Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Maly perkusista> •

~~bawyrozwijajace umiejetnosci emocjonalne">;'c' • ( ~

6 MIESIACZYCIA-

9 MIESIACZYCIA

Rozwijanie zdolnosci ruchowych.

• Dzieci bardzo lubia uderzac rózn' .lub inne przedmioty p l' yrm przedmIOtami w podloge. ozwa a lm to ". l

• Daj malcowi d' rozW1Jacwordynacje ruchowa·rewruana lyzke i zach' d

S ec go o uderzania nia o podl• . ~memu tez wez lyzke i wspólnie akom a . . '. oge·

splewania waszych l b' h' p mUJcIesobIe podczasu u IOnyc PIOsenek• Mozecie na p l l drzy {a zastepowac s l b .

i zaznaczac J'eud " ya YPIOsenek slowem bum"erzemaml lyzka o podl "oge·

Kocham cieDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem lubia byc obejmowane

i tulone.

• Usiadz w wygodnym miekkim fotelu trzymajac dziecko w ramionach.Delikatnie kolysz sie w przód i w tyl spiewajac jego ulubionakolysanke lub wymysl wlasne slowa opisujace jak bardzo je kochasz,

• Na przyklad mozesz mówic: "Misiu, misiu, (wstaw imie dziecka),kocham cie. Jestes najwspanialsza dzidzia na swiecie!" albo "Kochamcie, moje slonko, moje (wstaw imie dziecka), buju, buju, cmok!"i pocaluj dziecko w czolo.

23!1

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

6 MIESIAC:

zycia

Wierszyki i rymowaaki Dmuchaaie-

9 MIE!..,"ZYCIA

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga tworzyc dzwiekidwusylabowe.

• Wierszyki i rymowanki dla dzieci zawieraja mnóstwo slów,w tym dwusylabowych.

• Przypomnij sobie wiersze z dziecinstwa, np. "Kaczke Dziwaczke"czy "Samochwale".

• Jesli znasz inne popularne rymowanki, mozesz recytowac je wrazz dzieckiem albo wymyslac wlasne dwusylabowe dzwieki uzywajacnazw i wyrazów znanych twojemu dziecku, np. kotek _ psotek, misio- pysio.

• Wymyslaj proste historyjki uzywajac wlasnych slów. Na przyklad:"Pewnego dnia, piesek - kresek przyszedl pobawic sie z lala _ hala."

?-36

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga paplac swobodnie

i laczyc sylaby.

• Kiedy twoje dziecko zacznie gaworzyc czesto i swobodnie, naucz jedmuchac. Pomoze mu to kontrolowac oddech oraz rozwijac miesnie ustniezbedne przy rozwoju mowy.

• Pokaz dzieclm jak ulozyc wargi i delikatnie wypusc powietrze.Podmuchaj na raczke dziecka, a jesli mu sie spodoba powiedz,ze zaraz dmuchniesz mu na policzek.

• Sprawdz czy niemowle potrafi na ciebie dmuchnac.

• Kiedy dziecko nauczy sie wydmuchiwacpowietrze, wypróbuj dmuchanie na inneprzedmioty, np. na piórka czy bankimydlane. W tym wieku, to ty bedzieszpuszczac banki. Kiedy dziecko dorosnie, e

samo bedzie umialo robic banki mydlane.

?~II

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Caly dzien przegadanyDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga paplac swobodniei laczyc sylaby.

• Wypelniajac kazdy dzien rozmowa wspomagasz slownictwo dziecka.

• Kiedy twoje dziecko zacznie mówic slowa takie J'ak daJ'" pa "fi " ". ." '" -pa"mama, "tata, "lala Itp., sposób w jaki reagujesz na jego slowawplywa znacznie na rozwój mowy.

• Jesli twoje dziecko wypowie slowo, odpowiedz mu calym zdaniem,uzywajac w nim danego wyrazu. Na przyklad, gdy twoje dzieckopowie "daj", zapytaj: "Czy chcesz, zeby mama dala ci jeszcze

l l ?" Z ..m e {a. . awsze podkresla] slowo uzyte przez dziecko. Jesli dzieckopowie "tata", opowiedz mu: "Tata siedzi w pokoju i czyta gazete".

