Żywienie dzieci w wieku szkolnym i młodzieży w wieku pokwitania

Żywienie dzieci w wieku Żywienie dzieci w wieku szkolnym i młodzieży w szkolnym i młodzieży w

wieku pokwitaniawieku pokwitania

Opracowała:Opracowała:mgr Renata Duszamgr Renata Dusza

Z rozpoczęciem nauki w szkole następują poważne zmiany w stylu życia i sposobie żywienia się dziecka. Co najmniej jeden posiłek jest spożywany poza domem, dlatego wyniesiona z domu wiedza dziecka odnośnie racjonalnego żywienia ma ogromny wpływ na jego kondycję oraz rozwój fizyczny i intelektualny. Znaczenie ma zarówno dobór produktów, także tych jedzonych poza domem, pory posiłków jak i odpowiednia ilość płynów.

Stres związany z nowymi obowiązkami, nowym środowiskiem i często brakiem poczucia bezpieczeństwa mogą mieć wpływ na wystąpienie zaburzeń przewodu pokarmowego, np. zaparć lub biegunek. Rodzice w tym czasie powinni zwracać szczególną uwagę na sposób żywienia dziecka, w tym jedzenie śniadania w domu przed wyjściem do szkoły, możliwość zjedzenia II śniadania (kanapki, owoce i napój) w szkole, obiad i kolację złożone z pełnowartościowych produktów oraz ilość i rodzaj produktów podjadanych między posiłkami (tzw. snacks).

Podatność na reklamy telewizyjne może prowadzić do nadmiernego spożycia produktów o nieodpowiedniej wartości odżywczej (np. napoje gazowane, chipsy, słodycze). Jednocześnie zainteresowanie dietami niekonwencjonalnymi i dbałość o smukłą sylwetkę, moda na „odchudzanie” szczególnie wśród dziewcząt, stwarzają zagrożenie świadomego ograniczenia spożycia pełnowartościowych produktów i możliwość niedoborów pokarmowych. Stosowanie „głodówek” zamiast zwiększonej aktywności fizycznej powoduje rozchwianie metabolizmu.

W tym wieku kluczem do racjonalnego żywienia powinno być przyzwyczajenie do spożywania produktów z każdej grupy, zgodnie z tzw. piramidą zdrowia. W prosty, czytelny sposób określa ona, jakie produkty, w jakich ilościach i proporcjach są zalecane w całodziennej racji pokarmowej, aby zapewnić optymalne pokrycie zapotrzebowania.

„„Piramida” uwzględnia:Piramida” uwzględnia:

Produkty zbożowe Produkty zbożowe

Warzywa i owoce Warzywa i owoce

Mleko i przetwory mleczne Mleko i przetwory mleczne

Mięso, drób, wędliny, ryby, jaja Mięso, drób, wędliny, ryby, jaja

Tłuszcze Tłuszcze

Produkty zbożowe (węglowodany złożone), które są źródłem energii i powinny być występować w każdym posiłku w ciągu dnia (5 razy). W jadłospisie należy stosować urozmaicone rodzaje pieczywa, kasze, płatki zbożowe, musli, makarony i mąkę.Warzywa i owoce powinny być spożywane 4 razy w ciągu dnia, przede wszystkim jako dodatek do każdego posiłku oraz w postaci soków, nektarów i deserów. Są źródłem witamin, soli mineralnych i błonnika pokarmowego. Mają działanie alkalizujące, dlatego powinny być stosowane jako dodatek do zakwaszających produktów mięsnych, jaj i produktów zbożowych.

Mleko i przetwory mleczne są źródłem łatwo przyswajalnego wapnia, na który zapotrzebowanie w okresie intensywnego wzrostu i budowy tzw. szczytowej masy kostnej wynosi 800-1200 mg/dobę. Takiej ilości wapnia odpowiada spożycie około 1 l mleka dziennie, ale najbardziej korzystne jest stosowanie obok mleka naturalnie fermentowanych napojów mlecznych (jogurty, kefiry), serów twarogowych, podpuszczkowych i pleśniowych ( typu brie, cammembert), mleka w proszku, deserów mlecznych i śmietanki. Produkty mleczne są ponadto źródłem wysokiej jakości białka i witamin z grupy B.

