Zapnij pasy…..Zapnij pasy…..

Barbara DybałaBarbara Dybała

Wysoka liczba wypadków Wysoka liczba wypadków drogowych drogowych

w których giną ludzie to w których giną ludzie to w Polsce jeden z w Polsce jeden z

najpoważniejszych problemów najpoważniejszych problemów społecznychspołecznych

Ostatnią ogólnokrajową kampanią Ostatnią ogólnokrajową kampanią społeczną poświęconą społeczną poświęconą

bezpieczeństwu ruchu drogowego bezpieczeństwu ruchu drogowego „Ostatni Wyskok”„Ostatni Wyskok” poświęcona poświęcona

była zapinaniu pasów była zapinaniu pasów bezpieczeństwabezpieczeństwa..

W 2004r. wydarzyło się ponad 51 tysięcy W 2004r. wydarzyło się ponad 51 tysięcy wypadków drogowych, w których zginęło wypadków drogowych, w których zginęło

prawie prawie 6 tysięcy osób, a ponad 64 tysiące zostało 6 tysięcy osób, a ponad 64 tysiące zostało

rannych;rannych;Większość wypadków spowodowali kierujący Większość wypadków spowodowali kierujący

pojazdami. Byli oni sprawcami ponad 41 pojazdami. Byli oni sprawcami ponad 41 tysięcy wypadków. tysięcy wypadków. Najwyższy wskaźnik ofiar Najwyższy wskaźnik ofiar odnotowany został w przedziale wiekowym odnotowany został w przedziale wiekowym

18-24 lata. 18-24 lata. Młodzi stanowiąaż14% ogółu zabitychMłodzi stanowiąaż14% ogółu zabitych

i 21% ogółu rannych. i 21% ogółu rannych.

Źródło: KGP 2004Źródło: KGP 2004

Wśród głównych przyczyn Wśród głównych przyczyn

wypadków znalazły się:wypadków znalazły się:- Niedostosowanie prędkości do Niedostosowanie prędkości do

warunków ruchuwarunków ruchu

- Nieprzestrzeganie pierwszeństwa - Nieprzestrzeganie pierwszeństwa przejazduprzejazdu

- Nieprawidłowe wykonywanie takich - Nieprawidłowe wykonywanie takich manewrów jak: wyprzedzanie, manewrów jak: wyprzedzanie,

omijanie, wymijanieomijanie, wymijanie

••W ciągu ostatnich piętnastu lat w wypadkach W ciągu ostatnich piętnastu lat w wypadkach drogowych zginęło w Polsce prawie 100 tysięcy drogowych zginęło w Polsce prawie 100 tysięcy osób, a obrażenia odniosło ponad 1 milion osób. osób, a obrażenia odniosło ponad 1 milion osób.

Koszty tych zdarzeń to ponad 300 miliardów Koszty tych zdarzeń to ponad 300 miliardów złotych;złotych;

•Co 10 minut ktoś zostaje ranny w wypadku •Co 10 minut ktoś zostaje ranny w wypadku drogowym. Każdego dnia na drogach ginie 15 osób, drogowym. Każdego dnia na drogach ginie 15 osób,

a 165 zostaje rannych;a 165 zostaje rannych;•W Polsce prawdopodobieństwo śmierci uczestnika •W Polsce prawdopodobieństwo śmierci uczestnika

wypadku jest średnio cztery razy wyższe niż w wypadku jest średnio cztery razy wyższe niż w przodujących krajach Unii Europejskiej. przodujących krajach Unii Europejskiej.

Na każde 100 wypadków w naszym kraju ginie Na każde 100 wypadków w naszym kraju ginie 11 osób, podczas gdy średnio w krajach Unii 6 11 osób, podczas gdy średnio w krajach Unii 6

osób.* osób.*

Źródło: Statistical Report on Road Accidents, European Committee of Źródło: Statistical Report on Road Accidents, European Committee of Ministers of Transport, 20Ministers of Transport, 200022

••Blisko 10% ofiar wypadków mogłoby Blisko 10% ofiar wypadków mogłoby uniknąć tragedii, gdyby 90%podróżnych uniknąć tragedii, gdyby 90%podróżnych

regularnie zapinało pasy bezpieczeństwaregularnie zapinało pasy bezpieczeństwa;;•Wyniki badań przeprowadzonych w Europie •Wyniki badań przeprowadzonych w Europie

dowiodły, że pasy bezpieczeństwa redukują o blisko dowiodły, że pasy bezpieczeństwa redukują o blisko 50% ryzyko wystąpienia śmiertelnych i ciężkich 50% ryzyko wystąpienia śmiertelnych i ciężkich

obrażeń w wyniku wypadku drogowego*;obrażeń w wyniku wypadku drogowego*;•Według szacunków Komisji Europejskiej dzięki •Według szacunków Komisji Europejskiej dzięki

podniesieniu poziomu wykorzystania pasów podniesieniu poziomu wykorzystania pasów bezpieczeństwa można każdego roku uratować bezpieczeństwa można każdego roku uratować

życie około 4000 obywateli Wspólnoty*. życie około 4000 obywateli Wspólnoty*.

