Z A W A R T O Ś Ć R O C Z N I K A C X V I I I Kwartalnik Historyczny Rocznik CXVIII, 2011,4

PL ISSN 0023-5903

S P I S T R E Ś C I R O C Z N I K A

G ó r n y Maciej, „Pięć wielkich armii naprzec iw w r o g o m naszym" . Przyczynek do his tor i i r a s izmu 4 659

I z d e b s k i Adam, Siły rynku i po tęga symboli: m a r m u r , j e d w a b i m e c h a n i z m y gospodarki b izantyjskie j od V do XII w 1 5

J a s t r z ą b Łukasz, Udział Milicji Obywatelskiej w Poznańsk im Czerwcu 1956 r 1 85

K a s p e r s k i Robert , P rob lem e tnogenezy Gotów w ujęciu Herwiga Wol f rama: ref leksje nad m e t o d ą 3 399

K o z i ń s k a - W i t t Hanna , Wielkomiejska Galicja w oczach konse rwa tys tów krakowskich: Kraków i Lwów w „Przeglądzie Polskim" (1866-1913) 3 453

S k r z y ń s k i Tomasz, Poli tyka polskich k o m u n i s t ó w wobec socjal is tów w la tach 1947-1948, p rzypadek Małopolski 2 231

S ł o c z y ń s k i Marek Henryk, Koncepcja p rzes t rzen i w syntezie dziejów Polski Józefa Szujskiego i j e j pol i tyczne u w a r u n k o w a n i a 4 611

S z w a c i ń s k i Tomasz, Protekcja rosyjska udzie lana przeds tawic ie lom szlachty l i tewskiej u p rogu wojny s iedmioletnie j . Pos tawienie p r o b l e m u 1 47

T y s z k a Przemysław, Przemoc seksualna we wczesnoś redn iowieczne j Europie Zachodnie j 2 207

U r b a ń c z y k Przemysław, Słowiańska f a rma , czyli a rcheologia o ksz ta ł towaniu się is landzkiej tożsamości 4 611

W i s n e r Henryk, Szlachta Wielkiego Księstwa Litewskiego wobec unii . Schyłek wieku XVI - lata dwudzies te XVII 1 33

W y s z o m i r s k a Monika, Z prosaskie j i an tys tan is ławowskie j publ icystyki pol i tycznej lat 1734-1736. (Wokół n ieznane j twórczości Antoniego S. Dembowskiego) 3 431

PRZEGLĄDY - POLEMIKI - PROPOZYCJE J u s u p o v i ć Monika, Odpowiedź na repl ikę 1 105 R y ż e w s k i Grzegorz, W odpowiedzi Monice Jusupović 1 101

www.rcin.org.pl

828 Zawartość rocznika CXVIII

S z c z e p a ń s k i Jerzy, Odpowiedź na recenzję książki Książę Ksawery Drucki-Lubecki (1778-1846) 3 481

W i s z e w s k i Przemysław, Jedna metoda ponad wszystkie? W odpowiedzi na uwagi Pawła Żmudzkiego 2 249

ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE B a n a s z k i e w i c z Jacek, Średniowiecze zrytualizowane i jego podziały.

Na marginesie pracy Claudii Garnier, Die Kultur der Bitte. Herrschaft und Kommunikation im mittelalterlichen Reich 2 293

K a 1 i s k i Bartosz, Tert ium non datur? (czyli o ograniczeniach analizy dyskursu) 4 767

K a r p i ń s k i Rafał, O „KUL-owskiej" socjografii historycznej i staropolskich zakonach żeńskich 3 527

M a z u r Mariusz, Jak nie pisać... nie tylko o Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym. L. S. Szuba, Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym i jej delegatura bydgoska (1945-1954) 2 3 03

O p a l i ń s k i Edward, Sejm czasów Zygmunta III. Na marginesie pracy Izabeli Lewandowskiej-Malec, Sejm walny koronny Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego dorobek ustawodawczy (1587-1632) 1 109

O p a l i ń s k i Edward, Zaufani Zygmunta III 4 707 P l e s k o t Patryk, Dyskretna siła cenzury. Refleksje wokół książki

Zbigniewa Romka Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944-1970 2 315 S a p a ł a Patryk, Na marginesie książki Whose Love of Which Country? 4 743 S i k o r s k i Dariusz Andrzej, Jak historyk potyka się o antropologię

historyczną 3 485 S k i b i ń s k i Edward, O metodach badania narracji w kronikach

średniowiecznych 2 281 S ł o ń Marek, Czy powiodła się próba odczytania kodu genetycznego

śląskich lokacji? 3 511 S z p a c z y ń s k i Przemysław, Spór o Zygmunta III 4 725 U r b a ń c z y k Przemysław, Czytanie Galla 2 265 W o 1 s z a Tadeusz, Polskie Siły Zbrojne po drugiej wojnie światowej.

