Wyzwania dla Wyzwania dla

współczesnej szkoływspółczesnej szkoły PROFILAKTYKAPROFILAKTYKA

mgr Agnieszka Słowikmgr Agnieszka Słowik

"Zniszcz siebie - narkotyki" - finlandzka kampania antynarkotykowa z kwietnia 2007r., wykonana przez agencję TBWA\PHS Helsinki

DefinicjaDefinicja

profilaktyka = zapobieganie = profilaktyka = zapobieganie = prewencjaprewencja

nie nie dotyczydotyczy jedynie zdrowia ale jedynie zdrowia ale różnych sfer życiaróżnych sfer życia (zapobieganie (zapobieganie pożarom, katastrofą, przestępczości, pożarom, katastrofą, przestępczości, niedostosowaniu społecznemu)niedostosowaniu społecznemu)

"Zniszcz siebie - narkotyki" - finlandzka kampania antynarkotykowa z kwietnia 2007r., wykonana przez agencję TBWA\PHS Helsinki

Definicja w aspekcie Definicja w aspekcie zdrowiazdrowia

profilaktyka, to profilaktyka, to działania działania zapobiegającezapobiegające wystąpieniu wystąpieniu choroby czy zaburzeńchoroby czy zaburzeń

działania działania zmierzające do zmierzające do ograniczeniaograniczenia skutków choroby skutków choroby lub utrzymanialub utrzymania status quo status quo organizmu (stan obecny)organizmu (stan obecny)

"Zniszcz siebie - narkotyki" - finlandzka kampania antynarkotykowa z kwietnia 2007r., wykonana przez agencję TBWA\PHS Helsinki

Profilaktyka alkoholowa i Profilaktyka alkoholowa i nikotynowanikotynowa

ma przede wszystkim ma przede wszystkim zapobiec zapobiec nadużywaniunadużywaniu alkoholu (używaniu alkoholu (używaniu w nadmiarze) - używaniu w w nadmiarze) - używaniu w niewłaściwy sposób, w niewłaściwy sposób, w nieodpowiednich sytuacjach, bądź nieodpowiednich sytuacjach, bądź w zbyt młodym wiekuw zbyt młodym wieku

"When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie "When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.

Profilaktyka środków Profilaktyka środków pozostałych narkotykówpozostałych narkotyków

ma przede wszystkim ma przede wszystkim zapobiec używaniu zapobiec używaniu narkotykównarkotyków (każde używanie to (każde używanie to nadużywanie) nadużywanie)

w okresie eksperymentów ma w okresie eksperymentów ma zapobiec zapobiec rozwinięciu chorobyrozwinięciu choroby

"When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie "When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.

Cele profilaktyki -J.D. FloydCele profilaktyki -J.D. Floyd uzyskanie uzyskanie wiedzywiedzy o szkodliwości środków o szkodliwości środków

odurzającychodurzających rozwijanie rozwijanie umiejętnościumiejętności wykorzystania wykorzystania

osobistych możliwości, kompetencjiosobistych możliwości, kompetencji dostarczanie okazji do dostarczanie okazji do nabywania nabywania

zdolnościzdolności radzenia sobie z problemami radzenia sobie z problemami życiowymiżyciowymi, szczególnie psychologicznymi , szczególnie psychologicznymi i emocjonalnymi, które sprzyjają sięganiu i emocjonalnymi, które sprzyjają sięganiu po środki odurzającepo środki odurzające

"When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie "When you drink, the law isn't the only thing you're breaking" (Pijąc, łamiesz nie tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.tylko prawo) - amerykańska kampania "Broken Teens" ze stycznia 2010 r.