Mięso, drób, wędliny, ryby, jaja, powinny występować w co najmniej jednym posiłku w ciągu dnia. Są to produkty bogate w łatwo przyswajalne żelazo hemowe, pełnowartościowe białko i witaminy z grupy B. Ze względu na dużą zawartość siarki i fosforu mają działanie zakwaszające, dlatego nie należy ich stosować w nadmiernej ilości i najlepiej z dodatkiem alkalizujących produktów roślinnych. W żywieniu dzieci należy unikać przetworów mięsnych wysokoprzetworzonych, bogatych w środki konserwujące (sól, azotyny), zastępując je wyrobami domowymi (np. mięsa pieczone).

Tłuszcze stanowią źródło strukturalnych lipidów wchodzących w skład błon komórkowych, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin A,D,E,K oraz energii, a ponadto są nośnikiem substancji smakowych i aromatycznych. Ponadto 50% tłuszczu pożywienia stanowi tzw. tłuszcz ukryty, występujący w produktach w postaci niewidocznej. Źródłem tłuszczu widocznego są: masło, oleje roślinne, margaryny, smalec i tkanka tłuszczowa w mięsie i wędlinach. Odpowiednia podaż produktów pochodzenia zwierzęcego dostarcza kwasów tłuszczowych nasyconych, natomiast dodatek do diety olejów roślinnych, najlepiej w postaci surowej uzupełnia dietę w kwasy tłuszczowe nienasycone, w tym NNKT.

Szczególnej uwagi wymaga żywienie młodzieży w okresie dojrzewania, który u dziewcząt przypada na wiek 10-12 lat, a u chłopców ma miejsce przeciętnie 2 lata później, między 12-14 rokiem życia. W tym czasie następują wyraźne zmiany zarówno w budowie ciała jak i zmiany w psychice oraz przyspieszenie tępa wzrostu.

Różnice w tempie podstawowej przemiany materii, aktywności fizycznej i etapie dojrzewania fizjologicznego znajdują odzwierciedlenie w znacznych wahaniach indywidualnego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Spożycie powinno być regulowane indywidualnie, w zależności od apetytu, tempa wzrostu, aktywności i odkładania się tkanki tłuszczowej. Niedobory składników odżywczych w tym okresie prowadzą do zahamowania tempa wzrostu, obniżenia podstawowej przemiany materii, a u dziewcząt do zaburzenia miesiączkowania.

W ocenie spożycia u młodzieży w okresie dojrzewania najczęściej stwierdza się niedostateczny udział energii, wapnia i żelaza. Jest to spowodowane opuszczaniem posiłków, głównie śniadań, podjadaniem produktów o niewłaściwej wartości odżywczej głównie słodyczy i stosowaniem różnego rodzaju diet.

Poza czynnikami genetycznymi, sposób żywienia w okresie dzieciństwa i w okresie dojrzewania ma decydujący wpływ na możliwość wystąpienia chorób cywilizacyjnych takich jak otyłość, nadciśnienie i miażdżyca. Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych w tym wieku może być skutecznym sposobem ograniczenia ryzyka ich wystąpienia w wieku dojrzałym.

Zaleca się w jadłospisie dzieckaZaleca się w jadłospisie dziecka

wysoki udział w diecie warzyw i owoców,wysoki udział w diecie warzyw i owoców,stopniowe ograniczanie tłuszczu ogółem, stopniowe ograniczanie tłuszczu ogółem, głównie produktów bogatych w tłuszcze głównie produktów bogatych w tłuszcze nasycone i cholesterol, nasycone i cholesterol, zwiększenie udziału w diecie olejów zwiększenie udziału w diecie olejów roślinnych, roślinnych, zwiększenie mleka i przetworów mlecznych i zwiększenie mleka i przetworów mlecznych i chudego mięsa jako źródła białka chudego mięsa jako źródła białka zwierzęcego,zwierzęcego,zwiększenie produktów zbożowych.zwiększenie produktów zbożowych.

