II PRZYKAZANIEźródła

YouCat 359 – 361KKK 2142 – 2167

II PRZYKAZANIEbrzmienie

● Wj 20, 7

Nie będziesz wzywał imienia Pana, Boga twego, do czczych rzeczy, gdyż Pan nie pozostawi bezkarnie tego, który wzywa Jego imienia do czczych rzeczy

● Pwt 5, 11

Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego, do czczych rzeczy, bo nie dozwoli Pan, by pozostał bezkarny ten, kto bierze Jego imię do czczych rzeczy.

● Katechizmowe

Nie będziesz brał imienia Pana Boga swego nadaremno.

II PRZYKAZANIE"teologia i filozofia" imienia

● Znaczenie imienia

– Identyfikuje osobę. Wskazuje na jej wyjątkowość i indywidualność.

– Imię jest ikoną osoby. Określa i wskazuje, kim jest. (np. Jezus – Bóg zbawia)

–Wyznacza powołanie. Bóg powołuje każdego po imieniu.

"Nie lękaj się, bo cię wykupiłem, wezwałem cię po imieniu; moim jesteś!" (Iz 43, 1)

II PRZYKAZANIE"teologia i filozofia" imienia

● Co znaczy zdradzić komuś swoje imię?

–Dać się poznać.–Być w bliskości

i zażyłości.

–Ufać komuś.

–Dać komuś władzę nas sobą.

"Nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego" (J 15, 15)

II PRZYKAZANIEimię Boga

● Bóg zdradza swoje imię – Wj 3, 1-15

Bóg objawia swoje imię Mojżeszowi na górze Horeb. Mojżesz przebywał wtedy na wygnaniu u Madianitów i pasł owce swojego teścia.

Bóg objawia mu się w krzewie ognistym, który płonął, ale się nie spalał. Powołuje Mojżesza, aby wyprowadził Izraelitów z niewoli egipskiej. Wtedy Mojżesz pyta Boga o imię i Bóg mu mówi: JAHWE.

Co oznacza to imię? Co mówi nam ono o Bogu?

JHWH (JaHWeH)Święty tetragram

oznaczający "Jestem" (Jestem, który Jestem)

II PRZYKAZANIEdo czego wzywa (ogólnie)?

W jakim celu Bóg objawia człowiekowi swoje imię? (YK 359)

Czego nas uczy to przykazanie?

● Szacunku dla imienia Boga, któremu należy się uwielbienie i adoracja.

● Wrażliwości na to, co święte, czyli na sferę sacrum. Kształtuje w nas zdrową religijność, czyli bojaźń Bożą.

● Odważnego wyznawania imienia Bożego i dawania o Nim świadectwa.

II PRZYKAZANIEdo czego wzywa (w konkretach)?

To przykazanie pokazuje, że imię chrześcijańskie jest ikoną osoby, tzn. jest ściśle związane z tożsamością i godnością osoby, która je nosi.

Dlatego:

● Należy szanować własne imię, które otrzymaliśmy na chrzcie, jak i imiona innych osób. (To jest imię, za pomocą którego zostaliśmy przedstawieni Bogu.

● Rodzice powinni troszczyć się o to, by nadawać swoim dzieciom imiona chrześcijańskie (z katalogu świętych).

II PRZYKAZANIEdo czego wzywa (w konkretach)?

Znak krzyża i modlitwa: "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego" – w Imię Trójcy Świętej zostaliśmy ochrzczeni. Znak krzyża rozpoczyna i kończy każdą modlitwę.

Dlatego:

● Warto czynić wyraźny znak krzyża (na czole, piersi i ramionach – patrz instrukcja obok) i rozpoczynać nim każdy dzień i każde działanie. Jest on umocnieniem i wezwaniem Bożego błogosławieństwa.

● Modlić się z serca, nie „odbębniać” modlitwy.

Dlaczego czynimy znak krzyża wodą święconą wchodząc do kościoła?

II PRZYKAZANIEdo czego wzywa (w konkretach)?

Drugie przykazanie wzywa również do postępowania, które będzie zgodne z wyznawaną przeze mnie wiarą."Nie każdy, który Mi mówi: "Panie, Panie!", wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten, kto spełnia wolę mojego Ojca, który jest w niebie." (Mt 7,21)

II PRZYKAZANIEczego zakazuje?

Grzechy przeciw II przykazaniu:

● Bluźnierstwo.

● Krzywoprzysięstwo.

● Wiarołomstwo.

● Nadużywanie imienia Bożego.

● Składanie przyrzeczeń w imię Boże w błahych sprawach.

● Przekleństwo posługujące się imieniem Boga.

● Magiczne używanie imienia Bożego.

● Wyznawanie Boga tylko "ustami", ale postępowaniem już nie – hipokryzja.

II PRZYKAZANIEpraca domowa

Na podstawie KKK 2148, 2150, 2152 napisz, co to jest:● Bluźnierstwo.● Krzywoprzysięstwo.● Wiarołomstwo.

II PRZYKAZANIEdodatkowe informacje

● Jan Paweł II, Homilia na temat 2. przykazania dekalogu, Rzeszów, 2 czerwca 1991, podczas IV pielgrzymki do Polski (www.youtube.com/watch?v=XbftVLTiUc8)

● Dekalog II – film Krzysztofa Kieślowskiego.