7.38

Zabawa z lustremDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga lubic patrzec na siebie

w lustrze.

• Niemowleta uwielbiaja patrzec na swoje odbicia w lustrze. Wspierajich naturalne checi i stawaj lub siadaj z dzieckiem przed lustremrobiac ozywione, wyraziste miny. Czesto, twoje dziecko bedzie cienasladowac.

• Spogladajac wraz z dzieckiem w lustro, wykonuj wyrazne ruchy,np. machaj rekoma, klaszcz w dlonie, wystawiaj jezyk, potrzasaj glowa,podskakuj lub spiewaj piosenke.

• Spróbuj powyzszych cwiczen i sprawdzczy twoje dziecko jest w stanie cienasladowac.

... _ ..•......•. ,.

? )

Zclbawy z niemowlakami na kazdy dzien

Pa, pa swiatloDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga wskazywac

na przedmioty.

Wskaz na stólDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga wskazywac

na przedmioty.

6 MIESIACZYCIA

'9 MIESIACZYCIA

• Pozwól dziecku pomagac ci w gaszeniu swiatla. Kiedy wciskaszprzelacznik powiedz: "pa, pa, swiatlo". Po jakims czasie, twojedziecko skojarzy ruch wylaczania swiatla z ciemnoscia w pokoju.

• Wskaz na lampe i powiedz: "Swiatlo".

• Wylacz swiatlo w pokoju i powiedz: "pa, pa, swiatlo".

• Dzieci uwielbiaja wskazywac. To idealny okres, aby rozwijac ichslownictwo jednoczesnie sie bawiac.

• Wybierz trzy przedmioty w pokoju, z którymi twoje dziecko jestzaznajomione.

• Wymawiajac nazwe przedmiotu, wez palec wskazujacy dzieckai wskaz nim dany przedmiot. Na przyklad, powiedz "stól" i pokierujpaluszel~ dziecka w strone stolu.

• Kontynuuj, wybierajac inne przedmioty znane twojemu dziecku.

Zdbawy z niemowlakami na kazdy dzien 6 MIESIACZYCIA-

Obraz w ramie Wrzucanie do koszyka9 MIEIIAC

ZYCIA

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga wskazywac na

przedmioty.

• Na duzym kawalku kartonu narysuj kwadrat, a nastepnie wytnij gotak, by powstala rama.

• Trzymaj rame na twojej twarzy, aby wygladala przez wyciety srodek

• Popros dziecko by spojrzalo na ciebie. Mów do dziecka i opowiadajmu co widzisz. Popros je, aby wskazalo rzecz, o ldórej powiesz.Na przyklad, mozesz powiedziec: "Widze twój nos". Dziecko wskazena nosek Jesli nie wskaze, pokieruj jego reke w odpowiednie miejsce.

• Kontynuuj zabawe wymieniajac rózne czesci ciala lub przedmiotyw pokoju. Zawsze kieruj palcem dziecka i wskazuj na przedmiot,jesli samo tego nie zrobi.

• Teraz, pozwól dziecku popatrzec przez rame.Bedziesz musiala mówic za dziecko, ale onobedzie rozumialo i nauczy sie w ten sposóbwiecej slów.

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga upuszczac przedmioty

celowo.

• Postaw przed dzieckiem duzy kosz lub metalowy garnek oraz kilkaprzedmiotów.

• Umiesc jeden z przedmiotów w koszu. Opowiedz dziecku co robisz.

• Zachec dziecko, aby cie nasladowalo. Jesli nie rozumie, wlóz jedenz przedmiotów do reki dziecka, a nastepnie do pojemnika.

• Kiedy dziecko upusci przedmiot, powiedz cos, co wskazujena upadajacy przedmiot, np. "bam" lub "pac",

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Patrz jak spadaDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga upuszczac przedmiotycelowo.

• Niemowleta uwielbiaja upuszczac (lub rzucac) przedmiotami siedzacw swoim krzeselku do karmienia lub stojac w lózeczku. Patrza jakprzedmiot spada i nasluchuja dzwieku jaki wydaje uderzajac opodloge· Kiedy twoje dziecko tak robi, oznacza to ze odkrywawlasnie zwiazek przyczynowo-skutkowy.