Podstawowe zasady racjonalnego żywienia Podstawowe zasady racjonalnego żywienia można sprowadzić do tzw. „4U” można sprowadzić do tzw. „4U”

wg prof. Bergera:wg prof. Bergera:

UROZMAICENIEUROZMAICENIE (szeroki asortyment (szeroki asortyment produktów spożywczych)produktów spożywczych)

UMIARUMIAR (nieprzejadanie się) (nieprzejadanie się)

UNIKANIEUNIKANIE (nadmiaru soli, cukru) (nadmiaru soli, cukru)

UREGULOWANIEUREGULOWANIE (stałe pory i liczba (stałe pory i liczba posiłków w ciągu dnia )posiłków w ciągu dnia )

Ogólne zalecenia żywieniowe dla Ogólne zalecenia żywieniowe dla

młodzieży w wieku pokwitaniamłodzieży w wieku pokwitania Żywienie dzieci i młodzieży powinno być zgodne Żywienie dzieci i młodzieży powinno być zgodne z ich aktualnym stadium rozwojowym i z ich aktualnym stadium rozwojowym i fizjologicznym. W wieku pokwitania ma miejsce fizjologicznym. W wieku pokwitania ma miejsce szczególnie szybki wzrost i rozwój organizmu, szczególnie szybki wzrost i rozwój organizmu, czego wyrazem jest między innymi tak zwany czego wyrazem jest między innymi tak zwany skok pokwitaniowy. Zaspokojenie potrzeb skok pokwitaniowy. Zaspokojenie potrzeb żywieniowych młodzieży w tym wieku warunkuje żywieniowych młodzieży w tym wieku warunkuje zarówno prawidłowy przebieg dynamicznych zarówno prawidłowy przebieg dynamicznych procesów rozwojowych, jak również sprzyja procesów rozwojowych, jak również sprzyja zapewnieniu dobrego zdrowia w przyszłości, zapewnieniu dobrego zdrowia w przyszłości, najprawdopodobniej chroniąc przed rozwojem najprawdopodobniej chroniąc przed rozwojem niektórych tzw. chorób cywilizacyjnych (np. niektórych tzw. chorób cywilizacyjnych (np. miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, osteoporoza).miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, osteoporoza).

W codziennej praktyce stosuje się najczęściej ZALECENIA ŻYWIENIOWE wyrażone jako określona liczba porcji poszczególnych artykułów spożywczych i potraw, które powinny być spożyte przez młodzież w ciągu dnia.

Zalecenia żywieniowe cd.Zalecenia żywieniowe cd.

Niezbędne jest aby zapewnić młodzieży Niezbędne jest aby zapewnić młodzieży spożywanie co najmniej 4 posiłków spożywanie co najmniej 4 posiłków dziennie z zachowaniem dziennie z zachowaniem równomiernych przerw między nimi.równomiernych przerw między nimi.


Najlepszym sposobem dostarczenia młodym, Najlepszym sposobem dostarczenia młodym, rozwijającym się organizmom wszystkich rozwijającym się organizmom wszystkich niezbędnych składników odżywczych jest niezbędnych składników odżywczych jest urozmaicone żywienie z wykorzystaniem urozmaicone żywienie z wykorzystaniem odpowiednich ilości różnorodnych produktów odpowiednich ilości różnorodnych produktów z każdej z 5 podstawowych grup:z każdej z 5 podstawowych grup:– produktów zbożowychproduktów zbożowych– mleka i produktów mlecznychmleka i produktów mlecznych– mięsa, ryb, drobiu, wędlin i jajmięsa, ryb, drobiu, wędlin i jaj– owoców i warzywowoców i warzyw– tłuszczów roślinnych (w ograniczonych tłuszczów roślinnych (w ograniczonych

ilościach)ilościach)


Pożądane jest ograniczanie spożycia Pożądane jest ograniczanie spożycia tłuszczu w całodziennych racjach tłuszczu w całodziennych racjach pokarmowych z równoczesnym pokarmowych z równoczesnym zmniejszeniem spożycia nasyconych zmniejszeniem spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych (tłuszcze kwasów tłuszczowych (tłuszcze pochodzenia zwierzęcego), pochodzenia zwierzęcego), cholesterolu, cukru oraz soli.cholesterolu, cukru oraz soli.