II PRZYKAZANIEnotatka

W tradycji chrześcijańskiej imię nie tylko identyfikuje osobę. Ono również określa tę osobę (Zob. w PŚ fragmenty Wj 2,10; 1Sm 1,20 – gdzie imię nadawane Mojżeszowi lub Samuelowi jest związane z jakąś sytuacją i tę sytuację niejako wyraża) i w wyznacza jej powołanie (Zob. Rdz 17,5; Rdz 32,28 – gdzie zmiana imienia Abram na Abraham i Jakub na Izrael jest związana z jakimś ważnym wydarzeniem, przez które Bóg wyznacza człowiekowi nowe zadanie). Stąd „zdradzenie” komuś swojego imienia jest aktem „otwarcia” się na tę osobę; jest również znakiem zażyłości i zaufania, gdyż „zdradzić” swoje imię to dać się komuś poznać i pewnym metaforycznym sensie dać komuś władzę nad sobą.

Powyższe rozważania są o tyle ważne, że dopiero w ich świetle możemy lepiej zrozumieć niezwykłość wydarzenia opisanego w Księdze Wyjścia (Wj 3, 1-15). Bóg objawia człowiekowi swoje imię. To znaczy, że On sam zbliża się do człowieka, objawia mu kim jest i chce żyć z nim w przyjaźni. Warto zastanowić się, co oznacza imię Boga – Jahwe (Jestem).

II przykazanie stoi na straży świętości imienia Bożego i wzywa ono do:● Szacunku dla imienia Boga, któremu należy się uwielbienie i adoracja.● Wrażliwości na to, co święte, czyli na sferę sacrum. Kształtuje w nas zdrową religijność, czyli bojaźń Bożą.● Odważnego wyznawania imienia Bożego i dawania o Nim świadectwa.

Zakazuje natomiast:● Nadużywania imienia Bożego.● Składania przyrzeczeń w imię Boże w błahych sprawach.● Bluźnierstwa.● Wypowiadania przekleństw z użyciem imienia Boga.● Magicznego używania imienia Bożego.● Krzywoprzysięstwa.● Wiarołomstwa.● Wyznawania Boga tylko "ustami", ale postępowaniem już nie (hipokryzji).

II PRZYKAZANIEbluźnierstwo

KKK 2148 Bluźnierstwo sprzeciwia się bezpośrednio drugiemu przykazaniu. Polega ono na wypowiadaniu przeciw Bogu - wewnętrznie lub zewnętrznie - słów nienawiści, wyrzutów, wyzwań, na mówieniu źle o Bogu, na braku szacunku względem Niego w słowach, na nadużywaniu imienia Bożego. Św. Jakub piętnuje tych, którzy "bluźnią zaszczytnemu Imieniu (Jezusa), które wypowiedziano nad (nimi)" (Jk 2, 7). Zakaz bluźnierstwa rozciąga się także na słowa przeciw Kościołowi Chrystusa, świętym lub rzeczom świętym. Bluźniercze jest również nadużywanie imienia Bożego w celu zatajenia zbrodniczych praktyk, zniewalania narodów, torturowania lub wydawania na śmierć. Nadużywanie imienia Bożego w celu popełnienia zbrodni powoduje odrzucanie religii.

Bluźnierstwo sprzeciwia się szacunkowi należnemu Bogu i Jego świętemu imieniu. Ze swej natury jest grzechem ciężkim.

II PRZYKAZANIEkrzywoprzysięstwo

KKK 2150 Drugie przykazanie zakazuje krzywoprzysięstwa. Przysięgać lub uroczyście przyrzekać oznacza wzywać Boga na świadka tego, co się twierdzi. Oznacza odwoływanie się do prawdomówności Bożej jako do rękojmi swojej własnej prawdomówności. Przysięga angażuje imię Pańskie. "Będziesz się bał Pana, Boga swego, będziesz Mu służył i na Jego imię będziesz przysięgał" (Pwt 6, 13).

KKK 2151 Potępienie krzywoprzysięstwa jest obowiązkiem wobec Boga. Bóg - jako Stwórca i Pan - jest normą wszelkiej prawdy. Słowo ludzkie jest albo w zgodzie, albo w sprzeczności z Bogiem, który jest samą Prawdą. Przysięga, jeżeli jest wiarygodna i prawomocna, ukazuje odniesienie słowa ludzkiego do prawdy Bożej. Krzywoprzysięstwo wzywa Boga, by był świadkiem kłamstwa.

KKK 2152 Wiarołomcą jest ten, kto pod przysięgą składa obietnicę, której nie ma zamiaru dotrzymać, lub ten, kto złożywszy pod przysięgą obietnicę, nie dotrzymuje słowa. Wiarołomstwo jest poważnym brakiem szacunku względem Pana wszelkiego słowa. Zobowiązanie się pod przysięgą do dokonania złego czynu sprzeciwia się świętości imienia Bożego.

II PRZYKAZANIEpieśni

G C D Uwielbiam Imię Twoje, Panie. (DGA)

G C D Wywyższam Cię i daję Ci hołd. (DGA)

e C W przedsionku chwały Twej staję. (hG)

a D Z radością śpiewam Ci pieśń. (eA)

G C D Ref: O Panie Jezu chcę wyznać, że (DGA)

G C D Ja kocham Ciebie, ty zmieniasz mnie.

G C D Chcę Ci dziękować ze wszystkich sił.

C D Dajesz mi siebie bym na wieki żył.

II PRZYKAZANIEpieśni

Wielbić Imię Pana dziś chcę, D

Wielbić Imię Pana dziś chcę, G A

Wielbić Imię Pana dziś chcę - D G

To mój Bóg. A

Imię Pana jest twierdzą, D G

Warowną twierdzą. D G

Skałą, schronieniem, A

Zbawieniem mym. A D