4

ZDOLNOŚĆ UCZENIA SIĘ

Wiedza

• Znać i rozumieć ulubione metody uczenia się, swoje słabe i mocne strony, znać swoje

umiejętności.

• Wiedzieć o istniejących możliwościach w zakresie edukacji i dokształcania oraz o

konsekwencjach podejmowanych w tej dziedzinie decyzji.

• Organizować własny proces uczenia się.

Umiejętności

• Samodzielność, wytrwałość, umiejętność organizacji materiału w procesie uczenia się.

• Skoncentrować się na nauce.

• Zastanawiać się nad swoimi celami.

• Umieć porozumiewać się.

Zdolność rozpoczęcia procesu uczenia się oraz wytrwania w nim,

organizacja tego procesu, zarządzanie czasem, skuteczna

organizacja informacji - indywidualnie lub w grupie.

Ta kompetencja wymaga świadomości istoty procesu uczenia się

oraz potrzeb samego uczącego się, określenia istniejących

możliwości oraz zdolności przezwyciężania przeszkód, aby nauka

została uwieńczone sukcesem. Zdolność uczenia się to

zdobywanie, przetwarzanie i przyswajanie nowej wiedzy i

umiejętności, jak również ich wykorzystywanie oraz poszukiwanie

nowych kierunków rozwoju.

Zdolność uczenia się sprawia, że uczniowie, opierając się na

życiowych doświadczeniach i na rezultatach wcześniejszej nauki,

stosują wiedzę i umiejętności w różnych kontekstach.

Motywacja i wiara w siebie są podstawą dla zdobycia tej

kompetencji.

Postawy

• Mieć obraz samego siebie to podstawa, by móc coś zmienić i pracować nad motywacją i

wiarą w siebie – żeby osiągnąć sukces.

• Doceniać naukę jako proces nas wzbogacający.

• Wykazywać inicjatywę w podejmowaniu nauki.

5

KOMPETENCJE

OGÓLNE KOMPETENCJE

Składają się z: Dzięki nim można np.

Wiedza wiedzieć

Umiejętności umieć zrobić

Cechy indywidualne umieć być

Zdolność uczenia się umieć się nauczyć

KOMPETENJE KLUCZOWE

Kompetencje to połączenie wiedzy, umiejętności i postawy adekwatnych do

danego kontekstu. Kompetencje kluczowe to takie, których wszyscy potrzebują do

samorealizacji i osobistego rozwoju, jak również do tego, by stać się aktywnym

obywatelem, funkcjonować w społeczeństwie i pracować zawodowo.

Wyróżniono 8 kompetencji kluczowych, które są każdemu

człowiekowi niezbędne do samorealizacji i osobistego rozwoju - aby był aktywnym

obywatelem, funkcjonował w społeczeństwie i pracował zawodowo:

1. porozumiewanie się w języku ojczystym;

2. porozumiewanie się w językach obcych;

3. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-

techniczne;

4. kompetencje informatyczne;

5. zdolność uczenia się;

6. kompetencje społeczne oraz kompetencje obywatelskie;

7. przedsiębiorczość;

8. ekspresja kulturalna.

6

JAKIE PODEJŚCIE WYBRALIŚMY?

Podejście nastawione na aczynności zakłada, że osoby, które uczą się

języka przede wszystkim funkcjonują w społeczeństwie, to znaczy są członkami

społeczeństwa, mającymi wykonać pewne zadania w określonych

okolicznościach, we właściwym sobie środowisku i w konkretnej dziedzinie.

ZADANIA

Zadania do wykonania są częścią codziennego życia: osobistego, społecznego,

szkolnego lub zawodowego. Realizacja zadania zakłada metodyczne

wykorzystanie danych kompetencji: wykonanie przewidzianych czynności w

konkretnym zakresie, w jasno sformułowanym celu i z określonym rezultatem.

NA CZYM POLEGA PRZYJĘTA METODOLOGIA?

Pprtfolio z deskryptorami zawierające ćwiczenia,

które ilustrują i kształcą umiejętności oraz wiedzę, opisane przez zawarte

deskryptory.

