ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY MAGISTERSKI

NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA

Zagadnienia kierunkowe:

1. Anatomiczne i fizjologiczne podłoże reakcji stresowej.

2. Rola ciała migdałowatego i kory przedczołowej w regulacji emocji.

3. Rodzaje uwarunkowań genetycznych zaburzeń zdrowia i rozwoju.

4. Dziedziczność czy środowisko ? Ewolucja poglądów badaczy na kwestię

uwarunkowań różnic indywidualnych między ludźmi.

5. Wpływ behawioryzmu i psychoanalizy na nauki społeczne.

6. Zasady etyczne obowiązujące psychologa w trakcie prowadzenia badań i w procesie

diagnozy psychologicznej.

7. Charakterystyka podstawowych metod pomocy psychologicznej.

8. Czy możliwa jest integracja istniejących nurtów w teorii osobowości? Przykłady

współczesnych teorii integrujących w obrębie psychologii osobowości.

9. Przedstawienie dowolnej koncepcji emocji skoncentrowanej na czynnikach

poznawczych.

10. Temperament - charakter - osobowość. Pojęcia synonimiczne czy odrębne ?

11. Pojęcie Ja w wybranych teoriach osobowości.

12. W oparciu o wybrane teorie inteligencji, scharakteryzuj ewolucję rozumienia tego

pojęcia oraz jego składowych.

13. Porównanie pamięci sensorycznej, krótkotrwałej i trwałej.

14. Zaburzenia pamięci (funkcjonalne i organiczne).

15. Rodzaje zmian rozwojowych i ich znaczenie dla procesu rozwoju psychicznego

człowieka.

16. Więzi emocjonalne w rozwoju społecznym – ich znaczenie i funkcja na różnych

etapach życia.

17. Zadania rozwojowe na różnych etapach życia człowieka – możliwości i ograniczenia

ich realizacji.

18. Diagnoza osobowości dziecka – rodzaje technik oraz ich możliwości i ograniczenia, w

kontekście specyfiki okresu rozwojowego.

19. Charakterystyka najważniejszych przyczyn powstawania zaburzeń psychicznych.

20. Najczęstsze kryteria różnicowania między normą i patologią.

1

21. W jaki sposób rozumienie psychologicznej motywacji czynu wpływa na ocenę

poczytalności?

22. Wyuczona bezradność i metody jej zapobiegania.

23. Heurystyki formułowania sądów – trzy przykłady i ocena efektywności tego typu

heurystyk.

24. Atrybucje przyczynowe. Definicja i przyczyny powstawania podstawowego błędu

atrybucji .

25. Wymień zasady wpływu społecznego według Cialdiniego, a następnie (a) omów jedną

z nich, (b) podaj jeden przykład konkretnej techniki opartej na tej zasadzie oraz (c)

omów możliwe sposoby obrony przed niepożądanym wpływem w oparciu o tę zasadę.

26. Stereotypy, ich funkcja w przetwarzaniu informacji społecznej. Psychospołeczne

źródła stereotypów.

27. Opisz i krótko scharakteryzuj etapy tworzenia standardowego testu psychologicznego.

28. Podstawowe charakterystyki eksperymentalnego i korelacyjnego schematu

badawczego - porównanie użyteczności.

29. Reprezentatywność próby - sposoby zapewnienia reprezentatywności i jej znaczenie

dla procesu badawczego.

30. Charakterystyka dowolnie wybranej miary/zależności statystycznej (może to być, na

przykład, stosunek korelacyjny lub współczynnik determinacji).

2

Zagadnienia specjalnościowe:

Specjalność: PSYCHOLOGIA KLINICZNA

1. Zagadnienie plastyczności układu nerwowego na poziomie komórkowym (neurony) i

narządowym (cały mózg).

2. Zachowania problemowe okresu dorastania.

3. Żałoba, osierocenie - definicje, formy pomocy. Etapy żałoby.

4. Ból - definicja zjawiska, podział, sposoby pomiaru i pomocy psychologicznej.

5. Zespół stresu pourazowego (PTSD) - kryteria diagnostyczne oraz formy pomocy.

6. Najważniejsze różnice między diagnozą nozologiczną a funkcjonalną.

7. Zaburzenia emocjonalne – zaburzenia lękowe i depresja u dzieci.

8. Przyczyny powstawania depresji w ujęciu poznawczo-behawioralnym.

9. Charakterystyczne zaburzenia myślenia osób chorych na schizofrenię.

10. Konsekwencje choroby psychicznej dla jednostki, rodziny i najbliższego otoczenia.

11. Podstawowe narzędzia psychologicznej diagnozy klinicznej.

12. Test Wechslera – zastosowanie w diagnostyce psychologicznej.

13. Testy neuropsychologiczne wykorzystywane do oceny funkcji wzrokowo-

przestrzennych.

14. Metody psychologiczne wykorzystywane do badania sprawności funkcji werbalnych.

15. Neuropsychologiczne metody oceny pamięci operacyjnej.

16. Zalety i ograniczenia metod projekcyjnych w klinicznej diagnozie psychologicznej.

17. Zalety i ograniczenia metod kwestionariuszowych w klinicznej diagnozie

psychologicznej.

