Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad...

56

Transcript of Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad...

Page 1: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach
Page 2: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie

Page 3: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

LUBELSKA OKRÊGOWA IZBA APTEKARSKA

ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublintel./fax (0-81) 532-72-97, (0-81) 534-28-61

Internet: www.loia.pl

BIURO

czynne w godzinach: 800 - 1500

� sprawy dotycz¹ce prawa wykonywania zawoduoraz sk³adek cz³onkowskich: codziennie w godzinach: 800 - 1300

e-mail: [email protected]

G O D Z I N Y P R Z Y J Ê Æ:

PREZESmgr farm. Krzysztof Przystupa

�roda 1000-1400

e-mail: [email protected]

V-CE PREZESmgr farm. Marian Mikulski

pi¹tek 1000-1400

OKRÊGOWY RZECZNIKODPOWIEDZIALNO�CI ZAWODOWEJ

mgr farm. Janina Kisielewskaostatni poniedzia³ek miesi¹ca 1000-1200

DYREKTOR BIURAmgr Anna Knieæ

codziennie 800-1500

e-mail: [email protected]

RADCA PRAWNYmgr Ma³gorzata Go�dziewska

�roda, pi¹tek 1000-1300

[email protected]

Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA:90 1500 1520 1215 2006 2546 0000

Kredyt Bank SA

Page 4: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

SPIS TRE�CI

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

S³owo Prezesa ........................................................................................................... 5

List do Premiera RP .................................................................................................. 7

Porady prawne w OIA .............................................................................................. 9

Refundacje leków w prywatnych ubezpieczeniach zdrowotnych ........................... 10

Sytuacja aptekarstwa coraz gorsza, ale wci¹¿ zale¿na od nas! ............................... 13

Ocena zmian na listach refundacyjnych.................................................................. 16

Aptekarz nie mo¿e dopisywaæ numeru PESEL � pismo NFZ ................................ 21

Rozporz¹dzenie w sprawie recept lekarskich ......................................................... 23

Apteki szpitalne i oddzia³y farmacji szpitalnej ....................................................... 25

WIADOMO�CI

Z posiedzenia Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie ...................................... 33

Kalendarium prac Preszesa i cz³onków ORA w Lublinie ....................................... 34

Terminy szkoleñ ci¹g³ych aptekarzy ....................................................................... 36

APTEKA-MUZEUM w Lublinie ........................................................................... 37

Ko³o Emerytów Magistrów Farmacji ..................................................................... 39

Og³oszenie � Pielgrzymka farmaceutów do Rzymu ............................................... 39

UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Jubileusz 50-lecia Pos³ugi Kap³añskiej ks. Józefa Jachimczaka ............................ 40

Targi Farmaceutyczne HF �Slawex� ....................................................................... 42

Spotkanie integracyjne PGF Cefarm-Lublin........................................................... 45

HISTORIA FARMACJI

Wk³ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasachI Rzeczpospolitej .............................................................................................. 48

Ro�liny biblijne w Aptece Muzeum ....................................................................... 54

Page 5: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

PROBLEMATYKA PRACYZAWODOWEJ APTEKARZY

S£OWO PREZESAczerwiec 2008 r.

Kole¿anki i Koledzy!!!Wchodzimy szybkim krokiem w okres urlopowy.

Wyludnione miasta, zape³nione miejsca wypoczynku,s³oñce jak na razie dogrzewa sprzyjaj¹c wypoczywa-j¹cym.

W aptekach coraz mniej chorych i pacjentów, wszy-scy odczuwamy wakacje.

Szkoda tylko, ¿e my sami, z ró¿nych wzglêdów,nie zawsze mo¿emy korzystaæ z uroków lata.

Wielu z nas musi zapomnieæ o tym co to urlop i tojest przykre.

Z w³asnej nieprzymuszonej woli walczymy, a raczej bronimy siê we w³a-snych aptekach jak w niewoli. A perspektywy, niestety nie s¹ obiecuj¹ce.Rzeczywisto�æ wci¹¿ ta sama, tylko w coraz gorszym wydaniu. Z jednej stronysieci z niskimi cenami, popierane i promowane przez firmy farmaceutyczne,z drugiej za�, mo¿e nie u nas lokalnie, ale na terenie kraju, dzia³ania Fundu-szu wymierzone tak¿e w pojedyncze, ma³e apteki. Wiadomo � mocni, a wiêcsieci na pewno siê nie dadz¹ maj¹c zapewnion¹ kadrê prawnicz¹.

Wszystko jakby siê sprzysiêg³o przeciwko prywatnej ma³ej aptece.Pacjent wêdruje w poszukiwaniu ni¿szej ceny, a w³adza udaje, ¿e nic z³egosiê nie dzieje. Wolny rynek sam siê ureguluje. Prawda, ¿e przyzwoite podej-�cie? Nic dodaæ, nic uj¹æ. Zatem, co dalej? Jak wyj�æ z tej pechowej sytu-acji, kiedy bêdziemy mieæ równe szanse, przestaniemy liczyæ grosze, a za-czniemy sprzedawaæ wiedzê zdobyt¹ z takim trudem? Kiedy bêdziemy ko-walami w³asnego losu, kiedy bêdziemy decydowaæ o sobie?

Ten parali¿ na rynku leków trwa tak d³ugo, ¿e wszystkim nam czasembrakuje si³ i nadziei, ¿e cokolwiek siê zmieni. Jednak nie mo¿emy zrezygno-waæ. Stale g³o�no mówimy o tym co nas boli, o tym, ¿e razem z aptekamifarmaceutów przepada czê�æ tej prawdziwej, dobrej Polski. Piszemy pismado wszystkich polityków mog¹cych mieæ wp³yw na kszta³t obecnego rynkuleków. Wyja�niamy nieustannie, ¿e poprzez manipulowanie rynkiem przez

Page 6: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

firmy farmaceutyczne i brak kontroli ze strony pañstwa, pacjent p³aci za lekikrocie, a z bud¿etu wyp³ywaj¹ bez ¿adnego racjonalnego uzasadnienia mi-liardy.

Podejmowane przez nasz¹ Radê dzia³ania zaczynaj¹ odnosiæ zamierzonyskutek. Coraz wiêcej dziennikarzy interesuje siê naszymi problemami, za-czyna rozumieæ problem i w³a�ciwie go przedstawia w mediach. Politycypodejmuj¹ z nami rozmowy i apeluj¹ do Komisji Zdrowia.

Wydaje siê, ¿e wybrany kierunek dzia³añ jest s³uszny, bo tylko nasza obec-no�æ gdzie tylko siê da, mo¿e przynie�æ jakie� rezultaty i cokolwiek zmieniæ.

Jednak z przykro�ci¹ muszê powiedzieæ, ¿e Naczelna Rada podjê³a uchwa-³ê zakazuj¹c¹ jej cz³onkom bezpo�rednich wyst¹pieñ do centralnej admini-stracji pañstwowej. Oznacza to konieczno�æ kierowania wszystkich pism doNRA, gdzie bêd¹ analizowane i je�li Rada uzna za stosowne, to podejmiedzia³ania w danej sprawie. Pozostawiê tê decyzjê bez komentarza.

I jeszcze parê s³ów w nawi¹zaniu do spotkañ z kandydatami na kierowni-ków aptek. Rozmawiam z komisj¹ na temat kwalifikacji i umiejêtno�ci kan-dydatów i chwilami ogarnia nas przera¿enie. Wiedza u wielu z nas pozosta-wia du¿o do ¿yczenia. Pó�niej nic dziwnego, ¿e niektórzy jako kierownicyaptek, beztrosko wykonuj¹ wszystkie polecenia i rozkazy w³a�cicieli. Za-miast budowaæ zawód, podnosiæ jego warto�æ, dbaæ o etykê i morale, podno-siæ presti¿ farmaceuty w spo³eczeñstwie, zrezygnowani podporz¹dkowuj¹siê zaleceniom dyrektorów sieci bez wzglêdu na swoje zdanie.

Tylko co bêdzie jak siê wydarzy nieszczê�cie, kto wtedy bêdzie wêdro-wa³ do s¹du. A gdzie nasza godno�æ? Szacunek dla samego siebie?

Nawo³ujê do rozs¹dku, rozwagi i poznawania prawa dla w³asnego bez-pieczeñstwa.

Aptekarze � zadbajmy o w³a�ciwe oblicze naszego zawodu, nie dajmy siêponi¿aæ, nie pozwalajmy na ³amanie prawa na nasz koszt, bo to my koñczy-li�my studia i to my bêdziemy odpowiadali za b³êdy, nadu¿ycia i inne dzia³a-nia poza prawem w kierowanych przez nas aptekach. Taka jest w³a�nie smutnarzeczywisto�æ. Zastanówmy siê póki jeszcze czas, co nam wolno, a czegonie.

¯yczê wszystkim udanych wakacji, du¿o s³oñca i rado�ci i zas³u¿onegoodpoczynku.

PrezesOkrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Krzysztof Przystupa

Page 7: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

7PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Lublin, dn. 3 czerwca 2008r.Szanowny PanDonald TuskPremier RP

Szanowny Panie Premierze

Nie tak dawno Gazeta Fakt zachêca³a do przekazania za jej po�rednic-twem listów do Premiera. Uwierzy³em, ¿e zgodnie z obietnic¹, wszystkielisty Pan Premier przeczyta i odpowie. Widocznie poruszony przez nas te-mat wyda³ siê komu� zbyt niewygodny lub za ma³o interesuj¹cy, nawet na to,by udzieliæ odpowiedzi w Pana imieniu.

Problem jest jednak na tyle wa¿ny, ¿e pozwalam sobie skierowaæ bezpo-�rednio na rêce Pana Premiera ten list. Sprawa nie dotyczy tylko naszego�rodowiska aptekarzy, lecz wszystkich pacjentów, a w szczególno�ci bud¿e-tu pañstwa.

Zale¿y nam na tym, ¿eby wiedzia³ Pan, co siê dzieje w farmacji i na rynkuleków. Jak wiele pieniêdzy jest marnowane poprzez brak w³a�ciwej kontrolii wadliwie funkcjonuj¹ce przepisy prawne.

Rynkiem aptecznym rz¹dz¹ firmy farmaceutyczne, które bez jakiegokol-wiek nadzoru robi¹, co tylko chc¹. Ceny na leki refundowane jak i nierefun-dowane naliczaj¹ z �sufitu� i co gorsze nikt tego nie sprawdza i nie interwe-niuje. Okradany jest zarówno pacjent jak i bud¿et pañstwa.

W Polsce leki s¹ najdro¿sze w Europie. Czy uwierzy Pan Premier,¿e bardziej op³aca siê kupowaæ leki w Niemczech, ¿e po³udniowa czê�æ Pol-ski wyje¿d¿a po leki na S³owacjê, bo tam kosztuj¹ mniej bez zni¿ek ni¿ u nasz refundacj¹?

Czy bêd¹c jednym z najbiedniejszych pañstw w Unii staæ nas na tak¹politykê i brak kontroli wydatków refundacyjnych? Zacznijmy oszczêdzaæi dbaæ o bud¿et pacjenta, bo za chwilê nie bêdziemy mogli zapewniæ pacjen-tom nawet leków ratuj¹cych ¿ycie, a bogate firmy farmaceutyczne bêd¹ �miaæsiê i liczyæ zyski.

Obecna sytuacja doprowadza te¿ do ca³kowitego zniszczenia polskich ma-³ych aptek, faworyzuj¹c obcy kapita³.

L IST DO PREMIERA RP

Page 8: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Dzisiaj dosz³o do tego, ¿e panosz¹ce siê firmy stosuj¹ promocje pakieto-we (kilka pozycji leków danej firmy) lub ilo�ciowe, proponuj¹c swoje pre-paraty ze zni¿k¹ rzêdu nawet 60-70%. Potwierdza to bezwzglêdnie fakt, ¿eceny powinny byæ po prostu ni¿sze.

Obecnie korzystaj¹ z tych promocji tylko du¿e firmy � sieci maj¹ce pokilkana�cie czy kilkadziesi¹t aptek (kapita³ oczywi�cie nie polski, zyski wy-wo¿one z kraju). Os³abia to pozycjê na rynku ma³ych prywatnych aptek,które z tych wszystkich cudownych promocji producenta nie mog¹ skorzy-staæ. I tak te mniejsze placówki powoli przepadaj¹ i za chwilê ju¿ ich poprostu nie bêdzie. I trzeba bêdzie powróciæ do komunistycznych czasów,kiedy do apteki by³o kilkadziesi¹t kilometrów. Przecie¿ sieci w ma³ych miej-scowo�ciach aptek nie otworz¹, bo siê to po prostu nie op³aci.

Tylko czy w³a�nie o to chodzi³o, aby�my zamknêli swoje apteki i poszlina �s³u¿bê� do obcych? Czy mo¿e mamy wyjechaæ, bo po co w kraju wy-kszta³ceni aptekarze z do�wiadczeniem?

Jeste�my zdesperowani, walczymy do koñca, ale si³y s¹ zdecydowanienierówne i je¿eli nie bêdzie interwencji ze strony pañstwa na pewno prze-gramy. Tylko pytanie, po której stronie zechc¹ stan¹æ rz¹dz¹cy? Aptekarzyi pacjentów czy te¿ pro�ciej bêdzie wesprzeæ obcy kapita³?

Nikt nie reaguje na nasze wo³anie, nasze pisma. Prasa pisze przewa¿nie�le i nieprawdê na czyje� zamówienie. Chorzy wyzywaj¹ nas od z³odzieii trudno im siê dziwiæ, bo jak zrozumieæ tak znaczne ró¿nice w cenach miê-dzy aptekami. Tylko gdzie jest Konstytucja, je¿eli chorzy na kulach, na wóz-kach wêdruj¹ po aptekach w poszukiwaniu tañszych leków? A najwa¿niej-sze � dlaczego tak siê dzieje? Dlaczego kto� w unijnym, praworz¹dnym kra-ju pozwala na taki ba³agan i nie pilnuje pieniêdzy pañstwa i chorego? Apte-ka i hurtownia ma sta³e mar¿e i to niskie, a ile zarabia firma, je¿eli staæ j¹ naobni¿enie cen dla wybranych du¿ych sieci aptek nawet do 80%? Przecie¿ tojest �chore� i nadaje siê do leczenia, tylko nie przez lekarzy, a s³u¿by spe-cjalne. Szpitale w przetargach kupuj¹ leki za 1/10 ceny, tej za któr¹ nabywaje apteka lub za symboliczne grosze. I nie jest to oczywi�cie gest dobrej wolize strony firm. Wiadomo pacjent po wyj�ciu ze szpitala nadal pozostanieprzez d³ugi czas na leczeniu i wtedy firma odbije sobie wszystko z nawi¹zk¹.Gdzie tu uczciwo�æ, lojalno�æ � czemu Narodowy Fundusz Zdrowia nie re-aguje maj¹c tak ogromne ró¿nice w refundacji za ten sam lek? Prosto mo¿na

Page 9: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

9PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

obliczyæ jaki jest narzut ze strony firmy. Nikogo nie interesuje, ¿e tak ogromnepieni¹dze wyciekaj¹ z bud¿etu bez ¿adnego uzasadnienia. Za� krzyczy g³o-�no siê, ¿e brak jest �rodków na leczenie. Zacznijmy ceniæ nasze wspólnepieni¹dze.

Zakupy w aptece nie s¹ luksusem ani przyjemno�ci¹, to przewa¿nie ko-nieczno�æ, czêsto do koñca ¿ycia. I tego na pewno wszyscy kiedy� do�wiad-czymy.