* * Źródło:European Road Safety Action Programme, European Źródło:European Road Safety Action Programme, European Commission, Brussels 2003Commission, Brussels 2003

W Polsce tylko niewiele ponad W Polsce tylko niewiele ponad 70% kierowców używa 70% kierowców używa

regularnie pasów regularnie pasów bezpieczeństwa;bezpieczeństwa;

Najrzadziej pasy na tylnich Najrzadziej pasy na tylnich siedzeniach zapinają młodzi siedzeniach zapinają młodzi

pasażerowie. pasażerowie. * * Źródło: „Badanie postaw i zachowań użytkowników dróg”, KRBRD, marzec-Źródło: „Badanie postaw i zachowań użytkowników dróg”, KRBRD, marzec-

kwiecień2005kwiecień2005

Wśród powodów, dla których kierowcy nie Wśród powodów, dla których kierowcy nie zapinają pasów bezpieczeństwa najczęściej zapinają pasów bezpieczeństwa najczęściej

wymieniane są:wymieniane są:––Postrzegany brak zagrożeniaPostrzegany brak zagrożenia (jazda w mieście, na (jazda w mieście, na

krótkich odcinkach lub po leśnych polnych drogach);krótkich odcinkach lub po leśnych polnych drogach);––Zaufanie do umiejętności kierowcy,Zaufanie do umiejętności kierowcy,

––Chęć zaimponowania,Chęć zaimponowania,––Przekonanie o nieskuteczności pasów bezpieczeństwaPrzekonanie o nieskuteczności pasów bezpieczeństwa

•powielanie stereotypów dotyczących pasów •powielanie stereotypów dotyczących pasów bezpieczeństwa, np.: pasy są nieskuteczne gdy jest bezpieczeństwa, np.: pasy są nieskuteczne gdy jest

zderzenie boczne zderzenie boczne i samochód koziołkuje, wtedy gdy prędkość pojazdu jest i samochód koziołkuje, wtedy gdy prędkość pojazdu jest

bardzo wolna;bardzo wolna;––NiewygodaNiewygoda (pasy uciskają przy szyi, przeszkadzają w (pasy uciskają przy szyi, przeszkadzają w

jeździe, jeździe, w swobodnych ruchach kierownicy, brudzą ubranie, w swobodnych ruchach kierownicy, brudzą ubranie,

obcierają ciało);obcierają ciało);––Brak nawykuBrak nawyku..

* * Źródło: TNS OBOP na zlecenie KRBRD, marzec 2005Źródło: TNS OBOP na zlecenie KRBRD, marzec 2005

Powody, dla których kierowcy zapinają pasy Powody, dla których kierowcy zapinają pasy bezpieczeństwa:bezpieczeństwa:

–Trudne warunki podróży (np.: długa podróż, –Trudne warunki podróży (np.: długa podróż, wyjazd poza teren wyjazd poza teren

zabudowany);zabudowany);–Kierowca jeździ niebezpiecznie (zbyt szybko, –Kierowca jeździ niebezpiecznie (zbyt szybko,

brawurowo bądź niepewnie, bez odpowiedniego brawurowo bądź niepewnie, bez odpowiedniego doświadczenia);doświadczenia);

–Spodziewana kontrola policji;–Spodziewana kontrola policji;–Prośba bliskiej osoby o zapięcie pasów.–Prośba bliskiej osoby o zapięcie pasów.