• Dawaj dziecku przedmioty, które moze upuscic i które wydaja rózneodglosy przy spadaniu, np. grzechotke, lyzke drewniana, pilke lubgabke.

• Opowiadaj o dzwiekach. "O, jaki glosny dzwiek! O, jaki cichy".

2'\,4

Spacer z dotykaniemDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga chciec wszystkiego

dotykac.

• Wybierz sie na dotykowy spacer. Dotykaj róznych powierzchni i opisujuczucie dotyku. Na przyldad, poduszka jest miekka, stól - gladki,lodówka jest chlodna, a sciana - twarda.

• Zawsze wypowiadaj nazwe przedmiotu jaki dotykacie i jakie toUCZUCIe.

• W ten sposób budujesz slownictwo dziecka.

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

•Spiew idotyk Dotykam i ucze sieDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga chciec wszystkiego

dotykac.

• W tej zabawie twoje dziecko bedzie dotykac przedmiotów sluchajacjednoczesnie, jak sie nazywaja.

• Trzymajac dziecko w ramionach powiedz: "Zaraz dotkniemy stolu,tak, tak, dotkniemy stolu". Pokieruj reka dziecka tak, by dotknelostolu.

• Przejdz do kolejnego przedmiotu i powiedz: "Zaraz dotkniemykrzesla, tak, tal{, dotkniemy krzesla". Pokieruj reka dziecka tak,by dotknelo krzesla.

• Powtarzanie slów" tak, tak" uatrakcyjnia zabawe.

• Zaczynaj od znanych dziecku przedmiotów, takich jak stól, krzeslo,sciany, akcesoria kuchenne itp.

• Kiedy powtórzysz kilkakrotnie zabawe, powtarzaj same nazwyprzedmiotów i zachecaj dziecko, by samo je dotykalo.

~46

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga chciec wszystkiego

dotykac.

• Wszyscy, w tym niemowleta, ucza sie o róznych przedmiotach poprzezich dotykanie i uzywanie. Niemowleta, podobnie jak reszta ludzi,potrzebuja interakcji z otaczajacymi je przedmiotami, aby mogly jelepiej poznac i nauczyc sie.

• Polóz na stole kubek, lyzke i grzechotke. Usiadz z dzieckiem nakolanach. Najpierw podnies kubek i udawaj, ze z niego pijesz.Powiedz: ,,0, jakie dobre".

• Nastepnie podaj kubek dziecku i zachec je, aby powtórzylo twojeruchy.

• Kontynuuj zabawe uzywajac lyzki i grzechotki.

~,lbawy z niemowlakami na kazdy dzien

Bum, bum na bebenku Rózne dzwiekiDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga przysluchiwac sie

z przyjemnoscia róznym natezeniom i wysokosciom dzwieków.

• Z duzego plastikowego pudelka po lodach zrób bebenek odwracajacje denkiem do góry.

• Wrecz dziecku dwa róznej wielkosci przedmioty, którymi bedziemoglo bebnic w pudelko. Moze to byc duza drewniana lyzkai mniejsza metalowa.

• Uzywajac tych dwóch róznych przedmiotów dziecko bedzie slyszalowysokie i niskie dzwieki.

• Ta zabawa rozwija zdolnosci sluchowe.

',48

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga przysluchiwac sie

z przyjemnoscia róznyI\1 natezeniom i wysokosciom dzwieków.

• Wrecz dziecku drewniana lyzke.

• Zachec je do stukania w rózne powierzchnie, w podloge, w stól,w krzeslo, w sciane oraz inne przedmioty jakie wybierzesz.

• Mozesz równiez przygotowac inne powierzchnie do stukania,np. plastikowe pudelko z pokrywka, pudlo po butach, papierowatorbe wypelniona starymi gazetami.

• Dobrze jest pokazac dziecku jak nalezy stukac, a nastepnie wreczycmu lyzke.

labawy z niemowlakami na kazdy dzien

Liczenie i klaskanie Odglosy zwierzat

6 MIEIIACZYCIA

9 MIEII~C:tyCIA

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga przysluchiwac sie

z przyjemnoscia róznym natezeniom i wysokosciom dzwieków.

• Niemowleta uwielbiaja element niespodzianki.

• Usiadz z dzieckiem na podlodze. Klasnij w dlonie i powiedz "klap".

