1

WYNIKI

z realizacji zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji roślinnej w 2018 roku

Badania wewnętrznej struktury genetycznej odmian żyta oraz dziedzicznego podłoża

efektu heterozji

Temat badawczy 1

Ocena wewnętrznej struktury genetycznej odmian populacyjnych i mieszańcowych żyta.

Analizy DArTseq roślin odmian badanych w 2018 roku dostarczyły informacji o 65534

markerach Silico-DArT, które zostały użyte do oceny zróżnicowania genetycznego. Zakres

podobieństwa genetycznego między roślinami odmiany Armand mieścił się w granicach od

0,73 do 0,84 (ryc.1). Dla odmiany Dańkowskie Granat zróżnicowanie współczynników

podobieństwa było bardzo podobne – od 0,74 do 0,83 (ryc.2). W obu tych odmianach

populacyjnych nie zaobserwowano obecności wyraźnie wydzielonych grup skupień.

Najbardziej odrębna od reszty populacji grupa genotypów została zidentyfikowana w odmianie

Dańkowskie Granat – było to 10 roślin spośród ponad 90 przebadanych. Rośliny te tworzyły

klaster przy poziomie odcięcia 0,737 (ryc.2), ale wyniki nie pozwalają na zakwalifikowanie tej

grupy jako jednoznacznie odrębnej. W odmianie Horyzo zakres zmienności genetycznej nie

różnił się od wyżej opisanych odmian populacyjnych – współczynniki podobieństwa mieściły

się w granicach od 0,73 do 0,80 (ryc.3).

Odmiana Skaltio F1 charakteryzowała się najmniejszym wewnętrznym zróżnicowaniem

genetycznym wśród badanych odmian żyta. Wartości współczynników podobieństwa

genetycznego dla pojedynczych roślin tej odmiany mieściły się w granicach od 0,81 do 0,92

(ryc.4). Nieznacznie większe wartości współczynników zmienności zaobserwowano u odmiany

Stakkato F1 (ryc.5). Mieściły się one w granicach od 0,77 do 0,91. W obu odmianach

mieszańcowych najniższe wartości współczynników podobieństwa dotyczyły nielicznych

roślin wykazujących odrębność od dominującej grupy genotypów charakterystycznej dla danej

populacji.

Ogólnie w odmianach populacyjnych badanych w 2018 roku obserwowano nieco większą

zmienność genetyczną niż w odmianach mieszańcowych. Dendryty podobieństwa wskazują też

na bardziej równomierny rozkład zmienności w odmianach populacyjnych (ryc. 1-3) niż w

mieszańcowych (ryc. 4-5).

.

2

Ryc.1 Dendrogram podobieństwa genetycznego roślin z odmiany Armand skonstruowany metodą UPGMA

Coefficient

0.73 0.75 0.78 0.81 0.84

Armand001MW

Armand001 Armand058 Armand090 Armand009 Armand017 Armand018 Armand015 Armand070 Armand025 Armand079 Armand081 Armand019 Armand095 Armand053 Armand091 Armand020 Armand033 Armand094 Armand069 Armand092 Armand036 Armand042 Armand043 Armand045 Armand046 Armand054 Armand055 Armand062 Armand063 Armand050 Armand072 Armand056 Armand057 Armand076 Armand037 Armand038 Armand048 Armand064 Armand035 Armand040 Armand084 Armand085 Armand052 Armand068 Armand075 Armand021 Armand022 Armand031 Armand023 Armand041 Armand087 Armand059 Armand065 Armand030 Armand086 Armand006 Armand088 Armand029 Armand044 Armand034 Armand047 Armand039 Armand049 Armand010 Armand060 Armand078 Armand083 Armand093 Armand016 Armand074 Armand026 Armand067 Armand082 Armand014 Armand061 Armand032 Armand051 Armand073 Armand089 Armand002 Armand003 Armand024 Armand011 Armand071 Armand005 Armand012 Armand080 Armand008 Armand028 Armand077 Armand004 Armand013 Armand007 Armand066

3

Ryc.2 Dendrogram podobieństwa genetycznego roślin z odmiany Dańkowskie Granat skonstruowany metodą UPGMA