* Źródło: TNS OBOP na zlecenie KRBRD, marzec 2005* Źródło: TNS OBOP na zlecenie KRBRD, marzec 2005

Czy wiesz, że…………Czy wiesz, że…………- - Niebezpieczne wypadki zdarzają się nie tylko na Niebezpieczne wypadki zdarzają się nie tylko na

szosach poza miastem, ale też na drogach w szosach poza miastem, ale też na drogach w mieście przy małej prędkości;mieście przy małej prędkości;

–W niebezpiecznej sytuacji nawet doświadczony–W niebezpiecznej sytuacji nawet doświadczony i odpowiedzialny kierowca nie jest w stanie i odpowiedzialny kierowca nie jest w stanie

uratować życia własnego i pasażerów;uratować życia własnego i pasażerów;–Niemożliwa jest odpowiednio szybka reakcja na –Niemożliwa jest odpowiednio szybka reakcja na

wszystkie sytuacje drogowe i na wszystkich wszystkie sytuacje drogowe i na wszystkich uczestników ruchu;uczestników ruchu;

–Pasażerowie na tylnych siedzeniach są tak samo –Pasażerowie na tylnych siedzeniach są tak samo zagrożeni jak pasażerowie na przednich zagrożeni jak pasażerowie na przednich

siedzeniach;siedzeniach;––Nawet podczas wypadku z prędkością 25-35 km/h Nawet podczas wypadku z prędkością 25-35 km/h nie zapięty pasami pasażer z tyłu może zabić osobę nie zapięty pasami pasażer z tyłu może zabić osobę

siedzącąsiedzącą z przodu z przodu

W telewizji i radiu często można usłyszeń W telewizji i radiu często można usłyszeń kampanię społeczną „Ostatni wyskok”kampanię społeczną „Ostatni wyskok” która która

ma na celu:ma na celu:–uzmysłowienie realności i nieprzewidywalności –uzmysłowienie realności i nieprzewidywalności zagrożenia związanego z nie zapinaniem pasów zagrożenia związanego z nie zapinaniem pasów

bezpieczeństwa,bezpieczeństwa,–obalenie błędnych przekonań dotyczących pasów –obalenie błędnych przekonań dotyczących pasów

bezpieczeństwa,bezpieczeństwa,–przełamanie przyzwyczajeń dotyczących –przełamanie przyzwyczajeń dotyczących

używania pasów używania pasów bezpieczeństwa, w tym przede wszystkim nie bezpieczeństwa, w tym przede wszystkim nie zapinania pasów przez pasażerów na tylnych zapinania pasów przez pasażerów na tylnych

siedzeniach.siedzeniach.Kampania ma prowadzić do wytworzenia Kampania ma prowadzić do wytworzenia

normy społecznej odnośnie zapinania pasów normy społecznej odnośnie zapinania pasów bezpieczeństwabezpieczeństwa..

Grupą docelową są:Grupą docelową są:Młodzi ludzie w wieku 18-24 lata, uczący się Młodzi ludzie w wieku 18-24 lata, uczący się (szkoła średnia lub wyższa) lub pracujący;(szkoła średnia lub wyższa) lub pracujący;

•Często mieszkający z rodzicami, ale z niezależną •Często mieszkający z rodzicami, ale z niezależną postawą – 68% otwarcie mówi co myśli;postawą – 68% otwarcie mówi co myśli;

•Mają własny stary samochód lub pożyczają od •Mają własny stary samochód lub pożyczają od rodziców. Samochód pozwala im na życie rodziców. Samochód pozwala im na życie

towarzyskie -spotykanie się ze znajomymi;towarzyskie -spotykanie się ze znajomymi;Osoby młode stanowią najbardziej Osoby młode stanowią najbardziej

zagrożoną grupę demograficzną (najwyższy zagrożoną grupę demograficzną (najwyższy wskaźnik ofiarwskaźnik ofiar

i nie zapinania pasów bezpieczeństwa). i nie zapinania pasów bezpieczeństwa).

Przekaz kampanii będziePrzekaz kampanii będzie w szczególności skierowany do w szczególności skierowany do

osób:osób: „beztroskich”„beztroskich” i i „zapominalskich”„zapominalskich”,, czy czy takich, które często nie zapinają pasów takich, które często nie zapinają pasów

bezpieczeństwa lecz przyznają, że jest to bezpieczeństwa lecz przyznają, że jest to potrzebne;potrzebne;

– – „zapominalscy”„zapominalscy” – nie zapinają pasów – nie zapinają pasów bezpieczeństwa ponieważ nie mają takiego bezpieczeństwa ponieważ nie mają takiego nawyku, a postrzeganie przez nich ryzyka nawyku, a postrzeganie przez nich ryzyka

udziału w wypadku ma charakter udziału w wypadku ma charakter abstrakcyjny;abstrakcyjny;

– – „beztroscy”„beztroscy” – są świadomi ryzyka, ale – są świadomi ryzyka, ale przedkładają pozorną wygodę nad przedkładają pozorną wygodę nad

bezpieczeństwo.bezpieczeństwo.