Międzynarodowa dyskusja w sprawie ich roli i przyszłości w świetle ustaleń Mieczysława Nurka w pracy Gorycz zwycięstwa 1 125

Z a l e s k a Ilona, Roman Dmowski na tle problemu prawicowego radykalizmu przełomu XIX i XX w 4 753

*

Adamski P., Płk dypl. Walery Sławek. Biografia polityczna (1928-1939) -Marek S i o m a 2 357

B o j co v M. A., Veličie i smirenie — Marian Dy g o 1 137 B r z e z i ń s k a - L a s z c z k o w a J., Karol Ferdynand, królewicz polski i biskup

wrocławski — Marcin Br o n i a r c z y k 2 338 B u r k a r t L., Das Blut der Märtyrer. Genese, Bedeutung und Funktion

mittelalterlicher Schätze — Anna O r c h o w s k a - M o m o t 4 773

www.rcin.org.pl

829 Zawartość rocznika CXVIII

C i e ś 1 i k o w a A. J., O człowieku, który się nie zgadzał. Biografia pułkownika Januarego Grzędzińskiego 1891-1975 — Konrad R o k i c k i 4 805

Daniel Ernst Jabłoński. Religion, Wissenschaft und Politik um 1700, wyd. J. B a h l c k e , W. K o r t h a a s e — Maciej P t a s z y ń s k i 1 143

D ą b r o w s k a J.E., Klementyna. Rzecz o Klementynie z Tańskich Hoffmanowej — Krzysztof M a r c h i e w i c z 3 583

E s e r I., „Volk, Staat, Gott!". Die deutsche Minderheit in Polen und ihr Schulwesen 1918-1939- Stanisław J a n k o w i ak 4 810

H a c k A. T., Alter, Krankheit, Tod und Herrschaft im frühen Mittelalter — Andrzej P i e s z c z y ń s k i 3 555

H l e b i o n e k M., Bolesław Pobożny i Wielkopolska jego czasów — Krzysztof T e k l i k 2 333

J e z i o r s k i P.A., Margines społeczny w dużych miastach Prus i Inflant w późnym średniowieczu i wczesnych czasach nowożytnych — Andrzej K a r p i ń s k i 4 784

d e J o n g M., The Penitential State. Authority and Atonement in the Age of Louis the Pious, 814-840 — Aneta P i e n i ą d z 2 323

K a 1 i k J., Scepter of Judah. The Jewish Autonomy in the Eighteenth-Century Crown Poland — Adam K a ź m i e r c z y k 3 577

K o č e g a r o v K. A., Reč Pospolitaâ i Rossiâ v 1680-1686 godah. Zaklučenie dogovora o Večnom mire —Jacek Bur do w i c z - N o w i c k i 3 570

K o s i ń s k i K., Historia pijaństwa w czasach PRL.. Polityka — obyczaje — szara strefa — patologie — Joanna G r e y 1 183

K o w a l s k i M. A., Dyskurs kolonialny w Drugiej Rzeczypospolitej — Maciej G ó r n y 2 353

K r a s u c k i E., Międzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza, biografia polityczna — Konrad R o k i c k i 1 178

M a r s h a m A., Rituals of Islamie Monarchy. Accession and Succession in the First Muslim Empire — Mateusz Wi lk 3 548

M i k a N., Mieszko książę raciborski i pan Krakowa — dzielnicowy władca Polski (ok. 1142-1211) - Józef D o b o s z 2 328

M y c i e 1 s k i M., Rząd Królestwa Polskiego wobec sejmików i zgromadzeń gminnych 1815-1830 - Anna B a r a ń s k a 4 800