Coefficient

0.74 0.76 0.78 0.80 0.83

DGranat001MW

DGranat001 DGranat004 DGranat040 DGranat041 DGranat052 DGranat053 DGranat011 DGranat037 DGranat058 DGranat064 DGranat012 DGranat080 DGranat042 DGranat054 DGranat055 DGranat056 DGranat088 DGranat068 DGranat024 DGranat061 DGranat019 DGranat096 DGranat047 DGranat070 DGranat039 DGranat013 DGranat078 DGranat086 DGranat015 DGranat023 DGranat049 DGranat076 DGranat044 DGranat085 DGranat065 DGranat073 DGranat074 DGranat008 DGranat034 DGranat007 DGranat093 DGranat071 DGranat072 DGranat032 DGranat066 DGranat022 DGranat010 DGranat035 DGranat029 DGranat067 DGranat097 DGranat079 DGranat087 DGranat095 DGranat094 DGranat081 DGranat082 DGranat089 DGranat090 DGranat083 DGranat091 DGranat006 DGranat069 DGranat021 DGranat050 DGranat060 DGranat062 DGranat038 DGranat063 DGranat092 DGranat077 DGranat084 DGranat046 DGranat048 DGranat057 DGranat009 DGranat020 DGranat075 DGranat030 DGranat027 DGranat033 DGranat016 DGranat026 DGranat002 DGranat043 DGranat014 DGranat045 DGranat005 DGranat051 DGranat003 DGranat028 DGranat017 DGranat036 DGranat059

4

Ryc.3 Dendrogram podobieństwa genetycznego roślin z odmiany Horyzo skonstruowany metodą UPGMA

Coefficient

0.73 0.74 0.76 0.78 0.80

Horyzo16_001MW

Horyzo16_001 Horyzo16_091 Horyzo16_084 Horyzo16_011 Horyzo16_002 Horyzo16_044 Horyzo16_059 Horyzo16_045 Horyzo16_061 Horyzo16_065 Horyzo16_017 Horyzo16_083 Horyzo16_030 Horyzo16_058 Horyzo16_092 Horyzo16_018 Horyzo16_075 Horyzo16_086 Horyzo16_026 Horyzo16_068 Horyzo16_094 Horyzo16_055 Horyzo16_096 Horyzo16_052 Horyzo16_066 Horyzo16_060 Horyzo16_027 Horyzo16_062 Horyzo16_097 Horyzo16_033 Horyzo16_070 Horyzo16_095 Horyzo16_046 Horyzo16_074 Horyzo16_047 Horyzo16_077 Horyzo16_049 Horyzo16_081 Horyzo16_037 Horyzo16_088 Horyzo16_040 Horyzo16_078 Horyzo16_056 Horyzo16_073 Horyzo16_053 Horyzo16_063 Horyzo16_087 Horyzo16_020 Horyzo16_080 Horyzo16_072 Horyzo16_029 Horyzo16_038 Horyzo16_034 Horyzo16_076 Horyzo16_035 Horyzo16_032 Horyzo16_090 Horyzo16_048 Horyzo16_057 Horyzo16_082 Horyzo16_025 Horyzo16_069 Horyzo16_036 Horyzo16_039 Horyzo16_023 Horyzo16_028 Horyzo16_050 Horyzo16_051 Horyzo16_067 Horyzo16_071 Horyzo16_064 Horyzo16_093 Horyzo16_006 Horyzo16_009 Horyzo16_089 Horyzo16_019 Horyzo16_079 Horyzo16_021 Horyzo16_024 Horyzo16_085 Horyzo16_004 Horyzo16_022 Horyzo16_043 Horyzo16_014 Horyzo16_016 Horyzo16_012 Horyzo16_013 Horyzo16_015 Horyzo16_031 Horyzo16_007 Horyzo16_005 Horyzo16_008 Horyzo16_003 Horyzo16_010

5

Ryc.4 Dendrogram podobieństwa genetycznego roślin z odmiany Skaltio F1 skonstruowany metodą UPGMA