• Wez raczki dziecka, klasnij nimi i powiedz "klap". Kiedy powtórzyszto kilka razy, przejdz do nastepujacej zabawy.

• Powiedz "raz, dwa, trzy, klap". Na "klap" klasnij w dlonie.

• Powtórz kilka razy, klaskajac dlonmi dziecka. Róznicuj predkoscz jaka mówisz slowa (i klaszczesz dlonmi dziecka). Zmieniaj równiezglosnosc, mówiac raz cicho raz glosno.

• Spróbuj policzyc po cichu i powiedziec "klap" glosno.

• Spróbuj policzyc glosno i powiedziec "Idap" cicho.

• Zawsze klasnij na slowo "Idap" .

• Mozesz równiez tupac noga, uderzacdlonia w udo, podskakiwac na slowo ,,Idap".

• Ta zabawa wspaniale rozwija mowe dziecka,które uczy sie nasluchiwac na slowo "klap".

250

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga wydawac z siebie

rozmaite dzwieki.

• Nadszedl juz doskonaly okres na wprowadzenie odglosówwydawanych przez zwierzeta. Na przyldad: "Co mówi krówka?Jak robi kotek?".

• Ogladaj z dzieckiem obrazki zwierzat i wydawaj odglosy.

• Umiejetnosci jezykowe dziecka beda stale wzrastac.

2;1

Zclbawy z niemowlakami na kazdy dzien

Uderzaj paleczkami Rozpoznawanie rymówDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga lubic rytmy szybkiei powolne.

• Usiadz na podlodze z dzieckiem na kolanach zwrócone twarzado ciebie.

• Wez dwie paleczki lub dwie drewniane lyzki. Trzymaj jedna a drugadaj dziecku.

• Uderzaj podloge paleczka i mów: "bum, bum, bum".

• Pokieruj raczka dziecka tak, by uderzalo paleczka o podlogei powiedz" bum, bum, bum".

• Nastepnie uderz ponownie w podloge szybciej, równie szybkowymawiajac" bum".

• Pomóz dziecku powtórzyc twoje ruchy.

• Zmieniaj tempo na wolne lub szybkie. ~

• Dzieki temu cwiczeniu niemowleta

zaczynaja rozumiec idee: wolne - szYbkie.,;. ~~

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga lubic kolysanki

i piosenki dla dzieci

• Wedlug badan, niemowleta, które lubia wydawac wiele dzwiekówucza sie czytac szybciej niz inne dzieci. Oznacza to, ze we wczesnymwieku ucza sie rozrózniac rymy i dzwieki jezyka.

• Spiewanie piosenek czy recytowanie wierszyków przy niemowletachrozpoczyna rozwój waznej umiejetnosci jezykowej.

• Ulóz dwa zdania rymujace sie ostatnimi slowami. Na przykladpowiedz: "podaj mi czapke" i "podaj mi lapke". Podkresl ostatnieslowa: czapke i lapke.

• Slyszac zaakcentowane wyrazy niemowleta staja sie bardziej swiadomeich brzmienia.

203

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Dzwieki rak i stóp Zabawa garnkamiDzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga stac sie swiadome

odglosów ciala.

• Wydawanie dzwieków przy uzyciu róznych czesci ciala pomozedziec1{uuswiadomic sobie dzwieki oraz nazwy czesci ciala.

• Wydawaj dzwieki, a nastepnie zachecaj dziecko do nasladowania.Odglosy wydawane przez rece obejmuja klaskanie, pocieranie,stukanie piesciami o siebie czy pukanie palcami w blat stolu lubpodloge· Stopami mozna podskakiwac, tupac, maszerowac lubchodzic na palcach.

Wczesne pozytywne doswiadczenia determinuja, jak zawile polaczenia

nerwowe wytworza sie w mózgu dziecka.

• Zabawa garnkami moze nauczyc dziecko wielu rzeczy.

• Polóz garnek na podlodze denkiem do góry, przykrywajac jakaszabawke·

• Powiedz: "Raz, dwa, trzy, dzidzius patrzy!" i podnies garnek znadzabawki.

• Dziecko bedzie sie bardzo cieszyc i z pewnoscia bedzie chcialo,by powtórzyc zabawe od nowa.