Zatem apelujê do Pana, Panie Premierze, proszê zadbaæ o pacjenta i jegozdrowie, jak i finanse, a tak¿e o polsk¹ aptekê, aby�my mogli godnie i spo-kojnie realizowaæ swoje zadania, jak to jest na ca³ym �wiecie.

Dziêkuje za po�wiêcony czas, a gdybym móg³ s³u¿yæ swoja osob¹, pozo-stajê do dyspozycji Pana Premiera.

Z powa¿aniemPrezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

Szanowne Kole¿anki!Szanowni Koledzy!

W zwi¹zku z coraz czê�ciej otrzymywanymi informacjami z terenu in-nych okrêgowych izb aptekarskich o budz¹cych w¹tpliwo�ci dzia³aniach nie-których Oddzia³ów Narodowego Funduszu Zdrowia, apelujê do Kole¿aneki Kolegów � w³a�cicieli aptek � o ka¿dorazowe zasiêganie opinii RadcyPrawnego LOIA w przypadkach zakwestionowania przez NFZ zreali-zowanych recept, a szczególnie w tych, w których zosta³y ju¿ zrefundowa-ne.

Z powa¿aniemPrezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

PORADY PRAWNE W OIA

Page 10: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

REFUNDACJE LEKÓW

W PRYWATNYCH UBEZPIECZENIACH ZDROWOTNYCH

A P T E K A R Z E- wszyscy -

W zwi¹zku z pojawiaj¹cymi siê na terenie dzia³ania naszej Izby propozy-cjami zawierania przez apteki umów z prywatnymi ubezpieczycielami, zwra-cam uwagê, ¿e zapisy umów mog¹ byæ niezgodne z przepisami prawa i nie-korzystne dla w³a�cicieli aptek. St¹d proszê o wnikliwe przeanalizowanietre�ci proponowanych umów i kontakt z radc¹ prawnym Izby w celu unik-niêcia nieprawid³owo�ci w tym zakresie.

W za³¹czeniu przekazujemy tre�æ opinii prawnej, napisanej dla jednejz aptek dzia³aj¹cych na terenie �l¹skiej Izby przez mec. B. Jêdryczko.

PrezesOkrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Krzysztof Przystupa

O p i n i a

... w mojej ocenie podpisanie umowy w przedstawionym brzmieniu poci¹gaza sob¹ bardzo du¿e ryzyko.

Zgodnie z art. 103 ust. 2 pkt 4a Prawa farmaceutycznego, WojewódzkiInspektor Farmaceutyczny mo¿e cofn¹æ zezwolenie na prowadzenie apteki,je¿eli apteka przekazuje, z wy³¹czeniem Inspekcji Farmaceutycznej i Naro-dowego Funduszu Zdrowia, dane umo¿liwiaj¹ce identyfikacjê indywidual-nego pacjenta, lekarza lub �wiadczeniodawcy.

Abstrahuj¹c od faktu, ¿e poszczególne postanowienia umowy s¹ nieko-rzystne lub niefortunnie sformu³owane, to jednak podstawow¹ kwesti¹ jest,¿e istota wspó³pracy pomiêdzy Farmacare a aptekami opiera siê w³a�nie naprzekazywaniu szczegó³owych danych umo¿liwiaj¹cych identyfikacjê pa-cjenta i lekarza który wystawi pacjentowi receptê.

Podkre�lam z ca³¹ moc¹, ¿e zakaz w Prawie farmaceutycznym dotyczynie tylko przekazywania danych identyfikuj¹cych pacjenta korzystaj¹cego

Page 11: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

11PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, ale jakiegokolwiek pacjenta �w tym tak¿e tego, który nabywa leki nie korzystaj¹c z powszechnego ubez-pieczenia zdrowotnego czy te¿ prywatnych ubezpieczeñ zdrowotnych.

Nie ma ¿adnych w¹tpliwo�ci ¿e równie¿ przekazywanie danych o któ-rych mowa wy¿ej w formie elektronicznych zestawieñ czy te¿ innego prze-kazu elektronicznego jest przekazywaniem w rozumieniu art. 103 ust. 2 pkt4a Prawa farmaceutycznego.

Poniewa¿ przekazywanie tych danych jest istot¹ umowy i na ich podsta-wie dokonywany ma byæ zwrot czê�ci ceny leku zakupionego przez pacjentaMedicover, trudno wprowadzaæ jakiekolwiek zmiany do umowy w celu do-stosowania jej tre�ci do przepisów prawa.

Aby w ogóle my�leæ o legalnej wspó³pracy z Farmacare mo¿liwe s¹ dwawyj�cia:1) Farmacare dostosuje model wspó³pracy do obowi¹zuj¹cych przepisów

prawa w zakresie prowadzenia aptek,2) Przedsiêbiorca prowadz¹cy Aptekê lub Farmacare uzyska pisemn¹ zgodê

Narodowego Funduszu Zdrowia i Wojewódzkiego Inspektora Farmaceu-tycznego na przekazywanie danych okre�lonych w umowie Farmacare.

Z do�wiadczenia wiem, ¿e Farmacare proponuje zawarcie takiej umowyosobom prowadz¹cym du¿e apteki, zwykle w wiêkszych miastach. Jednak¿enie mam wiedzy o tym aby ktokolwiek uzyska³ zgody NFZ lub Inspekcji.

Z uwagi na ryzyko cofniêcia zezwolenia nie wiem czy wiele osób zdecy-dowa³o siê na podpisanie umowy w aktualnym jej brzmieniu - ja to zdecydo-wanie na obecnym etapie odradzam.

Powy¿sza kwestia jest w moim odczuciu zasadnicza, jednak¿e równie¿inne postanowienia umowy mog¹ budziæ w¹tpliwo�ci z punktu widzenia osobyprowadz¹cej aptekê.

Przede wszystkim kwestia odp³atno�ci korzystania z oprogramowania -umowa skonstruowana jest tak, ¿e za mo¿liwo�æ korzystania z oprogramo-wania Farmacare p³aci siê 2000 z³otych rocznie � oczywi�cie kwota ta jestkompensowana z kwotami zwracanymi przez Farmacare.

Ponadto w umowie zastrze¿one jest zobowi¹zanie do informowania o utra-cie ³¹czno�ci on-line trwaj¹cej d³u¿ej ni¿ 3 godziny, podczas gdy nie wynikaz umowy, ¿e obowi¹zek ³¹czno�ci dotyczy godzin czynno�ci apteki.

Page 12: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Nie do koñca wyra�nie okre�lone s¹ uprawnienia Farmacare w zakresie�nadzorowania i koordynowania kana³ów dystrybucji produktów leczniczychzawartych w zestawieniu� � nie wiadomo czy ma to polegaæ na wskazywa-niu konkretnych dostawców czy te¿ wytycznych co do cen nabycia.

Brak jest równie¿ zastrze¿enia, ¿e materia³y promocyjne dostarczane przezFarmacare i umieszczane w izbie ekspedycyjnej bêd¹ w swej tre�ci zgodnez przepisami prawa � a ryzyko w tym zakresie ponosi kierownik apteki.

Kwestia d³ugo�ci okresu rozliczeniowego wynika zapewne z konstrukcjiprogramu, jednak¿e w sytuacji gdy i tak jest zachowana ³¹czno�æ on line tomiesiêczny okres rozliczeniowy jest chyba zbyt d³ugi.

Nie do koñca zrozumia³e jest zastrze¿enie zawarte w pkt 4.1 umowy ¿e�cena produktów leczniczych objêtych zestawieniem stosowana przez apte-kê nie ulega zmianie w wyniku przyst¹pienia Apteki do programu" � bior¹cpod uwagê fakt, ¿e zestawienia aktualizowane s¹ raz w roku, mo¿na domnie-mywaæ ¿e cena danego leku ma byæ przez ca³y rok sta³a, co w konkretnychwarunkach gospodarczych mo¿e doprowadziæ do absurdalnych sytuacji.

Wszelkie niezgodno�ci w rozliczeniach musz¹ byæ zg³aszane w ci¹gudwóch dni, po tym terminie �reklamacja mo¿e nie zostaæ uwzglêdniona�.Termin dwóch dni jest nawet w stosunkach gospodarczych zbyt krótki abyby³ uznany za odpowiedni.

Kara umowna zastrze¿ona na wypadek niezachowania poufno�ci jest wy-górowana, a ponadto nale¿y mieæ �wiadomo�æ istotnych trudno�ci dowodo-wych aby wykazaæ ¿e druga strona naruszy³a obowi¹zek tajemnicy, zw³asz-cza gdy we�mie siê pod uwagê elektroniczn¹ formê przekazywania wzajem-nie informacji oraz fakt zainstalowania oprogramowania Farmacare na kom-puterach w aptece.

Jakkolwiek podjêcie wspó³pracy z podmiotem prowadz¹cym dzia³alno�æw zakresie prywatnych ubezpieczeñ zdrowotnych jest przysz³o�ciowa, to jed-nak musi byæ ona oparta o takie regulacje umowne które nie bêd¹ naruszaæprawa ani nara¿aæ apteki na negatywne konsekwencje, a w szczególno�cicofniêcie zezwolenia.

Z powa¿aniem,B. Jendryczko

Page 13: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

13PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

SYTUACJA APTEKARSTWA CORAZ GORSZA,ALE WCI¥¯ ZALE¯NA OD NAS!

D³ugo siê zastanawia³em, jak opisaæ obecn¹ sytuacjê, poniewa¿ moimzadaniem jest pokrzepiaæ i nawo³ywaæ do obrony aptekarstwa, nie za� opisy-waæ jego upadek. Zawsze powtarza³em, ¿e nigdy nie jest tak �le, by nie mo-g³o byæ gorzej i dlatego wci¹¿ warto siê staraæ, by uratowaæ to, co jeszczepozosta³o. Byæ mo¿e tak dramatyczna sytuacja bêdzie wreszcie dla niektó-rych kub³em lodowatej wody i przynajmniej rozs¹dne kierowanie swoichzamówieñ zwiêkszy szanse na przed³u¿enie istnienia naszych aptek?

Przyznam siê, ¿e obserwuj¹c obecn¹ sytuacjê jestem coraz bardziej za³a-many i nie pociesza mnie nawet to, ¿e ju¿ dawno mia³em racjê gdy ostrzega-³em, ¿e tak to bêdzie wygl¹da³o, je¿eli indywidualni w³a�ciciele aptek bêd¹pope³niaæ tak podstawowy i kardynalny ekonomicznie b³¹d, kieruj¹c zamó-wienia do swojej konkurencji! Przecie¿ wystarczy³oby, by ka¿dy indywidu-alny w³a�ciciel mia³ tylko niewielki wk³ad w obronê swojej apteki i zama-wia³ towar tylko w tych hurtowniach, które nie rozwijaj¹ swoich sieci aptek,czyli nie odbieraj¹ nam rynku aptecznego. Wystarczy zrobiæ tak niewiele i tonawet z my�l¹ wy³¹cznie o swoim interesie, by w znacz¹cym stopniu zwiêk-szyæ szanse utrzymania swojej apteki. W czym wiêc tkwi problem? Czy ap-tekarze s¹ a¿ tak ³atwowierni i naiwni? A mo¿e jeste�my a¿ tak cwani i pa-zerni, ¿e dostajemy to na co zas³u¿yli�my? Mieli�my �z³oty róg�, któryz w³asnej winy utracili�my zmieniaj¹c wielkie nadzieje, marzenia i prawdzi-we aptekarstwo w upadaj¹ce straganiarstwo!

Dzisiaj sytuacja jest tragiczna, gdy¿ aptekarze wykarmili lwa, który siêwzmocni³ i nas po¿era, za� prosta zasada ekonomii jest nadal aktualna: je¿eliindywidualni aptekarze bêd¹ kierowaæ zamówienia do takich hurtowni jakPGF, Farmacol czy ACP Pharma, które tworz¹ w³asne sieci aptek, to tylkoprzyspiesz¹ klêskê gospodarcz¹ aptekarstwa polskiego, razem ze wszystki-mi firmami, które maj¹ szansê istnieæ tylko przy rozproszonym rynku ap-tecznym.

Jako prezes Rady �l¹skiej Izby Aptekarskiej czêsto rozmawiam z wielo-ma aptekarzami, w tym z kandydatami na kierowników aptek. Ostatnio w�róddziewiêciu kandydatów na kierowników aptek by³y trzy farmaceutki, którestraci³y swoje apteki, z czego dwie z nich po likwidacji sp³acaj¹ du¿e zale-

Page 14: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

14 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

g³o�ci finansowe wobec hurtowni. Jednej uda³o siê sprzedaæ aptekê i unik-n¹æ d³ugów. Czwarta kandydatka zatrudnia³a siê w kolejnej aptece, gdy¿ w³a-�ciciel niefarmaceuta splajtowa³ po 4 miesi¹cach dzia³alno�ci, a kierownicz-ka nie otrzyma³a pensji za ostatnie 3 miesi¹ce.

Nasza Izba po�redniczy w sprzeda¿y aptek i niestety ostatnio czêsto tra-fiaj¹ do nas oferty od bankrutuj¹cych aptekarzy. Ich niewielkimi aptekaminikt nie jest zainteresowany nawet za sp³atê d³ugów czy równowarto�æ towa-ru apteki, a ich obroty nie pozwalaj¹ na dalsze funkcjonowanie.

Ka¿dy z nas rozgl¹da siê dooko³a swojej apteki, czy gdzie� nie powstajekolejna placówka, czy kto� nie wdra¿a kolejnego pomys³u marketingowegona zniszczenie konkurencji. W dodatku niektórzy namawiaj¹ aptekarzy naotwieranie kolejnych aptek, argumentuj¹c to zwiêkszeniem szansy na utrzy-manie siê. Ja za� obserwujê, jak aptekarze otwieraj¹c sobie wzajemnie ko-lejne apteki pod nosem, wpêdzaj¹ siê w jeszcze wiêksze do³ki finansowe.Oczywi�cie jest to super okazja do ³atwego wykupienia kolejnych aptek dlatych, którzy tworz¹ w³asne, du¿e sieci!

Fatalne jest tak¿e to, ¿e nawet nie widaæ ju¿ ¿adnej nadziei i szansy napoprawienie siê sytuacji, co bardzo �le wró¿y indywidualnym aptekom i za-wodowi, ale w³a�nie dlatego powinni�my szczególny nacisk po³o¿yæ na teostatnie mo¿liwo�ci, które zale¿¹ od nas i na które mamy jeszcze wp³yw!

Powtórzê, ¿e najwiêkszym b³êdem jest kierowanie zamówieñ do hurtow-ni tworz¹cych swoje sieci aptek, gdy¿ to one zgotowa³y nam najwiêkszepiek³o poprzez rozkrêcenie popytu na wykup aptek. Otwieranie przez hur-townie w³asnych aptek i rozwój tych sieci to dla nas �gwó�d� do trumny�.Odczujemy to bole�nie, gdy hurtownie te uniezale¿ni¹ siê od naszych zaku-pów. Natomiast najdotkliwszy obecnie skutek ich dzia³alno�ci, to skupowa-nie aptek, co podsyca tworzenie agresywnych sieci i minisieci aptek tworzo-nych wy³¹cznie na sprzeda¿. Takie sieci czêsto nie mia³yby szansy utrzyma-nia siê na rynku z uwagi na wysokie koszty i niskie dochody, ale maj¹cw perspektywie du¿y zarobek przy ich sprzeda¿y hurtowni farmaceutycznej,kalkulacja biznesu przedstawia siê zupe³nie inaczej, gdy¿ hurtownia skupujete sieci, a pewnie nawet organizuje ich powstawanie na podstawione spó³kii osoby. Zreszt¹ nasza Izba wykaza³a to na podstawie analizy rozwijanychsieci aptek Farmacolu.