Coefficient

0.81 0.84 0.87 0.89 0.92

Skaltio001MW

Skaltio001 Skaltio029 Skaltio088 Skaltio044 Skaltio085 Skaltio033 Skaltio076 Skaltio091 Skaltio007 Skaltio064 Skaltio090 Skaltio027 Skaltio041 Skaltio036 Skaltio045 Skaltio079 Skaltio017 Skaltio025 Skaltio058 Skaltio067 Skaltio096 Skaltio097 Skaltio018 Skaltio063 Skaltio024 Skaltio002 Skaltio011 Skaltio074 Skaltio083 Skaltio012 Skaltio003 Skaltio004 Skaltio073 Skaltio071 Skaltio093 Skaltio094 Skaltio098 Skaltio068 Skaltio010 Skaltio028 Skaltio070 Skaltio016 Skaltio034 Skaltio009 Skaltio019 Skaltio069 Skaltio057 Skaltio100 Skaltio023 Skaltio037 Skaltio099 Skaltio075 Skaltio082 Skaltio020 Skaltio021 Skaltio049 Skaltio078 Skaltio032 Skaltio062 Skaltio039 Skaltio086 Skaltio053 Skaltio026 Skaltio038 Skaltio092 Skaltio095 Skaltio031 Skaltio055 Skaltio030 Skaltio047 Skaltio059 Skaltio084 Skaltio048 Skaltio081 Skaltio080 Skaltio060 Skaltio014 Skaltio077 Skaltio052 Skaltio072 Skaltio013 Skaltio051 Skaltio089 Skaltio015 Skaltio054 Skaltio046 Skaltio061 Skaltio065 Skaltio040 Skaltio050 Skaltio056 Skaltio008 Skaltio005 Skaltio006

6

Ryc.5 Dendrogram podobieństwa genetycznego roślin z odmiany Stakkato F1 skonstruowany metodą UPGMA

Coefficient

0.77 0.81 0.84 0.88 0.91

Stakkato001MW

Stakkato001 Stakkato033 Stakkato077 Stakkato009 Stakkato088 Stakkato008 Stakkato012 Stakkato013 Stakkato025 Stakkato040 Stakkato020 Stakkato089 Stakkato092 Stakkato002 Stakkato004 Stakkato053 Stakkato028 Stakkato043 Stakkato066 Stakkato074 Stakkato024 Stakkato010 Stakkato047 Stakkato029 Stakkato042 Stakkato068 Stakkato062 Stakkato014 Stakkato063 Stakkato086 Stakkato015 Stakkato022 Stakkato031 Stakkato030 Stakkato069 Stakkato039 Stakkato084 Stakkato026 Stakkato037 Stakkato059 Stakkato044 Stakkato076 Stakkato091 Stakkato046 Stakkato057 Stakkato005 Stakkato073 Stakkato023 Stakkato090 Stakkato093 Stakkato041 Stakkato087 Stakkato095 Stakkato032 Stakkato075 Stakkato003 Stakkato064 Stakkato061 Stakkato021 Stakkato054 Stakkato038 Stakkato016 Stakkato036 Stakkato060 Stakkato078 Stakkato083 Stakkato017 Stakkato019 Stakkato027 Stakkato082 Stakkato018 Stakkato079 Stakkato067 Stakkato080 Stakkato006 Stakkato071 Stakkato070 Stakkato045 Stakkato007 Stakkato035 Stakkato048 Stakkato050 Stakkato094 Stakkato055 Stakkato065 Stakkato011 Stakkato058 Stakkato051 Stakkato052 Stakkato085 Stakkato072 Stakkato034 Stakkato049 Stakkato081

7

Temat badawczy 2

Ocena przydatności odmian populacyjnych do zasilania heterotycznych pul genetycznych dla

przyszłych komponentów matecznych i ojcowskich.

Linie hodowlane wybrane do badań kwitły w nieco odmiennych terminach – najwcześniej

zaczęła kwitnienie linia SR13, najpóźniej SE76N/12. Kłosy linii matecznych kastrowano

systematycznie i izolowano przez cały okres od kłoszenia do kwitnienia. Przy tworzeniu

mieszańców F1 do dalszych badań poszukiwano pojedynczych roślin pochodzących z odmian

Vjatka, Motto, Amilo, Horyzo i Poznańskie, które mogły być źródłem pyłku dla wszystkich

czterech linii hodowlanych. Tym samym, wszystkie rośliny które stały się się komponentami

ojcowskimi otrzymanych mieszańców to były rośliny dobrze rozkrzewione. Wstępnie

wytypowano trzydzieści siedem roślin. Pyłkiem tej samej rośliny zapylano minimum 2-3

wykastrowane kłosy każdej z linii matecznych. Część z krzyżowań zakończyła się

niepowodzeniem – nie uzyskano nasion ze wszystkich czterech linii matecznych. Do dalszych

badań wybrano 60 mieszańców otrzymanych z zapylenia czterech linii matecznych piętnastoma

komponentami ojcowskimi. Ilości uzyskanych nasion mieszańcowych były mocno

zróżnicowane – od 14-15 do 115 (tab.1).

