8sIlyy5yWuBS8OvPmUZvLvest0xaMMw
A to wła�nie ró�nicowanie wysoko�ci �wiadcze� –
uznane przez TK za bezprawne – stanowi nadal
podstaw� przyznawania prawa do Zasiłku
dla opiekuna i Specjalnego zasiłku opieku�czego.
W tym kontek�cie niepokoj�cym pozostaje fakt,
�e ustawodawca w projekcie pisze nie o jednym
�wiadczeniu, a wymienia kolejno wszystkie trzy
formy wchodz�ce w skład �wiadczenia opieku�czego
[�wiadczenie piel�gnacyjne – 1300zł/mc; Zasiłek
dla opiekuna (ZDO) – 520zł/mc; Specjalny zasiłek
opieku�czy (SZO) – 520zł/mc (przy spełnieniu
dodatkowego warunku w post kryterium
dochodowego)] Co jednoznacznie wskazuje na brak
zainteresowania MRPiPS wykonaniem wyroku TK
(K38/13 z dn.21.10.2014r) z dalszym
utrzymywaniem bezprawnego ró�nicowania
wysoko�ci �wiadcze� poprzez dalsze funkcjonowanie
ZDO i SZO.
Uwa�amy za bardziej uniwersalne (w przypadku
wykonania przez MRPiPS wyroku TK K38/13)
u�ywanie w przedm Projekcie ustawy okre�lenia;
�wiadczenie opieku�cze; zamiast; �wiadczenie
piel�gnacyjne, Zasiłek dla opiekuna, Specjalny
zasiłek opieku�czy; �wiadczenie opieku�cze stanowi
nazw� wspóln� dla w/w trzech form (�P; ZDO; SZO)
rodzinnych” jest poj�ciem wykraczaj�cym poza
zakres podmiotowy projektu ustawy. Nale�y
zauwa�y�, �e ustawowa definicja �wiadczenia
opieku�czego (zawarta w art. 2 pkt 2 ustawy dnia
28 listopada 2003 r. o �wiadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2015 r. poz. 114, z pó�n. zm.)) obejmuje
swoim zakresem nie tylko �wiadczenia wypłacane
opiekunom osób niepełnosprawnych, ale dotyczy
równie� zasiłku piel�gnacyjnego, który jest
�wiadczeniem kierowanym tylko do osób
niepełnosprawnych, a nie ich opiekunów. Ponadto
ww. definicja �wiadczenia opieku�czego nie
obejmuje zasiłku dla opiekuna, który nie jest
uregulowany w ustawie o �wiadczeniach
rodzinnych.
Natomiast odnosz�c si� do stwierdzenia,
�e w zwi�zku z faktem, i� od �wiadczenia
piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego i zasiłku dla opiekuna nie jest
odprowadzana składka na Fundusz Pracy, a wi�c
urz�dy pracy nie b�d� zaliczały okresów
pobierania tych �wiadcze� do okresu
uprawniaj�cego do zasiłku dla bezrobotnych
konieczne jest zwrócenie uwagi, �e okresy te b�d�zaliczane do okresu uprawniaj�cego do zasiłku
dla bezrobotnych na podstawie art. 71 ust. 2
ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U.
z 2015 r. poz. 149, z pó�n. zm.), a zatem mimo
nieodprowadzania składki na Fundusz Pracy.
�
4
�
wchodz�cych w jego skład.
Opiekunowie osób niepełnosprawnych posiadaj�cy
prawo do wymienionych przez ustawodawc��wiadcze� opieku�czych, to osoby które
zrezygnowały, lub nie podejmowały pracy
zarobkowej w zwi�zku z podj�ciem si� sprawowania
opieki nad osob� niepełnosprawn� niezdoln�do samodzielnej egzystencji. W zwi�zku z czym
ustawodawca zapewnił im prawo do �wiadcze�opieku�czych. Z chwil� zaprzestania sprawowania
opieki osoby takie pozostaj� bez dochodów. Bez
mo�liwo�ci podj�cia natychmiast innej pracy
zarobkowej na obecnym rynku pracy. Celem
wprowadzenia prawa do zasiłku dla bezrobotnych
i wcze�niejszej emerytury jest pomoc pa�stwa
w przystosowaniu si� do nowych warunków
�yciowych opiekunom osób niepełnosprawnych,
którzy cz�sto po długim okresie sprawowania opieki
musz� odnale�� si� w nowych okoliczno�ciach
społecznych i gospodarczych
W tej sytuacji uwa�amy za zasadne zaliczenie okresu
pracy polegaj�cej na sprawowaniu opieki nad osob�niepełnosprawn� do okresu zatrudnienia. Co z kolei
daje prawo do ubiegania si� o zasiłek
dla bezrobotnych.
Aby uzyska� prawo do zasiłku dla bezrobotnych
nale�y spełni� warunki okre�lone w art. 71 ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149,
z pó�n. zm.)
Zgodnie z art.71 ust.1 pkt 2 w/w ustawy
ustawodawca ustanowił wyra�ny zwi�zek pomi�dzy
Wej�cie w �ycie nowych przepisów zostało
przewidziane na dzie� 1 stycznia 2017 r. i tak te�oszacowane zostały skutki finansowe ustawy.
Aktualnie nie jest planowa zmiana terminu
wej�cia w �ycie ustawy.