A sk¹d te hurtownie maj¹ na to pieni¹dze? Oczywi�cie z Pañstwa apteki zysków ze wspó³pracy z Wami! Pañstwo sami niszczycie swoje apteki na-pêdzaj¹c w³asnymi zamówieniami przejmowanie rynku aptecznego przez sie-ci, które prêdzej czy pó�niej tak¿e zagro¿¹ i poch³on¹ Wasz¹ aptekê.

Page 15: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

15PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Kiedy� nawo³ywa³em, by nie by³o za pó�no i by�my bronili naszych ap-tek - niestety by³ to g³os wo³aj¹cego na puszczy. Krótkowzroczno�æ wieluaptekarzy doprowadzi³a do tragedii indywidualnego aptekarstwa. Dzisiaj jestju¿ za pó�no by do tego nie dopu�ciæ ale jeszcze nie jest za pó�no, by po-wstrzymaæ szybkie i prawie ca³kowite zniszczenie pozosta³ych aptek, któredaj¹ nadziejê na utrzymanie a mo¿e nawet odrodzenie indywidualnego apte-karstwa.

Chcia³bym bardzo wierzyæ, ¿e jeszcze mamy tak¹ szansê, choæ z przykro-�ci¹ stwierdzam, ¿e jak dotychczas to udowadniamy, ¿e aptekarz zarównoprzed szkod¹ jak i po szkodzie g³upi. Mo¿e jednak dziêki tak bolesnej lekcjijak¹ otrzymali�my, w szczególno�ci za ³atwowierno�æ i naiwno�æ, co� w tymprzys³owiu zmienimy?

¯ycz¹c wielu przemy�leñ i rozs¹dnych decyzji, gdy¿ nigdy nie jest tak �leby nie mog³o byæ gorzej !

PrezesRady �l¹skiej Izby Aptekarskiej

dr farm. Stanis³aw Piechula

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Bia³ej Podlaskiejzatrudni magistra farmacji

w Aptece Szpitalnej

Wymagania dla osoby ubiegaj¹cej siê o to stanowisko:- wykszta³cenie wy¿sze - magister farmacji po kierunku farmacja

apteczna lub kliniczna,- aktualne prawo wykonywania zawodu,

- do�wiadczenie w przygotowywaniu procedur przetargowych,- dobra znajomo�æ przygotowywania leków ja³owych.

Oferty zawieraj¹ce list motywacyjny, CV, kopie dokumentówpotwierdzaj¹cych posiadanie wymaganego wykszta³cenia oraz

kwalifikacji nale¿y z³o¿yæ w Sekretariacie WojewódzkiegoSzpitala Specjalistycznego w Bia³ej Podlaskiej ul. Terebelska

57-65 w terminie 14 dni od ukazania siê og³oszenia.

Page 16: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

16 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, dn. 4 czerwca 2008 r.

Pan Marek TwardowskiPodsekretarz Stanuw Ministerstwie Zdrowia

Szanowny Panie Ministrze!Odpowiadaj¹c na pismo Pana Ministra z dnia 28 maja br. w sprawie za-

opiniowania projektów rozporz¹dzeñ Ministra Zdrowia w sprawie:

1) wykazu chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze wzglê-du na te choroby s¹ przepisywane bezp³atnie, za op³at¹ rycza³tow¹ lub zaczê�ciow¹ odp³atno�ci¹,

2) wykazu leków podstawowych i uzupe³niaj¹cych oraz wysoko�ci odp³at-no�ci za leki uzupe³niaj¹ce,

3) limitów cen i wyrobów medycznych wydawanych �wiadczeniobiorcombezp³atnie, za op³at¹ rycza³tow¹ lub czê�ciow¹ odp³atno�ci¹,

4) wykazu cen urzêdowych hurtowych i detalicznych produktów leczni-czych i wyrobów medycznych.

- przedstawiam nastêpuj¹ce stanowisko - �Ocenê zmian na listach re-fundacyjnych zawartych w projektach rozporz¹dzeñ Ministra Zdrowia prze-kazanych do uzgodnieñ zewnêtrznych w dniu 28.05.2008r.�.

Projekty rozporz¹dzeñ przekazane do konsultacji spo³ecznych w dniu 28maja 2008r. zawieraj¹ du¿¹ liczbê zmian. Niestety, wydaje siê, ¿e podobniejak to by³o w przypadku poprzednich zmian na listach refundacyjnych wgrudniu ubieg³ego roku, g³ównym beneficjentem tych zmian bêdzie NFZ.

Proponowana nowelizacja list refundacyjnych nie zawiera nowych sub-stancji czynnych, a dopisanych leków generycznych jest niewiele ponad dwa-dzie�cia. Znaczna liczba zmian cen i limitów jest mniejsza ni¿ 20 groszy,a dla ponad stu preparatów limit zosta³ zmieniony o jeden lub dwa grosze.Liczba leków, dla których limit zosta³ obni¿ony jest prawie piêciokrotniewiêksza, ni¿ liczba leków, dla których limit zosta³ zwiêkszony oraz liczba

OCENA ZMIAN NA LISTACH REFUNDACYJNYCH

Page 17: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

17PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

leków z obni¿on¹ cen¹ urzêdow¹. Jest to wyra�na dysproporcja która spo-woduje, ¿e znaczna liczba pacjentów zap³aci wiêcej za swoje leki po pierw-szym lipca 2008r. Dotyczy to zarówno leków z wykazu leków podstawo-wych i uzupe³niaj¹cych, jak i leków stosowanych w chorobach przewlek³ych.

1) Zmiany w wykazie leków podstawowych i uzupe³niaj¹cych

Obni¿ona zosta³a cena urzêdowa oko³o 20 preparatów, ale równocze�niew wykazie tym obni¿ono limit dla ponad 250 preparatów. Obni¿ki cen urzê-dowych oraz limitów w wybranych przedzia³ach kwot przedstawione zosta-³y na wykresie 1.

Wykres 1. Liczba leków o obni¿onych cenach urzêdowychoraz limitach w wybranych przedzia³ach kwot - lista podst.-uzup.

Wyra�nie wiêksza skala obni¿ek limitów w stosunku do obni¿ek cen urzê-dowych przek³ada siê oczywi�cie na zwiêkszenie odp³atno�ci pacjentów zaleki. W wykazie tym jest te¿ jednak do�æ du¿a liczba leków, dla którychop³ata pacjenta zostanie obni¿ona - na skutek obni¿enia ceny urzêdoweji/lub podwy¿szenia limitu (w przypadku 31 leków, ale tylko dla 9 lekówzwiêkszenie limitu przekracza 1 z³).

Wprawdzie obni¿enie zap³aty pacjenta nast¹pi dla ponad 40 leków, tojednak dla prawie 250 leków zap³ata pacjenta zostanie zwiêkszona. Na szczê-�cie dla oko³o 100 leków podwy¿ka op³aty pacjenta wyniesie zaledwie

Page 18: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

18 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

1 grosz. Skala obni¿ek oraz zwiêkszenia zap³aty pacjenta w wybranych prze-dzia³ach kwot przedstawiona zosta³a na wykresie 2.

Wykres 2. Liczba leków o obni¿onej oraz zwiêkszonej zap³acie pacjentaw wybranych przedzia³ach kwot - lista podst.-uzup.

Przewaga leków, które podro¿ej¹ dla pacjentów po nowelizacji jest wiêcbardzo wyra�na. Mo¿e te podwy¿ki nie s¹ drastyczne (g³ównie poni¿ej 1 z³),ale dotycz¹ leków bardzo czêsto przepisywanych.

2) Zmiany w wykazie leków stosowanych w chorobach przewlek³ych

Obni¿ona zosta³a cena urzêdowa ponad 60 preparatów, ale podobnie jakw przypadku poprzedniego wykazu liczba leków, dla których obni¿ono limitjest znacznie wiêksza i wynosi ponad 200. Obni¿ki cen urzêdowych orazlimitów w wybranych przedzia³ach kwot przedstawione zosta³y na wykresie3.

Znacznie wiêksza liczba leków o obni¿onym limicie w zakresie 1-30 z³w stosunku do liczby leków o obni¿onej cenie urzêdowej w tym przedzialepowoduje zwiêkszenie odp³atno�ci pacjentów dla du¿ej grupy leków. W wy-kazie tym liczba leków, dla których op³ata pacjenta zostanie obni¿ona (naskutek obni¿enia ceny urzêdowej i/lub podwy¿szenia limitu), jest prawie trzyi pó³ raza mniejsza od liczby leków, dla których op³ata pacjenta zostaniezwiêkszona.

Page 19: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

19PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Wykres. 3. Liczba leków o obni¿onych cenach urzêdowychoraz limitach w wybranych przedzia³ach kwot - lista przewl.

Chocia¿ obni¿enie zap³aty pacjenta nast¹pi dla prawie 40 leków, to jed-nak dla prawie 150 leków zap³ata pacjenta zostanie zwiêkszona. Skala obni-¿ek oraz zwiêkszenia zap³aty pacjenta w wybranych przedzia³ach kwot przed-stawiona zosta³a na wykresie 4.

Wykres 4. Liczba leków o obni¿onej oraz zwiêkszonej zap³aciepacjenta w wybranych przedzia³ach kwot - lista przewl.

Równie¿ w przypadku wykazu leków stosowanych w chorobach prze-wlek³ych liczba leków, dla których zap³ata pacjenta zwiêkszy siê o 1-30 z³jest znacznie wiêksza, ni¿ liczba leków dla których zap³ata pacjenta obni¿ysiê.

Page 20: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

20 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

3) PodsumowaniePrzedstawione projekty zmian na listach refundacyjnych s¹ niestety kon-

tynuacj¹ zwiêkszania stopnia wspó³p³acenia za leki przez pacjentów. Trudnozrozumieæ taki kierunek proponowany przez Ministerstwo Zdrowia w latachcharakteryzuj¹cych siê szybkim wzrostem gospodarczym oraz sta³ym zwiêk-szaniem sk³adki na ubezpieczenie zdrowotne, p³aconej równie¿ przez eme-rytów i rencistów. Stopieñ wspó³p³acenia przez pacjentów za leki w Polscejest prawdopodobnie najwy¿szy w Europie i dzia³ania Ministerstwa Zdro-wia powinny zmierzaæ w odwrotnym kierunku, ni¿ propozycje przes³ane dokonsultacji spo³ecznych.

Oszczêdno�ci na listach refundacyjnych proponowane przez MinisterstwoZdrowia s¹ tylko pozorne. W wyniku braku stosowania przez pacjentów w³a-�ciwej farmakoterapii, spowodowanego zbyt ma³¹ refundacj¹ leków, znacz-nie wiêksze wydatki mog¹ w przysz³o�ci ponie�æ inne ogniwa systemu ochro-ny zdrowia, np. w wyniku koniecznego leczenia szpitalnego. Niewykupienieleków przez pacjentów mo¿e te¿ przyczyniæ siê do zwiêkszonej liczby powi-k³añ i zgonów. Przy nowelizacji list refundacyjnych nale¿y wzi¹æ pod uwagêrównie¿ wy¿ej wymienione aspekty. Od lat �rodowisko aptekarskie czeka natakie zmiany na listach refundacyjnych, które zmniejszy³yby obci¹¿enia fi-nansowe przynajmniej dla wiêkszo�ci pacjentów. Niestety zaproponowaneprzez Ministerstwo Zdrowia zmiany nie spe³niaj¹ tych oczekiwañ.

Powy¿sze obliczenia do analizy zmian na listach leków refundowanychprzeprowadzone zosta³y z wykorzystaniem relacyjnej bazy danych. Porów-nanie projektów zmian na listach leków refundowanych mo¿liwe jest w rela-cyjnej bazie danych wy³¹cznie w oparciu o kody EAN. Dlatego analiza niemo¿e uwzglêdniaæ zmian dotycz¹cych preparatów bez kodu EAN (np. opa-trunki hydrokoloidowe, hydrapolimerowe, alginianowe, testy paskowe, strzy-kawki do insuliny). Ca³kowita liczba preparatów bez kodu EAN jest jednakstosunkowo bardzo ma³a.

Dodatkowo pragniemy zauwa¿yæ, ¿e lista leków stosowanych w choro-bach przewlek³ych zawiera pozycje niedostêpne od kilku lat (intal. Cromo-gen, Humulin M2), a tak¿e niedostêpne na rynku postacie np. Humaject M3.N,Ins. Ultralente WOS.

Z wyrazami szacunkuPrezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz

Page 21: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

21PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

APTEKARZ NIE MO¯E DOPISYWAÆ NUMERU PESEL� PISMO NFZ

- ODPIS -

NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIAPrezesNarodowego Funduszu Zdrowia

Warszawa, dn. 30 maja 2008 r.

Pan/PaniDyrektor Oddzia³u Wojewódzkiego NFZ

- wszyscy-

Opinia Biura Prawnego z dnia 2 lipca 2007 r. dopuszcza mo¿liwo�æ dopi-sywania przez farmaceutê numeru PESEL pacjenta na recepcie jako jednejz brakuj¹cych danych, jaka apteka mo¿e uzupe³niæ, zosta³a przyjêta jako ofi-cjalne stanowisko Funduszu. Stanowisko to zosta³o przyjête w sytuacji, gdylekarze udzielaj¹cy �wiadczeñ w ramach akcji strajkowej odmawiali wpisy-wania na receptach numerów PESEL. Stanowisko Funduszu wychodzi³o wiêcnaprzeciw oczekiwaniom pacjentów, którzy mogli realizowaæ recepty pomi-mo tego, ¿e lekarz przepisuj¹cy leki nie wpisa³ na recepcie nr PESEL.

Jednak w zwi¹zku z otrzymaniem stanowiska Ministra Zdrowia sprawu-j¹cego nadzór nad Funduszem, wyra¿onego w pi�mie znak: MZ-PLO-460-5905-2/GK/07, z którego wynika, ze aptekarz nie mo¿e dopisywaæ numeruPESEL, zasadne jest przyjêcie od chwili obecnej stanowiska Ministra Zdro-wia jako interpretacji obowi¹zuj¹cej.

Proszê o poinformowanie o powy¿szym Okrêgowe Izby Aptekarskie.

Z upowa¿nieniaPrezesa

Narodowego Funduszu ZdrowiaZastêpca Prezesa ds. Medycznych

(-) Jacek Grabowski

Page 22: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

22 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

NFZ OW w Lublinie� Komunikat dla Aptek �

dotyczy dopisywania numeru PESEL pacjenta

Komunikat

Informacja dotycz¹ca interpretacji zapisu § 16 ust.1 pkt 3 Rozporz¹dze-nia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 roku w sprawie recept lekarskich(Dz.U. Nr 97, poz. 646 ze zm.)

Zgodnie z zapisem § 16 ust.1 pkt 3 Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowiaz dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. Nr 97, poz. 646 zezm.) osoba wydaj¹ca lek nie mo¿e dopisywaæ numeru PESEL na recepcie,a jedynie mo¿e go skorygowaæ w przypadku wpisania mylnie lub w sposóbnieczytelny przez lekarza, na podstawie dokumentów przedstawionych przezosobê okazuj¹c¹ receptê, z umieszczeniem odpowiedniej adnotacji oraz swo-jego podpisu.