O r m a n E., Tahańcza Poniatowskich. Z dziejów szlachty na Ukrainie w XIX wieku — Tadeusz E p s z t e in 1 160

O s t a p o w i c z D., Boreml 1831 — Maciej T r ą b s ki 1 154 Polonika ze zbiorów Zamku Skokloster. Katalog, oprac. M . E d e r , E. W e s t i n

B e r g , red. nauk. D. C h e m p e r e k — Artur Z n a j o m s k i 2 343 Privilegia typographica Polonorum. Polskie przywileje drukarskie 1493-1793 —

Maciej M a t w i j ó w 4 788 Przewrót majowy 1926 roku w oczach Kremla, red. B. M u s i a ł — Paweł D u b e r 3 590 Relies and Remains, red. A. W a i s h a m —Halina M a n i k o w s k a 3 543 R i o A., Legal practice and written word in the early middle ages: Frankish

formulaec. 500-1000 — Przemysław T y s z k a 4 778 R o m a n W. K., Za Polskę do celi śmierci. Śledztwo i proces Nikodema Sulika —

Tadeusz K o n d r a c k i 1 173

www.rcin.org.pl

830 Zawartość rocznika CXVIII

R u t k o w s k i T. P., Polskie Towarzystwo Historyczne w latach 1945-1958. Zarys dziejów — Piotr B i 1 i ń s k i 2 361

S o m m e r Ł., Mowa ojców potrzebna od zaraz. Fińskie spory o język narodowy w pierwszej połowie XIX wieku — Krystyna S z e l ą g o w s k a 1 166

S u p r u n i u k A., Mazowsze Siemowitów (1341-1442). Dzieje polityczne i struktury władzy — Elżbieta Ko w a l c z y k - H e y m a n 3 562

S z a d y B., Geografia struktur religijnych i wyznaniowych w Koronie w II połowie XVIII wieku — Wojciech K r i e g s e i s e n 4 795

S z m y t A., Gimnazjum i Liceum Wołyńskie w Krzemieńcu w systemie oświaty Wileńskiego Okręgu Naukowego w latach 1805-1833 — Leszek Z a s z t o w t 1 149

W y s z o m i r s k a M., Między obroną wolności a naprawą państwa. Rzeczpospolita jako przedmiot polemik politycznych w dobie panowania Augusta III (1734-1763) — Wojciech K r i e g s e i s e n 2 349

Z więzienia na stolicę arcybiskupią. Arcybiskup Antoni Baraniak 1904-1977, red. Z. Z i e l i ń s k i — Bartłomiej N o s z c z a k 2 366

IN MEMORIAM Jan Baszkiewicz (4 I 1930-27 I 2011) —Henryk O l s z e w s k i 4 821 Jadwiga Krzyżaniakowa (2 IX 1930-24 VII 2010) - Józef D o b o s z 1 187 Gerard Labuda (28 XII 1916-1 X 2010) — Tomasz J a s i ń s k i 2 373 Lech Leciejewicz (26 I 1931-23 III 2011) — Karol M o d z e l e w s k i 3 597 Tadeusz Wyrwa (15 III 1926-20 XI 2 0 1 0 ) - A n d r z e j M. B r z e z i ń s k i 2 383

LISTY DO REDAKCJI B u r d o w i c z - N o w i c k i Jacek, List do Redakcji 1 193

KOMUNIKATY Informacja o umieszczeniu „Kwartalnika Historycznego" na liście ERIH .. 1 195 Komunikat Komisji Stypendialnej Funduszu im. Jana i Suzanne

Brzękowskich 3 601 Nagroda im. Stanisława Herbsta 4 825 Rozstrzygnięcie konkursu nagrody im. Profesora Stanisława Herbsta 3 602

C O N T E N T S

G ó r n y Maciej, "Five Great Armies Against Our Enemies". A Contribution to the History of Racism 4 681

I z d e b s k i Adam, The Might of the Market and the Power of the Symbol: Marble, Silk and the Mechanisms of the Byzantine Economy from the Fourth to the Twelfth Century 1 5

J a s t r z ą b Łukasz, The Participation of the Citizens' Militia in the June 1956 Events in Poznań 1 85