�
5
�
uzyskaniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych, a
faktem opłacania - przez 365dni w ci�gu 18 miesi�cy
przed zarejestrowaniem si� w UP - składek na
Fundusz Pracy w odpowiedniej wysoko�ci (podstawa
nalicz. skł. na poziomie co najmniej minimalnego
wynagrodzenia za prac� w przeliczeniu na okr. 1
miesi�ca)
W przypadku osób posiadaj�cych prawo
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, Zasiłku
dla opiekuna, Specjalnego zasiłku opieku�czego
takie składki nie były odprowadzane.
W zwi�zku z czym Urz�dy Pracy powołuj�c si�na w/w przepis b�d� podejmowa� decyzje odmowne.
(v. analogia odmowa przyzn �wiadczenia
opieku�czego na niepełnospr. współmał�onka
w powoł na zapis o obowi�zku alimentacyjnym
_kodeks rodzinny i opieku�czy ) Oczywi�cie je�eli
ustawodawca nie zmieni zapisu dot tej kwestii. St�d
nasza propozycja - patrz Art.3_dodanie pkt.j
Nie jest przypadkiem, �e ustawa ma wej�� z dniem
01.01.2017r. W tym czasie osoby posiadaj�ce prawo
do �wiadczenia Piel�gnacyjnego (obecnie
1300zł/mc) – opiekunowie niepełnosprawnych
dzieci– (4% ogółu niepełnospr) (opiekunowie osób
niepełnospr u których niepełnospr powstała przed 18
r,� tj równie� tych 'dzieci' w wieku ...30,...50 lat….)
b�d� otrzymywali je w wysoko�ci najni�szego
wynagrodzenia od którego istnieje obowi�zek
opłacania (w odpowiedniej wys) składki na Fundusz
Pracy. Czyli z chwil� wej�cia ustawy b�d� spełnia�warunki do uzyskania prawa
do zasiłku dla bezrobotnych (Art71 Ustawy z dnia
�
6
�
20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy )
Natomiast opiekunowie osób niepełnosprawnych
niezdolnych do samodzielnej egzystencji dorosłych
(96% ogółu niepełnospr) (u których niepełnospr
powstała po 18r �ycia) w tym czasie nadal b�d�otrzymywa� Zasiłek dla opiekuna w wys 520zł/mc
lub Specjalny zasiłek opieku�czy w takiej samej
wysoko�ci. (Je�li rz�d nie wykona wyroku TK K38/13) A tym samym nie b�d� spełnia� warunków
do uzyskania prawa do zasiłku dla bezrobotnych
(Art71 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy)
m.in z powodu braku odprowadzania składek na FP
Sprawowanie opieki nad osob� niepełnosprawn�niezdoln� do samodzielnej egzystencji – zwłaszcza
w systemie niezinstytucjonalizowanym - jest ci��k�i wyczerpuj�c� prac� trwaj�c� 24 godzin przez 7 dni
w tygodniu. W zwi�zku z czym ka�dy opiekun,
asystent osoby niepełnosprawnej powinien by�traktowany jak osoba wykonuj�ca prac�. A przez co
nie tylko podlega� obowi�zkom, które na nim ci���w zwi�zku ze sprawowaniem opieki, ale te� i
prawom zagwarantowanym w Ustawie o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ograniczenie
prawa do zasiłku dla bezrobotnych tylko do 2
sytuacji – tj �mierci osoby, nad któr� była
sprawowana opieka, lub utraty wa�no�ci orzeczenia o
niepełnosprawno�ci lub stopniu niepełnosprawno�ci
podopiecznego jest niczym innym jak dyskryminacj�osób wykonuj�cych prac� w charakterze opiekuna
osoby niepełnosprawnej niezdolnej do samodzielnej
�
7
�
egzystencji w odniesieniu do pracowników
wykonuj�cych inne prace zarobkowe. (Uwa�amy
�e �wiadczenie opieku�cze nale�y traktowa� jako
swoisty zarobek – poniewa� stanowi ono podstawowe
�ródło utrzymania dla osoby sprawuj�cej opiek�)Nale�y zauwa�y�, �e w przypadku prac zarobkowych
jedynym kryterium prawa do zasiłku dla
bezrobotnych jest wymóg, aby osoba ubiegaj�ca si� o
w/w zasiłek
w przeci�gu ostatnich 18 m-cy przepracowała
|na pełnym etacie min. 12 m-cy.
Dlatego w ustawie z dn. 20.04.2004r (…) w art.71
ust. 2 proponujemy doda� pkt. 9 (v. Art 1) w którym
okre�lamy, i� prawo do zasiłku dla opiekuna
powinno przysługiwa� nie tylko z przyczyn
podanych przez ustawodawc�, ale równie� w tych
przypadkach,
w których utrata do �wiadczenia opieku�czego nast�piła z przyczyn niezale�nych od opiekuna, lub innych zdarze� losowych.
Dla pełniejszego obrazu w/w propozycji
przedstawiamy kilka przykładów, sytuacji w których
mog� znale�� si� opiekunowie, którzy wg. zapisu
ustawodawcy nie otrzymaj� �adnego wsparcia
w powrocie na rynek pracy nawet po wieloletnim
sprawowaniu opieki.
Przykład 1
Stan zdrowia opiekuna os. niepełnospr ndse po 30 latach sprawowania opieki ulega pogorszeniu na
tyle, �e nie jest w stanie dalej wykonywa� swych
obowi�zków. Rezygnuje z prawa do �wiadczenia
opieku�czego. [Wg zapisu MRPiPS opiekun nie
�
8
�
otrzymuje prawa do zasiłku dla bezrobotnych
i wcze�niejszej emerytury]
Przykład 2
Po 20 latach korzystania z opieki podopieczny
rezygnuje z dotychczasowego opiekuna na rzecz
innej osoby [Wg zapisu MRPiPS opiekun nie
otrzymuje prawa do zasiłku dla bezrobotnych i
wcze�niejszej emerytury]
Przykład 3Opiekun ON posiada prawo do Specjalnego zasiłku
dla opiekuna przez 2lata. W dalszym okresie zostaje
przekroczone kryterium dochodowe (o 1zł).