Cele profilaktyki - E.T. DuffyCele profilaktyki - E.T. Duffy rozpowszechnienie rzetelnych i prawdziwych rozpowszechnienie rzetelnych i prawdziwych informacjiinformacji o o

zjawisku,zjawisku, kształtowanie świadomych kształtowanie świadomych wzorcówwzorców konsumpcyjnych konsumpcyjnych kształtowanie umiejętności interpersonalnychkształtowanie umiejętności interpersonalnych a w a w

szczególności: samoświadomości, samooceny i samodyscyplinyszczególności: samoświadomości, samooceny i samodyscypliny rozwijanie umiejętności interpersonalnychrozwijanie umiejętności interpersonalnych a w a w

szczególności: umiejętności empatycznych, współpracy, szczególności: umiejętności empatycznych, współpracy, komunikowania się oraz rozwiązywania konfliktówkomunikowania się oraz rozwiązywania konfliktów

rozwijanie umiejętności podejmowania decyzjirozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz oraz rozwiązywania problemów, obejmujące zdolność do wybierania rozwiązywania problemów, obejmujące zdolność do wybierania pozytywnych, a nie negatywnych stylów życiapozytywnych, a nie negatywnych stylów życia

rozwijanie związków z grupąrozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia społeczną i poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka należy (rodzina, odpowiedzialności za grupę, do której jednostka należy (rodzina, rówieśnicy , klasa, sąsiedzi ),rówieśnicy , klasa, sąsiedzi ),

rozwijanie rozwijanie dojrzałej odpowiedzialnościdojrzałej odpowiedzialności za własne życieza własne życie jako jako właściwego wzorca ról do naśladowania przez innychwłaściwego wzorca ról do naśladowania przez innych

wspieranie środowiska rodzinnegowspieranie środowiska rodzinnego, społecznego i środowiska , społecznego i środowiska pracy, które podnosiłoby jakość życia wszystkich jego członkówpracy, które podnosiłoby jakość życia wszystkich jego członków

kształtowanie reguł prawnych i publicznychkształtowanie reguł prawnych i publicznych w taki sposób, w taki sposób, abyaby były zgodne z ludzkimi potrzebami, były zgodne z ludzkimi potrzebami, wspierały pozytywne style życia

Formy oddziaływań Formy oddziaływań profilaktycznychprofilaktycznych

programy rozwoju osobistego dla uczniówprogramy rozwoju osobistego dla uczniów programy profilaktyki I i II rzędowej (program profilaktyczny, programy profilaktyki I i II rzędowej (program profilaktyczny,

wychowawczy szkoły )wychowawczy szkoły ) pomoc pedagogiczna i psychologicznapomoc pedagogiczna i psychologiczna socjoterapiasocjoterapia interwencja interwencja poradnictwo indywidualneporadnictwo indywidualne konsultacje dla rodzicówkonsultacje dla rodziców badania zjawiska na terenie placówekbadania zjawiska na terenie placówek formy szkoleniowe dla rodziców i nauczycieli,formy szkoleniowe dla rodziców i nauczycieli, gazetki szkolnegazetki szkolne udział w akcjach lokalnych promujących zdrowy styl życiaudział w akcjach lokalnych promujących zdrowy styl życia promocja kultury fizycznejpromocja kultury fizycznej programy dla Liderów Pomocy Rówieśniczej i Liderów Promocji programy dla Liderów Pomocy Rówieśniczej i Liderów Promocji

ZdrowiaZdrowia konsekwentne przestrzeganie algorytmów postępowania wobec konsekwentne przestrzeganie algorytmów postępowania wobec

uczniów używających, posiadających, rozprowadzających środki uczniów używających, posiadających, rozprowadzających środki psychoaktywne psychoaktywne

konkursy, heppeningikonkursy, heppeningi

Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.

Programy rekomendowane do Programy rekomendowane do realizacji w klasachrealizacji w klasach

„„Nie pal przy mnie, proszę”Nie pal przy mnie, proszę” - program - program edukacji antytytoniowej dla uczniów z klas edukacji antytytoniowej dla uczniów z klas I - III szkoły podstawowejI - III szkoły podstawowej

„Trzeci elementarz, czyli program siedmiu kroków” - program profilaktyki uzależnień, z elementami treningu umiejętności życiowych, dla uczniów w wieku 12-17 lat

„Jak żyć z ludźmi” -program rozwijania umiejętności społecznych, z elementami profilaktyki uzależnień, dla gimnazjum.

Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.