Produkty, które powinny być Produkty, które powinny być spożywane w ograniczonych ilościach spożywane w ograniczonych ilościach w diecie młodzieży to: frytki( ok. 48% w diecie młodzieży to: frytki( ok. 48% tłuszczu), hamburgery, cheesburgery tłuszczu), hamburgery, cheesburgery (37-47% tłuszczu), pizza (33-39% (37-47% tłuszczu), pizza (33-39% tłuszczu), chipsy, ciastka, torty, tłuszczu), chipsy, ciastka, torty, słodycze, i inne wysokotłuszczowe słodycze, i inne wysokotłuszczowe produkty.produkty.


Pojadanie między posiłkami może pełnić Pojadanie między posiłkami może pełnić pozytywna rolę w całodziennym żywieniu pozytywna rolę w całodziennym żywieniu młodzieży i równocześnie zaspokoić pewną młodzieży i równocześnie zaspokoić pewną naturalną potrzebę tego wieku do naturalną potrzebę tego wieku do spożywania szybkich posiłków, pod spożywania szybkich posiłków, pod warunkiem zorganizowania zarówno w szkole warunkiem zorganizowania zarówno w szkole jak i w domu pełnowartościowej alternatywy jak i w domu pełnowartościowej alternatywy dla niepożądanych „fast foods”. Pożądane dla niepożądanych „fast foods”. Pożądane produkty w żywieniu młodzieży to m.in. produkty w żywieniu młodzieży to m.in. owoce, warzywa, soki, jogurty, serki, napoje owoce, warzywa, soki, jogurty, serki, napoje mleczne, orzechy (bez soli), płatki mleczne, orzechy (bez soli), płatki śniadaniowe, sałatki warzywne z małym śniadaniowe, sałatki warzywne z małym dodatkiem olejów roślinnych.dodatkiem olejów roślinnych.


Zwiększenie spożycia mleka i Zwiększenie spożycia mleka i przetworów mlecznych zapewni przetworów mlecznych zapewni prawidłowy rozwój i osiągnięcie jak prawidłowy rozwój i osiągnięcie jak najwyższej szczytowej masy kostnej. najwyższej szczytowej masy kostnej. Wraz ze zwiększonym spożyciem Wraz ze zwiększonym spożyciem owoców i warzyw, te dwie grupy owoców i warzyw, te dwie grupy produktów mogą zmienić strukturę produktów mogą zmienić strukturę całodziennej racji pokarmowej całodziennej racji pokarmowej młodzieży w kierunku prozdrowotnym.młodzieży w kierunku prozdrowotnym.

Zalecenia żywieniowe c.d.Zalecenia żywieniowe c.d.

Regularne pomiary wysokości i masy Regularne pomiary wysokości i masy ciała są niezbędne dla oceny ciała są niezbędne dla oceny prawidłowości rozwoju fizycznego. prawidłowości rozwoju fizycznego. Proporcje masy ciała do wysokości i Proporcje masy ciała do wysokości i wieku upewniają nas, że zawartość wieku upewniają nas, że zawartość energii w pożywieniu jest odpowiednia energii w pożywieniu jest odpowiednia do wieku i stopnia aktywności do wieku i stopnia aktywności fizycznej.fizycznej.


Upowszechnienie wśród młodzieży Upowszechnienie wśród młodzieży potrzeby spożywania produktów potrzeby spożywania produktów zawierających konieczne dla rozwoju zawierających konieczne dla rozwoju składniki odżywcze, zapewniających składniki odżywcze, zapewniających urodę i dobrą sylwetkę oraz kondycje urodę i dobrą sylwetkę oraz kondycje sportową, jest ważnym elementem sportową, jest ważnym elementem promocji dobrego stanu zdrowia w promocji dobrego stanu zdrowia w późniejszych latach życia.późniejszych latach życia.