W zwi�zku z czym traci prawo do SZO. [Wg zapisu
MRPiPS opiekun nie otrzymuje prawa do zasiłku dla
bezrobotnych i wcze�niejszej emerytury]
Przykład 4
Opiekun ON sprawuje opiek� przez 2 lata jednak nie
pobiera �wiadczenia opieku�czego (powód odmowy
przyznania prawa do �wiadczenia np.: przekroczenie
skandalicznie niskiego kryterium dochodowego o 1zł,
lub nie spełnienie wymogu kolejno�ci w obow.
alimentacyjnym) Nie do��, �e taki opiekun
wykonuj�c prac� tak jak inni opiekunowie nie ma
prawa do �adnej pomocy, to dodatkowo po jej
zako�czeniu nadal odmawia si� mu prawa do
pomocy w przystosowaniu si� do nowych warunków
�yciowych - to jest szczyt okrucie�stwa i
niesprawiedliwo�ci !!!. Bo to wła�nie ta grupa
opiekunów jest najbardziej wykluczona, �yje w
najgł�bszym ubóstwie.
Z w/w przykładów jednoznacznie wynika, �e – przy
zastosowaniu zapisu proponowanego w przedm.
�
9
�
projekcie – znaczna cz��� opiekunów osób
niepełnosprawnych, nawet po długotrwałym
sprawowaniu opieki zostanie pozbawiona pomocy
pa�stwa w przystosowaniu si� do nowych warunków
�yciowych. B�dzie to godzi� w prawo do równego
traktowania.
Przedmiotowy zapis projektu ustawy jest równie�sprzeczny z Informacj� MRPiPS o przyczynach
i potrzebie wprowadzenia rozwi�za� planowanych
w projekcie.
W tej sytuacji powstaje w�tpliwo�� czy zmiany
proponowane przez ustawodawc� polegaj�ce
na zaw��eniu grupy podmiotów do których
kierowane jest wsparcie (ułamek promila ogólnej
liczby niepełnospr) ma na celu udzielenie rzetelnej
i profesjonalnej pomocy w przystosowaniu si�do nowych warunków �yciowych i powrocie na
rynek pracy opiekunom osób niepełnosprawnych.
Czy jest tylko i wył�cznie propagandowym
zabiegiem.
Jako opiekunowie i osoby niepełnosprawne
zgromadzeni w Ruchu Społecznym ;Wykluczeni
Opiekunowie;, oraz Stowarzyszeniu Opiekunów
Osób Niepełnosprawnych ;STOP Wykluczeniom;
popieramy sam zamysł proponowanych zmian.
Natomiast jeste�my przeciwni formie cz��ci zapisów
zawartych w przedm Projekcie ustawy,
co wykazali�my w uzasadnieniu. �
2. Pan Jerzy Rok W zwi�zku z ogłoszonym projektem zmiany ustawy
o promocji zatrudnienia chciał bym upomnie� si�o osoby które nie pobierały zasiłku jako
Uwaga nie mo�e zosta� uwzgl�dniona.
Rozumiej�c, �e konieczno�� zaprzestania
�
10
�
Opiekunowie Osób Niepełnosprawnych z tego
powodu �e zostały pozbawione tych mo�liwo�ci z
powodu zmiany przepisów przez rz�d Platformy
Obywatelskiej
od stycznia 2013 roku. W projekcie ustawy jest zapis
�e zmiana obejmuje osoby które pobierały zasiłek
jako opiekunowie osób niepełnosprawnych przez
minimum 365 dni.