• Teraz ukryj zabawke i pomóz dziecku podniesc garnek.

• Nastepnie odwróccie garnek i postawcie na ziemi.Pokaz dziecku, jak nalezy tego dokonaci pozwól mu spróbowac.

zabawke i wlóz ja do garnka.

21;

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

6 MIESIAC: ~.

ZYCIA

DotykanieDzieci potrzebuja doswiadczac dotyku, by móc wlasciwie sie rozwijac,

zarówno psychicznie jak i fizycznie. Dotyk jest dla nich tak wazny,

jak skladniki odzywcze czy witaminy.

PaluszkiZabawy oparte na piosenkach i wierszykach sa niezmiernie istotne

dla prawidlowego rozwoju mózgu dziecka.

-9MIES~C

ZYCIA

• Wymyslaj wierszyki trzymajac dziecko za reke i pozwól mu dotykacróznych czesci twojego ciala.

• Oto przyklad:

Misio, paczek, dotkm/ moich raczek.Kotki, wrózki, dotknij mojej nózkiPieski, sówki, dotknij mojej glówkiSlon, skakanka, dotkm/ mego kolanka.

• Za kazdym razem gdy wymieniasz kolejna czesc ciala, polóz na niejraczke dziecka.

• Odwróc zabawe - teraz to ty bedzieszdotykac kolejnych czesci ciala dzieckawystepujacych w wierszyku.

• Mozecie do tej zabawy wykorzystacwierszyk z popularnej zabawy"Ole,Olejanko".

7.56

• Powtarzaj nastepujacy wierszyk, dotykajac kolejnych paluszkówdziecka.

• Na koniec ostatniej zwrotIti pomachaj reka dziecka.

Drogi Kciuku, drogi Kciuku,Gdzie schowales sie?Tutajjestem, tutajjestem.Dzidzius przeciez wie!

• Powtórz wierszyk z poszczególnymi palcami:"Palcu Wskazujacy", "Paluszku Srodkowy",Paluszku Serdeczny", Maly Paluszku""

i "Wszystkie Paluszki".

• Dziecko zareaguje na twój dotyk i glos.

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Male oczka

Dzieci czesto przytulane i kochane, nie rozpieszczone, ale takie,

o zaspokajanie potrzeb emocjonalnych których troszcza sie rodzice,

w przyszlosci równiez beda przejawiac troskliwosc.

PacynkaKazda zabawa z gatunku "a kuku!" powoduje powstawanie i umacnianie sie

tysiecy polaczen komórek mózgowych, tworzacych zawilosci dzieciecego

mózgu jeszcze bardziej skomplikowanymi

!

J

I"

• Dzieci uwielbiaja obserwowac i bawic sie pacynkami.

• Wlóz pacynke na reke i schowaj za plecami.

• Wyjmij zabawke i powiedz: "A kuku!".

• Teraz znów schowaj ja za plecami.

• Bawcie sie tak, dopóki dziecko nie zacznie spodziewac sie pojawieniasie pacynki z okreslonego miejsca.

• Wtedy pokazuj pacynke w innym miejscu,na przyklad ponad swoja badz dziecka glowa.Za kazdym razem, gdy mówisz "A kuku!"daj maluchowi dokladnie ja obejrzec(nie za blisko twarzy).

• Podaj zabawke dziecku i sprawdz,czy postara sie ciebie nasladowac.

Male oczka (dotknijpoliczka dziecka)Maly nos (dotkm]"noska dziecka)Tedy dziecko placze w glos! (dotknij warg dziecka)Maly policzek (dotknij policzka dziecka)Maly brzuszek (dotknij brzucha dziecka)Ucaluje cie wpaluszek! (ucaluj paluszek dziecka)

• Dotykanie dziecka, gdy sie do niego przemawia wytwarza poczuciebezpieczenstwa dla was obojga.

• Powiedz dziecku nastepujacy wierszyk

• Ten wierszyk jest wspanialymnarzedziem rozwoju jezykaoraz wiezi rodzicielskich.

?J8?o') )

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Zabawa z recznikiem Gdzie jest pileczka?Zabawy z gatunku "a kuku!" ucza dzieci, ze obiekty, które "znikaja"

wracaja. Silna, zapewniajaca bezpieczenstwo wiez z dzieckiem pomaga

mu znosic codzienne stresy.