Normy żywienia i wyżywienia dla Normy żywienia i wyżywienia dla młodzieżymłodzieży

Normy żywieniaNormy żywienia określają ilość energii i określają ilość energii i niezbędnych składników odżywczych, niezbędnych składników odżywczych, wyrażonych w przeliczeniu na 1 osobę w ciągu 1 wyrażonych w przeliczeniu na 1 osobę w ciągu 1 dnia przy uwzględnieniu specyficznych dla dnia przy uwzględnieniu specyficznych dla poszczególnych grup różnic zapotrzebowania, poszczególnych grup różnic zapotrzebowania, zależnie od wieku, płci i aktywności fizycznej. zależnie od wieku, płci i aktywności fizycznej.

Normy wyżywienia Normy wyżywienia to ilośćto ilość produktów produktów spożywczych potrzebnych do zestawienia racji spożywczych potrzebnych do zestawienia racji pokarmowej.pokarmowej.

normy żywienianormy żywienia

Grupy ludności wiek, Grupy ludności wiek, latalata

DziewczętaDziewczęta ChłopcyChłopcy

13-1513-15 16-1816-18 13-1513-15 16-1816-18

11 22 33 44 55

Masa ciała średnia kgMasa ciała średnia kg 45-5545-55 45-6545-65 47-5947-59 50-7050-70

Aktywność fizycznaAktywność fizyczna umiark.umiark. umiark.umiark. umiarkumiark umiark.umiark.


Energia, białko, tłuszczEnergia, białko, tłuszcz

EnergiaEnergiakcal/osobękcal/osobę 2200-2200-

240024002200-2200-26002600

2500-2500-28502850

2600-2600-32003200

MJ/osobęMJ/osobę 9,2-10,09,2-10,0 9,2-10,99,2-10,9 10,5-12,010,5-12,0 10,9-13,410,9-13,4

BiałkoBiałko

poziom poziom bezpieczny bezpieczny

g/osobęg/osobę45-5545-55 41-5941-59 52-6552-65 55-7755-77

norma zalecana norma zalecana g/osobęg/osobę 8585 8080 9595 100100

% energii z % energii z białkabiałka 12-1412-14 12-1412-14 12-1412-14 12-1412-14

TłuszczTłuszcz

ogółem ogółem g/osobęg/osobę 76-8376-83 81-9581-95 89-9889-98 95-11795-117

% energii z % energii z tłuszczutłuszczu 31-3331-33 3333 32-3132-31 3333

NNKT nie NNKT nie mniej niżmniej niż1)1)

g/osobęg/osobę 7-87-8 7-97-9 8-108-10 9-119-11

% energii z % energii z NNKTNNKT 33 33 33 33

normy żywienianormy żywieniaSKŁADNIKI MINERALNESKŁADNIKI MINERALNE

Wapń Wapń mg/osobęmg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny 11001100 11001100 11001100 11001100

norma norma zalecanazalecana 12001200 12001200 12001200 12001200

Fosfor Fosfor mg/osobęmg/osobę



Magnez Magnez mg/osobęmg/osobę



Żelazo Żelazo mg/osobęmg/osobę




Cynk Cynk mg/osobęmg/osobę


norma zalecananorma zalecana 1313 1313 1616 1616

Jod Jod g/osobęg/osobę



Selen Selen g/osobęg/osobę



MiedźMiedź mg/osobę mg/osobę zalecany zalecany poziom poziom

bezpiecznybezpieczny

1,5-2,01,5-2,0 1,5-2,01,5-2,0 1,5-2,01,5-2,0 1,5-2,01,5-2,0

FluorFluor 1,5-2,51,5-2,5 1,5-2,51,5-2,5 1,5-2,51,5-2,5 1,5-2,51,5-2,5

PotasPotasmg/osobę mg/osobę minimalna minimalna

norma spożycianorma spożycia

25002500 25002500 25002500 25002500

SódSód 500500 575575 500500 575575

ChlorChlor 650650 750750 650650 750750


WIYAMINY ROZPUSZCZALNE W TŁUSCZACHWIYAMINY ROZPUSZCZALNE W TŁUSCZACH

Witamina A Witamina A równoważnirównoważni

k retinolu k retinolu g/osobęg/osobę



Witamina D Witamina D g/osobęg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny


Witamina E Witamina E równoważnirównoważni

k k --tokoferolu tokoferolu mg/osobęmg/osobę



Witamina K Witamina K g/osobęg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny 1 1 g/kg masy ciałag/kg masy ciała 1 1 g/kg masy ciałag/kg masy ciała

norma zalecananorma zalecana 1 1 g/kg masy ciałag/kg masy ciała 1 1 g/kg masy ciałag/kg masy ciała


WITAMINY ROZPUSZCZALNE W WODZIEWITAMINY ROZPUSZCZALNE W WODZIE

Witamina C Witamina C kwas kwas

askorbi- askorbi- nowy nowy

mg/osobęmg/osobę



Witamina BWitamina B11

tiamina tiamina mg/osobęmg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny 1,31,3 1,41,4 1,51,5 1,51,5

norma norma zalecanazalecana 1,51,5 1,61,6 1,71,7 1,71,7


ryboflawina ryboflawina mg/osobęmg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny 1,81,8 1,91,9 1,81,8 22

norma norma zalecanazalecana 22 22 22 2,22,2

Witamina PP Witamina PP niacyna niacyna

równoważnik równoważnik niacynyniacyny





pirydoksyna pirydoksyna mg/osobęmg/osobę

poziom poziom bezpiecznybezpieczny 1,51,5 1,61,6 1,81,8 2,22,2

norma norma zalecanazalecana 1,71,7 1,81,8 22 2,42,4

Folacyna Folacyna g/osobęg/osobę




kobalamina kobalamina g/osobęg/osobę



normy wyżywienianormy wyżywienia

Zalecane modelowe racje pokarmowedla Zalecane modelowe racje pokarmowedla diety szpitalnej /w gramach/diety szpitalnej /w gramach/

Grupa Grupa produktówproduktów

DziewczętaDziewczęta ChłopcyChłopcy

13-1513-15 16-1816-18 13-1513-15 16-1816-18

PRODUKTY OBFITUJĄCE W WĘGLOWODANY ZŁOŻONEPRODUKTY OBFITUJĄCE W WĘGLOWODANY ZŁOŻONE

Pieczywo Pieczywo pszenne i pszenne i

żytnieżytnie220220 200200 400400 300300

Mąka i Mąka i makaronymakarony 3535 3030 6060 4040

Kasze, ryż, Kasze, ryż, płatkipłatki 2525 3030 5050 4040

ZiemniakiZiemniaki 250250 250250 400400 300300


WARZYWA I OWOCEWARZYWA I OWOCE

WarzywaWarzywa 550550 500500 550550 500500

OwoceOwoce 350350 300300 350350 300300

MLEKO I PRZETWORYMLEKO I PRZETWORY

Mleko i Mleko i napoje napoje ferm.ferm.

550550 550550 550550 550550

Sery Sery twarogowetwarogowe 6565 7070 7575 7575

Sery żółteSery żółte 1515 2525 2525 2525


MIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJAMIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJA

MięsoMięso 9090 9090 8080 9090

WędlinyWędliny 4545 4545 3030 4545

RybyRyby 1515 2020 2020 2525

JajaJaja 16,716,7 16,716,7 16,716,7 16,716,7

TŁUSCZETŁUSCZE

zwierzęcezwierzęce 2020 2020 3030 3030

roślinneroślinne 2525 2525 3030 2020

CUKIER I CUKIER I SŁODYCZESŁODYCZE 4545 5050 5050 5555

Proponowane racje są opracowywane dla szpitali ale można je wykorzystać do edukacji żywieniowej młodzieży, jeśli powiększymy je o ilości produktów potrzebnych na większy wydatek energetyczny młodzieży aktywnej fizycznie.