Moja �ona była osob� całkowicie niepełnosprawn�z powodu dwóch kolejnych udarów mózgu
od 3.09.2012 r. liczyłem �e uda si� j� poprzez
rehabilitacj� przywróci� do pełnej sprawno�ci ale po
kilku miesi�cach okazało si� �e to był zło�liwy
Glejak mózgu. Dopiero w grudniu miałem
mo�liwo�� uzyskania za dla �ony za�wiadczenia o
komisji
ds. Inwalidztwa o znacznej niepełnosprawno�ci
i potrzebie stałej opieki ale okazało si� �e w zwi�zku
ze zmian� przepisów pozbawiono mnie uzyskania
zasiłku jako Opiekunowi Dorosłej Osoby
Niepełnosprawnej poniewa� ustanowiono próg
dochodu na 523 zł/os a my musieli�my �y� z renty
chorobowej �ony w wysoko�ci 1350 zł . Przez to nie
miałem równie� ubezpieczenia emerytalnego. ona
zmarła 25.09.2014 roku a ja zostałem po 39 latach
pracy bez mo�liwo�ci uzyskania wcze�niejszej
emerytury. Tylko osoby które absolutnie nie zdaj�sobie sprawy jak wygl�da opieka nad osob�całkowicie niezdoln� do samodzielnej egzystencji
mo�e ustala� takie warunki jak okres pobierania
zasiłku wiedz�c jakie s� warunki załatwienia
formalno�ci urz�dowych a nie okres faktycznego
sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�mo�e nast�powa� z ró�nych przyczyn, jak
równie� to, �e nie wszyscy opiekunowie s�uprawnieni do otrzymywania �wiadcze� z tytułu
sprawowania tej opieki, jednocze�nie nale�y
zwróci� uwag�, i� tworz�c okre�lone rozwi�zania
prawne trzeba mie� równie� na wzgl�dzie
mo�liwo�ci finansowe pa�stwa – w tym
przypadku Funduszu Pracy. Przyj�cie
zaproponowanego rozwi�zania wywoła bowiem
skutki finansowe, których wysoko�� jest
niemo�liwa do oszacowania, gdy� nie jest
mo�liwe oszacowanie liczby osób, które
w takim przypadku mogłyby by� uprawnione
do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia
przedemerytalnego. Brak jest bowiem nawet
przybli�onych danych krajowych o liczbie osób,
które corocznie z ró�nych powodów ko�cz�sprawowanie opieki, a które pobieraj� z tego
tytułu �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy czy zasiłek dla opiekuna. Tym
bardziej brak jest takich danych w odniesieniu
do osób, które faktycznie sprawuj�c opiek� nad
osob� niepełnosprawn�, nie s� uprawnione
do tych �wiadcze�. Dlatego te� w opinii Ministra Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej zaproponowane w projekcie
ustawy rozwi�zanie, uwzgl�dniaj�ce z jednej
strony obiektywne i mo�liwe do weryfikacji
przesłanki utraty prawa do ww. �wiadcze�dla opiekunów, z drugiej za� skutki finansowe
jakie si� z tym wi���, jest rozwi�zaniem
�
11
�
sprawowania opieki. Je�li przejdzie projekt
w zaproponowanej formie to oka�e si� �e osoby
straszliwie skrzywdzone przez koalicj� PO/PSL b�d�po raz kolejny wdeptane w ziemi� przez rz�d Prawa
i Sprawiedliwo�ci. �
optymalnym. Godzi bowiem mo�liwo�ci
finansowe Funduszu Pracy, jednocze�nie
wychodz�c przynajmniej w pewnym stopniu
naprzeciw oczekiwaniom i propozycjom
opiekunów osób niepełnosprawnych. Alternatyw�byłaby bowiem tylko całkowita rezygnacja
z wprowadzenia mo�liwo�ci nabycia zasiłku
dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez byłych opiekunów osób
niepełnosprawnych, niemniej jednak odst�pienie
od wprowadzenia przedmiotowego rozwi�zania
spowoduje, �e nawet ta cz��� opiekunów, którzy
mogliby naby� prawo do zasiłku dla
bezrobotnych
oraz �wiadczenia przedemerytalnego, zostanie tej
mo�liwo�ci pozbawiona.
Przedstawiaj�c powy�sze jednocze�nie konieczne
jest zwrócenie uwagi, �e kwestie nabycia prawa
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego
zasiłku opieku�czego czy zasiłku dla opiekuna
pozostaj� poza zakresem ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i ustawy
o �wiadczeniach przedemerytalnych.
3. Polski Zwi�zek
Niewidomych
Projekt ustawy z dnia 22 lutego 2016 roku o zmianie
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy oraz ustawy o �wiadczeniach
przedemerytalnych wprowadza mo�liwo�� nabycia
prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez osoby, które pobierały
�wiadczenie piel�gnacyjne lub specjalny zasiłek
opieku�czy na podstawie ustawy z dnia 28 listopada
Uwaga nie mo�e zosta� uwzgl�dniona.
Rozumiej�c, �e konieczno�� zaprzestania
sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�mo�e nast�powa� z ró�nych przyczyn,
jednocze�nie nale�y zwróci� uwag�, i� tworz�c
okre�lone rozwi�zania prawne trzeba mie�równie� na wzgl�dzie mo�liwo�ci finansowe
�
12
�
2003 r. o �wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r.
poz. 114, ze zm.) lub zasiłek dla opiekuna
na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r.
o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz.
U. z 2014 r., poz. 567, ze zm.), w zwi�zku
ze sprawowaniem opieki nad osob� niepełnosprawn�. Projekt ustawy przewiduje, �e opiekun osoby
niepełnosprawnej b�dzie mógł uzyska� zasiłek
dla bezrobotnych lub �wiadczenie przedemerytalne
w sytuacji, gdy osoba, nad któr� sprawował opiek�zmarła lub jej orzeczenie o niepełnosprawno�ci
straciło wa�no��. Propozycj� resortu Rodziny, Pracy i Polityki
Społecznej przyjmujemy z zadowoleniem.
Jednocze�nie proponujemy, aby opiekunowie osób
niepełnosprawnych mogli ubiega� si� o zasiłek
dla bezrobotnych lub �wiadczenie przedemerytalne
w sytuacji, gdy osoba niepełnosprawna, na któr�pobierane było �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy lub zasiłek dla opiekuna zawarła
zwi�zek mał�e�ski.
Zawarcie zwi�zku mał�e�skiego przez osob�niepełnosprawn� pozbawia jej opiekuna prawa
do pobierania wymienionych wy�ej �wiadcze�. Tak
stanowi Art. 17a ust 5 pkt 2 lit. A ustawy
o �wiadczeniach rodzinnych.
Uwa�amy, i� opiekunowie, którzy utracili prawo
do wymienionych �wiadcze� w opisanych
przypadkach, równie� powinni zosta� uwzgl�dnieni
w omawianym projekcie.
Wnosimy o umieszczenie naszej propozycji
w projekcie ustawy.
pa�stwa – w tym przypadku Funduszu Pracy.