Programy rekomendowane do Programy rekomendowane do realizacji w klasachrealizacji w klasach

„„Dziękuję - NIE”-Dziękuję - NIE”- program rozwijania umiejętności program rozwijania umiejętności życiowych i profilaktyki uzależnień dla uczniów klas IV-życiowych i profilaktyki uzależnień dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej, gimnazjum oraz szkół VI szkoły podstawowej, gimnazjum oraz szkół ponadpodstawowychponadpodstawowych

„„Zanim spróbujesz”-Zanim spróbujesz”- program profilaktyki uzależnień i program profilaktyki uzależnień i rozwijania umiejętności życiowych zawierający wersje rozwijania umiejętności życiowych zawierający wersje dla wszystkich etapów edukacji dla wszystkich etapów edukacji

„„Spójrz inaczej”Spójrz inaczej” - program wspieranie rozwoju - program wspieranie rozwoju osobowości ucznia i jego zdolności przystosowania się osobowości ucznia i jego zdolności przystosowania się społecznego zawierający wersje dla różnych etapów społecznego zawierający wersje dla różnych etapów edukacji edukacji

„„Spójrz inaczej na agresję”Spójrz inaczej na agresję” - rozwinięcie i uzupełnienie - rozwinięcie i uzupełnienie programu "Spójrz inaczej" o problematykę agresji i programu "Spójrz inaczej" o problematykę agresji i przemocy. Przeznaczony dla klas VI i gimnazjum przemocy. Przeznaczony dla klas VI i gimnazjum

Programy rekomendowane do Programy rekomendowane do realizacji w klasachrealizacji w klasach

„„Cukierki”Cukierki” - program wczesnej - program wczesnej profilaktyki uzależnień, przemocy i profilaktyki uzależnień, przemocy i rozwijania umiejętności życiowych rozwijania umiejętności życiowych uczniów przeznaczony dla klas I-III uczniów przeznaczony dla klas I-III szkół podstawowych oraz starszych szkół podstawowych oraz starszych grup przedszkolnych grup przedszkolnych

„„Tak czy nie”Tak czy nie” - program profilaktyki - program profilaktyki uzależnień dla gimnazjum i szkół uzależnień dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnychponadgimnazjalnych

Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", Kampania antynarkotykowa pod hasłem "What's the worst that could happen?", przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. przeprowadzona w wyniku współpracy amerykańskiego Narodowego Biura ds. Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.Narkotyków i agencji McKinney pod koniec 2009 r.

Programy rekomendowane do Programy rekomendowane do realizacji w grupach ryzykarealizacji w grupach ryzyka

„„Odczuwaj, ufaj, mów”Odczuwaj, ufaj, mów” - -   program dla program dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, szczególnie z rodzin z problemem szczególnie z rodzin z problemem alkoholowym alkoholowym

Trening Zastępowania AgresjiTrening Zastępowania Agresji (ART) - (ART) - program profilaktyczny mający na celu program profilaktyczny mający na celu zmianę agresywnych i przemocowych zmianę agresywnych i przemocowych zachowań dzieci, młodzieży i dorosłych zachowań dzieci, młodzieży i dorosłych na zachowania pożądane i społecznie na zachowania pożądane i społecznie akceptowane akceptowane

Programy rekomendowane dla Programy rekomendowane dla liderów młodzieżowychliderów młodzieżowych

„„Podaj dłoń”-Podaj dłoń”- dla nieprofesjonalistów dla nieprofesjonalistów zainteresowanych udzielaniem pomocy innym zainteresowanych udzielaniem pomocy innym ludziom (młodzież, nauczyciele)ludziom (młodzież, nauczyciele)

„„Nasze spotkania”Nasze spotkania” - psychoprofilaktyczny dla - psychoprofilaktyczny dla młodzieży zainteresowanej własnym rozwojem i młodzieży zainteresowanej własnym rozwojem i pomaganiem innym ludziom pomaganiem innym ludziom

„„Program rówieśniczego doradztwa”-Program rówieśniczego doradztwa”- program program budowania rówieśniczego wsparcia przeznaczony budowania rówieśniczego wsparcia przeznaczony dla szkół ponadgimnazjalnych dla szkół ponadgimnazjalnych

„„Śnieżna kula”-Śnieżna kula”- program dla wolontariuszy program dla wolontariuszy młodzieżowych oraz dorosłych zainteresowanych młodzieżowych oraz dorosłych zainteresowanych profilaktyką środowiskową i promowaniem profilaktyką środowiskową i promowaniem zdrowego stylu życia zdrowego stylu życia

"Alkohol jest dla kierowcy dużo groźniejszy niż pistolet" - chińska kampania "Alkohol jest dla kierowcy dużo groźniejszy niż pistolet" - chińska kampania przeprowadzona przez agencję reklamową Dentsu w 2008 r.przeprowadzona przez agencję reklamową Dentsu w 2008 r.