Otrzymane mieszańce wysiano jesienią 2018 roku w celu prowadzenia dalszych badań.

Tabela 1 Mieszańce F1 wytworzone w wyniku ręcznego krzyżowania między czterema liniami

hodowlanymi a pojedynczymi roślinami z populacji

Lp. Mieszaniec Liczba

ziaren

Odmiana wyjściowa rośliny zapylacza

1 S 237N/16 x A57/2 43 Amilo

2 S 237N/16 x A58/1 14 Amilo

3 S 237N/16 x A85/1 62 Amilo

4 S 237N/16 x H5/101/5 98 Horyzo

5 S 237N/16 x H5/106/1 64 Horyzo

6 S 237N/16 x H5/106/4 74 Horyzo

7 S 237N/16 x M22/1 36 Motto

8 S 237N/16 x M23/5 38 Motto

9 S 237N/16 x M24/4 27 Motto

10 S 237N/16 x M27/4 20 Motto

11 S 237N/16 x P5/86/1 26 Poznańskie

12 S 237N/16 x P5/91/2 89 Poznańskie

13 S 237N/16 x P5/92/2 31 Poznańskie

14 S 237N/16 x V5/16/1 106 Vjatka

15 S 237N/16 x V5/18/1 74 Vjatka

16 SE 76N/12 x A57/2 20 Amilo

17 SE 76N/12 x A58/1 40 Amilo

18 SE 76N/12 x A85/1 37 Amilo

19 SE 76N/12 x H5/101/5 65 Horyzo

20 SE 76N/12 x H5/106/1 16 Horyzo

21 SE 76N/12 x H5/106/4 22 Horyzo

22 SE 76N/12 x M22/1 26 Motto

23 SE 76N/12 x M23/5 37 Motto

24 SE 76N/12 x M24/4 36 Motto

25 SE 76N/12 x M27/4 28 Motto

26 SE 76N/12 x P5/86/1 15 Poznańskie

27 SE 76N/12 x P5/91/2 70 Poznańskie

28 SE 76N/12 x P5/92/2 26 Poznańskie

8

29 SE 76N/12 x V5/16/1 32 Vjatka

30 SE 76N/12 x V5/18/1 42 Vjatka

31 SR 81 x A57/2 53 Amilo

32 SR 81 x A58/1 36 Amilo

33 SR 81 x A85/1 78 Amilo

34 SR 81 x H5/101/5 67 Horyzo

35 SR 81 x H5/106/1 85 Horyzo

36 SR 81 x H5/106/4 85 Horyzo

37 SR 81 x M22/1 38 Motto

38 SR 81 x M23/5 38 Motto

39 SR 81 x M24/4 52 Motto

40 SR 81 x M27/4 45 Motto

41 SR 81 x P5/86/1 20 Poznańskie

42 SR 81 x P5/91/2 86 Poznańskie

43 SR 81 x P5/92/2 36 Poznańskie

44 SR 81 x V5/16/1 103 Vjatka

45 SR 81 x V5/18/1 83 Vjatka

46 SR13 x A57/2 59 Amilo

47 SR13 x A58/1 44 Amilo

48 SR13 x A85/1 44 Amilo

49 SR13 x H5/101/5 107 Horyzo

50 SR13 x H5/106/1 111 Horyzo

51 SR13 x H5/106/4 94 Horyzo

52 SR13 x M22/1 51 Motto

53 SR13 x M23/5 55 Motto

54 SR13 x M24/4 54 Motto

55 SR13 x M27/4 46 Motto

56 SR13 x P5/86/1 17 Poznańskie

57 SR13 x P5/91/2 115 Poznańskie

58 SR13 x P5/92/2 54 Poznańskie

59 SR13 x V5/16/1 32 Vjatka

60 SR13 x V5/18/1 96 Vjatka

Zmienność genetyczna w obrębie komponentów użytych do krzyżowań (4 linie wsobne,

wybrane pojedyncze rośliny z pięciu odmian żyta) nie różniła się od zmienności obserwowanej

w obrębie całych populacji żyta (tab.2). Dendrogram ilustrujący podobieństwo genetyczne

krzyżowanych genotypów, który skonstruowano metodą UPGMA (ryc.6) dość dobrze

odzwierciedla pochodzenie badanych obiektów. Linie z programu restorerowego (SR13 i