Błędy w żywieniu i ich konsekwencjeBłędy w żywieniu i ich konsekwencje Najczęstsze błędy w żywieniu Polaków: Najczęstsze błędy w żywieniu Polaków:

nieregularne spożywanie posiłków,nieregularne spożywanie posiłków,zbyt małe spożycie pieczywa razowego, grubych zbyt małe spożycie pieczywa razowego, grubych kasz i suchych nasion roślin strączkowych,kasz i suchych nasion roślin strączkowych,niskie spożycie warzyw i owoców, co prowadzi niskie spożycie warzyw i owoców, co prowadzi do niedoborów witamin i składników mineralnych,do niedoborów witamin i składników mineralnych,zbyt małe spożycie produktów mlecznych, może zbyt małe spożycie produktów mlecznych, może nie zapewniać pokrycia zapotrzebowania na nie zapewniać pokrycia zapotrzebowania na wapń,wapń,zbyt duże spożycie tłuszczów zwierzęcych,zbyt duże spożycie tłuszczów zwierzęcych,zbyt małe spożycie olejów roślinnych: zbyt małe spożycie olejów roślinnych: słonecznikowego, rzepakowego, oliwy,słonecznikowego, rzepakowego, oliwy,

błędy w żywieniu c.d.błędy w żywieniu c.d.

zbyt duże spożycie mięsa i wędlin,zbyt duże spożycie mięsa i wędlin,małe spożycie ryb, szczególnie morskich,małe spożycie ryb, szczególnie morskich,za duże spożycie cukru i słodyczy,za duże spożycie cukru i słodyczy,duże spożycie soli kuchennej,duże spożycie soli kuchennej,małe urozmaicenie potraw,małe urozmaicenie potraw,korzystanie z tzw. fast food,korzystanie z tzw. fast food,stosowanie tradycyjnych technologii potraw z stosowanie tradycyjnych technologii potraw z użyciem dużej ilości tłuszczu,użyciem dużej ilości tłuszczu,brak zrozumienia dla ważności karmienia brak zrozumienia dla ważności karmienia naturalnego niemowląt.naturalnego niemowląt.

Błędy w żywieniu mogą spowodować Błędy w żywieniu mogą spowodować niedożywienie niedożywienie jakościowejakościowe lub lub ilościowe ilościowe oraz oraz sprzyjają występowaniu chorób sprzyjają występowaniu chorób cywilizacyjnych, do których należą między cywilizacyjnych, do których należą między innymi:innymi:

– otyłość,otyłość,– choroby układu krążenia,choroby układu krążenia,– cukrzyca insulinozależna,cukrzyca insulinozależna,– niektóre choroby nowotworowe: żołądka, jelita niektóre choroby nowotworowe: żołądka, jelita

grubego, sutka, gruczołu krokowego,grubego, sutka, gruczołu krokowego,– niektóre choroby układu trawiennego: pęcherzyka niektóre choroby układu trawiennego: pęcherzyka

żółciowego, trzustki, poalkoholowa marskość żółciowego, trzustki, poalkoholowa marskość wątroby, zaparcia, próchnica zębów,wątroby, zaparcia, próchnica zębów,

– osteoporoza,osteoporoza,

choroby cywilizacyjne c. d.choroby cywilizacyjne c. d.

– hiperlipidemie (wysokie poziomy ciał hiperlipidemie (wysokie poziomy ciał tłuszczowych we krwi),tłuszczowych we krwi),

– niedokrwistość z niedoboru żelaza,niedokrwistość z niedoboru żelaza,– dna moczanowa,dna moczanowa,– choroby degeneracyjne układu ruchu,choroby degeneracyjne układu ruchu,– choroby dzieci,choroby dzieci,– obniżenie odporności organizmu,obniżenie odporności organizmu,– inne.inne.

Żywienie dzieci w wieku szkolnym i młodzieży w wieku pokwitania

Documents

Transcript of Żywienie dzieci w wieku szkolnym i młodzieży w wieku pokwitania