Ćwiczenia mogą zakładać samoocenę: uczestnik wykonuje je samodzielnie i

sprawdza, czy dysponuje wiedzą opisaną przez deskryptor. Mogą mieć również

charakter kształcący: do przeprowadzenia na zajęciach, w grupach lub w formie

pracy samodzielnej, pod kierunkiem prowadzącego - w celu osiągnięcia

umiejętności, o jakiej mówi deskryptor.

Portfolio obejmuje przykłady zadań (w formie dossier lub teczki) wybranych przez

uczącego w danym okresie, pozwalające uczniowi wykazać, że się uczy, zaś

prowadzącemu – stwierdzić postępy w nauce. Może zawierać wykonane

ćwiczenia, które potwierdzają zdobycie określonych umiejętności.

7

DESKRYPTORY Rzeczy, które dana osoba może lub umie zrobić (MREL, § 3.4 y Aneks A)

Pozytywne: określają zadania, które można lub które potrafi się wykonać

Określone: opisują coś charakterystycznego, konkretny aspekt, zadania i/lub stopień

ich wykonania: często, rzadko… czasami, zawsze…

Jasne: sformułowane przejrzyście, z użyciem prostej składni, zrozumiałe dla adresata

Krótkie: 2 lub 3 linijki

Niezależne: można je zinterpretować niezależnie od innych deskryptorów

W kontekście: umieszczone we właściwym sobie kontekście

Praca z deskryptorami, dysponowanie wystarczającą ich bazą, zorganizowaną i

podzieloną na poziomy, pozwala:

Osoba, która się uczy: określić, co umie i może zrobić

OCENIAĆ Prowadzący: określić pozytywnie, co umie lub może zrobić uczący

się

Osoba, która się uczy: robić postępy, wykonując zadania UCZYĆ

Prowadzący: opracować ćwiczenia

Osoba, która się uczy: wiedzieć, jakich nowych rzeczy może się

nauczyć i decydować, w jakim kierunku ma zmierzać proces

uczenia się PLANOWAĆ

Prowadzący: przygotować program zajęć, opracować akcje

szkoleniowe

8

Portfolio: zdolność uczenia się

Jak widzę samego siebie?

• Daje spojrzenie na całość umiejętności uczestnika

w zakresie kompetencji: zdolność uczenia się.

Potrafię…

• Pomaga uczestnikowi zaangażować się w

planowanie swego kształcenia oraz w ocenę

postępów.

• Uczestnik potrafi powiedzieć, co i jak umie zrobić.

Moje rezultaty

• Obejmuje przykładowe doświadczenia uczestnika

związane ze zdolnością uczenia się.

9

Jak widzę samego siebie?

Daje spojrzenie na całość

umiejętności uczestnika w zakresie

kompetencji: zdolność uczenia się.

10

Potrafię…

o Pomaga uczestnikowi zaangażować

się w planowanie swego kształcenia

oraz w ocenę postępów.

o Uczestnik potrafi powiedzieć, co i jak

umie zrobić.

11

Moje rezultaty

Tutaj należy zebrać przykłady rezultatów pracy

nad rozwojem zdolności uczenia się.

o Przykłady zrealizowanych zadań: pisemne lub graficzne;

multimedia lub Internet

o Przykłady użytych materiałów: do czytania; audio,

video…

12

Moje rezultaty 1

Cele:

zebrać rezultaty przeprowadzonych prac

i udokumentować swoją wiedzę Przykłady

zrealizowanych

zadań

Do czego mogę to wykorzystać?

jako uzupełnienie codziennej nauki (funkcja

pedagogiczna)

Moje rezultaty 2

Cele:

zebrać rezultaty przeprowadzonych prac i

udokumentować swoją wiedzę

Przykłady

użytych

materiałów Do czego mogę to wykorzystać?

jako uzupełniający element codziennej nauki

(funkcja pedagogiczna)

13

Jestem...

Moje zdjęcie

Moje dane:

14

Opisz siebie

Imię _________________________ Data __________________

Poniższe schematy pomogą nam graficznie przedstawić opis siebie, aby być

bardziej świadomym, jaką osobą jesteśmy.

Spróbujemy opracować własny schemat.

INSTRUKCJA: Wymień 10 słów (przymiotników lub wyrażeń), które Twoim

zdaniem najlepiej Cię opisują.