SR81), chociaż różniły się między sobą, to na dendrogramie sąsiadują ze sobą. Podobnie

ulokowane zostały linie z programu non-restorer (SE76N/12 i S237N/16), chociaż

podobieństwo między nimi było mniejsze niż w przypadku linii restorerowych. Większość

roślin pochodzących z tych samych odmian grupowało się na dendrogramie w podobnych

miejscach. Najbardziej odrębną grupę stanowiły rośliny pochodzące z odmiany Vjatka

(V5_16/1, V5_18/1 i V5_38/5).

9

Ryc.6 Dendrogram podobieństwa genetycznego wybranych roślin użytych w 2018 do krzyżowań z 4 liniami hodowlanymi

Coefficient

0.71 0.76 0.80 0.84 0.88

SE76N_12MW

SR13

SR81

P5_87_5

P5_86_1

M21_5

M22_1

M22_3

M27_4

M23_5

M24_4

M25_3

M28_5

M24_5

M23_3

A85_1

A88_1

A94_5

A57_2

A58_1

A61_4

A64_5

SE76N_12

S237N_16

M35_4

V5_16_1

V5_18_1

V5_38_5

10

Tabela 2 Porównanie wartości współczynników podobieństwa genetycznego w obrębie komponentów

rodzicielskich otrzymanych mieszańców względem odmian populacyjnych.

Badana pula genotypów Min. wsp. podobieństwa Max. wsp. podobieństwa

Komponenty rodzicielskie

mieszańców F1

0,71 0,88

Vjatka 0,68 0,92

Amilo 0,73 0,80

Stanko 0,70 0,79

Dańkowskie Diament 0,67 0,92

Bosmo 0,73 0,86

Temat badawczy 3

Ocena plonowania populacji syntetycznych o zróżnicowanej strukturze genetycznej.

Dwie wzorcowe odmiany mieszańcowe plonowały najlepiej ze wszystkich obiektów w

doświadczeniu. Ich przewaga nad pozostałymi obiektami doświadczalnymi była wyraźnie widoczna w

obu lokalizacjach. Plonowanie wzorca Serafino F1 w trzech blokach w Nagradowicach nie było w pełni

równomierne. Poziom plonowania badanych sześciu populacji syntetycznych był generalnie niski

(tab.4). Nawet najlepiej plonujące syntetyki SYN_4 i SYN_5 nie dorównywały odmianom wzorcowym

(zarówno mieszańcowym, jak i odmianie populacyjnej Antonińskie). W porównaniu do najsłabszych

eksperymentalnych mieszańców F1, najlepsze syntetyki plonowały lepiej. Najsłabiej plonującym

obiektem doświadczenia był syntetyk SYN_3. Jego plon był o ponad połowę mniejszy niż plony dwóch

wzorcowych odmian mieszańcowych.

Ogólnie wyższe plony uzyskano w doświadczeniu założonym w Wiatrowie. W Nagradowicach

bardzo silnie dała o sobie znać susza w okresie maj-czerwiec 2018 redukując plony w doświadczeniu o

około 20%..