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Alabamy odkryly, iz klocki,

koraliki i inne "staromodne" zabawki wspomagaja rozwój zdolnosci

kognitywnych, motorycznych i jezykowych.

• Posadz dziecko na podlodze, albo na krzesle stojacym naprzeciwciebie.

• Polóz sie na podlodze obok dziecka.

• Wez do reki mala pilke (albo jakakolwiek inna mala zabawke)i porozmawiajcie o niej z dziecl~iem.

• Teraz umiesc zabawl~epoza zasiegiem wzroku dziecka - za krzeslem,w swojej kieszeni itp.

• Spytaj malucha: "Gdzie jest pileczka?".

• Wyjmij ja teraz i pokazujac ja dzieclmpowiedz: "A kuku!".

• Bawcie sie tak, za kazdym razemzmieniajac miejsce schowania pilki.

"

• Spróbuj teraz wlozyc recznik na glowe dziecka i sciagnac go mówiac"a kuku!".

• Spróbuj tez wlozyc recznik na glowedziecka i sprawdzic, czy samogo zdejmie.

• Pamietaj o powiedzeniu"A kuku!" za kazdym zdjeciemrecznika.

• Wez recznik i zalóz go sobie na glowe·

• Powiedz "A kuku!" za kazdym razem, gdy zdejmujesz recznikz glowy i pokazujesz dziecku twarz.

• Ta zabawa najczesciej wywoluje salwy smiechu i im dluzej siebawicie, tym zabawniejsza sie ona wydaje.

?60

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

6 MIESIACZYCIA

"Smieszne dzwieki A kuku!

---I

9 MIESIACZYCIA

Zabawy z gatunku Ira kuku!" to podstawa budowania kompetencji

jezykowych dziecka, oraz komunikowania sie.

• Posadz dziecko na krzesle naprzeciwko siebie.

• Przed twarza przytrzymaj recznik.

• Policz glosno "raz, dwa, trzy".

• Na "trzy" zabierz recznik sprzed twarzy i wydaj jakis smiesznydzwiek

Choc zabawy z gatunku Ira kuku!" wydaja sie niewinne, to wlasnie one

odpowie·dzialne sa za pojecie przez dziecko zasad kolejnosci i spodziewania

sie, co sie zdarzy.

• Istnieje wiele zabaw z gatunku "a kuku!", i dzieci uwielbiaja jewszystkie.

• Ulubiona jest zakrywanie rel(:amitwarzy i odkrywanie jej na slowa"a kuku!".

• Mozesz powiedziec nastepujace rzeczy:

,/

• Polóz raczki dziecka na jego oczach, po czymzdejmij je.

• Przytrzymaj pieluche pomiedzy sobai dzieckiem, nastepnie wyjrzyj sponad badzz boku niej.

• Zalóz sobie pieluche na glowe i zdejmij ja mówiac "a kuku!".

• Inne sposoby na zabawe w "a kuku!" to:

• Ta zabawa pokazuje dziecku, ze nawet jesli nie moze zobaczyc onotwojej twarzy, wciaz tam jestes.

• Tego typu zabawy sa niezmiernie istotne, jesli chodzi o tworzenienowych polaczen mózgowych. Dzieki nim dziecko rozwinie sieintelektualnie.

• Ko, Iw, ko

• Udawaj stapanie konia

• Cmokaj

• Dziecko na pewno bedzie siewesolo smiac, gdyz jest todla niego naprawde wesolazabawa!

7.62

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Gdzie jestem? KolysankiInteraktywne zabawy z dziecmi przygotowuja je na bardziej skomplikowane

relacje miedzyludzkie.

• Gdy dzieci ucza sie zdawac sobie sprawe z otaczajacego je swiata,ich zdolnosci wizualne beda sie nieustannie wyksztalcac.

• Pobaw sie z dzieckiem w chowanego.

• Polowicznie schowaj sie przed dzieckiem za krzeslem albo zadrzwiami. Pamietaj, by dziecko zawsze czesciowo cie widzialo.