K a s p e r s k i Robert, The Ethnogenesis of the Goths According to Herwig Wolfram: Reflections on the Method 3 399

www.rcin.org.pl

Zawartość rocznika CXVIII 831

K o z i ń s k a - W i t t Hanna, Urban Galicia as Seen by Cracow Conservatives: Cracow and Lwów in "Przegląd Polski" (1866-1913) ... 3 453

S k r z y ń s k i Tomasz, The Policy of the Polish Communists vis-à-vis the Socialists in 1947-1948; the Little Poland Example 2 231

S ł o c z y ń s k i Marek Henryk, The Conception of Space in the Synthesis of the History of Poland by Józef Szujski and Its Political Determinants 4 633

S z w a c i ń s k i Tomasz, Russian Protection Granted to Representatives of the Lithuanian Nobility on the Threshold of the Seven Years' War. Problem Outline 1 47

T y s z k a Przemysław, Sexual Violence in Early Mediaeval Western Europe 2 207

U r b a ń c z y k Przemysław, The Slavonic Farm, or Archaeology on the Formation of Icelandic Identity 4 611

W i s n e r Henryk, The Attitude of the Gentry of the Grand Duchy of Lithuania towards the Union. Late Sixteenth Century-1620s 1 33

W y s z o m i r s k a Monika, From pro-Saxon and anti-Stanisław Leszczyński Political Publicistics from the Years 1734-1736. (On Unknown Works by Antoni S. Dembowski) 3 431

SPIS AUTORÓW

Banaszkiewicz Jacek 2 293-302 Kaliski Bartosz 4 767-772 Barańska Anna 4 800-804 Karpiński Andrzej 4 784-788 Biliński Piotr 2 361-366 Karpiński Rafał 3 527-541 Broniarczyk Marcin 2 338-343 Kasperski Robert 3 399-430 Brzeziński Andrzej M. 2 383-389 Kaźmierczyk Adam 3 577-583 Burdowicz-Nowicki Jacek 3 570-577 Kondracki Tadeusz 1 173-178

1 193-194 Kowalczyk-Heyman Elżbieta 3 562-569 Dobosz Józef 1 187-192 Kozińska-Witt Hanna 3 453-479

2 328-333 Kriegseisen Wojciech 2 349-353 Duber Paweł 3 590-596 4 795-799 Dygo Marian 1 137-143 Manikowska Halina 3 543-548 Epsztein Tadeusz 1 160-166 Marchlewicz Krzysztof 3 583-590 Górny Maciej 2 353-357 Matwijów Maciej 4 788-794

4 681-706 Mazur Mariusz 2 303-314 Grey Joanna 1 183-186 Modzelewski Karol 3 597-600 Izdebski Adam 1 5-31 Noszczak Bartłomiej 2 366-372 Jankowiak Stanisław 4 810-819 Olszewski Henryk 4 821-824 Jasiński Tomasz 2 373-383 Opaliński Edward 1 109-124 Jastrząb Łukasz 1 85-100 4 707-724 Jusupović Monika 1 105-107 Orchowska-Momot Anna 4 773-778

www.rcin.org.pl

832 Zawartość rocznika CXVIII

Pieniądz Aneta 2 323-328 Pleskot Patryk 2 315-322 Pleszczyński Andrzej 3 555-561 Ptaszyński Maciej 1 143-149 Rokicki Konrad 1 178-182

4 805-810 Ryżewski Grzegorz 1 101-104 Sapała Patryk 4 743-751 Sikorski Dariusz Andrzej 3 485-510 Sioma Marek 2 357-360 Skibiński Edward 2 281-291 Skrzyński Tomasz 2 231-247 Słoczyński Marek Henryk 4 633-679 Słoń Marek 3 511-525 Szczepański Jerzy 3 481-484 Szelągowska Krystyna 1 166-173

Szpaczyński Przemysław 4 725-742 Szwaciński Tomasz 1 47-83 Teklik Krzysztof 2 333-337 Trąbski Maciej 1 154-159 Tyszka Przemysław 2 207-230

4 778-783 Urbańczyk Przemysław 2 265-279

4 611-631 Wilk Mateusz 3 548-554 Wisner Henryk 1 33-45 Wiszewski Przemysław 2 249-263 Wolsza Tadeusz 1 125-136 Wyszomirska Monika 3 431-451 Zaleska Ilona 4 753-765 Zasztowt Leszek 1 149-154 Znajomski Artur 2 343-349

www.rcin.org.pl