Tabela 4. Plonowanie [kg/poletko] populacji syntetycznych oraz odmian i mieszańców

wzorcowych w doświadczeniu polowym w dwóch lokalizacjach w 2018 roku

Lp. Nazwa obiektu Nagradowice Wiatrowo Ogółem

Średnia Odch. Stand. Średnia Odch. Stand. Średnia Odch. Stand

1 SYN_1 2.72 0.64 3.57 0.12 3.15 0.62

2 SYN_2 2.98 0.17 4.11 0.43 3.54 0.68

3 SYN_3 1.93 0.22 2.72 0.62 2.33 0.60

4 SYN_4 3.08 0.40 4.45 0.20 3.77 0.80

5 SYN_5 3.09 0.67 4.18 0.47 3.64 0.79

6 SYN_6 2.75 0.51 3.68 0.56 3.22 0.70

7 Antonińskie 3.40 0.54 4.25 0.36 3.82 0.62

8 Binntto F1 4.55 0.45 5.87 1.06 5.21 1.03

9 Serafino F1 4.37 0.92 5.24 0.61 4.81 0.85

10 LS_201P/15 3.05 0.93 4.03 0.53 3.54 0.86

11 LS_269P/15 3.17 0.81 3.94 0.64 3.55 0.78

12 LS_281P/15 3.11 0.48 4.99 0.35 4.05 1.09

13 LS_303P/15 3.36 0.39 4.89 0.28 4.12 0.89

14 LS_332P/15 3.22 0.31 4.15 0.31 3.68 0.58

15 LS_336P/15 3.52 0.59 4.48 0.40 4.00 0.69

Średnia 3.22 4.30 3.76

11

Wspomniana wyżej susza wpłynęła też na wysokość roślin – wyniki pomiarów w Nagradowicach

wskazują na redukcję wysokości sięgającą kilkunastu centymetrów w porównaniu do bliźniaczego

doświadczenia we Wiatrowie (tab.5).

Tabela 5. Wysokość roślin [cm] populacji syntetycznych oraz odmian i mieszańców wzorcowych

w doświadczeniu polowym w dwóch lokalizacjach w 2018 roku

Lp. Nazwa obiektu Nagradowice Wiatrowo Średnia Odch. Stand.

1 SYN_1 120.0 128.3 124.2 5.89

2 SYN_2 118.3 123.7 121.0 3.77

3 SYN_3 118.3 123.3 120.8 3.54

4 SYN_4 120.0 133.3 126.7 9.43

5 SYN_5 121.7 128.3 125.0 4.71

6 SYN_6 120.0 131.7 125.8 8.25

7 Antonińskie 113.3 148.3 130.8 24.75

8 Binntto F1 127.0 120.7 123.8 4.48

9 Serafino F1 120.0 117.3 118.7 1.89

10 LS_201P/15 118.3 131.7 125.0 9.43

11 LS_269P/15 125.3 130.0 127.7 3.30

12 LS_281P/15 131.7 126.7 129.2 3.54

13 LS_303P/15 118.3 133.3 125.8 10.61

14 LS_332P/15 118.7 130.7 124.7 8.49

15 LS_336P/15 130.3 146.0 138.2 11.08

Średnia 121.42 130.22 125.82

Badane populacje syntetyczne były względnie niskie. Ich wysokość była zbliżona do poziomu

dwóch mieszańcowych odmian wzorcowych. Wzorzec populacyjny był wyraźnie wyższy od Binntto F1

i Serafino F1 oraz od badanych populacji syntetycznych. Najwyższym obiektem doświadczenia był

jeden z mieszańców eksperymentalnych (LS_336P/15) (tab.5).

Wyleganie w doświadczeniach prowadzonych w 2018 roku miało miejsce na bardzo niewielką

skalę. We Wiatrowie wylegania w ogóle nie zaobserwowano. Lekkie pochylenie roślin miało miejsce

w Nagradowicach. Pomimo wiosennej suszy będącej przyczyną słabszego plonowania i mniejszej niż

w Wiatrowie wysokości roślin, pod koniec wegetacji warunki pogodowe spowodowały w

Nagradowicach lekkie wyleganie ocenione średnio w granicach od 7,3 do 8,0 (tab.6).

Tabela 6. Wyleganie roślin [skala 9-stopniowa] populacji syntetycznych oraz odmian i

mieszańców wzorcowych w doświadczeniu polowym w dwóch lokalizacjach w 2018 roku

Lp. Nazwa obiektu Nagradowice Wiatrowo Średnia Odch. Stand.