Przyj�cie zaproponowanego rozwi�zania wywoła
bowiem skutki finansowe, których wysoko�� jest
niemo�liwa do oszacowania, gdy� nie jest
mo�liwe oszacowanie liczby osób, które
w takim przypadku mogłyby by� uprawnione
do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia
przedemerytalnego. Brak jest bowiem nawet
przybli�onych danych krajowych o liczbie osób,
które corocznie z ró�nych powodów ko�cz�sprawowanie opieki, a które pobieraj� z tego
tytułu �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy czy zasiłek dla opiekuna.
Dlatego te� w opinii Ministra Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej zaproponowane w projekcie
ustawy rozwi�zanie, uwzgl�dniaj�ce z jednej
strony obiektywne i mo�liwe do weryfikacji
przesłanki utraty prawa do ww. �wiadcze�dla opiekunów, z drugiej za� skutki finansowe
jakie si� z tym wi���, jest rozwi�zaniem
optymalnym. Godzi bowiem mo�liwo�ci
finansowe Funduszu Pracy, jednocze�nie
wychodz�c przynajmniej w pewnym stopniu
naprzeciw oczekiwaniom i propozycjom
opiekunów osób niepełnosprawnych. Alternatyw�byłaby bowiem tylko całkowita rezygnacja
z wprowadzenia mo�liwo�ci nabycia zasiłku
dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez byłych opiekunów osób
niepełnosprawnych, niemniej jednak odst�pienie
od wprowadzenia przedmiotowego rozwi�zania
spowoduje, �e nawet ta cz��� opiekunów, którzy
�
13
�
� mogliby naby� prawo do zasiłku dla
bezrobotnych
oraz �wiadczenia przedemerytalnego, zostanie tej
mo�liwo�ci pozbawiona.
Przedstawiaj�c powy�sze jednocze�nie konieczne
jest zwrócenie uwagi, �e kwestie nabycia prawa
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego
zasiłku opieku�czego czy zasiłku dla opiekuna
pozostaj� poza zakresem ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i ustawy o
�wiadczeniach przedemerytalnych. �
4. Ogólnopolskie
Stowarzyszenie Rodzin Osób
Niepełnosprawnych „Razem
Mo�emy Wi�cej”
Zmiana w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z pó�n. zm.) w art. 71
w ust. 2 przez dodanie pkt. 9 w brzmieniu:
„9) pobierania �wiadczenia piel�gnacyjnego
lub specjalnego zasiłku opieku�czego na podstawie
przepisów o �wiadczeniach rodzinnych, lub zasiłku
dla opiekuna na podstawie przepisów o ustaleniu
i wypłacie zasiłków dla opiekunów, je�eli utrata
prawa do nich była spowodowana �mierci� osoby,
nad któr� opieka była sprawowana, albo utrat�wa�no�ci orzeczenia o niepełnosprawno�ci
lub stopniu niepełnosprawno�ci osoby, nad któr�opieka była sprawowana.”
W nawi�zaniu do zaproponowanej zmiany opiniuj�cy
zwraca uwag� na zapis art. 72 ust. 2 ww. ustawy
o promocji zatrudnienia:
„Bezrobotnemu, którego ł�czne okresy wymienione
w art. 71 ust. 1pkt. 2 oraz ust. 2 pkt. 1, 2, 4 i 5,
zwane dalej „okresem uprawniaj�cym do zasiłku”,
Uwagi nie mog� zosta� uwzgl�dnione.
Rozumiej�c, �e konieczno�� zaprzestania
sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�mo�e nast�powa� z ró�nych przyczyn, jak
równie� to, �e nie wszyscy opiekunowie s�uprawnieni do otrzymywania �wiadcze� z tytułu
sprawowania tej opieki, jednocze�nie nale�y
zwróci� uwag�, i� tworz�c okre�lone rozwi�zania
prawne trzeba mie� równie� na wzgl�dzie
mo�liwo�ci finansowe pa�stwa – w tym
przypadku Funduszu Pracy. Przyj�cie
zaproponowanego rozwi�zania wywoła bowiem
skutki finansowe, których wysoko�� jest
niemo�liwa do oszacowania, gdy� nie jest
mo�liwe oszacowanie liczby osób, które
w takim przypadku mogłyby by� uprawnione
do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia
przedemerytalnego. Brak jest bowiem nawet
przybli�onych danych krajowych o liczbie osób,
�
14
�
wynosz� mniej ni� 5 lat, przysługuje zasiłek w
wysoko�ci 80% kwoty zasiłku okre�lonego w ust. 1.”