Z -ca Dyrektora ds. MedycznychLubelskiego OW NFZ

Bo¿enna Zasada

�ród³o informacji:Pismo Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia;http://www.nfz-lublin.pl/recepty/komunikaty_06_06_2008_2.html, 06.06.2008 r.

Wydzier¿awiê aptekê w Lublinie na 10 lat(z mo¿liwo�ci¹ przed³u¿enia umowy)

Lokal na aptekê z promes¹

Oferty: tel. 607 330 481

Page 23: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

23PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)

z dnia 24 czerwca 2008 r.zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie recept lekarskich

Na podstawie art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodachlekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943, z pó�n. zm.2))zarz¹dza siê, co nastêpuje:

§ 1W rozporz¹dzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie

recept lekarskich (Dz. U. Nr 97, poz. 646 i Nr 247, poz. 1843) wprowadzasiê nastêpuj¹ce zmiany:1) w § 36 w ust. 3 wyrazy �do dnia 30 czerwca 2008 r." zastêpuje siê wyraza-

mi �do dnia 31 grudnia 2008 r.";2) w § 37 wyrazy �do dnia 30 czerwca 2008 r." zastêpuje siê wyrazami

�do dnia 31 pa�dziernika 2008 r.".

§ 2Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca 2008 r.

MINISTER ZDROWIA

---------------------------------------1) Minister Zdrowia kieruje dzia³em administracji rz¹dowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust.

2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szcze-gó³owego zakresu dzia³ania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr117, poz. 790, Nr 191, poz. 1410 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 123, poz. 849, Nr 166,poz. 1172 i Nr 176, poz. 1238 oraz z 2008 r. Nr 58, poz. 351.

Rozporz¹dzenie w sprawie recept lekarskich

Page 24: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

24 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Informacja

Zosta³o opublikowane Rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia z dnia24 czerwca 2008 r., zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie recept lekarskichDz. U. Nr 113 z 30 czerwca 2008 r. poz. 723 - termin obowi¹zywania od1 lipca br.

Tekst ujednolicony Rozporz¹dzenia mog¹ Pañstwo znale�æ poprzezlink umieszczony na stronie internetowej: www.loia.pl

Komunikat dla lekarzy, felczerów, �wiadczeniodawców,aptek w sprawie recept lekarskich

K o m u n i k a t

Lubelski Oddzia³ Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia informu-je, ¿e podpisane przez Ministra Zdrowia Rozporz¹dzenie Ministra Zdrowiaz dnia 24 czerwca 2008 roku zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie receptlekarskich przed³u¿a wa¿no�æ druków recept wydrukowanych przed wej�ciemrozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie receptlekarskich (Dz. U. Nr 97, poz. 646 ze zm.).

W zwi¹zku z powy¿szym do 31 grudnia 2008 roku obowi¹zuj¹ równie¿recepty nie posiadaj¹ce nadruku: - PESEL, - Data realizacji od dnia.

�ród³o informacji:

Ministerstwo ZdrowiaZ-ca Dyrektora ds. Medycznych

Lubelskiego OW NFZBo¿enna Zasada

¿ród³o: http://www.nfz-lublin.pl/aktualnosci.html ,26.06.2008 r.

Page 25: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

25PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Lublin, dn. 2 czerwca 2008 r.PanKrzysztof GrabczukMarsza³ek Województwa Lubelskiego

Szanowny Panie Marsza³ku!Okrêgowa Rada Aptekarska w Lublinie zwraca siê z uprzejm¹ pro�b¹ do

pana Marsza³ka o poparcie naszego stanowiska dotycz¹cego zapewnieniaodpowiedniego poziomu warunków pracy farmaceutom zatrudnionymw aptekach szpitalnych i oddzia³ach farmacji szpitalnej.

Ostatnio resort zdrowia po�wiêca wiele uwagi wzrostowi poziomu us³ug�wiadczonych w zak³adach opieki zdrowotnej.

Niestety, z przykro�ci¹ nale¿y stwierdziæ, ¿e w dyskusjach na ten tematpomija siê milczeniem znaczenie aptek szpitalnych oraz oddzia³ów farmacjiszpitalnej dla poziomu opieki zdrowotnej �wiadczonej przez szpitale.

Niski presti¿ zawodu farmaceutów szpitalnych to efekt wieloletnichzaniedbañ dyrektorów i organów za³o¿ycielskich szpitali.

Korzystaj¹c z ustawowych uprawnieñ jak i równie¿ prowadzonych przezresort zdrowia w ostatnim okresie prac nad popraw¹ sytuacji w ochroniezdrowia, pozwalamy sobie przybli¿yæ problemy z jakimi borykaj¹ siê aptekiszpitalne, jednocze�nie licz¹c na pomoc w ich rozwi¹zywaniu.

Do samorz¹du aptekarskiego docieraj¹ coraz czê�ciej informacjeo nieodpowiednich warunkach lokalowych oraz wyposa¿eniu aptekszpitalnych, o nie przestrzeganiu w tym zakresie przepisów ustawy z dnia06.09.2001r. Prawo farmaceutyczne (t. j. Dz. U. z 2008r., Nr 45, poz. 271)i rozporz¹dzenia MZ z dnia 30.09.2002r. w sprawie szczegó³owych wymogówjakim powinien odpowiadaæ lokal apteki ( Dz. U. Nr 171, poz. 1395).

Szczególnie ra¿¹cym jest niedostosowanie pomieszczeñ do sporz¹dzanialeków cytostatycznych, roztworów do hemodializy i dializy dootrzewnej orazdo sporz¹dzania leków do ¿ywienia poza � i dojelitowego do wymogów

List do Marsza³ka Województwa

APTEKI SZPITALNE I ODDZIA£Y FARMACJI SZPITALNEJ

Page 26: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

26 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

okre�lonych w rozporz¹dzeniu MZiOS z dnia 19.06.1996r. (Dz. U. Nr 80,poz. 376 z pó�n. zm.). Równie¿ niedopuszczalnym jest wykonywanie tychczynno�ci przez osoby niezgodnie z ich kwalifikacjami. Taki stan rzeczyzagra¿a bezpieczeñstwu pacjenta, personelu, jak równie¿ �rodowiska.

Niedostrzeganie przez niektórych dyrektorów szpitali korzy�ci za�wiadczenia przez apteki szpitalne swoich us³ug oraz niedoszacowanie wk³adupracy farmaceutów w nich zatrudnionych ma negatywny wp³yw na procesleczenia jak i ekonomikê �wiadczonej us³ugi.

Docieraj¹ do nas informacje o niczym nieuzasadnionej dysproporcjiw tabeli zaszeregowania stanowisk pracy miedzy farmaceutami a innymipracownikami dzia³alno�ci podstawowej.

Niedostateczne wynagrodzenie pracowników aptek szpitalnych ma istotnywp³yw na brak chêtnych do pracy w tych placówkach. Ju¿ dzisiaj �redniawieku farmaceutów szpitalnych kszta³tuje siê na poziomie 50-56 lat. Za 5-6lat oka¿e siê, ¿e nie bêdzie mia³ kto pracowaæ w tych placówkach.

Brak personelu fachowego skutkuje brakiem bie¿¹cego nadzoru nadgospodark¹ lekiem oraz brakiem rzetelnej wspó³pracy z lekarzami w zakresieinformacji o leku. Rzetelne przygotowanie merytoryczne, wiedzai kwalifikacje farmaceuty szpitalnego zapewnia nie tylko bezpieczeñstwofarmakoterapii pacjenta hospitalizowanego ale równie¿ predysponuje go dozapewnienia prawid³owego przebiegu badañ klinicznych w tym prowadzeniadokumentacji, prowadzonego badania produktu leczniczego.

Poza realizowaniem podstawowych zadañ ustawowych nale¿y podkre�liæudzia³ farmaceutów szpitalnych w racjonalizacji farmakoterapii, prowadzeniugospodarki produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi w szpitalu,udzia³ w monitorowaniu dzia³añ niepo¿¹danych leków a tak¿e w pozyskiwaniudarów produktów leczniczych i wyrobów medycznych, ewidencjonowaniupróbek do badañ klinicznych, ustalaniu procedur wydawania produktówleczniczych i wyrobów medycznych przez aptekê szpitaln¹.

Nie do przecenienia jest równie rola farmaceutów szpitalnych w przypadkuwstrzymania lub wycofania z obrotu produktu leczniczego nie spe³niaj¹cegowymogów jako�ciowych oraz nadzór nad dopuszczeniem do stosowaniaw oddzia³ach szpitalnych leku o w³a�ciwych zarejestrowanych wskazaniach,maj¹c na uwadze specyfikê dzia³alno�ci szpitala i oddzia³u oraz uwzglêdniaj¹cliczbê zarejestrowanych produktów leczniczych.

Page 27: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

27PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Lublin, dn. 26 czerwca 2008 r.

Szanowny PanKrzysztof PrzystupaPrezes Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

W odpowiedzi na pismo Pana Prezesa z dnia 2 czerwca 2008 r. w sprawiezapewnienia warunków pracy farmaceutom zatrudnionym w aptekach szpi-talnych i dzia³ach farmacji szpitalnej uprzejmie informujê, ¿e z informacjiprzekazanych przez dyrektorów samodzielnych publicznych zak³adów opie-ki zdrowotnej podleg³ych Samorz¹dowi Województwa Lubelskiego, jak te¿i kierowników aptek i dzia³ów szpitalnych wynika, ¿e we wszystkich jed-nostkach zagadnienie powy¿sze jest monitorowane a ewentualne niezgod-no�ci sukcesywnie usuwane.

Pragnê podkre�liæ, ze Samorz¹d Województwa Lubelskiego dok³ada wszel-kich starañ, aby podczas kontroli merytorycznych w jednostkach zwracaæuwagê na powy¿szy problem.

Z powa¿aniemDyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Spo³ecznej

Ewa P³ocica-Po�lednik

Sygnalizuj¹c Panu Marsza³kowi powy¿sze problemy nurtuj¹cefarmaceutów szpitalnych, ponownie zwracamy siê z uprzejm¹ pro�b¹o poparcie przedstawionego w tym pi�mie stanowiska samorz¹du zawoduaptekarskiego.

Z wyrazami szacunkuPrezes Okrêgowej Rady Aptekarskiej

w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

Do wiadomo�ci: Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Lublinie

Page 28: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

28 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, dn. 3 czerwca 2008 r.

Pan Marek TwardowskiSekretarz Stanuw Ministerstwie Zdrowia

Szanowny Panie Ministrze!W zwi¹zku z pracami Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia posel-

skiego projektu ustawy o zak³adach opieki zdrowotnej, w imieniu samo-rz¹du aptekarskiego pozwalam sobie przekazaæ Panu Ministrowi uwagi do-tycz¹ce projektu ustaw o zak³adach opieki zdrowotnej, zawartego w drukusejmowym � nr 284.

Przedstawiane propozycje maj¹ bardzo du¿e znaczenie dla prawid³owe-go funkcjonowania aptek szpitalnych, a w konsekwencji wszystkich zak³a-dów opieki zdrowotnej �wiadcz¹cych ca³odobowe lub ca³odzienne �wiad-czenia zdrowotne.

Zwracam siê do Pana Ministra o poparcie przedstawianych propozycji.1) w art. 8 ust. 3 po wyrazach �Naczelnej Rady Lekarskiej �proponujesiê dodaæ wyrazy �Naczelnej Rady Aptekarskiej�.

Uzasadnienie:Dodanie Naczelnej Rady Aptekarskiej do podmiotów opiniuj¹cych roz-

porz¹dzenie wydawane na podstawie art. 8 uzupe³nia katalog podmiotówuprawnionych na podstawie ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach apte-karskich do opiniowania projektów aktów prawnych z zakresu objêtego przed-miotem regulacji. Podmiotami udzielaj¹cymi �wiadczeñ zdrowotnych na te-renie szpitala obok lekarzy, pielêgniarek i diagnostów laboratoryjnych s¹farmaceuci zatrudnieni w aptekach szpitalnych zak³adów opieki zdrowotnej.Odpowiedzialno�æ za szkody wyrz¹dzone przy udzielaniu �wiadczeñ zdro-wotnych dotyczy wszystkich zawodów zaufania publicznego, których przed-stawiciele udzielaj¹ �wiadczeñ zdrowotnych na terenie szpitala. W zwi¹zkuz tym opiniowanie rozporz¹dzenia wydawanego na podstawie art. 8 ust. 3dotyczy nie tylko samorz¹du lekarskiego, pielêgniarek i po³o¿nych oraz dia-gnostów, ale równie¿ farmaceutów, których reprezentuje Naczelna RadaAptekarska.

Page 29: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

29PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

2) w art. 10 ust. 2 proponuje siê nadaæ nastêpuj¹ce brzmienie: �2Minister w³a�ciwy do spraw zdrowia, po zasiêgniêciu opinii NaczelnejRady Lekarskiej, Naczelnej Rady Aptekarskiej, Naczelnej Rady Pielê-gniarek i Po³o¿nych oraz Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych,okre�li, w drodze rozporz¹dzenia wymagania, jakim powinny odpowia-daæ pod wzglêdem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz¹dzeniazak³adu opieki zdrowotnej, w tym apteki szpitalnej i dzia³u farmacjiszpitalnej, uwzglêdniaj¹c konieczno�æ zapewnienia odpowiedniej jako-�ci udzielanych �wiadczeñ zdrowotnych�.

Uzasadnienie:W sk³ad zak³adu opieki zdrowotnej wchodzi apteka szpitalna albo dzia³

farmacji szpitalnej. Opiniowanie wiêc projektu rozporz¹dzenia dotycz¹cegopomieszczeñ i urz¹dzeñ zak³adu opieki zdrowotnej, w sk³ad którego wcho-dzi apteka (dzia³), dokonywane byæ powinno równie¿ przez Naczeln¹ RadêAptekarsk¹, co znajduje umocowanie w obowi¹zuj¹cych przepisach ustawyz dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 9,póz. 108, z pó�n. zm.). Jednoznaczne wskazanie, w zakresie spraw, do ure-gulowania których w³a�ciwy jest Minister do spraw zdrowia, apteki szpital-nej i dzia³u farmacji szpitalnej spowodowane jest g³ównie tym, ¿e do tejpory dotychczasowe regulacje pomija³y sprawy z tego zakresu.