Programy rekomendowane - Programy rekomendowane - rodzicerodzice

„„Szkoła dla rodziców i Szkoła dla rodziców i wychowawców”wychowawców” - program - program wzmacniania więzi między dziećmi i wzmacniania więzi między dziećmi i znaczącymi dla nich osobami dorosłymi, znaczącymi dla nich osobami dorosłymi, przeznaczony dla rodziców i nauczycieli przeznaczony dla rodziców i nauczycieli

Zajęcia prowadzone metodami aktywnymi w 15-Zajęcia prowadzone metodami aktywnymi w 15-osobowych grupach. Obejmują 10 spotkań 4-osobowych grupach. Obejmują 10 spotkań 4-

godzinnych (łącznie 40 - 45 godzin)godzinnych (łącznie 40 - 45 godzin)

Kampania społeczna "Drink pod ochroną" z lipca - sierpnia 2009 r, adresowana Kampania społeczna "Drink pod ochroną" z lipca - sierpnia 2009 r, adresowana do bywalców dyskotek i lokali rozrywkowych - mieszkańców i turystów do bywalców dyskotek i lokali rozrywkowych - mieszkańców i turystów przebywających w województwie zachodniopomorskimprzebywających w województwie zachodniopomorskim

Centrum Metodyczne Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pomocy Psychologiczno-

PedagogicznejPedagogicznej

http://www.cmp3.ore.edu.pl/node/13718http://www.cmp3.ore.edu.pl/node/13718

Kanadyjska kampania organizacji MADD - Mothers against drunk driving z2005 r., Kanadyjska kampania organizacji MADD - Mothers against drunk driving z2005 r., przeciwko jeździe po wypiciu alkoholu lub zażyciu narkotykówprzeciwko jeździe po wypiciu alkoholu lub zażyciu narkotyków

Profilaktyka w praktyceProfilaktyka w praktyce

realizatorzy w szkołachrealizatorzy w szkołach : pedagodzy, : pedagodzy, wychowawcy, nauczyciele, specjaliści, wychowawcy, nauczyciele, specjaliści, instruktorzy, Straż Miejska, Policja, instruktorzy, Straż Miejska, Policja,

czas realizacji czas realizacji : zgodnie z założeniami : zgodnie z założeniami merytorycznymi programów autorskichmerytorycznymi programów autorskich

materiałymateriały : podręczniki, zeszyty ćwiczeń, : podręczniki, zeszyty ćwiczeń, materiały plastyczne i biurowemateriały plastyczne i biurowe

"15 dolców za seks nie jest normalne. Ale przy metaamfetaminie jest" - "15 dolców za seks nie jest normalne. Ale przy metaamfetaminie jest" - amerykańska kampania The Meth Project, ukazująca konsekwencje nawet jednego amerykańska kampania The Meth Project, ukazująca konsekwencje nawet jednego "spróbowania" metaamfetaminy"spróbowania" metaamfetaminy

Systemowe oddziaływania Systemowe oddziaływania profilaktyczne w szkoleprofilaktyczne w szkole

- przykład- - przykład- Profilaktyka w szkole

Profilaktyka uzależnieńProfilaktyka agresji

i przemocyPromocja zdrowia

Uzależnieniom – NIE!

Program Antynikotynowy

Cyberprzemoc

Szkoła bez przemocy

Anoreksja i bulimia

Edukacja o HIV i AIDS

Dopalacze- toksyczna pułapka Zdrowe żywienie

Stres pod kontrolą

"Zostawianie przyjaciela na śmierć nie jest normalne. Ale przy metaamfetaminie "Zostawianie przyjaciela na śmierć nie jest normalne. Ale przy metaamfetaminie jest" - amerykańska kampania The Meth Project, ukazująca konsekwencje nawet jest" - amerykańska kampania The Meth Project, ukazująca konsekwencje nawet jednego "spróbowania" metaamfetaminyjednego "spróbowania" metaamfetaminy