Opiekun, który od pocz�tku swojej kariery
zawodowej sprawował opiek� nad osob�niepełnosprawn� i pobierał wył�cznie �wiadczenie
piel�gnacyjne (lub to�same) zgodnie z cytowanym
przepisem nie ma mo�liwo�ci zgromadzenia
5 letniego okresu przewidzianego w art. 72 ust. 2
co oznacza, �e bez wzgl�du na okres sprawowanej
opieki b�dzie mu przysługiwało tylko 80 %
zasiłku. Maj�c na uwadze powy�sze, zdaniem
opiniuj�cego, do definicji „okresu uprawniaj�cego do
zasiłku”
w art. 72 ust. 2 nale�y doda� poddany konsultacjom
art. 71 ust. 2 pkt. 9.Opiniuj�cy wnosi równie� w�tpliwo�ci w zwi�zku
z art. 73 ust. 1 pkt. 2 lit b. W zwi�zku z faktem
i� pobieranie �wiadczenia piel�gnacyjnego
(lub to�samego) nie jest zaliczane do definicji okresu
uprawniaj�cego do zasiłku (art. 72 ust. 2) zatem
opiekun pobieraj�cy �wiadczenie piel�gnacyjne
mimo
i� sko�czył 50 lat, a opiece po�wi�cił 20 lub wi�cej
lat nie b�dzie podlegał ww. przepisowi o wydłu�eniu
okresu pobierania zasiłku do 365 dni. Powy�sze,
zdaniem opiniuj�cego potwierdza konieczno��uzupełnienia w art. 72 ust 2 definicji okresu
uprawniaj�cego do zasiłku o wprowadzany nowel�pkt. 9
Opiniuj�cy wnosi równie� o doprecyzowanie zapisu
art. 71 ust 2 pkt. 9 mówi�cego o „utracie wa�no�ci
orzeczenia”. Orzeczenie mo�e straci� wa�no��
które corocznie z ró�nych powodów ko�cz�sprawowanie opieki, a które pobieraj� z tego
tytułu �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy czy zasiłek dla opiekuna. Tym
bardziej brak jest takich danych w odniesieniu
do osób, które faktycznie sprawuj�c opiek� nad
osob� niepełnosprawn�, nie s� uprawnione
do tych �wiadcze�. Dlatego te� w opinii Ministra Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej zaproponowane w projekcie
ustawy rozwi�zanie, uwzgl�dniaj�ce z jednej
strony obiektywne i mo�liwe do weryfikacji
przesłanki utraty prawa do ww. �wiadcze�dla opiekunów, z drugiej za� skutki finansowe
jakie si� z tym wi���, jest rozwi�zaniem
optymalnym. Godzi bowiem mo�liwo�ci
finansowe Funduszu Pracy, jednocze�nie
wychodz�c przynajmniej w pewnym stopniu
naprzeciw oczekiwaniom i propozycjom
opiekunów osób niepełnosprawnych. Alternatyw�byłaby bowiem tylko całkowita rezygnacja
z wprowadzenia mo�liwo�ci nabycia zasiłku
dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez byłych opiekunów osób
niepełnosprawnych, niemniej jednak odst�pienie
od wprowadzenia przedmiotowego rozwi�zania
spowoduje, �e nawet ta cz��� opiekunów, którzy
mogliby naby� prawo do zasiłku dla
bezrobotnych
oraz �wiadczenia przedemerytalnego, zostanie tej
mo�liwo�ci pozbawiona.
Przedstawiaj�c powy�sze, jednocze�nie
�
15
�
ze wzgl�du na popraw� stanu zdrowia
podopiecznego lub ze wzgl�du na utrat� terminu
wa�no�ci orzeczenia. Dla unikni�cia niejasno�ci
zdaniem opiniuj�cego nale�y ten zapis u�ci�li�. Opiniuj�cy zwraca równie� uwag�, �e proponowana
nowela nadal nie obejmie sporej cz��ci opiekunów
osób niepełnosprawnych w szczególno�ci tych którzy
z racji przekroczenia progu dochodowego nie maj�prawa do specjalnego zasiłku opieku�czego.
Abstrahuj�c od propozycji noweli, opiniuj�cy stoi
na stanowisku, �e ch�tny opiekun osoby
niepełnosprawnej długotrwale pobieraj�cy
�wiadczenie piel�gnacyjne (lub równowa�ne)
w trakcie sprawowania opieki winien mie�mo�liwo�� do korzystania z innych dost�pnych
narz�dzi Ustawy o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy (art. wynikaj�cych z art. 8
ust 1 pkt. 13 lit f) dotycz�cych popularyzacji idei
uczenia si� przez całe �ycie, organizacji szkole�, przygotowania zawodowego dorosłych. Takie
działania pozwoliłyby na utrzymanie kontaktu
opiekuna z rynkiem pracy,
a co wa�niejsze w przypadku konieczno�ci
zako�czenia sprawowania opieki na sprawniejszy
powrót opiekuna na ten rynek. Zdaniem opiniuj�cego
równie rozs�dnym działaniem przeciwdziałaj�cym
długotrwałemu wykluczeniu z rynku pracy
opiekunów osób niepełnosprawnych byłoby
stworzenie systemu, który umo�liwiałby opiekunom
pobieraj�cym �wiadczenie piel�gnacyjne
(lub to�same) dorabiania do tego �wiadczenia
chocia�by w formie umów zlece� czy umów o
podkre�lenia wymaga fakt, �e zakres przepisu i
tak został rozszerzony w stosunku do postulatu
zgłaszanego przez Pa�stwa Stowarzyszenie
w petycji skierowanej do Senatu poprzedniej
kadencji.
Odnosz�c si� do propozycji rozszerzenia art. 72
ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy poprzez uwzgl�dnienie
w nim okresu wymienionego
w dodawanym w art. 71 ust. 2 pkt 9, skutkuj�cego
konsekwencjami w zakresie wysoko�ci
i długo�ci okresu pobierania zasiłku
dla bezrobotnych, konieczne jest zwrócenie
uwagi, �e takie rozszerzenie wi��e si�z okre�lonymi skutkami finansowymi
dla Funduszu Pracy.
Jednocze�nie konieczne jest zwrócenie uwagi,
�e nie wszyscy opiekunowie osób
niepełnosprawnych b�d� uprawnieni wył�cznie do
80% zasiłku dla bezrobotnych, lecz tylko ci,
którzy nie b�d� legitymowa� si� innymi okresami
zaliczanymi na podstawie art. 72 ust. 2 ustawy
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy, ni� okres pobierania �wiadczenia
piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego czy zasiłku dla opiekuna.