3) art. 20 proponuje siê nadaæ nastêpuj¹ce brzmienie:�Art. 20.1. W szpitalu tworzy siê aptekê szpitaln¹.2. Aptek¹ szpitaln¹ kieruje kierownik.3. Kierownik apteki szpitalnej podlega bezpo�rednio kierownikowi za-

k³adu opieki zdrowotnej.�

Uzasadnienie:Prawid³owe dzia³anie szpitala gwarantuj¹ wchodz¹ce w jego sk³ad jed-

nostki organizacyjne zabezpieczaj¹ce mo¿liwo�æ prawid³owego udzielania�wiadczeñ zdrowotnych. Do takiej jednostki zalicza siê równie¿ aptekê. Niejest mo¿liwe udzielanie �wiadczeñ zdrowotnych w szpitalu bez dzia³aj¹cejna jego terenie apteki szpitalnej. Zaopatrywanie szpitala w produkty leczni-cze za po�rednictwem dzia³u farmacji szpitalnej lub za po�rednictwem apte-ki dzia³aj¹cej na terenie innego szpitala nie gwarantuje prawid³owej gospo-darki produktem leczniczym oraz, w zwi¹zku z ilo�ci¹ udzielanych �wiad-

Page 30: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

30 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

czeñ zdrowotnych, mo¿e zagra¿aæ bezpieczeñstwu pacjenta. Rozszerzenieregulacji zawartych w art. 20, a dotycz¹cych aptek szpitalnych podyktowanajest tym, ¿e ustawa o zak³adach opieki zdrowotnej powinna zawieraæ podsta-wowe regulacje dotycz¹ce apteki szpitalnej. Do tych regulacji nale¿¹ przepi-sy wprowadzaj¹ce jednoznaczne okre�lenie podmiotu kieruj¹cego aptek¹ orazbezpo�rednie podporz¹dkowanie kierownika apteki kierownikowi zak³aduopieki zdrowotnej. Takie usytuowanie kierownika wynika z ustawowychzadañ na³o¿onych na aptekê szpitaln¹, zaopatruj¹c¹ wszystkie oddzia³y szpi-talne w produkty lecznicze i wyroby medyczne. Prawid³owa realizacja za-dañ apteki wymaga bezpo�redniej wspó³pracy kierownika zoz-u z farmaceu-t¹ kieruj¹cym aptek¹ (dzia³em).

4) po art. 20 proponuje siê dodaæ art. 20a w brzmieniu:�Art. 20a.1. W stacjonarnych zak³adach opieki zdrowotnej, o których mowa

w art. 18 ust. 2 pkt 2-5 tworzy siê aptekê szpitaln¹ albo dzia³ farmacjiszpitalnej.

2. Przepis ust. 1 nie stosuje siê do zak³adów, o których mowa w art. 87ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo farmaceutyczne.

3. Do dzia³u farmacji szpitalnej stosuje siê odpowiednio art. 20 ust. 2i 3.�.

Uzasadnienie:Przes¹dzenie w art. 20 projektu ustawy, ¿e na terenie ka¿dego szpitala

musz¹ znajdowaæ siê apteki szpitalne, spowodowa³o konieczno�æ odrêbnejregulacji kwestii dotycz¹cych aptek w odniesieniu do pozosta³ych zak³adówopieki zdrowotnej. Zasadnym wydaje siê w odniesieniu do tych podmiotówdopu�ciæ mo¿liwo�æ tworzenia aptek lub dzia³ów farmacji szpitalnej - zakresi rodzaj udzielanych tam �wiadczeñ umo¿liwia zabezpieczenie potrzeb tychjednostek w zakresie �obrotu� produktem leczniczym równie¿ przez dzia³farmacji szpitalnej. Do dzia³ów farmacji szpitalnej musz¹ mieæ zastosowa-nie przepisy art. 20 ust. 2 i 3, dotycz¹ce konieczno�ci powo³ania kierownikaoraz jego podporz¹dkowania kierownikowi zak³adu opieki zdrowotnej.

5) art. 93 proponuje siê uzupe³niæ poprzez dodanie po pkt 3 pkt 3aw brzmieniu: �Art. 93. 3a) kierownika apteki szpitalnej (dzia³u far-macji szpitalnej);�.

Page 31: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

31PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Uzasadnienie:Projekt ustawy w brzmieniu dotychczasowym pomija kierownika apteki

szpitalnej oraz kierownika dzia³u farmacji szpitalnej.

6) w art. 118 w ust. 3 po pkt 1 proponuje siê dodaæ pkt 1a w brzmieniu:�1a) prawid³owo�æ gospodarowania produktami leczniczymi i wyro-bami medycznymi;�.

Uzasadnienie:Istotnym elementem dzia³alno�ci zak³adu opieki zdrowotnej jest ordyna-

cja produktów leczniczych. Ma ona znaczenie zarówno ze wzglêdu na pro-ces leczenia, jak i ekonomikê �wiadczonej us³ugi, w zwi¹zku z tym proponu-je siê, aby w przepisie okre�laj¹cym zakres prowadzonej kontroli uwzglêd-niæ równie¿ gospodarkê produktem leczniczym.Wprowadzenie powy¿szych zmian wymaga równoczesnej nowelizacji usta-wy -Prawo farmaceutyczne. W zwi¹zku z tym proponujemy dodaæ:�Rozdzia³ VII Zmiany w przepisach obowi¹zuj¹cych�.

Art. 124. W ustawie z dnia 6 wrze�nia 2001 r. - Prawo farmaceutycz-ne (Dz. U. Nr 126, póz. 1381, z pó�n. zm.3)) wprowadza siê nastêpuj¹cezmiany: w art. 87 ust. 3 i 4 otrzymuj¹ brzmienie:

�3. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny wyra¿a zgodê na utwo-rzenie w stacjonarnym zak³adzie opieki zdrowotnej, innym ni¿ szpital,dzia³u farmacji szpitalnej uwzglêdniaj¹c:1) rodzaj udzielanych �wiadczeñ;2) liczbê ³ó¿ek oraz ich wykorzystanie.

4. Do dzia³u farmacji szpitalnej nale¿y wykonywanie zadañ okre�lo-nych w art. 86 ust. 2 pkt 1 i 4, ust. 3 pkt 5, 7, 9 i 10 oraz ust. 4".

Uzasadnienie:Zmiana ust. 3 w art. 87 ustawy - Prawo farmaceutyczne jest spowodowa-

ne propozycj¹ uregulowania w ustawie o zak³adach opieki zdrowotnej zasa-dy, i¿ jedynymi podmiotami zajmuj¹cymi siê obrotem produktem leczniczymna terenie szpitala jest apteka szpitalna, a na terenie innego ni¿ szpital sta-cjonarnego zak³adu opieki zdrowotnej apteka szpitalna albo dzia³ farmacjiszpitalnej. Dozwolenie dzia³ania w tych zak³adach apteki szpitalnej, albodzia³u farmacji szpitalnej, spowodowa³o konieczno�æ wyposa¿enia woje-wódzkiego inspektora farmaceutycznego w uprawnienie do rozstrzygania,czy w danym przypadku zasadne jest tworzenie dzia³u farmacji szpitalnej.

Page 32: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

32 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

2) w art. 93 ust. 2 otrzymuje brzmienie:�2. Do kierownika apteki szpitalnej, apteki zak³adowej albo dzia³u far-macji szpitalnej stosuje siê odpowiednio przepisy art. 88 ust. 1-5 orazart. 99 ust. 4a.�.

Uzasadnienie:Proponowana regulacja jednoznacznie okre�la, jakie przepisy ustawy -

Prawo farmaceutyczne maj¹ zastosowanie do kierownika apteki szpitalnej(dzia³u) lub kierownika apteki zak³adowej.

3) w art. 97 dodaje siê ust. 6 w brzmieniu:�6. Minister w³a�ciwy do spraw zdrowia okre�la, w drodze rozpo-

rz¹dzenia, szczegó³owe wymogi, jakim powinien odpowiadaæ lokal ap-teki szpitalnej i dzia³u farmacji szpitalnej, w szczególno�ci okre�laj¹cjego organizacjê i wyposa¿enie�.

4) w art. 98 uchyla siê ust.5;

Uzasadnienie:Konsekwencj¹ objêcia regulacj¹ ustawy o zak³adach opieki zdrowotnej

kwestii dotycz¹cych aptek szpitalnych (art. 10 projektu ustawy o zoz) jestdostosowanie delegacji zawartych w ustawie Prawo farmaceutyczne do za-istnia³ego stanu.

Z wyrazami szacunkuPrezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

dr Grzegorz Kucharewicz

Zwracamy siê z pro�b¹ do wszystkich Cz³onków na-

szej Izby o niezw³oczne przekazywanie do Biura Izby in-

formacji o fakcie �mierci farmaceutów, którzy wykony-

wali zawód lub zwi¹zani byli z naszym województwem.red.

Page 33: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

WIADOMO�CI

Z posiedzenia Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

W miesi¹cu czerwcu 2008 roku na posiedzeniu Okrêgowej Rady Apte-karskiej w Lublinie w dniu 11.06.2008r. rozpatrzono wnioski o wydanie opi-nii w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie aptek przez:� mgr farm. Annê Golbê w Krzywdzie przy ul. ¯elechowskiej 25A� Ewê D¹browsk¹, Marka Seku³ê w Sosnowicy przy ul. Ogrodowej 4� �APTEKA £OZOWSCY� Sp. z o.o. w Lublinie przy Al. Kra�nickiej 100

Rozpatrzono wnioski o wydanie opinii w sprawach pe³nienia funkcji kie-rownika apteki przez 6 magistrów farmacji. Stwierdzono prawo wykonywa-nia zawodu farmaceuty dla 7 osób.

Podjêto decyzjê o wpisaniu na listê cz³onków LOIA 4 magistrów farma-cji i skre�leniu z listy cz³onków 2 magistrów farmacji.

Rada przyjê³a bilans i rachunek wyników za rok 2007. Dyskutowano natemat kryteriów typowania aptek ogólnodostêpnych do odbywania praktykizawodowej.

Zg³oszono kandydatury do odznaczeñ: Medalu im. prof. Bronis³awa Ko-skowskiego odznaki �Za zas³ugi dla ochrony zdrowia� oraz do tytu³u �Stra¿-nika Wielkiej Pieczêci Aptekarstwa Polskiego�.

Prezes mgr farm. Krzysztof Przystupa zrelacjonowa³ przebieg spotkaniaz Panem Pos³em Jerzym Rêbkiem, który zobowi¹za³ siê zorganizowaæ spo-tkanie w szerszym gronie pos³ów w celu zainteresowania ich problemamidotycz¹cymi aptek, rynku leków i ochrony zdrowia. Cz³onkowie Komisji ds.stwierdzania prawa wykonywania zawodu i rêkojmi zdali sprawozdaniez przebiegu rozmów z kandydatami na kierowników aptek.

Dyskutowano nad mo¿liwo�ciami dotycz¹cymi prowadzenia recepturyi wydawania leków recepturowych w aptekach ogólnodostêpnych.

Prezes mgr farm. Marian Mikulski przybli¿y³ zebranym przebieg uroczy-sto�ci 50-lecia Pos³ugi Kap³añskiej ks. Józefa Jachimczaka, wieloletniegoKrajowego Duszpasterza S³u¿by Zdrowia, obecnie mianowanego KrajowymDuszpasterzem Policji.

Prezes Krzysztof Przystupa poinformowa³ zebranych o bie¿¹cych i pla-nowanych dzia³aniach, podejmowanych w celu obrony interesów aptekarzy.

red.

Page 34: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

34 WIADOMO�CI

KALENDARIUM PRAC PRESZESA

I CZ£ONKÓW ORA W LUBLINIE

CZERWIEC 2008 r.

04 czerwca � odby³o siê posiedzenie Komisji ds. stwierdzania prawa wyko-nywania zawodu farmaceuty i rêkojmi nale¿ytego prowadzenia apte-ki. Komisja w sk³adzie: przewodnicz¹ca dr Mariola Drozd, cz³onko-wie: dr Piotr Belniak, dr Alicja Doraczyñska-Szopa, dr Anna Ki-jewska, mgr farm. Marian Mikulski po przeprowadzeniu rozmówz 8 osobami � kandydatami na kierowników aptek, zawnioskowa³a doORA o stwierdzenie dla nich rêkojmi nale¿ytego prowadzenia apteki.

04 czerwca � Prezes mgr farm. Krzysztof Przystupa i mgr farm. TomaszBarszcz spotkali siê w siedzibie Izby z Panem Pos³em Jerzym Rêb-kiem. W trakcie spotkania poruszono nastêpuj¹ce tematy: ceny pro-duktów leczniczych i walka cenowa w aptekach, reklama produktówleczniczych i aptek, nieuczciwa konkurencja na rynku leków, funkcjo-nowanie aptek w �wietle obowi¹zuj¹cych przepisów prawa.

05 czerwca - w siedzibie NIA odby³o siê spotkanie Prezesa NRA z Redakcj¹Aptekarza Polskiego, pisma Naczelnej Izby Aptekarskiej. W spotka-niu uczestniczyli: mgr farm. Micha³ Grzegorczyk, redaktor wydaw-ca, dr Tomasz Baj, z-ca redaktora naczelnego oraz redaktor naczelnyZbigniew Solarz. W spotkaniu bra³a te¿ udzia³ wiceprezes NRA Joan-na Pi¹tkowska. Postanowiono, ¿e do koñca roku �Aptekarz Polski�bêdzie ukazywa³ siê w postaci elektronicznej.

07 czerwca � na zaproszenie Hurtowni Farmaceutycznej �SLAWEX� PanPrezes mgr farm. K. Przystupa uczestniczy³ w spotkaniu, które prze-biega³o pod has³em �TARGI FARMACEUTYCZNE�. Czê�æ oficjal-na spotkania odbywa³a siê w Politechnice Lubelskiej, sk¹d nastêpniego�cie zostali przewiezieni na dalsz¹ czê�æ spotkania na lotniskow Radawcu.

08 czerwca � V-ce Prezes mgr farm. M. Mikulski uczestniczy³ w uroczy-sto�ci Jubileuszu 50-lecia Pos³ugi Kap³añskiej Ks. Józefa Jachimcza-ka CM � Krajowego Duszpasterza S³u¿by Zdrowia, w trakcie którejprzekaza³ na rêce Czcigodnego Jubilata list z gratulacjami od cz³on-ków naszej Izby. Uroczysto�æ mia³a miejsce w Bazylice �w. Krzy¿aw Warszawie.

Page 35: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

35WIADOMO�CI

10 czerwca � Prezes mgr farm. K. Przystupa uczestniczy³ w Konferencjin.t. �Refundacja Leków 2008, prawo, praktyka i perspektywy na przy-sz³o�æ�. Organizatorem Konferencji by³a Firma CooperConferencesz siedzib¹ w Warszawie. Celem spotkania by³o odpowiedzenie na naj-bardziej wa¿kie i nurtuj¹ce pytania, które wynikaj¹ ze z³o¿ono�ci pro-cedury refundacyjnej w Polsce. Najwa¿niejsze poruszane zagadnieniato: procedury rejestracyjne: aktualne problemy, mo¿liwe rozwi¹zania,prawdopodobna przysz³o�æ, rola i zadania Agencji Oceny Technolo-gii Medycznych � analizy farmakoekonomiczne, transparentno�æ pro-cedur i decyzji, do�wiadczenia w budowaniu systemu refundacyjnegoinnych pañstw UE.

16 i 17 czerwca � Prezes i V-ce Prezes Rady wziêli udzia³ w VI Miêdzyna-rodowym Sympozjum Chromatografii i Leku Ro�linnego zorganizo-wanym przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie. W�ród grona licz-nie zaproszonych go�ci by³a Pani Zofia Ulz � G³ówny Inspektor Far-maceutyczny oraz Pan Daniel Gralak- Dyrektor Departamentu Inspekcjids. Wytwarzania, którzy równie¿ zaszczycili swoj¹ obecno�ci¹ siedzi-bê Izby.

18 czerwca � odby³o siê kolejne spotkanie cz³onków Komisji ds. stwierdza-nia prawa wykonywania zawodu i rêkojmi. Komisja w sk³adzie: drA. Doraczyñska-Szopa, dr A. Kijewska i mgr farm. M. Mikulskiprzeprowadzi³a rozmowy z 10 kandydatami na kierowników aptek ogól-nodostêpnych. Wszyscy kandydaci uzyskali pozytywn¹ opiniê cz³on-ków Komisji.