1 SYN_1 7.7 9.0 8.3 0.94

2 SYN_2 8.0 9.0 8.5 0.71

3 SYN_3 8.0 9.0 8.5 0.71

4 SYN_4 7.3 9.0 8.2 1.18

5 SYN_5 7.7 9.0 8.3 0.94

6 SYN_6 8.0 9.0 8.5 0.71

7 Antonińskie 7.3 9.0 8.2 1.18

8 KWS Binntto F1 8.0 9.0 8.5 0.71

9 KWS Serafino F1 8.0 9.0 8.5 0.71

10 LS_201P/15 8.0 9.0 8.5 0.71

11 LS_269P/15 7.3 9.0 8.2 1.18

12 LS_281P/15 7.7 9.0 8.3 0.94

13 LS_303P/15 7.0 9.0 8.0 1.41

14 LS_332P/15 7.7 9.0 8.3 0.94

15 LS_336P/15 7.3 9.0 8.2 1.18

Średnia 7.67 9.00 8.33

Spośród ważnych gospodarczo chorób żyta, w 2018 roku w doświadczeniach zaobserwowano

tylko obecność rdzy brunatnej. Jej nasilenie było dość duże (tab.7) i porównywalne w obu lokalizacjach.

12

Wśród badanych obiektów doświadczenia nie zaobserwowano większego zróżnicowania pod względem

odporności na tę chorobę.

Tabela 7. Porażenie przez rdzę brunatną [skala 9-stopniowa] populacji syntetycznych oraz

odmian i mieszańców wzorcowych w doświadczeniu polowym w dwóch lokalizacjach w 2018 roku

Lp. Nazwa obiektu Nagradowice Wiatrowo Średnia Odch. Stand.

1 SYN_1 4.3 4.0 4.2 0.24

2 SYN_2 4.3 4.0 4.2 0.24

3 SYN_3 4.7 4.3 4.5 0.24

4 SYN_4 4.0 4.3 4.2 0.24

5 SYN_5 4.0 4.0 4.0 0.00

6 SYN_6 4.3 3.7 4.0 0.47

7 Antonińskie 4.3 4.3 4.3 0.00

8 KWS Binntto F1 4.3 3.7 4.0 0.47

9 KWS Serafino F1 4.3 3.7 4.0 0.47

10 LS_201P/15 4.3 4.0 4.2 0.24

11 LS_269P/15 4.3 4.3 4.3 0.00

12 LS_281P/15 4.3 4.0 4.2 0.24

13 LS_303P/15 4.3 4.0 4.2 0.24

14 LS_332P/15 4.7 4.0 4.3 0.47

15 LS_336P/15 4.0 4.0 4.0 0.00

Średnia 4.31 4.02 4.17

Temat badawczy 4

Wytworzenie i ocena zestawu linii introgresyjnych.

U badanych linii zauważalne jest występowanie depresji wsobnej. Pojawiła się ona w trakcie

otrzymywania kolejnych pokoleń krzyżowań wstecznych, a zapoczątkowany w poprzednim sezonie

wegetacyjnym ścisły chów wsobny pogłębił ten trend. Żywotność roślin, a co za tym idzie - liczba

zbieranych ziaren z kłosów była mniejsza niż we wcześniejszych pokoleniach. Systematycznie

zminiejsza się też liczba dostępnych linii. Z wyjściowej liczby 200 linii w pokoleniu B3S0, w

reprodukcji pozostało 90 linii B3S3 (tab.8). Nieco więcej linii (57) stanowiły te, które wywodziły się z

krzyżowań, w których rolę powracającego partnera stanowiła linia hodowlana WM18R. Wykorzystanie

linii 541 (linia wyhodowana w ZUT Szczecin) w krzyżowaniach wypierających wpłynęło na mniejszy

wigor tworzonych linii introgresyjnych.

Ilości zawiązanych ziaren w kłosach pod izolatorami były bardzo zróżnicowane. Wiele linii

dobrze wiązało nasiona, a ich kłosy zawierały dość dużo kłosków, dzięki czemu pozyskiwano

niejednokrotnie od 50-60 ziaren. Pojawiały się jednak również linie, które albo miały bardzo mało

produktywne kłosy z małą liczbą kłosków w kłosie, albo słabo pyliły. W efekcie, z wielu linii pozyskano

mniej niż 20 ziaren, a czasami nawet mniej niż 10 (tab.8).