Niemniej jednak w takiej sytuacji nie znajduj� si�wył�cznie opiekunowie osób niepełnosprawnych,
legitymuj�cy si� tylko okresami, które zostały
uwzgl�dnione w art. 71 ust. 2 ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lecz nie w
art. 72 ust. 2 tej ustawy. Okres pobierania
�
16
�
dzieło,
które nie kolidowałyby z równoczesnym
sprawowaniem opieki.
2. Odno�nie Art. 2. Zmiana w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r.
o �wiadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r.
poz. 170 oraz z 2014 r. poz. 598 i 1682) w art. 2
w ust. 1 przez dodanie pkt. 4a w brzmieniu:
,,4a) zarejestrowała si� we wła�ciwym powiatowym
urz�dzie pracy w ci�gu 60 dni od dnia ustania prawa
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego, o których mowa w przepisach
o �wiadczeniach rodzinnych, lub zasiłku dla
opiekuna, o którym mowa w przepisach o ustaleniu i
wypłacie zasiłku dla opiekunów, pobieranych
nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, je�eli
utrata prawa do nich była spowodowana �mierci�osoby, nad któr� opieka była sprawowana, albo
utrat� wa�no�ci orzeczenia o niepełnosprawno�ci lub
stopniu niepełnosprawno�ci osoby; nad któr� opieka
była sprawowana, i do dnia, w którym ustało prawo
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
lub zasiłku dla opiekuna, uko�czyła co najmniej 55
lat – kobieta oraz 60 lat – m��czyzna i osi�gn�ła
okres uprawniaj�cy do emerytury, wynosz�cy co
najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla m��czyzn”
Opiniuj�cy wnosi jak przy art. 1 o doprecyzowanie
wyra�enia „utraty wa�no�ci orzeczenia” oraz zwraca
uwag�, �e równie� w tym przypadku nowel� nie
zostanie obj�ta grupa opiekunów, która ze wzgl�du
na przekroczenie progu dochodowego nie ma prawa
�wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego czy zasiłku dla opiekuna nie jest
bowiem jedynym okresem wymienionym
w art. 71 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy, który nie jest zaliczany
przez ustawodawc� do okresu uprawniaj�cego do
zasiłku, od którego zale�y wysoko�� zasiłku dla
bezrobotnych i długo�� okresu jego pobierania.
Dlatego te� projektodawca nie uznaje za zasadne
wprowadzenie zmian w art. 72 ust. 2 ustawy
o promocji zatrudnienia (…).
Odnosz�c si� natomiast do kwestii
doprecyzowania sformułowania „utrata wa�no�ci
orzeczenia” konieczne jest zwrócenie uwagi,
�e brzmienie przepisu zaproponowane
w projekcie ustawy jest sformułowaniem
najszerszym, obejmuj�cym ka�de ze zdarze�skutkuj�cych utrat� wa�no�ci orzeczenia
o niepełnosprawno�ci lub orzeczenia o stopniu
niepełnosprawno�ci.
Przedstawiaj�c powy�sze jednocze�nie nale�y
wskaza�, �e kwestia:
– zapewnienia mo�liwo�ci korzystania przez
opiekunów osób niepełnosprawnych
pobieraj�cych �wiadczenie piel�gnacyjne,
specjalny zasiłek opieku�czy lub zasiłek
dla opiekuna i którzy w zwi�zku z tym nie mog�naby�/posiada� statusu bezrobotnego, z usług
i instrumentów rynku pracy przewidzianych
w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach
�
17
�
do specjalnego zasiłku opieku�czego. �
rynku pracy, takich jak np. szkolenie czy
przygotowanie zawodowe dorosłych,
– umo�liwienia opiekunom osób
niepełnosprawnych uprawnionym do ww.
�wiadcze� z tytułu opieki, uzyskiwanie
dodatkowego przychodu z tytułu np. umowy
zlecenia czy umowy o dzieło
pozostaj� poza zakresem przedmiotowego
projektu ustawy. �
5. Stowarzyszenie „Mam
przyszło��”
W imieniu reprezentowanej przez nas organizacji
oraz w imieniu cz��ci �rodowiska osób
niepełnosprawnych w stopniu znacznym,
proponujemy by przepisy projektu ustawy otrzymały
nast�puj�ce brzmienie:
Art. 1. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z pó�n. zm.) w art. 71
w ust. 2 w pkt 8 kropk� zast�puje si� �rednikiem
i dodaje si� pkt 9 w brzmieniu:
„9) pobierania �wiadczenia piel�gnacyjnego
lub specjalnego zasiłku opieku�czego na podstawie
przepisów o �wiadczeniach rodzinnych, lub zasiłku
dla opiekuna na podstawie przepisów o ustaleniu
i wypłacie zasiłków dla opiekunów, je�eli utrata
prawa do nich była spowodowana �mierci� osoby,
nad któr� opieka była sprawowana:
a. utrat� wa�no�ci orzeczenia o niepełnosprawno�ci
lub stopniu niepełnosprawno�ci osoby, nad któr�opieka była sprawowana,
b. z przyczyn niezale�nych od opiekuna
Uwaga nie mo�e zosta� uwzgl�dniona.