25 czerwca � odby³o siê posiedzenie Prezydium. Przedmiotem obrad by³ozatwierdzenie kandydatur do odznaczeñ pañstwowych, resortowegoi samorz¹dowych, stwierdzenie rêkojmi dla kandydatów na kierowni-ków aptek ogólnodostêpnych i hurtowni. Ponadto Prezydium posta-nowi³o, w odpowiedzi na pro�bê Pana prof. Jerzego £obarzewskiego,wyst¹piæ do Rady z wnioskiem o podjêcie zobowi¹zania o dbanieo grobowiec �p. mgr farm. Witolda £obarzewskiego oraz do kontynu-owania stosownych op³at umo¿liwiaj¹cych przed³u¿enie jego istnie-nia po roku 2015.

Sporz¹dzi³aDyrektor Biura LOIA

mgr Anna Knieæ

Page 36: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

36 WIADOMO�CI

20.09.2008 (sobota) godz. 16.00 - Zamo�æsala konf. szpitala ul. Jana Paw³a II 10 

25.09.2008 (czwartek) godz. 17.00 - Lublinsala konferen. U. M. w Lublinie ul. Jaczewskiego 4/6

27.09.2008 (sobota) godz. 16.00 - Che³msala wyk³adowa MSZ ul. Szpitalna 50

4.10.2008 (sobota) godz. 16.00 - Bia³a Podlaskamiejsce spotkania zostanie podane w kolejnym numerze Biuletynu

11.10.2008 (sobota ) godz. 16.00 - Kra�niksala konf. Centrum Kultury i Promocji  Al. Niepodleg³o�ci 44.

18.10.2008 (sobota) godz. 16 00 - Pu³awysala wyk³adowa nr.1 Centrum Szkoleniowe Al. Królewska  17.

W programie ka¿dego spotkania przewidzianych jest 5 wyk³adów (pook. 30 - 45 min./wyk³ad).

Ka¿dy z wyk³adów zostanie potwierdzony certyfikatem.

Wstêpne terminy powakacyjnych posiedzeñ naukowych organizowanych w ramach szkolenia ci¹g³ego aptekarzy przez Lubelsk¹ Okrêgow¹ IzbêAptekarsk¹:

TERMINY SZKOLEÑ CI¥G£YCH APTEKARZY

Magister farmacji poszukuje pracy: 

tel. kom. 0515 153 497

Page 37: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

37WIADOMO�CI

Na wniosek mgr. Mikulskiego cz³onkowie Rady Programowej Apteki-Muzeum zebrani na 53 posiedzeniu Rady Programowej postanowili, ¿e in-formacje z posiedzeñ Rady bêd¹ ukazywa³y siê w Biuletynie Lubelskiej OIA.

Apteka-Muzeum to cz¹stka historii zawodu aptekarskiego naszego ma-kro regionu. Wszyscy aptekarze, którzy byli, s¹ i bêd¹, nie tylko tworz¹ têhistoriê ale s¹ tak¿e jej spadkobiercami a wiêc maj¹ prawo wiedzieæ co dzie-je siê w Aptece-Muzeum.

Z uwagi na to, ¿e jest to pierwsza informacja na ten temat postaram siêprzybli¿yæ Radê Programow¹ i jej zadania.

S¹dzê, ¿e wszyscy aptekarze naszego makroregionu wiedz¹, i¿ w Lubli-nie jest placówka upamiêtniaj¹ca historiê naszego zawodu, ¿e nosi ona na-zwê APTEKA-MUZEUM PZF �CEFARM-LUBLIN� S. A. i zlokalizowanajest przy ul. Grodzkiej 5 A. Apteka-Muzeum to nie tylko nasza historia, aleto tak¿e nasza wizytówka, która rozs³awia nasze �rodowisko na ca³y kraji nie tylko o czym �wiadcz¹ rozczulaj¹ce wprost wpisy do Ksiêgi Pami¹tko-wej. Nad ca³okszta³tem pracy Apteki-Muzeum czuwa Rada Programowa po-wo³ana z chwil¹ powstania tej placówki. W sk³ad Rady Programowej wcho-dz¹ przedstawiciele �wiata nauki, �CEFARM-u�, Nadzoru Farmaceutyczne-go, P.T.Farm-u, Izby Aptekarskiej i aptek. Sk³ad Rady Programowej jestzmienny bowiem co pewien czas kto� odchodzi, wówczas na to miejsce po-wo³ywany jest nowy cz³onek.

Na dzieñ 20.06.2008r. sk³ad Rady Programowej przedstawia³ siênastêpuj¹co: prof. Kazimierz G³owniak, prof. Sylwia Fidecka, prof. HannaHopka³a, prof. Lech Przyborowski, dr Andrzej Wróbel, mgr JanuszKisielewski, mgr Barbara Leszczyñska, mgr Irena Michalak, mgr MarianMikulski, mgr Krystyna Misa, mgr Anna Olszewska, mgr Krzysztof Przystupa,mgr Bogdan Walko, mgr Antonina �rubek.

Na ostatnim posiedzeniu Rada Programowa poszerzona zosta³a o dwóchnowych cz³onków: prof. Janusza Solskiego oraz mgr. Krzysztofa Simê

Cz³onkowie Rady Programowej spotykaj¹ siê dwa razy w roku w miesi¹-cach: czerwiec i grudzieñ. W sytuacjach wyj¹tkowych spotkania odbywaj¹siê w zale¿no�ci od potrzeby.

Na ostatnim spotkaniu Rada Programowa zapozna³a siê z realizacj¹ pla-nu pracy na rok 2008. Plan pracy realizowany jest zgodnie z przyjêtym har-monogramem. W miesi¹cu maju mia³a miejsce wystawa ro�lin przyprawo-

APTEKA-MUZEUM W LUBLINIE

Page 38: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

38 WIADOMO�CI

wych. Ro�liny dostarczy³a Katedra Ro�lin Leczniczych i PrzyprawowychUniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. W Noc Kultury rozpoczê³a siêwystawa ��wiat Ro�lin w Biblii�. Ro�liny na t¹ wystawê pozyska³am z Ogro-du Salezjañskiego w Lublinie przy ul. Kalinowszczyzna. Kolejna wystawabêdzie mia³a miejsce od 20.07. Tytu³ wystawy �Motywy aptekarskie i farma-ceutyczne w rze�bie Macieja Strzemskiego�. W sierpniu, druga wystawaz cyklu �Apiterapia...� W miesi¹cu wrze�niu prof. G³owniak zaproponowa³wystawê prac malarskich swojej córki mgr Anny G³owniak-Lipy pt. �Moty-wy ro�linne w malarstwie...� W pa�dzierniku lub listopadzie bêdzie wystawaExlibrysów dr Kmiecia z Krakowa.

Rozpoczê³y siê prace renowacyjne, które obejm¹ wagi i witrynki z lo¿yrecepturowej. Po renowacji jest w tej chwili jedna waga, czekamy na doku-mentacjê. Waga po renowacji odzyska³a swój blask i wygl¹da imponuj¹co.Jest akceptacja na dalsz¹ renowacjê eksponatów.

Jest te¿ zgoda na zakup ciekawych eksponatów aptekarskich na Allegro.Rozwa¿ano za³o¿enie strony internetowej dla Apteki-Muzeum, decyzja

nie zapad³a. Kolejnych informacji o Aptece-Muzeum proszê oczekiwaæw lutym lub marcu 2009 r.

Przygotowa³a: Irena MichalakKustosz Apteki-Muzeum

w Lublinie

Naczynia apteczne w Aptece-Muzeum. Fot. red.

Page 39: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

39WIADOMO�CI

KO£O EMERYTÓW MAGISTRÓW FARMACJI

Dnia 19 maja 2008 r. odby³o siê zebranie Ko³a, na którym Edyta D³ugosz� psycholog wyg³osi³a prelekcjê na temat pamiêci, jej istoty i k³opotów z ni¹zwi¹zanych. Wyk³ad cieszy³ siê du¿ym zainteresowaniem. Nastêpnie mgrLeokadia Król, w imieniu uczestników wycieczki do Muzeum PowstaniaWarszawskiego, gor¹co podziêkowa³a dr Tyczyñskiej za bardzo sprawne zor-ganizowanie wyjazdu. Omówiono plan wyjazdu do Karczmisk.

Na zakoñczenie spotkania minut¹ ciszy uczczono �mieræ ¿ony prof.Jerzego £obarzewskiego.

Z-ca PrezesaKo³amgr farm. Leokadia Król

OG£OSZENIE � PIELGRZYMKA FARMACEUTÓW DO RZYMU

Ko³o Stowarzyszenia Farmaceutów Polskich w Archidiecezji Lubelskiejuprzejmie informuje i zaprasza do uczestnictwa w pielgrzymce do Rzymu �Loreto � San Giovanni Rotondo � Wenecja, która odbêdzie siê w dniach20.09 � 01.10. 2008, koszt pielgrzymki od osoby wynosi 2.100 z³.

Cena ta nie obejmuje biletów wstêpu, metro w Rzymie, bus SG w Roton-do, rejs do Amalfi, statek w Wenecji � ok. 50 euro.

Trasa pielgrzymki: Lublin � Mikulov � Rimini � Loreto � Manoppello �Rzym � Sorrento � Amalfi � Paestum � Alberobello � Bari � Monte Sant�Angelo � San Giovanni Rotondo � Ortona � Rimini � Wenecja � Znojmo �Lublin.

Zainteresowane osoby prosimy o kontakt pod numerem telefonu:081 525 16 73 po godzinie 20oo; tel. kom. 0503 037 325

Page 40: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Mi³o jest nam poinformowaæ, ¿e dnia 8 czerwca br. w Bazylice �wiêtegoKrzy¿a w Warszawie mia³ miejsce Jubileusz 50-lecia Pos³ugi Kap³añskiejks. Józefa Jachimczaka � Krajowego Duszpasterza S³u¿by Zdrowia. W imie-niu ca³ego samorz¹du aptekarskiego gratulacje z³o¿yli: Marian Mikulski, wi-ceprezes Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie, wieloletni cz³onek Na-czelnej Rady Aptekarskiej i Halina Roszkowska-Filip, dyrektor KancelariiNaczelnej Izby Aptekarskiej.

Duszpasterstwo s³u¿by zdrowia i pielgrzymowanie lekarzy na Jasn¹ Górêrozwija siê w naszym kraju od roku 1948, chocia¿ wed³ug niektórych �róde³pielgrzymuj¹cy lekarze zbierali siê ju¿ w latach 30. Pocz¹tkowo nieformal-nie, nastêpnie od 1956 r. wznowiono regularne pielgrzymki s³u¿by zdrowiana Jasn¹ Górê, da³o to pocz¹tek Duszpasterstwu S³u¿by Zdrowia. Pierw-szym krajowym duszpasterzem zosta³ mianowany Ks. dr Kazimierz Maj-dañski. Zas³ug¹ jego by³o m.in. ustanowienie diecezjalnych duszpasterzy dlapracowników lecznictwa, organizowanie regularnych spotkañ szkoleniowo-rekolekcyjnych i dni skupienia. Krajowymi Duszpasterzami S³u¿by Zdrowiabyli: ks. pra³at dr Jerzy Buxakowski (w latach 1964-1977), nastêpnieks. pra³at dr Zdzis³aw Król (lata 1977-1994).

Ks. Józef Jachimczak funkcjê duszpasterza obj¹³ w roku 1994 r., jest kon-tynuatorem wieloletniej tradycji pog³êbiania formacji duchowej i intelektu-alnej w �rodowiskach medycznych. Ks. Józef jest równie¿ opiekunem kape-lanów szpitali i domów opieki spo³ecznej organizuj¹c dla nich specjalne spo-tkania rekolekcyjno-formacyjne, po³¹czone z konferencjami. Cechuje go nie-w¹tpliwie pracowito�æ, entuzjazm, wra¿liwo�æ na cierpienie osób chorych.Od kilku lat Krajowy Duszpasterz jest tak¿e obecny na wiêkszo�ci spotkañaptekarskich. Podczas V Krajowego Zjazdu Aptekarzy ks. Józef Jachimczakotrzyma³ dyplom �Przyjaciel Samorz¹du Aptekarskiego�, by³ to wyraz wiel-kiego uznania jakim cieszy siê w naszym �rodowisku Krajowy DuszpasterzS³u¿by Zdrowia.

red.

JUBILEUSZ 50-LECIA POS£UGI KAP£AÑSKIEJ

KS. JÓZEFA JACHIMCZAKA

Page 41: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

41UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Lublin, dn. 08 czerwca 2008r.

Czcigodny Ksi¹dz Józef Jachimczak CMKrajowy Duszpasterz S³u¿by Zdrowia

Z okazji donios³ego Jubileuszu 50-lecia �wiêceñ kap³añskich pragnê z³o-¿yæ w imieniu aptekarzy Ziemi Lubelskiej na rêce czcigodnego Ksiêdzaz g³êbi serca p³yn¹ce ¿yczenia i najserdeczniejsze gratulacje.

Osoba Ksiêdza jest prawdziwym moralnym i duchowym autorytetemw �rodowisku farmaceutycznym.

Niech dobry Bóg dostarcza Ksiêdzu jak najwiêcej owoców swojej mi³o-�ci. Niech Opatrzno�æ czuwa nad zdrowiem, tak aby�my wszyscy mogli czer-paæ jak najd³u¿ej ze wsparcia i pomocy, których Ksi¹dz udziela nam jakoKrajowy Duszpasterz S³u¿by Zdrowia.

Z wyrazami g³êbokiego szacunku i uznaniamgr farm. Krzysztof Przystupa

Ksi¹dz Józef Jachimczak podczas spotkania z cz³onkami Naczelnej Rady Aptekarskiej.Warszawa, 12 grudzieñ 2007 r. Fot. red.

Page 42: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

42 UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

W dniu 7 czerwca 2008 r. w Lublinie odby³y siê kolejne Targi Farma-ceutyczne zorganizowane przez Hurtowniê Farmaceutyczn¹ �Slawex�. By³ato doskona³a okazja do bezpo�rednich rozmów pracowników HF Slawex,przedstawicieli firm farmaceutycznych oraz przedstawicieli aptek. W tar-gach wziê³o udzia³ kilkadziesi¹t firm farmaceutycznych ze specjalnie przy-gotowanymi na tê okazjê niepowtarzalnymi ofertami handlowymi, z którychmog³o skorzystaæ (i skorzysta³o) kilkaset zaproszonych aptek. Zarówno przed-stawiciele firm farmaceutycznych, jak i przedstawiciele aptek bardzo sobieceni¹ takie bezpo�rednie spotkania, poniewa¿ jest wówczas mo¿liwo�æ do-k³adnego zapoznania siê z ofert¹ handlow¹ wybranej firmy, z nowo�ciami,które pojawi³y siê na rynku farmaceutycznym, doboru produktów odpowia-daj¹cych specyfice danej apteki, skorzystania z korzystnych rabatów. W�ródfirm farmaceutycznych by³y firmy ze zró¿nicowanym asortymentem: zarównoz lekami OTC, suplementami diety, kosmetykami, jak i z lekami Rx orazsprzêtem medycznym. Dziêki temu wiele aptek mog³o skorzystaæ z kom-pleksowej oferty a niektóre z nich, specjalizuj¹ce siê w sprzeda¿y okre�lone-go asortymentu, mog³y skorzystaæ z ofert odpowiadaj¹cych ich specyfice.