13

Tabela 8. Liczebności nasion otrzymanych z pojedynczych kłosów linii introgresyjnych

pokolenia B3S2 w 2018 roku

L.p. Nazwa linii Liczba ziaren Mieszaniec wyjściowy Pokolenie

1 InA 005 38 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

2 InA 007 43 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

3 InA 008 53 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

4 InA 012 46 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

5 InA 042 27 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

6 InA 048 48 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

7 InA 049 39 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

8 InA 054 46 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

9 InA 057 55 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

10 InA 060 18 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

11 InA 062 43 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

12 InA 069 49 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

13 InA 070 54 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

14 InA 071 32 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

15 InA 081 53 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

16 InA 082 29 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

17 InA 083 52 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

18 InA 084 31 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

19 InA 087 42 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

20 InA 090 41 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

21 InA 091 31 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

22 InA 093 48 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

23 InA 095 4 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

24 InA 096 53 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

25 InA 098 49 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

26 InA 104 40 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

27 InA 110 31 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

28 InA 118 41 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

29 InA 119 54 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

30 InA 121 39 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

31 InA 147 41 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

32 InA 148 55 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

33 InA 149 51 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

34 InA 152 55 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

35 InA 157 56 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

36 InA 159 24 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

37 InA 163 33 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

38 InA 165 39 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

39 InA 167 26 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

40 InA 169 25 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

41 InA 170 22 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

42 InA 173 52 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

43 InA 174 49 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

44 InA 177 23 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

45 InA 178 54 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

46 InA 179 50 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

47 InA 180 58 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

48 InA 181 54 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

49 InA 183 58 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

50 InA 184 24 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

51 InA 185 47 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

52 InA 187 56 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

53 InA 190 33 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

14

54 InA 191 58 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

55 InA 192 45 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

56 InA 194 57 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

57 InA 195 52 [541NxWM18R]xWM18R B3S3

58 InB 002 26 [541NxWM18R]x541 B3S3

59 InB 003 43 [541NxWM18R]x541 B3S3

60 InB 008 27 [541NxWM18R]x541 B3S3

61 InB 010 25 [541NxWM18R]x541 B3S3

62 InB 013 23 [541NxWM18R]x541 B3S3

63 InB 014 42 [541NxWM18R]x541 B3S3

64 InB 016 27 [541NxWM18R]x541 B3S3

65 InB 021 37 [541NxWM18R]x541 B3S3

66 InB 022 40 [541NxWM18R]x541 B3S3

67 InB 025 43 [541NxWM18R]x541 B3S3

68 InB 026 24 [541NxWM18R]x541 B3S3

69 InB 027 46 [541NxWM18R]x541 B3S3

70 InB 028 28 [541NxWM18R]x541 B3S3

71 InB 030 21 [541NxWM18R]x541 B3S3

72 InB 031 9 [541NxWM18R]x541 B3S3

73 InB 032 55 [541NxWM18R]x541 B3S3

74 InB 034 48 [541NxWM18R]x541 B3S3

75 InB 035 41 [541NxWM18R]x541 B3S3

76 InB 037 40 [541NxWM18R]x541 B3S3

77 InB 038 31 [541NxWM18R]x541 B3S3

78 InB 039 38 [541NxWM18R]x541 B3S3

79 InB 042 37 [541NxWM18R]x541 B3S3

80 InB 044 28 [541NxWM18R]x541 B3S3

81 InB 046 8 [541NxWM18R]x541 B3S3

82 InB 047 22 [541NxWM18R]x541 B3S3

83 InB 049 48 [541NxWM18R]x541 B3S3

84 InB 050 51 [541NxWM18R]x541 B3S3

85 InB 052 29 [541NxWM18R]x541 B3S3

86 InB 056 46 [541NxWM18R]x541 B3S3

87 InB 057 22 [541NxWM18R]x541 B3S3

88 InB 058 47 [541NxWM18R]x541 B3S3

89 InB 059 49 [541NxWM18R]x541 B3S3

90 InB 062 20 [541NxWM18R]x541 B3S3

Opublikowane streszczenia:

M. Sobczyk, M. Orłowska, S. Stojałowski; "ASSESSMENT OF GENETIC DIVERSITY IN RYE

VARIETIES"; 7th International Conference for Young Researchers, Multidirectional Research in

Agriculture, Forestry and Technology, 16-17 April 2018, Kraków; str.49