Rozumiej�c, �e konieczno�� zaprzestania
sprawowania opieki nad osob� niepełnosprawn�mo�e nast�powa� z ró�nych przyczyn,
jednocze�nie nale�y zwróci� uwag�, i� tworz�c
okre�lone rozwi�zania prawne trzeba mie�równie� na wzgl�dzie mo�liwo�ci finansowe
pa�stwa – w tym przypadku Funduszu Pracy.
Przyj�cie zaproponowanego rozwi�zania wywoła
bowiem skutki finansowe, których wysoko�� jest
niemo�liwa do oszacowania, gdy� nie jest
mo�liwe oszacowanie liczby osób, które
w takim przypadku mogłyby by� uprawnione
do zasiłku dla bezrobotnych lub �wiadczenia
przedemerytalnego. Brak jest bowiem nawet
przybli�onych danych krajowych o liczbie osób,
które corocznie z ró�nych powodów ko�cz�sprawowanie opieki, a które pobieraj� z tego
tytułu �wiadczenie piel�gnacyjne, specjalny
zasiłek opieku�czy czy zasiłek dla opiekuna.
Dlatego te� w opinii Ministra Rodziny, Pracy
�
18
�
c. w zwi�zku z decyzj� podopiecznego o zmianie
opiekuna
d. w zwi�zku z decyzj� podopiecznego o skorzystaniu
z instytucjonalnej formy opieki.
Art. 2. W ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r.
o �wiadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r.
poz. 170 oraz z 2014 r. poz. 598 i 1682) w art. 2
w ust. 1 po pkt 4 dodaje si� pkt 4a w brzmieniu:
,,4a) zarejestrowała si� we wła�ciwym powiatowym
urz�dzie pracy w ci�gu 60 dni od dnia ustania prawa
do �wiadczenia piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku
opieku�czego, o których mowa w przepisach
o �wiadczeniach rodzinnych, lub zasiłku dla
opiekuna, o którym mowa w przepisach o ustaleniu i
wypłacie zasiłku dla opiekunów, pobieranych
nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni, je-
�eli utrata prawa do nich była spowodowana:
a. utrat� wa�no�ci orzeczenia o niepełnosprawno�ci
lub stopniu niepełno-sprawno�ci osoby, nad któr�opieka była sprawowana,
b. z przyczyn niezale�nych od opiekuna
c. w zwi�zku z decyzj� podopiecznego o zmianie
opiekuna
d. w zwi�zku z decyzj� podopiecznego o skorzystaniu
z instytucjonalnej formy opieki.
i do dnia, w którym ustało prawo do �wiadczenia
piel�gnacyjnego, specjalnego zasiłku opieku�czego
lub zasiłku dla opiekuna, uko�czyła co najmniej 55
lat - kobieta oraz 60 lat - m��czyzna i osi�gn�ła
okres uprawniaj�cy do emerytury, wynosz�cy co
najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla m��czyzn, lub”.
i Polityki Społecznej zaproponowane w projekcie
ustawy rozwi�zanie, uwzgl�dniaj�ce z jednej
strony obiektywne i mo�liwe do weryfikacji
przesłanki utraty prawa do ww. �wiadcze�dla opiekunów, z drugiej za� skutki finansowe
jakie si� z tym wi���, jest rozwi�zaniem
optymalnym. Godzi bowiem mo�liwo�ci
finansowe Funduszu Pracy, jednocze�nie
wychodz�c przynajmniej w pewnym stopniu
naprzeciw oczekiwaniom i propozycjom
opiekunów osób niepełnosprawnych. Alternatyw�byłaby bowiem tylko całkowita rezygnacja
z wprowadzenia mo�liwo�ci nabycia zasiłku
dla bezrobotnych oraz �wiadczenia
przedemerytalnego przez byłych opiekunów osób
niepełnosprawnych, niemniej jednak odst�pienie
od wprowadzenia przedmiotowego rozwi�zania
spowoduje, �e nawet ta cz��� opiekunów, którzy
mogliby naby� prawo do zasiłku dla
bezrobotnych
oraz �wiadczenia przedemerytalnego, zostanie tej
mo�liwo�ci pozbawiona. �
�
19
�
Art. 3. Ustawa wchodzi w �ycie z dniem 1 stycznia
2017 r.
Uzasadnienie Obecny i proponowany system opieki nad ON
w stopniu znacznym, nie uwzgl�dnia prawa
podopiecznego do wyboru formy opieki
(instytucjonalnej lub indywidualnej) a tak�e jego
prawa do wyboru osoby lub instytucji sprawuj�cej
opiek�. Wprowadzenie tego naszym zdaniem
podstawowego prawa, nie pozostałoby bez wpływu
na sytuacj� opiekuna. Dlatego proponujemy
by katalog przyczyn uprawniaj�cych do zasiłku
dla bezrobotnych i �wiadcze� przedemerytalnych
poszerzy� o w/w pozycje. �
�
W ramach opiniowania projekt ustawy został przekazany do:
1. Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych,
2. Prezesa Urz�du Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
3. Prezesa Zakładu Ubezpiecze� Społecznych,
4. Prezesa Urz�du Zamówie� Publicznych,
5. Rzecznika Praw Obywatelskich,
6. Głównego Inspektora Pracy.
Uwagi do projektu zgłosił ZUS i RPO – stanowiska MRPiPS zostały przekazane w pismach skierowanych bezpo�rednio do autorów uwag
oraz zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rz�dowego Centrum Legislacji, w serwisie Rz�dowy Proces
Legislacyjny oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. �
aden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem ustawy w trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalno�ci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z pó�n. zm.).
�
20
�
* ) Zachowano oryginaln� pisowni�.
Top Related