Czym jest metodologia?
met-hodos (gr.) – drogamethodos – sposób postępowania
filozofia naukiogólna metodologia naukimetodologie poszczególnych nauk
Rodzaje wiedzy
…chłopski rozum, ezoteryczna, hermetyczna, intuicyjna, instrumentalna,
irracjonalna, magiczna, metafizyczna, milcząca, mistyczna, naukowa,
paranaukowa, podświadoma, pojęciowa, potoczna, praktyczna, pseudonaukowa,
religijna, spekulatywna, zdroworozsądkowa, wiedza „jak”, wiedza
„że” etc…
Cele ogólnej metodologii
→ indukcja i jej założenia
→ metoda dedukcyjno-hipotetyczna
→ rodzaje uzasadnień
→ obserwacja i eksperyment
→ obserwacją vs.teoria
→problem pomiaru
→błędy w rozumowaniu
→klasyfikacja nauk
Cele filozofii nauki
natura odkrycia naukowego cele nauki (teoretyczny,
praktyczny) natura teorii naukowych
(prawa, teorie, hipotezy, natura i rola modeli, procesy
badawcze) problem demarkacji (nauka i
pseudonauka) relacja między nauką a
metafizyką specyfika poszczególnych
nauk (filozofia biologii, filozofia fizyki itd.)
Rodzaje metodologii
… praktyczna, teoretyczna, logika, naukoznawstwo, epistemologia, socjologia nauki, socjologia wiedzy, historia nauki, społeczne studia nad nauką i technologią…
Ważkie problemy
rola języka w formułowaniu teorii
relacja teoria/empiria (empiryzm vs. aprioryzm)
charakter procesów badawczych
humanistyka a przyrodoznawstwo
wartości w nauce
Historia nauki: od Platona?Galileusz 1564-1642podstawy nowożytnej fizyki
Kartezjusz 1596-1650racjonalizm
Historia nauki: od Platona?
Francis Bacon 1561-1626empiryzm
Newton 1643-1727matematyczna filozofia przyrody
Nowożytna nauka: XVII w.
wiedza jako wiedza pewna
wiedza ścisła i powszechnie ważna
ideał wiedzy matematycznej
prymat epistemologii nad ontologią
XIX wiek
♣ rozwój nauk biologicznych (Darwin)
♣poznanie jako funkcja życiowa ludzkiego
organizmu
♣ rozwój socjologii wiedzy
♣neokantyzm (Cohen, Natrop, Richert,
Windelbrandt)
♣empiriokrytycyzm
(Ernest Mach)
XX wiek- rozwój filozofii nauki
- wpływ współczesnej fizyki (Einstein, mechanika
kwantowa, względność poznania)
- problem z pojęciem prawa (pragmatyzm,
konwencjonalizm, intuicjonizm)
- poznanie istoty rzeczy vs. radzenie sobie w świecie
XX wiekbadanie metod i
struktury nauki
rekonstrukcja logiki i historii nauki
racjonalistyczne vs. antyracjonalistyczne
ujęcia rozwoju nauki
Koło Wiedeńskie, Wittgenstein, Popper, Lakatos, Feyerabend, Quine, Fleck, Kuhn…
Johannes van Loon
Struktura wykładu:2. Neopozytywizm
3. Rola prawdy i spór o jej naturę
4. Falsyfikacjonizm (Popper, Lakatos)
5. Psychosocjologia poznania naukowego Flecka.
6. Rewolucje naukowe Kuhna.
7. Historyczne spojrzenie na naukę: czy faktycznie zdarzyły się w niej rewolucje?
8. „Anything goes” Feyerabenda.
9.Nauka jako przedsięwzięcie społeczne (mocny program socjologii wiedzy, społeczne studia nad
nauką, feministyczna filozofia nauki, filozofia medycyny).
Top Related