1 ________________________________________________________

2 ________________________________________________________

3 ________________________________________________________

4 ________________________________________________________

5 ________________________________________________________

6 ________________________________________________________

7 ________________________________________________________

8 ________________________________________________________

9.________________________________________________________

10._______________________________________________________

Niektóre przymiotniki opisują Cię tylko w pewnych sytuacjach, dlatego możesz

te sytuacje opisać dokładniej. Np. pewien uczestnik mówi, że jest

“rozzłoszczony”. Oczywiście, dotyczy to tylko niektórych sytuacji: Złoszczę się,

kiedy ktoś robi mi krzywdę, złoszczę się, kiedy dostaję złe oceny…

15

JESTEM…

16

PRZYMIOTNIK

PRZYMIOTNIK

PRZYMIOTNIK

PRZYMIOTNIK

PRZYMIOTNIK

PRZYMIOTNIK

W stosunku do kogo

Kiedy

Kiedy

W stosunku do kogo

W stosunku do kogo W stosunku do

kogo

W stosunku do kogo

W stosunku do kogo

Kiedy

PRZYMIOTNIK

Kiedy

W stosunku do kogo

W stosunku do kogo

Kiedy

JESTEM…

Kiedy

17

UMIEM …

Wymień co najmniej 8 czynności, które umiesz wykonać. Napisz, jak dobrze

to potrafisz zrobić (A, B, C) i w jakim stopniu je lubisz (X, Y, Z), zaznaczając

odpowiednie rubryki. Użyj tylko czasowników lub krótkich zdań, które odnoszą

się do konkretnych czynności.

UMIEM............

1)................................................................................

A B C X Y Z

2)................................................................................

A B C X Y Z

3)................................................................................

A B C X Y Z

4)................................................................................

A B C X Y Z

5)................................................................................

A B C X Y Z

6)................................................................................

A B C X Y Z

7)................................................................................

A B C X Y Z

8).............................................................................

A B C X Y Z

* Legenda

A = bardzo dobrze

B = dość dobrze

C = niezbyt dobrze

X = bardzo lubię

Y = raczej lubię

Z = nie lubię

18

UMIEM ZROBIĆ…

UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 19

Posiadać zdolność uczenia się to znaczy...

umieć rozpocząć proces uczenia się i wytrwać w nim;

umieć zorganizować sobie proces nauki;

umieć organizować czas i informacje;

umieć pracować indywidualnie lub w grupie.

Żeby to osiągnąć, muszę być świadomy...

� własnego procesu uczenia się;

� moich potrzeb jako ucznia;

� możliwości wokół mnie;

� że trzeba pokonać trudności, by osiągnąć sukces!

Zdolność uczenia się to zdobywanie, przetwarzanie i przyswajanie nowej wiedzy i

umiejętności, jak również ich wykorzystywanie oraz poszukiwanie nowych kierunków rozwoju.

Dlatego muszę wziąć pod uwagę moje życiowe doświadczenia oraz rezultaty wcześniejszej

nauki i w różnych kontekstach korzystać z nich, zdobywając nowe umiejętności i wiedzę.

Motywacja i wiara w siebie to podstawa zdolności uczenia się!

UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 20

Moje portfolio: zdolność uczenia się

Portfolio to teczka, w której odnotowuję i zachowuję informacje o tym, co umiem i co

mogę zrobić w danym zakresie, zawierająca również odpowiednie przykłady. Ułatwia

mi dostrzeżenie postępów, umożliwia autorefleksję i pomaga zdecydować, w jakim

kierunku chcę się rozwijać. Służy mi również do autoprezentacji: w nowej pracy, na

kursie oraz do oceny stanu mojej wiedzy.

Jak widzę samego siebie?

• To spojrzenie na całość moich umiejętności, w tym wypadku

w zakresie kompetencji: zdolność uczenia się.

Potrafię…

• Pozwala mi określić, co i jak umiem zrobić.

• Mogę zaplanować, w jakim kierunku chcę się rozwijać przez

naukę.

Moje rezultaty

• Zbieram przykłady zadań, w których widać, że rzeczywiście

stosuję to, czego się uczę…

UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 21

Jak widzę samego siebie?

Spojrzenie na całość moich umiejętności, w

tym wypadku na zdolność uczenia się.

Potrafię…

• Umiem określić, co mogę i co umiem zrobić.

• Planuję, w jakim kierunku chcę się rozwijać przez naukę.