18. Metody psychologiczne wykorzystywane do badania zaburzeń myślenia.

19. Rodzaje pomocy psychologicznej – cele, zasady, adresaci pomocy.

20. Wsparcie społeczne - definicja, rodzaje, znaczenie w radzeniu sobie z chorobą.

21. Miejsce psychologa klinicznego w zespole medycznym - zadania, rola.

22. Interwencja kryzysowa - ogólne założenia, cele i zasady.

23. Priorytety działań w obszarze promocji zdrowia psychicznego.

24. Charakterystyka procesu terapeutycznego w dwóch dowolnie wybranych kierunkach

psychoterapii.

25. Czynniki wspólne w procesie psychoterapii.

26. Czynniki warunkujące efektywność psychoterapii.

27. Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych.

3

28. Najważniejsze metody interwencji psychologicznej wobec dziecka chorego

terminalnie i jego rodziny.

29. Formy psychologicznego wspomagania leczenia i terapii dzieci chorych somatycznie.

30. Metody pracy z dzieckiem z całościowymi zaburzeniami rozwoju.

4

Zagadnienia specjalnościowe:

Specjalność: PSYCHOLOGIA WSPIERANIA ROZWOJU I KSZTAŁCENIA

1. Czym są zachowania przeciwproduktywne? Wymień ich rodzaje. 2. Jaka jest różnica między kulturą organizacji i klimatem organizacyjnym?3. Jaka perspektywa teoretyczna charakterystyczna jest dla psychologii pracy, a jaka dla

psychologii organizacji?4. Które z tez psychologii wychowania i w jaki sposób mogą utrudniać wypełnianie ról

rodzicielskich? Omów przynajmniej dwie wybrane tezy psychologii wychowania.5. Na czym polega istota przywództwa transformacyjnego?6. Na czym polega interwencja psychologiczna w system szkolny?7. Omów co najmniej dwa modele rozwoju zawodowego – podobieństwa i różnice.8. Omów wybrany model pracy psychologa szkolnego.9. Omów pierwsze spotkanie psychologa z osobą przychodzącą po pomoc.

10. Omów sposoby pracy z dzieckiem, które jest w opiece zastępczej.11. Określ podstawowe prawidłowości psychologiczne, które są wykorzystywane w

procesie kształcenia i samokształcenia.12. Omów znane Ci definicje rozwoju oraz zagadnienie jego optymalizacji i stymulacji.13. Omów wybrane narzędzia diagnostyczne przydatne w planowaniu i ocenianiu

trafności wyborów zawodowych.14. Opisz specyfikę, zalety i ograniczenia pracy z rodziną w ramach systemu szkolnego.15. Porównaj podejście tradycyjne i podejście aktywizujące do prowadzenia grupowych

szkoleń psychologicznych.16. Przemoc „w rodzinie” czy przemoc „wobec kobiet”. Omów oba stanowiska.17. Ważne aspekty relacji z samym sobą i innymi u dziecka szczególnie uzdolnionego.

Zakresy udzielanej pomocy psychologicznej. 18. Przytocz argumenty przemawiające za wspieraniem rozwoju jako meta-specjalności.19. Psychologia pozytywna - definicja, główne założenia, zastosowania. 20. Psychospołeczna teoria rozwoju tożsamości Erika Eriksona i wynikające z niej

wskazówki dla wspierania rozwoju osobowości w całym cyklu życia.21. Scharakteryzuj mechanizmy psychologiczne użyteczne przy redukcji uprzedzeń. 22. Scharakteryzuj podstawowe kierunki badań nad skutecznością psychoterapii i innych

oddziaływań psychologicznych. Podaj ograniczenia dotyczące tych badań.23. Scharakteryzuj proces uczenia się według cyklu Kolba i wytłumacz, w jaki sposób

jego znajomość może być przydatna podczas prowadzenia warsztatów i szkoleń.24. Podaj argumenty przemawiające za i przeciwko stosowaniu podejścia opartego na

dowodach w praktyce psychologicznej.25. Ubóstwo jako przyczyna marginalizacji społecznej - omów wybrane badania lub

teorię.26. Wyjaśnij, na czym opierają się i jakie cele mogą stawiać sobie programy wspierające

rozwój osobowości.27. Wymień czynniki związane z nauczycielem, rodzicem i samym uczniem, które

wpływają na jego osiągnięcia szkolne.

5

28. Wymień przynajmniej dwa przykłady zakłóceń procesu wychowania oraz omów ich możliwe skutki dla późniejszego funkcjonowania w dorosłości.

29. Wymień rodzaje jakościowych metod badawczych stosowanych do oceny środowiska szkoły. Jakie są ich zalety i wady w porównaniu z metodami ilościowymi?

30. Zdefiniuj pojęcia: wychowania i kształcenia oraz wymień właściwe im sfery i czynniki oddziaływania.

6

Zagadnienia specjalnościowe:

Specjalność: PSYCHOLOGIA SPOŁECZNOŚCI

1. Czym jest społeczeństwo obywatelskie? Podaj wybrane definicje, warunki wstępne i

funkcje społeczeństwa obywatelskiego.