TARGI FARMACEUTYCZNE HF „SLAWEX ”

Aptekarze podczas zwiedzania stoisk firm farmaceutycznych

Page 43: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

43UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Na targach � ze specjaln¹ ofert¹ dla Klientów HF Slawex � byli tak¿eobecni producenci wyposa¿enia aptecznego, przedstawiciele jednego z ban-ków, przedstawiciele prasy bran¿owej oraz reprezentanci firmy �wiadcz¹cejus³ugi informatyczne dla aptek. Jednym z wyró¿niaj¹cych siê stoisk by³ostoisko ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej �Zdrowe Zatoki�.

Du¿ym zainteresowaniem cieszy³y siê równie¿ stoiska firmowe HF Sla-wex. Odwiedzaj¹c je, uczestnicy targów mogli poszerzyæ swoj¹ wiedzê natemat ró¿nych nowych przedsiêwziêæ podejmowanych przez Hurtowniê, wtym oczywi�cie � w ramach ogólnopolskiego programu profilaktyczno-edu-kacyjnego: �Zyskaj Zdrowie�. Stoisko Programu �Zyskaj Zdrowie� by³o jed-nym z najpopularniejszych stoisk � prezentowano na nim m.in. mo¿liwo�cinowoczesnego sprzêtu do badania skóry twarzy. Sprzêt ten jest wykorzysty-wany w spotkaniach z pacjentami w Aptekach, które uczestnicz¹ w Progra-mie �Zyskaj Zdrowie�.

Zarówno przedstawiciele aptek, jak i firm farmaceutycznych bardzo cie-p³o wypowiadali siê o targach zorganizowanych przez HF Slawex � i to nietylko z powodu wysokiej temperatury, jaka by³a tego dnia w Lublinie.

Stoisko Programu „Zyskaj Zdrowie”

Page 44: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

44 UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Ze spotkania ze swoimi Klientami cieszyli siê tak¿e pracownicy HF Slawex.Te bezpo�rednie spotkania osób, które na co dzieñ kontaktuj¹ siê ze sob¹ zapo�rednictwem telefonu, zbli¿aj¹ ludzi do siebie, s¹ okazj¹ do wymiany do-�wiadczeñ i opinii, dzia³aj¹ inspiruj¹co na uczestników spotkania i mobili-zuj¹ do dalszej pracy.

Targi Farmaceutyczne HF Slawex zorganizowane w czerwcu 2008 r. toju¿ historia. Z niecierpliwo�ci¹ oczekujemy na kolejne.

JK

Podczas Targów Producenci mogli zaprezentowaæ swoje nowo�ci

Page 45: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

45UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

SPOTKANIE INTEGRACYJNE PGF CEFARM -L UBLIN

W Noc �wiêtojañsk¹ 23 czerwca br. w miejscowo�ci Nasutów k/LublinaHurtownia Farmaceutyczna PGF Cefarm-Lublin zorganizowa³a piknik inte-gracyjny. Impreza zgromadzi³a wielu aptekarzy, którzy mogli oprócz spotka-nia towarzyskiego, sprawdziæ swoje umiejêtno�ci i sprawno�æ fizyczn¹. Roz-poczê³o siê spokojn¹ gr¹ zespo³ow¹ w siatkówkê, ale to by³a tylko rozgrzew-ka. W wielu konkurencjach przygotowanych na ten dzieñ szczególnie oble-gane by³o ³ucznictwo. Ka¿dy, niezale¿nie od p³ci, móg³ sprawdziæ siê strze-laj¹c do tarczy. Nie by³o to takie proste jak ogl¹dane w telewizyjnym serialuwyczyny Robin Hooda. Strza³y czasami lecia³y prosto, ale w kierunku lasuzamiast tarczy. Dla �mielszych uczestników przygotowana by³a sztafeta na�dechach�. Tu w grze kobiety kontra mê¿czy�ni, prym wiod³a �brzydsza�p³eæ, chocia¿ kobiety tak¿e nie�le sobie radzi³y. Przeci¹ganie liny by³o oka-zj¹ do sprawdzenia dru¿ynowej tê¿yzny fizycznej wszystkich uczestników.Kulminacyjnym punktem programu by³ mecz pi³ki no¿nej w ogniotrwa³ychkombinezonach stra¿ackich. Footbol niczym nie odbiega³ od wyczynów mun-dialowych naszej reprezentacji, na szczê�cie w bramce brak by³o bramkarza,co zdecydowanie u³atwia³o strzelanie goli.

Strzelanie z ³uku, na zdjêciu mgr Bogdan Walko � Prezes PGF Cefarm-Lublin

Page 46: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

46 UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Po wyczynach sportowych, uczestnicy spotkania sprawdzali siê na par-kiecie w tañcu oraz �piewie karaoke. W wielu farmaceutach odezwa³o siêzami³owanie do muzyki i talenty wokalne. Mamy nadziejê, ¿e ten wieczórka¿dy bêdzie wspomina³ mile i czeka³ na kolejny sportowy piknik.

Do celnego strzelania wystarczy³o krótkie przeszkolenie

Przeci¹ganie liny � nie by³o ³atwo...

Page 47: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

47UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

Redakcja Biuletynu Lubelskiej OIA serdecznie dziêkuje PGF Cefarm-Lublin za zaproszenie i ¿yczy dalszych, równie udanych imprez.

red.Fot. TB

Aptekarski zespó³ wokalno-artystyczny wykonuje utwory w wersji karaoke

Si³y nikogo nie opuszcza³y, a tañce trwa³y do pó�nych godzin nocnych

Page 48: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

HISTORIA FARMACJI

Krasnystaw, obecnie dwudziestoparotysiêczne miasto, po³o¿one na lewymbrzegu Wieprza, obok uj�cia rzeki ¯ó³kiewki, prawa miejskie uzyska³ow 1394 roku od W³adys³awa Jagie³³y a wzniesione zosta³o na polach wsiSzczekarzów, wzmiankowanej ju¿ w 1219 roku. Przez Krasnystaw przebie-ga³ szlak handlowy ze �l¹ska i Wielkopolski na Ru�. To po³o¿enie przy takwa¿nym trakcie komunikacyjnym wp³ynê³o na rozwój miejscowo�ci, szcze-gólnie w XVII wieku, ale i na zniszczenia miasta m.in. przez Kozakóww 1648 r. i przez Szwedów w 1656 r. i 1704 r. oraz przez po¿ary w 1524,1810, a tak¿e czê�ciowo w 1914 r.

Miasto ma w herbie dwie ryby. Jest to zwi¹zane z jego lokalizacj¹ nadrozleg³ymi stawami od starego uj�cia ̄ ó³kiewki do uj�cia Wojs³awki w doli-nie Wieprza, co przedstawiaj¹ XVIII-wieczne mapy. Te wspania³e stawy by³yjako jedne z pierwszych za³o¿one w Polsce i powsta³y ju¿ w XII wieku.Pisa³ o tym w swoim wierszu Sebastian Klonowic (1545-1602).

Krasnystaw, jako miejscowo�æ w centrum kraju, by³ miejscem dzia³aniawielu zakonów specjalizuj¹cych siê w lecznictwie i aptekarstwie. Dzia³a³ytu zakony Augustianów, Bonifratów, istnia³ ko�ció³ i szpital �w. Ducha orazrezydencja, a pó�niej Kolegium o.o. Jezuitów.

Pierwsi przybyli tu Augustianie, którzy zostali sprowadzeni przez W³a-dys³awa Jagie³³ê wraz z lokowaniem miasta w 1394 r. i zapewne z jego fun-dacji zbudowali tu ko�ció³ i klasztor, które zosta³y zniszczone przez Tataróww 1449 r., a odbudowane przez Kazimierza Jagielloñczyka w 1458 r.

Ko�ció³ zosta³ na nowo erygowany przez Aleksandra Jagielloñczykaw 1505 r.

W XIX wieku rosyjscy zaborcy stopniowo zabierali zakonowi budynki,w których mie�ci³ siê szpital. Kasata klasztoru mia³a miejsce w roku 1864.

Augustianie, którzy do Polski zostali sprowadzeni przez Kazimierza Wiel-kiego w 1342 r. byli zakonem za³o¿onym przez papie¿a Aleksandra IV weW³oszech w 1256 r., opartym na regule �w. Augustyna (354-430) z Hippony,filozofa i teologa, ojca ko�cio³a pochodz¹cego z pó³nocnej Afryki, twórcy

WK£AD KRASNOSTAWSKICH ZAKONÓW

W ROZWÓJ FARMACJI I MEDYCYNY

W CZASACH I RZECZPOSPOLITEJ

Page 49: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

49HISTORIA FARMACJI

wielu dzie³ z dziedziny etyki,teorii poznania, antropologii,który w swoich pracach g³osi³m.in. potrzebê pomocy drugie-mu cz³owiekowi. W oparciuo jego doktryny spo³eczne Au-gustianie prowadzili o¿y-wion¹ dzia³alno�æ misyjn¹w Polsce. Ostatni ich klasztordzia³aj¹cy w Krakowie zosta³zamkniêty po II wojnie �wia-towej. W skarbcu ko�cio³aw Krasnymstawie przecho-wywane s¹ portrety genera³ówzakonu Augustianów z I po³o-wy XVIII wieku � AleksandraOliwy, Franciszka Rchartory-sa, Aleksego Menesiusa.

Trzeba dodaæ, ¿e w owymczasie szpitale ³¹czy³y w so-bie wiele funkcji, gdy¿ lecz-nictwo po³¹czone by³o z opie-k¹ spo³eczn¹, nie tylko leczo-no chorych, ale opiekowano

siê sierotami, biednymi, upo�ledzonymi, rozdawano leki, najczê�ciej by³y tozio³a, zbierane, suszone i przygotowywane przez zakonników. Terapia wi¹-za³a siê z opiek¹, higien¹, stosowaniem w³a�ciwej diety, podawaniem leków,wykonywaniem drobnych (w dzisiejszym rozumieniu) zabiegów chirurgicz-nych i rehabilitacyjnych. Zwracano te¿ uwagê na w³a�ciwe nastawienie psy-chiczne pacjenta, jego gotowo�æ do wspó³pracy z lecz¹cym, ¿yczliw¹ atmos-ferê, zrozumienie, wiê�, pok³adanie ufno�ci i czerpanie wiary z pos³ug reli-gijnych sprawowanych dla chorych oraz nabo¿eñstw odprawianych w szpi-talnych salach. Opiekuj¹cy siê chorymi zakonnicy musieli odznaczaæ siê wie-lorakimi umiejêtno�ciami, ³atwo�ci¹ nawi¹zywania porozumienia, udziela-niem pociechy, podtrzymywaniem na duchu, cierpliwo�ci¹, opanowaniem.

Wiêksze placówki dzieli³y sprawowan¹ opiekê lecznicz¹ miêdzy osobyprzeszkolone, wykszta³cone czy te¿ przyuczone do niej, a wiêc na lecz¹cychi pomagaj¹cych im w sprawowaniu tej opieki, czyli pomagaj¹cych w ¿ywie-

Kolegium Jezuickie w Krasnymstawie

Page 50: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

50 HISTORIA FARMACJI

niu, utrzymywaniu higieny w�ród chorych i na szpitalnych salach, w zaopa-trzeniu w opa³, wodê i wielu innych czynno�ciach.

Natomiast w ma³ych jednostkach prowadz¹cy je zakonnicy musieli zaj-mowaæ siê wszystkim i odznaczaæ siê wyj¹tkow¹ pracowito�ci¹ i umiejêtno-�ciami.

Bonifratrzy � zakon dzia³aj¹cy te¿ w Krasnymstawie, mieli swój nieist-niej¹cy ju¿ ko�ció³ �w. Krzy¿a, ufundowany wraz ze szpitalem, mie�ci³ siêon w zachodniej czê�ci miasta obok murów miejskich. Powsta³ w I po³owieXVII wieku, a zniszczeniu uleg³ w wieku XIX, po przekazaniu przez caraMiko³aja I placówek klasztornych w 1836 r. pod jurysdykcjê biskupów die-cezjalnych i po kasacie klasztorów w 1864 r., kiedy przesta³a istnieæ prowin-cja polsko-litewska. Reaktywowano prowincjê polsk¹ w 1922 roku, obecniedzia³aj¹ dwie warszawska i wroc³awska ze 107 zakonnikami, czterema szpi-talami i czterema zak³adami specjalnymi.

Bracia Mi³osierdzia, Ordo Hospitalarius Sancti Joanis de Deo, zwani Bo-nifratami, to zakon za³o¿ony przez �w. Jana Bo¿ego w Grenadzie w 1540roku. Regu³a zakonu zak³ada³a sprawowanie opieki nad chorymi, w szcze-gólno�ci nad chorymi psychicznie. Pierwsi bracia Mi³osierdzia zostali spro-wadzeni do Polski w 1609 r. Osiedlili siê w Krakowie, gdzie powsta³ ichpierwszy klasztor. Zapewne jedn¹ z przyczyn sprowadzenia Braci do Polskiby³o uczestnictwo cz³onka zakonu G. Ferrara w leczeniu króla Zygmunta IIIWazy.

Wk³ad zakonu w opiekê medyczn¹ nad spo³eczeñstwem by³ bardzo wa¿-ny i istotny. Jako nieliczni w owym czasie uznawali ob³êd za chorobê. Bylifachowo przygotowani do opieki nad chorymi, mieli wyszkolony personelpielêgniarski, farmaceutyczny i medyczny oraz sieæ szpitali, szczególnie ukie-runkowanych na leczenie chorób psychicznych. Do dzisiaj zakon cieszy siêuznaniem nios¹c pomoc medyczn¹ w obiektach doskonale wyposa¿onychw aparaturê i prowadzonych przez �wietnie wyszkolon¹ kadrê. Nie stroni¹te¿ Bonifratrzy od zio³olecznictwa, które propaguj¹ od wieków. Bardzo dy-namiczna i efektywna by³a dzia³alno�æ zakonu na terenach wschodnich kra-ju. A w swoich szeregach zakon mia³ wielu wybitnych przedstawicieli i po-pularyzatorów osi¹gniêæ medycyny, jak ks. P. Stirtzelheimer, braci F. £eb-czyñski, L. Pezyna, a szacunek i przychylno�æ zyskali przez niesienie pomo-cy w czasach epidemii i wojen � pracuj¹c w lazaretach i w otaczaniu opiek¹przewlekle chorych na nie zawsze rozpoznawane i diagnozowane chorobypsychiczne.

Page 51: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

51HISTORIA FARMACJI

Na prawym brzegu Wieprza w Krasnymstawie, przy dawnym mo�cie ist-nia³ ko�ció³ i szpital �w. Ducha ufundowany w 1465 roku a ostatecznie roze-brany po 1803 r. Cz³onkowie tego zakonu zwani powszechnie �duchaczami�byli powo³ani do spe³niania obowi¹zków szpitalno-leczniczych. Za³o¿ycie-lem zakonu by³ B³ogos³awiony Gwidon z Montepelier w 1175 roku. Go-d³em zakonu krzy¿ z dwiema poziomymi belkami, nad którym czêsto umiesz-czano go³êbice � symbol Ducha �wiêtego. Do Polski sprowadzi³ zakonni-ków biskup Iwo Odrow¹¿ w 1220 roku. Pierwsze klasztory pw. �w. Duchapowsta³y w Krakowie, Wroc³awiu, Kaliszu, Wi�licy, Sandomierzu i w Po-znaniu. Regu³a tego zakonu zobowi¹zywa³a braci do opieki nad chorymi,sierotami, podrzutkami i ciê¿arnymi kobietami tj. do zapewnienia im opiekiw czasie po³ogu.