• Powiedz nastepujacy wierszyk:

Dzieci i ich rodzice sa biologicznie uwarunkowani do tworzenia wiezi

emocjonalnych, które to wiezi ksztaltuja sie powoli podczas pierwszego

roku zycia dziecka, wypelnionego gaworzeniem i usmiechami.

• Nie musisz miec talentu wielkiego piosenkarza, by spiewac swojemudziecku. Lagodny glos uspokaja dziecko, dajac mu poczucie bez­pieczenstwa, i wytwarza miedzy wami nierozerwalna wiez.

• Kolyszac dziecko zaspiewaj mu nastepujaca kolysanke:

Gdzie jestem? Gdzie jestem?Gdzie schowalam sie?Gdzie jestem? Gdzie jestem?Czy dzidzius juz wie?

• Gdy mówisz ostatnia linijke, a dziecko jeszcze cienie znalazlo, pokaz mu sie.

• Radosc, która zobaczysz w oczach dziecka,sprawi, ze bedziesz chciec bawic siew te zabawe wiele, wiele razy!

?G4

Idzie niebo ciemna noca,Ma w fartuszku pelno gwiazd.Gwiazdki szepca i migoca,Az wyjrzaly ptaszki z gniazd.Jak wyjrzaly, zobaczyly,To nie chcialy wcale spac.Kaprysily, grymasily,Zeby im po jednej dac.Gwiazdki nie sa do zabawy,

Bo by nocka byla zla.Oj uslyszy kot kulawy!Cicho, spijcie ... Aaa ...

2GB

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Wierszyk na dobranoc Pokazywanie znakówPrzytulanie dziecka pociesza je i powoduje rozwój jego mózgu.

• Kolysz swoje dziecko i powiedz albo zaspiewaj mu:

Spij dziecino juz,Siwe oczka zmruz.Siwe, siwe siwiutenkie,Maje maje malusienkieSpij dziecino juz.

• Lagodnie ulóz dziecko w lózeczku mówiac ostatni wers "Spij dziecinojuz ...".

• Poglaszcz je i pocaluj na dobranoc.

Mózg jest zdolny do nauki przez cale zycie, lecz w zadnym innym okresie

czlowiek nie nauczy sie tyle, co w dziecinstwie.

• Przeprowadzono wiele badan dotyczacych uczenia dzieci jezykamigowego.

• Na przyklad, gdy czytasz dziecku ksiazke i jest w niej mowao kocie, albo jego rysunek, mozesz jednoczesnie wymówic to slowoi pokazac znak Pomoze to dziecku odkryc zwiazek pomiedzy slowema obrazkiem.

• Oto trzy proste znaki, które mozesz nauczyc dziecko:

• Kot - dlonia jednej reki poglaszcz wierzch drugiej dloni.

• Ryba - otwieraj i zamykaj usta jak ryba.

• Ptak - machaj rekami w góre i w dól.

• Spiewanie piosenek, w których wystepujapowyzsze slowa, to wspanialy sposób cwiczeniatych znaków. Na przyklad piosenka "KaczorDonald farme mial" nadaje sie do tego celuidealnie.

7.0'1

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

6 MIESIACZYCIA

Opowiedz mi bajkeRozwijanie zdolnosci jezykowych.

Pukanie w paluszekRozwijanie swiadomosci wlasnego ciala.

-9 MIESIAC

ZYCIA

• Posadz sobie dziecko na kolanach, twarza do siebie.

• Powiedz mu, ze znasz piekna bajke.

• Zacznij od: "Za siedmioma górami za siedmioma lasamI' "P k .. . ' .... ocze aj,az memowle zagaworzy lub sie rozesmieje.

• Opowiedz bajke, umieszczajac w niej osoby i wydarzenia znanedziecku. Uzywaj krótkich zdan i zwracaj uwage na zachowanie malcadajac mu czas na odpowiadanie w swoim jezyku. '

• Wkrótce dziecko sie nauczy, ze wydawane przez nie odglosyspotykaja sie z twoja pozytywna reakcja.

7.68

• Jesli dotykasz dziecka i mówisz do niego slowa pelne czulosci,budujesz miedzy wami zaufanie i silna wiez uczuciowa·

• Zaspiewaj nastepujaca piosenke na melodie "My jestesmykrasnoludki" :

Puk, puk, pukamy w paluszek,Puk, puk, puk,Puk, puk, puk.Puk, puk, pukamy w paluszek,Przytulamy sie.