2. Opisz proces kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego w Polsce po 1989 roku i

przedstaw obecny stan społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.

3. Po co nam partycypacja? Trudności i korzyści związane z uczestnictwem obywateli w

życiu społecznym, publicznym i politycznym.

4. Scharakteryzuj i porównaj dwie wybrane teorie opisujące różnice i podobieństwa

kulturowe pomiędzy krajami (np. model Schwartza, Hofstede, Trompenaarsa

i Hampden-Turnera).

5. Opisz dwa dowolne ćwiczenia wykorzystywane w warsztatach międzykulturowych

(np. Barnga), uzasadnij ich użycie i zinterpretuj w odniesieniu do wybranej przez

siebie teorii z zakresu psychologii międzykulturowej.

6. Porównaj mechanistyczny (biurokratyczny) model organizacji z modelem

organicznym. Wskaż sytuacje (strategie), w których dany model organizacji wydaje

się optymalny.

7. Opisz model PATH (Problem, Analysis, Test, Help) jako pomoc w stosowaniu wiedzy

społeczno-psychologicznej do rozwiązywania problemów praktycznych

(społecznych).

8. Jaka jest różnica między kulturą i klimatem organizacyjnym? Opisz główne wymiary

kultury organizacyjnej.

9. Zaufanie społeczne Polaków - przedstaw zakres stabilności i zmiany w czasie.

10. Scharakteryzuj behawioralne i poznawcze uwarunkowania zdrowia.

11. Opisz dowolne zjawisko społeczne, w którym występują interakcje agresywne między

ludźmi i przedstaw jego interpretację w świetle dwóch dowolnych teorii / koncepcji

psychologicznych.

12. Dokonaj interpretacji społecznych, psychologicznych, kulturowych skutków

zaangażowania wolontariusza w działania pomocowe w zróżnicowanych społecznie i

kulturowo środowiskach i społecznościach lokalnych.

7

13. Posługując się przykładami projektów skierowanych do społeczności lokalnych

wymień i scharakteryzuj etapy konstruowania projektu i implementacji jego działań.

14. Scharakteryzuj proces uczenia się według cyklu Kolba i wytłumacz, w jaki sposób

jego znajomość może być przydatna podczas prowadzenia warsztatów i szkoleń

15. Na dowolnym przykładzie wyjaśnij, czym jest innowacja społeczna i jakie są jej

uwarunkowania psychologiczne i społeczne.

16. Opisz podstawowe funkcje facylitatora w rozwiązywaniu sporów w małych grupach.

Kiedy metoda facylitacji wydaje się korzystna, a kiedy nie powinna być stosowana?

17. Wyjaśnij czym jest BATNA (najlepsza alternatywa dla negocjowanego porozumienia

w negocjacjach) i w jakim celu się ją przygotowuje.

18. Omów wady i zalety ilościowych versus jakościowych metod badawczych w

badaniach społeczności.

19. Na czym polega idea badań narracyjnych w psychologii i jak można ją zastosować do

badań społeczności.

20. Asystent edukacji romskiej - przedstaw jego zadania, rolę społeczną oraz

scharakteryzuj psychologiczne przesłanki sukcesu w pracy zawodowej.

21. Scharakteryzuj system integracji i wsparcia osób pochodzenia afrykańskiego -

uchodźców i imigrantów w Polsce. Zwróć uwagę na wsparcie psychologiczne w

praktykach instytucji i organizacji pozarządowych.

22. Wyjaśnij, skąd w Polsce bierze się niechęć do islamu, skoro muzułmanie stanowią

0,1% populacji. Odwołaj się do wyjaśnień wyznaniowych, społecznych i

psychologicznych (poznawczych i emocjonalnych).

23. Na co i dlaczego należy zwracać uwagę w procesie komunikacji pomiędzy Polakami a

Koreańczykami.

24. Wartość wspólnotowości w tradycji żydowskiej.

25. Przedstaw zasady interwencji kryzysowej, według których powinien pracować

interwent kryzysowy w miejscu zaistnienia katastrofy (uwzględniając zasady

stosowane wobec dzieci, osób starszych itp.).

26. Porównaj zalety i wady ewaluacji formatywnej (jakościowej) i sumatywnej

(ilościowej) przedsięwzięć społeczności z punktu widzenia (1) członków społeczności,

(2) jej animatorów, (3) sponsorów.

8

27. Jakie procedury i reguły alokacji dóbr i świadczeń sprzyjają tworzeniu się

społeczności?

28. Kiedy spójność grupy zwiększa, a kiedy zmniejsza efektywność grupy. Dlaczego?

29. Omów koncepcję "Usprawiedliwiania systemu" Johna Josta i wskaż, jaką rolę w tym

mechanizmie pełnią stereotypy.

30. Porównaj podejście tradycyjne i podejście aktywizujące do prowadzenia grupowych

warsztatów psychologicznych i szkoleń.

9