Kasata zakonu mia³a miejsce w 1783 roku.A wspomnieæ nale¿y, ¿e lecznictwo na terenie Lubelszczyzny rozwija³o

siê w sposób bardzo prê¿ny i dynamiczny, o ile w latach 1628-29 by³o16 szpitali, to po roku 1790 r. w czasie gdy diecezja uleg³a powiêkszeniu,szpitali by³o ju¿ 78, w tym wiêkszo�æ z nich dysponowa³a w³asnymi zasoba-mi materialnymi, pochodz¹cymi z zapisów fundatorów, a tylko nieliczne utrzy-mywa³y siê z ja³mu¿ny, czyli mia³y mniej ustabilizowan¹ sytuacjê finan-sow¹.

Obecne zgromadzenie Ducha �wiêtego za³o¿y³ wspólnie z LudwikiemGrignion de Montfort w Pary¿u Klaudiusz Poullart des Places w 1703 r.,zmar³ w 1709 r. maj¹c 30 lat. Okres rewolucji francuskiej i zwi¹zany z ni¹terror i prze�ladowania zmniejszy³y drastycznie liczbê zakonników i powo-³añ zakonnych. Odnowicielem zakonu by³ konwertyta ksi¹dz FranciszekLiberman w 1848 r.

Zakon w dawnych czasach skupia³ siê na lecznictwie, opiece, nadawaniupraw obywatelskich. Obecnie g³ównym obszarem dzia³alno�ci misyjnej jestewangelizacja, szkolnictwo, duszpasterstwo, rekolekcje, opieka nad emigran-tami, praca w krajach zacofanych ekonomicznie i dzia³alno�æ pokojowa. Licz-bê zakonników duchaczy okre�la siê na 3000, polskich misjonarzy jest ok.80. Regu³a zgromadzenia ma formu³ê �Posy³ajcie ich wszêdzie tam, gdzienikt inny nie chce ju¿ pracowaæ�. Dom generalny zakonu mie�ci siê w Rzy-mie, w Polsce zakon ma siedzibê i seminarium w Bydgoszczy, w sumie7 domów zakonnych. Ma cenne zasoby biblioteczne licz¹ce 20 tys. ksi¹¿ek,wiele rêkopisów i starodruków.

O.o. Jezuici, ostatni zakon dzia³aj¹cy w Krasnymstawie, o wspania³ej hi-storii i wielkich dokonaniach powsta³ w 1534 roku w Hiszpanii, jego za³o¿y-

Page 52: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

52 HISTORIA FARMACJI

cielem by³ Ignacy Loyola, a zatwierdzony zosta³ w 1540 r. przez papie¿aPaw³a III.

Krasnystaw by³ pocz¹tkowo siedzib¹ rezydencji w latach 1685-1720,a nastêpnie Kolegium, które istania³o w latach 1720-1773 r. do czasu kasatyzakonu Bull¹ Dominus oc. Redemtor wydan¹ przez papie¿a Klemensa XIV.Fundatorem rezydencji by³ biskup che³mski obrz¹dku ³aciñskiego Stanis³aw�wiêcicki. Wielkie zas³ugi mieli tak¿e finansuj¹c budowê ko�cio³a i budyn-ków Kolegium Potoccy: Feliks Wojewoda Krakowski, jego ¿ona Krystynaz Lubomirskich i ich syn Micha³ Wojewoda Wo³yñski. O.o. Jezuici specjali-zuj¹cy siê w nauczaniu duchowieñstwa i m³odzie¿y, choæ g³ównym zada-niem zakonu by³a obrona chrze�cijañstwa przed reformacj¹, starali siê te¿wywieraæ wp³yw na ró¿ne dziedziny ¿ycia, szerz¹c wiedzê m.in. przez otwie-ranie drukarni, propagowanie o�wiaty sanitarnej. To w³a�nie za przyczyn¹tego zakonu powsta³a w Krasnymstawie apteka w 1760 roku. Od 1782 r.istnia³ w Krasnymstawie szpital � infirmeria z aptek¹. Pierwsze apteki zak³a-dane przez Jezuitów mia³y s³u¿yæ jedynie domom zakonnym. Zakonnicy je-ziuci, którzy byli aptekarzami udzielali jednak pomocy zarówno ubogim jaki fundatorom zakonu. Przekazywano sobie tajniki zawodu, s³ynne by³y takieleki jak �pigu³ki jezuickie� czy �proszek jezuicki� � pierwsze przeciw �mo-rowemu powietrzu�, drugie jako �rodek przeciwko malarii. Wizytuj¹cy je-zuickie apteki w latach 1628-29, Poropilus Lambertengo � prekursor nadzo-ru farmaceutycznego zaleci³ rozdawanie leków ubogim i dobroczyñcom za-konu, a zabroni³ sprzedawania leków, postulowa³ przyjmowanie �wieckichaptekarzy, a kierowanie braci zakonnych do opieki nad chorymi. Wg innegowizytatora Fabrycego Bafi (1645 r.) aptekarz � jezuita nie móg³ badaæ cho-rych kobiet i dowolnie przepisywaæ lekarstw. Pobierano niekiedy op³aty zaleki i przeznaczano je na dalszy rozwój aptek lub na cele kolegium i ko�cio-³ów. Tajniki aptekarzy jezuitów i popularno�æ jezuickich aptek by³a przyczy-n¹ konfliktów z innymi aptekarzami.

Ogromne by³y zas³ugi jezuickich aptekarzy w czasie panuj¹cych epide-mii, kiedy to po�wiêcali siê pielêgnowaniu chorych i umieraj¹cych. Czêstope³nili te¿ rolê chirurgów. A ka¿da jezuicka apteka wyposa¿ona by³a w fa-chow¹ literaturê. Poszukiwali te¿, oprócz uprawy zió³ leczniczych, innychform i metod leczenia. Przy niektórych aptekach istnia³y swoiste laboratoria,w których wytwarzano leki. Jeden z o.o. jezuitów Panteleon D¹browski od-kry³ i zastosowa³ wody zdrojowe na S¹deczczy�nie. Czêsto bracia zakonniju¿ jako wyszkoleni aptekarze wstêpowali do zakonu, ale czêsto te¿ w³a�niew zakonie nabywali wiedzê, uprawnienia, kszta³c¹c siê w aptekach domu

Page 53: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

53HISTORIA FARMACJI

nowicjatu. Wielu aptekarzy jezuitów pochodzi³o ze �l¹ska lub Prus, ale bylite¿ tacy, którzy przybyli z odleg³ych rejonów Europy.

Postêp nauk farmaceutycznych i rozwój lecznictwa odbywa³ siê w ró¿-nych miejscach naszego kraju mimo wojen, nierównomiernego rozwoju eko-nomicznego, oddalenia od o�rodków uniwersyteckich. Nawet tak niewielkiemiejscowo�ci jak Krasnystaw mia³y swoich prekursorów wiedzy, nauki, po-stêpu, a by³y to w³a�nie zakony Augustianów, Bonifratów, �w. Ducha i Jezu-itów, które tutejsz¹ ludno�æ otacza³y opiek¹, leczy³y, uczy³y higieny, zasad¿ywienia. Wprowadza³y do farmacji i medycyny nowe zdobycze i osi¹gniê-cia przekazane z innych czê�ci Europy, dziêki regu³om zakonnym propagu-j¹cym troskê o cz³owieka, o jego duszê ale i o jego cia³o.

mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz

Literatura :Lucjan Cimek: Stawy Krasnostawskie str. 150, Zapiski Krasnostawskie, t. III,Bo¿ena Nowak: Lokacja Szczekarzewa, Rocznik Che³mski t. I, 1995, str. 150,Anna Paw³owska. Diecezja Che³mska rzymskokatolicka 1359�1807, Rocznik Che³mski,

t. III, 1997, str. 65,Encyklopedia Katolicka, tom I Lublin 1985r, Augustianie, str. 1078,Jan Tyszkiewicz: Szpitale w Polsce �redniowiecznej, Warszawa 1998, str. 33,Encyklopedia Wiedzy o Jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, WAM Kraków 1996r., str. 14-15,Józef Marecki: Zakony w Polsce, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2000.

Kolegium Jezuickie w Krasnymstawie

Page 54: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

54 HISTORIA FARMACJI

RO�LINY BIBLIJNE W APTECE MUZEUM

Podczas tegorocznej nocy kultury Lublinianie mieli okazjê ogl¹daæ nie-zwyk³¹ wystawê zorganizowan¹ przez kustosza Apteki Muzeum mgr farm.Irenê Michalak. Tym razem w murach Apteki Muzeum zago�ci³y ro�linyspotykane na kartach Pisma �wiêtego. Ro�liny na wystawê dostarczy³a PaniLudwika Molenda, która jest pasjonatk¹ ro�lin biblijnych i prowadzi ogró-dek biblijny. Ogó³em mo¿na by³o zobaczyæ ponad 50 ro�lin oraz wiele barw-nych fotografii przedstawiaj¹cych ro�liny, które z powodu ogromnych roz-miarów czy te¿ nieprzystosowania do naszego klimatu nie mog³y byæ pre-zentowane w naturze.

Biblia obfituje w ró¿norodne gatunki flory (ponad 100), których to¿sa-mo�æ jest dzi� trudna do ustalenia. Tylko co do niektórych nie ma w¹tpliwo-�ci, pozosta³e za� z powodu braku nazewnictwa botanicznego w czasach kie-dy Pismo �wiête powstawa³o, s¹ dzi� jedynie metafor¹. Niektóre z nich poprostu nie wystêpowa³y w Ziemi �wiêtej. Ro�liny wystêpuj¹ w Biblii taklicznie i w tak ogromnej ilo�ci znaczeñ, ¿e znajdziemy w�ród nich zarównogatunki lecznicze, stosowane w przemy�le spo¿ywczym, perfumeryjnym, jaki wiele innych. W Pi�mie �wiêtym znaleziono ponad sto ro�lin, wymienia-nych zarówno w grupach, np. osty, chwasty, jak i pojedynczo, np. hyzop,k¹kol itd. Wiêkszo�æ z nich nie mia³a ¿adnego znaczenia praktycznego,a g³ównie wymiar symboliczny. Przyk³adowo hyzop, ro�lina znana obecniejako przyprawowa, miododajna i lecznicza, by³ symbolem oczyszczenia. Izra-elici za pomoc¹ ga³¹zek hyzopu skrapiali krwi¹ drzwi mieszkañ tu¿ przedopuszczeniem Egiptu. U¿ywano go równie¿ w leczeniu trêdowatych. Wystê-puje równie¿ w scenie ukrzy¿owania Chrystusa, na hyzop bowiem zatkniêtog¹bkê nas¹czon¹ octem. Jest jednak w¹tpliwe czy hyzop z Pisma �wiêtegoto ta sama ro�lina, któr¹ znamy obecnie. Przypuszczalnie nazywano tak ro-�liny z tej samej rodziny (Lamiaceae) ale z rodzaju Origanum. Jest równie¿mo¿liwe, ¿e biblijny hyzop to inna ro�lina z rodziny Lamiaceae � Thymbraspicata. W Biblii znajdujemy równie¿ ro�liny wymieniane przypadkowo.Takim przedstawicielem flory jest np. morwa. Zosta³a ona wspomniana, byzobrazowaæ moc wiary, mog¹cej przenosiæ z miejsca na miejsce wszystko,w tym przypadku potê¿ne drzewa. Wiêkszo�æ wystêpuj¹cych w Pi�mie �wiê-tym ro�lin ma jednak bogat¹ symbolikê np. k¹kol, ro�lina która z powodustosowania licznych herbicydów coraz rzadziej wystêpuje w naszej florze,jest w Biblii chwastem, symbolem z³a. Ro�liny wymieniane pod wspólnymi

Page 55: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

55HISTORIA FARMACJI

nazwami ostów i cierni symbo-lizuj¹ cierpienie i trud, z jakimcz³owiek boryka siê przez ca³eswoje ¿ycie. Ro�linami posia-daj¹cymi czysto pozytywn¹symbolikê, s³u¿¹cymi do na-maszczeñ, bêd¹cymi po¿ywie-niem, symbolem doskonaleniaistot ludzkich czy po�wiêcaniasiê dla nowego ¿ycia s¹ psze-nica, nard, mirra, gorczyca,figowiec, aloes, oliwka, syko-mora i wiele innych. W Bibliizamieszczono równie¿ przyk³a-dy ro�lin ma³o istotnych dlacz³owieka takich jak koper czykminek, bêd¹cymi metafor¹¿ycia ludzi nie mog¹cych odna-le�æ prawdziwych warto�cimoralnych i duchowych.

Choæ Pismo �wiête nie jestw ¿adnej mierze ksiêg¹ bota-

niczn¹ czy medyczn¹, to jednak ka¿dy znajdzie w niej co� niezwyk³egoi niepowtarzalnego. Przygodê z biblijn¹ flor¹ dobrze jest rozpocz¹æ od kartStarego Testamentu, na których wystêpuje jej najwiêcej. Nale¿y równie¿s¹dziæ, ¿e ogromne zainteresowanie jakie wzbudzi³a w�ród zwiedzaj¹cychwystawa ro�lin biblijnych sprawi, i¿ bêdzie ona organizowana przez AptekêMuzeum co roku.

Pi�miennictwo:Koz³owski J., Forycka A., Szczyglewska D., Buchwald W., Ro�liny w Pi�mie �wiêtym. Pa-nacea, 2/2007, s. 32 � 34.Biblia Tysi¹clecia, Pallotinum, Poznañ 1965.Szczepanowicz B., Atlas ro�lin biblijnych. WAM, Kraków 2003.Wolski T., Baj T., Kwiatkowski S., Hyzop lekarski (Hyssopus officinalis L.) zapomnianaro�lina lecznicza, przyprawowa oraz miododajna. Ann. UMCS sec. DD. 41, 1, 2006.

Maciej Strzemski

Hyssopus officinalis L. Fot. red.

Page 56: Ze zbiorów Apteki-Muzeum w Lublinie - loia.pl · APTEKA-MUZEUM w Lublinie ... Wk‡ad krasnostawskich zakonów w rozwój farmacji i medycyny w czasach

Wydawca:Lubelska Okrêgowa Izba Aptekarska

Redakcja:mgr farm. Alicja Konstankiewicz, dr n. farm. Tomasz Baj

Malarstwo na ok³adce:mgr farm. Anna G³owniak-Lipa

Komitet Redakcyjny:mgr farm. Krzysztof Przystupa (Przewodnicz¹cy),

mgr farm. Marian Mikulski, mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz,mgr Ma³gorzata Go�dziewska

Adres redakcji:20-612 Lublin, ul. Muzyczna 4/9

tel./fax (0-81) 534 28 76tel. (081) 534 55 82 (w godz. 800-1600)

e-mail: [email protected]

Redakcja oraz Rada OIA w Lublinie nie odpowiada za tre�æ og³oszeñ,tekstów sponsorowanych i reklam oraz zastrzega sobie prawo dokonywa-

nia skrótów i zmian tytu³ów zamieszczanych tekstów.

Realizacja wydania, reklamy i og³oszenia �PROJEKT-STUDIO� S.C.

20-612 Lublin, ul. Muzyczna 4/9tel./fax (0-81) 534 28 76,

tel. (081) 534 55 82e-mail: [email protected]

Zamówienia prosimy sk³adaæ w terminiedo dnia 20 ka¿dego miesi¹ca.