• Przy kazdym slowie "puk" delikatnie pukaj w jeden z paluszkówdziecka. Spiewajac ostatnia linijke, przytul dziecko.

7. )

Zdbawy z niemowlakami na kazdy dzien

Palce i paluszkiRozwijanie swiadomosci wlasnego ciala.

• Powiedz nastepujacy wierszyk, wykonujac opisane czynnosci:

Balonik

Rozwijanie swiadomosci wlasnego ciala.

Rodzice maja duze stopy,A dzieci maje stopki, (ucaJujstopki malca i pomachaj mim)Rodzice maja duze palce,A dzieci maje paluszki, (pojaskocz dziecko wpaluszki u nóg)

7.10

• Powiedz nastepujacy wierszyk, wykonujac opisane czynnosci:

Balomku nasz malutki,rosmj duzy, okraglutki.

(pogJaszcz dziecko po brzuszku)Balon rosnie, ze az strach,przebraJ miare, no i - bach!

(pojaskocz dziecko po calym ciele)

?o'I t

Z.lbawy z niemowlakami na kazdy dzien

6 MIESIACZYCIA

Dziesiec paluszkówNauka liczenia.

Gdzie jest myszka?

Nauka przewidywania.

-9 MIESIAC

ZYCIA

• Zaspiewaj nastepujaca piosenke, lekko dotykajac kolejnych palcówu rak lub nóg dziecka.

• Na zakonczenie zrób cos milego, na przyklad przytul dzieclwlub je pocaluj.

Jeden, dwa, trzy male paluszkl~Cztery, piec, szesc malych paluszków,Siedem, osiem, dziewiec, dziesiec,Wiecej paluszkó w nie znajdziecie.Dziesiec, dziewiec malych paluszków,Osiem, siedem malych paluszków,Szesc, piec, cztery trzy, dwa, jeden,Nie ma wiecej - jestem pewien.

, .'I?

• Wez dziecko na rece i przytul.

• Przesuwaj palce od dolu w góre pleców dziecka, az dotrzesz do szyi.Polaskocz tam malca.

• Przesuwajac palce, mów: "Myszka, myszka, gdzie jest myszka?".

• Kiedy dotrzesz do wysokosci ramion, powiedz: "Tu jest myszka,akuku!", po czym polaskocz malca w szyje.

• Posadz sobie dziecko na kolanach i powtórz zabawe, tym razemprzesuwajac reke po jego brzuszku.

21',

Zabawy z niemowlakami na kazdy dzien

Wierszyk na dobranocBudowanie wiezi.

oBbawy rozwijajace umiej~tnosci myslenia i rozumowania

Pokaz mi

6 )IIEI~C "ZYCIA .-

9 MIEI."CZYCIA

• Pocaluj malca na dobranoc.

7.74

• Wez dziecko na rece, przytul je i powiedz nastepujacy wierszyk:

Maje dzieci mruza juz oczka,malym dzieciom juz chce sie spac.Juz do okien zbliza sie nocka,bedzie cichutko spiewac i grac.Siwa chmurka po niebie plynie,siwy ptaszek za oknem spi,_ ..-"'''' .'siwy swierszczyk zasnal w kominie,,;'- #,\

~Snij -laleczko, zasniji ty. \\0• MOWlaCostatm wers, delikatnie ulóz ;. ~ .~,

d· L l' . l \i 1ZleCKOw ozecz {u. \' J

\ \~.'\ ~ \/

\ ,,---- ~'" ~\' y7~··t.."'-: ' ..~.--.J., . Wt .'" ~.. ......

'",~._' \ \. ~."'ff "._~ ,1Y"'~.•/#?'f-J.ld·!!'l.'

Dzieci pomiedzy szóstym a dziewiatym miesiacem moga nauczyc sie nazw

czesci ciala.

• Nazywanie czesci ciala dziecka przy uzyciu jego imienia wzmacniaproces uczenia sie: "Gdzie jest nosek Ali? Tu jest nosek Ali. Gdzie sapaluszki Ali? Tu sa paluszki Ali."

• Niedlugo twoje dziecko bedzie samo pokazywalo wymieniane czesciciala.

'/.'/'